CHANGE IN EDUCATION. Nieuwegein, 5 maart 2013 Jonneke Adolfsen

Transcriptie

1 CHANGE IN EDUCATION Nieuwegein, 5 maart 2013 Jonneke Adolfsen

2 van voorstel via uitvoering naar borging

3 Change in education.. is easy to propose, hard to implement and extraordinary difficult to sustain (Hargreaves & Fink, Sustainable Leadership )

4 Inhoud De wetenschap Monitoring praktijkervaringen landelijke pilots Reflectie en uitwerking

5 Ervaringen

6 Borging Een ontwikkeling is geborgd als deze na een bepaalde tijd nog steeds algemeen zichtbaar is binnen de school (Datnow, 2005) Belangrijkste criterium: de getrouwheid waarmee de vernieuwing wordt gecontinueerd, ook als extra ondersteuning en middelen niet meer beschikbaar zijn (Han en Weiss, 2005)

7 Inspectie van het Onderwijs (2009) Excellente scholen onderscheiden zich vooral door een beter didactisch handelen en een betere leerlingenzorg, maar ook door een betere kwaliteitszorg: ze evalueren de prestaties van leerlingen systematischer en borgen hun kwaliteit beter. Ze werken daardoor opbrengstgerichter dan andere scholen, en dat vertaalt zich in goede opbrengsten die ze over schooljaren heen laten zien en vasthouden.

8 Nogmaals borging Onderwijsontwikkeling kan gezien worden als geborgd als het niet meer gezien wordt als iets nieuws of anders maar als onderdeel van zowel de eigen normen en waarden als de procedurele structuur. (McLauglin & Mitra, 2001) Bij borging is vooral de continue aandacht voor evaluatie en de daaruit voortvloeiende veranderingen die een dynamische omgeving vragen van belang. (McIntosh et al., 2009)

9 U.S. Department of Education (2010) gemiddeld genomen boeken CSR-scholen weinig vooruitgang maar individuele scholen hebben hun resultaten duidelijk verbeterd belangrijke onderscheidende factoren: gedeeld onderwijskundig leiderschap, schoolklimaat, aandacht voor instructie, datagebruik externe ondersteuning. de verschillende scholen combineren deze factoren op een verschillende manier en leggen verschillende accenten, afhankelijk van de eigen situatie.

10 Cyclisch proces Borging is geen aparte fase die plaatsvindt na de implementatie van de gewenste ontwikkeling, maar is een onderdeel van continue schoolontwikkeling als een cyclisch proces. (Anderson en Stiegelbauer, 1994; Coburn, 2003; McLaughlin Mitra, 2001; McIntosh et al., 2009; Darling-Hammond & Rothman, 2011) &

11 Onderwijsontwikkeling in de praktijk Veel variatie in ontwikkeling in scholen Doelen (bijv. curriculair en pedagogischdidactisch) Aanpak (bijv. top-down, bottom up, combinatie) Resultaten (van geïsoleerde veranderingen tot schoolbreed)

12 Onderwijsontwikkeling in de praktijk Maar ook: Scholen zien zich geconfronteerd met ontwerpproblematiek: Inhoudelijk Wat pakken we aan? Welke resultaten streven we na? Wat betekent dat op leerling-, klas-, school- en schooloverstijgend niveau? (nano, micro, meso, macro) Technologisch Hoe gaan we te werk? Hoe zorgen we bijv. voor doorgaande leerlijnen? Sociaal-politiek Wie betrekken we, wanneer, in welke rollen? Wie beslist?

13 Leiderschap en synergie Om duurzame veranderingen binnen een school en tussen scholen tot stand te brengen is synergie nodig tussen: curriculumontwikkeling schoolorganisatieontwikkeling professionele ontwikkeling van alle betrokkenen

14 Synergie in ontwikkelingen (copyright SLO) curriculumontwikkeling curriculum op nano-(leerling)niveau professionele ontwikkeling schoolorganisatieontwikkeling

15 Pilots taal en rekenen In het kader van de invoering van de referentieniveaus Landelijk project, 4 jaar Veel begeleiding Ruim tijd en aandacht voor professionalisering projectleiders Monitoring

16 Project 1 Groot bestuur po en vo in middelgrote stad Korte lijnen, overzichtelijk Sterke projectleider, theoretisch kader, inhoud én pedagogisch-didactisch handelen, toetskalender, PDCA-cyclus, externe deskundigheid,.. Wat kan er misgaan?

17 Knelpunt Het hebben van de functie van leidinggevende valt niet altijd samen met zeggenschap

18 Project 2 Relatief taalarm krimpgebied Sense of urgency Bestaand netwerk Nieuwsbrieven Inhoudelijke activiteiten op werkvloer- en managementniveau Wat kan er misgaan?

19 Knelpunt Stevige persoonlijke contacten zijn niet hetzelfde als een stevig netwerk

20 Project 3 Gebied met relatief veel taal- en rekenachterstand Sense of urgency Ervaren projectleider Snelle start, veel deelnemende scholen Wat kan er misgaan?

21 Knelpunt Commitment uitspreken is niet hetzelfde als betrokken zijn en maakt dus nog geen netwerk

22 Cruciaal Formuleer nauwkeurig voor welk probleem het beoogde project een oplossing biedt Beschrijf wat je gaat doen, hoe je het gaat doen, wat daarvoor nodig is (tijd, middelen, mensen,..) hoe je gaat bepalen of je doelen bereikt zijn en of je interventies geëigend bleken

23 Bezinning Wie doen er mee? Netwerkvorming, mensen met zeggenschap Uitwisseling, verkenning, band creëren Beperkte groep of hele school? Wat pak je aan? Waarop vind je elkaar? What s in it for me / us? What makes me / us tick? Urgentie? Idealisme? Elkaar vinden op gezamenlijk doel Elementen van het curriculum (doorlopende leerlijnen, continuïteit) Hoe pak je het project aan? Projectmatig werken Feedback organiseren, terugkijken naar gezamenlijk doel Rol projectleider, schoolleider, docenten, leerlingen en andere betrokkenen

24 Waarop vind je elkaar?

25 Fasen in innovatieve trajecten Beoogd (Intended) Denkbeeldig (Ideal, Ideological, Idealistic) Formele, Geschreven (Formal, Written) Uitgevoerd (Implemented) Geïnterpreteerd (m.n. door leraren, maar ook anderen ; cf. false clarity; painful unclarity) (Perceived) In actie (Operational) Bereikt (Attained) Ervaren (m.n. door leerlingen) (Experiential, Experienced) Geleerd (Learned)

26 Uitwerking Alignment / verbinding Professionele leergemeenschappen Datagestuurd keuzes maken Eigenaarschap en gedeelde verantwoordelijkheid

27 Alignment en duurzaam verbeteren Landelijk Leiderschapscentrum Expertis Leidinggeven aan Leren en Verbeteren Dutch Center for Educational Leadership Leiderschapstraining op niveau Alignment en Continu Verbeteren vanuit de Systeembenadering voor Kwaliteitszorg (TQE) in de 21 e eeuw Gedeeld Leiderschap Niveau Rollen en Verantwoordelijkheid Documenten/Doelen Resultaten/Data Overleg PLG Bestuursteam DLT: District Leadership Team PLG Leiderschapsteams BLT: Building Leadership Teams (per gebouw dus) BESTUUR (Schoolbestuur) (Bestuur) (College van Bestuur) (Bovenschools Manager) SCHOOL School (Directie) (Rector) (Clusterdirecteur) (Meerscholendirecteur) (Locatiedirecteur) (Managementteam) (Centraal Verbeterteam) (Verbeterteam + Omgeving) Verzorgt een overzichtelijk Plan on a page vanuit het bestuur (doelen/data) Communicatie en alignment (rapporteert aan stakeholders) Geeft stem aan klant en stakeholders (inzicht in besluiten) Geeft richting aan (missie/visie) en communiceert hierover Stelt verbeterplannen op en monitort de uitvoering. Bevordert leiderschap op alle niveaus binnen de school (capacity building). Brengt lijn aan in het werken met PLG s (Alignment) en legt hierover verantwoording af. Professionalisering m.b.t. denken in systemen en processen en werken TQM instrumenten. 1 Pagina Plan Beleidsplan District Strategic Plan on a Page 1 pagina plan Schoolplan School Plan on a Page 1 pagina plan Schoolverbeterplan(nen) Improvement Plan on a Page Afgestemde en SMART geformuleerde doelen en werken met de PDSA Verbetercirkel Management Dashboard (Bovenschools) Board Balanced Scorecard Management Dashboard (School) School Balanced Scorecard 1 x per kwartaal 1 a 2 x per maand PLG Verbeterteams KLAS/Docenten PLC: Professional Learning Communities Klassen/Groepen (Docenten) (Ontwikkelteams) (Leerteams) (Verbeterteams + ouders) Stemt doorlopende leerlijnen af tussen klassen of inhoud. Stemt verbeterdoelen af, maakt deze SMART en zet ze in PDSA proces Geeft invulling aan 4 PLC vragen Stelt systeem op voor RT en interventieteam 1 pagina plan Groepsplan Class Room Plan on a Page met SMART doelen! Kwaliteitsmuur (Datamuur) Classroom Data Center 2-4 x per maand (Teams) (Vakgroepen) PLG Klasseteams KLAS/Leerlingen CLC: Classroom Learning Community Klas/Groep (Verbeterteams Leerlingen + Docent)(+Ouders) Betrekt leerlingen bij 21 e eeuw leren Bevordert proceseigenaarschap en afleggen van verantwoording Stemt klassedoelen af met verbeterdoelen. Betrekt de groep en de leerlingen bij het realiseren van doelen 1 pagina plan Leerlingplan Student Plan on a Page met SMART doelen! Leerlingmap (Leerlingportfolio) Student Data Folder Dagelijks 4 x per maand Klasoverleg

28