Schooljaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Schooljaar"

Transcriptie

1 Regio Oost-Vlaanderen BEGELEIDINGSAANBOD Secundair onderwijs Schooljaar Marialand Gent

2 INHOUD Aanbod voor scholen...5 De leraar als (vak)expert met passie: vakgerichte ondersteuning van leraren tijdens school- en klasbezoeken.5 matig vakoverstijgend aanbod...6 De schooleigen christelijke identiteit...6 Een doorlichting van de schoolpastoraal...6 Waarde(n)vol onderwijs voor nu en later...7 Diversiteit als uitdaging voor een katholieke dialoogschool...8 Nieuwe autoriteit als schooleigen opvoedingsproject...9 De leraar als ontwerper van zijn didactiek...10 Actief leren...10 Binnenklasdifferentiatie als basishouding...11 Leerplanrealisatie...12 Werken aan leerbegeleiding...13 Leerlingen motiveren tot leren...14 Evaluatiebeleid...15 Leerbevorderende feedback en efficiënt rapporteren...16 Hoe en wanneer kun je meerkeuzevragen gebruiken?...17 Taal op school en in elk vak...18 Krachtig lesgeven!...19 (Zelf)evaluatie voor leraren...20 De ontplooiing van iedere leerling vanuit een brede zorg...21 Handelingsgericht samen werken en het zorgcontinuüm als basis voor de uitbouw van preventieve zorg...21 Krachtige klassenraden...22 Leerlingencontacten...23 Hoogbegaafdheid...24 Omgaan met verlies en rouw...25 Van OKAN naar ex-okan, taal als springplank of als struikelblok?...26 De school als gemeenschap en organisatie...27 Kwaliteitsontwikkeling op school met het (R)OK (Referentiekader voor Onderwijs Kwaliteit)...27 Datagebruik in schoolbeleid...28 Een directieteam met goesting...29

3 Schoolzelfevaluatie...30 Vakgroepwerking...31 Aanbod voor doelgroepen...33 Beginnende leraren...33 Starterskit voor (D)BSO leraren...33 Dagen voor beginnende leraren (eerstejaars)...34 Dagen voor beginnende leraren (tweedejaars tot vijfdejaars)...35 Directies...36 Beginnende directies...36 Alle directies...37 Middenkader...38 Tweedaagse middenkader...38 Mentoren...39 Leraren OKAN...40 Andere dagen voor doelgroepen...41 Diocesane netwerken...42 Per scholengemeenschap...42 CAIM-voorzitters...42 Coördinerende directeurs...42 Stafmedewerkers...42 Ankerfiguren Christelijke inspiratie voor leidinggevenden...42 Per studiegebied...43 Regionale Adviesgroep Handel...43 Regionale Adviesgroep Nijverheid...43 Regionale Adviesgroep Personenzorg...43 Regionale Adviesgroep voor Technisch Adviseurs Coördinatoren...43 Vakgebonden...44 Andere...44 Pastoraal verantwoordelijken...44 Beroepsspiritualiteit voor directies...44 Beroepsspiritualiteit voor personeelsleden...44

4 Netwerkdagen GOK...44 Netwerk OKAN...45 Netwerk vervolgschoolcoaches...45 Bijkomende inlichtingen over dit begeleidingsaanbod...46 Aanvraagformulier voor een begeleidingsbezoek...1

5 Aanbod voor scholen De leraar als (vak)expert met passie: vakgerichte ondersteuning van leraren tijdens school- en klasbezoeken Eén van de kerntaken van de pedagogische begeleiding is het versterken van de beroepsbekwaamheid van de leraren. Om dit te realiseren is er binnen ons aanbod steeds een bijzondere zorg en aandacht voor de beginnende leraar (zie hiervoor ook doelgroepen). Daarnaast blijft de ondersteuning en begeleiding van leraren tijdens alle fasen van hun loopbaan een belangrijk aandachtspunt. We blijven dan ook zoeken naar een optimalisering van deze opdracht. Daarom hebben wij als begeleidingsdienst heel duidelijk de kaart getrokken van de schoolbezoeken. Dat betekent dat er naast tijd voor klasbezoeken ook ruimte kan zijn voor vakvergaderingen, overleg met de vakcoördinatoren, mentoren en andere leraren. Zo krijgen ook meer ervaren leraren de kans om in gesprek te gaan met de vak. Het aanvraagformulier voor vak- en schoolbegeleiding is in functie van deze schoolbezoeken opgesteld. Daarnaast blijft de mogelijkheid om een bezoek voor een individuele leraar aan te vragen of de vak uit te nodigen voor een vakvergadering. Het aanvraagformulier vindt u hier. We durven suggereren om bij het begin van het schooljaar, in overleg met de vakcoördinatoren, de eigen noden en wensen te inventariseren en van daaruit de aanvraagformulieren in te vullen. 5

6 matig vakoverstijgend aanbod De schooleigen christelijke identiteit Een doorlichting van de schoolpastoraal Schoolpastorale groepen ondersteunen in een verander(en)de schoolcontext Directie en pastorale medewerkers Bellinda Staelens Intakegesprek Met de directie en de verantwoordelijke pastoraal concrete vragen verhelderen. Sessie 1 Evaluatie van de bestaande werking: een pastorale SWOT-analyse. Sessie 2 Pastoraal in een katholieke dialoogschool, waar zitten de kansen? Sessie 3 De pastorale groep verruimen en herpositioneren. Sessie 4 (facultatief) Een inspirerend bezoek bij een pastorale groep in een andere school. Sessie 5 (facultatief) Stille ruimte op school vanuit praktijkvoorbeelden. Bellinda Staelens Eén schooljaar voor basisoptie (sessies 1-3) 6

7 Waarde(n)vol onderwijs voor nu en later Scholen begeleiden bij het concretiseren van het schooleigen opvoedingsproject Nieuwe personeelsleden Bellinda Staelens Intakegesprek Samen met directie en mentoren schooleigen context verkennen. Sessie 1 Van sollicitatie naar initiatie en professionalisering. Met elkaar in gesprek gaan over het schooleigen opvoedingsproject. Sessie 2 Beginsituatie van de school in kaart brengen, zoals het bestaande identiteitsbeleid, eventuele visieteksten en projecten. Sessie 3 Zichtbaarheid van het opvoedingsproject in het dagelijkse schoolleven, betrokkenheid en creativiteit. Sessie 4 De voorkeursoptie voor de meest kwetsbare leerlingen. Bellinda Staelens Binnen de aanvangsbegeleiding van nieuwe personeelsleden 7

8 Diversiteit als uitdaging voor een katholieke dialoogschool Implementeren van het concept katholieke dialoogschool Directie en themagroep Bellinda Staelens Intakegesprek Samen met de directie worden de beginsituatie en schoolspecifieke noden (kansen en weerstanden) in kaart gebracht. Sessie 1 De actuele heterogene schoolcontext verkennen. Weerstand analyseren als verrijkend voor een hernieuwde katholieke identiteit. Sessie 2 Toelichten van de Melbourne & Victoria schaal, concrete casussen situeren en bespreken. Sessie 3 Concrete kansen creëren tot dialoog via participatief leiderschap, klasbesprekingen, oudercontacten, leerlingenbegeleiding, opvoedingsondersteuning... Bellinda Staelens In overleg met de directie 8

9 Nieuwe autoriteit als schooleigen opvoedingsproject Als schoolteam opteren voor een opvoedingsstijl van nabijheid en begrenzing Pedagogische beleidsgroep Bellinda Staelens Intakegesprek Met pedagogisch directeur en zorgcoördinator(en) Sessie 1 Kennismaking met de opvoedingsvisie nieuwe autoriteit van Haim Omer. Situering van het Bijbels-christelijk mensbeeld (faiblesse/promesse). Sessie 2 Tussen presentie en weerstand, Bindung & Bildung. Reflectie bij concrete situaties. Bellinda Staelens 1 semester 9

10 De leraar als ontwerper van zijn didactiek Actief leren Leraren bewust maken van het concept actief leren, actief leren bespreekbaar maken, een behoefte creëren om actief leren toe te passen en reflecteren over het gebruik van actief leren in de eigen lespraktijk. Alle leraren School Intakegesprek Directie(team) / beleidsgroep Sessie 1 : de leraren van alle vakgebieden (max. 20 deelnemers per sessie) Actief leren is een visie op leren waarbij probleemoplossend en creatief denken centraal staat, teneinde de motivatie, de betrokkenheid en het inzicht bij alle leerlingen te verhogen. Via de leerstijlentheorie van Kolb worden we als leraar bewust van onze eigen onderwijsstijl en het effect ervan. Ook worden de elementen besproken die nodig zijn in de leeromgeving om tot verhoogde motivatie en inzicht te komen. Dat leerlingen knap zijn op verschillende manieren wordt gekaderd binnen de theorie van meervoudige intelligentie. Via activerende werkvormen reflecteren we in groepjes over de meerwaarde van 'actief leren' binnen onze onderwijspraktijk. Sessie 2 : alle vakgroepen of domeingroepen Op basis van de beginsituatie van de vakwerkgroep wordt een mogelijke implementatie van aspecten van actief leren in de eigen lespraktijk aan de hand van concrete voorbeelden verder uitgewerkt en uitgediept met de vakgroep/domeingroep door de vak. Sessie 3 : alle vakgroepen of domeingroepen Binnen de aangereikte kaders reflecteren over de suggesties en het uitgeteste materiaal uit sessie 2 en het uitwisselen van zelf ontwikkeld materiaal. Schools en vaks Een of meerdere schooljaren Sessie 1: 2,5 uur Sessie 2: 2 uur Sessie 3: 2 uur 10

11 11

12 Binnenklasdifferentiatie als basishouding Bevorderen van het gebruik van de mogelijkheden van binnenklasdifferentiatie i.f.v. het leren van de leerling met aandacht voor de consequenties voor het algemeen schoolbeleid, de vakgroep en de individuele leraar. Een beleidsgroep, alle vakgroepen, alle leraren Beleidsgroep: de leden moeten een mandaat hebben om mee na te denken over het beleid van de school. School Intakegesprek Via een intakegesprek peilen we naar de beginsituatie, de schoolspecifieke noden en wensen. Sessie 1 Met de beleidsgroep werken we aan een schooleigen visie op binnenklasdifferentiatie. Waarom wil de school hier werk van maken? Sessie 2 In deze informatieve sessie geven we een aantal algemene kaders en bruikbare modellen mee. Deze sessie kan eventueel ook voor het voltallige korps gebracht worden. Sessie 3 tot Vervolgens zoemen we in op de schoolorganisatorische aspecten die het gebruik van differentiatie bevorderen of belemmeren (bv. klassamenstelling, vakgroepwerking, BPT-uren, lessenroosters, niveaugroepen, visie op evaluatie ) Daarnaast wordt onder leiding van de vak in de vakgroepen nagedacht over welke leerplandoelen beter/voor meer leerlingen haalbaar zijn via binnenklasdifferentiatie; welke vormen van binnenklasdifferentiatie hiervoor meest geschikt zijn en hoe de leraren concreet aan de slag kunnen. De vak reikt hiervoor ook inspirerende voorbeelden aan. Schools en vaks Een schooljaar 12

13 Leerplanrealisatie Bevorderen van de aandacht voor leerplanrealisatie in het algemeen schoolbeleid, de vakgroep en bij de individuele leraar. Een beleidsgroep, alle vakgroepen, alle leraren Beleidsgroep: de leden moeten een mandaat hebben om mee na te denken over het beleid van de school. School Intakegesprek Via een intakegesprek peilen we naar de beginsituatie, de grootste knelpunten en de schoolcultuur rond leerplanrealisatie. Sessie 1 Met de beleidsgroep maken we een analyse van de huidige situatie binnen: de schoolorganisatie (klassamenstelling, vakgroepwerking, evaluatiebeleid/studiebekrachtiging, professionaliseringsbeleid, globale schoolcontext ), de vakgroepwerking (visie op het vak, leerplangerichtheid, leerlijnen, werkvormen, evaluatie, rapportering ). Sessie 2 tot Vanaf sessie 2 zetten we in op de gekozen deelthema s. Enkele mogelijke invalshoeken van interventies: niveau school Hoe organiseren we de vakgroepwerking? Hoe werken aan een klimaat van veiligheid en openheid? Hoe bewaken we binnen ons IKZ-systeem de leerplanrealisatie? Hoe maken we het nascholingsplan op i.f.v. leerplanrealisatie? Wat met klassamenstellingen en lessenroosters? Hoe gebruiken we de personeelsvergaderingen i.f.v. leerplanrealisatie? Hoe gebruiken we jaarplanning en agenda s i.f.v. leerplanrealisatie? niveau vakgroep Hoe ontwikkelen we een visie op ons vak? Hoe organiseren we vormen van leerplanstudie in onze vakgroep? Welke impact heeft die studie op onze jaarplanning? Hoe tekenen we leerlijnen uit? Hoe sturen we de evaluatie binnen ons vak in functie van de te realiseren leerplandoelen? Hoe organiseren we onze vakgroep? Hoe ontwikkelen/delen we materiaal? niveau leraar Feedback op eigen cursusmateriaal en de evaluatiepraktijk. Inspirerende materialen aanreiken. Schools en vaks 13

14 Een schooljaar Werken aan leerbegeleiding Via een BSA (beginsituatieanalyse) de huidige situatie en strategieën rond leren leren binnen de school in kaart brengen. Bereidheid tonen om leerlingen mee te betrekken in het overleg rond leren leren in de school. Leerkrachten ondersteunen en begeleiden in het werken aan zelfstandigheidsbevordering bij de jongere via bv. visie APR1, huiswerkbeleid, het in kaart brengen van leerlijnen leren leren Actuele inzichten verwerven in de werking van het brein van jongeren en in de ontwikkelingspsychologie van o.a. leren leren. Transfereren van leerstrategieën naar verschillende leercontexten, variërende leersituaties en leerinhouden. Concrete werkinstrumenten ontwikkelen om bepaalde leercompetenties te ontwikkelen of versterken. Directie, werkgroep en uiteindelijk het voltallige korps i.s.m. de CLB-medewerker en met medewerking van leerlingen School Intakegesprek Bij de intake met een representatieve groep nadenken over een beleid rond en een visie op leren leren binnen de eigen school. Afspraken maken rond het in kaart brengen van de BSA. Sessie 1 tot Vanuit de resultaten van de BSA met de werkgroep aan de slag. Overleg met leerlingen uit de eigen school over leren leren binnen de school. De bevindingen van de werkgroep worden aan de leerkrachten gecommuniceerd. Het voltallige korps bepaalt mee de prioritaire doelen. De werkgroep werkt de actiepunten verder uit en rondt het traject af met schoolafspraken en inspirerende instrumenten. Schools en vaks Een schooljaar 14

15 Leerlingen motiveren tot leren De school inzicht geven in haar gewoontes wat betreft motivatie. Aan de hand daarvan ontwikkelen we schooleigen acties om de leerbereidheid van alle betrokkenen aan te wakkeren. Het traject start met een intake gevolgd door een beginsituatieanalyse van waaruit de sterktes en uitdagingen in kaart gebracht worden. In een aantal sessies neemt de school de werkgroep mee in een groeitraject op maat. Mogelijke invalshoeken zijn: werken aan een autonomie-ondersteunend schoolklimaat, de preventieve basiszorg definiëren en in praktijk brengen, inzichten verwerven in leermotivatie, ondersteuning bieden voor het motivationeel begeleiden, zorgen voor structurele ondersteuning en inspiratie van de leraren Directie, werkgroep en uiteindelijk het voltallige korps i.s.m. de CLB-medewerker School Intakegesprek Met directie en coördinatoren/leerlings Sessie 1 Enkel deze sessie ligt inhoudelijk vast: analyse van de beginsituatie door de leden van de werkgroep (samengesteld na het intakegesprek). Sessie 2 tot In te vullen op aangeven van de analyse door de werkgroep. Opvolging Aandacht voor terugkoppeling naar de collega s en leerlingen. Schools en vaks In afspraak met de directie 15

16 Evaluatiebeleid Een langetermijnvisie op evalueren van leerlingen helpen ontwikkelen. Ondersteuning bij de concretisering van de schooleigen visie. Alle leraren Werkgroep: directie + een representatieve groep (graden, vakken, domeinen ) School Intakegesprek Inhoudelijk: waar staat de school vandaag? Heeft de school een uitgeschreven visie? In welke mate is de visie gekend/gedragen? Leerplangerichtheid? Rapportering? Organisatorisch: samenstelling werkgroep: representatief (graden, vakken, studiegebieden, ) + tijdspad uittekenen en data sessies afspreken. Sessie 1 - visie op evaluatie Waarom, wat, hoe, wanneer, evalueren we? Bouwstenen voor een kwaliteitsvolle evaluatie Werkgroep schrijft visie uit Sessie 2 - terugkoppeling naar alle personeelsleden Visible Learning van J. Hattie als wetenschappelijk onderbouwd kader Belangrijkste kenmerken van kwaliteitsvolle evaluatie Voorstelling van de visie van de school door werkgroep Sessie 3 - vakgroepen Eerste vakvergadering met de vak: terugkoppeling naar eerste deel én leren werken met een kijkwijzer. Vak spreekt zelf de volgende vakvergadering af met de vakgroep. Tweede vakvergadering met vak: screening van taken/ toetsen/ examens/ op criteria van kwaliteitsvolle evaluatie (o.a. op leerplangerichtheid) + bespreking. Vak spreekt opnieuw een datum af (indien nodig). Visie van de school aftoetsen/implementeren/concretiseren: wat zijn de mogelijkheden/moeilijkheden in de verschillende vakgebieden/ studiegebieden. Sessie 4 - terugkoppelen van vakgroep naar werkgroep Werkgroep finaliseert de visie van de school Prioriteiten bepalen voor verdere werking School en vaks In afspraak met de directie 16

17 Leerbevorderende feedback en efficiënt rapporteren Door inzicht te verwerven, in te oefenen en schooleigen afspraken te maken, zetten leerkrachten in op leerbevorderende feedback en verhogen ze hun deskundigheid in efficiënte rapportering naar leerlingen en ouders. Alle leraren Werkgroep: lid directie en vanuit elke vakwerkgroep een lid met het mandaat om mee te denken en afspraken op schoolniveau te maken. School Intakegesprek Via een intakegesprek peilen we naar de beginsituatie, zoeken we de positieve hefbomen in de schoolcultuur rond feedback geven en rapporteren aan leerlingen en ouders. Het schoolbeleid engageert zich om voorbeelden van feedback ter beschikking te stellen om een schooleigen aanpak te bevorderen. Sessie 1 De leraar maakt het verschil in het leerproces van leerlingen: inzicht in de kracht van feedback (o.a. Hattie), tips om leerbevorderende feedback te formuleren, gevolgd door het inoefenen van bruikbare (diagnostische), concrete feedback. We spreken af hoe de leden van de werkgroep zullen terugkoppelen naar hun vakgroep en hoe zij de nieuwe inzichten zullen (kunnen) toepassen. Sessie 2 Tussentijdse evaluatie van feedbackformuleringen op school: waar zijn knelpunten, waar botsen we op, waar liggen kansen tot verfijning in formulering en gebruik. Hoe zit het met rapportering op het schoolinterne platform (bv. leerlingenbegeleiding). Hoe kunnen we op school onze ouders en leerlingen betrekken bij het bespreken van resultaten van de leerlingen? Hoe maken we contacten met leerlingen en ouders efficiënter? Sessie 3 Evaluatie van gebruik van krachtige feedbackformuleringen op school, zowel voor interne communicatie als naar ouders. Evaluatie van besprekingen van resultaten met leerlingen en ouders. Wat leren we hieruit? En hoe leraren nog deskundiger maken door te leren van hun leerlingen? Schools Een schooljaar 17

18 Hoe en wanneer kun je meerkeuzevragen gebruiken? De leraren krijgen informatie over de mogelijkheden en beperkingen van meerkeuzevragen. Leerlingen maken immers kennis met dit soort vragen: voor het rijexamen, het veiligheidsexamen in tso en bso, de Olympiades, de toelatingsproeven en in het hoger onderwijs. leraren 2de en 3de graad uit de verschillende onderwijsvormen School Intakegesprek Guy Reyntjens / Geert Kentane Sessie 1 Dit traject is opgevat als een vervolg op het traject evaluatie. Het is de bedoeling dat de leraren dus eerst het traject evaluatie (met de verschillende sessies) hebben gevolgd. In deze nascholing over meerkeuzevragen ontvangen ze tips om doordacht te evalueren. Dat gebeurt via voorbeelden en via concrete oefeningen over redactieregels en over soorten meerkeuzevragen. Er wordt ook informatie gegeven over de specifieke quotering (o.a. met of zonder giscorrectie). Sessie 2 Na de eerste informatieve sessie gaan de leraren in hun lessen zelf aan de slag met het aangereikte materiaal. Daarna sturen ze enkele documenten naar de voor de vervolgsessie; daar wisselen collega s hun ervaringen uit in de eigen vakgroep of in geclusterde vakgroepen. Guy Reyntjens / Geert Kentane tweemaal 1,5 uur 18

19 Taal op school en in elk vak De huidige situatie en strategieën rond taalverwerving binnen de school in kaart brengen. Actuele inzichten verwerven in het belang van een goede taalontwikkeling. Inzicht verwerven dat taal een ontwikkelingsproces is dat groeit doorheen de verschillende graden. Diversiteit in taal en taalverwerving inschatten als meerwaarde voor taalontwikkeling bij leerlingen (werken op beleidsniveau). Leerkrachten ondersteunen en begeleiden in het werken aan taalbevorderend lesgeven (werken op leerkrachtniveau). Leerkrachten stimuleren om concrete werkinstrumenten te ontwikkelen/te gebruiken om taalbevorderend les te geven en deze uit te wisselen met collega s (werken op leerkrachtniveau). Directie en een werkgroep van taal- en niet-taalleraren en het voltallige korps School Intakegesprek Bij de intake met een representatieve groep nadenken over een beleid rond en een visie op taal binnen de eigen school. Hierbij wordt aandacht besteed aan: screening en observatie, resultaten van de screening en opvolging ervan, betrokkenheid van het voltallige korps. Verder verloop van het traject Vanuit de prioriteiten van de school met de werkgroep aan de slag. De bevindingen van de werkgroep worden aan de leraren gecommuniceerd. Het voltallige korps bepaalt mee de prioritaire doelen. Hierbij kan ondersteuning geboden worden rond de volgende thema s: taalontwikkelend leren, taal in toetsen en proefwerken, leesstrategieën, schrijfkaders, instructietaal, ex-okan. Bij de concrete uitwerking wordt het voltallige korps betrokken. Begeleiders taalbeleid, vak- en schools Een schooljaar of langer 19

20 Krachtig lesgeven! Leraren laten kennismaken met heel concrete technieken om krachtig les te geven. Leraren laten reflecteren over hun didactiek. Leraren samenbrengen in een netwerk om over het thema van gedachten te wisselen. Gemotiveerde leraren die openstaan voor reflectie en uitwisseling over dit thema Tom De Paepe Inleidende sessie waarbij de deelnemers in groepen van max. 25 leraren op een zeer praktische manier kennismaken met enkele technieken van krachtig lesgeven en de bijhorende inspiratiebundel. Mogelijkheid om in een leesgroep de inspiratiebundel verder te verkennen en samen met collega s te reflecteren over het thema. School- en vaks Eenmalige inleidende sessie, eventuele leesgroepbijeenkomsten daarna 20

21 (Zelf)evaluatie voor leraren Leraren stimuleren om aan zelfevaluatie te doen door hun leerlingen te bevragen. Aanreiken van een aantal tips en contextvoorwaarden. Een overzicht geven van beschikbare tools. Alle leraren School Intakegesprek Met directie Sessie 1 De leraren krijgen een introductie over wat zelfevaluatie inhoudt. Waarom aan zelfevaluatie doen? Wanneer? Wanneer zeker niet? Welke tools zijn er beschikbaar? De leraren die de stap willen zetten, kiezen in onderling overleg een zelfevaluatie-instrument. We spreken een experimenteertiming af. Sessie 2 Uitwisseling van ervaringen. Kunnen we meer collega s over de streep trekken? Schools In afspraak met de directie 21

22 De ontplooiing van iedere leerling vanuit een brede zorg Handelingsgericht samen werken en het zorgcontinuüm als basis voor de uitbouw van preventieve zorg Handelingsgericht samen werken (HGSW) brengt je het verhaal van Kansen geven aan jongeren. Het gaat over de manier waarop je kijkt naar en spreekt over/met de jongere. De bedoeling van HGSW is door te dringen tot op de werkvloer, elke leerkracht werkt handelingsgericht. Het gaat m.a.w. over het ontwikkelen van reflexen, gebaseerd op 7 uitgangspunten. Wanneer jouw school een zorgbrede school wil zijn, dan kun je niet anders dan rekening houden met deze 7 uitgangspunten. In deze nascholing willen we personeelsleden stimuleren om Handelingsgericht werken te zien als mentaliteit van waaruit men op school kan werken: een positieve pedagogisch-didactische kijk op leerlingen. Directie + CLB-medewerker + werkgroep (creatieve kritische sleutelleraren / coördinator / leerling / ) School Intakegesprek Directie / directieteam Sessie 1 Met directie + werkgroep + CLB-medewerker Voorstelling van handelingsgericht werken, schets van het theoretisch kader met de 7 uitgangspunten. Sessie 2 Met directie + werkgroep + CLB-medewerker Wat betekent handelingsgericht werken voor onze school? Welke prioriteiten stellen we? Sessie 3 Met directie + werkgroep + CLB-medewerker Communicatiestrategie: wat en hoe brengen we deze inzichten naar alle personeelsleden? Opvolgingssessie(s) Directie, school en andere (vak)s (afhankelijk van de gekozen doelen/prioriteiten). School (i.s.m. Marijke Decavel / Martine Van Overmeiren) Meerdere schooljaren 22

23 Krachtige klassenraden Aan de hand van de zeven principes van Handelingsgericht Samen Werken de werking van klassenraden vorm geven door een positieve pedagogisch-didactische kijk op leerlingen. Aandacht gaat naar het zorgcontinuüm, het wettelijk kader van klassenraden, de communicatielijnen en opvolging, het professioneel handelen van leraren, de samenwerking met de cel leerlingenbegeleiding. Directie + CLB-medewerker + werkgroep (coördinator / klastitularissen / leerling / ) School Intakegesprek Directie/directieteam, eventueel met coördinator Sessie 1 Met directie + werkgroep + CLB-medewerker Stand van zaken van klassenraden op school klassenraden organiseren vanuit de principes van handelingsgericht samen werken. Sessie 2 tot Met directie + werkgroep + CLB-medewerker Verder uitwerken stappenplan en organisatie van klassenraden: visie op de leerling binnen het zorgcontinuüm, de leraar als professional, communicatielijnen, vergadertechnische aspecten, aandacht voor communicatie en draagvlak Slotsessie Met directie + werkgroep + CLB-medewerker + school PB Communicatie naar lerarenkorps: inleiding op en informatie over de principes van Handelingsgericht Samen Werken door school of leden werkgroep, voorstelling werkwijze en aanpak klassenraden op school door directeur en/of leden werkgroep. Opvolgingssessie Evaluatie en daaruit voortvloeiende acties met directie, werkgroep en betrokken school, bij voorkeur na het doorlopen van alle geplande klassenraden in een schooljaar. Schools Meerdere schooljaren 23

24 Leerlingencontacten De school wil het ontwikkelingsproces van leerlingen bevorderen en hun motivatie verhogen. Daartoe werken we vanuit de principes van Handelingsgericht werken (HGW) zoals onderwijsbehoefte van de leerling (wat heeft de leerling nodig) en constructief samenwerken (spreken MET de leerling en niet over de leerling). De school wil aan de hand van het traject de leraren ondersteunen om: de leefwereld van hun leerlingen beter te leren kennen in functie van een maximale betrokkenheid en een optimale leerkrachtleerling-verhouding; opbouwende feedback te leren geven in de richting van het leerdoel. Alle leraren School Intakegesprek Directie, directieteam, beleidsgroep, school Het in kaart brengen van de visie op zorg, de beginsituatie, de ondersteuningsnoden Sessie 1 : directie en kernteam Afstemmen van de stappen in het proces, opstellen van kijkwijzer en richtvragen ter ondersteuning van de leraren. Sessie 2 : leraren Leraren ondersteunen ter voorbereiding van gesprekken met leerlingen. Sessie 3 : directie en kernteam Tussentijdse evaluatie in functie van optimalisatie en verdere ondersteuningsnoden. Schools In afspraak met de directie 24

25 Hoogbegaafdheid Vanuit de visie op zorg het differentiatiebeleid verbreden voor de doelgroep hoogbegaafde leerlingen. Het lerarenkorps informeren over de specificiteit van hoogbegaafdheid. De schooleigen mogelijkheden verkennen om een verdiepend aanbod te bieden aan hoogbegaafde leerlingen waarbij hun socioemotioneel welbevinden en hun honger naar kennis, gelinkt aan de schoolse leefwereld, aan bod komen. Directie, CLB-medewerker van de school, leerlingbegeleiding, alle leraren Kerngroep: directie, CLB, cel leerlingenbegeleiding, betrokken leraren School Intakegesprek In kaart brengen van visie op zorg, leerlingvolgsysteem, huidige aanbod, noden en vragen bij leraren. Aftoetsen van mogelijkheden voor traject op maat. Sessie 1 tot Informatie geven aan kerngroep of aan (leden van) lerarenkorps. Wat hebben deze leerlingen nodig? Inzichten verwerven in noden van de doelgroepleerlingen, bij voorkeur door met hen in gesprek te gaan. Wat kan de school opnemen? Wat zijn de mogelijkheden binnen de schoolorganisatie? Versterken van leraren door didactische inzichten. Versterken van aanbod door keuze opdrachten of keuze aanbod (lessen en/of activiteiten). Nood aan verdere nascholing? Schools In afspraak met de directie 25

26 Omgaan met verlies en rouw Scholen ondersteunen in crisissituaties bij een overlijden, suïcide... Directie en kernteam (bv. Ledosgroep - leven en dood op school) Bellinda Staelens Intakegesprek Met directie en betrokken leerkrachten in nazorg na een overlijden. Sessie 1 Evaluatie van bestaande initiatieven en opvang in noodsituaties binnen de concrete schoolcontext. Aandacht voor schoolcultuur: van visie naar concrete afspraken. Sessie 2 Situering van rouwgedrag en -verwerking bij jongeren en volwassenen, van diverse religieuze en culturele belevingen. Hoe daarmee omgaan? Sessie 3 Vergelijken van verschillende rouwkoffers als basis voor het samenstellen van een schooleigen rouwkoffer. Bellinda Staelens In de nazorg van een overlijden (4 tot 8 weken). 26

27 Van OKAN naar ex-okan, taal als springplank of als struikelblok? Een heel concreet en genuanceerd beeld geven van wat een OKAN-jaar voor een leerling kan betekenen. De nodige inzichten in moderne vreemde talenverwerving laten ontdekken. Scholen op alle niveaus ondersteunen in de omgang met ex- OKAN-leerlingen. Alle betrokkenen (directie leraren middenkader) doen aanvoelen hoe immens groot de stap van OKAN naar ex-okan kan zijn. Groep experten oprichten binnen het schoolteam. Actieplan ontwikkelen vanuit en op maat van de school. Vanuit een werkgroep ex-okan (directie, leraren, middenkader, vervolgschoolcoaches) naar het voltallige korps School Intakegesprek Via een intakegesprek peilen we naar de specifieke situatie en ervaringen van de school met ex-okan-leerlingen. Verder verloop van het traject Sessie 1: vanuit de directie, de werkgroep taal en de vervolgschoolcoaches wordt in overleg met de s taal en de (ex-)okan een representatief werkteam opgericht. Sessie 2: vervolgschoolcoaches en (ex-)okan ontwikkelen een concrete voorstelling vanuit de ex-okanleerlingen binnen de school. Sessie 3: voorstelling Van OKAN naar ex-okan door de (ex-)okan voor het werkteam en voor de betrokkenen uit de eerste sessie, met eerste aanzet naar een actieplan. Sessie 4: concretiseren van het actieplan door het werkteam in overleg met de taal. Sessie 5 en verdere sessies: het actieplan uitzaaien op elk niveau van de school. Opvolging Concrete opvolging van ex-okan-leerlingen door de (ex-)okan. Regelmatige opvolging van het actieplan via het werkteam in overleg met de taal. Begeleider (ex-)okan, taal en de school Waar nodig ook de vaks Een schooljaar of langer 27

28 De school als gemeenschap en organisatie Kwaliteitsontwikkeling op school met het (R)OK (Referentiekader voor Onderwijs Kwaliteit) Kwaliteit van onderwijs heeft alles te maken met de mate waarin de doelen die de school zich stelt, worden gerealiseerd. Voor het bepalen en het realiseren van die doelen beschikt de school over een beleidsplan waarin systematisch de visie op en het plan van aanpak van alle belangrijke aspecten van haar onderwijs aan bod komen. Om in die systematische aanpak te voorzien, gebruikt de school het nieuwe ordeningskader (ROK). De school bevraagt haar kwaliteit door cyclisch, systematisch en integraal de vrucht van haar werking (de geboekte resultaten) af te toetsen aan de door haar gestelde doelen. De school werkt aan haar kwaliteit vanuit een ontwikkelperspectief; ze streeft met andere woorden naar een voortdurende verbetering. Een schoolinterne kwaliteitsgroep Werkgroep: de directie en leden met een mandaat om mee na te denken over het beleid van de school. School Intakegesprek Via een intakegesprek peilen we naar de beginsituatie, de schoolspecifieke noden en wensen. Sessie 1 tot Met de kwaliteitsgroep brengen we de opvattingen van de school in beeld over wat zij kwalitatief goed onderwijs vindt. Welke visie heeft de school vanuit haar pedagogisch project op goed onderwijs? Welke eigen accenten legt de school in haar opvatting over goed onderwijs vanuit haar context (lokale inbedding, profiel: studierichtingen, leerlingenpopulatie, stakeholders )? Hoe heeft de school deze opvattingen vertaald in heldere en passende doelen? Vanuit deze visie expliciteren we die aspecten van het onderwijs die binnen de bestaande werking ruimschoots aandacht krijgen en andere die ons essentieel lijken en waar de school tot nog toe minder mee bezig was. Voor de verschillende onderdelen van de werking bouwen we een cyclisch proces in van (zelf)evaluatie en stellen hiervoor een tijdspad op. Niet alle aspecten hoeven immers met eenzelfde frequentie aan bod te komen. Binnen dit traject werken we naar keuze van de school een paar voorbeelden uit. Schools 28

29 Twee schooljaren 29

30 Datagebruik in schoolbeleid Het schoolbeleidsteam op een doordachte en gerichte wijze gebruik leren maken van data die voorhanden zijn of die kunnen verzameld worden om zo in het belang van de schoolontwikkeling gefundeerde beleidsbeslissingen te kunnen nemen. Naast het stellen van een correcte onderzoeksvraag komen het lezen, verzamelen, verwerken, analyseren en interpreteren van de data daarbij aan bod. Een datateam waarin de bij de onderzoeksvragen betrokken beleidsmensen zitting hebben (directeur, coördinerend directeur, TAC, adjunct-directeur, TA, middenkader ) en daarnaast de personeelsleden die instaan of zullen instaan voor de dataverzameling en digitale verwerking (schoolexperten Excel en basisstatistiek). School Het traject gaat uit van de reële noden, vragen en verwachtingen die binnen de school ten aanzien van datagebruik leven en wil de mogelijkheden verkennen en uitwerken om tot afdoende antwoorden te komen. Intakegesprek Directie(team) / kernleden van het datateam: tijdens de intake wordt gepeild naar de noden en verwachtingen van de school en wordt overlegd over de samenstelling van het datateam. Sessies : het datateam Het aantal sessies is afhankelijk van het dataproject dat de school vooropstelt. Om het geheel werkbaar te houden wordt het aantal sessies per schooljaar beperkt tot maximaal vier. Schools Een of meerdere schooljaren 30

31 Een directieteam met goesting Een directieteam wordt (nieuw) samengesteld en er worden heel wat specifieke competenties gevraagd. We zoeken het antwoord op de volgende vragen. Wie heeft welke talenten in het team en in welke mate zijn we complementair? Wat geeft goesting? Hoe werk je best samen? Welke school zijn we en willen we zijn? Waarvoor staan we en waar willen we wel (maar ook niet) aan werken? Hoe krijgen we onze leraren mee in het verhaal? Directieteam School Intakegesprek De sessies (halve dag) vinden bij voorkeur plaats buiten de school. Sessie 1 Voorstelling van het traject. Maken van omgevingsanalyse. De kracht van storytelling. Sessie 2 Welke school zijn we? Welke school willen we zijn? Wat geeft ons goesting? Sessie 3 Op zoek naar onze sterke punten en (complementaire) teamrollen. Waarvoor gaan we? Sessie 4 Naar een gedragen visie en strategisch plan. De school In afspraak met directie 31

32 Schoolzelfevaluatie Bevorderen van een kwaliteitscultuur door: de deelnemers vertrouwd te maken met zelfevaluatie als een middel, een managementinstrument, in het kader van kwaliteitsontwikkeling; de werkgroepen te leren om een zelfevaluatieproces op te zetten in het kader van schoolontwikkeling: gegevens verzamelen, interpreteren en er prioriteiten uit afleiden ter bevordering van de schoolkwaliteit. Kernteams (directie en representatieve personeelsleden) in secundaire scholen (ook DBSO) en bij uitbreiding ook het volledige schoolteam (voor de verhelderingsgesprekken en de presentatie van het zelfevaluatierapport). Werkgroep: de leden moeten een mandaat hebben om mee na te denken over het beleid van de school. School Intakegesprek Via een intakegesprek peilen we enerzijds naar de cultuur op het vlak van kwaliteitsontwikkeling en zelfevaluatie en helpen we scholen anderzijds bij de keuze van een instrument voor schoolzelfevaluatie. (DISO, BVV, welbevinden van leraren ). Sessie 1 Beknopt theoretisch kader: de rol van zelfevaluatie in de kwaliteitszorg van de school. Kennismaking met het gekozen instrument. Sessie 2 Het instrument wordt verder verduidelijkt en indien nodig aangepast op maat van de school. De werkgroep buigt zich over de vraag hoe het hele schoolteam warm gemaakt kan worden voor de zelfevaluatie. Sessie 3 Digitale afname van de bevraging (alle leraren en het ondersteunend personeel). Sessie 4 Verhelderingsgesprekken: in deelgroepen geven de personeelsleden verduidelijking bij de cijfers uit de bevraging. Sessie 5 Voorstelling van de resultaten aan het hele schoolteam. Sessie 6 Met de werkgroep halen we prioriteiten uit de resultaten van de bevraging. Schools 32

33 Een schooljaar 33

34 Vakgroepwerking Ondersteuning en verbetering van de vakgroepwerking in de school o.a. door organisatievoorwaarden te optimaliseren en de vakcoördinatoren te professionaliseren. wordt aangepast aan de individuele noden van de scholen. Directie + vakcoördinatoren + alle leraren School Schooljaar 1 Intakegesprek : directie Intakegesprek met school en kernteamlid met focus op de randvoorwaarden. We gaan in op de voorwaarden en de mogelijkheden van vakgroepwerking. De directie krijgt een duidelijk beeld van het engagement dat verwacht wordt indien de school dit traject wil doorzetten. Sessie 1 : directie + vakcoördinatoren De focus ligt op het optimaliseren van de voorwaarden voor een goede vakgroepwerking. We stellen een methode van zelfevaluatie van de vakgroep voor. Tussen sessie 1 en 2 wordt in iedere vakgroep een zelfevaluatie afgenomen. Met de resultaten gaan de verschillende vakgroepen aan de slag om prioriteiten te bepalen en mogelijke acties uit te schrijven. Dit wordt gebundeld en in een volgende sessie gebruikt. Sessie 2 : directie en vakcoördinatoren Op basis van de resultaten van de zelfevaluatie selecteren we verbeterdoelen die we SMART gaan formuleren en stellen we een actieplan op. We peilen naar de noden van de vakcoördinatoren wat betreft agogische vaardigheden (relatiebekwaamheid, vergadertechnieken, omgaan met weerstanden ) en geven mogelijke nascholingen door. Schooljaar 2 In het tweede schooljaar is het de bedoeling om de concrete werking van de afzonderlijke vakgroepen te optimaliseren. Sessie 3 : iedereen Tijdens een algemene personeelsvergadering krijgen alle personeelsleden een sensibiliserend betoog over vakgroepwerking. Daarnaast worden ook de uitgewerkte afspraken die tijdens het vorig schooljaar tot stand kwamen gepresenteerd. 34

35 Wat is er gebeurd? Wat gaan we doen? Sessie 4 De vakgroep werkt verder aan de Smart geformuleerde prioriteiten met ondersteuning van de vak. Schooljaar 3 Sessie 5 : directie + vakcoördinatoren Opvolgingsvergadering met de vakcoördinatoren en de leden van het kernteam. We peilen naar de impact en eventuele opvolging van het traject en naar de actuele noden van de vakcoördinatoren en geven mogelijke nascholingen door. De schools 3 schooljaren Schooljaar 1: klemtoon op organisatie Schooljaar 2: klemtoon op werking individuele vakgroepen Schooljaar 3: evolutie van de vakgroepen 35

36 Aanbod voor doelgroepen Beginnende leraren Starterskit voor leraren (D)BSO Deze starterskit heeft tot doel heel snel (gezien het tijdstip begin september) beginnende leraren in het (D)BSO te laten ontdekken wie die (D)BSO-leerling wel is en hoe zij daar als leraar aan de slag kunnen. Startende leraren in (D)BSO Marijke Decavel Sessie 1 Aanreiken van concrete tips die leraren sneller op een comfortabele weg kunnen zetten in hun dagelijks functioneren in het (D)BSO. Marijke Decavel Zowel op de eerste als de tweede woensdagnamiddag van september: 6 september 2017 of 13 september 2017 Deze nascholing gaat vooraf aan de dagen van beginnende leraren. 36

37 Dagen voor beginnende leraren (eerstejaars) Bevorderen van de professionele ontwikkeling als leraar door: reflectie en zelfreflectie in overleg met andere beginnende leraren over de eerste praktijkervaringen in het onderwijs; het aanreiken van concrete ideeën om het klasmanagement te versterken; het verwerven van meer inzicht in de visie op het vak, de leerplannen, de vakdidactische principes, gekoppeld aan de kennismaking met de pedagogisch vak en toelichting bij documenten zoals de APR 5; het verwerven van meer inzicht in mogelijke vormen van evaluatie om het leerproces van de leerlingen te ondersteunen. Beginnende leraren (eerstejaars) + leraren met ervaring die een nieuw vak geven (namiddagprogramma) Robrecht Vanden Broeck Sessie 1 - Klasmanagement Vakoverschrijdend (klasmanagement). Sessie 2 - Vakoverleg (o.a. visie op het vak) Vakoverleg onder leiding van de vak. Er wordt informatie gegeven over documenten van de leraar (lesvoorbereiding, jaarplan, agenda), leerplannen, evaluatiemethodieken, werking PB regio Oost-Vlaanderen. Verder wordt stilgestaan bij de eerste ervaringen, vragen en mogelijke problemen op de werkvloer. Sessie 3 - Vakoverleg (evaluatie) Vakoverleg onder leiding van de vak rond het voor de schoolpraktijk cruciale thema evaluatie. vaks Het aanbod bestaat uit anderhalve dag. De 3 sessies worden om praktische redenen elk twee keer georganiseerd. Sessie 1: woensdag 4 oktober en/of 11 oktober voormiddag Sessie 2: woensdag 4 oktober en/of 11 oktober namiddag Sessie 3: woensdag 31 januari en/of 7 februari 2018 Men kan zich eventueel inschrijven voor een tweede namiddag, zodat men ook het vakoverleg van een tweede vak kan volgen. Het is uiteraard de bedoeling deze dagen voor beginnende leraren te zien in het breder kader van de aanvangsbegeleiding. In combinatie met deze dagen voor beginnende leraren kan ook een klasbezoek door de vak aangewezen zijn. 37

38 Dagen voor beginnende leraren (tweedejaars tot vijfdejaars) Inzicht krijgen in het schooleigen opvoedingsproject en stimuleren van actief leren in het eigen vak Beginnende leraren (tweedejaars tot vijfdejaars) Robrecht Vanden Broeck Sessie 1 - Het schooleigen opvoedingsproject Vakoverschrijdend wordt gewerkt aan het inzicht krijgen in het schooleigen opvoedingsproject Sessie 2 - Vakoverleg Onder leiding van vak. Stimuleren van het gebruik van actieve werkvormen in het eigen vak. Sessie 3 - Etnisch-culturele diversiteit De klasgroepen zijn vaak etnisch-cultureel divers. Hoe ga je daar als beginnend leraar mee om? Sessie 4 Krachtig lesgeven Op een zeer praktische manier kennismaken met enkele technieken van krachtig lesgeven en de bijhorende inspiratiebundel Bellinda Staelens, schools, vaks 14 maart

39 Directies Beginnende directies Nieuwe directies input geven voor hun nieuwe taken en vertrouwd maken met het vicariaat, de pedagogische begeleiding, DOB, PEDIC en de godsdienstinspectie. Collegiaal overleg. Nieuwe directieleden Niveaucoördinator Deze bijeenkomsten bieden steeds ruimte tot collegiaal overleg. Schooljaar 1 Tijdens het eerste schooljaar is er een aanbod van drie vormingsdagen voor nieuwe directieleden. Sessie 1 Onthaaldag waarin nieuwe directies kennismaken met de vicaris en met het aanbod van de onderwijsondersteuning vanuit de pedagogische begeleidingsdienst, DOB, godsdienstinspectie en PEDIC. Sessie 2 Tijdens deze dag ligt de focus op identiteit en spiritualiteit: beziel(en)d leidinggeven. Sessie 3 Op de derde vormingsdag gaan we in op de regelgeving van de delibererende klassenraad. Schooljaar 2 Sessie 4 Tijdens het tweede schooljaar is er een terugkomdag voor de tweedejaars directeurs. Niveaucoördinator en schools Sessie 1: donderdag 21 september 2017 Sessie 2: donderdag 18 januari 2018 Sessie 3: donderdag 17 mei 2018 Sessie 4: donderdag 25 januari

40 Alle directies Een blijvende ondersteuning aanbieden aan de directieleden over actuele thema s. Directieleden Niveaucoördinator en school Directiecongres Jaarlijks wordt een driedaags directiecongres georganiseerd. Het programma wordt voorbereid door een gemengde werkgroep met directies uit verschillende regio s en scholengemeenschappen en met pedagogisch s. Er wordt gezorgd voor een gevarieerd aanbod van referaten en inspirerende praktijkgerichte thema s in werkwinkels. Een niet te missen gebeuren! Niveaucoördinator, schools en vaks Directiecongres: 17 tot 19 oktober

41 Middenkader Tweedaagse middenkader Ondersteuning van het middenkader Ervaringen en ideeën uitwisselen Middenkader Niveaucoördinator, school Op 6 en 7 maart 2018 organiseren we voor de 7de keer een tweedaags residentieel congres voor het middenkader. Enerzijds willen we een inhoudelijk sterk programma aanbieden met tal van keuzemogelijkheden over verschillende actuele thema s, anderzijds willen we de onderwijsmensen met een middenkaderfunctie de kans bieden om op een informele manier ervaringen en ideeën uit te wisselen. We hopen dat veel directies de meerwaarde van deze formule inzien en bereid zijn om hun medewerkers hiervoor vrij te maken. De uitnodiging met het concrete programma mag u in het najaar verwachten. Niveaucoördinator, schools en vaks 6 en 7 maart

42 Mentoren Ondersteuning van de mentoren in een school Ervaringen en ideeën uitwisselen Mentoren school Bijeenkomsten op niveau scholengemeenschap Begeleiders ondersteunen bijeenkomsten van mentoren op niveau scholengemeenschap. Zij kunnen thema s aanbrengen zoals omgaan met weerstanden, de rol van de mentor in het gesprek met beginnende leraren over de katholieke identiteit, hoe delicate gesprekken voeren, de praktijk van het observeren Uiteraard kunnen mentoren zelf onderwerpen voorstellen. De dag van de mentor Schools en vaks Dag van de mentor: maandag 13 november

43 Leraren OKAN Ondersteuning van leraren OKAN in een school Leraren OKAN Christel Arens Afhankelijk van de schoolsituatie en in overleg met de OKANcoördinatoren en vervolgschoolcoaches, kan er gekozen worden voor één van de volgende formules: 1 Netwerk binnen de organiserende school/scholen Een viertal bijeenkomsten per schooljaar in de school/ in één van de scholen: individueel overleg en screenen van ontworpen materiaal met de (ex-)okan en/of een andere taal. Op aanvraag kunnen hier ook klasbezoeken aan gekoppeld worden. 2 Netwerk OKAN regio Oost-Vlaanderen Drie bijeenkomsten per schooljaar in DOB Gent: per organiserende school kunnen één à twee NT2-leraren deelnemen aan deze sessies. De deelnemers verbinden zich tot het doorsturen van zelf ontwikkeld materiaal naar de (ex-)okan en ze zijn bereid om dit te delen met de collega s uit andere scholen. Vanuit de begeleiding wordt er telkens een concrete insteek gegeven en wordt de bespreking van het materiaal opgevolgd. Ook onderwijzers die met anderstalige nieuwkomers werken, kunnen naargelang het aantal inschrijvingen deelnemen aan dit netwerk. 3 Klasbezoeken leraren OKAN, gekoppeld aan een overlegmoment met de andere betrokkenen (collega s leraren NT2, vervolgschoolcoaches, OKAN-coördinatoren) Er kunnen ook verschillende formules gecombineerd worden (naargelang het aantal inschrijvingen). Christel Arens en s taal 43

44 Andere dagen voor doelgroepen Specifieke vak- of groepsgerichte ondersteuning aanbieden Ervaringen en ideeën uitwisselen Specifieke doelgroepen School Schools en vaks Week van Lichamelijke Opvoeding 8 tot 15 december 2017 Dag van het ondersteunend personeel: donderdag 1 februari 2018 Dag van de esthetica, muzikale opvoeding en plastische opvoeding: donderdag 22 maart

45 Diocesane netwerken Per scholengemeenschap CAIM-voorzitters Frequentie 5 keer per jaar Onderwerp en Onderwijsactualiteit en de identiteit van het katholiek onderwijs Coördinerende directeurs Frequentie 5 keer per jaar Onderwerp en Onderwijsactualiteit en de identiteit van het katholiek onderwijs Stafmedewerkers Frequentie 3 keer per jaar Onderwerp en Onderwijsactualiteit en collegiale consultatie Ankerfiguren Christelijke inspiratie voor leidinggevenden Frequentie 2 keer per jaar Onderwerp en Inspiratie aanreiken rond de identiteit van het katholiek onderwijs 45

46 Per studiegebied Regionale Adviesgroep Handel Directies van de scholen met het studiegebied handel komen samen met de niveaucoördinator secundair onderwijs en de betrokken pedagogisch s. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten Regionale Adviesgroep Nijverheid Directies van de scholen met het studiegebied nijverheid komen samen met de niveaucoördinator secundair onderwijs en de pedagogisch s nijverheid. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten Regionale Adviesgroep Personenzorg Directies van de scholen met het studiegebied personenzorg komen samen met de niveaucoördinator secundair onderwijs en de pedagogisch s personenzorg. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten Regionale Adviesgroep voor Technisch Adviseurs Coördinatoren De TAC s van de nijverheidsscholen komen samen met de pedagogisch s nijverheid rond de implementatie van nieuwe leerplannen en de technische aspecten van het studiegebied nijverheid. 46

47 Vakgebonden Aankondiging via de regionale nieuwsbrief Andere Pastoraal verantwoordelijken Frequentie 1 à 2 keer per jaar, regionaal per scholengemeenschap georganiseerd Onderwerpe n Doorgeven van informatie (met input van externe medewerkers) en uitwisselen van ervaringen, collega s van de andere scholen in de eigen regio leren kennen en ontmoeten. Beroepsspiritualiteit voor directies Frequentie 4 keer per jaar Onderwerpe n Gesprekken waarbij leidinggevenden met elkaar van gedachten wisselen over hun persoonlijke bezieling en geloof in hun professionele engagement. Beroepsspiritualiteit voor personeelsleden Frequentie 4 keer per jaar per school of schooloverstijgend. Onderwerpe n Gesprekken waarbij leraren en andere personeelsleden met elkaar van gedachten wisselen over hun persoonlijke bezieling en in hun werkopdracht op school. Netwerkdagen GOK Frequentie 4 keer per jaar Onderwerpe n Relevante thema s met betrekking tot de GOK-werking op school worden behandeld. 47

48 Netwerk OKAN Frequentie 3 keer per jaar Onderwerpe n Per organiserende school kunnen één à twee NT2-leraren deelnemen aan deze sessies. De deelnemers verbinden zich tot het doorsturen van zelf ontwikkeld materiaal naar de (ex-)okan en ze zijn bereid om dit te delen met de collega s uit andere scholen. Vanuit de begeleiding wordt er telkens een concrete insteek gegeven en wordt de bespreking van het materiaal opgevolgd. Ook onderwijzers die met anderstalige nieuwkomers werken, kunnen naargelang het aantal inschrijvingen deelnemen aan dit netwerk.. Netwerk vervolgschoolcoaches Frequentie 6-8 keer per jaar, onder begeleiding van Ann Devos en Christel Arens Onderwerpe n 1 Intervisie We denken samen na over concrete probleemsituaties binnen de OKANwerking. De methodiek van deze intervisie zorgt ervoor dat je als vervolgschoolcoach een nieuwe, ruimere kijk krijgt op een probleem en daardoor zelf beter probleemoplossend kunt werken. Tegelijkertijd bevordert dit delen van ervaringen het beter leren omgaan met nieuwe moeilijkheden. 2 Actualiteiten en concrete werking binnen de vervolgscholen Ann Devos informeert de deelnemers over de recente ontwikkelingen op juridisch, organisatorisch en andere vlakken binnen de OKAN en ex- OKAN-werking in Vlaanderen. Christel Arens helpt de vervolgschoolcoaches om concrete situaties binnen de vervolgscholen zo goed mogelijk in te schatten. 3 Extra input Vraaggestuurd nodigen we sprekers uit om uitleg te geven over onderwerpen waarvoor extra input nodig is (deeltijds onderwijs, CVO s, coaching, omgaan met getraumatiseerde jongeren e.d.m.). Op die manier hebben de deelnemende vervolgschoolcoaches een rechtstreekse lijn voor gerichte, specifieke ondersteuning. Niet alle vervolgschoolcoaches van een school moeten deelnemen. Er kan ook met een vertegenwoordiging gewerkt worden die afwisselt volgens de concreet ervaren noden. 48

Schooljaar

Schooljaar Regio Oost-Vlaanderen BEGELEIDINGSAANBOD Secundair onderwijs Schooljaar 2016-2017 Marialand 31 9000 Gent 09-223 11 25 www.vicog.be INHOUD Aanbod voor scholen... 4 De leraar als (vak)expert met passie:

Nadere informatie

BEGELEIDINGSAANBOD Secundair onderwijs Schooljaar 2015-2016

BEGELEIDINGSAANBOD Secundair onderwijs Schooljaar 2015-2016 BEGELEIDINGSAANBOD Secundair onderwijs Schooljaar 2015-2016 DPB Gent Marialand 31 9000 Gent 09-223 11 25 www.vicog.be INHOUD Aanbod voor scholen... 5 De leraar als (vak)expert met passie: vakgerichte ondersteuning

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 5 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 5 kernteams 1. Evalueren van leerlingen 2.Vakgroepwerking 3. Actief leren 5. Taalbeleid en GOK Kernteams 4. Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL

Nadere informatie

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 6 kernteams

ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN. 6 kernteams ORDENINGSKADER PERMANENTE PRIORITEITEN 6 kernteams Evalueren van leerlingen Vakgroepwerking Actief leren Talita kumi Taalbeleid en GOK Digitale didactiek 1. EVALUATIE EEN GENUANCEERD VERHAAL Pad: www.vicog.be

Nadere informatie

Secundair onderwijs BEGELEIDINGSAANBOD

Secundair onderwijs BEGELEIDINGSAANBOD Secundair onderwijs BEGELEIDINGSAANBOD SCHOOLJAAR 2009-2010 Beste directeur Voor de diocesane pedagogische begeleidingsdienst is het een voortdurende zorg om ons ondersteuningsaanbod voor de katholieke

Nadere informatie

Overzicht van de trajecten

Overzicht van de trajecten Pedagogische Begeleiding Regio Antwerpen Noorderlaan 108 2030 Antwerpen 03 543 97 05 www.dsko.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen Trajecten pedagogische begeleiding BaO en BuBaO 2018-2019 Voor het schooljaar

Nadere informatie

Secundair Onderwijs. BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs

Secundair Onderwijs. BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs Secundair Onderwijs BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs SCHOOLJAAR 2013-2014 VOORWOORD Beste directeur Beste medewerker Voor de diocesane pedagogische begeleidingsdienst is het een voortdurende zorg

Nadere informatie

Verschillende trajecten. Een DISO-getuigenis. DISO in progress: versie 2010

Verschillende trajecten. Een DISO-getuigenis. DISO in progress: versie 2010 Een kennismaking met het DISO-instrument Diane Jacobs (diane.jacobs@vsko.be) Ria Van Huffel (ria.vanhuffel@vsko.be) Ria Van Looveren (riavanlooveren.br@skynet.be) 2011-06-10 2 Overzicht in stappen 1 Concept

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING MENTOR-COACH

FUNCTIEBESCHRIJVING MENTOR-COACH FUNCTIEBESCHRIJVING MENTOR-COACH SCHOOL: NAAM: De functiebeschrijving van 'mentor-coach' kadert in het individuele gedeelte (instellingsgebonden taken) van de functiebeschrijving van 'leraar'. Deze functiebeschrijving

Nadere informatie

Secundair Onderwijs. BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs

Secundair Onderwijs. BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs Secundair Onderwijs BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs SCHOOLJAAR 2011-2012 VOORWOORD Beste directeur Voor de diocesane pedagogische begeleidingsdienst is het een voortdurende zorg om ons ondersteuningsaanbod

Nadere informatie

SCHOOLEIGEN VISIE OP KWALITEITSVOLLE VAKGROEPWERKING

SCHOOLEIGEN VISIE OP KWALITEITSVOLLE VAKGROEPWERKING SCHOOLEIGEN VISIE OP KWALITEITSVOLLE VAKGROEPWERKING SCHOOLJAAR 2015-2016 1. Visie op kwaliteitsvolle vakgroepwerking Een school beschikt over voldoende beleidsvoerend vermogen als ze in staat is om zelfstandig

Nadere informatie

SOK-congres 5 juni 2015. Kwaliteitszorg op school: hoe zit dat in de praktijk? PDCA: Enkel voor directies. Of is er meer mee te doen?

SOK-congres 5 juni 2015. Kwaliteitszorg op school: hoe zit dat in de praktijk? PDCA: Enkel voor directies. Of is er meer mee te doen? S-congres 5 juni 2015 Kwaliteitszorg op school: hoe zit dat in de praktijk? PDCA: Enkel voor directies. Of is er meer mee te doen? Dirk Lenaerts Inhoud 1. Kennismaking 3. PDCA op scholengemeenschapsniveau

Nadere informatie

FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR

FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR FUNCTIEBESCHRIJVING DIRECTEUR Naam personeelslid: School en instellingsnummer: Scholengemeenschap: Schoolbestuur: Evaluator(en): DEEL 1: ALGEMEEN GEDEELTE Functiebeschrijvingen, functioneringsgesprekken

Nadere informatie

Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016

Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016 Nascholingen en netwerking van de Pedagogische Begeleidingsdienst SDB schooljaar 2015-2016 A Basisonderwijs 1 Pastorale Animatiegroep Op 11 september nemen we deel aan de pastorale impulsdag in de de lokalen

Nadere informatie

Referentiekader OK: aan de slag met enkele kwaliteitsverwachtingen. Katrien Van Asch

Referentiekader OK: aan de slag met enkele kwaliteitsverwachtingen. Katrien Van Asch Referentiekader OK: aan de slag met enkele kwaliteitsverwachtingen Katrien Van Asch Doelen Kennismaken met het Referentiekader OK in het algemeen Uitwisselen van ideeën over rubriek ontwikkeling van de

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Aan de slag met het OK op school werkwinkel SOK-congres 7/12/2018

Aan de slag met het OK op school werkwinkel SOK-congres 7/12/2018 Aan de slag met het OK op school werkwinkel SOK-congres 7/12/2018 Lisbeth Van Hecke Dienst identiteit & kwaliteit Het leven zit vol verwachtingen 2 SOK-congres Interne kwaliteitszorg op school 1 Doelen

Nadere informatie

ACT PLAN CHECK KWALITEITSONTWIKKELING BINNEN VISO. Algemeen. Organisatie

ACT PLAN CHECK KWALITEITSONTWIKKELING BINNEN VISO. Algemeen. Organisatie KWALITEITSONTWIKKELING BINNEN VISO Algemeen Binnen VISO streven we kwaliteitsvol onderwijs na. Dit wil twee dingen zeggen: we willen dat onze leerlingen de wettelijk bepaalde eindtermen en leerplandoelstellingen

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep geschiedenis en/of esthetica In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep geschiedenis/esthetica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Doelen. 1. Het onderzoek. 1. Het onderzoek. 1. Het onderzoek. 1. Het onderzoek 2/09/2015. M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten

Doelen. 1. Het onderzoek. 1. Het onderzoek. 1. Het onderzoek. 1. Het onderzoek 2/09/2015. M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten M-decreet: motiveren tot kwaliteitsvolle leertrajecten Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek 2014-2015 Projectteam: Mieke Meirsschaut, Frank Monsecour, Sarah Verslijcke Cofinanciering: scholengemeenschap

Nadere informatie

VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017

VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017 VAKGROEP. Schooljaar 2014-2015, 2015-2016, 2016-2017 SAMENSTELLING VAN DE VAKGROEP KEUZE WERKPUNTEN BESLISSINGEN VAN DE VAKGROEP PLANNING VERGADERINGEN 2014-2015 PLANNING VERGADERINGEN 2015-2016 PLANNING

Nadere informatie

Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling

Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Rubriek: De school stimuleert de ontwikkeling van alle lerenden Deelrubriek: De lerende begeleiden Kwaliteitsverwachting B2 Het schoolteam biedt de begeleiding

Nadere informatie

VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST

VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST NAAM VAN DE SCHOOL : SCHOOLJAAR : 2 VOORAF Het vak godsdienst wordt niet doorgelicht door de gewone onderwijsinspectie. Voor de levensbeschouwelijke vakken is er aparte

Nadere informatie

KIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN

KIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN Katholiek Onderwijs Vlaanderen Pedagogische Begeleiding Secundair Onderwijs KIJKWIJZER DOORLICHTING HUMANE WETENSCHAPPEN 1. ONDERWIJSAANBOD - LEERPLANREALISATIE + -? OPMERKINGEN Leerplandoelstellingen

Nadere informatie

Zorgbeleid Campus T.I. Sparrendal

Zorgbeleid Campus T.I. Sparrendal Zorgbeleid Campus T.I. Sparrendal Elke leraar leerlingbegeleider! VISIETEKST ZORGBELEID 1. Inleiding Als katholieke school wil het Technisch Instituut Sparrendal jongeren vormen tot weerbare en kritische

Nadere informatie

Brede open school Wilfried De Rijck SEMINARIE VIRBO BEEKBERGEN 10 maart 2016

Brede open school Wilfried De Rijck SEMINARIE VIRBO BEEKBERGEN 10 maart 2016 Brede open school Wilfried De Rijck SEMINARIE VIRBO BEEKBERGEN 10 maart 2016 Brede open school Brede open school GO!2020 school van mijn dromen PPGO De school van onze dromen is Brede open school Tegen

Nadere informatie

Bijlage: Mogelijke evaluatiecriteria voor leraren secundair onderwijs

Bijlage: Mogelijke evaluatiecriteria voor leraren secundair onderwijs 1 Bijlage: Mogelijke evaluatiecriteria voor leraren secundair onderwijs Met voorliggend document willen we alle aspecten van de functie van leraar in de evaluatie betrekken. Met deze brede evaluatie willen

Nadere informatie

HANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013

HANDELINGSGERICHT WERKEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN BELEIDSVOEREND VERMOGEN. Onderwijsbehoeften van de leerling 11/09/2013 Gericht Werken als bril om naar het zorgbeleid te kijken zorg Handelings- Leerlingenbegeleiding fase 0 fase 1 HGW HGW Leren & studeren Studieloopbaanbegeleiding Socioemotioneel fase 2 fase 3 HGW HGW centrale

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding.

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep technologische opvoeding. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep TO. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan

Nadere informatie

Afspraken Begeleidings- en evaluatietraject Mentorenproject Traject functiebeschrijvingen. SG SN BaO loopbaanontwikkeling / loopbaanbegeleiding

Afspraken Begeleidings- en evaluatietraject Mentorenproject Traject functiebeschrijvingen. SG SN BaO loopbaanontwikkeling / loopbaanbegeleiding Loopbaanbegeleiding Loopbaanontwikkeling personeelsbeleid in de SG SN BaO Info 18 april 2008 Inhoud van de sessie Schets van het groeiproces Beleidsvoorbereidende jaren Consequenties voor de definitieve

Nadere informatie

Voorbereiding doorlichting. Maandag 26 november 2012 Personeelsvergadering

Voorbereiding doorlichting. Maandag 26 november 2012 Personeelsvergadering Voorbereiding doorlichting Maandag 26 november 2012 Personeelsvergadering Agenda 2003 Nieuwe stijl Drie onderzoeksvragen Ervaringen andere SG in 2011-2012 Welbevinden leerlingen En nu? Geen paniek! Want

Nadere informatie

Leerlingenbegeleiding

Leerlingenbegeleiding Leerlingenbegeleiding Aanbod begeleiding Leerlingenbegeleiding: wie? wat? hoe? waarom? -----------------pagina 2 Verloop studiedag Vertrouwensrelaties op school. --------pagina 4 Organisatie Leerlingenbegeleiding

Nadere informatie

Project Wegwijzer: planning 22 december 2017

Project Wegwijzer: planning 22 december 2017 Wegwijzer: Algemeen overzicht WEGWIJZER - Strategische doelstelling 1: Professionaliseren en uitdragen van het project Wegwijzer naar de burgers en naar het beleid Operationele doelstelling 1.1 Professionaliseren

Nadere informatie

SOK - congres* 5 juni Handelingsgericht Samenwerken in Scholengemeenschap Beveren Bazel. SOK-congres 5 juni

SOK - congres* 5 juni Handelingsgericht Samenwerken in Scholengemeenschap Beveren Bazel. SOK-congres 5 juni S Handelingsgericht Samenwerken in Scholengemeenschap Beveren Bazel SOK-congres 5 juni 2015 1 Scholengemeenschap Beveren Bazel Vier scholen drie schoolbesturen 3300 leerlingen Staf: codi + anderhalve werkkracht

Nadere informatie

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject

Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Competenties van leerkrachten in scholen met een katholiek geïnspireerd opvoedingsproject Deze lijst is het onderzoekresultaat van een PWO-traject binnen de lerarenopleidingen van de KAHO Sint-Lieven,

Nadere informatie

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4 ALGEMENE INFORMATIE MODULE Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Moderne Vreemde Talen In kolom 1 vind je 49 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep MVT (Frans, Engels, Duits). Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Mentorenvorming 2 BaKO 22 oktober 2018

Mentorenvorming 2 BaKO 22 oktober 2018 Mentorenvorming 2 BaKO 22 oktober 2018 Bouwstenen praktijk Verkenningsdagen: (bijna) wekelijks, meestal donderdagen experimenteren, uitproberen, observeren, participeren, verantwoorden, Actieve stage:

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep Nederlands In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Nederlands. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan met

Nadere informatie

Tijdens dit proces wordt ook overlegd met de leerling en ouders in kwestie.

Tijdens dit proces wordt ook overlegd met de leerling en ouders in kwestie. Zorgcontinuüm Het zorgcontinuüm omvat de stappen die een school zet om de leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden. Dit gebeurt steeds in samenspraak met de verschillende actoren (leerling, ouders, leerkrachten,

Nadere informatie

Expertopleiding Cultuur in de Spiegel

Expertopleiding Cultuur in de Spiegel Expertopleiding Cultuur in de Spiegel 2019-2020 Muzische lessen, schoolvoorstellingen, mediaprojecten, erfgoeduitstappen, rondleidingen in musea, culturele reizen, kunstenaars in de klas, artistieke workshops,

Nadere informatie

muzische vorming in kleuterschool

muzische vorming in kleuterschool muzische vorming in kleuterschool Inleiding: muzisch werken met kleuters Daar waar vroeger enkel leerkrachten uit de lagere school konden inschrijven voor de navorming komen we nu ook tegemoet aan de noden

Nadere informatie

Ontwerp van type aanvangsbegeleidingsplan voor het onthaal, de begeleiding en de vorming van nieuwe leraren op de school

Ontwerp van type aanvangsbegeleidingsplan voor het onthaal, de begeleiding en de vorming van nieuwe leraren op de school Ontwerp van type aanvangsbegeleidingsplan voor het onthaal, de begeleiding en de vorming van nieuwe leraren op de school Aankomst van nieuwe leerkracht Einde augustus ACTIVITEITEN Ontvangst en onthaal

Nadere informatie

Werken met een richtdocument

Werken met een richtdocument Kwaliteitsvolle loopbaanbegeleiding Werken met een richtdocument Marc Van Gils april 2008 1 Een creatieve zoektocht naar mogelijkheden tot optimale afstemming van de doelen van de medewerker en die van

Nadere informatie

PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten

PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO. 1 De resultaten PEILPROEVEN WISKUNDE TWEEDE GRAAD ASO 1 De resultaten Op 9 mei 2012 werden door de overheid de resultaten meegedeeld van de peilproeven over (een deel van) de eindtermen wiskunde van de tweede graad aso

Nadere informatie

decreet leerlingenbegeleiding november 2018

decreet leerlingenbegeleiding november 2018 STAP VAN JE SCHOOLWERKING NAAR HET DECREET LEERLINGENBEGELEIDING EN TERUG Greet Vanhove, dienst Lerenden DOELEN EN VERLOOP Decreet leerlingenbegeleiding in notendop 4 begeleidingsdomeinen inhoudelijk concretiseren

Nadere informatie

DPB - NIEUWS. Marleen Lietaer Kernteam mentoren. voor directies, mentoren en leraren

DPB - NIEUWS. Marleen Lietaer Kernteam mentoren. voor directies, mentoren en leraren DPB - NIEUWS Marleen Lietaer Kernteam mentoren voor directies, mentoren en leraren Ontmoeting mentoren voor aanvangsbegeleiding en pedagogische vaken domeinbegeleiders Sedert een vijftal jaar is de diocesane

Nadere informatie

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4 ECTS-FICHE MODULE Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester

Nadere informatie

vormingsdag vakcoördinatoren/vakleerkrachten wiskunde & informatica

vormingsdag vakcoördinatoren/vakleerkrachten wiskunde & informatica DON BOSCO ONDERWIJSCENTRUM Pedagogische begeleidingsdienst vormingsdag vakcoördinatoren/vakleerkrachten wiskunde & informatica 24 februari 2011 Verwelkoming en inleiding Materiaal downloaden website: begeleiding.dboc.be

Nadere informatie

PERSONENZORG. Ingrid Molein, Eef Rombaut en Tine Van Severen. voor directies en leraren studiegebied Personenzorg

PERSONENZORG. Ingrid Molein, Eef Rombaut en Tine Van Severen. voor directies en leraren studiegebied Personenzorg REGIO OOST-VLAANDEREN Marialand 31 9000 GENT +32 9 223 11 25 www.katholiek PERSONENZORG Ingrid Molein, Eef Rombaut en Tine Van Severen voor directies en studiegebied Personenzorg Werking van het PZ-team

Nadere informatie

Didactische competentie oefenlessen. A. Algemeen. Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4

Didactische competentie oefenlessen. A. Algemeen. Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4 MODULE Didactische competentie oefenlessen A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4 Aantal

Nadere informatie

Inhoud. 21 oktober PSR verwerkt in een bevraging 'welbevinden op school' Studiedag 21 oktober Kader voor welbevinden in onderwijs

Inhoud. 21 oktober PSR verwerkt in een bevraging 'welbevinden op school' Studiedag 21 oktober Kader voor welbevinden in onderwijs PSR verwerkt in een bevraging 'welbevinden op school' Studiedag 21 oktober 2016 Inhoud 1. Kader voor welbevinden in onderwijs Kwaliteitsontwikkeling Pedagogische benadering Verantwoordingsperspectief 2.

Nadere informatie

1. Algemeen. VZW Katholieke Basisscholen van Poperinge Zetel : Bruggestraat 14, 8970 Poperinge Lokaal 314

1. Algemeen. VZW Katholieke Basisscholen van Poperinge Zetel : Bruggestraat 14, 8970 Poperinge Lokaal 314 1. Algemeen. De functieomschrijving wilden we beknopt & concreet maken om volgende redenen : Ze moet bruikbaar zijn op de 1 e personeelsvergadering waar we telkens ongeveer 20 minuten informeren en overleggen.

Nadere informatie

Kijkwijzer 2.0, Methodiek voor kwaliteitsverbetering in Brede Scholen

Kijkwijzer 2.0, Methodiek voor kwaliteitsverbetering in Brede Scholen Kijkwijzer 2.0, Methodiek voor kwaliteitsverbetering in Brede Scholen Agenda 1. Kwaliteitsontwikkeling in Brede Scholen in Brussel en Kent - Verwachtingen? 2. Extended Schools & kwaliteitsontwikkeling

Nadere informatie

VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST SECUNDAIR ONDERWIJS IN ALLE NETTEN

VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST SECUNDAIR ONDERWIJS IN ALLE NETTEN INSPECTIE EN BEGELEIDING LEVENSBESCHOUWELIJKE VAKKEN Rooms-katholieke godsdienst VAKINFORMATIEDOSSIER R.-K. GODSDIENST SECUNDAIR ONDERWIJS IN ALLE NETTEN INLEIDING Het vakinformatiedossier (VID) is een

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep muzikale opvoeding In kolom 1 vind je 69 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep muzikale opvoeding. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in

Nadere informatie

Titel samenkomst 18 november Kwaliteitsontwikkeling. RAPS verwerkt in het zelfevaluatieinstrument Welbevinden personeel 2016

Titel samenkomst 18 november Kwaliteitsontwikkeling. RAPS verwerkt in het zelfevaluatieinstrument Welbevinden personeel 2016 Kwaliteitsontwikkeling RAPS verwerkt in het zelfevaluatieinstrument Welbevinden personeel 2016 Diane Van Hove en Diane Jacobs dienst IDE Inhoud 1. Kader voor welbevinden in onderwijs Kwaliteitsontwikkeling

Nadere informatie

Gewijzigde regelgeving. Greet Vanhove VVKBaO 13/12/12 1. Waarom een nieuw vademecum zorg?

Gewijzigde regelgeving. Greet Vanhove VVKBaO 13/12/12 1. Waarom een nieuw vademecum zorg? VADEMECUM ZORG 2012 Greet Vanhove VVKBaO Greet Vanhove pedagogisch begeleider VVKBaO Waarom een nieuw vademecum zorg? Verander(en)de leerlingenpopulatie Gewijzigde maatschappelijke context Onderwijsvernieuwingen

Nadere informatie

BELEIDSPLAN 2011 2014

BELEIDSPLAN 2011 2014 BELEIDSPLAN 2011 2014 Tijdens het schooljaar 2010-2011 hebben het CASS en de directie een SWOT- analyse gemaakt over de onze scholengemeenschap. Dit beleidsplan vertrekt vanuit een evaluatie van het vorige

Nadere informatie

1. Functionele gehelen

1. Functionele gehelen AR-WG BASISCOMP-DOC-1718-004 Bijlage. Basiscompetenties als vermeld in artikel 1 De basiscompetenties van pas afgestudeerde leraren worden bepaald door twee factoren. Enerzijds zijn er tien functionele

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep informatica In kolom 1 vind je 66 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep informatica. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke

Nadere informatie

VAARDIGHEIDSTRAINING 3

VAARDIGHEIDSTRAINING 3 VAARDIGHEIDSTRAINING 3 Taalbeleid, meer dan het plan Sophie Stroobants Programma 1. Acties uitwerken Een blik op de inhoudelijke en praktische aanpak Het belang van samen leren Ondersteuning door partners

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep economie en handelsvakken In kolom 1 vind je 70 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep economie en handelsvakken. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën.

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek.

Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. Mogelijke opdrachten voor een vakgroep techniek. In kolom 1 vind je 61 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep Techniek. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items

Nadere informatie

Zorg in de (kleuter)school: van visie naar praktijk. 27 maart 2009 met dank aan Monique De Prez

Zorg in de (kleuter)school: van visie naar praktijk. 27 maart 2009 met dank aan Monique De Prez Zorg in de (kleuter)school: van visie naar praktijk 27 maart 2009 met dank aan Monique De Prez Paradoxen 1. Visie ontwikkelen vanuit OKB/EOP 2. Koppelen aan het OWP 3. Via doelen en acties planmatig

Nadere informatie

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode

Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode Mogelijke opdrachten voor een vakwerkgroep mode In kolom 1 vind je 68 items waaraan je eventueel kan werken in de vakgroep mode. Ze zijn ingedeeld in 8 categorieën. Duid in kolom 2 aan welke items je reeds

Nadere informatie

WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP

WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP WAT? Voor u ligt een kijkwijzer om het beleidsvoerend vermogen van uw school in kaart te brengen. De

Nadere informatie

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015

DAG VAN MAVO EN PAV op ZATERDAGVOORMIDDAG 28 FEBRUARI 2015 DIOCESANE PEDAGOGISCHE BEGELEIDINGSDIENST BISDOM BRUGGE jan.bonne@vsko.be SECUNDAIR ONDERWIJS VAKBEGELEIDING PAV Brugge, 30-01-2015 Ter kennisgeving aan alle directies van scholen met PAV Gelieve een kopie

Nadere informatie

Functiebeschrijving leraar

Functiebeschrijving leraar Functiebeschrijving leraar Deze functiebeschrijving is een aanvulling op het geldende arbeidsreglement en het algemeen reglement van de personeelsleden van het Katholiek Onderwijs. Deze functiebeschrijving

Nadere informatie

Hilde Sels Ria Van Huffel Ria Van Looveren

Hilde Sels Ria Van Huffel Ria Van Looveren Een kennismaking met het TRIS-instrument Hilde Sels (hilde.sels@khk.be) Ria Van Huffel (ria.vanhuffel@vsko.be) Ria Van Looveren (riavanlooveren.br@skynet.be) 2011-06-10 2 Overzicht in stappen 1 Wat is

Nadere informatie

Katholieke Scholengemeenschap Oscar Romero Sint-Bavostraat 51, 2610 Wilrijk tel fax

Katholieke Scholengemeenschap Oscar Romero Sint-Bavostraat 51, 2610 Wilrijk tel fax Katholieke Scholengemeenschap Oscar Romero Sint-Bavostraat 51, 2610 Wilrijk tel. 03 827 16 23 fax 03 825 13 34 FUNCTIEBESCHRIJVING COÖRDINEREND DIRECTEUR DOMEIN DOEL AANDACHTSVELDEN Communicatie en overleg

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. Leerzorg, een samenspel. Implementatie

Hoofdstuk 3. Leerzorg, een samenspel. Implementatie Hoofdstuk Leerzorg, een samenspel Implementatie 29 . Leerzorg, een samenspel - Implementatie op niveau directie, zorgteam en individuele leerkracht ZORGZAME SCHOOL - EEN SAMENSPEL Het werken met de map

Nadere informatie

Uitdagingen voor de professionalisering en de loopbaan van leerkrachten. Geert Devos.

Uitdagingen voor de professionalisering en de loopbaan van leerkrachten. Geert Devos. Uitdagingen voor de en de loopbaan van Geert Devos www.steunpuntssl.be Systeem van Effectieve Effectieve Focus op lespraktijk en leren van leerlingen Actief leren Observatie expert leraren met feedback

Nadere informatie

Didactische competentie oefenlessen. A. Algemeen. Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4

Didactische competentie oefenlessen. A. Algemeen. Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4 MODULE Didactische competentie oefenlessen A. Algemeen Situering binnen het programma Periode binnen het tweejarige modeltraject Theorie Praktijk X Semester 1 Semester 2 Semester 3 X Semester 4 Aantal

Nadere informatie

Visie. MISSIEDoelen. 2014-2018 versie: 2014

Visie. MISSIEDoelen. 2014-2018 versie: 2014 Visie MISSIE 2014-2018 versie: 2014 Wildeweg doen Missie - Visie duidelijk Plan Hoe kom je tot een missie? Ambities sec.ond PPSOA Vl.regeerakkoord Welbevinden lln Attesteringen en - screenings - feedbackrapporten

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de vrije lagere school Virgo Maria te Merksem

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van de vrije lagere school Virgo Maria te Merksem Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Leren leren in onze school. Ons praktijkverhaal

Leren leren in onze school. Ons praktijkverhaal Leren leren in onze school Ons praktijkverhaal Leren leren leren De leerkracht coacht leerlingen die hun eigen leerproces in handen leren nemen. G.V. BASISSCHOOL ST.-MICHIEL 3600 GENK-Winterslag Beginsituatie

Nadere informatie

Begeleidingsteam Inspecteur-adviseur r.k. godsdienst: Begeleider kleuteronderwijs:

Begeleidingsteam Inspecteur-adviseur r.k. godsdienst: Begeleider kleuteronderwijs: Planning gespreksgroepen en netwerken 2012-2013 Regio Oudenaarde /Ronse /Heuvelland ALLE gesprekgroepen, netwerken, staan open voor iedereen! Voor verdere afspraken, inschrijvingen en data zie maandelijks

Nadere informatie

AANKONDIGING NASCHOLING. 13 maart 2008. Hoogbegaafden: kwetsbare vogels in het secundair onderwijs

AANKONDIGING NASCHOLING. 13 maart 2008. Hoogbegaafden: kwetsbare vogels in het secundair onderwijs AANKONDIGING NASCHOLING 13 maart 2008 Hoogbegaafden: kwetsbare vogels in het secundair onderwijs Doelstellingen Aan het einde van deze dag hebben deelnemers zicht op de behoefte aan zorg van hoogbegaafden

Nadere informatie

Loopbanen van leerkrachten: hefbomen voor schoolontwikkeling. Samen werken om te leren. Geert Devos.

Loopbanen van leerkrachten: hefbomen voor schoolontwikkeling. Samen werken om te leren. Geert Devos. Loopbanen van leerkrachten: hefbomen voor schoolontwikkeling Samen werken om te leren Geert Devos www.steunpuntssl.be Effectieve professionalisering Inhoudskenmerken Focus op lespraktijk en leren van leerlingen

Nadere informatie

infobrochure methodeonderwijs De Lotus

infobrochure methodeonderwijs De Lotus infobrochure methodeonderwijs De Lotus Mosselerlaan 62 3600 GENK 089 35 16 21 directie.middenschool@gocampusgenk.be Inhoudsopgave Inleiding Zelfgestuurd leren Kernteam Kringgesprek Coöperatieve werkvormen

Nadere informatie

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid

Om de school te helpen bij het voeren van een zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid Leidraad bij het stappenplan Sinds 1 september 2012 is elke school verplicht een geïntegreerd zorg- en gelijke onderwijskansenbeleid te voeren. Dit

Nadere informatie

Word meester in het evalu(l)eren: op weg naar een hernieuwd evaluatiebeleid

Word meester in het evalu(l)eren: op weg naar een hernieuwd evaluatiebeleid Word meester in het evalu(l)eren: op weg naar een hernieuwd evaluatiebeleid Workshop 14 mei 2014 Marie Seghers & Piet Van Avermaet (SDL) Wat mag u verwachten? Principes van breed evalueren Aan de slag

Nadere informatie

HUMANE WETENSCHAPPEN

HUMANE WETENSCHAPPEN REGIO OOST-VLAANDEREN Marialand 31 9000 GENT +32 9 223 11 25 www.katholiek HUMANE WETENSCHAPPEN Eef Rombaut directies en leraren Humane Wetenschappen Na een deugddoende en welverdiende vakantie zijn we

Nadere informatie

Leerplan media INHOUDSTAFEL.

Leerplan media INHOUDSTAFEL. Leerplan media INHOUDSTAFEL. In dit pakket vindt U: Traject leerplan Media stap 1 intakegesprek, afstemmen van de vraag stap 2A/2B met scenario voor personeelsvergadering/studiedag: introductie leerplan

Nadere informatie

LICHAMELIJKE OPVOEDING

LICHAMELIJKE OPVOEDING LICHAMELIJKE OPVOEDING Dirk De Bock voor directies en leraren 1 Algemene didactische en pedagogische berichten De overheidsreglementering in verband met documenten bij de lesvoorbereiding is beperkt: de

Nadere informatie

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder?

Klas-in-zicht Wat? Hoe gaan we tewerk? Aan de slag en verder? Klas-in-zicht Wat? Een negatieve groepsdynamiek, leerlingen die niet met elkaar overeenkomen, een vertroebelde relatie tussen leerlingen en leerkrachten, moeilijk les kunnen geven door storend gedrag zijn

Nadere informatie

Brussel, Consciencegebouw. 3 mei 2019

Brussel, Consciencegebouw. 3 mei 2019 Brussel, Consciencegebouw 3 mei 2019 Context onderzoek vervolgschoolcoaching Doelstelling, fasering en inhoud monitoring/evaluatie implementatie regelgeving vervolgschoolcoaching Conclusies monitoring

Nadere informatie

Thema schoolontwikkeling

Thema schoolontwikkeling Ik geloof heel sterk in visie hebben en ik vind dat visie gebaseerd moet zijn op wetenschap. Visie is natuurlijk veel ruimer dan wetenschap alleen, dat gaat ook over een mensbeeld, over een toekomstbeeld,

Nadere informatie

V-esperanza Verbindend Samenwerken aan Geïntegreerde zorg, een hoopvol perspectief

V-esperanza Verbindend Samenwerken aan Geïntegreerde zorg, een hoopvol perspectief V-esperanza Verbindend Samenwerken aan Geïntegreerde zorg, een hoopvol perspectief 22-04-16 Marc Brans, competentiebegeleider Mechelen-Brussel Nascholingsproject Voor schoolteams van het gewoon basisen

Nadere informatie

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING?

HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? HOE STEM OPTIMAAL INZETTEN IN DE LERARENOPLEIDING? INSPIRATIE OP BASIS VAN DE LEERGEMEENSCHAP STEM VOOR DE BASIS EN STEM+ VLOR-Studiedag Krachtlijnen voor een sterk basisonderwijs: de lerarenopleidingen

Nadere informatie

bijlage 1 bij agendapunt 4.2/15DB12 HERSTELPLAN OPLEIDING COMMUNICATIEMANAGEMENT HOGESCHOOL WEST-VLAANDEREN

bijlage 1 bij agendapunt 4.2/15DB12 HERSTELPLAN OPLEIDING COMMUNICATIEMANAGEMENT HOGESCHOOL WEST-VLAANDEREN bijlage 1 bij agendapunt 4.2/15DB12 HERSTELPLAN OPLEIDING COMMUNICATIEMANAGEMENT HOGESCHOOL WEST-VLAANDEREN Globale achtergrond van waaruit dit herstelplan is ontstaan. De opleiding communicatiemanagement

Nadere informatie

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan

Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan Verder gestalte geven aan het taalbeleidsplan De lat hoog voor talen in iedere school Goed voor de sterken, sterk voor de zwakken Inhoud THEORETISCH KADER Definitie Doelen Bronnen voor het bepalen van

Nadere informatie

Mentor als medeopleider verdieping sessie 2. Katrijn De Waele Elisa Vandenbussche Isabelle Step Saar Callens

Mentor als medeopleider verdieping sessie 2. Katrijn De Waele Elisa Vandenbussche Isabelle Step Saar Callens Mentor als medeopleider verdieping sessie 2 Katrijn De Waele Elisa Vandenbussche Isabelle Step Saar Callens Trajectcoaching stavaza Waar zitten we nu 2 Vragen? Bedenkingen? Bemerkingen? 3 4 Situering van

Nadere informatie

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Ritacollege te Kontich

Verslag over de opvolgingsdoorlichting van het Sint-Ritacollege te Kontich Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan 15 1210 BRUSSEL doorlichtingssecretariaat@ond.vlaanderen.be www.onderwijsinspectie.be Verslag

Nadere informatie

Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo

Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding

Nadere informatie

Onderwijscentrum Gent Toelichting OKAN-trajecten

Onderwijscentrum Gent Toelichting OKAN-trajecten LOP Werkgroep Toeleiding Anderstalige Nieuwkomers vrijdag 12 mei 2017 Onderwijscentrum Gent Toelichting OKAN-trajecten Steven Delarue steven.delarue@stad.gent Onderwijscentrum Gent ondersteunt en verbindt

Nadere informatie

Een school onderweg. Situatie OLV Workshop 1 Zorg in het BaO: elke leerkracht doet er toe! VVKSO 1

Een school onderweg. Situatie OLV Workshop 1 Zorg in het BaO: elke leerkracht doet er toe! VVKSO 1 Workshop 1 Zorg in het BaO: elke leerkracht 2013-02-20 Ann Osselaer pedagogisch directeur basisschool OLV Greet Vanhove pedagogisch begeleider VVKBaO ZORG: ELKE LEERKRACHT DOET ER TOE Een school onderweg

Nadere informatie

Jenaplanschool De Kleurdoos

Jenaplanschool De Kleurdoos Jenaplanschool De Kleurdoos Zorgbeleid op school Binnen de school speelt het leren zich op verschillende niveaus af. Niet alleen de kinderen in de stamgroep, maar ook de individuele leerkracht wordt gestimuleerd

Nadere informatie