Onderwijsontwikkeling in het vmbo

Transcriptie

1 Onderwijsontwikkeling in het vmbo... doet appel op ons moreel besef! Ellen Klatter De nieuwe vmbo-conferentie 5 februari 2018

2 Richtinggevende vragen Wat zouden scholen en docenten moeten doen om de nieuwe ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en vervolgonderwijs te accommoderen? 2. Gaat het om een ander leraarsgedrag, andere didactische modellen, andere (realistische) contexten om in te leren, meer stage? 3. Waarin kunnen leraren in het vmbo excelleren en zich onderscheiden? Bovenal: worden er veranderingen gevraagd en wat zijn die dan? Opvallende woorden...

3 Richtinggevende vragen... Wat zouden scholen en docenten moeten doen om de nieuwe ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en vervolgonderwijs te accommoderen? Gaat het om een ander leraarsgedrag, andere didactische modellen, andere (realistische) contexten om in te leren, meer stage? Waarin kunnen leraren in het vmbo excelleren en zich onderscheiden? Bovenal: worden er veranderingen gevraagd en wat zijn die dan?

4 Woorden om bij stil te staan... Accommoderen naar ontwikkelingen in arbeidsmarkt en vervolgonderwijs Adaptatie bestaat uit twee complementaire processen: -Assimilatie staat voor het incorporeren van nieuwe elementen in een bestaand schema (bestaande kennis of vaardigheden worden ingezet in nieuwe situaties) -Accommodatie is het proces van verandering van de bestaande schemata. (aanpassing van bestaande vaardigheden of kennis om met nieuwe situaties om te kunnen gaan) Bij assimilatie is sprake van inpassing van nieuwe kennis in het (bestaande) denkschema, terwijl bij accommodatie sprake is van uitbreiding of verandering van het denkschema. (Jean Piaget,1952) Ander leraarsgedrag om het leren in andere (realistische) contexten/ stage te faciliteren? Wat vinden we dat er moet gebeuren? Waar willen we naar toe ontwikkelen?

5 Woorden om bij stil te staan... Andere didactische modellen? Welke didactische modellen bestaan er binnen het vmbo? En volstaan deze (niet meer) gezien de doelstelling van de vernieuwing? Waarin kunnen vmbo-leraren excelleren, zich onderscheiden? Ten opzichte van wat of wie? En, in wiens belang?

6 Onderwijslogica mbt vernieuwing Visie -> Doelstelling v/d innovatie? Doelstelling v/d leerling? Didactiek -> Curriculum -> Materialen -> Onderwijsorganisatie -> Bedrijfsleven Innovatie

7 Goal-setting Doelbepaling en explicitering is sterk bepalend voor voortgang en studiesucces Instrument ontwikkeld door Michaela Schippers met betrekking tot doelbepaling en lange termijn wensen Figure 1. Academic achievement of intervention cohort compared to control cohorts. (Schippers et al., 2015)

8 Centrale doel van het beroepsonderwijs Het leren van de student

9 Bloemmodel Content Context Professionele Identiteit Doelgroep Didactische methoden

10 Twee dimensies Content Context Professionele identiteit Identiteit socialisering subjectivering Doelgroep Didactische methoden kwalificering

11 Loopbaangesprekken van groot belang Niet alleen voor de leerling maar ook voor docenten! - als individu - als team - en voor de organisatie Het LOB-gesprek is nodig met betrekking tot de onderwijsvernieuwing in de school, en met de eigen plek, ambities en persoonlijke opvattingen. M. Kuijpers (2012)

12 Het vmbo als lerende organisatie Winst op drie niveaus Professional Capital (Hargreaves & Fullan, 2012) -Het menselijk kapitaal, docent, student -Het sociaal kapitaal, team, samenwerking bedrijf -Het besluitvormingskapitaal, management faciliteert werk- en leerprocessen waardoor alle niveaus kunnen floreren

13 Tot slot Welk moreel appel doet de vernieuwing op u? - Bepaal het doel vanuit een persoonlijke en pedagogische visie, en de eigen opvattingen over leren, onderwijs en ontwikkeling! - Betrek de leerlingen in dit proces, evenals het aanpalend onderwijs - Faciliteer en stimuleer docenten met ondersteuningsvragen Dan is het mogelijk een antwoord te geven over de vraag: Waartoe, en in wiens belang vernieuwen wij!?

14 Onderwijsontwikkeling vraagt leiderschap en pedagogisch bewustzijn Hoe het Calvijn College (Amsterdam) 'misschien wel de beste school van Nederland' werd. Hogewind: Eerst heb ik gewacht, gekeken en geluisterd. Toen ben ik over mijn ideeën gaan praten met de mensen die er werkten. Gesprek op gesprek heb ik gevoerd, ik heb echt geïnvesteerd in de mensen met wie ik het moest doen. Ik heb ze verteld waar ik heen wilde, gevraagd of ze een bijdrage konden leveren en of ze daartoe ook bereid waren..'... de school is veranderd. 'Lesgeven met plezier, het kan. (Bron: R. Kuiper, Volkskrant, 8 jan 2018)

15