Hoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Hoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken"

Transcriptie

1 Hoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Oprichtingssymposium, VITP Amsterdam, 9 mei 2012

2 Agenda Waarom intern toezicht? Waar verschillen in- en extern toezicht? Intern toezicht in relatie tot het externe toezicht: de nieuwe toezichtaanpak FOCUS! Conclusies 2

3 Een woord vooraf Waar gaat het om? Toezicht als inspiratiebron It s the pensioendeelnemer, stupid! Vrij naar Bill Clinton, 1992 Artikel 105, lid 2 Pw: De personen die het beleid van een pensioenfonds bepalen of mede bepalen richten zich bij de vervulling van hun taak naar de belangen van de bij het pensioenfonds betrokken deelnemers, andere aanspraakgerechtigden, de pensioengerechtigden en de werkgever en zorgen ervoor dat deze zich door hen op evenwichtige wijze vertegenwoordigd kunnen voelen. 3

4 Waarom intern toezicht? En waarom is intern toezicht en goede governance in het algemeen - bij pensioenfondsen nog belangrijker dan bij ondernemingen? Verplichtstelling Pensioenfondsdeelnemers zijn verplicht verzekerd Belangen Uitkering pensioenfonds gemiddeld helft van het inkomen na pensioen Beheerd vermogen van ruim 800 mrd Specifieke risico s Vrijwel alle pensioenfondsen hebben alle (kern)activiteiten uitbesteed Vrijwel alle pensioenfondsbestuurders zijn part-time bestuurder Vrijwel alle pensioenfondsbestuurders zijn voorgedragen of gekozen door belanghebbenden(organisatie) Primair een voordeel, maar ook risico s Practice what you preach Veel pensioenfondsen beleggen (deels) op basis van ESG-criteria 4

5 Waar verschillen in- en extern toezicht? Intern toezicht Orgaan van het pensioenfonds Toezicht is doorlopend van karakter Wettelijke rol is beperkt Maar biedt ook veel vrijheden om invulling aan te geven Sanctiemogelijkheden zijn beperkt Groter risico van regulatory capture Redelijk directe verantwoording naar belanghebbenden Extern toezicht Meer op afstand Toezicht is risicogebaseerd Wettelijke rol is expliciet en uitgebreid omschreven Maar minder mogelijkheden om buiten deze perken te treden Afdoende sanctiemogelijkheden Minder groot risico van regulatory capture Indirecte verantwoording naar belanghebbenden Meestal wordt alleen het bestuur aangesproken CONCEPT 5 5

6 FOCUS! de nieuwe toezichtaanpak van DNB 6

7 Toezichtklasse en toezichtintensiteit 7

8 Risico s beoordelen Macro/externe risico s Bedrijfsmodel en Strategie Gedrag en Cultuur Top Down Analyse Infrastructuur en Processen Inherente Risico Score Risicobeheer Risicobeheer Score Risicopositie Risicopositie Score Titel / Gelegenheid 8

9 Belangrijkste risico s bij pensioenfondsen Macro en sectorale risico s Beheersing renterisico Search for yield Commercieel Vastgoed Bedrijfsmodel en strategie Invoering pensioenakkoord Vermogens- en risicobeheer Prudent Person Integriteit Integraal risicomanagement Financiele opzet Hoge kortingen/lage dekkingsgraden Gedrag, cultuur en governance Deskundigheid IT en infrastructuur beheersing uitbestedingsrisico 9

10 Conclusie Dus, hoe kunnen in- en extern toezicht elkaar versterken? In- en extern toezicht hebben andere functies Deels wettelijk bepaald, deels vanwege hun aard Zijn geen wederzijdse vervanging maar kunnen elkaar versterken Door verschillende invalshoek Door samenwerking Collectieve interactie Signalen aan de externe toezichthouder Bij goed extern toezicht komt dit tot uitdrukking in FOCUS! In FOCUS! meer aandacht voor gedrag en cultuur Risicoscores en toezichtregime FOCUS! kan ook gebruikt worden door intern toezicht 10

11 Vragen? 11

Stip aan de horizon. Prioriteiten voor het pensioentoezicht in 2014

Stip aan de horizon. Prioriteiten voor het pensioentoezicht in 2014 Stip aan de horizon Prioriteiten voor het pensioentoezicht in 2014 Prof. Dr. Olaf Sleijpen Instituut voor Pensioeneducatie Divisiedirecteur Den Haag, 11 december 2013 Agenda Prioriteiten voor 2014 in een

Nadere informatie

Intern Toezicht: Amsterdam, 15 juni Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en. beleggingsondernemingen. Olaf Sleijpen

Intern Toezicht: Amsterdam, 15 juni Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en. beleggingsondernemingen. Olaf Sleijpen Intern Toezicht: Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen 3 e seminar Intern toezicht pensioenfondsen Amsterdam, 15 juni 2012 Agenda Recap vorige seminars Ontwikkeling

Nadere informatie

1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013

1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013 1 Jaar FOCUS! Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 30 mei 2013 Agenda 1 jaar Focus! 1. Het gezicht van de T1 & T2 fondsen 2. 1 jaar Focus! 3. Wat brengt de nabije

Nadere informatie

Grenzen aan (intern) toezicht

Grenzen aan (intern) toezicht Grenzen aan (intern) toezicht VITP Congres, Driebergen, 16 september 2013 Prof. dr. Olaf C.H.M. Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Agenda Drie onderwerpen Grenzen

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019

Profielschets lid Raad van Toezicht. 20 mei 2019 Profielschets lid Raad van Toezicht 20 mei 2019 71649 092004 1. INLEIDING Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (hierna: Pensioenfonds Kappers) is het pensioenfonds voor de kappersbranche.

Nadere informatie

Realisme over pensioenambities Actuariaatcongres, Amsterdam, 5 maart 2014

Realisme over pensioenambities Actuariaatcongres, Amsterdam, 5 maart 2014 Realisme over pensioenambities Actuariaatcongres, Amsterdam, 5 maart 2014 Bij pensioenfondsen speelt het rendement een belangrijke rol: bij het bepalen van de financiële opzet en het uitvoeren van een

Nadere informatie

Wet versterking Bestuur Pensioenfondsen

Wet versterking Bestuur Pensioenfondsen Wet versterking Bestuur Pensioenfondsen Wat betekent de wet voor intern en extern toezicht? Prof. Dr. Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Seminar voor intern

Nadere informatie

VITP Toezichtcode 2019

VITP Toezichtcode 2019 VITP Toezichtcode 2019 Vier principes vormen het fundament van de toezichtcode: 1. De zorg voor het pensioen van de deelnemer is leidend voor het toezichthouden De primaire taak van een pensioenfonds is

Nadere informatie

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018

Profielschets lid Raad van Toezicht. 6 maart 2018 Profielschets lid Raad van Toezicht 6 maart 2018 71649 092004 1. INLEIDING In dit document zijn achtereenvolgens de kenmerken van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kappersbedrijf (Bpf Kappers)

Nadere informatie

On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen. Martin van der Pot. Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht

On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen. Martin van der Pot. Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht On-site onderzoeken en risicomanagement beleggingen Martin van der Pot Montae educatiesessie, 27 september 2017, Utrecht Agenda Wat gaan we doen 1. On-site onderzoeken what to expect 2. Risicomanagement

Nadere informatie

WELKOM! DNB Seminar Middelgrote Pensioenfondsen Wederzijdse verantwoordelijkheid. 1 en 2 juni 2017 in Spant!

WELKOM! DNB Seminar Middelgrote Pensioenfondsen Wederzijdse verantwoordelijkheid. 1 en 2 juni 2017 in Spant! WELKOM! DNB Seminar Middelgrote Pensioenfondsen Wederzijdse verantwoordelijkheid 1 en 2 juni 2017 in Spant! 1 Doel seminar Bestuurders van middelgrote pensionfondsen in contact brengen met de toezichthouders

Nadere informatie

DNB Crisisplan. Stichting Pensioenfonds Honeywell 21 September 2011. Pensioenfonds

DNB Crisisplan. Stichting Pensioenfonds Honeywell 21 September 2011. Pensioenfonds DNB Crisisplan Stichting Honeywell 21 September 2011 Agenda Introductie Opzet crisisplan Nut en noodzaak crisisplan Concept crisisplan - discussiepunten - Wanneer is er spraken van een crisissituatie?

Nadere informatie

PROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds

PROFIELSCHETS. Philips Pensioenfonds NIET UITVOEREND BESTUURDER 1/5. Stichting Philips Pensioenfonds PROFIELSCHETS NIET UITVOEREND BESTUURDER Stichting Stichting behoort tot de grootste ondernemingspensioenfondsen van Nederland met een belegd vermogen van bijna 18 miljard euro. Het pensioenfonds voert

Nadere informatie

De pensioenmarkt in 2020 26 januari 2012

De pensioenmarkt in 2020 26 januari 2012 De pensioenmarkt in 2020 26 januari 2012 RM stephan@makingstrategywork.nl +31 (0)6 23 598 223 @slinnenb Atos Consulting Making Strategy Work Logica Business Consulting Partner Financial Services Scenario

Nadere informatie

Welkom. In gesprek met DNB. Seminar voor middelgrote en kleine pensioenfondsen. 26/28 juni 2012

Welkom. In gesprek met DNB. Seminar voor middelgrote en kleine pensioenfondsen. 26/28 juni 2012 Welkom In gesprek met Seminar voor middelgrote en kleine pensioenfondsen 26/28 juni 2012 Opening Joanne Kellermann Lid Directie Seminar 26 & 28 juni 2012 2 In gesprek met : uw input Kleine fondsen, professionalisering,

Nadere informatie

DNB-intern. 27 januari Volledig herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur,

DNB-intern. 27 januari Volledig herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur, Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Amsterdam Postbus 98 1000 AB Amsterdam DNB-intern Volledig herverzekerde fondsen 27 januari 2011 Uw kenmerk Behandeld door Vinken, W.C.M. Doorkiesnummer

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016

Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Verslag bijeenkomst SVG 9 maart 2016 Op woensdagmiddag 9 maart, aansluitend aan de jaarbijeenkomst van de Vereniging Gepensioneerden Getronics (VGG), organiseerde Stichting Voorzieningsfonds Getronics

Nadere informatie

Symposium Uitbesteding & Cloud computing. De Nederlandsche Bank. Amsterdam, 14 juni 2012

Symposium Uitbesteding & Cloud computing. De Nederlandsche Bank. Amsterdam, 14 juni 2012 Symposium Uitbesteding & Cloud computing De Nederlandsche Bank 1 Amsterdam, 14 juni 2012 Agenda symposium uitbesteding & cloud computing 13.30-14.00 Ontvangst met koffie 14.00-14.15 Welkomstwoord door

Nadere informatie

Het toezicht van DNB op het bestuur en de Raad van Toezicht

Het toezicht van DNB op het bestuur en de Raad van Toezicht Het toezicht van DNB op het bestuur en de Raad van Toezicht Linda Hobbelt RA Afdelingshoofd Middelgrote en Kleine Pensioenfondsen Woerden, 26 augustus 2014 Alleen voor intern gebruik Governance: toezicht

Nadere informatie

Profielschets bestuurslid namens vroegpensioengerechtigden VPTech

Profielschets bestuurslid namens vroegpensioengerechtigden VPTech Profielschets bestuurslid namens vroegpensioengerechtigden VPTech Inleiding Het bestuur van het pensioenfonds heeft in het kader van de Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen (WVBP) gekozen voor het paritaire

Nadere informatie

Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen

Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen Welkom bij de kennissessie IORP II! 13 en 14 september 2018 Liesbeth Goverse, Annemarie van Dijk, Jurgen Willemsen 1 Doel van vandaag Aanleiding: vanaf 13 januari 2019 wordt wet- en regelgeving IORP II

Nadere informatie

VERANTWOORDINGORGAAN

VERANTWOORDINGORGAAN VERANTWOORDINGORGAAN INHOUD Het verantwoordingsorgaan Governance Hoe past het verantwoordingsorgaan daarin? Besturen van pensioenfondsen en FNV Hoe past een verantwoordingsorgaan daarin? Relatie FNV en

Nadere informatie

DNB SEMINAR VERMOGENSBEHEER UITBESTEDING VERMOGENSBEHEER

DNB SEMINAR VERMOGENSBEHEER UITBESTEDING VERMOGENSBEHEER DNB SEMINAR UITBESTEDING Door: Oscar van Angeren I. Regulatory framework en II. Algemene contractuele aspecten 1 I. Regulatory framework Uitbestedingsregels pensioenfondsen: artikel 34 Pw en 12-14 BuPw.

Nadere informatie

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Sameer van Alfen PP Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Pensioenfondsen moeten nu al aan de slag met de governance-eisen van IORP2 voor drie belangrijke sleutelfuncties binnen de

Nadere informatie

ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader. 17 mei 2019 Pien Kerckhaert

ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader. 17 mei 2019 Pien Kerckhaert ACIS-Symposium Uitbesteding publiekrechtelijk kader 17 mei 2019 Pien Kerckhaert Inhoud 1. Publiekrechtelijk kader verzekeraars / pensioenfondsen 2. Wat is uitbesteding? 3. Kritieke / belangrijke activiteiten

Nadere informatie

Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie

Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie Opening Olaf Sleijpen - DNB pensioenseminar 12 september 2012: Introductie - Dames en heren, welkom bij het ochtendgedeelte van het DNB pensioenseminar. Dit is voor mij de eerste keer dat ik mag spreken

Nadere informatie

Themadag Pensioenfederatie 13 september 2011. Voorontwerp van wet versterking bestuur pensioenfondsen

Themadag Pensioenfederatie 13 september 2011. Voorontwerp van wet versterking bestuur pensioenfondsen Themadag Pensioenfederatie 13 september 2011 Voorontwerp van wet versterking bestuur pensioenfondsen 2 Agenda 1. Stand van zaken governancedossier 2. Relatie met Pensioenakkoord 3. Doelstellingen Voorontwerp

Nadere informatie

Risicomanagement en toezicht DNB

Risicomanagement en toezicht DNB Risicomanagement en toezicht VBA seminar risicomanagement voor kleine en middelgrote pensioenfondsen en verzekeraars Boudewijn van Zijl, Toezichthouderspecialist, RALM, Utrecht, 27 september 2012 Misverstand?

Nadere informatie

Workshop Pensioenfondsen. Gert Demmink

Workshop Pensioenfondsen. Gert Demmink Workshop Pensioenfondsen Gert Demmink 13 november 2012 Integere Bedrijfsvoering Integere bedrijfsvoering; Bas Jennen Bestuurderstoetsingen; Juliette van Doorn Integere bedrijfsvoering, beleid & uitbesteding

Nadere informatie

Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015

Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015 Toespraak Frank Elderson over prioriteiten pensioentoezicht in 2015 Rotterdam, De Doelen, 11 december 2014 - Frank Elderson, lid van de directie van De Nederlandsche Bank (DNB), heeft een toespraak gehouden

Nadere informatie

Planning toezichtthema s pensioenfondsen

Planning toezichtthema s pensioenfondsen Planning toezichtthema s pensioenfondsen 2014 dec Q1 jan feb mrt Q2 apr mei jun 2015 jul Q3 Q4 aug sept okt nov dec jan 2016 Q1 feb mrt De Nederlandse financiële sector voldoet tijdig en adequaat aan nieuwe

Nadere informatie

Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst!

Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst! Visie en Strategie van pensioenfondsen: voorbereid op de toekomst! Montae Educatiesessie Maarten Heikoop 1 De wereld verandert 2 Visie op toezicht 2018-2022 Thema s 2018 1. Evenwichtige financiële keuzes

Nadere informatie

Regie nemen en Koers houden

Regie nemen en Koers houden Presentatie Wim Brandse, voorzitter SPUN bestuur Regie nemen en Koers houden Hoe staat SPUN ervoor anno 2015? Bestuurssamenstelling Naam Functie Geleding Wim Brandse Voorzitter Werkgevers Ad Heijma Vicevoorzitter

Nadere informatie

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING

Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING. Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Functieprofielen Algemeen Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Algemeen functieprofiel Bestuur Stichting Pensioenfonds ING Kenmerken Fonds Stichting Pensioenfonds ING (hierna: het Fonds) is op 1 januari

Nadere informatie

Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system!

Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system! Seminar! BETEKENIS VAN INTERNE AUDIT voor specifieke verzekeraars! Internal Audit en doeltreffendheid van! risk management system!! Tom Veerman! Triple A Risk Finance B.V.! 1! Programma! Solvency II stand

Nadere informatie

Wie zorgverzekering zegt, zegt solidariteit

Wie zorgverzekering zegt, zegt solidariteit Wie zorgverzekering zegt, zegt solidariteit Actuariaatcongres VSAE, 27 februari 2013 Dagmar van Ravenswaay Claasen Afdelingshoofd toezicht zorgverzekeraars Programma 0. Vooraf / introductie 1. Blik op

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

W erkboek PREVIEW. Op weg naar een. nieuw bestuursmodel. P e r s o o n l i j k. en interactief

W erkboek PREVIEW. Op weg naar een. nieuw bestuursmodel. P e r s o o n l i j k. en interactief Op weg naar een nieuw bestuursmodel W erkboek Zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming middels reflecties, vragen en afwegingen Governance werkboek P e r s o o n l i j k en interactief Op weg

Nadere informatie

DNB-intern. 27 januari Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur,

DNB-intern. 27 januari Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 2011/ Vinken, W.C.M. Geacht bestuur, Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemningen Postbus 98 1000 AB Amsterdam DNB-intern Gedeeltelijk herverzekerde fondsen 27 januari 2011 Uw kenmerk Behandeld door Vinken, W.C.M. Doorkiesnummer Bijlage(n)

Nadere informatie

Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015

Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015 Bijzondere deelnemersvergadering 29 januari 2015 Agenda 1. Opening 2. Statutenwijziging 3. Sluiting 2 3 1. Opening 4 2. Statutenwijziging Ter stemming bijzondere deelnemersvergadering Statutenwijziging:

Nadere informatie

Bestuur en management in control

Bestuur en management in control 29 mei + 4 juni 2019 Bestuur en management in control E D U C AT I E S E S S I E Agenda Korte inleiding in risicomanagement Gastspreker: Alvin Zievinger (SETAR) Pauze: 15.15 15.35 Paneldiscussie Emily

Nadere informatie

Wet versterking bestuur pensioenfondsen

Wet versterking bestuur pensioenfondsen Wet versterking bestuur pensioenfondsen Op 9 juli 2013 nam de Eerste Kamer de Wet versterking bestuur pensioenfondsen (de Wet ) aan. Door de Wet is de bestuursstructuur van pensioenfondsen op de schop

Nadere informatie

Functieprofiel bestuurslid namens pensioengerechtigden

Functieprofiel bestuurslid namens pensioengerechtigden Functieprofiel bestuurslid namens pensioengerechtigden Vacature per 1 januari 2019 Colofon Datum 19 juli 2018 Versie 1.0 Voorwoord Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor Vlees, Vleeswaren, Gemaksvoeding

Nadere informatie

Wat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact?

Wat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact? Educatiesessie 19 september 2018 Wat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact? N A T H A L I E H O U W A A R T Programma 1. Wat zegt IORP over risicomanagement? 2. Hoe

Nadere informatie

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013

Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden. Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Pensioenfonds KPN Pensioengerechtigden Oktober 2013 1 Pensioenstelsel Individueel Pensioen fonds Overheid Lijfrente Pensioen AOW B E L A S T I N G 2 Programma bestuur en taken bestuur

Nadere informatie

Aon Actualiteitenseminar

Aon Actualiteitenseminar Aon Actualiteitenseminar Risico's voor herverzekerde pensioenfondsen Erik Jan Jansen Van de website Brief Donner 17 sept 2010 Daarna gaat Erik Jan Jansen in op risico s bij herverzekerde pensioenfondsen.

Nadere informatie

Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds

Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds Functieprofiel lid bestuur met portefeuille vermogensbeheer en risicomanagement van Stichting Notarieel Pensioenfonds 1. Algemene kenmerken Het bestuur van de Stichting Notarieel Pensioenfonds (SNPF) is

Nadere informatie

Deelnemersvergadering. Stichting Pensioenfonds Mercurius Amsterdam. Amsterdam, 12 december 2013

Deelnemersvergadering. Stichting Pensioenfonds Mercurius Amsterdam. Amsterdam, 12 december 2013 Deelnemersvergadering Stichting Pensioenfonds Mercurius Amsterdam Amsterdam, 12 december 2013 Agenda deelnemersvergadering Bestuur PMA Aanleiding; Besluiten; Adviezen; Vervolgtraject. Deelnemersraad Achtergrond

Nadere informatie

PROFIELSCHETS (ALGEMEEN) VOOR BESTUURSLEDEN

PROFIELSCHETS (ALGEMEEN) VOOR BESTUURSLEDEN PROFIELSCHETS (ALGEMEEN) VOOR BESTUURSLEDEN December 2014 Inleiding Het bestuur van het pensioenfonds MSD vindt het belangrijk dat (nieuwe) bestuursleden zich goed realiseren wat er van hen wordt verwacht.

Nadere informatie

VITP jaarcongres Intern Toezicht GOED, BETER, BEST..

VITP jaarcongres Intern Toezicht GOED, BETER, BEST.. VITP jaarcongres Intern Toezicht GOED, BETER, BEST.. 25 september 2018 Nelly Altenburg Voorzitter VITP Opening Flip Klopper Oud-voorzitter VITP en actief toezichthouder in de pensioensector Video column

Nadere informatie

VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe

VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015. Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe Piet Hein Oyens Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-1- 1990

Nadere informatie

Overgang naar Bpf Detailhandel 27 September 2017

Overgang naar Bpf Detailhandel 27 September 2017 Overgang naar Bpf Detailhandel 27 September 2017 Agenda Overgang naar Pensioenfonds Detailhandel Aanleiding Uitgangspunten voor samenwerking Conclusies Besluit Sociale Partners In het kort: Pensioenfondsen

Nadere informatie

TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES

TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES TOETSINGCRITERIA PENSIOENSTELSEL GEZAMENLIJKE OUDERENORGANISATIES Doel: Het doel van deze notitie is het formuleren van criteria, waarmee voorstellen op pensioengebied kunnen worden beoordeeld. Strategie:

Nadere informatie

NAAR EEN VEILIGE HAVEN VOOR JOUW PENSIOEN. Bijeenkomsten voor oud-werknemers en pensioengerechtigden 4 en 10 december 2018

NAAR EEN VEILIGE HAVEN VOOR JOUW PENSIOEN. Bijeenkomsten voor oud-werknemers en pensioengerechtigden 4 en 10 december 2018 NAAR EEN VEILIGE HAVEN VOOR JOUW PENSIOEN Bijeenkomsten voor oud-werknemers en pensioengerechtigden 4 en 10 december 2018 Agenda Historie Waarom moet SPUN stoppen? Welk proces hebben we doorlopen? Wat

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 32 043 Toekomst pensioenstelsel Nr. 441 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELE- GENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der

Nadere informatie

Vragen stellen en antwoord krijgen

Vragen stellen en antwoord krijgen Vragen stellen en antwoord krijgen In gesprek met de toezichthouder Linda Hobbelt, afdelingshoofd middelgrote en kleine pensioenfondsen Datum: 20, 21 en 22 mei 2014 Resultaten van de 289 toetsingen T1

Nadere informatie

Duurzaamheid en klimaatrisico s

Duurzaamheid en klimaatrisico s Duurzaamheid en klimaatrisico s De rol van de financiële sector en de toezichthouder Henk Jan Reinders Amsterdam, 20 september 2018 Inleiding Agenda voor de presentatie DNB en duurzaamheid Klimaatrisico

Nadere informatie

Towers Watson. Integraal risicomanagement

Towers Watson. Integraal risicomanagement Towers Watson Integraal risicomanagement Een helder perspectief op uw risicobeheersing 2 towerswatson.nl Als pensioenfondsbestuurder wordt er van u verwacht dat u volledig op de hoogte bent van alle risico

Nadere informatie

Hans Kennis 18 & 20 september Het optimale bedrijfsmodel

Hans Kennis 18 & 20 september Het optimale bedrijfsmodel Hans Kennis 18 & 20 september 2018 Het optimale bedrijfsmodel Wat gaan we vandaag met u bespreken? Voor bestuurders zijn kosten altijd een belangrijk onderdeel geweest van de discussie over het bedrijfsmodel

Nadere informatie

Samenvatting beloningsbeleid Datum: Versie: definitief

Samenvatting beloningsbeleid Datum: Versie: definitief STICHTING ACHMEA ALGEMEEN PENSIOENFONDS Samenvatting beloningsbeleid Datum: 28-9-2018 Versie: definitief 1 Inhoudsopgave Inleiding... 4 Uitgangspunten... 5 Leveranciers... 6 Procedures en beheersmaatregelen...

Nadere informatie

Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur,

Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds. Geacht bestuur, De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht pensioenfondsen Postbus 98 1000 AB Amsterdam 020 524 91 11 www.dnb.nl Onderwerp Sectorbrief - Wijzigingen in de pensioenwet: wat verwacht DNB van uw fonds Handelsregister

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Raad van Toezicht Marketing Drenthe

Raad van Toezicht Marketing Drenthe Algemeen functieprofiel i Raad van Toezicht Marketing Drenthe versie 1.0 RBe okt 2017 Inleiding De Raad van Toezicht is een belangrijk intern toezichthoudend orgaan van Marketing Drenthe. Het is daarom

Nadere informatie

Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland

Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Najaarsbijeenkomst Vereniging Senioren ING Regio Rotterdam/Zeeland Peter de Bruijne Voorzitter Bestuur Pensioenfonds ING 31 oktober 2013 QR code website Pensioenfonds ING Agenda Financiële situatie Klanttevredenheid

Nadere informatie

Reglement bestuur Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot

Reglement bestuur Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot Versie: 2018-09-27 Pagina 1/7 INHOUDSGAVE Artikel 1. Definities... 3 Artikel 2. Kerntaken Bestuur... 3 Artikel 3. Taken voorzitter van het bestuur... 4 Artikel 4. Kerntaken dagelijks bestuur... 4 Artikel

Nadere informatie

Brochure. Pensioenfonds DSM Nederland

Brochure. Pensioenfonds DSM Nederland Brochure Pensioenfonds DSM Nederland Pensioenfonds DSM Nederland (PDN) Het bestuur van PDN Het bestuur van PDN bestaat uit maximaal acht leden. Van deze acht leden zijn: vier leden (inclusief voorzitter)

Nadere informatie

Terugblik op Wie zijn wij? Margreet Verhoef. Rita van Ewijk. Fred Steenwinkel. Sinds 2010 bestuurslid

Terugblik op Wie zijn wij? Margreet Verhoef. Rita van Ewijk. Fred Steenwinkel. Sinds 2010 bestuurslid Programma 1. Terugblik 2018 en financiële positie 2019 2. Toekomst Stichting Pensioenfonds Equens 3. Overgang naar Algemeen Pensioenfonds (APF) 4. Planning overgang 5. Pensioenakkoord 1 Wie zijn wij? Margreet

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS PENSIOENGERECHTIGDEN STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 SEPTEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3

Nadere informatie

4.1. Algemene uitgangspunten 4.2. De beleggingsstrategie

4.1. Algemene uitgangspunten 4.2. De beleggingsstrategie Meer dan 1700 mensen hebben pensioenaanspraken opgebouwd bij Stichting Pensioenfonds Avery Dennison (in deze verklaring voortaan verder "pensioenfonds" genoemd). Zij zijn de (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden

Nadere informatie

Deelnemersbijeenkomst

Deelnemersbijeenkomst Deelnemersbijeenkomst 12, 14 en 19 september 2017 Alwin Oerlemans Cor van Zanden Bestuur Welkom weer namens compleet het bestuur Welkom namens het VO Evelien Sangers Emile Toes Gerlinde Blokland Samir

Nadere informatie

CDC & DC BINNEN HET APF

CDC & DC BINNEN HET APF CDC & DC BINNEN HET APF Barbara van Bogaert - Montae Arnout Korteweg - De Nationale APF 13 september 2017 Inhoud Introductie Collectief DC bij een APF Individueel DC bij een APF Conclusie en afronding

Nadere informatie

Profielschets 2 Bestuurslid voor de vacature namens de pensioengerechtigden

Profielschets 2 Bestuurslid voor de vacature namens de pensioengerechtigden Profielschets 2 Bestuurslid voor de vacature namens de pensioengerechtigden In het kort Per 1 juli 2018 verloopt de zittingstermijn van de huidige bestuurder namens de pensioengerechtigden in het bestuur

Nadere informatie

VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS

VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS Deelnemersvergadering 14 september 2015 Voorgenomen liquidatie pensioenfonds 14 september 2015 Pagina 1 AGENDA Regelingen pensioenfonds Achtergrond Voorgenomen besluit

Nadere informatie

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20

Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014. Stand van zaken SVG. 1 van 20 Stichting Voorzieningsfonds Getronics 5 februari 2014 Stand van zaken SVG 1 van 20 Programma Pensioenfonds SVG Wat speelt er rond de pensioenen? Financiële positie SVG Kortingsmaatregel Vooruitblik 2014-2015

Nadere informatie

INFOSESSIES PENSIOENEN - 20, 22 en 26 november Infosessies PENSIOENEN en 26 november door Peter Boonen en Jan Lodewijks

INFOSESSIES PENSIOENEN - 20, 22 en 26 november Infosessies PENSIOENEN en 26 november door Peter Boonen en Jan Lodewijks Infosessies PENSIOENEN 2012 20-22 en 26 november 2012 door Peter Boonen en Jan Lodewijks 1 AGENDA Toelichting huidige situatie Septemberpakket en Regeerakkoord Overleg met vakorganisaties Communicatie

Nadere informatie

Programma. 1. Terugblik 2017 & eerste helft van Toekomst van het pensioenfonds. 3. Financiële positie. 4. Hoe belegt het pensioenfonds (ESG)?

Programma. 1. Terugblik 2017 & eerste helft van Toekomst van het pensioenfonds. 3. Financiële positie. 4. Hoe belegt het pensioenfonds (ESG)? Programma 1. Terugblik 2017 & eerste helft van 2018 2. Toekomst van het pensioenfonds 3. Financiële positie 4. Hoe belegt het pensioenfonds (ESG)? Wifi: Guest Wachtwoord: unsecure Terugblik 2017 & eerste

Nadere informatie

Verkenning inrichting sleutelfuncties Saskia Bezoen, Annemarie van Dijk, Lisanne Maas, Albert van der Meer, Valerie Smeets, Jurgen Willemsen

Verkenning inrichting sleutelfuncties Saskia Bezoen, Annemarie van Dijk, Lisanne Maas, Albert van der Meer, Valerie Smeets, Jurgen Willemsen Workshop IORP II Verkenning inrichting sleutelfuncties Saskia Bezoen, Annemarie van Dijk, Lisanne Maas, Albert van der Meer, Valerie Smeets, Jurgen Willemsen Agenda 1. IORP II kort overzicht 2. Quiz 3.

Nadere informatie

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011

Persbericht. Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Persbericht Kwartaalbericht: vierde kwartaal 2011 Hoofdpunten: Dekkingsgraad van 94% is te laag: aanvullende maatregelen nodig Beschikbaar vermogen stijgt met ruim 11 miljard Door gedaalde rente nemen

Nadere informatie

Beleidsregel uitgangspunten beoordeling risicobeheer van alternatieve beleggingen

Beleidsregel uitgangspunten beoordeling risicobeheer van alternatieve beleggingen DE NEDERLANDSCHE BANK N.V. Beleidsregel uitgangspunten beoordeling risicobeheer van alternatieve beleggingen Beleidsregel van De Nederlandsche Bank N.V. van 1 augustus 2007, nr. Juza/2007/01410/IH, houdende

Nadere informatie

De Nederlandsche Bank april 2011

De Nederlandsche Bank april 2011 De Nederlandsche Bank april 2011 Beleidsregel Integriteitbeleid voor zakelijke vastgoedactiviteiten in werking getreden Binnen de zakelijke vastgoedsector heeft zich de laatste jaren een aantal incidenten

Nadere informatie

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016

FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 FUNCTIEPROFIEL VOOR: BESTUURSLID NAMENS DEELNEMERS STICHTING PENSIOENFONDS GRONTMIJ 8 DECEMBER 2016 Inhoudsopgave 1. Het pensioenfonds... 3 2. Het bestuur... 3 3. Taken van het bestuur... 3 4. Bestuurssamenstelling...

Nadere informatie

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef Communicatieregels IORP II mr. Monica Swalef donderdag 14 november 2018 1 Samen werken aan een hoger niveau 2 Leeswijzer Deze presentatie is opgemaakt naar de laatste stand van zaken Pensioenontwikkelingen

Nadere informatie

Het Algemeen Pensioenfonds

Het Algemeen Pensioenfonds Het Algemeen Pensioenfonds Vergunningverlening door DNB Iris Sluiter, Afdelingshoofd markttoegang DNB, Agenda 1. De vergunningverlening van het Algemeen Pensioenfonds 2. De belangrijkste onderwerpen bij

Nadere informatie

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur?

Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/ Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Toelichting bij brief aan Stas Klijnsma dd. 14 maart 2014, P.C./MVE/2014.160 Mag een pensioenfonds gewogen stemverhoudingen hanteren in het bestuur? Pensioenfondsbesturen bereiden zich voor op hun nieuwe

Nadere informatie

Pensioenbericht 9 oktober 2015

Pensioenbericht 9 oktober 2015 Pensioenbericht 9 oktober 2015 Algemeen Pensioenfonds (APF) Dit pensioenbericht is een update van het gelijknamige pensioenbericht van 19 maart 2015. Inleiding Het APF creëert een extra keuzemogelijkheid

Nadere informatie

VITP-visie op visitatie 3 november 2016 (finale versie voor ledenvergadering november 2016)

VITP-visie op visitatie 3 november 2016 (finale versie voor ledenvergadering november 2016) VITP-visie op visitatie 3 november 2016 (finale versie voor ledenvergadering november 2016) 1. Samenvatting In 2017 wordt intern toezicht op pensioenfondsen in de vorm van visitatiecommissies geëvalueerd.

Nadere informatie

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking

Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland. Reglement intern toezicht. In werking Stichting Pensioenfonds Wolters Kluwer Nederland Reglement intern toezicht In werking 01-01-2019 Artikel 1. Begripsbepalingen: De begripsbepalingen als opgenomen in artikel 1 van de statuten van het pensioenfonds

Nadere informatie

Diversiteit in Pensioenfondsen

Diversiteit in Pensioenfondsen Diversiteit in Pensioenfondsen VITP Congres 15 september 2014 Geert-Jan Haveman Vice voorzitter Stichting Pensioenfonds Hoogovens Directeur Human Resources Tata Steel Nederland Diversiteit Geschiktheid

Nadere informatie

Stichting Norit Pensioenfonds

Stichting Norit Pensioenfonds Stichting Norit Pensioenfonds Communicatieplan 2017-2019 Dit communicatieplan is voorbereid door de werkgroep communicatie van Stichting Norit Pensioenfonds en vastgesteld door het bestuur. Amersfoort,

Nadere informatie

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014

Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 Bijzondere Deelnemersvergadering 24 april 2014 2 1. Opening, mededelingen en ingekomen stukken 2. Achtergrond Wet versterking bestuur pensioenfondsen 3. Wet versterking bestuur pensioenfondsen 4. Wijzigingen

Nadere informatie

De pensioenleeftijd zal omhoog gaan

De pensioenleeftijd zal omhoog gaan Jaarbericht 2011 Ruim 1.600 mensen ontvangen op dit moment een pensioenuitkering via ons pensioenfonds. Nog eens ruim 2.300 (oud) DuPont-medewerkers zullen in de toekomst een pensioenuitkering ontvangen.

Nadere informatie

Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet

Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet Apf en van ASR en NN IP/AZL geven inzicht in opzet Beleggingen van apf en zijn nog niet definitief en de kosten onduidelijk. Het belanghebbendenorgaan heeft wel belangrijke vetorechten, maar mogelijk heeft

Nadere informatie

Raad van commissarissen

Raad van commissarissen Raad van commissarissen Samenstelling en deskundigheid Samenstelling 2.1.1. De raad van commissarissen is zodanig samengesteld, dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen. Complementariteit, collegiaal

Nadere informatie

Speech Bert Boertje,

Speech Bert Boertje, Speech Bert Boertje, divisiedirecteur Toezicht pensioenfondsen bij De Nederlandsche Bank tijdens het congres van het Instituut voor Pensioeneducatie. De Doelen, Rotterdam, 10 december 2015 Dames en Heren,

Nadere informatie

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1

RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL. Vraag 1 RESULTATEN ENQUÊTE CONSULTATIE NIEUW FTK ACTUARIEEL Vraag 1 Onder het huidige FTK krijgen pensioenfondsen te maken met de zogenaamde beleggings -spagaat: aan de ene kant kan er weinig risico worden genomen

Nadere informatie

Toekomst pensioenstelsel Dialoog over trends en prioriteiten. David van As directeur bestuursbureau bpfbouw 24 juni 2014

Toekomst pensioenstelsel Dialoog over trends en prioriteiten. David van As directeur bestuursbureau bpfbouw 24 juni 2014 Toekomst pensioenstelsel Dialoog over trends en prioriteiten David van As directeur bestuursbureau bpfbouw 24 juni 2014 Kerngegevens bpfbouw eind 2013 806.000 (ex)werknemers 11.600 werkgevers 39 miljard

Nadere informatie

Expliciete keuzes voor effectiever toezicht. Louis Kuypers 18 juni 2014

Expliciete keuzes voor effectiever toezicht. Louis Kuypers 18 juni 2014 Expliciete keuzes voor effectiever toezicht Louis Kuypers 18 juni 2014 Visie op toezicht 2014-2018 Koers voor de komende vier jaar Prudentieel en integriteitstoezicht Drie vragen staan centraal: Welke

Nadere informatie

Bij deze opgave horen de informatiebronnen 4 tot en met 6.

Bij deze opgave horen de informatiebronnen 4 tot en met 6. Opgave 5 Bij deze opgave horen de informatiebronnen 4 tot en met 6. De Stichting Bedrijfspensioenfonds voor Medewerkers in het Notariaat (hierna te noemen Het Pensioenfonds) verzorgt de pensioenen van

Nadere informatie

Art. richtlijn 2016/2341/EU:

Art. richtlijn 2016/2341/EU: Transponeringstabel implementatie Richtlijn 2016/2341/EU van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2016 betreffende de werkzaamheden van en het toezicht op instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening

Nadere informatie

Beter vermogensbeheer door pensioenfondsen. DNB bijeenkomst voor vermogensbeheerders en adviseurs 28 september 2011

Beter vermogensbeheer door pensioenfondsen. DNB bijeenkomst voor vermogensbeheerders en adviseurs 28 september 2011 Beter vermogensbeheer door pensioenfondsen bijeenkomst voor vermogensbeheerders en adviseurs 28 september 2011 Programma 13.35-14.05 uur Beter vermogensbeheerder door pensioenfondsen, Olaf Sleijpen 14.05-14.30

Nadere informatie