Towers Watson. Integraal risicomanagement
|
|
- Guido Kuiper
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Towers Watson Integraal risicomanagement
2 Een helder perspectief op uw risicobeheersing 2 towerswatson.nl
3 Als pensioenfondsbestuurder wordt er van u verwacht dat u volledig op de hoogte bent van alle risico s die uw fonds loopt. Risico s die nu spelen, maar ook risico s in de toekomst zult u in het vizier moeten hebben. U kunt de toekomst niet voorspellen, maar u kunt zich wel bewust zijn van mogelijke gebeurtenissen die het behalen van de doelstellingen van het pensioenfonds in gevaar brengen. Alleen door een volledig overzicht te hebben van alle risico s, bent u in staat om bewust aan beheersing hiervan te doen. Integraal risicomanagement helpt pensioenfondsbestuurders inzicht te krijgen in de risico s die het fonds loopt en om deze risico s ook op continue basis te beheersen. Risico is een breed begrip. Het gaat bij integraal risicomanagement niet alleen om de evidente financiële risico s, zoals het matchingrisico of het kredietrisico. Ook de niet-financiële risico s zijn een niet te onderschatten onderdeel van risicobeheersing. Denk hierbij aan het omgevingsrisico, het operationeel risico of het uitbestedingsrisico. Towers Watson kan u op verschillende manieren ondersteunen bij het risicomanagement. Bij al deze diensten baseren wij ons op de risicomanagement cyclus. 01 Risicomanagement cyclus Pension Risk Control Monitoring Deze cyclus geeft alle stappen weer die een pensioenfonds zou moeten doorlopen om succesvol risicomanagement te kunnen borgen binnen het fonds. Bij het doorlopen van de cyclus is het belangrijk dat er binnen het pensioenfonds overzicht bestaat van alle verschillende risico s, mitigerende beheersmaatregelen en de correlaties tussen de risico s. Towers Watson biedt ondersteunende diensten aan om de risicomanagement cyclus succesvol te doorlopen. Hierbij onderscheiden we het analyseren van de risico s met behulp van ConFirm, het controleren van de bestaande beheersing door middel van een audit en de ondersteuning bij de opzet, implementatie en uitvoering van het risicomanagement met behulp van Pension Risk Control. Implementatie Bijstellen e Doelstellingen n risicoprofi iel I d e risico s ntifiicatie beheersing Risico s en Confiirm & Audit Beleid beheersing risico s vs Afweging Integraal risicomanagement 3
4 Diensten binnen risicomanagement Analyse van uw risico s: ConFirm De ConFirm risicoanalyse geeft u inzicht in de hoogte van de risico s die u loopt en in de mate van beheersing van deze risico s. De ConFirm analyse is op basis van zelfreflectie. Dit betekent dat u door de analyse een beeld krijgt van hoe u en uw medebestuurders aankijken tegen de risico s en beheersing hiervan. Een ConFirm traject bestaat uit een individuele risicobeoordeling en een collectieve risicobeoordeling. Voor de individuele risicobeoordeling vullen u en uw medebestuursleden individueel een vragenlijst over de risico s en beheersing in. Na deze beoordeling volgt een interactieve workshop. Tijdens deze workshop worden de resultaten met u besproken en bediscussieerd. Op basis van deze discussie komt u tot een collectieve beoordeling van risico s en beheersing. In de risicomatrix wordt de hoogte van alle risico s en de mate van beheersing voor het pensioenfonds verwerkt. U krijgt zo een helder beeld van hoe u en uw medebestuursleden de risico s inschatten. Op basis van deze risicomatrix kunt u prioriteiten stellen met betrekking tot het risicomanagement. Ook kunt u het risicomanagementbeleid evalueren en herzien. U krijgt de resultaten van de ConFirm analyse teruggekoppeld in een rapportage met aanbevelingen. 4 towerswatson.nl
5 02 Risicomatrix Beheersing score (1=toereikend, 4=ontoereikend) I E C H B J D G F A Inherent risico score (1=laag, 4=hoog) A = matchingrisico B = marktrisico C = kredietrisico D = verzekeringstechnisch risico E = omgevingsrisico F = operationeel risico G = IT-risico H = uitbestedingsrisico I = integriteitsrisico J = juridisch risico Integraal risicomanagement 5
6 Diensten binnen risicomanagement Controle van uw bestaande beheersing: Audit De audit geeft u inzicht in de aanwezigheid en toereikendheid van de bestaande beheersing bij uw pensioenfonds. U kunt kiezen voor twee verschillende audits: Audit aanwezigheid van integraal risicomanagement Bij deze audit kijken wij naar de aanwezigheid van het risicomanagementproces bij uw pensioenfonds. De audit geeft u inzicht in welke mate de verschillende stappen uit de risicomanagement cyclus bij uw pensioenfonds aanwezig zijn en welke stappen niet of in mindere mate aanwezig zijn. Hierbij besteden wij ook aandacht aan het integrale karakter van het risicomanagement. Op basis van onze bevindingen geven wij aanbevelingen over hoe u het risicomanagement proces kunt verbeteren. Audit aanwezigheid en toereikendheid van de beheersmaatregelen Bij deze audit beoordelen wij de bestaande beheersmaatregelen per specifiek risico. Wij bepalen eerst hoe u de risico s op dit moment beheerst. Ook bepalen wij in welke mate uw beheersmaatregelen toereikend zijn en waar verbetering nodig is. Vervolgens doen wij aanbevelingen over de verbetering of uitbreiding van de beheersmaatregelen. 6 towerswatson.nl
7 Ondersteuning bij de opzet, implementatie en uitvoering van risicomanagement: Pension Risk Control Opzet en implementatie De basis van goed risicomanagement is een goed doordacht bedrijfsmodel dat risicobeheersing op continue basis mogelijk maakt. De implementatie hiervan begint bij het vastleggen van het risicomanagementbeleid en een stappenplan. Binnen het risicomanagementbeleidsdocument leggen wij onder meer vast hoe uw risicomanagement proces eruitziet, wat de doelstellingen zijn en hoe de rol en taakverdeling binnen het risicomanagement is. Binnen het stappenplan wordt elke actie met betrekking tot risicomanagement voor het betreffende jaar vastgelegd. Daarnaast wordt per actie aangegeven wie deze actie moet ondernemen en wat de deadline hiervoor is. Permanente ondersteuning Goed risicomanagement vraagt continue aandacht. Om deze continue aandacht te bewerkstelligen, kan gedacht worden aan de volgende ondersteuning: risicorapportages ten behoeve van monitoring een risicomanagement functie Het is van belang dat uw pensioenfonds de hoogte en beheersing van risico s blijft monitoren. Towers Watson levert periodiek praktische risicorapportages zodat u kunt bijsturen waar en wanneer dit nodig is. Risicomanagement zou verankerd moeten zijn door middel van een risicomanagement functie. Hierbij kan gedacht worden aan een persoon of commissie die overzicht heeft over het risicomanagement en hierover rapporteert en adviseert aan het bestuur. Daarnaast kunt u de verantwoordelijkheid voor het risicobewustzijn en de monitoring van verbeteracties beleggen bij deze functie. Towers Watson kan u ondersteunen bij de invulling van een dergelijke functie, bijvoorbeeld door het inzetten van een risicomanager als externe deskundige. Meer informatie Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Patrick Heisen patrick.heisen@towerswatson.com Ester Lamerikx ester.lamerikx@towerswatson.com of bezoek towerswatson.nl Integraal risicomanagement 7
8 Prof. E.M. Meijerslaan AV Amstelveen Postbus AE Amsterdam T F Towers Watson B.V. Handelsregister Amsterdam nr: Op alle door ons geleverde diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing. De algemene voorwaarden liggen op onze kantoren ter inzage en worden u desgewenst toegezonden. Ook zijn ze beschikbaar via towerswatson.nl/voorwaarden Copyright 2010 Towers Watson. Alle rechten voorbehouden. TW-NL towerswatson.nl
Aan de raad van de gemeente Lingewaard
6 Aan de raad van de gemeente Lingewaard *14RDS00194* 14RDS00194 Onderwerp Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen 2014-2017 1 Samenvatting In deze nieuwe Nota Risicomanagement & Weerstandsvermogen
Nadere informatieRisico s identificeren. Drs P.A.M. (Patrick) Kremers RC 20 juni 2012
Risico s identificeren Drs P.A.M. (Patrick) Kremers RC 20 juni 2012 Integraal risicomanagement 2 Integraal risicomanagement 3 Risicomanagement proces 4 Risicomanagement proces 5 6 Risico identificatie
Nadere informatieDOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK?
WHITEPAPER DOORSTAAT UW RISICOMANAGEMENT DE APK? DOOR M. HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONS ULTANT Risicomanagement is tegenwoordig een belangrijk onderdeel van uw bedrijfsvoering. Dagelijks wordt er aandacht
Nadere informatieAon Actualiteitenseminar
Aon Actualiteitenseminar Risico's voor herverzekerde pensioenfondsen Erik Jan Jansen Van de website Brief Donner 17 sept 2010 Daarna gaat Erik Jan Jansen in op risico s bij herverzekerde pensioenfondsen.
Nadere informatieTowers Watson Replica. Complexe modellen eenvoudig gemaakt
Towers Watson Replica Complexe modellen eenvoudig gemaakt Towers Watson Replica Complexe modellen eenvoudig gemaakt Regelgeving verhoogt de druk De huidige regelgeving verhoogt de druk op verzekeraars
Nadere informatieIn het sjabloon is uitgegaan van een hersteltermijn van 10 jaar, wat overeenkomt met de maximale looptijd van het herstelplan.
Correspondentieadres: Postbus 75201, 1070 AE Amsterdam, Nederland Stichting Pensioenfonds Atradius Nederland T.a.v. de heer P. Buschman Postbus 8982 1006 JD AMSTERDAM Ref.:SvW/611999/A1701 Betreft: Toelichting
Nadere informatieBestuur en management in control
29 mei + 4 juni 2019 Bestuur en management in control E D U C AT I E S E S S I E Agenda Korte inleiding in risicomanagement Gastspreker: Alvin Zievinger (SETAR) Pauze: 15.15 15.35 Paneldiscussie Emily
Nadere informatieActualiteitendag Platform Deelnemersraden Risicomanagement
Actualiteitendag Platform Deelnemersraden Risicomanagement Benne van Popta (voorzitter Detailhandel) Steffanie Spoorenberg (adviseur Atos Consulting) Agenda 1. Risicomanagement 2. Risicomanagement vanuit
Nadere informatieRisicomanagement niet-financiële risico s
Risicomanagement niet-financiële risico s De vier ingrediënten voor een tastbare aanpak Arjan van de Griend CaPAs Openingsseminar - 28 oktober 2015 Inhoud Inleiding: Risicocategorieën 1 e ingrediënt: het
Nadere informatieHANDBOEK BESTUUR IN CONTROL PENSIOENFONDS XYZ
HANDBOEK BESTUUR IN CONTROL PENSIOENFONDS XYZ 16 FEBRUARI 2011 PENSIOEN ASSET MANAGEMENT GOVERNANCE Inhoudsopgave 1. Inleiding... 4 2. Procedures voor beheersing matchings- / renterisico... 6 2.1. Cashmanagement...
Nadere informatieRisk & Compliance Charter Clavis Family Office B.V.
Risk & Compliance Charter Clavis Family Office B.V. Datum: 15 april 2013 Versie 1.0 1. Inleiding Het Risk & Compliance Charter (charter) bevat de uitgeschreven principes, doelstellingen en bevoegdheden
Nadere informatieHet belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn?
Het belang van risicomanagement voor maatschappelijke organisaties Beheersing of buikpijn? 7 september 2017 Erik Breijer 1 Waarom Risicomanagement? Wat is aanleiding om met risicomanagement te starten:
Nadere informatieMontae kennissessie 4 juli Rob Kragten
IORP en sleutelfuncties Ervaringen Unilever APF Montae kennissessie 4 juli 2018 Rob Kragten Agenda Unilever APF Governance model Integraal risicomanagement Sleutelfuncties IORP Slide 2 Agenda Unilever
Nadere informatieBARRIER DENKEN, BARRIER DOEN! PRAGMATISCH EN PROAC TIEVE RISICOANALYSE DOOR MARTIN HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONSULTANT
WHITEPAPER BARRIER DENKEN, BARRIER DOEN! PRAGMATISCH EN PROAC TIEVE RISICOANALYSE DOOR MARTIN HOOGERWERF, SENIOR BUSINESS CONSULTANT RISICOMANAGEMENT IN BALANS Ondernemen betekent risico s nemen om de
Nadere informatieWat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact?
Educatiesessie 19 september 2018 Wat zijn de risicomanagement eisen uit IORP II en wat is de bestuurlijke impact? N A T H A L I E H O U W A A R T Programma 1. Wat zegt IORP over risicomanagement? 2. Hoe
Nadere informatieUitbesteding in de pensioensector:
Uitbesteding in de pensioensector: Bevindingen vanuit de toezichtspraktijk Prof. Dr. O.C.H.M. Sleijpen EYe on Pensions 14 januari 2014 Uitbesteding in de Pensioensector Topics: A. Wettelijke bepalingen
Nadere informatieEffectief Risicomanagement. Peter Heijmans, senior adviseur
Effectief Risicomanagement Peter Heijmans, senior adviseur De uitdaging De gezondheidszorg wordt steeds complexer. Uitdagingen worden groter. KERTEZA biedt oplossingen in de zorgsector. Onze missie De
Nadere informatieWWW.CAGROUP.NL COMPLIANCE RADAR HET MEEST COMPLETE BESTURINGSSYSTEEM VOOR GEMEENTEN.
WWW.CAGROUP.NL COMPLIANCE RADAR HET MEEST COMPLETE BESTURINGSSYSTEEM VOOR GEMEENTEN. COMPLIANCE RADAR De Compliance Radar helpt gemeenten een brug te slaan tussen beleidsdoelstellingen en uitvoering. Door
Nadere informatieRisk Management Charter
Rapport Risk Management Charter Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bngbank.nl Contactpersoon H.R. Noordam / A. Graafland T 070 3750 811/471 hans.noordam@ bngbank.nl agnes.graafland@
Nadere informatieVersie: Systeembeleid integraal risicomanagement Stichting Pensioenfonds F. van Lanschot
Versie: 2019-02-21 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk 1... 3 Inleiding... 3 Aanleiding risicomanagement... 3 Doelstelling risicomanagement... 3 Risicobewuste cultuur: de basis van het IRM systeem... 4 De risico-
Nadere informatieSimulum. Kapitaalmodellen. de complexiteit ontcijferd
Simulum Kapitaalmodellen de complexiteit ontcijferd Wat ooit complex was, wordt nu eenvoudig Simulum Kapitaalmodellen: de complexiteit ontcijferd Verzekeraars staan onder toenemende druk om aan te tonen
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 1: Risicogestuurde interne controle. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 1: Risicogestuurde interne controle 15 september 2016 Programma Inleiding Risicomanagement Interne beheersing Relatie met de externe accountant Van interne controle naar beheersing
Nadere informatieStip aan de horizon. Prioriteiten voor het pensioentoezicht in 2014
Stip aan de horizon Prioriteiten voor het pensioentoezicht in 2014 Prof. Dr. Olaf Sleijpen Instituut voor Pensioeneducatie Divisiedirecteur Den Haag, 11 december 2013 Agenda Prioriteiten voor 2014 in een
Nadere informatieDoel van de rol Iedere Compliance Officer heeft als doel het beheersen van de risico s die BKR loopt in haar strategische en operationele processen.
FUNCTIEPROFIEL Opdrachtgever: Functienaam: BKR Compliance Officer Security & Risk BKR is een onafhankelijke stichting met een maatschappelijk doel. BKR streeft sinds 1965, zonder winstoogmerk, een financieel
Nadere informatieRisicomanagementbeleid Gemeente Medemblik IO
Risicomanagementbeleid 2015-2018 Gemeente Medemblik IO-14-18168 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Wat is Risicomanagement?... 4 1.1 Risico...4 1.2 Risicomanagement...4 1.3 Risicoprofiel...4 2. Doelstellingen
Nadere informatieDoel Samenstelling en vergaderingen Taken en bevoegdheden Rapportage aan de RvC Diversen Herzieningstermijn...
Doel... 3 Samenstelling en vergaderingen... 3 Taken en bevoegdheden... 4 Rapportage aan de RvC... 4 Diversen... 5 Herzieningstermijn... 5 Doel De Risicocommissie is een permanente commissie van de RvC.
Nadere informatieRisicomanagement in de zorg
Risicomanagement in de zorg Een praktische invulling voor een integrale aanpak Diana Dingemans en Eveline Rutgers In de zorg neemt de belangstelling voor risicomanagement toe. Naast financiële risico s
Nadere informatieIORP II IMPLEMENTATIE RISK GOVERNANCE RONALD HAMAKER 27 SEPTEMBER 2018
IORP II IMPLEMENTATIE RISK GOVERNANCE RONALD HAMAKER 27 SEPTEMBER 2018 Ontwikkeling in wetgeving Wft Solvency 2 Basel 3 (3.5) Wtk/ Wtv Basel 2 IORP I (2005) PW/FTK (2007) nftk (2015) IORP II (2017) PSW
Nadere informatieGenerieke systeemeisen
Bijlage Generieke Systeem in kader van LAT-RB, versie 27 maart 2012 Generieke systeem NTA 8620 BRZO (VBS elementen) Arbowet Bevb / NTA 8000 OHSAS 18001 ISO 14001 Compliance competence checklist 1. Algemene
Nadere informatieDeelnemersvergadering
Deelnemersvergadering Venray, 8 november 2018 Breukelen, 15 november 2018 Stichting Pensioenfonds Xerox Agenda 1. Opening 2. Wijzigingen Xerox Pensioenbureau 3. Financiële positie/beleggingen 4. Risicomanagement
Nadere informatieHoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken
Hoe in- en extern toezicht elkaar kunnen versterken Olaf Sleijpen Divisiedirecteur Toezicht Pensioenfondsen en beleggingsondernemingen Oprichtingssymposium, VITP Amsterdam, 9 mei 2012 Agenda Waarom intern
Nadere informatieSAP Risk-Control Model. Inzicht in financiële risico s vanuit uw SAP processen
SAP Risk-Control Model Inzicht in financiële risico s vanuit uw SAP processen Agenda 1.Introductie in Risicomanagement 2.SAP Risk-Control Model Introductie in Risicomanagement Van risico s naar intern
Nadere informatieStichting Achmea Algemeen Pensioenfonds
Stichting Achmea Algemeen Pensioenfonds Profielschets risicomanager Datum: 25 juli 2016 vergunning van De Nederlandsche Bank voor het uitoefenen van het bedrijf van algemeen pensioenfonds als bedoeld in
Nadere informatieIntegraal risicomanagement
Samenvatting Integraal risicomanagement in 40 Nederlandse ziekenhuizen Inhoud Inleiding 3 Onderzoeksvragen 3 Integraal risicomanagement onvoldoende beschreven 4 Aanbevelingen 5 Over VvAA 7 2 VvAA Risicomanagement
Nadere informatieBNG Compliance Charter
BNG Compliance Charter Koninginnegracht 2 2514 AA Den Haag T 070 3750 750 www.bng.nl Contactpersoon Compliance, Integriteit en Veiligheidszaken T 070 3750 677 N.V. Bank Nederlandse Gemeenten, statutair
Nadere informatieOnderzoekscommissie Steenwijkerland
Onderzoekscommissie Steenwijkerland Adviesrapportage onderzoek verbouwing De Meenthe (2) 1 oktober 2012 Colofon Een onderzoek door de raad is een op waarheidsvinding gericht onderzoek naar een specifiek
Nadere informatieElke gemeente moet invulling
Implementatie hoeft geen belemmering te zijn Risicomanagement in de praktijk bij kleine gemeenten Sinds de invoering van het Besluit Begroting en Verantwoording 2004 (BBV 2004) is risicomanagement bij
Nadere informatieHoofdlijnen inhoud INTEGRITEITPLAN
Hoofdlijnen inhoud INTEGRITEITPLAN Mei 2009 Hoofdlijnen inhoud integriteitplan De wettelijke verplichting voor integer handelen bij een pensioenfonds is opgenomen in artikel 143 van de Pensioenwet. Dit
Nadere informatieReglement risk committee van de raad van commissarissen
Reglement risk committee van de raad van commissarissen Vaststelling en wijziging reglement. Artikel 1. 1.1. Dit reglement is vastgesteld door de raad van commissarissen met ingang van 1 januari 2016.
Nadere informatieMocht u vragen hebben dan kunt u mij op bovenstaande telefoonnummer bereiken.
Mark Touwen Oostelijk Halfrond 55 1183EN Amstelveen Tel. : 06-48318963 e-mail : mrtouwen@gmail.com NAW Amstelveen, 8 juli 2012 Geachte heer., Als bijlage vindt u een model dat risicomanagement bij ERP
Nadere informatieTelefoonnummer Onderwerp: Nota weerstandsvermogen en risicobeheersing 2015 Gemeente Harlingen
Voorstel aan de gemeenteraad van Harlingen *GR15.00077* GR15.00077 Behandeld in Gezamenlijke commissie Mens & Bestuur en Omgeving Datum Commissie 17 juni 2015 Agendanummer 9 Datum Raad 1 juli 2015 Agendanummer
Nadere informatieImplementatieplan Risicomanagement
Implementatieplan Risicomanagement Versie definitief: 17 juni 2015 Inhoudsopgave 1.1 Wat willen we bereiken?... 3 1.2 Hoe gaan we dat aanpakken?... 3 1.3 Wie neemt deel?... 3 1.4 Inventarisatie belangrijkste
Nadere informatie... SucCESvol implementeren. WPG Research. In zes stappen de Customer Effort Score inrichten om de metric op een goede manier te kunnen inzetten
SucCESvol implementeren In zes stappen de Customer Effort Score inrichten om de metric op een goede manier te kunnen inzetten Presentatie MIE Meyke Reitsma (Liander) Harm Wevers (WPG Research) Achtergrond
Nadere informatieBeïnvloeding van risicobewustzijn. André Maranus
Beïnvloeding van risicobewustzijn André Maranus Omgangsvorm In deze workshop bestaan geen fouten of mislukking enkel feedback! Beïnvloeding van risicobewustzijn Menselijk gedrag als risico en het nemen
Nadere informatieRiskTransparant, deel 6. Wat is het bestaansrecht van ons fonds? Visie, strategie en toekomstbestendigheid als kernbegrippen.
RiskTransparant, deel 6 Wat is het bestaansrecht van ons fonds? Visie, strategie en toekomstbestendigheid als kernbegrippen. In deze zesde serie uit een reeks van zeven, delen wij graag onze kennis met
Nadere informatieAon Global Risk Consulting Cyber Practice Privacy Services
Aon Global Risk Consulting Cyber Practice Privacy Services Bent u klaar voor de Europese Privacy Verordening? Wat de verzwaring van de privacywetgeving betekent voor uw organisatie en welke acties u moet
Nadere informatieHANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064
HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064 VAN AANNEMINGSBEDRIJF GEBR. DE KONING B.V. Naam Functie Datum Paraaf Opstelling: A.P. Kleiberg KAM-coördinator 12-03-2010 Autorisatie: M.
Nadere informatieRisicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam
Risicomanagement en NARIS gemeente Amsterdam Robert t Hart / Geert Haisma 26 september 2013 r.hart@risicomanagement.nl / haisma@risicomanagement.nl 1www.risicomanagement.nl Visie risicomanagement Gemeenten
Nadere informatiePiece of cake? IORP II door de ogen van een 5-jarige 29 januari 2019 l Harm Verhoeven l Zeist
Piece of cake? IORP II door de ogen van een 5-jarige 29 januari 2019 l Harm Verhoeven l Zeist IORP II -> waar gaat het over? De Three Lines of Defence: 1. Bestuur (1st line) 2. Risicobeheer & Actuariële
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen September 2015 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Aanleiding... 4 3. Nadere toelichting... 5 4. Doelstellingen en wettelijke kaders... 6 4.1. Doelstellingen...
Nadere informatie5 Methode. 5.1 Uitgangspunten
5 Methode In dit hoofdstuk wordt het risicomanagementsysteem 1 waarmee de in het vorige hoofdstuk genoemde doelstellingen van risicomanagement wordt bereikt toegelicht. Een eenmalige risicoanalyse uitvoeren
Nadere informatieICAAP Bewust van uw risico s. Alex Poel 18 mei 2010
ICAAP Alex Poel 18 mei 2010 Inhoud 1. ICAAP algemeen 2. De uitgangspunten (vertaald) 3. Het ICAAP uitvoeren 4. De risico s 5. Enkele voorbeelden 6. Wat kan ICAAP voor u betekenen 1. ICAAP algemeen (1)
Nadere informatievoor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV).
REGLEMENT BELEGGINGSCOMMISSIE voor de beleggingscommissie van Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen (hierna: SPV). Artikel 1 Vaststelling en reikwijdte Dit reglement geeft, in aanvulling op de statuten,
Nadere informatie12 maart Stichting Pensioenfonds Forbo T.a.v. het bestuur Postbus AA KROMMENIE. Betreft: herstelplan per 1 januari 2018
Correspondentieadres: Postbus 75201, 1070 AE Amsterdam, Nederland T.a.v. het bestuur Postbus 13 1560 AA KROMMENIE Ref.:SvW/650078/A180177 Betreft: herstelplan per 1 januari 2018 Geachte leden van het bestuur,
Nadere informatieEnergie Management Actieplan
Energie Management Actieplan Rijssen, Juli 2013 Auteur: L.J. Hoff Geaccodeerd door: M. Nijkamp Directeur Inhoudsopgave 1. Inleiding Pagina 3 2. Beleid CO₂ reductie Pagina 4 3. Borging CO₂ prestatieladder
Nadere informatieRisicomanagement functie verzekeraars onder Solvency II
Risicomanagement functie verzekeraars onder Solvency II Hoofdindeling: Leidraden Opgesteld door: Commissie Enterprise Risk Management (ERM) Vastgesteld door: Commissie Enterprise Risk Management (ERM)
Nadere informatieI T S X. Informatiebeveiliging, IT Audit & Compliance, Security as a Service, Risicomanagement, Educatie
I T S X Understanding the Tools, the Players and the Rules Informatiebeveiliging, IT Audit & Compliance, Security as a Service, Risicomanagement, Educatie Voorwoord Ralph Moonen Arthur Donkers Mijn naam
Nadere informatieRiskTransparant, deel 3. Wat is uw risico identiteit?
RiskTransparant, deel 3 Wat is uw risico identiteit? In deze derde serie uit een reeks van zeven delen, delen wij graag onze kennis met u over risicomanagement. Dit keer staat het dossier: Uw risico identiteit
Nadere informatieRaadsinformatiebrief Nr. :
Raadsinformatiebrief Nr. : Onderwerp: Risicomanagement Reg.nr. : 12.0693 B&W verg. : 19 juni 2012 : 1) Status In het licht van de actieve informatieplicht informeren wij U over de stand van zaken met betrekking
Nadere informatieVMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken
VMS veiligheidseisen voor het ZKN-Keurmerk Een vertaling van de NTA8009:2011 naar de situatie van de zelfstandige klinieken Leiderschap 1. De directie heeft vastgelegd en is eindverantwoordelijk voor het
Nadere informatieNulmeting regionale brandweer Zuidoost-Brabant taakinhoudelijk deel (taakvervulling volgens PVPP)
Nulmeting regionale brandweer Zuidoost-Brabant taakinhoudelijk deel (taakvervulling volgens PVPP) versie november 2002 Gemeente: Ingevuld 1 door + functie: Telefoon: email: Definitie pro-actie: Pro-actie
Nadere informatieOnderwerp Reactie van het college op het rapport jaarstukken 2017 van de audit- en rekeningcommissie (ARC)
Inkomend Griffie gemeente Houten: 18GR0245 Staf Onderdoor 25 Postbus 30, 3990 DA Houten Telefoon 030 639 2611 Fax 030 639 28 99 E-mail: gemeentehuis@houten.nl Internet: www.houten.nl Aan de leden van de
Nadere informatieStrategisch Risicomanagement
Commitment without understanding is a liability Strategisch Risicomanagement Auteur Drs. Carla van der Weerdt RA Accent Organisatie Advies Effectief en efficiënt risicomanagement op bestuursniveau Risicomanagement
Nadere informatieHandboek EnergieManagementSysteem
Handboek EnergieManagementSysteem Bedrijfsgegevens: Naam ALFEN bv Adres Hefbrugweg 28 Plaats 1332AP Almere Tel 036 549 3400 website www.alfen.com KvK nr. 3903 7364 Pagina 1 van 6 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING...
Nadere informatieAssetmanagement. Resultaten maturityscan. 14 januari 2015
Assetmanagement Resultaten maturityscan 14 januari 2015 De 7 bouwstenen van Assetmanagement 2 22.Afwijkingen en herstelacties 23. Preventieve acties 24. Verbetermanagement 5.Leiderschap en betrokkenheid
Nadere informatieInternal Audit Charter
Interne Audit Dienst Versie 3.0 (vervangt bij vaststelling door RvB vorige versie 2.0) Pagina 1 van 5 Artikel 1 Het doel, de bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de internal auditfunctie zijn in dit
Nadere informatieEnergie management Actieplan
Energie management Actieplan Conform niveau 3 op de CO 2 -prestatieladder 2.2 Auteur: Mariëlle de Gans - Hekman Datum: 30 september 2015 Versie: 1.0 Status: Concept Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Doelstellingen...
Nadere informatieSEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern
SEMINAR PRAKTISCH RISICOMANAGEMENT d.d. 1 juni 2010 in De Meern Programma 13.30 uur Opening 13.40 uur Risicomanagement in het onderwijs door Marien Rozendaal RA 14.30 uur Pauze 15.00 uur Risicomanagement
Nadere informatieOPERATIONEEL RISKMANAGEMENT. Groningen, maart 2016 Wim Pauw
OPERATIONEEL RISKMANAGEMENT Groningen, maart 2016 Wim Pauw Risicomanagement Risicomanagement is steeds meer een actueel thema voor financiële beleidsbepalers, maar zij worstelen vaak met de bijbehorende
Nadere informatiePresentatie Provincie Zeeland. Risicoanalyse. Systeemgericht Toezicht (Ruud Pennings, inspecteur handhaving provincie Zeeland)
Risicoanalyse Systeemgericht Toezicht (Ruud Pennings, inspecteur handhaving provincie Zeeland) Inhoud presentatie Voorstellen Afstudeeropdracht opleiding Milieukunde Doel presentatie Traject Systeemgericht
Nadere informatieHoofdstuk 2: Introductie tot FIRM. 2.1 Inleiding
Hoofdstuk 2: Introductie tot FIRM 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt stilgestaan bij het hoe en waarom van risicoanalyse. Hiervoor wordt gekeken naar de doelstellingen die de onder ons toezicht staande
Nadere informatieTerug naar de bedoeling met ISO 9001:2015
Walvis ConsultingGroep Brengt kwaliteit tot leven Voor kwaliteit van mens en organisatie Terug naar de bedoeling met ISO 9001:2015 Ronald Zwart Vennoot, senior consultant en auditor ronald.zwart@walviscg.nl
Nadere informatieStichting Pensioenfonds. voor. Verloskundigen
REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE Stichting Pensioenfonds voor Verloskundigen Datum: 8 oktober 2018 REGLEMENT BELEGGINGSADVIESCOMMISSIE BEGRIPSBEPALINGEN Artikel 1 Waar in dit reglement aanduidingen
Nadere informatieVerbetertraject beheersing grondexploitaties & Optimalisatie Vastgoed Stand van zaken
Verbetertraject beheersing grondexploitaties & Optimalisatie Vastgoed Stand van zaken Commissie Ruimte, Verkeer en Wonen, 2 februari 2015 Agenda Onderwerpen 1. Verbetertraject beheersing grondexploitaties
Nadere informatie= Datum raadsvergadering: 15 december 2010 Agenda nr.: (in te vullen door griffie) Voorstel invulling aanbevelingen rapport Sturing grote projecten
Raadsvoorstel = Datum raadsvergadering: 15 december 2010 Agenda nr.: (in te vullen door griffie) Portefeuillehouder: Onderwerp: S. Adriaansen/J.A. Peeters Registratiecode: (in te vullen door griffie) Voorstel
Nadere informatieCompliancerapportageformat
Compliancerapportageformat voor middelgrote fondsen en uitvoeringsorganisaties Mei 2009 1 Inleiding In deze periodieke compliancerapportage over de periode rapporteert de Compliance
Nadere informatieLEAN, RISK & FINANCE EEN INTEGRALE BENADERING GERICHT OP DUURZAME RESULTAATSVERBETERING
LEAN, RISK & FINANCE EEN INTEGRALE BENADERING GERICHT OP DUURZAME RESULTAATSVERBETERING 2 Iedere organisatie streeft voortdurend naar duurzame verbetering van het rendement. Bij commerciële ondernemingen
Nadere informatieBIJLAGE 2 WEDERZIJDSE AFSPRAKEN TUSSEN LOGO ANTWERPEN GEMEENTE IN HET KADER VAN GEZONDE GEMEENTE
BIJLAGE 2 WEDERZIJDSE AFSPRAKEN TUSSEN LOGO ANTWERPEN GEMEENTE IN HET KADER VAN GEZONDE GEMEENTE SITUERING Deze afsprakennota kadert binnen de ruimere samenwerking tussen de gemeente en Logo Antwerpen
Nadere informatieRisico s in beeld. Wat nu? Door Ilona Hoving 1
Risico s in beeld. Wat nu? 29-9-2015 Door Ilona Hoving 1 Even voorstellen Ilona Hoving 29-9-2015 Door Ilona Hoving 2 Wat gaan we DOEN? Korte introductie op thema Aan de slag met risico s Hoe waardeer je
Nadere informatie4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden. 4.3 Het toepassingsgebied van het milieumanagementsystee m vaststellen
4 Context van de organisatie 4 Milieumanagementsysteemeisen 4.1 Inzicht in de organisatie en haar context 4.2 Inzichten in de behoeften en verwachtingen van de belanghebbenden 4.3 Het toepassingsgebied
Nadere informatieOpdrachtgeverschap 2.0. Toezien op de afspraken in de verwerkersovereenkomst
Opdrachtgeverschap 2.0 Toezien op de afspraken in de verwerkersovereenkomst Doel van deze presentatie Zelf een mening hebben over welke certificering/ verklaring het beste past bij een af te nemen dienst
Nadere informatieRISICO- EN PRODUCT- ONTWIKKELING COMMISSIE REGLEMENT
RISICO- EN PRODUCT- ONTWIKKELING COMMISSIE REGLEMENT REGLEMENT RISICO- EN PRODUCTONTWIKKELING COMMISSIE BINCKBANK N.V. Dit reglement ('Reglement') is, na verkregen goedkeuring door de raad van commissarissen
Nadere informatieIntroductie OHSAS 18001
Introductie OHSAS 18001 OHSAS 18001 -in het kort OHSAS 18001 is een norm voor een managementsysteem die de veiligheid en gezondheid in en rondom de organisatie waarborgt. OHSAS staat voor Occupational
Nadere informatieVisie op risicomanagement bij waterschap Hunze en Aa s
Visie op risicomanagement bij waterschap Hunze en Aa s Wettelijk kader In het Waterschapsbesluit (2009) is vastgelegd wat de voorschriften zijn voor de paragraaf weerstandsvermogen in de meerjarenraming,
Nadere informatieBELEIDSDOCUMENT INTEGRAAL RISICOMANAGEMENT STICHTING SPORTFONDSEN PENSIOENFONDS
BELEIDSDOCUMENT CONCEPT 10 JANUARI 2019 INHOUD 1. Inleiding... 1 2. Uitgangspunten van het risicomanagement... 2 Risicocultuur... 2 Risicostrategie... 2 Risicomanagementbeleid... 3 Risicomanagement bij
Nadere informatieErvaring nieuwe maturiteitsaudit Het Facilitair Bedrijf
Ervaring nieuwe maturiteitsaudit Het Facilitair Bedrijf Annick Seghers Netwerk organisatiebeheersing 20 april 2017 Twee voor de prijs van één Twee rapporten want twee onderdelen in audit Audit (maturiteit)
Nadere informatieAUDITPLAN KWALITEITSCRITERIA EXTERNE VEILIGHEID
AUDITPLAN KWALITEITSCRITERIA EXTERNE VEILIGHEID AUDITPLAN KWALITEITSCRITERIA EXTERNE VEILIGHEID Doel van de Audit Criteria Aandachtsgebieden Opzet van de audit o o o o o o o o o Uitvoering audit Opmerking:
Nadere informatieEnergie Management Actieplan
Tijssens Electrotechniek B.V. De Boelakkers 25 5591 RA Heeze Energie Management Actieplan 2015 Status: definitief versie 1.0 Datum: november 2015 Datum gewijzigd: n.v.t. Auteur: U.Dorstijn Pagina 1 Inhoud
Nadere informatieCode Banken Naleving door InsingerGilissen
Iedere bank vermeldt elk jaar op haar website op welke wijze zij de in het voorafgaande jaar heeft toegepast. Daarbij vermeldt de bank in hoeverre zij vooruitgang heeft geboekt bij toepassing van de principes.
Nadere informatieVechtdal Verbinding WOW bijeenkomst Risicomanagement 19 april. Wie beheerst, die draagt. Of...
Vechtdal Verbinding WOW bijeenkomst Risicomanagement 19 april Wie beheerst, die draagt. Of... Agenda Achtergrond en toelichting op het project Stand van zaken Contractvorm Risicomanagement Knoop A28 Onderdoorgang
Nadere informatieIntegraal Risicodashboard Pensioenfonds <Naam>
Integraal Risicodashboard Pensioenfonds Concept vulling / Leeswijzer Integraal Risicodashboard Met de Risk-- is aangesloten op de gelaagde informatie verstrekking over de pensioenregeling
Nadere informatieEnergiemanagementprogramma HEVO B.V.
Energiemanagementprogramma HEVO B.V. Opdrachtgever HEVO B.V. Project CO2 prestatieladder Datum 7 december 2010 Referentie 1000110-0154.3.0 Auteur mevrouw ir. C.D. Koolen Niets uit deze uitgave mag zonder
Nadere informatieCode Banken Naleving door InsingerGilissen
Iedere bank vermeldt elk jaar op haar website op welke wijze zij de in het voorafgaande jaar heeft toegepast. Daarbij vermeldt de bank in hoeverre zij vooruitgang heeft geboekt bij toepassing van de principes.
Nadere informatieCompliance Charter. Voor pensioenfondsen met pensioenadministratie en vermogensbeheer in eigen beheer
Compliance Charter Voor pensioenfondsen met pensioenadministratie en vermogensbeheer in eigen beheer September 2008 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 1 2 Definitie en reikwijdte 2 3 Missie van compliance 6 4 Belangrijkste
Nadere informatieNota risicomanagement en weerstandsvermogen
Vastgesteld door B&W op: 24 oktober 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Aanleiding 3 1.2 Doel en verantwoordelijkheidsverdeling 3 2 Risicomanagement(beleid) 5 2.1 Het begrip risico 5 2.2 Het begrip risicomanagement
Nadere informatieGemeente Delft. Wij gaan er vanuit u hiermee voldoende geinformeerd te hebben en verzoeken u de toezegging als afgedaan te beschouwen.
Besturing Controlling Communicatie Bestuursondersteuning Retouradres : Bestuursondersteuning, Postbus 78, 2600 ME Delft Aan de eden van de gemeenteraad Gemeente Delft De Torenhove Martinus Nijhoffiaan
Nadere informatieNota Risicomanagement en Weerstandsvermogen
Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen 2013 Financial control 17 december 2012 Nota Risicomanagement en Weerstandsvermogen Pagina 2 Inhoudsopgave 1 Samenvatting... 5 2 Aanleiding... 6 3 Inleiding...
Nadere informatieMeerwaarde Internal Audit functie. 16 maart 2017
Meerwaarde Internal Audit functie Even voorstellen: Jantien Heimel 2 Even voorstellen: Jeannette de Haan 3 Inhoud 1. Kennismaking 2. Hoe kijken commissarissen aan tegen Internal Audit? Filmpje 3. Wat is
Nadere informatieVerklaring inzake beleggingsbeginselen
STICHTING PENSIOENFONDS RECREATIE Mei 2011 INHOUDSOPGAVE 0. Introductie 3 1. Doelstelling van het beleggingsbeleid 4 2. Organisatie en risicobeheerprocedures 5 3. Beleggingsbeginselen 7 Mei 2011 Pagina
Nadere informatieZundertse Regelgeving Wetstechnische informatie
Zundertse Regelgeving Wetstechnische informatie Rubriek: Financiën en economie Naam regeling: Nota risicomanagementbeleid 2015 Citeertitel: Nota risicomanagementbeleid 2015 Wettelijke grondslag Vastgesteld
Nadere informatie