Freesport in het curriculum van de toekomst

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Freesport in het curriculum van de toekomst"

Transcriptie

1 Freesport in het curriculum van de toekomst Themasessie Dag voor LO 29 maart 2017 Apeldoorn Ger van Mossel, Marco van Berkel, Berend Brouwer & Eric Swinkels 1

2 Programma 1. Freesport 2. Curriculum van de toekomst: drie doeldomeinen 3. Freesport-principes in het curriculum van de toekomst (in werkgroepen) 4. Curriculumvernieuwing

3 1. Freesport Wat zijn de onderliggende principes van freesport? Vul 5 principes in: (vraag 1) Wat zijn de belangrijkste principes van freesport?

4 2. Curriculum van de toekomst: drie doeldomeinen (Biesta, 2016) subjectificatie

5 Begripsverheldering (deel 2) 1. Welke woorden of begrippen passen bij kwalificatie? 2. Welke woorden of begrippen passen bij socialisatie? 3. Welke woorden of begrippen passen bij subjectificatie?

6 Huidige en gewenste situatie op jouw school of meer generiek in po, vo of vmbo

7 3. Freesport-principes in het curriculum van de toekomst? Hoe verhoudt freesport zich tot de drie doeldomeinen van: kwalificatie, socialisatie en subjectificatie? Kunnen wij freesport-principes vertalen naar het curriculum van de toekomst?

8 Curriculum van de toekomst subjectificatie Freesport-principes

9 Curriculaire spinnenweb (Van den Akker, 2009) Werk de principes van freesport uit voor een of meerdere bewegingsactiviteiten en kijk daarbij naar de draden van het curriculaire spinnenweb (deel 3)

10 4. Curriculumvernieuwing Change in education is easy to propose, hard to implement, and extraordinarily difficult to sustain (Hargreaves & Fink, 2006) Curriculumvernieuwing: zoeken in het licht of het donker?

11 Falen van onderwijsvernieuwingen (Janssen, 2013) Docenten zoeken in het donker: Onderwijsvernieuwingen sluiten niet aan bij de onderwijspraktijk van docenten: niet praktisch bruikbaar. Onderwijsvernieuwingen worden daardoor als onpraktisch beoordeeld en vervolgens óf afgewezen óf praktisch gemaakt (waarbij essentie of principes van de vernieuwing vaak verloren gaat) Hoe onderwijsvernieuwingen praktisch maken voor docenten zonder de essentie te verliezen?

12 Snelle en zuinige heuristieken (Gigerenzer & Gassmaier, 2011)

13 Zoeken in het licht Hoe kenmerken van zowel de vernieuwing ( drie doeldomeinen) als de onderwijspraktijk serieus nemen? Curriculum van de toekomst: 1. 'Good practices' én 'good principles' 2. Snelle en zuinige heuristieken 3. Ontwikkeltrajecten waarbij elke stap door de docent zelf als een verbetering wordt ervaren (t.o.v. bestaande manier van lesgeven)

14 Referenties Akker, J. van den (2009). Curriculaire spinnenweb. In A. Thijs, A. & Akker, J. van den (red.). Leerplan in ontwikkeling. Enschede: SLO. Biesta, G. (2016). Het prachtige risico van onderwijs. Culemborg: Uitgeverij Phronese. Gigerenzer, G. & Gaissmaier, W. (2011). Heuristic decision making. Annual Review of Psychology, 62, Hargreaves, A. & Fink, D. (2006). Sustainable leadership. San Francisco, CA: Jossey-Bass. Janssen, F.J.J.M. (2013). Ontwikkelen van adaptieve onderwijsexpertise. Het belang van gereedschap voor framing. Pedagogische studiën, 90,(6), Massink, M. (2010). Wenden en keren: freerunning of turnen leren. Lichamelijke Opvoeding, 98, (11), Mossel, G. van (2014). Beweegplezier! Freesport in VO. Lichamelijke Opvoeding, 102, (4), Mossel, G. van (2017). Leerlingen kiezen hun zelf. Lichamelijke Opvoeding, 105, (1),19-21.

HET NEDERLANDSE CURRICULUM VOOR DE TOEKOMST

HET NEDERLANDSE CURRICULUM VOOR DE TOEKOMST HET NEDERLANDSE CURRICULUM VOOR DE TOEKOMST SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Jan van den Akker SLO-Jubileumconferentie Utrecht, 10 december 2015 We zijn allemaal nieuwsgierig naar de

Nadere informatie

Moetivatie of motivatie. Hans van Ekdom en Ger van Mossel VO-studiedag 14 januari 2014

Moetivatie of motivatie. Hans van Ekdom en Ger van Mossel VO-studiedag 14 januari 2014 Moetivatie of motivatie Hans van Ekdom en Ger van Mossel VO-studiedag 14 januari 2014 Pedagogisch-didactisch klimaat Autonomie Competentie Verbondenheid met leerlingen met docent Psychologische basisbehoeften

Nadere informatie

NiBi-conferentie Gezonde leefstijl van leerlingen. SLO Ger van Mossel

NiBi-conferentie Gezonde leefstijl van leerlingen. SLO Ger van Mossel NiBi-conferentie Gezonde leefstijl van leerlingen SLO Ger van Mossel (g.vanmossel@slo.nl) Kennismaking Wie...? Werkwijze bijeenkomst Leerplankader Gezonde leefstijl Naar een leerplan gezonde leefstijl

Nadere informatie

Bewegen & sport. Meewerken aan het onderwijs van morgen

Bewegen & sport. Meewerken aan het onderwijs van morgen Bewegen & sport Meewerken aan het onderwijs van morgen Onder de naam Curriculum.nu vindt een landelijke herziening van het vaste onderwijsprogramma van alle leerlingen in het primair en voortgezet onderwijs

Nadere informatie

Leerlingen kiezen hun zelf

Leerlingen kiezen hun zelf Leerlingen kiezen hun zelf Programma's bewegingsonderwijs in het voortgezet onderwijs richten zich steeds vaker op een betere afstemming op de sportvraag van de leerlingen. De leerlingen krijgen bijvoorbeeld

Nadere informatie

Slimmer bewegen. Zelfregulatie in de gymles

Slimmer bewegen. Zelfregulatie in de gymles Slimmer bewegen Zelfregulatie in de gymles Landelijk studiedag vo 20 januari 2016 Ger van Mossel (g.vanmossel@slo.nl) & Eric Swinkels (e.swinkels@slo.nl) 1 Bronnen en materialen Artikel: Bruijn, A. de

Nadere informatie

Fabel of feit: Ga mee met de tijd, weg met dat krijt? The eye, Martijn Sondorp, Evelien Kotte, Nicole Siers

Fabel of feit: Ga mee met de tijd, weg met dat krijt? The eye, Martijn Sondorp, Evelien Kotte, Nicole Siers Fabel of feit: Ga mee met de tijd, weg met dat krijt? The eye, Martijn Sondorp, Evelien Kotte, Nicole Siers Fabel of feit: Ga mee met de tijd, weg met dat krijt? The eye, Martijn Sondorp, Evelien Kotte,

Nadere informatie

Leren gymmen van een beeldscherm

Leren gymmen van een beeldscherm Leren gymmen van een beeldscherm Marco van Berkel en Ger van Mossel Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) heeft samen met een school uit het voortgezet onderwijs, OSG Northgo uit Noordwijk, een aantal

Nadere informatie

LO Excellent in bovenbouw VO. Studiedag Beweging in de polder 19 april 2013 Ger van Mossel (SLO)

LO Excellent in bovenbouw VO. Studiedag Beweging in de polder 19 april 2013 Ger van Mossel (SLO) LO Excellent in bovenbouw VO Studiedag Beweging in de polder 19 april 2013 Ger van Mossel (SLO) 1 Programma workshop Onderzoek LO in bovenbouw VO Theoretisch kader: SDT / motivatie van leerlingen Onderzoek

Nadere informatie

CHANGE IN EDUCATION. Nieuwegein, 5 maart 2013 Jonneke Adolfsen

CHANGE IN EDUCATION. Nieuwegein, 5 maart 2013 Jonneke Adolfsen CHANGE IN EDUCATION Nieuwegein, 5 maart 2013 Jonneke Adolfsen van voorstel via uitvoering naar borging Change in education.. is easy to propose, hard to implement and extraordinary difficult to sustain

Nadere informatie

Doen meisjes het slechter bij gym dan jongens?

Doen meisjes het slechter bij gym dan jongens? Doen meisjes het slechter bij gym dan jongens? Sinds het verschijnen van het Basisdocument VO is er nauwelijks onderzoek gedaan naar de mate waarin de daarin beschreven deelnameniveaus door de leerlingen

Nadere informatie

Curriculum.nu op stoom

Curriculum.nu op stoom En verder Curriculum.nu op stoom In Lichamelijke Opvoeding Magazine 5 stond al een stuk over het werk van het ontwikkelteam (OT) Bewegen & Sport van curriculum.nu. Inmiddels is ook de derde van in totaal

Nadere informatie

Vaksectie-quiz: doet hoe er nog toe?

Vaksectie-quiz: doet hoe er nog toe? TOPIC Vaksectie-quiz: doet hoe er nog toe? Het thema van de 42e Thomas Oriëntatiedag, die op 11 december 2009 op de Fontys Sporthogeschool in Tilburg weer gehouden was Doet HOE er nog toe? Het thema werd

Nadere informatie

Beweegplezier! Freesport in vo

Beweegplezier! Freesport in vo Beweegplezier! Freesport in vo SLO, nationaal expertise centrum leerplanontwikkeling, heeft videobeelden van negen freesporten verzameld op diverse scholen van het voortgezet onderwijs en als 'doorkijkjes'

Nadere informatie

Projectdefinitie. Plan van aanpak

Projectdefinitie. Plan van aanpak Projectplan DOT2 Projectdefinitie ICT is niet meer weg te denken uit ons onderwijs (Hasselt, 2014). Als (toekomstige) leerkracht is het belangrijk dat je daar op inspeelt en kennis hebt van de laatste

Nadere informatie

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang

Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,

Nadere informatie

Freerunning in het voortgezet onderwijs Organisatie: SLO Contactpersoon: Ger van Mossel Contactpersoon 2: Erkenningen:

Freerunning in het voortgezet onderwijs Organisatie: SLO Contactpersoon: Ger van Mossel Contactpersoon 2: Erkenningen: Freerunning in het voortgezet onderwijs Organisatie: SLO Contactpersoon: Ger van Mossel Contactpersoon 2: Erkenningen: Sport- en beweegaanbod Achtergrond Samenvatting Dvd Freerunning in het voortgezet

Nadere informatie

Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden. Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018

Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden. Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018 Toekomstgericht cultuuronderwijs en 21 e eeuwse vaardigheden Marjo Berendsen SLO Stéfanie van Tuinen SLO 13 maart 2018 Toekomst Wat maakt cultuuronderwijs toekomstgericht? Programma Wat is toekomstgericht

Nadere informatie

Ict en onderwijs op maat in de school een ontwikkelproces naar digitaal leren en leerdoeldenken. Harry Noppers en Ron Zuijlen

Ict en onderwijs op maat in de school een ontwikkelproces naar digitaal leren en leerdoeldenken. Harry Noppers en Ron Zuijlen Ict en onderwijs op maat in de school een ontwikkelproces naar digitaal leren en leerdoeldenken Harry Noppers en Ron Zuijlen Programma Inleiding Casus Nuborgh College Uitwisseling Uitwisseling VO-content

Nadere informatie

Waarom onderwijsroute 10-14? Wat zijn de pedagogische uitgangspunten. van Wie is onderwijsroute 10-14?

Waarom onderwijsroute 10-14? Wat zijn de pedagogische uitgangspunten. van Wie is onderwijsroute 10-14? wat je wilt en moet weten over Onderwijsroute 10-14 Op 1 augustus 2017 start Onderwijsroute 10-14, een nieuwe en vernieuwende leerweg voor kinderen van 10 tot 14 jaar. Daar wil je ongetwijfeld meer over

Nadere informatie

Aligning science curriculum renewal efforts and assessment practices

Aligning science curriculum renewal efforts and assessment practices Aligning science curriculum renewal efforts and assessment practices Symposium Onderwijskunde en science educatie: Perspectieven en verbindingen TUE/ESoE, 26 oktober 2011 Wilmad Kuiper, SLO en UU Curriculumvernieuwing

Nadere informatie

Keuzemodel varianten van programma's praktijknabije LOB. Voor tl en gl

Keuzemodel varianten van programma's praktijknabije LOB. Voor tl en gl Keuzemodel varianten van programma's praktijknabije LOB Voor tl en gl Augustus 2012 Keuzemodel varianten van programma's praktijknabije LOB voor tl en gl Het LOB-keuzemodel geeft een beknopt overzicht

Nadere informatie

Bewegingsonderwijs en schoolsport in 2028

Bewegingsonderwijs en schoolsport in 2028 Bewegingsonderwijs en schoolsport in 2028 Bruggen slaan 11 feb 2011 Berend Brouwer (b.brouwer@slo.nl) Marco van Berkel (m.vanberkel@slo.nl) Toekomstvisie LO 2028: waarom? [1] Ontwikkelingen in het bewegingsonderwijs

Nadere informatie

Waarom ontwikkel je een curriculum en wat is een curriculum dan? Jan van den Akker en Nienke Nieveen

Waarom ontwikkel je een curriculum en wat is een curriculum dan? Jan van den Akker en Nienke Nieveen Waarom ontwikkel je een curriculum en wat is een curriculum dan? Jan van den Akker en Nienke Nieveen Inleiding De term curriculum stamt van het Latijnse werkwoord currere, dat wil zeggen (hard) lopen.

Nadere informatie

Deelnameniveaus bewegingsonderwijs onderbouw vo. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Deelnameniveaus bewegingsonderwijs onderbouw vo. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Deelnameniveaus bewegingsonderwijs onderbouw vo SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Deelnameniveaus bewegingsonderwijs onderbouw vo Mei 2014 Verantwoording 2014 SLO (nationaal expertisecentrum

Nadere informatie

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap

Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Vragen naar de naam en de functie van een gereedschap Wat is dit? Welk gereedschap is dit? Dat is een Wat kun je er mee doen? Waarvoor dient het? Met een kun je 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

Nadere informatie

WAP-symposium: schoolsucces René Berends

WAP-symposium: schoolsucces René Berends Eigenaarschap in het taalonderwijs Taalvaardigheid en schoolsucces WAP-symposium: schoolsucces René Berends 20-1-2018 Kennismaking René Berends 088-0193680 r.f.berends@saxion.nl https://saxion.nl/site/index/

Nadere informatie

Identiteitsontwikkeling en/in het curriculum? inspiratiemiddag persoonsvorming Amersfoort, 28 september 2017

Identiteitsontwikkeling en/in het curriculum? inspiratiemiddag persoonsvorming Amersfoort, 28 september 2017 Identiteitsontwikkeling en/in het curriculum? inspiratiemiddag persoonsvorming Amersfoort, 28 september 2017 Voorstellen Alderik Visser a.visser@slo.nl Voorheen: docent geschiedenis en filosofie Nu: leerplannen

Nadere informatie

Curriculumontwikkeling in de praktijk 4

Curriculumontwikkeling in de praktijk 4 Curriculumontwikkeling in de praktijk 4 DEEL 1 HOE STEL JE ALS SCHOOL EEN GOED CURRICULUM SAMEN? VERA MEEWIS (LKCA) VIOLA VAN LANSCHOT HUBRECHT (SLO) Curriculumontwikkeling vindt plaats op verschillende

Nadere informatie

Inleiding. Projectonderwijs.slo.nl 1/5

Inleiding. Projectonderwijs.slo.nl 1/5 Inleiding Deze handleiding informeert lerarenopleiders en onderwijsondersteuners over de cursus waarmee zij docenten kunnen professionaliseren in het ontwikkelen van projectonderwijs. Na een korte verantwoording

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn Bewegen en sport (PO - vmbo)

Doorlopende leerlijn Bewegen en sport (PO - vmbo) Doorlopende leerlijn Bewegen en sport (PO - vmbo) De samengevatte vakinhoudelijke kerndoelen en eindtermen per perspectief of sleutel voor kwaliteit Sleutel PO Onderbouw VO Vmbo 1. Bewegen verbeteren Nr.

Nadere informatie

De sociale pedagogiek is springlevend en dat zullen ze weten in Rotterdam!

De sociale pedagogiek is springlevend en dat zullen ze weten in Rotterdam! De sociale pedagogiek is springlevend en dat zullen ze weten in Rotterdam! Lezing t.g.v. de opening van het schooljaar 2016-2017 van de Masteropleiding Pedagogiek Joop Berding en Wouter Pols Pedagogiek

Nadere informatie

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES

UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES Kim Schildkamp Wilma Kippers Christel Wolterinck Fer Coenders 1 IN DEZE WORKSHOP: 1. 2. 3. 4. 5. LEERDOELEN THEORIE VRAGENLIJST

Nadere informatie

Gaat 'gezond bewegen' het verschil maken?

Gaat 'gezond bewegen' het verschil maken? Gaat 'gezond bewegen' het verschil maken? SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling VO Studiedag 20-01-2016 Berend Brouwer (b.brouwer@slo.nl) Agenda Warming-up Het leerplankader SBGL Thema 'bewegen

Nadere informatie

BEWEGINGSONDERWIJS EN SPORT. Bewegingsonderwijs opent deuren naar de brede bewegingscultuur.

BEWEGINGSONDERWIJS EN SPORT. Bewegingsonderwijs opent deuren naar de brede bewegingscultuur. BEWEGINGSONDERWIJS EN SPORT Bewegingsonderwijs opent deuren naar de brede bewegingscultuur. Bewegingsonderwijs en sport Bij bewegingsonderwijs werken leerlingen aan vakspecifieke en algemene vaardigheden,

Nadere informatie

Vragen voor reflectie en discussie

Vragen voor reflectie en discussie Ik ben ook een mens. Opvoeding en onderwijs aan de hand van Korczak, Dewey en Arendt Auteur: Joop Berding. Een uitgave van Uitgeverij Phronese, Culemborg, 2016. Vragen voor reflectie en discussie Vragen

Nadere informatie

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen? Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?

Nadere informatie

De transitie naar leerdoeldenken een ontwikkelproces naar digitaal- en gepersonaliseerd leren. Cors Westerdijk en Ron Zuijlen

De transitie naar leerdoeldenken een ontwikkelproces naar digitaal- en gepersonaliseerd leren. Cors Westerdijk en Ron Zuijlen De transitie naar leerdoeldenken een ontwikkelproces naar digitaal- en gepersonaliseerd leren Cors Westerdijk en Ron Zuijlen Programma Inleiding Casus Savornin Lohman (deel 1) Uitwisseling Casus Savornin

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Ede - Academie Educatie. Lectoraat Talenten en Opbrengsten. De Bruin, Evert, onderwijswetenschappen

Christelijke Hogeschool Ede - Academie Educatie. Lectoraat Talenten en Opbrengsten. De Bruin, Evert, onderwijswetenschappen Christelijke Hogeschool Ede - Academie Educatie Lectoraat Talenten en Opbrengsten Onderzoeksprogramma Academische Opleidingsscholen Algemene informatie Gegevens deelnemers Titel onderzoeksplan Samenvatting

Nadere informatie

Curriculumontwikkeling van (bewegings)onderwijs, een spiegel voor de sport

Curriculumontwikkeling van (bewegings)onderwijs, een spiegel voor de sport Curriculumontwikkeling van (bewegings)onderwijs, een spiegel voor de sport 1 Programma 09:00 09:15 uur Inloop 09:15 10:00 uur Inleiding leerplanontwikkeling 10:00 10:30 uur Scenario s leerplannen Check

Nadere informatie

Verkorte opleiding functionele leesvaardigheid voor iedere VMBO docent

Verkorte opleiding functionele leesvaardigheid voor iedere VMBO docent voor iedere VMBO docent VERKORTE OPLEIDING Functionele leesvaardigheid Centraal staat: verbeteren begrijpend lezen en vergroten van actieve woordenschat op gebied van schooltaalteksten. Doelgroep: Alle

Nadere informatie

Beweegplezier! Freesport in vo

Beweegplezier! Freesport in vo Beweegplezier! Freesport in vo Bewegingsonderwijs wil leerlingen bekwaam maken voor zelfstandige, verantwoorde, perspectiefrijke en blijvende deelname aan de bewegingscultuur. De bewegingscultuur bestaat

Nadere informatie

Freerunning in het voortgezet onderwijs

Freerunning in het voortgezet onderwijs Freerunning in het voortgezet onderwijs Freerunning is hot. Steeds meer jongeren zijn er in hun eigen omgeving mee bezig. Op YouTube bewonderen zij allerlei uitdagende filmpjes. In hoeverre is freerunning

Nadere informatie

Naar een ambitieuze leercultuur voor alle leerlingen

Naar een ambitieuze leercultuur voor alle leerlingen Naar een ambitieuze leercultuur voor alle leerlingen PO-conferentie, 3 november 2011 Nienke Nieveen Sigrid Loenen SLO, Nationaal Expertisecentrum Leerplanontwikkeling Ambitieuze leercultuur Leercultuur:

Nadere informatie

Hoe leerlingen (niet) leren?! Workshop Berseba 3 oktober 2018

Hoe leerlingen (niet) leren?! Workshop Berseba 3 oktober 2018 Hoe leerlingen (niet) leren?! Workshop Berseba 3 oktober 2018 Doelstellingen workshop Deelnemers kennen verschillende benaderingen over de wijze waarop leerlingen leren Deelnemers zijn zich ervan bewust

Nadere informatie

Handleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Handleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Handleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Handleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren December 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal

Nadere informatie

GROTE OPDRACHTEN LEERGEBIED BEWEGEN EN SPORT

GROTE OPDRACHTEN LEERGEBIED BEWEGEN EN SPORT GROTE OPDRACHTEN LEERGEBIED BEWEGEN EN SPORT Voorliggende grote opdrachten zijn opgesteld door het ontwikkelteam Bewegen & Sport tijdens de tweede en derde ontwikkelsessies van Curriculum.nu (mei en oktober

Nadere informatie

NiNa in Context. Moderne fysica de school in. Chris van Weert Vz. stichting IOBT* Institute of Physics Universiteit van Amsterdam

NiNa in Context. Moderne fysica de school in. Chris van Weert Vz. stichting IOBT* Institute of Physics Universiteit van Amsterdam NiNa in Context Moderne fysica de school in Chris van Weert Vz. stichting IOBT* Institute of Physics Universiteit van Amsterdam * Samenwerking KNCV, NIBI, NNV, NVON, NVvW op het gebied van onderwijs Overzicht

Nadere informatie

Differentiëren en uitdagen met hele taak eerst hulp op maat

Differentiëren en uitdagen met hele taak eerst hulp op maat met speciale dank aan Gerben Koops & Laurin Thole en hun leerlingen met speciale dank aan Gerben Koops & Laurin Thole en hun leerlingen Praktisch basismodel Fred Janssen (ICLON) Praktisch basismodel Fred

Nadere informatie

LO Excellent in bovenbouw VO; excellente docenten voor excellerende leerlingen?

LO Excellent in bovenbouw VO; excellente docenten voor excellerende leerlingen? Landelijke studiedag VO - Groningen 11 juni 2013 LO Excellent in bovenbouw VO; excellente docenten voor excellerende leerlingen? Jim Lo-A-Njoe (HIS), email: j.s.r.lo-a-njoe@pl.hanze.nl Ger van Mossel (SLO),

Nadere informatie

Wat beweegt onze leerlingen?

Wat beweegt onze leerlingen? TOPic Wat beweegt onze leerlingen? Moetivatie of motivatie in de gymles Sinds 2011 doen tweedejaarsstudenten op de Academie voor sportstudies in Den Haag (HALO) op hun stageschool een praktijkgericht onderzoek

Nadere informatie

School, Bewegen en Sport

School, Bewegen en Sport School, Bewegen en Sport Beweeg- en sportmotieven van leerlingen Ger van Mossel Dag van het Sportonderzoek 7 oktober 2010, Sportcentrum Universum, Amsterdam Programma Onderzoeksontwerp Beweeg- en sportmotieven

Nadere informatie

Onderwijsontwikkeling in het vmbo

Onderwijsontwikkeling in het vmbo Onderwijsontwikkeling in het vmbo... doet appel op ons moreel besef! Ellen Klatter De nieuwe vmbo-conferentie 5 februari 2018 Richtinggevende vragen... 1. Wat zouden scholen en docenten moeten doen om

Nadere informatie

OOGW. Opbrengstgericht werken in een ondernemende school. Naaldwijk, 3 juni 2014

OOGW. Opbrengstgericht werken in een ondernemende school. Naaldwijk, 3 juni 2014 OOGW Opbrengstgericht werken in een ondernemende school Naaldwijk, 3 juni 2014 Inleidend 1. Singeren 2. De Cirkel Dave Eggers 3. De CITO-toets en het basisonderwijs Het Mozaïek 4. Verdwenen MBO - banen

Nadere informatie

Ter introductie: een kijkje in 4 vmbo-tl

Ter introductie: een kijkje in 4 vmbo-tl Formatieve evaluatie: leerlingen helpen de regie te nemen over eigen leren SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling VO-raad congres Jeroen Spek (Calvijn, CS de Hoven) & Gerdineke van Silfhout

Nadere informatie

Het prachtige risico van onderwijs

Het prachtige risico van onderwijs Het prachtige risico van onderwijs in gesprek met Gert van Driel Op de laatste vrijdag van het winterkamp lunchen we met de docenten van de vier huizen in het skigebied Ibergeregg in hotel Passhöhe. Het

Nadere informatie

Ontwerp een kunst- en cultuurcurriculum

Ontwerp een kunst- en cultuurcurriculum Ontwerp een kunst- en cultuurcurriculum Curriculum en curriculumontwikkeling SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Stéfanie van Tuinen & Nienke Nieveen, SLO Onderzoeksconferentie CECP, LKCA

Nadere informatie

Een curriculum van Grote Vragen

Een curriculum van Grote Vragen Dick van der Wateren Dick van der Wateren is wetenschapper en docent natuurkunde, nl&t en makeronderonderwijs aan het ECL in Haarlem. Hij blogt over onderwijs (www.dickvanderwateren.nl en www.onderzoekonderwijs.net)

Nadere informatie

Ontwerpen en succesvol inzetten van je (digitale) leeromgeving

Ontwerpen en succesvol inzetten van je (digitale) leeromgeving Ontwerpen en succesvol inzetten van je (digitale) leeromgeving Wim De Boer Bloomwise.nl donderdag 25 januari Onderwijs- en inspiratiedag : Onderwijsinnovatie en technologie Programma Visie op onderwijs

Nadere informatie

BEVORDERINGSNORMEN 2 havo en 2 vwo

BEVORDERINGSNORMEN 2 havo en 2 vwo 2017-2018 BEVORDERINGSNORMEN 2 havo en 2 vwo De volgende vakken worden in 2 havo en 2 vwo aangeboden: NE FA DU EN GS AK WI NA BI MU LO BVOO = Nederlands = Frans = Duits = Engels = Geschiedenis = Aardrijkskunde

Nadere informatie

Sportklassen in de onderbouw vo

Sportklassen in de onderbouw vo Sportklassen in de onderbouw vo Onderzoeksrapport SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Sportklassen in onderbouw vo Onderzoeksrapport September 2016 Verantwoording 2016 SLO (nationaal expertisecentrum

Nadere informatie

Good Practice. Ontwikkeling van het pedagogisch handelen van leraren door dialogische leerprocessen in Professionele Leergemeenschappen

Good Practice. Ontwikkeling van het pedagogisch handelen van leraren door dialogische leerprocessen in Professionele Leergemeenschappen Good Practice Ontwikkeling van het pedagogisch handelen van leraren door dialogische leerprocessen in Professionele Leergemeenschappen Helma de Keijzer & Ritie van Rooijen Voor meer info Website project:

Nadere informatie

Checklist Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen

Checklist Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Checklist Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Deze checklist kan u behulpzaam zijn bij het opstellen, implementeren en vastleggen van beleid voor de doorlopende leerlijnen 1 taal en rekenen. De checklist

Nadere informatie

VISIE OP HET LEERGEBIED BEWEGEN EN SPORT

VISIE OP HET LEERGEBIED BEWEGEN EN SPORT VISIE OP HET LEERGEBIED BEWEGEN EN SPORT Voorliggende visie is opgesteld door het ontwikkelteam Bewegen en Sport tijdens de eerste ontwikkelsessie van Curriculum.nu (maart 2018). Het team heeft deze visie

Nadere informatie

Stichting Techniekpromotie

Stichting Techniekpromotie - - - Stichting Techniekpromotie 1 In de visie komt duidelijk naar voren dat verwondering en wetenschap in de gehele doorlopende leerlijn zouden moeten blijven samengaan. In hoeverre spreekt dit beeld

Nadere informatie

BEVORDERINGSNORMEN 3 havo en 3 vwo

BEVORDERINGSNORMEN 3 havo en 3 vwo 2018-2019 BEVORDERINGSNORMEN 3 havo en 3 vwo De volgende vakken worden in 3 havo en 3 vwo aangeboden: NE FA DU EN GS AK WI NA SK BI EC LO BV 1) O&O 1) = Nederlands = Frans = Duits = Engels = Geschiedenis

Nadere informatie

Teacher leadership. Wat draagt dat begrip bij aan de rol van leraren? Marco Snoek

Teacher leadership. Wat draagt dat begrip bij aan de rol van leraren? Marco Snoek Teacher leadership Wat draagt dat begrip bij aan de rol van leraren? Marco Snoek 1 INHOUD Over de rol van de leraar Over mentale modellen ten aanzien van leiderschap Waarom aandacht voor teacher leadership?

Nadere informatie

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO.

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO. VO-PO samenwerking Kandinsky - Talent Wetenschap en Technologie, Science,

Nadere informatie

Door Nicolette Erkelens 4 5 6 6 5,25

Door Nicolette Erkelens 4 5 6 6 5,25 Productnominatie Dit document bevat een verzameling van: de zelfbeoordeling van het product, de beoordelingen van anderen, inclusief de toelichtingen die zijn ontvangen over het product én een conclusie.

Nadere informatie

Workshop: Van klacht naar kracht

Workshop: Van klacht naar kracht Workshop: Van klacht naar kracht Inger Steinmetz inger.steinmetz@hu.nl 24 maart 2017 Conferentie LOB in het VMBO 24-03-2017 2 Van Klaagteams naar.. Krachtteams Klaagteams in beweging krijgen: een kijkje

Nadere informatie

Bezinning op onderwijs in de veranderende maats

Bezinning op onderwijs in de veranderende maats Bezinning op onderwijs in de veranderende maats Onderwijs Waar moet onderwijs op voorbereiden? Op 17 november 2014 lanceerde Sander Dekker, staatssecretaris van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en

Nadere informatie

Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019

Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Vraag Pitch Wij horen graag hoe het staat met Curriculum.nu en verder". Inhoud pitch Ontwikkelingen curriculum.nu

Nadere informatie

PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE

PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE PRO-U SAMEN PROFESSIONALISEREN INFORMATIEBIJEENKOMST 7 MEI 2019, UNIVERSITEIT TWENTE WELKOM! WAT GAAN WE VANMIDDAG DOEN? Programma: 15:30-15:50: Presentatie: terugblik afgelopen jaar en plannen 2019-2020

Nadere informatie

Feedback middels formatief toetsen

Feedback middels formatief toetsen Feedback middels formatief toetsen Studiedag Mbo Taalacademie Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Formatief toetsen en feedback Waar denkt u aan bij de termen formatief toetsen en feedback?

Nadere informatie

Ultimate frisbee. LO2 studiedag. Do 22 november Eric Swinkels

Ultimate frisbee. LO2 studiedag. Do 22 november Eric Swinkels Ultimate frisbee LO2 studiedag Do 22 november 2012 Eric Swinkels e.swinkels@slo.nl Programma Introductie 14.30 uur Mikken (discgolf) Samenspelen (discathlon) Ontwerp discgolf-parcours 14.45 uur Technieken

Nadere informatie

Regionale VO-HO Netwerken FOCUS

Regionale VO-HO Netwerken FOCUS Regionale VO-HO Netwerken FOCUS 2018-2023 1 Colofon Teksten en redactie PBT, Regionale VO-HO netwerken, Tekstbureau Elise Schouten Vormgeving Buro Blûn Illustraties BuroKOM November 2018 Auteursrechten

Nadere informatie

PROFIELPRODUCT - VERANTWOORDING

PROFIELPRODUCT - VERANTWOORDING PROFIELPRODUCT - VERANTWOORDING Naam auteur(s) Hofstee, R.H. MSc of Economics Vakgebied Algemene Economie Titel Vakgroepwerkplan Open Schoolgemeenschap Bijlmer Economie (3 H/V) Onderwerp Leerplan Profiel

Nadere informatie

Bart Voshol Diana Zwart E-REKENEN IN DE BBL

Bart Voshol Diana Zwart E-REKENEN IN DE BBL Bart Voshol Diana Zwart E-REKENEN IN DE BBL ACHTERGROND Binnen de onderwijspraktijk ervaren rekendocenten in het MBO een handelingsverlegenheid. Zij ondervinden problemen in het afstemmen van hun didactiek

Nadere informatie

Sportklassen in onderbouw vo

Sportklassen in onderbouw vo Sportklassen in onderbouw vo Landelijke studiedag vo 18 januari 2017 Ger van Mossel email g.vanmossel@slo.nl 1 Programma Inleiding Onderzoek Sportklassen in onderbouw vo Sportklasprofielen Discussie en

Nadere informatie

Onderwijsvisie 2015 Inhoud Inleiding Onderwijskunde Doel Inhoud Methode Beoordeling Relatie docent-leerling Pedagogiek Psychologie Bibliografie

Onderwijsvisie 2015 Inhoud Inleiding Onderwijskunde Doel Inhoud Methode Beoordeling Relatie docent-leerling Pedagogiek Psychologie Bibliografie Onderwijsvisie 2015 Inhoud Inleiding Onderwijskunde Doel Inhoud Methode Beoordeling Relatie docent-leerling Pedagogiek Psychologie Bibliografie Het doel van onderwijs is om mensen te ontwikkelen, in staat

Nadere informatie

Onderzoek bestuurlijke fusie VCBO Kollumerland & Stichting Arlanta

Onderzoek bestuurlijke fusie VCBO Kollumerland & Stichting Arlanta Onderzoek bestuurlijke fusie VCBO Kollumerland & Stichting Arlanta Auteur: Datum: december 2018 Status: concept Inhoudsopgave H1. Vooraf 3 H2. Strategisch perspectief 3 2.1 De context 3 2.2 Verschillen

Nadere informatie

Boeken PRAKTIJK. Methodiek. Wat hebben pedagogen het onderwijs te bieden? De kwetsbaarheid van handelen

Boeken PRAKTIJK. Methodiek. Wat hebben pedagogen het onderwijs te bieden? De kwetsbaarheid van handelen Boeken Wat hebben pedagogen het onderwijs te bieden? Vorig jaar richtten we de focus op het werk van Gert Biesta (DNM 2.3, september 2015), naar aanleiding van het verschijnen van Het prachtige risico

Nadere informatie

Het veranderen van de cesuur voor de instaptoets rekenen-wiskunde

Het veranderen van de cesuur voor de instaptoets rekenen-wiskunde Het veranderen van de cesuur voor de instaptoets rekenen-wiskunde Ronald Keijzer, ipabo Amsterdam Samenvatting Studenten aan de Nederlandse lerarenopleiding basisonderwijs leggen in het derde studiejaar

Nadere informatie

Leren gymmen van een beeldscherm?

Leren gymmen van een beeldscherm? Leren gymmen van een beeldscherm? Over het gebruik van video-instructie en videofeedback tijdens lessen bewegingsonderwijs in het voortgezet onderwijs http://bewegingsonderwijs.slo.nl/ 1 Functies digitale

Nadere informatie

OnsOnderwijs2032: Het domein Taal & Cultuur de (on)mogelijkheden

OnsOnderwijs2032: Het domein Taal & Cultuur de (on)mogelijkheden OnsOnderwijs2032: Het domein Taal & Cultuur de (on)mogelijkheden 29 september 2016 Netwerkdag Taalcoördinatoren en -specialisten Stéfanie van Tuinen SLO Opbouw workshop OnsOnderwijs2032 Cultuuronderwijs

Nadere informatie

TOELICHTING ONDERWIJSRESULTATENOVERZICHT

TOELICHTING ONDERWIJSRESULTATENOVERZICHT TOELICHTING ONDERWIJSRESULTATENOVERZICHT Inspectie van het Onderwijs Maart 2017 Toelichting Onderwijsresultatenoverzicht 2017 1/8 1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs (hierna: inspectie) kijkt op

Nadere informatie

aan het Curriculum.nu ontwikkelteam Kunst en Cultuur van VONKC en BDD

aan het Curriculum.nu ontwikkelteam Kunst en Cultuur van VONKC en BDD Feedback vijfde consultatieronde, 29 juli 2019 aan het Curriculum.nu ontwikkelteam Kunst en Cultuur van VONKC en BDD Algemeen: De input voor deze vijfde consultatiebijdrage van VONKC en BDD is gebaseerd

Nadere informatie

ixperium: schoolvoorbeeld voor samenwerking in vier succesfactoren

ixperium: schoolvoorbeeld voor samenwerking in vier succesfactoren ixperium: schoolvoorbeeld voor samenwerking in vier succesfactoren In een bijzonder gebouw op de Nijmeegse HAN-campus zijn niet alleen de pabo en lerarenopleidingen (vo) gevestigd, maar sinds begin 2015

Nadere informatie

1 Context, vraagstelling en opzet

1 Context, vraagstelling en opzet 1 Context, vraagstelling en opzet 1.1 Aanleiding en context In de periode 2002 2010 hebben vakvernieuwingscommissies voor biologie, scheikunde en natuurkunde nieuwe conceptexamenprogramma's ontwikkeld

Nadere informatie

Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M

Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling (DRO) Hans Verspoor Ministerie I&M Inhoud presentatie Waarom duurzame gebiedsontwikkeling Programma Duurzame ruimtelijke ontwikkeling Leren van koplopers Handreiking DRO

Nadere informatie

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016 Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS 13 april 2016 Het komende uurtje... 14.15-14.35 uur Implementatie afstudeerrichtingen HAN ILS 14.35 14.45 uur Uitwisseling 14.45-15.05 uur

Nadere informatie

T X VAN CIJFERS GEVEN NAAR LEERLINGEN VOLGEN. Ontwikkelingen in evaluatie

T X VAN CIJFERS GEVEN NAAR LEERLINGEN VOLGEN. Ontwikkelingen in evaluatie LO 11 2008:LO 11 2008 25-09-2008 13:49 Pagina 6 T X VAN CIJFERS GEVEN NAAR LEERLINGEN VOLGEN Ontwikkelingen in evaluatie Vroeger gaven we rapportcijfers. De laatste pakweg twintig jaar gaat het, tenminste

Nadere informatie

Formatief beoordelen

Formatief beoordelen Formatief beoordelen Max van Boxel Ger van Mossel SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Landelijke studiedag BSM/LO2 20 september 2016 Programma Openingsvragen Kijkopdracht Toelichting Vertalen

Nadere informatie

Kwaliteitsborging schoolexamen vmbo LO2

Kwaliteitsborging schoolexamen vmbo LO2 Kwaliteitsborging schoolexamen vmbo LO2 Donderdag 22 november 2012 Eric Swinkels e.swinkels@slo.nl Programma workshop Kbse LO2 Tijd 14.30 16.00 uur Netwerk kwaliteitsborging se vmbo LO2 PTA advies weging

Nadere informatie

Differentiëren ontrafeld

Differentiëren ontrafeld Differentiëren ontrafeld vijf principes voor het optimaal omgaan met verschillen Trynke Keuning & Marieke van Geel Je wilt natuurlijk je onderwijs optimaal inrichten voor al deze leerlingen Dat noemen

Nadere informatie

Werkopdracht vierde ontwikkelsessie

Werkopdracht vierde ontwikkelsessie Werkopdracht vierde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?

Nadere informatie

Doorstroomnormen vmbo brugklas en de klassen 2VM en 2DT

Doorstroomnormen vmbo brugklas en de klassen 2VM en 2DT Doorstroomnormen vmbo brugklas en de klassen 2VM en 2DT Vakken 1 Design & Technology (1DTA - 1DTB - 1DTC), bestaande uit basis- en kaderberoepsgerichte en theoretische leerweg DT proces Design & technology

Nadere informatie

Handreiking: Uitleg begrippen vmbo-mbo

Handreiking: Uitleg begrippen vmbo-mbo Handreiking: Uitleg begrippen vmbo-mbo Ook in het vmbo is er sprake van onderwijsvernieuwing. De meest in het oog springende vernieuwing is de introductie van een kern, profiel en (meerdere) keuzes. De

Nadere informatie

Een Punt voor Gym?! toetsing binnen de Lichamelijke Opvoeding

Een Punt voor Gym?! toetsing binnen de Lichamelijke Opvoeding Een Punt voor Gym?! toetsing binnen de Lichamelijke Opvoeding Lars Borghouts 1, Menno Slingerland 1, Leen Haerens 2 1. Fontys Sporthogeschool, Eindhoven, Nederland 2. Universiteit Gent, België Inleiding

Nadere informatie