Secundair Onderwijs. BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs

Transcriptie

1 Secundair Onderwijs BEGELEIDINGSAANBOD secundair onderwijs SCHOOLJAAR

2 VOORWOORD Beste directeur Voor de diocesane pedagogische begeleidingsdienst is het een voortdurende zorg om ons ondersteuningsaanbod voor de katholieke scholen van het Bisdom Gent zo goed mogelijk af te stemmen op de concrete noden van de scholen en hun medewerkers. Wij willen ook een direct antwoord kunnen geven op de actuele ontwikkelingen binnen onderwijs. Voor dit alles hebben wij een trajectmatig vakoverstijgend aanbod ontwikkeld, als aanvulling op de reeds bekende ondersteuningsinitiatieven. Wij zijn blij dit verruimde begeleidingsaanbod van de DPB SO voor het schooljaar aan u te kunnen voorstellen in onze brochure. De brochure omvat een zo volledig mogelijk en duidelijk gestructureerd overzicht van het aanbod voor scholen, doelgroepen en netwerken. Uiteraard is deze opsomming niet exhaustief: ons begeleidingswerk blijft steeds vraaggestuurd, zowel voor school- als klasbezoeken als voor andere ondersteuningsvragen. In de loop van een schooljaar kunnen ook nieuwe initiatieven vanuit de DPB ontstaan. Wij hopen met dit ondersteunings- en begeleidingsaanbod te beantwoorden aan vragen die bij veel collega s leven. Marleen Lietaer hoofdbegeleider SO Jan Verpoest directeur DPB Begeleidingsaanbod schooljaar p. 2

3 INHOUDSTAFEL DEEL A: Aanbod voor scholen I II Vakgerichte ondersteuning van leraren tijdens school- en klasbezoeken 5 Trajectmatig vakoverstijgend aanbod a Identiteitstraject 6 b Actief Leren 7 c Vakgroepwerking 8 d Evaluatie 10 e Taalbeleid 11 f Beleidsvoerend vermogen en zelfevaluatie 13 g (zelf)evaluatie voor leerkrachten 14 h Onderzoekend leren en onderzoekscompetentie in de tweede en derde graad aso 15 i Handelingsgericht werken 16 j VOET 16 k Opvoedingsproject en schoolpastoraal 17 l Optimale ontplooiingskansen: op weg naar (school)interne kwaliteitszorg 18 m Trajectbegeleiding voor GOK-teams 20 n ICT-beleid 21 DEEL B: Aanbod voor doelgroepen I Beginnende leraren 22 a Starterskit voor BSO-leraren 22 b Dagen voor beginnende leraren (eerstejaars) 22 c Dagen voor beginnende leraren (tweedejaars) 23 II Directies 24 a Beginnende directies 24 b Alle directies 24 III Ondersteunend personeel 24 IV Het middenkader 24 Begeleidingsaanbod schooljaar p. 3

4 V Mentoren 25 a Bijeenkomsten op niveau scholengemeenschap 25 b Dag van de mentor 25 VI Andere dagen voor doelgroepen 25 DEEL C: Diocesane netwerken a Per scholengemeenschap 26 b Per studiegebied 26 c Vakgebonden 27 d Andere 28 Aanvraagformulier voor een begeleidingsbezoek 31 Begeleidingsaanbod schooljaar p. 4

5 DEEL A: Aanbod voor scholen I Vakgerichte ondersteuning van leraren tijdens school- en klasbezoeken Eén van de kerntaken van de pedagogische begeleiding is het versterken van de beroepsbekwaamheid van de leraren. Om dit te realiseren is er binnen ons aanbod steeds een bijzondere zorg en aandacht voor de beginnende leraar (zie hiervoor ook doelgroepen). Daarnaast blijft de ondersteuning en begeleiding van leraren tijdens alle fasen van hun loopbaan een belangrijk aandachtspunt. We blijven dan ook zoeken naar een optimalisering van deze opdracht. Daarom hebben wij als begeleidingsdienst heel duidelijk de kaart getrokken van de schoolbezoeken. Wij willen ook het komende schooljaar resoluut op deze piste verder gaan. Tijdens een schoolbezoek zijn één of meer vakbegeleiders (bijvoorbeeld van aanverwante vakken, die soms ook door dezelfde leraar gegeven worden) een hele dag op de school aanwezig. Dat betekent dat er naast tijd voor klasbezoeken ook ruimte kan zijn voor vakvergaderingen, overleg met de mentoren, vakcoördinatoren en andere leraren. Zo krijgen ook meer ervaren leraren de kans om in gesprek te gaan met de vakbegeleider. Het kan ook nuttig zijn dat de schoolbegeleider op één van die schoolbezoeken aanwezig is om gewenste vakoverstijgende begeleidingsinitiatieven te bespreken. Het aanvraagformulier voor vak- en schoolbegeleiding is in functie van deze schoolbezoeken opgesteld. Daarnaast blijft de mogelijkheid om een bezoek voor een individuele leraar aan te vragen of de vakbegeleider uit te nodigen voor een vakvergadering. Het aangepaste formulier wordt digitaal bezorgd via de Diocesane Mededelingen van augustus en u vindt de papieren versie reeds in deze brochure. We durven suggereren om bij het begin van het schooljaar, in overleg met de vakcoördinatoren, de eigen noden en wensen te inventariseren en van daaruit de aanvraagformulieren in te vullen. Begeleidingsaanbod schooljaar p. 5

6 II Trajectmatig vakoverstijgend aanbod Wij willen van meet af aan de aandacht vestigen op het duidelijk procesmatig karakter van het onderstaand aanbod. Alle onderzoek naar onderwijsefficiëntie wijst er immers op dat vernieuwingen veel meer ingang vinden wanneer daar op een gestructureerde, in de tijd gespreide, manier rond gewerkt wordt. Voorafgaand aan elk begeleidingstraject zal in een intakegesprek getoetst worden naar de noden en verwachtingen van de school en haar korps. Het begeleidingsaanbod wordt dan in een schooleigen versie vertaald. a Identiteitstraject Doelstellingen De school ondersteunen in haar reflectie over identiteit met een vertaling in een pedagogisch project en concreet beleidsplan met missie en doelen. Via een gestructureerde aanpak komen we tot strategische en operationele doelen waarmee we een sterke verankering in de concrete schoolwerking beogen. Directie + werkgroep Marleen Lietaer Schoolbegeleider Intakegesprek Directie / directieteam o.m. aandacht voor de samenstelling van de werkgroep. De directie maakt altijd deel uit van de werkgroep. Sessie 1 Sessie 2 Sessie 3 Sessie 4 Sessie 5 - Voorstelling van het identiteitstraject - Omgevingsanalyse en het formuleren van de missie van de school - Op zoek naar de onderliggende waarden van waaruit we werken - Koppeling aan het pedagogisch project - Formuleren van de doelen Personeelsvergadering / pedagogische studiedag - Terugkoppelen van missie, waarden en pedagogisch project naar de voltallige personeelsgroep - Doelen en strategische initiatieven toetsen aan de hele groep Opstellen van een beleidsplan en de nodige actieplannen Betrokken begeleiders De schoolbegeleider Timing In afspraak met directie Opvolging Directie, schoolbegeleider en andere (vak)begeleiders (afhankelijk van de gekozen doelen/prioriteiten) Begeleidingsaanbod schooljaar p. 6

7 b Actief Leren Doelstellingen Leraren bewust maken van het concept actief leren, actief leren bespreekbaar maken, een behoefte creëren om actief leren toe te passen en reflecteren over het gebruik van actief leren in de eigen lespraktijk. Alle leraren Marleen Lietaer Eef Rombaut Intakegesprek Sessie 1 Directie / directieteam / beleidsgroep / schoolbegeleider / Eef Rombaut : de leraren van alle vakgebieden (max. 20 deelnemers per sessie) Duur: 2.30 uur Actief leren is een visie op leren waarbij probleemoplossend en creatief denken centraal staat, teneinde de motivatie, de betrokkenheid en het inzicht bij alle leerlingen te verhogen. Via de leerstijlentheorie van Kolb worden we als leraar bewust van onze eigen onderwijsstijl en het effect ervan. Ook worden de elementen besproken die nodig zijn in de leeromgeving om tot verhoogde motivatie en inzicht te komen. Dat leerlingen knap zijn op verschillende manieren wordt gekaderd binnen de theorie van meervoudige intelligentie. Via activerende werkvormen reflecteren we in groepjes over de meerwaarde van 'actief leren' binnen onze onderwijspraktijk. Sessie 2 : alle vakgroepen of domeingroepen Op basis van de beginsituatie van de vakwerkgroep wordt een mogelijke implementatie van aspecten van actief leren in de eigen lespraktijk aan de hand van concrete voorbeelden verder uitgewerkt en uitgediept met de vakgroep/domeingroep door de pedagogische vakbegeleider en/of Eef Rombaut. Sessie 3 : alle vakgroepen of domeingroepen Binnen de aangereikte kaders reflecteren over de suggesties en het uitgeteste materiaal uit sessie 2 en het uitwisselen van zelf ontworpen materiaal. Betrokken begeleiders Sessie 1: Eef Rombaut Sessie 2 en 3: invulling na afspraken op het intakegesprek Begeleidingsaanbod schooljaar p. 7

8 c Vakgroepwerking Doelstellingen Ondersteuning en verbetering van de vakgroepwerking in de school Directie + vakcoördinatoren + alle leraren Werkgroep Een kernteam + de vakcoördinatoren Aantal + soort sessies (onderwerp/werkgroep of plenair/werkvormen/ ): 1ste schooljaar Intake met directie Het begeleidingstraject loopt over twee schooljaren. In het eerste schooljaar is het de bedoeling om met een kerngroep het beleid van de vakgroepwerking binnen de school uit te werken. Doel is zicht te krijgen op: - de vakgroepwerking in de school, - de visie van het directieteam en het middenkader rond vakgroepwerking. Er wordt een timing opgesteld voor het traject. Aanwezig: het directieteam, het middenkader, de schoolbegeleider en iemand van het kernteam vakgroepwerking binnen de DPB. Sessie 1 Een vergadering met de directie en de vakcoördinatoren. Aan de hand van een werkinstrument evalueren de vakcoördinatoren in groepjes de huidige werking van hun eigen vakgroep en de organisatie van de vakgroepwerking in de school. Daarna bepalen ze de prioriteiten voor een goede vakgroepwerking in de school. Tussen sessie 1 en sessie 2 wordt binnen de school een kerngroep vakgroepwerking opgericht. In deze groep zitten naast afgevaardigden van de directie en het middenkader ook een beperkt aantal vakcoördinatoren, representatief voor de school. Deze kerngroep legt de krachtlijnen van de toekomstige vakgroepwerking vast. Sessies 2 en 3 De kerngroep vakgroepwerking binnen de school werkt de prioriteiten uit. Aanwezig: de leden van de kerngroep vakgroepwerking binnen de school, één lid van het kernteam vakgroepwerking binnen de DPB en de schoolbegeleider. Sessie 4 Een informatieve plenaire vergadering voor alle leraren met als doel: - het sensibiliseren van de leraren over vakgroepwerking aan de hand van een powerpointpresentatie door de DPB, - het informeren van de leraren over de resultaten van de besprekingen in sessie 2 en sessie 3. Aanwezig: alle leraren, de directie van de school, één lid van het kernteam vakgroepwerking binnen de DPB en de schoolbegeleider. Begeleidingsaanbod schooljaar p. 8

9 Sessie 5 (facultatief) Dit is een aanvullende sessie van 2 uur voor de vakcoördinatoren over werken in team. Via het model van het kernkwadrant van Offman leren de deelnemers meer over zichzelf in relatie met anderen. Ze krijgen inzicht in de samenhang tussen hun kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën. Ze leren zichzelf kennen, de basis om in relatie te treden met anderen vanuit positieve energie. Aanwezig: de vakcoördinatoren, Annick Van der Stricht. 2de schooljaar Sessie 6 (begin schooljaar) In het tweede schooljaar is het de bedoeling om de concrete werking van de afzonderlijke vakgroepen te optimaliseren. Het bepalen van de prioriteiten per vakgroep met hulp van de vakbegeleider. Aanwezig: alle leraren van de vakgroep, de diocesane vakbegeleider. Sessie 7 (einde schooljaar) De resultaten van de vakgroepwerking worden per vakgroep besproken. Aanwezig: alle leraren van de vakgroep, de diocesane vakbegeleider. Betrokken begeleiders De schoolbegeleider, Annick Van der Stricht, Dirk De Bock en Luc De Wilde als leden van het kernteam vakgroepwerking, de vakbegeleiders. Timing In afspraak met directie wordt de verdeling van de sessies over twee schooljaren besproken. Benodigdheden/faciliteiten Een lokaal met computer, beamer, overheadprojector en scherm voor de sessies 1, 4 en 5, meerdere lokalen voor de sessies 6 en 7. Opvolging Directie, schoolbegeleider, begeleiders van het kernteam vakgroepwerking. Per vakgroep kan ook de vakbegeleider aan verdere opvolging en ondersteuning doen: evaluatie van de gekozen prioriteiten (hoe ver staat men? wat valt er nog te doen? wat is een volgende prioriteit? - waar men wil men verder aan werken?). Begeleidingsaanbod schooljaar p. 9

10 d Evaluatie Doelstellingen Een langetermijnvisie op evaluatie van leerlingen helpen ontwikkelen. Ondersteunen bij de concretisering van die schooleigen visie. Alle leraren Marleen Lietaer Werkgroep Een beleidsgroep (pedagogische raad, vakcoördinatoren, directieraad ) Intakegesprek Sessie 1 Directie / directieteam Tijdens het intakegesprek wordt de startsituatie in kaart gebracht. De beleidsgroep (met directie) krijgt inzicht in de visie op evaluatie en maakt een schooleigen vertaling van de algemene principes. Sessie 2 1. Plenaire voorstelling van principes van goede evaluatie (ppt) (+/- 20 ) - rekening houdend met de schooleigen vertaling - specifieke items kunnen aan bod komen zoals evalueren in de vrije ruimte, evalueren van excursies, evalueren in practica, 2. Vervolgens per vakgroep - Leraars selecteren drie veelgestelde vragen uit de inhoudstafel van Evalueren, een genuanceerd verhaal. Deze items worden in de vakgroep besproken en geconcretiseerd, rekening houdend met de schoolvisie. De vakbegeleider levert feedback/commentaar. - Ofwel worden enkele vakgebonden casussen getoetst aan FAQ s. Sessie 3 Opvolging: zelfstandig door vakgroep of i.s.m. vakbegeleider Betrokken begeleiders Begeleiders van het kernteam evaluatie en de vakbegeleiders Begeleidingsaanbod schooljaar p. 10

11 e Taalbeleid Doelstellingen Leraren sensibiliseren voor taalbeleid in het algemeen via de sessie Spreekt de leraar Chinees. Via specifieke sessies ondersteuning bieden op het vlak van deelaspecten: taal in toetsen en proefwerken, schrijfkaders, leesstrategieën De sessies kunnen afzonderlijk of als traject aangevraagd worden. Taalbeleidscoördinatoren kunnen ook altijd hun vragen/bekommernissen doorsturen en kunnen rekenen op ondersteuning. Alle leraren en coördinatoren en de werkgroep taalbeleid Marleen Lietaer Riet De Vos Intakegesprek Thema 1 Directie/directieteam Spreekt de leraar Chinees? (Riet De Vos) Sessie van anderhalf uur max. 100 deelnemers Gebruiken leraren en leerlingen nog dezelfde taal? Waarom hebben veel leerlingen moeite met de taal die we op school hanteren? Hoe maken we van alle leraren bewuste taalleraren? Onze minister verwacht dat elke school een taalbeleid voert. Wat is dat en hoe begin je eraan? In deze interactieve workshop krijg je info en tips om een taalbeleid op te starten en/of verder uit te bouwen. Thema 2 Taal in toetsen en proefwerken (Riet De Vos en Martine Gillis) Sessie van anderhalf uur max. 40 deelnemers Leerlingen scoren soms zwak op toetsen en proefwerken. Misschien hebben ze te weinig gestudeerd? Misschien beschikken ze over onvoldoende woordenschatkennis en leesvaardigheid? Zitten er soms taaldrempels in de vraagstelling? We onderzoeken verschillende toetsvragen en bouwen samen een kijkwijzer uit. Thema 3 Schrijfkaders als extra ondersteuning bij schrijven en leren (Riet De Vos en Martine Gillis) Sessie van anderhalf uur max. 20 deelnemers In deze interactieve workshop gaan we na wat schrijfkaders zijn, wanneer en hoe je die inzet. We zoeken naar voor- en nadelen en staan stil bij enkele praktijkvoorbeelden. Begeleidingsaanbod schooljaar p. 11

12 Thema 4 Leesstrategieën (Riet De Vos, Martine Gillis en Martine Van Overmeiren) Sessie van anderhalf uur max. 20 deelnemers In de lessen Nederlands leren de leerlingen wat leesstrategieën zijn, wanneer en hoe ze die kunnen toepassen. Ook leraren van niettaalvakken kunnen deze strategieën toepassen; zo werken ze mee aan de transfer. In deze interactieve workshop gaan we na hoe we die leesstrategieën ook kunnen toepassen op teksten uit zaakvakken. Thema 5 Taalsteun in IO s (Riet De Vos i.s.m. Ingrid Molein) IO s bieden een ideale kans om aan taalbeleid te werken en zo leerlingen taalvaardiger te maken via instructietaal Nederlands en via toepassing van kennis, vaardigheden, strategieën en methodieken uit de lessen Nederlands. We lichten dit alles toe en illustreren via een interactieve oefening. Tot slot geven we nog enkele taaltips voor leerlingen en leraren mee. Thema 6 Van tekst zonder beeld naar beeld zonder tekst (Pol Raes en Paul Rosier) Op een interactieve manier word je meegenomen in het verhaal van tekst zonder beeld naar beeld zonder tekst. Door middel van experimenten ervaar je de kracht van het beeld. Taalbeleid met de beeldtaal als universele taal. Tijdens deze workshop verken je ongekende aspecten van taal. Thema 7 Elke leerkracht heeft een oogje op taal (Martine Van Overmeiren) In één en dezelfde klas zitten sterke(re) en zwakke(re) leerlingen. Van elke leraar wordt verwacht dat hij goed kan observeren, aandacht heeft en open staat voor verbale en non-verbale signalen van zijn leerlingen en er op gepaste manier op reageert. De leeromgeving moet uitnodigen tot interactie, zowel tussen de leraar en de leerlingen als tussen de leerlingen onderling. Elke leraar moet kunnen omgaan met de taalheterogeniteit die zich nagenoeg in elke klas voordoet. Om alles in goede banen te leiden, moet hij bovendien over heel wat talenten en vaardigheden beschikken om de lat (voor taal) hoog te leggen en de jongeren, alle jongeren uit dezelfde klas vol diversiteit, over deze lat te helpen. Je hebt als leerkracht immers de opdracht met deze groep de eindtermen te halen of ontwikkelingsdoelen voor ogen te houden. Deze werkwinkel hoopt hierbij inzicht te brengen. Thema 8 Instructietaal (Marijke Decavel) Een beleid voeren rond eenduidige communicatie en klare instructietaal is een uitdaging voor elke school. Hoe kun je als team nadenken over communicatiestrategieën naar alle betrokkenen? Kun je instructietaal voor leerlingen opbouwend koppelen aan de vakoverschrijdende eindtermen leren leren? Een kijkwijzer helpt je om verschillende mogelijkheden te Begeleidingsaanbod schooljaar p. 12

13 verkennen. Thema 9 Taaldrempels tussen school en thuis (Bellinda Staelens) 1 sessie van 1 ½ uur max 25 deelnemers Voor heel wat leerlingen is er een enorme kloof tussen hun concrete leefwereld en thuistaal tegenover de taal en verwachtingen die vanuit de school (uit)gesproken worden. Aan de hand van concrete situaties gaan we op zoek naar kansen voor een constructieve communicatie tussen alle betrokken partijen. Thema 10 Wensen de school en de collega s misschien eerder te focussen op een opbouwende communicatie met ouders? Op school ontdek je immers de grote diversiteit aan leerlingen. Voor elke leerling heeft de leraar het beste voor. Ook ouders zijn oprecht bezorgd om de toekomst van hun kind. En toch merken we dat we elkaar over deze gedeelde bezorgdheid niet steeds ontmoeten: we gaan soms in conflict met ouders, sommige ouders blijven weg op oudercontacten, beantwoorden brieven niet, als leerkracht zien we op tegen slechtnieuws gesprekken, Tijdens deze sessie denken we samen na over vormen van dynamische verbondenheid via de meest passende communicatie tussen ouder, leerling en leraar met aandacht voor o.a. moeilijke gesprekken, Betrokken begeleiders Riet De Vos, Martine Gillis, Ingrid Molein, Martine Van Overmeiren, Pol Raes, Paul Rosier, Marijke Decavel en Bellinda Staelens f Beleidsvoerend vermogen en zelfevaluatie Doelstellingen Het beleidsvoerend vermogen van de school verhogen door beleidsteams wegwijs te maken in een aantal theoretische kaders en bruikbare technieken. Het reflectief vermogen van scholen vergroten. Scholen ondersteunen in de bepaling van prioriteiten en de gestructureerde aanpak ervan. Directieteams en beleidsbetrokken groepen Marleen Lietaer Jeroen Van Acker Werkgroep Samenstelling: de leden moeten een mandaat hebben om mee na te denken over het beleid van de school Intakegesprek Sessie 1 Met directie Beleidsvoerend vermogen Deze sessie bestaat uit 2 delen: - in een eerste deel krijgen de leden van de werkgroep een theoretisch kader van beleidsvoerend vermogen, - vervolgens vullen ze een beknopte algemene enquête in om de Begeleidingsaanbod schooljaar p. 13

14 eigen school in dit kader te kunnen plaatsen. Sessie 2 Sessie 3 Zelfevaluatie Vanuit het theoretisch kader van sessie 1 kijken we naar zelfevaluatie als middel tot een breed gedragen en weldoordacht beleid. In overleg met de werkgroep wordt gezocht naar het meest geschikte instrument en vervolgpad. Mogelijk zijn o.m. DISO en IZES. Daarnaast beschikken we over een reeks kleinere zelfevaluatie-instrumenten rond deelgebieden (taalbeleid, vakoverschrijdende eindtermen, leerlingenevaluatie, personeelsbeleid, leerlingenbegeleiding.) gestoeld op het theoretisch kader van de pijlers van beleidsvoerend vermogen. Afhankelijk van het gekozen instrument Betrokken begeleiders Schoolbegeleiding Timing Een schooljaar g (Zelf)evaluatie voor leerkrachten Doelstellingen Leraren stimuleren om aan zelfevaluatie te doen door hun leerlingen te bevragen. Aanreiken van een aantal tips en contextvoorwaarden. Een overzicht geven van beschikbare tools. leraren Marleen Lietaer Jeroen Van Acker Intakegesprek Sessie 1 Met directie De leraren krijgen een introductie over wat zelfevaluatie inhoudt. Waarom aan zelfevaluatie doen? Wanneer? Wanneer zeker niet? Welke tools zijn er beschikbaar? De leraren die de stap willen zetten, kiezen in onderling overleg een zelfevaluatie-instrument. We spreken een experimenteertiming af. Sessie 2 Uitwisseling van ervaringen. Kunnen we meer collega s over de streep trekken? Betrokken begeleiders Schoolbegeleiding Timing Volgens afspraak Begeleidingsaanbod schooljaar p. 14

15 h Onderzoekend leren en onderzoekscompetentie in de tweede en derde graad aso Situering Van de scholen wordt verwacht dat ze werken aan de realisatie van de specifieke eindtermen (in het bijzonder SET onderzoekscompetentie ) binnen elke pool van de aangeboden studierichtingen in de derde graad aso en aan de cesuurdoelen in elke pool in de tweede graad aso. Doelstelling Ondersteuning bieden bij het uitbouwen van een leerlijn onderzoekend leren in de tweede en derde graad en de realisatie van de SET onderzoekscompetentie in elke pool in de derde graad aso. Leraren tweede en derde graad aso: aardrijkskunde, economie, humane wetenschappen, Grieks, Latijn, moderne vreemde talen, Nederlands, sport, wetenschappen, wiskunde. Marleen Lietaer Intakegesprek Sessie 1 Directie/directieteam De specifieke noden van school en leraren worden afgetoetst en het begeleidingstraject wordt afgestemd op de schooleigen noden. 1 Algemene inleiding waarin de thematiek en de leerlijn in het onderzoekend leren en de onderzoekscompetentie gesitueerd wordt. Wat wordt er verwacht en wat niet? Welke zijn de implicaties op schoolniveau? 2 Overleg van de vakleraren met hun respectieve vakbegeleider: Beginsituatie: hoe werken de vakleraren momenteel aan onderzoekend leren en de onderzoekcompetentie? Welke vragen zijn er? Vanuit voorbeelden het onderzoekend leren en het verwerven van de onderzoekcompetentie kaderen in de leerplandoelstellingen van het vak. Afspraken maken over het eventueel bijsturen van bestaande opdrachten en initiatieven, het ontwikkelen van nieuwe opdrachten en plannen van nieuwe initiatieven. Duur: 2 u 30 Sessie 2 Overleg van de vakleraren met hun respectieve vakbegeleider: Opvolging van sessie 1 Welke initiatieven hebben de vakleraren genomen n.a.v. sessie 1? Welk materiaal is er ontwikkeld? Uitwisseling van ervaringen en bedenkingen Complementair aan het DPB-aanbod is er de herneming van de nascholing van het VVKSO : onderzoekscompetentie in de leerplannen derde graad aso. De deelnemers (minimum 3 per school) worden tijdens vier interactieve sessies op weg gezet om als trekkers de realisatie van de SET OC in de eigen school vorm te geven. Begeleidingsaanbod schooljaar p. 15

16 i Handelingsgericht werken Doelstellingen Personeelsleden stimuleren om Handelingsgericht werken te zien als mentaliteit van waaruit men op school kan werken: een positieve pedagogisch-didactische kijk op leerlingen. Directie + CLB-medewerker + werkgroep (creatieve kritische sleutelleraren / coördinator /leerlingbegeleider/ ) Marleen Lietaer Schoolbegeleider Intakegesprek Sessie 1 Sessie 2 Sessie 3 Directie / directieteam Met directie + werkgroep Voorstelling van handelingsgericht werken, schets van het theoretisch kader met de 7 uitgangspunten. Met directie + werkgroep Wat betekent handelingsgericht werken voor onze school? Welke prioriteiten stellen we? Met directie + werkgroep Communicatiestrategie: wat en hoe brengen we deze inzichten naar alle personeelsleden? Opvolgingssessie(s) Directie, schoolbegeleider en andere (vak)begeleiders (afhankelijk van de gekozen doelen/prioriteiten). Betrokken begeleiders De schoolbegeleider j VOET Doelstellingen Sinds 1 september 2010 werken scholen aan de nieuwe VOET. Het opzet - binnen een nieuw ordeningskader - biedt scholen kansen om zelf beleid te voeren. Werken aan de VOET is bouwen aan een verhaal waar de leerling beter van wordt. De manier waarop een school haar VOET-werking met kans op succes kan aanpakken, kreeg afgelopen maanden vorm in een stappenplan. Scholen die ondersteuning wensen bij het opstellen van een stappenplan op maat en de concrete uitwerking hiervan, kunnen een beroep doen op hun schoolbegeleider. Alle leraren / de werkgroep VOET Schoolbegeleider Begeleidingsaanbod schooljaar p. 16

17 Intakegesprek Sessie 1 Sessie 2 (indien nog nodig) Sessie 3 (ad hoc) Voorbereidende werkvergadering met enkele leraren van de werkgroep VOET en/of de directie: vaststellen van een stand van zaken, beluisteren wensen, vastleggen data en inhoud gewenste sessie(s). WERKGROEP VOET: de visietekst VOET, het schoolplan-voet (wie, wat, wanneer, waar), het VOET-dossier (documentatie van het team en verantwoordingsplicht) Plenaire voorstelling van de nieuwe VOET en implementatie binnen eigen schoolcontext. (+/- 90 ) Na de voorstelling van de nieuwe VOET gaan de leraren aan de hand van praktisch materiaal zelf aan het werk en krijgen ze een methode aangereikt om binnen de school op een zinvolle manier werk te maken van de inspanningsverplichting rond VOET die het decreet oplegt. Met eigen vakbegeleider: wanneer een vakvergadering met de betrokken vakbegeleider gepland is, wordt binnen de vakgroep vanuit het servicedocument besproken voor welke VOET inspanningen kunnen geleverd worden vanuit het vak. Betrokken begeleiders School- en vakbegeleiders. k Opvoedingsproject en Pastoraal Doelstellingen Ondersteuning bieden om het schooleigen opvoedingsproject te concretiseren, de schoolpastoraal te herbronnen en de aandacht voor rouw en verlies in de school te integreren. Alle personeelsleden en werkgroepen (o.m. schoolpastoraal) op school- of scholengemeenschapsniveau Marleen Lietaer Bellinda Staelens Intakegesprek Thema 1 Directie/directieteam Het opvoedingsproject vertaald (i.s.m. kernteam taalbeleid) 1 sessie van 1 ½ uur max. 25 deelnemers In de metaforische taal zitten veel mogelijkheden om het opvoedingsproject ter sprake te brengen. Vandaar het belang van verhalen die aan het denken zetten, van poëtische en evocatieve taal, van visuele kunst en van beeldtaal in velerlei vormen. We verkennen via concrete voorbeelden in scholen hoe dit gerealiseerd wordt en hoe men dit ook in de eigen school op gang kan brengen. Thema 2 De schoolpastoraal doorgelicht 3 sessies van 1 ½ uur pastorale groep Begeleidingsaanbod schooljaar p. 17

18 Ook in een katholieke school is de geseculariseerde samenleving in alle facetten aanwezig. Dit creëert voor de pastorale werking een uitdagend spanningsveld en een zoektocht naar draagvlak en kracht. In drie sessies evalueren we de bestaande werking, de mogelijkheden en beperkingen in de eigen schoolcontext en de kansen tot herbronning. Thema 3 Omgaan met verlies op school 4 sessies van 1 ½ uur kernteam (ledos) Als mens worden wij allemaal geconfronteerd met grote en kleine verliezen. Ook in een school is dit een dagelijkse realiteit, zowel bij jongeren als volwassenen. Sommige verliezen kunnen zeer ingrijpend zijn voor ons leven. Hoe kunnen wij opvoeden tot weerbaarheid en verlieskunde? Hoe kunnen wij als school de juiste aandacht geven in crisissituaties? Vanuit concrete ervaringen in scholen en deskundige inzichten tekenen we krijtlijnen uit voor de school. Ook het schooleigen opvoedingsproject komt daarbij ter sprake. Thema 4 Van opvoedingsproject naar onderwijspraktijk 1 à 3 sessies naargelang de doelgroep (bv. aanvangsbegeleiding, leidinggevenden, personeelsleden ) De identiteit van een school krijgt een tastbare vorm in het schooleigen pedagogisch project. Dit project vormt het referentiekader voor alle beslissingen en engagementen. In gesprekken met diverse doelgroepen wordt stilgestaan bij de inhoud van het schooleigen project. Aldus kan het geïnitieerd worden, in concrete doelen vertaald en inspirerend zijn voor het pedagogisch handelen. Betrokken begeleiders Bellinda Staelens, schoolbegeleiding l Optimale ontplooiingskansen: op weg naar (school)interne kwaliteitszorg Doelstellingen Dit traject wil de school ondersteunen bij het (verder) uitbouwen van een structurele aanpak van diversiteit in al haar aspecten. Mogelijke doelen: De school ontwikkelt een beleid dat gericht is op optimale ontplooiing van elke leerling De school verhoogt haar professionalisering op het vlak van preventie en begeleiding De leden van het schoolteam zien de diversiteit in de klas als resultaat van met meervoudig knap zijn van leerlingen De school beschouwt het inschrijvingsmoment als hét sleutelmoment voor het afsluiten van een partnerschap met de ouders: werken met een jongere is een verhaal van gedeelde Begeleidingsaanbod schooljaar p. 18

19 zorg en gedeelde verantwoordelijkheid De school verhoogt de betrokkenheid van ouders uit kwetsbare gezinnen door het voeren van een actief en drempelverlagend communicatiebeleid De leden van het schoolteam zijn in staat signalen van kwetsbaarheid te zien en te interpreteren De leden van het schoolteam zijn in staat adequaat om te gaan met deze signalen van kwetsbaarheid De school verwerft inzichten in mechanismen en indicatoren van kansarmoede en uitsluiting De school krijgt zicht op de problematiek in de eigen school (zichtbare en verdoken kansarmoede) De school zet (verdere) concrete stappen om rond deze problematiek emancipatorisch te werken U kan de aangeboden thema s programmeren tijdens een personeelsvergadering of op een pedagogische studiedag. Directie, werkgroep GOK, leerlingbegeleiders, leerkrachten die als sleutelfiguur andere collega s kunnen enthousiasmeren, alle leerkrachten en de CLB-medewerker van de school Marleen Lietaer Marijke Decavel Martine Van Overmeiren Intakegesprek Directie/directieteam De verkenning van de schooleigen kenmerken is bepalend voor de verdere uitbouw van het traject. De focus binnen dit traject zal steeds liggen op die leerlingen die omwille van hun socioeconomische leefomgeving van bij de start minder kansen hebben. In dit traject gaan we samen (school, CLB en begeleiding) op zoek naar de (aan)gepaste weg om voor de eigen leerlingen te komen tot een resultaatgerichte oplossing: alle leerkrachten ontdekken de sterkte van de diversiteit binnen hun klasgroep/binnen hun school. Welke en hoeveel sessies dit traject omvat, wordt in overleg met de school bepaald. Thema 1 Thema 2 Misschien wenst het team dit te doen door te starten vanuit de kracht van een goed inschrijvingsteam dat in communicatie met ouders werkt rond het welbevinden van de leerling. Wensen de school en de collega s misschien eerder te focussen op een opbouwende communicatie met ouders? Op school ontdek je immers de grote diversiteit aan leerlingen. Voor elke leerling heeft de leraar het beste voor. Ook ouders zijn oprecht bezorgd om de toekomst van hun kind. En toch merken we dat we elkaar over deze gedeelde bezorgdheid niet steeds ontmoeten: we gaan soms in conflict met ouders, sommige ouders blijven weg op oudercontacten, beantwoorden brieven niet, als leerkracht zien we Begeleidingsaanbod schooljaar p. 19

20 op tegen slechtnieuws gesprekken, Tijdens deze sessie denken we samen na over vormen van dynamische verbondenheid via de meest passende communicatie tussen ouder, leerling en leraar met aandacht voor o.a. moeilijke gesprekken, Thema 3 Thema 4 Thema 5 Of schuilt de diversiteit binnen de groep in het meervoudig knap zijn van de leerlingen? In vrijwel elke leerlingengroep komt een brede spreiding van sterk verschillende intelligenties voor. Ieder mens heeft namelijk een eigen profiel van onderling op elkaar inwerkende intelligenties. Wie een leerling aanspreekt op diens intelligentieprofiel mag verwachten dat de leereffecten aanzienlijk toenemen, net als het gevoel van welbevinden. Scholen werken met een zorgteam en zijn misschien op zoek naar een goede verdere uitbouw van de werking van dit team en ondersteuning van hun leerlingbegeleiders om zo een goed aanbod te kunnen uitbouwen naar collega s en leerlingen toe? Ook werken aan schoolkostenbeheersing met een oog voor (kans)armoede van leerlingen kan een vertrekpunt zijn. Kortom, komen tot maximale ontplooiingskansen is geen smeltkroes van verschillende vormingen samen, maar is een groeien van een team binnen de school met aandacht voor Betrokken begeleiders Martine Van Overmeiren m Trajectbegeleiding voor GOK-teams Doelstellingen Het GOK-team doorloopt de volledige GOK-cirkel. Het GOK-team denkt na waarom de school kiest voor bepaalde GOK-thema s. Het GOK-team ontwikkelt visie rond de inzetbaarheid van GOK. Het GOK-team neemt initiatief om de werking tot op de werkvloer te laten doordringen. Het GOK-team zet in op communicatie met de betrokken partijen rond GOK. Het GOK-team overlegt over de meetbaarheid van de effecten van de acties. Het GOK-team ontwikkelt instrumenten die ingezet kunnen worden voor de zelfevalutie. Het GOK-team zet in op de verankering van aandacht voor leerlingen met minder kansen, ook na het aflopen van de 4de GOK-cyclus. GOK-teams die gedurende 3 schooljaren op regelmatige basis (3x/ schooljaar) hun werking en de opvolging van de GOK-cirkel onder Begeleidingsaanbod schooljaar p. 20

21 de loep wensen te nemen i.s.m. de pedagogische begeleiding Marleen Lietaer Martine van OVermeiren 3 sessies Het vastleggen van de 3 sessies/schooljaar gebeurt in overleg met de directie. Er wordt 1 overlegmoment per trimester gepland waarbij het GOK-team en een directielid aanwezig kunnen zijn. Betrokken begeleider Martine Van Overmeiren n ICT-beleid Doelstellingen ICT-beleid van scholen ondersteunen. Directies, ICT-team, ICT-coördinatoren Marleen Lietaer Aantal + soort sessies Scholen die ondersteuning willen bij het uitbouwen of verder uitbouwen van hun ICT-beleid kunnen een beroep doen op de DPB. Hoe dit ondersteuningstraject er concreet uit kan zien, is erg situatie afhankelijk en wordt steeds in overleg met de school uitgetekend. Betrokken begeleiders Greet Vanderbiesen Timing Volgens afspraak Begeleidingsaanbod schooljaar p. 21

22 DEEL B: Aanbod voor doelgroepen Het onderstaande vormingsaanbod richt zich tot welomschreven doelgroepen binnen het secundair onderwijs: beginnende leraren, (D)BSO-leraren, (beginnende) directies, mentoren, leerlingbegeleiders, ondersteunend personeel, coördinatoren, pastorale medewerkers, Deze dagen bieden naast het luik vorming mogelijkheden tot netwerken en informeel overleg. We onderscheiden vormingstrajecten en eendaagse vormingsinitiatieven. I Beginnende leraren a Starterskit voor BSO-leraren Deze vormingssessie is bedoeld voor startende leraren in (D)BSO. De nascholing wordt zowel op de eerste als op de tweede woensdagnamiddag van september (7 en 14 september 2011) aangeboden en gaat vooraf aan de dagen van beginnende leraren. Deze starterskit heeft tot doel beginnende leraren in het (D)BSO te laten ontdekken wie die (D)BSOleerling wel is en hoe zij daar als leraar aan de slag kunnen. Daarnaast reiken we concrete tips aan die leraren sneller op een comfortabele weg kunnen zetten in hun dagelijks functioneren in het (D)BSO. b Dagen voor beginnende leraren (eerstejaars) Doelstellingen Bevorderen van de professionele ontwikkeling als leraar door: reflectie en zelfreflectie in overleg met andere beginnende leraren over de eerste praktijkervaringen in het onderwijs het aanreiken van concrete ideeën om het klasmanagement te versterken het verwerven van meer inzicht in de visie op het vak, de leerplannen, de vakdidactische principes, gekoppeld aan de kennismaking met de pedagogisch vakbegeleider en toelichting bij documenten zoals de APR 5 het verwerven van meer inzicht in mogelijke vormen van evaluatie om het leerproces van de leerlingen te ondersteunen Beginnende leraren (eerstejaars) + leraren met ervaring die een nieuw vak geven (namiddagprogramma) Marleen Lietaer Begeleidingsaanbod schooljaar p. 22

23 Het aanbod bestaat uit anderhalve dag. De voormiddag van de eerste dag is vakoverschrijdend (klasmanagement). De namiddag bestaat steeds uit een vakoverleg onder leiding van de vakbegeleider. Er wordt informatie gegeven over documenten van de leraar (lesvoorbereiding, jaarplan, agenda), leerplannen, evaluatiemethodieken, DPB-werking. Verder wordt stilgestaan bij de eerste ervaringen, vragen en mogelijke problemen op de werkvloer. De twee dagen worden om praktische redenen elk twee keer georganiseerd. DAG 1: Sessie 1 (VM) Sessie 2 (NM) woensdag 5 en 12 oktober 2011 Klasmanagement Vakoverleg (o.a. visie op het vak), o.l.v. de vakbegeleider DAG 2: Sessie 3 (NM) woensdag 1 en 8 februari 2012 Vakoverleg (evaluatie), o.l.v. de vakbegeleider Opmerking Men kan zich eventueel inschrijven voor een tweede namiddag zodat men ook het vakoverleg van een tweede vak kan volgen. Het is uiteraard de bedoeling deze dagen voor beginnende leraren te zien in het breder kader van de aanvangsbegeleiding. In combinatie met deze dagen voor beginnende leraren kan ook een klasbezoek door de vakbegeleider aangewezen zijn. c Dagen voor beginnende leraren (tweedejaars) Doelstellingen Inzicht krijgen in het schooleigen opvoedingsproject en stimuleren van actief leren in het eigen vak Beginnende leraren (tweedejaars) Marleen Lietaer woensdag 7 maart 2012 Sessie 1 (VM) Sessie 2 (NM) De voormiddag is vakoverschrijdend, de namiddag vakgebonden Het schooleigen opvoedingsproject Vakoverleg (actief leren), o.l.v. de vakbegeleider Begeleidingsaanbod schooljaar p. 23

24 II Directies a Beginnende directies Tijdens het eerste schooljaar is er een aanbod van drie vormingsdagen voor nieuwe directieleden. - In september is er een onthaaldag waarin nieuwe directies kennismaken met de vicaris en met het aanbod van de onderwijsondersteuning vanuit het DPB, DOB, godsdienstinspectie en PEDIC). - In het tweede trimester ligt de focus op identiteit en spiritualiteit: beziel(end) leidinggeven. - In het derde trimester komt de regelgeving van de delibererende klassenraad aan bod. Tijdens het tweede schooljaar is er een terugkomdag. Deze bijeenkomsten bieden ook steeds ruimte tot collegiaal overleg. b Alle directies Jaarlijks wordt een driedaags directiecongres georganiseerd in Houffalize. Het programma wordt voorbereid door een gemengde werkgroep met directies uit verschillende regio s en scholengemeenschappen en met pedagogisch begeleiders. Er wordt gezorgd voor een gevarieerd aanbod van referaten rond identiteit en zingeving, onderwijsactualiteit, cultuur, en inspirerende praktijkgerichte thema s in werkwinkels. Daarnaast is er veel ruimte voor ontmoeting en gesprek. Een niet te missen gebeuren! Bovendien gaan er jaarlijks in samenwerking met het VVKSO een viertal informatiesessies door. De onderwerpen betreffen onderwijsactualiteit, personeelsreglementering, leerlingen en schoolorganisatie, diverse decreten en hun toepassing. III Ondersteunend personeel De dag van het ondersteunend personeel biedt een waaier aan actuele thema s, gebracht en gekaderd door deskundigen. Deze vormingsdag biedt naast theoretische inzichten ook de mogelijkheid om expertise te delen. In die zin is de dag van het ondersteunend personeel een uitstekende gelegenheid tot netwerken voor de betrokken deelnemers. Om in te spelen op actuele tendensen en op de noden van de doelgroep, wordt deze dag voorbereid met een representatieve werkgroep. Datum: donderdag 2 februari 2012 IV Middenkader Een nieuw initiatief tijdens het komende schooljaar is het congres voor het middenkader. Op 28 en 29 februari organiseren we een 2-daags residentieel congres voor het middenkader. Enerzijds willen we een inhoudelijk sterk programma aanbieden met tal van keuzemogelijkheden over verschillende actuele thema s, anderzijds willen we de onderwijsmensen met een Begeleidingsaanbod schooljaar p. 24

25 middenkaderfunctie de kans bieden om op een informele manier ervaringen en ideeën uit te wisselen. We hopen dat veel directies de meerwaarde van deze formule inzien en bereid zijn om hun medewerkers hiervoor vrij te maken. De uitnodiging met het concrete programma mag u in het najaar verwachten. Daarnaast vragen we uw aandacht voor een vormingstraject dat we in nauwe samenwerking met ons nascholingscentrum PEDIC ontwikkelden: de zesdaagse van de leerlingbegeleiding : Dag 1: 19 september 2011 Juridisch kader (Karolien Billen, juridisch stafmedewerker VVKSO) in de voormiddag De positie van de leerlingenbegeleider binnen de school (relatie met CLB, andere externe partners, medeleerkrachten ) (Marleen Le Clercq, CLB ZOV) in de namiddag Dag 2: 26 september Gesprekstechnieken (Koen Mattheeuws, Art de Co) Dag 3: 3 oktober Contextueel kader: tussen thuis en school (Klaar Hammenecker, zelfstandig kinderpsychologe) Dag 4: 10 oktober Handelingsgericht werken (Benedikte Timbremont, CLB Gent Halvemaan) Dag 5: 17 oktober 2011 Genoeg ge(cyber)pest. Verbindend omgaan met pestproblemen (Gie Deboutte, CEGO Leuven) Dag 6: 24 oktober 2011 De leerlingenbegeleider als coach (Hilde Devinck, ervaringsdeskundige leerlingenbegeleider Sint-Franciscus-Xaveriusinstituut Brugge) Inschrijven kan via de website van PEDIC ( V Mentoren a Bijeenkomsten op niveau scholengemeenschap Begeleiders ondersteunen bijeenkomsten van mentoren op niveau scholengemeenschap. Zij kunnen thema s aanbrengen zoals omgaan met weerstanden, de rol van de mentor in het gesprek met beginnende leraren over de katholieke identiteit, hoe delicate gesprekken voeren, de praktijk van het observeren, Uiteraard kunnen mentoren zelf onderwerpen voorstellen. b De dag van de mentor Jaarlijks organiseren we een vormingsdag voor mentoren. De focus van de vormingsdag op donderdag 17 november 2011 ligt op collegiale visitatie. VI Andere dagen voor doelgroepen - Dag van de muziek: maandag 7 november Dag van het Engels en Duits 29 februari 2012 Begeleidingsaanbod schooljaar p. 25

26 DEEL C: Diocesane Netwerken a Per scholengemeenschap CAIM-voorzitters Frequentie: 3 keer per jaar Onderwerpen: onderwijsactualiteit en de identiteit van het katholiek onderwijs Coördinerende directeurs Frequentie: 5 keer per jaar Onderwerpen: onderwijsactualiteit en de identiteit van het katholiek onderwijs Stafmedewerkers Frequentie: 3 keer per jaar Onderwerpen: onderwijsactualiteit en collegiale consultatie Ankerfiguren Christelijke spiritualiteit voor leidinggevenden Frequentie: 2 keer per jaar Onderwerpen: inspiratie aanreiken rond de identiteit van het katholiek onderwijs b Per studiegebied Diocesane Adviesgroep Nijverheid Directies van de scholen met het studiegebied nijverheid komen samen met de hoofdbegeleider secundair onderwijs en de pedagogisch begeleiders nijverheid. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten,. Diocesane Adviesgroep voor Technisch Adviseurs Coördinatoren De TAC s van de nijverheidsscholen komen samen met de pedagogisch begeleiders nijverheid rond de implementatie van nieuwe leerplannen en de technische aspecten van het studiegebied nijverheid. Diocesane Adviesgroep Handel Directies van de scholen met het studiegebied handel komen samen met de hoofdbegeleider secundair onderwijs en de betrokken pedagogisch begeleiders. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten,. Diocesane Adviesgroep Personenzorg Directies van de scholen met het studiegebied personenzorg komen samen met de hoofdbegeleider secundair onderwijs en de pedagogisch begeleiders personenzorg. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten,. Diocesane Adviesgroep Sport Directies van de scholen met het studiegebied sport komen samen met de hoofdbegeleider secundair onderwijs en de pedagogisch begeleider lichamelijke opvoeding. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten,. Begeleidingsaanbod schooljaar p. 26

27 Diocesane Adviesgroep Land- en Tuinbouw Directies van de scholen met het studiegebied Land- en Tuinbouw komen samen met de hoofdbegeleider secundair onderwijs en de pedagogisch begeleider land- en tuinbouw. De agenda wordt bepaald door de onderwijsactualiteit, nieuwe leerplannen, knelpunten,. c Vakgebonden Netwerken voor leraren Frans Doelstellingen Leraren Frans uit verschillende scholen komen regionaal samen gecoacht door de vakbegeleider: - om bestaande expertise te bundelen; - om didactisch materiaal met elkaar te delen en kritisch te bekijken; - om nieuw materiaal te ontwikkelen - om onderwijskundige thema s te behandelen en te vertalen naar de klaspraktijk; - om in overleg te gaan met elkaar. Leraren Frans 1ste graad Leraren Frans 2de graad Leraren Frans 3de graad (start schooljaar ) Pedagogisch vakbegeleider Frans - Christel Arens (christel.arens@vsko.be) SG Stroming, SG Edith Stein, SG De Bron, SG Meetjesland, SG Scholen aan de Durme, SG Sint-Nicolaas en SG Beveren-Bazel - Veerle Hertveldt (veerle.hertveldt@vsko.be) SG Vlaamse Ardennen, SG Salem, SG Wetteren-Lede, SG Denderland, SG Emmaüs, SG Aalter-Deinze, SG Geraardsbergen en SG Archipel De netwerken komen samen op initiatief van de betrokken leden. De heropstart van de netwerking wordt elk schooljaar in de diocesane mededelingen aangekondigd. Leraren Frans die hiervoor interesse hebben, nemen contact op met hun pedagogisch vakbegeleider. Ze ontvangen dan een persoonlijke uitnodiging. Netwerk voor leraren Duits Doelstellingen Leraren Duits uit verschillende scholen komen regionaal een drietal keer per jaar samen gecoacht door de vakbegeleider: - om bestaande expertise te bundelen; - om didactisch materiaal met elkaar te delen en kritisch te bekijken; - om onderwijskundige thema s te behandelen en te vertalen Begeleidingsaanbod schooljaar p. 27

28 naar de klaspraktijk; - om in overleg te gaan met elkaar. Alle leraren Duits Pedagogisch begeleider Duits Martine Gillis (martine.gillis@vsko.be) In het begin van het schooljaar ontvangen alle vakgroepen Duits via de vakcoördinator een uitnodiging voor de eerste bijeenkomst. De volgende data en onderwerpen worden dan in overleg met de aanwezige leraren vastgelegd. d Andere BSO-coördinatoren Een 5-tal samenkomsten per schooljaar, telkens op dinsdagvoormiddag. Onze enquête heeft geleerd dat u vooral wil focussen op begeleiding van beginnende leraren in BSO én op evaluatie. De begeleiding van beginnende leraren gebeurt via de starterskit voor beginnende leraren in (D)BSO. Het netwerk BSO-coördinatoren zal in focussen op evaluatie in BSO. De inhoud van de overlegmomenten wordt bepaald in overleg met de werkgroep BSO. BSO-coördinatoren met een taakinvulling als leerlingenbegeleider zijn ook welkom in het nieuwe netwerk voor leerlingenbegeleiders. De uitnodigingen voor de netwerken worden gericht aan de directies van scholen met BSO-aanbod en ook rechtstreeks g d naar de BSO-coördinatoren. Kleurrijke scholen Dit overleg brengt scholen samen die rond diversiteit heel wat ervaring hebben en van elkaar kunnen leren. Eén maal per trimester overleggen de betrokkenen rond thema s die de verschillende participanten binnen een kleurrijke school kunnen verrijken. De inhoud van het overleg wordt per schooljaar met een werkgroep samengesteld en geëvalueerd. Pastoraal verantwoordelijken Frequentie: 1 à 2 keer per jaar, regionaal per scholengemeenschap georganiseerd Doorgeven van informatie (met input van externe medewerkers) en uitwisselen van ervaringen, collega s van de andere scholen in de eigen regio leren kennen en ontmoeten. Beroepsspiritualiteit voor directies Frequentie: 4 keer per jaar Gesprekken waarbij leidinggevenden met elkaar van gedachten wisselen over hun persoonlijke bezieling en geloof in hun professionele engagement. Beroepsspiritualiteit voor personeelsleden Frequentie: 4 keer per jaar per school of schooloverstijgend. Gesprekken waarbij leraren en andere personeelsleden met elkaar Begeleidingsaanbod schooljaar p. 28

29 van gedachten wisselen over hun persoonlijke bezieling en geloof in hun professionele engagement. Interne kwaliteitszorg Frequentie: 2 keer per jaar Bevindingen rond deelfacetten van interne kwaliteitszorg worden uitgewisseld. Bewust actief in de klas : gemotiveerde leerkrachten, sleutelfiguren, alle graden, alle richtingen. Min. 3, max. 5 collega s uit dezelfde school. Max. aantal inschrijvingen: 5 scholen Doelen: Aanwezigen wisselen ervaringen uit. Aanwezigen maken kennis met nieuwe werkvormen met aandacht voor de diversiteit in de groep. Aanwezigen kunnen een kader schetsen dat duidt waarom interactieve werkvormen (IAW) een meerwaarde is bij het lesgeven. Aanwezigen leren grenzen verleggen bij het uitproberen van IAW. Aanwezigen ervaren vanuit een leerlinggerichte aanpak hoe IAW de betrokkenheid, de motivatie en het welbevinden van leerlingen verhoogt. Aanwezigen komen tot het ontwikkelen van eigen materiaal. Leerkrachten tekenen in voor 3 sessies die plaatsvinden in het DOB, Marialand 31, 9000 Gent. Sessie 1 (woensdag 12 oktober 2011 van tot 16.00) Vanuit het kader van meervoudige intelligentie duiden we het belang van IAW. Ondertussen verkennen we enkele mogelijke werkvormen en reflecteren we over de toepasbaarheid. Sessie 2 (woensdag 25 januari 2012 van tot 16.00) In deze sessie ondervinden we (via eigen ervaringen) wat de invloed van IAW betekent voor de werkijver, de motivatie en het welbevinden. Sessie 3 (woensdag 25 april 2012 van tot 16.00) Uitwisselingsmoment van zelfontwikkeld materiaal en feedback. Netwerk leerlingbegeleiders frequentie: 2 maal per schooljaar De doelstellingen van dit netwerk zijn tweeërlei: er worden kaders aangereikt om de eigen schoolwerking te versterken of verankeren. Daarnaast leren leerlingenbegeleiders elkaar als collega s kennen en is er kans tot uitwisseling van expertise met aandacht voor delen van zorg, valkuilen, mogelijke oplossingen, Startdatum: dinsdagvoormiddag 4 oktober 2011 en tweede datum na intake met de groep Begeleidingsaanbod schooljaar p. 29

30 Bijkomende inlichtingen over dit begeleidingsaanbod Hoofdbegeleider: Marleen Lietaer GSM Schoolbegeleiders: Helga Bellaert GSM Marijke Decavel GSM Robrecht Vanden Broeck GSM Jeroen Van Acker GSM Begeleidingsaanbod schooljaar p. 30

31 Secundair Onderwijs AANVRAAGFORMULIER voor een BEGELEIDINGSBEZOEK Onze school: nodigt de pedagogisch begeleider 1 dhr. / mevr. uit voor een SCHOOLBEZOEK bestaande uit: een vakvergadering een klasbezoek bij volgende leraren: naam mailadres Geef volgende code: A= 1 ste jaar in onderwijs* klasbezoek liefst vóór (datum) B= 1 ste keer dit vak C= overige 1 U vindt een lijst van alle pedagogisch begeleiders op onze website Begeleidingsaanbod schooljaar p. 31

32 gesprek met de vakcoördinator: overleg / gesprek met: andere activiteit: * voor leraren die het 1 ste jaar les geven, is deelname aan de dagen van de beginnende leraren absoluut aan te bevelen! Contactpersoon voor concrete afspraken i.v.m. datum en planning van het school/klasbezoek Dhr. / mevr.: Telefoon: Begeleidingsaanbod schooljaar p. 32