HET FEDERAAL REGEERAKKOORD

Transcriptie

1 1 HET FEDERAAL REGEERAKKOORD EEN EERSTE IMPRESSIE DOOR DE BRIL VAN DE FINANCIEEL PLANNER Na wekenlang zwoegen en zweten staat na de Vlaamse, nu ook de nieuwe federale regering in steigers. Dat zowel het Vlaamse als het federale regeerakkoord heel wat maatregelen bevat die een impact hebben op fiscale en financiële planning, wekt geen verwondering. Hierna volgt een eerste overzicht van de belangrijkste maatregelen. Het moge duidelijk zijn dat heel wat zaken nog uitblinken in vaagheid en veel vraagtekens oproepen. Gedurende de parlementaire procedure zullen deze vraagtekens langzamerhand moeten worden weggewerkt. Dit overzicht is gebaseerd op zeer voorlopige informatie (vooral dan wat betreft het federale luik, waarvoor het akkoord voorgesteld op 9 oktober 2014 de bron vormt).

2 2 VERMOGEN DE DOORKIJKBELASTING De regering Michel I borduurt verder op de ambitie om tegoeden van Belgische rijksinwoners ondergebracht in buitenlandse structuren in kaart te brengen en eventueel te belasten. Volgend op de aangifteplicht sinds 2014 van juridische constructies in het buitenland (waarvan men oprichter, begunstigde of potentieel begunstigde is) wordt nu gewerkt aan een belasting op inkomsten van trusts en andere juridische constructies in het buitenland ( doorkijkbelasting ) 1 Niettegenstaande dit niet verder wordt toegelicht vermoeden we dat het hier gaat over: 1) allerlei trustsystemen waarbij vermogens onder de macht van een beheerder worden gebracht om ze te besturen ten behoeve van een begunstigde of voor een bepaald doel 2) niet of laag belaste buitenlandse entiteiten met of zonder rechtspersoonlijkheid die zijn opgelijst bij KB van 19 maart 2014 (69 vehikels worden in deze lijst opgenomen). Pas op: het betreft hier entiteiten die duidelijk een fiscaal gunstregime genieten (in vergelijking met België) De doorkijkbelasting kan van toepassing zijn op de oprichter en/of de derde begunstigde die een voordeel of een uitkering ontvangen vanuit dergelijke vehikels. De belasting hierop zou 25% zijn. De constructies die worden geviseerd zijn in hoofdzaak vehikels die zich buiten de EU bevinden (vandaar de naam Kaaimanbelasting ), met uitzondering van de Luxemburgse Société de Gestion de Patrimoine Familial (de SPF). Ook een aantal structuren uit Liechtenstein, Zwitserland en Monaco worden geviseerd. Voor alle duidelijkheid: deze constructies zijn niet verboden, maar ze worden transparant gemaakt (via de aangifte) en hun opbrengsten worden mogelijk belast (via de doorkijkbelasting). De concrete modaliteiten moeten duidelijk nog worden uitgewerkt. Wat bedoelt men precies met inkomsten? Wat is een laag belaste buitenlandse entiteit (waarschijnlijk gaat het hier om een tarief in het buitenland van minder dan 10%)? Wie dient te betalen? Neemt men integraal de lijst over van het KB van 19 maart 2014? Buitenlandse levensverzekeringen, beleggingsfondsen en Nederlandse BV s of Luxemburgse Soparfi s worden niet geviseerd. Dit zijn immers structuren die ofwel aan normale belastingregimes onderworpen zijn ofwel geen voordeliger statuut genieten dan vergelijkbare structuren in ons land (er is geen fiscaal voordeel van een Luxemburgse levensverzekering ten opzichte van de Belgische variant). DE BEURSTAKS Er zou een verhoging komen van de beurstaks op aandelen en kapitalisatiefondsen. In de media circuleert een cijfer van 0,28% voor aandelen (in plaats van 0,25%) en een beurstaks van 1,35% (i.p.v. 1%) voor kapitalisatiefondsen. 1 Regeerakkoord pg 60 punt

3 3 VERMOGENSWINSTBELASTING Vermogenswinstbelasting, speculatietaks of meerwaardebelasting is voorlopig niet van toepassing. Sommige media suggereren dat de deur nog op een kier staat, in het kader van de beoogde tax shift.

4 4 SUCCESSIERECHT & REGISTRATIERECHT In het federale regeerakkoord van Di Rupo dd. 1 december 2011 was vermeld dat het familierecht zou worden gemoderniseerd en het erfrecht zou worden hervormd. Om over te kunnen gaan tot de hervorming van het erfrecht was het noodzakelijk om eerst te sleutelen aan de huwelijksvermogensrechtelijke gevolgen van een overlijden. Op vraag van de toenmalige minister van Justitie werden dan ook twee wetsontwerpen uitgewerkt tot hervorming van het huwelijksvermogensrecht. Het eerste wetsontwerp focuste o.a. op de huwelijksvermogensrechtelijke regeling van individuele levensverzekeringen, groepsverzekeringen en pensioenen. Er werd verder ook nog een wetsvoorstel erfrecht opgesteld. Er was vooral discussie over de verdeling tussen echtgenoten van pensioenen en groepsverzekeringen. De regeerperiode bleek te kort om de ontwerpen, die op bepaalde punten reeds werden geamendeerd, in wetgeving om te zetten. In het huidige federale regeerakkoord lezen we dat de regering werk zal maken van de modernisering van het familierecht. Het huwelijksvermogensrecht en erfrecht zullen worden hervormd, rekening houdend met de maatschappelijke ontwikkelingen en nieuwe samenlevingsvormen. Er zal méér keuzevrijheid zijn om te bepalen aan wie zijn of haar erfenis toekomt, waarbij een evenwicht zal worden gevonden tussen respect voor de familiale solidariteit en de beschikkingsvrijheid van het individu. De mogelijkheid tot het verhogen van het beschikbaar gedeelte van de nalatenschap zal onderzocht worden. Er komt een duidelijk kader inzake de patrimoniale rechten en plichten van wettelijk en feitelijk samenwonenden. Vermoedelijk zullen de hierboven vermelde wetsontwerpen heropgevist worden en zal men op basis daarvan verder werken aan de geplande hervormingen. Het successierecht is een gewestbelasting. In het federale regeerakkoord vinden we dan ook niets daarover. Zoals bekend is in het Vlaamse regeerakkoord vermeld dat de Vlaamse regering zal onderzoeken hoe de successierechten gemoderniseerd en afgestemd kunnen worden op hedendaagse samenlevingsvormen. De huidige tijdelijke verlaging van de schenkingsrechten op bouwgronden zal worden verlengd, alsook de koppeling aan de bouwverplichting binnen een bepaalde termijn. Daarnaast wil de Vlaamse regering de schenkingsrechten voor onroerende goederen verminderen. Het Vlaamse verdeelrecht van 2,5 % zal vanaf 1 januari 2015 terug dalen tot 1 %. Maar uit de septemberverklaring blijkt dat dit enkel zal gelden voor koppels die uit elkaar gaan. Voor andere onverdeeldheden die ressorteren onder het verdeelrecht, bijvoorbeeld ingevolge erfenis of ingeval van een aankoop in onverdeeldheid, blijft het tarief dus 2,5%. In het Brusselse regeerakkoord staat dat de tarieven bij schenking van onroerende goederen zullen verlagen. Verder wil het Brussels Gewest werk maken van de modernisering en vereenvoudiging van het gunstregime bij erfovergang of schenking van de familiale onderneming. Wellicht zal het Waalse Gewest inzake wijzigingen op het vlak van het successierecht opnieuw afwachten welke wijzigingen er in Vlaanderen plaatsgrijpen. Onder meer in het licht van de fiscale concurrentie in de gewesten houden de gewesten elkaar nauwlettend in het oog.

5 5 INKOMEN PERSONENBELASTING Er komt een verhoging van de forfaitaire aftrek van beroepskosten. Bedragen worden in het regeerakkoord niet vermeld, maar naar verluidt zou het gaan om een gemiddeld voordeel van 250 per persoon. Gezien de aftrek aan het marginaal tarief wordt berekend, zal het exacte voordeel voor iedereen verschillend zijn. Er wordt niet gespecifieerd of de verhoging ook zal gelden voor bedrijfsleiders. Inzake bedrijfswagens zal het minimale bedrag voor voordelen alle aard wellicht worden afgeschaft (van belang voor milieuvriendelijke wagens). De automatische indexering van fiscale uitgaven (bv. het maximale bedrag inzake pensioensparen, lange termijnsparen, ) wordt beperkt. De fiscale werkbonus (een voordeel in de personenbelasting voor de laagste lonen) wordt versterkt. Voor kredieten afgesloten vanaf 1 januari 2015 wordt de woonbonus hervormd: o Het basisbedrag wordt verminderd met 760. o De verhoging van het nieuwe basisbedrag met 760 gedurende de eerste 10 jaar van de looptijd van de lening wordt behouden. o De belastingvermindering wordt voortaan berekend aan het tarief van 40% (i.t.t. het marginaal tarief). o Voor eenzelfde onroerend goed kan maximaal 2 maal gebruik gemaakt worden van de woonbonus. VENNOOTSCHAPSBELASTING De aanslag geheime commissielonen (309%) wordt aangepast. Naar verluidt zou de sanctie teruggebracht worden naar 50% à 100%. Het systeem van interne liquidatie ( incorporatie reserves ) wordt permanent geïmplementeerd, zij het onder strikte voorwaarden: o Een KMO kan elke jaar een deel (volgens de eerste geruchten zou het om maximaal 50% gaan) van de belaste winst reserveren. Dat kan voortaan door die winst te boeken op een afzonderlijke passiefrekening, waarschijnlijk een onbeschikbare reserve. Er is dus geen kapitaalverhoging en bijgevolg geen tussenkomst van de notaris en bedrijfsrevisor vereist). o Bij de boeking op de afzonderlijke passiefrekening wordt 10 % roerende voorheffing betaald (er wordt gesproken van 'een anticipatieve heffing'). o Bij latere vereffening van de vennootschap komen de gereserveerde bedragen belastingvrij aan de aandeelhouders toe. o Als de vennootschap de reserves toch uitkeert als dividend binnen de 5 jaar, moet nog 15% roerende voorheffing betaald worden (= 25% in totaal). o Als er een dividenduitkering volgt ná 5 jaar maar vóór de vereffening, is er nog een bijkomende roerende voorheffing verschuldigd van 5% (=15%). Aldus kunnen in KMO s terug dividenden aan 15% worden uitgekeerd, al is het maar op de helft van de winsten en kan men pas na minstens 5 jaar de gelden effectief uit de vennootschap halen. Productieve investeringen worden aangemoedigd, mogelijk via een (her)invoering van de investeringsaftrek

6 6 Er wordt onderzocht op welke manier de antimisbruikbepaling beter kan worden ingekleed zodat de rechtszekerheid verhoogt voor de belastingplichtigen. o Mogelijk beoogt men het uitbrengen van een zwarte en witte lijst voor handelingen inzake inkomstenbelasting.

7 7 PENSIOEN Het generatiepact, de pensioenhervorming door de regering Di Rupo, het rapport van Commissie Pensioenhervorming, de aanbevelingen van de Europese Raad, hadden alle de verdienste dat het de Belg bewust heeft gemaakt dat we met z n allen langer zullen moeten werken. Het regeerakkoord gaat op deze, uit noodzaak, ingeslagen weg verder. Zo worden binnen de diverse pijlers verschillende maatregelen aangekondigd die de effectieve loopbaanduur stapsgewijs naar 45 jaar moeten brengen. 1 STE PIJLER (WETTELIJK PENSIOEN) Het reeds voorziene groeitraject voor vervroegd pensioen loopt verder. De loopbaanvoorwaarde stijgt naar 41 jaar in 2017 en 42 jaar in De leeftijd voor vervroegd pensioen wordt opgetrokken naar 62,5 in 2017 en naar 63 jaar in Zoals steeds wordt er voorzien in overgangsperiodes en uitzonderingen voor zeer lange loopbanen. De wettelijke pensioenleeftijd wordt in 2025 verhoogd naar 66 jaar en 67 jaar vanaf Ook het overlevingspensioen zal vanaf 2025 pas toegekend worden vanaf 55 jaar. Door een hogere flexibiliteit onder het mom van actief ouder worden, tracht de regering de pensionering uit te stellen en meer te harmoniseren. - Zo kunnen mensen met een kortere loopbaan dan 45 jaar kiezen om op 65 jaar met pensioen te gaan of om langer te werken. - Het principe van eenheid van loopbaan wordt progressief afgeschaft zodat wie langer dan dagen werkt (= volwaardige loopbaan), pensioenrechten blijft opbouwen. - De maxima inzake toegestane beroepsinkomsten in cumulatie met een wettelijk pensioen na 65 jaar of een loopbaan van 45 jaar worden afgeschaft. Deze beroepsinkomsten openen weliswaar geen bijkomend recht, desalniettemin opent dit perspectieven voor vele vrije beroepers die pas later de actieve carrière startten en wensen actief te blijven na 65 jaar. - De nadelige gevolgen van een gemengde loopbaan werknemer-zelfstandige voor het minimumpensioen worden weggewerkt. En wie een volledige loopbaan voltijds heeft gewerkt, moet recht hebben op een minimumpensioen dat minstens 10% hoger ligt dan de armoedegrens. - Het pensioensysteem wordt gemoderniseerd conform de gewijzigde maatschappelijke tendensen. Er wordt onderzocht hoe een pensioensplit van het wettelijk en aanvullend pensioen kan worden doorgevoerd bij gehuwde en samenwonende koppels. Ook een gedeeltelijke opname van het pensioen moet mogelijk worden. De regering zal het ambtenarenpensioen hervormen en beoogt een harmonisering met de stelsels van de privésector. Dit o.a. door de uitfasering van de diplomabonificatie en uitdoven van kortere loopbanen.

8 8 2 DE PIJLER (VIA ONDERNEMING/WERKGEVER) De tweede pijler biedt op vandaag het meeste mogelijkheden voor zelfstandige bedrijfsleiders. Weliswaar kent de 80%-regel op vandaag enkele toepassingsproblemen. Daarom wordt onderzocht om de 80%-grens uit te drukken in punten. Tevens zal de 80%-regel voortaan rekening houden met de reeds gepresteerde loopbaan. Kunstmatige verhogingen van de bezoldiging zullen gecounterd worden door te werken met een gemiddeld loon over een aantal jaren. Starten met pensioenopbouw via de onderneming doe je dus beter vroeg dan laat! Deze diverse parameters zouden beschikbaar zijn in de Sigedis-pensioendatabank. De regering zal erop toezien dat deze databank beter toegankelijk wordt voor burgers. Dit laatste is een positieve en transparante evolutie! Voor zelfstandigen zonder vennootschap zal de mogelijkheid worden gecreëerd om naast het VAPZ, een tweede pijler te verwerven waarvan de voordelen en grenzen gelijk zullen zijn aan deze voor zelfstandige bedrijfsleiders. Betekent dit een fiscaal motief minder om te werken via vennootschap? Voor werknemers wordt het mogelijk om een vrij aanvullend pensioen op te bouwen via inhoudingen op het loon. De werknemers bepalen, binnen bepaalde grenzen, vrij het bedrag. Gelijktijdig vermeldt het regeerakkoord dat de bestaande fiscale voordelen niet verlaagd worden. Meer zelfs, de regering wenst het aanbod van renteproducten op de markt te stimuleren. In die zin zal de fiscale behandeling van opname in rente en in kapitaal beter op elkaar afgestemd worden. Wel vermeldt het regeerakkoord dat de regering maatregelen zal uitwerken die vervroegde uittrede ontmoedigen. 3 DE PIJLER (PENSIOEN- EN LANGE TERMIJNSPAREN) Tot slot zal de regering een versterking van de 3 de pijler onderzoeken. Het pensioensparen wordt verder aangemoedigd. De bestaande heffing op het pensioensparen wordt verlaagd van 10% naar 8%. Wel wordt de verminderde heffing vervroegd ingehouden en dit gespreid over meerdere jaren. Het regeerakkoord maakt melding dat de automatische indexering van de fiscale uitgaven wordt beperkt. Zou het maximum pensioensparen en/of langetermijnsparen niet langer jaarlijks geïndexeerd worden? Het lijkt er op dat het opbouwen van een wettelijk pensioen flexibeler wordt, alsook het bijverdienen na pensioen. De verruimde mogelijkheden binnen de 2 de en 3 de pijler bieden bovendien bijkomende fiscaalvriendelijke opportuniteiten om in uw eigen aanvullend pensioen te voorzien. Meer dan ooit lijkt een tijdig pensioenplan noodzakelijk om uw levensstandaard na uw gewenste pensioenleeftijd te handhaven.

9 9 DIVERSE MAATREGELEN BTW Het verlaagde btw-tarief van 6% bij renovatie wordt slechts van toepassing als de woning minstens 10 jaar oud is (nu: 5 jaar) De btw-vrijstellingsdrempel voor kleine ondernemingen wordt waarschijnlijk op gebracht (nu: ) LOONLASTEN Het algemeen tarief van de werkgeversbijdragen RSZ wordt verlaagd van 33% naar 25% FISCALE PROCEDURE Op vlak van fiscale procedure mogen eveneens een aantal hervormingen worden verwacht om enerzijds een harmonisatie tussen de verschillende types belasting (inkomstenbelasting btw) te bewerkstelligen en anderzijds de rechten van de belastingplichtigen te vrijwaren. Wellicht wordt het (ruime) visitatierecht van de fiscale administratie aan banden gelegd. Betere toegankelijkheid van de rulingcommissie voor KMO s. WAT KOMT ER NIET? Ondanks hardnekkige geruchten hebben volgende zaken het niet gehaald: Meerwaardebelasting op aandelen of een of andere vorm van vermogenswinstbelasting Vermogensbelasting Belasting van reële huurinkomsten Afschaffing van belastingvoordelen voor de tweede woning Wijziging in het taxatieregime van Tak21- en tak 23 levensverzekeringen Wijziging systeem van vrijstelling van roerende voorheffing op intresten uit spaarboekjes Algemene verhoging roerende voorheffing Verhoging btw-tarief Xavier Piqueur Jo Viaene Sven Hubrecht Dieter Bossuyt