Taalcoach in de bieb
|
|
- Joanna Goossens
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Taalcoach in de bieb Het mobiliseren en faciliteren van Utrechtse vrijwilligers voor een aanval op laaggeletterdheid in de bibliotheken concept 16/02/12 Samenvatting Utrecht kent ruim laaggeletterden. Doordat zij beperkt Nederlands kunnen lezen, schrijven en/of spreken worden zij veelal belemmerd in hun dagelijks functioneren. Taalvaardigheid speelt immers een belangrijke rol om mee te doen in de samenleving, bij de opvoeding van kinderen en op de arbeidsmarkt. De groep laaggeletterden is zeer divers, ongeveer personen uit de Utrechtse doelgroep zijn van niet- Nederlandse komaf. Door bezuinigingen op onder andere volwasseneneducatie en inburgering is het voor laaggeletterden nog moeilijker een passend aanbod te vinden om de Nederlandse taal beter te leren lezen, schrijven en spreken. Wij willen hen een passend aanbod bieden. Twee centrale uitgangspunten in ons plan zijn: - We willen de kracht van Utrechters benutten om deze groep te ondersteunen. We zetten zo veel mogelijk vrijwilligers in en bieden hen professionele ondersteuning om hun werk goed te kunnen doen. De krachten van diverse organisaties, zowel vrijwilligersorganisaties als bijvoorbeeld onderwijsinstellingen willen we bundelen en gezamenlijk de deskundigheidsbevordering van deze vrijwilligers waarborgen. - De bibliotheek zien we als een centrale plek om laaggeletterdheid aan te pakken. De bibliotheek heeft een open functie in de wijk en beschikt over ruimte en materialen die belangrijk zijn om Utrechters taalvaardig te maken. We willen graag met een aantal Utrechtse partners de handen ineen slaan om dit vorm te geven. Naast de bibliotheek zien we de volgende kernpartners in het project: ROC Midden-Nederland, Gilde Utrecht en de Voorleesexpress. De ISKB is bereid als projectleider op te treden. De afgelopen jaren hebben we al veel ervaring opgedaan. Vrijwilligers van de ISKB geven op 3 locaties in Utrechtse bibliotheken les aan zowel mannen (MOP) als vrouwen (VOP). Er zijn diverse samenwerkingsverbanden in de stad. Zo n 30 vrouwen krijgen wekelijks les in de bibliotheek in Zuilen van vrijwilligers van Gilde Utrecht en de ISKB. Ook geven vrijwilligers van Gilde en ISKB aanvullende conversatieles aan volwassenen die les volgen op het ROC. De Voorleesexpress komt bij veel laaggeletterde gezinnen in heel Utrecht achter de voordeur om voor te lezen aan kinderen. Met het voorliggende project Taalcoach in de bieb willen we de krachten bundelen. In drie jaar willen we minstens 600 personen bereiken in diverse Utrechtse bibliotheken met een taalaanbod. Daarbij willen we gebruik maken van ontwikkelde materialen en methodieken, zoals Boekstart 1 en ETV oefenportal oefenen.nl, Taalkracht, Klik en tik en andere materialen van ETV. Er is immers veel ontwikkeld, wij richten ons op toepassing in de praktijk. Met ons samenwerkingsverband hebben we de ambitie een voorbeeldfunctie te vervullen voor elders in het land. Onze kennis en ervaring stellen we graag beschikbaar. 1 BoekStart is een bibliotheekprogramma dat het lezen met heel jonge kinderen wil bevorderen én ouders met jonge kinderen wil laten genieten van boeken
2 1. Aanleiding In Nederland wonen 1,5 miljoen laaggeletterden. In de stad Utrecht gaat het om ruim volwassenen. Het terugdringen van laaggeletterdheid staat hoog op diverse agenda s. Het Kabinet presenteerde in najaar 2011 de nota: Geletterdheid in Nederland, het Actieplan Laaggeletterdheid Het Kabinet ziet een belangrijke rol weggelegd voor de bibliotheken en signaleert tegelijkertijd in het actieplan dat de rol van bibliotheken versterkt kan worden: Leesbevordering raakt aan de kern van het bibliotheekwerk. En wie het lezen bevordert, draagt bij aan het voorkomen en bestrijden van laaggeletterdheid. De bibliotheken leveren op dit vlak al de nodige inzet, maar recent onderzoek heeft niettemin aangetoond dat er nog kansen liggen. Dit signaal komt overeen met onze Utrechtse ervaringen. Laaggeletterden komen niet of amper in de bibliotheek. Dit terwijl ongeveer 60% van de bibliotheken in Nederland in één of enkele vestigingen speciaal aanbod heeft voor laaggeletterden. Bekend is dat laaggeletterden graag leren in een digitale leeromgeving. Dit biedt de mogelijkheid voor bibliotheken om hiervoor de beschikbare voorzieningen in te zetten. En dat sluit aan bij het beleid van de Bibliotheek Utrecht om de educatieve functie te versterken. Het ondersteunen van het informele leren, bijvoorbeeld door conversatielessen voor inburgeraars en laaggeletterden, en het aanbieden van een leeromgeving in de vestigingen is een taak die in de toekomst blijft 2. We willen voorkomen dat groepen worden uitgesloten en sociale cohesie bevorderen door middel van deze laagdrempelige activiteit. Aansluitend bij het Utrechtse aanvalsplan laaggeletterdheid willen we in allianties komen tot en gezamenlijke aanpak. Vraag is wat er nodig is om de bibliotheek de verbindende schakel in de aanval op laaggeletterdheid te laten zijn. Wij zijn van mening dat ondersteuning door professionele vrijwilligers hierin een belangrijke rol kan vervullen. We sluiten daarmee aan bij de ambitie van het Kabinet en gemeenten om meer de kracht van burgers in te zetten om participatie van mensen in een achterstandspositie te bevorderen. In het advies van Saluti van eind wordt ook nadrukkelijk gewezen op het belang van het benutten van de kracht van de civil society om de participatie van de ongeveer vrijwillige inburgeraars te bevorderen. Professionele ondersteuning van deze vrijwillige inzet is cruciaal om succes te realiseren: De sociale netwerken in de wijk zowel zelforganisaties als vrijwilligersinitiatieven kunnen afhankelijk van de context voor een belangrijk deel verantwoordelijk zijn voor het organiseren en ondersteunen van cursussen waarin taal op elementair niveau centraal staat. Wel stellen we vast dat het bieden van professionele ondersteuning noodzakelijk is om netwerken in stand te houden, om als vangnet te dienen en om instrumentarium en methodieken aan te bieden. De behoefte aan professionele ondersteuning ervaren we in de praktijk. De ISKB koppelt al ruim 25 jaar vrijwilligers aan mannen en vrouwen met een taalachterstand. Jaarlijks bereiken we honderden mensen. In 2011 werkten we daarbij nauw samen met partners in het (landelijk) taalcoachproject. Partners in Utrecht in dit traject zijn Stade, Vluchtelingenwerk Midden-Nederland en Portes. Onze ervaring leert dat vrijwilligers een belangrijke rol kunnen vervullen in taalverwerving. Professionele training en ondersteuning en deskundig materiaal zijn daarbij wel voorwaarden voor succes. In samenwerking met landelijke partners, zoals het LNT (Landelijk Netwerk Thuislesorganisaties) en Gilde Samenspraak bieden we deze ondersteuning. 2 Uit: Modernisering Bibliotheek Utrecht, op weg naar een toekomstbestendige bibliotheek, Bibliotheek Utrecht, mei 2011, blz Saluti, Stedelijk Adviesorgaan Interculturalisatie Utrecht, Taal in de toekomst, advies over vrijwillige taalverwerving, 8 december 2011.
3 In onze aanpak starten we met een gesprek over de doelen van cursist. De basisniveaus zijn zeer divers (van analfabeet tot universitair opgeleid in het buitenland) en ook het doel (van zelfstandig boodschappen doen tot staatsexamen behalen). In dit plan onderscheiden we twee doelgroepen waarvoor we een passend aanbod willen doen: - Taalontwikkeling rondom gezin en gezondheid - Taalontwikkeling gericht op het vinden en/of behouden van werk In aansluiting op het kabinetsbeleid richten we ons in het bijzonder op laaggeletterde vrouwen. Uit het Kabinetsplan: In mijn hoofdlijnenbrief aan uw Kamer over emancipatie heb ik u al aangekondigd een aanpak te ontwikkelen om laaggeletterde vrouwen te bereiken. Dat is ingegeven door het feit dat vrouwen zijn oververtegenwoordigd onder de laaggeletterden en door de emancipatiedoelstelling om hun kansen op participatie te vergroten. De aanpak kent twee actielijnen: de eerste is gericht op laaggeletterde vrouwen met jonge kinderen, de tweede op laagopgeleide vrouwen die in de zorgsector werken. Eén van de pilots, zoals bedoeld onder III Evaluatie en innovatie in bestrijding laaggeletterdheid, zal zich richten op vrouwen met jonge kinderen. Het gaat daarbij om de verhoging van de kansen van ouders zelf en van hun kinderen. Samengevat: laaggeletterdheid belemmert een grote groep Utrechters om te participeren, zowel in de eigen omgeving als op de arbeidsmarkt. Dit heeft ook gevolgen voor opvoeding van kinderen en gezondheidsaspecten. De bestaande infrastructuur van bibliotheken en beschikbare vrijwillige taalcoaches biedt de kans om een grote groep laaggeletterden te bereiken met een taalaanbod. In dit plan beschrijven we wat we willen realiseren en hoe. Onze aanpak past naadloos binnen de aanpak zoals de Stichting Lezen & Schrijven beschrijft in Taal voor het leven 4 : de taalcoaching wordt gegeven in de directe omgeving van de cursist, met en positieve insteek, vrijwillige taaltrainers en een doelgericht training. 2. Doelstelling Het project Taalcoach in de bieb stelt zich ten doel: De taalvaardigheid van Utrechtse laaggeletterden vergroten door ondersteuning van taalcoaches in de bibliotheek. De taalcoaches zijn vrijwilligers die ondersteund worden door deskundige beroepskrachten en zij maken gebruik van methodieken die hun waarde hebben bewezen. - Door de inzet van vrijwillige taalcoaches wordt optimaal gebruik gemaakt van de beschikbare krachten in de civil society. - Door deskundige ondersteuning van deze vrijwilligers kan tegen geringe kosten een relatief grote groep worden bereikt met een professionele aanpak en goede methodieken. - Door de bibliotheek als centrale plek te kiezen wordt de basis gelegd voor een duurzame aanpak en bestaande infrastructuur benut. Er is bijvoorbeeld momenteel in 7 Utrechtse bibliotheeklocaties een Lees en Schrijf!-Punt met materiaal voor NT1 en NT2. 3. Doelgroep De doelgroep bestaat uit Utrechtse laaggeletterden. Dit betreft een zeer diverse groep, uiteenlopend van laagopgeleide autochtone Utrechters tot hoog opgeleide allochtone groepen, zowel mannen als vrouwen. Om in te kunnen spelen op de diversiteit van de doelgroep worden kleine homogene groepen gevormd. In onze aanpak onderscheiden we twee groepen: - Taalontwikkeling ten gunste van opvoeding van kinderen en gezondheid; - Taalontwikkeling om een baan te vinden en/of behouden. 4 Taal voor het leven, programmaplan externe steakholders, Stichting Lezen & Schrijven, 3 februari 2012
4 4. Samenwerkingspartners en rollen Belangrijke partners in de uitvoering zijn: de Bibliotheek, ROC Midden-Nederland, ISKB, Gilde Utrecht en de Voorleesexpress. Onderstaand de rollen die wij voor de verschillende partners zien: - De Bibliotheek. De Bibliotheek biedt in de eerste plaats facilitaire ondersteuning. Denk aan accommodatie, studieplekken, groepsruimten (in ieder geval in nieuwbouw), collectie van boeken en (digitale) leermiddelen, computers en toegang tot educatieve websites. De bibliotheek levert daarnaast expertise en advies. De bibliotheek fungeert tot slot als doorverwijzer. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door middel van een Taalloket in de bibliotheek. - ISKB: taalcoaches en deskundigheidsbevordering. De ISKB beschikt over een grote groep vrijwilligers. De ISKB heeft daarnaast een programma voor het opleiden en ondersteunen van vrijwilligers op het gebied van taalontwikkeling en methodieken die de taalcoaches kunnen inzetten. - Gilde Utrecht: taalcoaches. Het Gilde beschikt over een grote groep vrijwilligers die kunnen worden ingezet als taalcoaches. - Voorleesexpress: partner. De Voorleesexpress komt bij veel laaggeletterde gezinnen thuis. Door doorverwijzing en samenwerking kunnen ouders van gezinnen waar de Voorleesexpress komt worden doorverwezen naar taalcoaching en vice versa. Ook kan Soda Producties/De Voorleesexpress een rol vervullen in de opvoedcomponent van het project. - ROC Midden Nederland: deskundigheidsbevordering, samenwerking en doorverwijzing. Het ROC biedt deskundigheid en materialen, bijvoorbeeld om de vrijwillige taalcoaches op te leiden en begeleiden. Daarnaast is het ROC op diverse manieren partner in het traject. Het aanbod van het ROC en het aanbod van vrijwillige taalcoaches zijn aanvullend op elkaar c.q. kunnen elkaar versterken. Taalcoaching kan worden ingezet: o In voortraject naar ROC (laagdrempelige toegang taalcoaching, vervolgens doorverwijzing); o Als alternatief traject (mensen waarvoor geen geschikt aanbod is op ROC; mensen die niet in aanmerking komen voor ROC; mensen die niet naar ROC willen of kunnen) o Als tijdelijk alternatief (bijv. mensen op wachtlijst bij ROC) o Als na-traject van ROC (mensen die uitstromen vanuit ROC maar behoefte hebben aan verdere ontwikkeling/scholing/onderhoud/nazorg/voortburgeren e.d.) o Als aanvullend op ROC: mensen die een ROC-cursus volgen maar tegelijk graag extra ondersteuning/extra oefengelegenheid/huiswerkbegeleiding willen omdat ze bijv. snel inburgeringsexamen/staatsexamen willen halen. - Utrechtse organisaties op het gebied van welzijn, zorg en onderwijs, zoals: Cumulus, Portes, Doenja, Stichting Stade, Humanitas, Vluchtelingenwerk Midden-Nederland, Consultatiebureaus, Brede School, voorscholen en peuterspeelzalen. Met deze organisaties kunnen we wederzijds doorverwijzen en het aanbod op elkaar afstemmen. - PSO platform: advies in uitvoering en verspreiding materialen en ervaringen naar elders in het land. - De gemeente Utrecht: betrokken vanuit het inhoudelijk beleid op het gebied van het bestrijden van laaggeletterdheid en volwasseneneducatie. 5. Activiteiten/aanpak De volgende activiteiten worden uitgevoerd: 1. Vaststellen gezamenlijk aanbod en blijvende afstemming hierover Taakverdeling Inzet van welke methodieken 2. Deskundigheidsbevordering en ondersteuning van de vrijwilligers Introductiecursussen Training in Materiaalgebruik Taalkracht, ETV materialen, Boekstart Ondersteuning van taalcoaches bij lesmateriaal middels taalspreekuur
5 3 maal per jaar overleg met taalcoaches over vorderingen cursisten Thematische bijeenkomsten deskundigheidsbevordering 3. Les (tijdens openingsuren) in minimaal 3 Utrechtse bibliotheken: Individueel Kleine groepen Per taaltraject wordt doelstelling en aanpak vastgesteld. Een traject duurt minimaal een half jaar, waarbij taalcoaches en (groepjes) cursisten elkaar wekelijks minstens een uur treffen. De Bibliotheek ontwikkelt een bibliotheekles voor laaggeletterden zodat zij zelfstandig gebruik kunnen maken van het beschikbare materiaal. De Bibliotheek ontwikkelt workshop / les voor vrijwilligers over bibliotheekproducten/aanbod 4. Doorontwikkeling aanvullende activiteiten voor specifieke groepen, samen met partners: Ondersteuningsaanbod voor laaggeletterde vrouwen met kinderen op het gebied van o.a. opvoedingsondersteuning en betrokkenheid bij school Kennismaking en zo mogelijk toeleiding van laaggeletterden naar werk (bijvoorbeeld naar de zorgsector in samenwerking met zorginstellingen). 5. Evaluatie en monitoring Op deelnemersniveau meten we het taalniveau bij start en eind van het traject Per leskoppel/groep worden de doelen waar samen aan gewerkt vastgelegd en vorderingen bijhouden in een dossiers/ portfolio. Op projectniveau: voortgang project, resultaten in samenwerking, resultaten op niveau cursisten Taalcursisten kunnen gebruik maken van een kennismakingsabonnement van de Utrechtse Bibliotheken (3 maanden gratis lezen). Mogelijk kunnen we een sponsor /fonds benaderen om de abonnementskosten daarna (deels) te financieren. voor een jaar /duur cursus kan financieren. Voor cursisten en vrijwilligers. 6. Beoogd resultaat We streven de volgende resultaten na: - In een periode van 3 jaar krijgen minimaal 600 laaggeletterde Utrechters ondersteuning van een vrijwillige taalcoach in 3 Utrechtse bibliotheken. - Uit de effectmeting blijkt dat cursisten vooruitgang hebben geboekt op de volgende terreinen: o het taalniveau is gestegen; o meer zelfvertrouwen in taalvaardigheid in de dagelijkse praktijk; o 1 ste drempels zijn weggenomen bij pc vaardigheden; o opvoedingsvragen en worden besproken en ouders voelen zich zekerder t.a.v. de opvoeding o activeren van het netwerk van de vrouwen en mannen taalcoaches hebben hierbij een belangrijke rol bij als het gaat om voorlichting en signalering - De aanpak is beschreven met do s en don ts, dit biedt partners elders in het land de mogelijkheid te leren van de Utrechtse aanpak. Neveneffect van het project is een bijdrage aan de bekendheid van Utrechtse burgers met laaggeletterdheid en begrip hiervoor. De betrokken vrijwilligers krijgen immers meer zicht op de problemen die allochtone en autochtone laaggeletterden in de dagelijkse praktijk ervaren. Daarmee draagt het bij aan de sociale cohesie in Utrecht. Projectpartners zullen voorafgaand aan de start gezamenlijk de beoogde resultaten en de indicatoren om het resultaat te meten vaststellen. We zullen ons daarbij laten inspireren door resultaten die eerder/elders zijn behaald in vergelijkbare projecten. Uit het onderzoek naar de effectiviteit van Taalcoach projecten die door gemeenten zijn ingezet gekoppeld aan inburgering blijken bijvoorbeeld de volgende resultaten te zijn behaald:
6 - tweederde van de respondenten geeft aan dat het contact met de taalcoach heeft geleid tot grotere motivatie om de taal te leren; - het zelfvertrouwen is bij ruim de helft van de respondenten toegenomen. 7. Begroting Onderstaand een eerste indicatieve begroting. De uiteindelijke begroting zal afhangen van de betrokken partners en geformuleerde ambitie. Kosten per jaar: Activiteit aantal keer/uur ureninzet uurprijs totaal Projectleiding Werving, training en werving vrijwilligers deskundigheidsbevordering Introductiecursus vrijwilligers spreekuur taalconsulent workshops/ deskundigheidsbev Keuze, toepasbaar maken en (door)ontwikkelen lesmateriaal Ontwikkelen en uitvoeren workshops/bibliotheekles Ontwikkelen Uitvoeren Aanvullende activiteiten voor specifieke groepen (ism partners) Evaluatie en monitoring afstemming partners Vrijwilligerskosten vrijwilligers * coord vrijw * * maanden Activiteitenbudget 6000 Materiaalkosten, bijeenkomsten, PR De kosten van een project voor drie jaar komen hiermee naar schatting op ongeveer De kosten per deelnemer zijn rond 600,
7 Vervolgstappen We streven er naar met partners tot een gezamenlijk project te komen dat start in september We hebben de volgende planning voor ogen: Planning: 1. Januari 2012: brainstorm en schrijven eerste conceptplan (Sylvia Volkert Bibliotheek Utrecht, Thomas Bersee Platform PSO, Mariëlle van Rooij, Lineke Maat ISKB 2. Februari/maart 2012: verkenning: a. Partners: wie doet mee in de uitvoering? We sturen het conceptplan naar potentiële partners met verzoek om aan te geven of men geïnteresseerd is in participatie en gezamenlijke uitwerking van het project: Bibliotheek Utrecht, Isolde Vega, Sylvia Volkert ROC Midden-Nederland..? Stichting Lezen en Schrijven.? Platform PSO, Thomas Bersee Gemeente Utrecht, Sander Mateman Gilde Utrecht, Jeanne van den Heuvel Voorleesexpress, Manon Rikkengaa b. Financiering: potentiële financiers in beeld brengen en concept voorleggen. 3. April augustus 2012 voorbereidende fase: a. Samenwerkingsafspraken vastleggen b. Fondswerving 4. September 2012: start uitvoering voor 3 jaar
Informatie voor doorverwijzers. Aanbod ISKB taalcoaching
Informatie voor doorverwijzers Aanbod ISKB taalcoaching 25 jaar ISKB Taal en meer In 2011 vierde de ISKB met vrijwilligers, cursisten en leerlingen haar 25 jarig bestaan. We hebben een niet meer weg te
Nadere informatieTaal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst!
Taal verbindt mensen Wij verbinden mensen met taal Want Taal doet meer dan schrijven, spreken en lezen Het is de sleutel naar een nieuwe toekomst! Taal doet meer In Utrecht wonen meer dan 15.000 volwassenen
Nadere informatieInformatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching
Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Taal doet meer Taal doet meer heeft een niet meer weg te denken rol in de Utrechtse samenleving op het gebied van integratie en participatie. Door taal
Nadere informatiePlan van aanpak FlevoMeer Bibliotheek
SAMEN NAAR MEER GELETTERDHEID IN LELYSTAD! Plan van aanpak FlevoMeer Bibliotheek De overheid stelt dat iedere burger over voldoende kennis, vaardigheden en ondernemingsvermogen moet beschikken om zich
Nadere informatieUitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland
Uitkomsten BOP-enquête basisvaardigheden Zuid-Holland 2017-2018 Aan de landelijke BOP-enquête basisvaardigheden 18 + van de KB hebben in totaal 126 (=86%) (basis)bibliotheken deelgenomen; er waren 147
Nadere informatieInformatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching
Informatie voor doorverwijzers Aanbod taalcoaching Taal doet meer Taal doet meer heeft een niet meer weg te denken rol in de Utrechtse samenleving op het gebied van integratie en participatie. Door taal
Nadere informatieEen dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP. Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013
Een dekkend taalnetwerk in Utrecht TIP en TOP Congres Taal voor het Leven 30 oktober 2013 Even voorstellen Marga Tubbing, taalregisseur regio Utrecht marga@lezenenschrijven.nl 06-44349008 Lineke Maat,
Nadere informatieResearchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University
LAAGGELETTERDHEID IN DEN HAAG - CONCLUSIES Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS
Nadere informatieMeer vaardig meer burger!
(Digi)taalhuis Wageningen Projectplan 2016/2017 Meer vaardig meer burger! Kernpartners, Wageningen, augustus 2016 1. Probleemstelling In Nederland zijn 1,3 miljoen mensen tussen de 16 en 65 jaar minder
Nadere informatieTaalcoaching: meer dan taal alleen. Een waarderingsonderzoek van het project Taalcoach voor inburgeraars
Taalcoaching: meer dan taal alleen Een waarderingsonderzoek van het project Taalcoach voor inburgeraars SAMENVATTING WAARDERINGSONDERZOEK PROJECT TAALCOACH Deze samenvatting geeft de belangrijkste uitkomsten
Nadere informatieVoor informatie en aanmeldingen kan er contact worden opgenomen de Taalhuiscoördinator(en) van het Alfa-college.
1 november 2017 april 2018: - Opzet en voortgang van het project, aantal te betrekken en betrokken partners, aantal te bereiken en bereikte inwoners, bereikte doelen in het kader van participatie van inwoners
Nadere informatieAanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie
Aanvalsplan laaggeletterdheid en de toekomst van de volwasseneneducatie Ina den Hollander Weert, 19 mei 2011 Kenniscirkel Leven Lang Leren Brabantse en Limburgse bibliotheken Wat is laaggeletterdheid?
Nadere informatieCommissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016
Commissie Samenleving Harderwijk 12 mei 2016 Agenda 1. Welkom 2. Ontwikkelingen 3. Strategienota 4. Digitale vaardigheden 5. Taalvaardigheden (inleiding door Chérif Ait Abderrahman (Stichting Lezen en
Nadere informatieJaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018
Jaarverantwoording Taalpunt Hengelo 2018 Doel Informele taalondersteuning bieden aan alle inwoners van Hengelo met een taalachterstand om zo de Nederlandse taal te bevorderen. Doelgroep Alle inwoners van
Nadere informatieHet non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen
Het non-formele bibliotheekaanbod voor volwassenen Programma s laagdrempelig Voor veel laaggeletterden is leren en het volgen van formeel of non-formeel onderwijs allerminst een vanzelfsprekend. Zaken
Nadere informatieBiblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen
Biblionet Verbindt Samen de toekomst leren lezen Een nieuwe koers voor de bibliotheken in Groningen Beeld > Koptekst en voettekst... 1 Beeld > Koptekst en voettekst... 2 Beeld > Koptekst en voettekst...
Nadere informatieUtrechters verstaan elkaar
Utrechters verstaan elkaar Meerjarenplan Taal doet meer 2017 2020 februari 17 Taal doet meer werd medio jaren 80 opgericht onder de naam ISKB. In die tijd waren er veel zgn. gastarbeiders woonachtig in
Nadere informatieProject Taalcoaches. 1 januari 2009 31 december 2011. Locatie Moerdijk. Vluchtelingenwerk Brabant-West. Projectvoorstel taalcoaches.
Locatie Moerdijk VluchtelingenWerk Brabant-West Postbus 173 4250 DD Werkendam Telefoon (0183) 50 90 16 Fax (0183) 50 90 17 afdeling@vluchtelingenwerk.org Project Taalcoaches 1 januari 2009 31 december
Nadere informatieDeze afspraken zijn concreet uitgewerkt in het uitvoeringsplan aanpak laaggeletterdheid
Tussenrapportage cofinanciering Projecten Taalhuizen 2017-2019 Inleiding Begin 2017 heeft het Dagelijks Bestuur van Holland Rijnland cofinanciering toegekend aan de vijf taalhuizen in de regio. In bijlage
Nadere informatieAlle kinderen kunnen Roefelen Stichting Roefelen zoekt partners 2013-2017
Alle kinderen kunnen Roefelen Stichting Roefelen zoekt partners 2013-2017 Het is belangrijk dat kinderen al jong kennis maken met bedrijven en beroepen. Roefelen maakt dat mogelijk. De in 2011 opgerichte
Nadere informatieNoordoostpolder. Jaarcijfers 2018
Noordoostpolder Jaarcijfers 2018 JAARCIJFERS HUIS VOOR TAAL NOP 2018 WAT IS HUIS VOOR TAAL? In Huis voor Taal komen activiteiten en expertise op het gebied van leren, ontwikkelen, het sociale- en non-formeel
Nadere informatieEigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière
Eigen Kracht 2013 2014 van barrière naar carrière Projectplan Eigen Kracht - Van barrière naar carrière LEVgroep Penningstraat 55 5701 MZ Helmond Projectperiode 2013 2014 1 1 Inleiding Eigen Kracht is
Nadere informatieVerankering laaggeletterdheid in gemeentelijk beleid. Soler Berk Stichting Lezen & Schrijven
Verankering laaggeletterdheid in gemeentelijk beleid Soler Berk Stichting Lezen & Schrijven Dinsdag 30 oktober 2012 Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven initiatief van H.K.H. Prinses
Nadere informatieadres» Spoorlaan 444 «5038 CH Tilburg post «Postbus 3078-5003 DB Tilburg tel «013 583 99 99
Gemeente Krimpen aan den IJssel T.a.v. mevr. Noe Postbus 200 2920 AE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL datum kenmerk onderwerp 8 april 2015 15181-LB/LvI Offerte Taalcoaching 2015 Geachte mevrouw Noe, Hierbij sturen
Nadere informatieTAALCOACHING in/en de bibliotheek
TAALCOACHING in/en de bibliotheek TAALCOACHING EN/IN DE BIBLIOTHEEK Eline Dragt - projectleider Het Begint met Taal 20 juni 2017 DOEL WORKSHOP Informeren en inspireren over verschillende vormen van taalcoaching.
Nadere informatiePLAN VAN AANPAK TAALCOACHES 1 OKTOBER 2008 TOT EN MET 1 OKTOBER 2011 HELMOND.
PLAN VAN AANPAK TAALCOACHES 1 OKTOBER 2008 TOT EN MET 1 OKTOBER 2011 HELMOND. A. INLEIDING De gemeente Helmond heeft in haar brief, kenmerk 0899005794 NP, Vrijwilligerscentrale Helmond uitgenodigd een
Nadere informatieMeer Waarde Boeken! Hoofdlijnen Beleidsrichting Vastgesteld RvT maart 2015 Ton Mengerink / Mark Deckers / Lynn Karsijns
Meer Waarde Boeken! Hoofdlijnen Beleidsrichting 2015-2018 Vastgesteld RvT maart 2015 Ton Mengerink / Mark Deckers / Lynn Karsijns Gemeenteraad Berkelland 29 september 2015 M. Deckers Strategisch adviseur
Nadere informatiede Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar
de Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Jos Debeij Gerlien van Dalen Adriaan Langendonk VNG regionale conferenties 15 en 16 april 2015 de Bibliotheek en basisvaardigheden 1 Inhoud
Nadere informatieSamenwerking Belastingdienst en Openbare Bibliotheken. Inclusief uitkomsten ledenpeiling
Samenwerking Belastingdienst en Openbare Bibliotheken Wendy de Vrede / Nienke Willems Maaike Toonen / Mark Deckers Januari 2016 Inclusief uitkomsten ledenpeiling Agenda 1. Feiten 2. Doel en uitgangspunten
Nadere informatieCursussen voor volwassenen
Groningen Drenthe Overijssel 26 2014-2015 Cursussen voor volwassenen www.alfa-college.nl U volgt uw cursus bij het Alfa-college Het Alfa-college is het regionaal opleidingen centrum voor Noorden Oost-Nederland,
Nadere informatieWorkshop Taal Werkt! 11 september 2014
Workshop Taal Werkt! 11 september 2014 Programma Wat is laaggeletterdheid? Laaggeletterdheid binnen het bedrijfsleven Taalvrijwilligers binnen bedrijven Brainstorm Wat is laaggeletterdheid? 5 Feiten &
Nadere informatieStappenplan Taalcoach. Uitgangspunt: Hoe zet je een taalcoachproject op?
Stappenplan Taalcoach Uitgangspunt: Hoe zet je een taalcoachproject op? I nleiding Eind juni is het project Taalcoach van start gegaan. Het doel van het project is het realiseren van een taalkoppel, bestaande
Nadere informatieMeer (voor)lezen, beter in taal. De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar
Meer (voor)lezen, beter in taal De Bibliotheek en basisvaardigheden Kunst van Lezen 0-18 jaar Adriaan Langendonk Miniconferentie Flevoland 23 september 2015 de Bibliotheek en basisvaardigheden 1 Inhoud
Nadere informatieGeletterdheid in Nederland Actieplan laaggeletterdheid 2012-2015
Geletterdheid in Nederland Actieplan laaggeletterdheid 2012-2015 In dit Actieplan vindt u de plannen van het kabinet om de geletterdheid van de groep laaggeletterden in Nederland verder te bevorderen.
Nadere informatieHierbij delen wij u mee dat op donderdag 13 februari het Bondgenootschap Laaggeletterdheid regio Nijmegen is opgericht.
Maatschappelijke Ingekomen stuk D1 (PA 12 maart 2014) Ontwikkeling Beleidsontwikkeling Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 323 59 92 E-mail
Nadere informatieComputercursus voor laaggeletterden. Klik & Tik en E-TV. Leven Lang Leren pilot, BasisBibliotheek Maasland. Inhoud: Projectplan 2
Computercursus voor laaggeletterden Klik & Tik en E-TV Inhoud: Projectplan 2 Tussentijdse evaluatie (februari 20) 6 Projectplan Computercursus voor laaggeletterden Klik & Tik en E-TV Aanleiding Op 30 maart
Nadere informatieTaal Verrijkt aanbod voor laaggeletterden, inburgeraars en anderstaligen. Bibliotheek Rijn en Venen 2013
Taal Verrijkt aanbod voor laaggeletterden, inburgeraars en anderstaligen Bibliotheek Rijn en Venen 2013 Bibliotheek Rijn en Venen 9 vestigingen 5 gemeentes 150.000 inwoners 27.750 bibliotheekleden Collectie:
Nadere informatieNotitie Taal en Toekomst
Notitie Taal en Toekomst Inhoudsopgave Inleiding... 2 Landelijk beleid 2 Regionaal beleid.... 2 Conclusies beleid en realisatie tot nu toe.... 2 Resultaten 2017... 3 Beleidsambities voor 2018 3 Taal en
Nadere informatieBetreft: Reactie van de Haagse Maatschap op Landelijke bezuinigingen kinderopvang (RIS 181086)
College van B&W en Raadsleden Den Haag T.a.v. Griffie Postbus 19157 2500 CD Den Haag Betreft: Reactie van de Haagse Maatschap op Landelijke bezuinigingen kinderopvang (RIS 181086) Geacht College en Raadsleden,
Nadere informatieadres» Spoorlaan 444 «5038 CH Tilburg post» Postbus 3078» 5003 DB Tilburg tel» 013 583 99 99
f contourdetwern Rappel KRIMPEN AAN DEN IJSSEL 2 8 JAN. 2014 Gemeente Krimpen aan den IJssel t.a.v. mevrouw Noë Postbus 200 2920 AE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL R03.no. datum 15 januari 2014 kenmerk 14059-RK-AD
Nadere informatieOp pad voor de Aanpak Taal: Ouders en kind samen
Op pad voor de Aanpak Taal: Ouders en kind samen Interview met het Praktijkteam van het ministerie van SZW Yolande Timman, i.s.m. Hans Christiaanse en Paulien Rietveld Het ministerie van SZW heeft een
Nadere informatieGeletterdheid verhogen: belangrijke rol weggelegd voor de bibliotheek Gemeenten kunnen niet om de bibliotheek heen
Geletterdheid verhogen: belangrijke rol weggelegd voor de bibliotheek Gemeenten kunnen niet om de bibliotheek heen Wat is geletterdheid? Geletterdheid omvat luisteren, spreken, lezen, schrijven, gecijferdheid
Nadere informatieSubsidieaanvraag Taalhuis Netwerkaanpak tegen laaggeletterdheid
Subsidieaanvraag Taalhuis Netwerkaanpak tegen laaggeletterdheid 17 oktober 2016 Contactpersoon: Cyril Crutz Directeur-bestuurder 0485-583 500 / 06-27093679 c.crutz@biblioplus.nl www.biblioplus.nl Inleiding
Nadere informatieTaalklassen voor ouders
Taalklassen voor ouders Twee voorbeelden uit het onderwijs Ria Keijzers: KBS J.F. Kennedy Breda Monique van Ekert & Margriet Smeulders: BS Silvester Bernadette Helmond Programma 1. Wat is een Taalklas?
Nadere informatielllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll
Gemeente f Bergen op Zoom Aan de leden en duoburgerleden van de gemeenteraad van Bergen op Zoom lllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll Uw kenmerk Uw brief Ons kenmerk U17-017806 Beh. door
Nadere informatieBondgenootschap voor. Geletterdheid Drenthe. Convenant 2019
Bondgenootschap voor Geletterdheid Drenthe Convenant 2019 Inleiding Laaggeletterdheid Er zijn nog te veel mensen die onvoldoende kunnen lezen en schrijven. Landelijk gezien gaat het om 11% van de bevolking.
Nadere informatie#telmeemettaal PROGRAMMA
Welkom PROGRAMMA Inleiding Tel mee met Taal Actielijn 1 Lokale netwerkaanpak/taal voor het Leven Actielijn 2 Taalakkoorden Actielijn 3 Leesbevordering/Kunst van Lezen Actielijn 5 Kennis en communicatie
Nadere informatieProjectplan Taalhuizen in de regio Holland Rijnland
Projectplan Taalhuizen in de regio Holland Rijnland Leiden, 21 februari 17 1 Belang Taalhuizen in de regio Holland Rijnland In Nederland kunnen 1,3 miljoen mensen tussen de 15 en 65 jaar niet goed lezen
Nadere informatieInzichten werksessies rollen medewerkers en vrijwilligers. Onderdeel van toolkit Nieuw Participeren
Inzichten werksessies rollen medewerkers en vrijwilligers Onderdeel van toolkit Nieuw Participeren Doel van de sessies Door middel van een groepsgesprek gezamenlijk creëren van inzicht in ieders rol, bijdrage
Nadere informatiel m n o p q r s t u v w x y z Taalprogramma s Stroomschema Taalprogramma s gericht op preventie en ontwikkelingsstimulering leeswijzer en stroomschema
a b c d e Deelnemende organisaties TAALPROGRAMMA S VOOR 0 TOT 8 JAAR - LEESWIJZER EN STROOMSCHEMA Taalprogramma s f voor g 0 tot h 8 i jaar j k l m n o p q r s t u leeswijzer en stroomschema Stroomschema
Nadere informatiePlus. + Deelname aan de provinciale pilot Boekstart in 2009. + Overleg met ambtenaar lokaal onderwijs over de invoering van Boekstart in Boxtel.
+ Deelname aan de provinciale pilot Boekstart in 2009. + Overleg met ambtenaar lokaal onderwijs over de invoering van Boekstart in Boxtel. + Financiering Boekstart uit de Aboutaleb middelen en het onderwijs
Nadere informatie1. Onderwerp Inzet en aanpak Volwasseneneducatie 2013
In Holland Rijnland werken samen: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Rijnwoude, Teylingen, Voorschoten
Nadere informatieWetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen. voor bibliotheken
Wetgeving rond participatiesamenleving biedt kansen voor bibliotheken Breng vraag en aanbod bij elkaar en help laaggeletterden vooruit Nederland telt 1,3 miljoen laaggeletterde volwassenen (16-65 jaar).
Nadere informatieTAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg. Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014
TAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014 Dit weet u na deze presentatie Taal: ons een zorg? 1. Laaggeletterdheid in de zorg
Nadere informatieBibliotheek Waterland Formulierenbrigade in Bibliotheek Purmerend
Bibliotheek Waterland Formulierenbrigade in Bibliotheek Purmerend Margreet Verbruggen, 13 november 2014. Vestigingen 4 december 2014 Purmerend Edam Volendam Beemster Landsmeer Graft-De Rijp 2 Laaggeletterdheid
Nadere informatieCleo-Patria. vrouwen- en buurtstudio s. in het kort
Cleo-Patria vrouwen- en buurtstudio s in het kort Cleo-Patria vrouwen- en buurtstudio s Cleo-Patria staat voor een concept dat inmiddels op ca. 10-15 locaties succesvol is en wordt toegepast. De doelstelling
Nadere informatieLydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in. de buurt. TYMPAAN 20 mei 2015
Lydia de Jong, netwerk coördinator NH en ZH: De bibliotheek voor ontmoeting in de buurt 2 TYMPAAN 20 mei 2015 De bibliotheek is een laagdrempelige plek voor ontmoeting in de buurt, want: 3 Je kunt er altijd
Nadere informatieRegionaal Programma volwassenen Educatie 2018
Regionaal Programma volwassenen Educatie 2018 Augustus 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Laaggeletterdheid en educatie 2.1 Afbakening Wet educatie en beroepsonderwijs 2.2 Doelgroep 2.3 Formeel en non-formeel
Nadere informatieMemo. Aan u wordt gevraagd:
Memo Aan : PHO Economie en Werkgelegenheid FoodValley Van : ambtelijke werkgroep volwasseneneducatie Datum : 24 november 2014 Onderwerp : Regionale inzet Volwasseneneducatie 2015 Aanleiding Rond de zomer
Nadere informatieStartnotitie. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil! 2011 2014. Versie: 21 april 2011 1
Startnotitie Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil! 2011 2014 Versie: 21 april 2011 1 1. Aanleiding 1.1. Voor u ligt de startnotitie vrijwilligersbeleid, directe aanleiding voor deze startnotitie
Nadere informatiesp/ Risem en evt. afdeling Verstuurd vanaf mijn iphone Begin doorgestuurd bericht:
sp/ Ron van Boerdonk / _Sem J-- 2-D/ Van: Ineke Alferink Verzonden: maandag 14 augustus 2017 12:15 Aan: Postregistrator Onderwerp: Taalvrijwilligers halen anderstaligen uit achterstandspositie Risem en
Nadere informatieNota van B&W. onderwerp Volwasseneneducatie en ontwikkeling Taaihuis. Portefeuilehouder John Nederstigt
gemeente Haarlemmermeer Nota van B&W onderwerp Portefeuilehouder John Nederstigt Collegevergadering 5jUÜ2016 inlichtingen Caroline van de Vijver-Guldenmund (023 567 4294) Registratienummer 2016.0033428
Nadere informatietieve En Ect Educa traj
Educatieve trajecten Educatieve trajecten In opdracht van gemeentes verzorgt het ROC Kop van Noord- Holland opleidingen voor volwassenen om participatie in de samenleving of op het werk te vergroten: de
Nadere informatieDe Bieb voor de Zaanstreek. Beleidsplan
De Bieb voor de Zaanstreek Beleidsplan 2019 2022 Kerntaken De Bieb In de Zaanstreek heeft één op de zes mensen (30.000 volwassenen) moeite met lezen en schrijven. Laaggeletterdheid ligt aan de basis van
Nadere informatieAlleen ter besluitvorming door het College Bestuursagenda
Openbaar Onderwerp Subsidie informele taalondersteuning 2014 Programma / Programmanummer Zorg & Welzijn / 1051/ Werk & Inkomen/ 1061 B. Frings/ T. Tankir Samenvatting Met dit voorstel verlenen wij een
Nadere informatiePlatformtaak volgens gemeente
Oplegvel 1. Onderwerp Subsidieaanvraag en cofinanciering Taalakkoord 2. Rol van het samenwerkingsorgaan Holland Rijnland Platformtaak volgens gemeente 3. Regionaal belang Regionale partners en de gemeenten
Nadere informatieDoor slim samenwerken bereik je meer Workshop 13-11-2014
Door slim samenwerken bereik je meer Workshop 13-11-2014 Uw wensen en verwachtingen van de workshop Met welke partijen kan je samen werken, voorbeelden en tips Wie pakt welke rol in de aanpak van laaggeletterdheid?
Nadere informatieTaal is Meedoen! Huis voor Taal Noordoostpolder Plan van aanpak en begroting 2019
Huis voor Taal Noordoostpolder Plan van aanpak en begroting 2019 Taal is Meedoen! Aanleiding Meedoen in de huidige Nederlandse samenleving vraagt dat inwoners voldoende de Nederlandse taal en digitale
Nadere informatieBlijven is meedoen in Houten
Blijven is meedoen in Houten Deelplan participatie en werk Onderdeel van Actieplan opvang en integratie statushouders (januari 2016) Juni 2016 1. Inleiding Op 19 januari 2016 heeft de gemeenteraad het
Nadere informatieBestedingsprogramma. Onderwijsbeleid Diverse acties zijn ondernomen om een volledige bezetting van de Samenspelgroep(en) te realiseren.
Bestedingsprogramma Onderwijsbeleid 2018 ABBA/VOS/1515 1) Samenspel (Toeleiding voorschool) Diverse acties zijn ondernomen om een volledige bezetting van de Samenspelgroep(en) te realiseren. Werven in
Nadere informatieDe Bibliotheek; óók partner in het sociale domein
De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein Laaggeletterden hebben vaker te maken met armoede, Schuldhulp en gezondheidsproblemen. Gemeenten, wijkteams en consulenten Werk en Inkomen zijn zich hier
Nadere informatieCursussen voor volwassenen
Groningen Drenthe Overijssel 25 2012-2013 Cursussen voor volwassenen U volgt uw cursus bij het Alfa-college Het Alfa-college is het regionaal opleidingen centrum voor Noorden Oost-Nederland, met een breed
Nadere informatie=PLNk_H44EXxX-IVhVcFdC5pPMgaIex4FZQ
http://www.youtube.com/watch?v=6imhyppcmdo&list =PLNk_H44EXxX-IVhVcFdC5pPMgaIex4FZQ UITKOMST ENQUETE Najaar 2013: circa 140 vrijwilligersorganisaties aangeschreven Respons: 46% (65 vragenlijsten) Bij welke
Nadere informatieDoorkiesnummer:
Tweede Kamer der Staten Generaal T.a.v. mevrouw O.C. Tellegen, Voorzitter vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Woerden, 7 juni 2018 Ons kenmerk: 2018-1380575259-813
Nadere informatieSamenspraak, het taalcoach project van Buurthuis het Vrouweveld beleefde in 2016 alweer haar 14e levensjaar.
Inleiding De huidige samenleving kenmerkt zich door individualisering. Mensen hebben veel individuele keuzevrijheid gekregen. Hoger opgeleiden vinden in die samenleving veelal hun weg, maar mensen met
Nadere informatieTaal en Werk. Hetty Wiersema Adviseur werk. Maria Sabel Taal voor het Leven. Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard
Taal en Werk Hetty Wiersema Adviseur werk Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard Maria Sabel Taal voor het Leven Check in Wie ben je Wat kom je halen? Wat kom je brengen? Laaggeletterd zijn, wat is dat? Laaggeletterdheid
Nadere informatieUitvoeringsplan
AANPAKKEN VAN LAAGGELETTERDHEID = INVESTEREN IN DE TOEKOMST GEMEENTE STEENWIJKERLAND a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Uitvoeringsplan 2014 2017 a b c d e f g h i j k l m n o p q r s
Nadere informatiePlan van aanpak Participatieverklaringstraject
Plan van aanpak Participatieverklaringstraject Gemeente Ermelo Gemeente Harderwijk Gemeente Zeewolde Sociale Dienst Veluwerand 15 augustus 2016 1 *Į Inhoudsopgave Inleiding 3 Participatieverklaringstraject:
Nadere informatie(Digi-)Taalhuis Geldermalsen Een inloopcentrum voor basisvaardigheden
(Digi-)Taalhuis Geldermalsen Een inloopcentrum voor basisvaardigheden I m Lisanne van Iterson (i.s.m. Sonja Postulart - ROC Rivor) 26 november 2015, versie 1.0 l Vooraf Ongeveer 12 0 Zo van de Nederlandse
Nadere informatieAnalyse aanbod Ermelo
Analyse aanbod Ermelo (Op basis van cijfers 2008) A. Aanknopingspunten uit Actief en betrokken meerjarenbeleidsplan Wmo 2008-2012 Om zelfredzaamheid te vergroten en mensen meer te betrekken bij activiteiten
Nadere informatieSpeerpuntennotitie aanpak laaggeletterdheid
Speerpuntennotitie aanpak laaggeletterdheid Datum 27-06-2017 Behandelend ambtenaar Harriet Eggengoor Team Sociaal Beleid Portefeuillehouder Helga Witjes Registratienummer 31881 Gerelateerd poststuk Onderwerp
Nadere informatiePROJECT ALLOCHTONE OUDEREN DEVENTER (PAOD)
PROJECT ALLOCHTONE OUDEREN DEVENTER (PAOD) WERKGEBIED 1 Deventer DOELSTELLING 2 integratie van allochtone ouderen te versterken, daarbij de verantwoordelijkheid te laten bij eerstverantwoordelijke uitvoerende
Nadere informatieB&W Vergadering. B&W Vergadering 23 augustus 2016
2.1.7 Volwasseneneducatie 2016-2017 1 Dossier 735 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 735 Vertrouwelijk Nee Vergaderdatum 23 augustus 2016 Agendapunt 2.1.7 Omschrijving Volwasseneneducatie 2016-2017
Nadere informatieSchriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO)
Gemeente Heerhugowaard R Schriftelijke vragen ex artikel 37 Reglement van orde voor de raadsvergaderingen (RvO) Datum indiening 13 september 2016 Volgnummer Registratienummer Bij16-439 Onderwerp laaggeletterdheid
Nadere informatieBeleidsplan Welkomsttaal 2018
Beleidsplan Welkomsttaal 2018 Inleiding Welkomsttaal is drie jaar geleden opgericht om taallessen te geven aan de asielzoekers in het AZC in de koepel in Breda. Sinds 2016 verzorgen we Nederlandse les
Nadere informatieBeleidsplan 2015-2020 Bibliotheek Angstel, Vecht en Venen OPEN. De Bibliotheek als. kennis- en informatieplatform. van een lerende gemeenschap...
Beleidsplan 2015-2020 Bibliotheek Angstel, Vecht en Venen OPEN De Bibliotheek als kennis- en informatieplatform van een lerende gemeenschap... kennis maatschappij community organisatie wifi educatie samenwerking
Nadere informatieTaal vergroot je wereld samen met de Bibliotheek
Taal vergroot je wereld samen met de Bibliotheek Westfriese Bibliotheken jong geleerd, is oud gedaan Ruim 15% van de kinderen in Nederland loopt een risico op taalachterstand. Wie moeite heeft met lezen
Nadere informatieGELDERS BIBLIOTHEEKPROGRAMMA Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken
GELDERS BIBLIOTHEEKPROGRAMMA 2019-2020 Samenwerken aan maatschappelijke educatieve Bibliotheken opdracht ondersteuning projecten/ activiteiten voor Bibliotheken Gelders Bibliotheekprogramma individuele
Nadere informatieHet Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau
Het Begint met Taal & Taal doet meer Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Welkom en kennismaking Wat betekent gezondheid voor jullie? https://www.youtube.com/watch?v=wzkw2hq2fks
Nadere informatieNederland FACTS & FIGURES. Laaggeletterdheid in. Geletterdheid. VAN DE 1,3 MILJOEN laaggeletterden tussen de 15 en 65 jaar zijn: 65% 35%
Laaggeletterdheid in Nederland FACTS & Ongeveer 1 op de 9 Nederlanders tussen de 16 en 65 jaar is laaggeletterd. In totaal zijn dat 1,3 miljoen mensen. Van deze groep is 65% autochtoon. Het aantal laaggeletterden
Nadere informatieSAMEN DIGITAAL : de opgave
SAMEN DIGITAAL : de opgave -> Bibliotheek Utrecht, Mariken van Meer Internetvaardigheden Utrechtse situatie De Utrechtse aanpak / Leven en Leren -> Stichting Digisterker, Piet Boekhoudt CBS typen internetvaardigheden
Nadere informatieHet gezin als sleutel in de aanpak van laaggeletterdheid
Het gezin als sleutel in de aanpak van laaggeletterdheid Hermien Lankhorst Anne-Marie van der Poel Barbara van Walraven Gast-Probiblio WelkomGast 28 maart 2019 Welkom bij de netwerkbijeenkomst gezinsaanpak
Nadere informatieDordrecht 73 FSC FSC* C Aan de gemeenteraad
Dordrecht Retouradres: Postbus 8 3300 AA DORDRECHT Aan de gemeenteraad Gemeentebestuur Spuiboulevard 300 3311 GR DORDRECHT T 14078 F (078) 770 8080 www.dordrecht.nl Datum 26 september 2017 Ons kenmerk
Nadere informatieBijlage bij het convenant tussen migrantenorganisaties, (hulp)organisaties, politie en gemeente Deventer. Aan de Goede Kant van Eer
Bijlage bij het convenant tussen migrantenorganisaties, (hulp)organisaties, politie en gemeente Deventer Aan de Goede Kant van Eer 1 2 Doelstellingen project Deventer aan de goede kant van de eer Het project
Nadere informatieVrijwilligerscollege Roosendaal
Vrijwilligerscollege Roosendaal Wie zijn wij? Wat doen wij? Wat kunnen wij voor jou betekenen? Wat is het vrijwilligerscollege? Onze missie en visie Het motto is leren van elkaar. Het vrijwilligerscollege
Nadere informatieJaarverslag Ommen
Jaarverslag 2017 Ommen De brede Bibliotheek in 2017 Een samenleving verdient de bibliotheek die bij haar past en haar aanvult, ondersteunt en rijker maakt. De Bibliotheek van vandaag nodigt uit om te werken
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 200 20 28 760 Meerjarenplan Alfabetisering 2003 2006 Nr. 22 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieEen verkenning van de toeleiding van vluchtelingen naar de reguliere zorg Praktijkervaringen uit 5 gemeenten
Een verkenning van de toeleiding van vluchtelingen naar de reguliere zorg Praktijkervaringen uit 5 gemeenten Maud Eimers en Erick Vloeberghs 2 Een verkenning van de toeleiding van vluchtelingen naar de
Nadere informatieProjectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen
Projectplan Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen [Naam organisatie] vindt het belangrijk om alert te zijn op
Nadere informatie3 e rapportage van het innovatieproject wijkgerichte inburgering in de wijk Meerzicht.
Deelproject 3 Opvoeding en Onderwijs 3 e rapportage van het innovatieproject wijkgerichte inburgering in de wijk Meerzicht. Gemeente Zoetermeer Januari 2011 Innovatie project wijkgerichte inburgering 1
Nadere informatie