Zin en onzin van dieet bij de oudere zorgvrager

Transcriptie

1 Zin en onzin van dieet bij de oudere zorgvrager Celine Detremerie ASO Geriatrie Deze presentatie is met zorg opgemaakt. De inhoud ervan is echter algemeen en indicatief. AZ Sint-Lucas en de artsen zijn niet aansprakelijk voor eventuele vergissingen, tekortkomingen of onvolledigheid van deze presentatie.

2 Anorexia of ageing Fysiologische afname van voedsel intake, verminderde fysieke activiteit en verminderde metabolisatie

3 Oorzaken van verminderde intake? 1. Sensorieel verlies (geur, smaak, visus) 2. Dysfagie, slikklachten 3. Afhankelijkheid van de zorgkundige 4. Verminderde orale hygiëne Fysiologisch 5. Droge mond

4 Oorzaken van verminderde intake? 1. Depressie of eenzaamheid 2. Alleen eten/ gevoel van bekeken te worden 3. Jarenlange eetgewoonten dienen plots aangepast te worden Psychologisch

5 Oorzaken van verminderde intake? 1. Maligniteit (bv. Maag/darm kanker) 2. Dysfagie (CVA, Parkinson) 3. Depressie 4. Dementie Medisch

6 Verhoogd risico op Sarcopenie Hypo-albuminemie Osteoporose, toegenomen aantal heupfracturen Drukulcera, verminderde wondgenezing Infectie Hypotensie Toegenomen verwardheid gestoorde cognitie Gevolg = Malnutritie Mortaliteit

7 Doel WZC Behoud van gezondheid EN levenskwaliteit Therapeutisch dieet te volgen? Vermijden malnutritie?

8 Therapeutisch dieet Dieet op voorschrift arts als onderdeel van behandeling voor bepaalde aandoening 1) Obesitas - caloriearm 2) Diabetes - diabetesdieet 3) Cardiaal vetarm 4) Hypertensie - Zoutarm

9 Obesitas Obesitas Caloriearm dieet VERHOOGDE MORTALITEIT MINDER LEVENSKWALITEIT MINDER OSTEOPOROSE MINDER HEUPFRACTUREN

10 Obesitas Caloriearm dieet BMI and all-cause mortality in older adults: a meta-analysis1 3 Jane E Winter, Robert J MacInnis, Naiyana Wattanapenpaiboon, and Caryl A Nowson

11 1) Obesitas Caloriearm dieet Cause-Specific Excess Deaths Associated With Underweight, Overweight, and Obesity Katherine M. Flegal, PhD; Barry I. Graubard, PhD; David F. Williamson, PhD; et al JAMA. 2007;298(17): doi: /jama

12 Obesitas Caloriearm dieet Timothy A Welborn, Satvinder S Dhaliwal and Stanley A Bennett Med J Aust 2003; 179 (11): doi: /j tb05704.x

13 Obesitas Caloriearm dieet Doel gewicht stabiel houden, in combinatie met fysieke activiteit/kinesitherapie. Kinesitherapie zal voornamelijk de centrale obesitas aanpakken Soms wel milde caloriereductie noodzakelijk (-500kcal)

14 Diabetes - Diabetesdieet American dietetic association: pleit tegen een strikt diabetesdieet. Voorkeur voor medicatie-aanpassing dan dieet-aanpassing 2013 Canada In elderly nursing home residents, regular diets may be used instead of diabetic diets or nutritional formulas DCPNS/PATH Canada Dietary management of diabetes in nursing home settings does not appear to meaningfully improve glycemic control and is therefore not needed IDF Belgium The nutritional assessment should be used to identify the presence of malnutrition and/or weight loss and the appropriate nutritional plan to be adopted. Higher protein and higher energy intake foods may be needed to improve nutritional and functional status in frail older people with diabetes.

15 INTERNATIONAL DIABETES FEDERATION MANAGING OLDER PEOPLE WITH TYPE 2 DIABETES GLOBAL GUIDELINE

16 INTERNATIONAL DIABETES FEDERATION MANAGING OLDER PEOPLE WITH TYPE 2 DIABETES GLOBAL GUIDELINE

17 Doel Vermijden van hypoglycemieën Diabetes - Diabetesdieet Nuchtere glycemie: gezonde oudere: mg/dl kwetsbare oudere mg/dl HbA1c: gezonde oudere met levensverwachting > 5 j: kwetsbare patiënt met levensverwachting < 5j of multicomorbiditeit: prognose < 1 jaar: vermijden symptomatische hypo/hyperglycemie

18 Hoe? Diabetes - Diabetesdieet 1. Nadruk op consistente maaltijden (3x/dag, zelfde tijdstip, zelfde porties) 2. Zeker geen laag koolhydraten dieet 3. Fysieke activiteit

19 Hoe? 1. Gesatureerde vetten Cardiaal- Vetarm 2. Fruit en groenten 3. Magere melkproducten

20 Risico op: Hypertensie Zoutarm 1. Hyponatriëmie en verwardheid 2. Orthostatisme

21 Conclusie NRS Score Zo malnutritie: identificeren van de oorzaken Behandeling: Diëtiste! Individueel te bekijken! Participatie in de dieetkeuze - patiëntenparticipatie Positieve cultuur rond de maaltijden EN positieve presentatie

22 A diet can not be effective, if it is not eaten