Hanzehogeschool Groningen

Transcriptie

1 Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Croho: Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 mei 2007 Autonome Beeldende Kunst HBO bachelor; Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2007

2 2/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

3 Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstellingen van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 17 Onderwerp 3 Inzet van personeel 26 Onderwerp 4 Voorzieningen 29 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 31 Onderwerp 6 Resultaten 34 Deel C: Bijlagen 37 Bijlage 1 Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 38 Bijlage 2 Deskundigheden panelleden 45 Bijlage 3 Bezoekprogramma 49 Bijlage 4 Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 50 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 3/57

4 4/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 5/57

6 6/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleiding Autonome Beeldende Kunst (ABK) van de Hanzehogeschool Groningen heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in maart 2007, toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 8 mei Het panel bestond uit: De heer F. Lubbers (voorzitter, domeinpanellid); Mevrouw drs. M.M. Brouwer-Vermeulen (domeinpanellid); Mevrouw F.E. de Hoog (studentpanellid); Mevrouw drs. P. Göbel (NQA-auditor); Mevrouw ing. I.J.M. de Jong (NQA-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding De Hanzehogeschool Groningen (HG) biedt 70 bacheloropleidingen en 11 masteropleidingen / voortgezette opleidingen aan. Ruim 2200 medewerkers zorgen voor de organisatie, ondersteuning en de inhoud van het onderwijs. Aan de HG staan in het studiejaar ruim studenten ingeschreven. De student/docent ratio bedraagt gemiddeld tussen de 1:25 en de 1:30. De gemiddelde ratio van de Academie als geheel was in :19.1. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 7/57

8 Tot september 2004 kende de HG een faculteitsstructuur, bestaande uit vier faculteiten: Techniek, Economie, Gamma en Kunsten. Per september 2004 bestaat de HG uit in totaal 18 Schools. Een School is een organisatorische, inhoudelijk samenhangende eenheid. De opleidingen van de Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving (ABKV) vormden vóór 2004 samen met de Dansopleidingen en het Conservatorium de Faculteit der Kunsten. De ABKV heeft in 2006 een nieuwe organisatiestructuur ingevoerd. De reorganisatie beoogt een duurzame en gezonde financiële situatie te realiseren door nauwe samenwerking tussen de opleidingen van de ABKV. Daartoe zijn teams geformeerd die gezamenlijke onderdelen verzorgen. De teams staan onder leiding van een teamleider. De ABKV wordt geleid door een dean die in april 2007 is aangesteld. De ABKV biedt in haar drie vestigingen de volgende opleidingen aan: Academie Minerva: opleidingen Autonome Beeldende Kunst, Vormgeving en Docent Beeldende Kunst en Vormgeving; Academie voor Popcultuur (Leeuwarden): de opleidingen Muziek en Vormgeving (Popvormgeving); Frank Mohr Instituut: voortgezette opleidingen / Master of Fine Arts Schilderkunst, Theatervormgeving en Interactieve Media. Bij de ABKV staan 852 studenten ingeschreven en er werken 135 medewerkers (56 fte s). De voortgezette opleidingen werken samen met de vakgroep Kunstgeschiedenis van de Faculteit der letteren van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG). Studenten van de MFA-opleidingen volgen colleges aan de RuG en de RuG-studenten voeren prakctica uit bij het FMI. Aan de Academie is een lectoraat Computervisualisatie verbonden. Dit lectoraat loopt in augustus 2007 af. De Academie bereidt samen met de School of Performing Arts (conservatorium en dansopleidingen) aanvragen voor drie nieuwe lectoraten voor die onderdeel uitmaken van een te vormen expertisecentrum op het gebied van de kunsten. Ter versterking van de culturele infrastructuur in het Noorden is in 2000 besloten om het kunstonderwijs te spreiden over de noordelijke provincies. De Academie voor Popcultuur opende in 2003 haar deuren in Leeuwarden. Het is de ambitie van de ABKV de gezamenlijkheid van de kunstopleidingen te versterken. In het schooljaar zijn op een aantal beleidsterreinen notities opgesteld over huisvesting, positionering en profilering van de Academie en internationalisering. In het lopende cursusjaar zijn of worden beleidsplannen vastgesteld die gebaseerd zijn op hogeschoolbreed beleid: toetsing, personeelsplanning, huisvesting, kwaliteitszorg, ICT, internationalisering en positionering en profilering. De Academie wil de komende periode werken aan de volgende strategische doelen: profileren ten opzichte van de collega-instituten, opereren vanuit een internationaal perspectief en herkenbaar zijn als kennispartner in de Noordelijke regio. 8/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

9 1.3 Werkwijze Generieke audit Wegens het grote aantal kunstopleidingen dat in 2007 gtevisiteerd wordt binnen één School, heeft de hogeschool op verzoek van NQA ingestemd met het uitvoeren van een generieke audit voor de kunstopleidingen. In het panel hebben de volgende NQA auditoren zitting genomen: De heer drs. ing. A.G.M. Horrevorts (voorzitter) Mevrouw drs. P. Göbel Mevrouw ing. I.J.M. de Jong De auditoren van NQA hebben de facetten behorend bij onderwerp 3, 4 en 5 onderzocht. Deze onderwerpen zijn het meest geschikt om in gezamenlijkheid te beoordelen vanwege het feit dat ze gebaseerd zijn op gezamenlijk hogeschool- en ABKV-beleid. De generieke audit vond plaats op 4 april Het panel sprak met het College van Bestuur van de Hanzehogeschool Groningen, het managementteam van de ABKV (interim dean, dean en teamleiders van de opleidingen en het bureau onderwijsondersteuning), de onderwijskundig adviseur van de ABKV en de directeur van het stafbureau Onderwijszaken van de HG. De rapportage van deze generieke audit is input voor de panels van de afzonderlijke opleidingen. Deze panels geven het oordeel per facet van de onderwerpen die in de generieke audit zijn onderzocht. Zij baseren zich op de rapportage van de generieke audit en de eigen observaties. De rapportage van de generieke audit is voorgelegd aan de ABKV ter controle op feitelijke onjuistheden. De ABKV heeft op 23 april 2007 ingestemd met de tekst van dit rapport. Beoordeling opleiding Autonome Beeldende Kunst. De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens bereiden de panelleden zich in de periode mei 2007 inhoudelijk voor op het bezoek van 8 mei Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 9/57

10 dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft er een tweede gesprek met het opleidingsmanagement plaatsgevonden waarin enkele indrukken en ervaringen van het panel, werden gegeven zonder dat er expliciete oordelen werden uitgesproken. Tot slot heeft de voorzitter van het panel een bezoek gebracht aan de afstudeertentoonstelling in juli De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in juni 2007 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in augustus 2007 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in oktober Het visitatierapport is uiteindelijk in oktober 2007 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. 10/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

11 In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. Daar waar een argumentatie/beoordeling voor de deeltijd afwijkt van de voltijd, is dit expliciet vermeld. Indien niet vermeld, gelden voor de deeltijdopleiding dezelfde argumentatie/oordelen als voor de voltijdopleiding, aangezien de deeltijdopleiding inhoudelijk voornamelijk zijn gebaseerd op dezelfde module-inhouden als de voltijdopleiding. Volgorde en onderwijsmethodieken kunnen daarbij verschillen. 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Opleiding ABK Voltijd Opleiding ABK Deeltijd Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Goed Goed 1.2 Niveau bachelor Goed Goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Voldoende Voldoende 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Voldoende Voldoende 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Goed 2.4 Studielast Goed Goed 2.5 Instroom Goed Goed 2.6 Duur Voldaan Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Goed 2.8 Beoordeling en toetsing Voldoende Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed Goed 3.3 Kwaliteit personeel Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Voldoende Voldoende 4.2 Studiebegeleiding Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Voldoende Voldoende 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en het beroepenveld Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerde niveau Voldoende Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 11/57

12 Doelstellingen opleiding Alle facetten zijn voor beide varianten met goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor beide varianten van de opleiding ABK derhalve positief. Programma De facetten 2.1, 2.2 en 2.6 zijn voor beide varianten met voldoende beoordeeld. Voor de voltijdvariant is facet 2.8 ook met een voldoende beoordeeld en voor de deeltijdvariant is dit facet met goed beoordeeld. De facetten 2.3, 2.4, 2.5 en 2.7 zijn met goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor beide varianten van de opleiding ABK derhalve positief. Inzet van personeel De facetten 3.1 en 3.2 zijn voor beide varianten met goed beoordeeld en facet 3.3 is voor beide opleidingen met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor beide varianten van de opleiding ABK derhalve positief. Voorzieningen Het facet 4.1 is voor beide varianten met een voldoende beoordeeld. Het facet 4.2 is met een goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor beide varianten van de opleiding ABK derhalve positief. Interne kwaliteitszorg De facetten 5.1 en 5.3 zijn voor beide vairanten met goed beoordeeld en het facet 5.2 is met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor beide varianten van de opleiding ABK derhalve positief. Resultaten Beide facetten zijn voor beide varianten met een voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp is voor beide varianten van de opleiding ABK derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van voorgaand schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort, is de conclusie dat het totaaloordeel over de opleiding POSITIEF is. 12/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 13/57

14 14/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen VT: Goed DT: Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De Projectorganisatie Kunstvakonderwijs heeft in 2002 opleidingsprofielen gedefinieerd op basis van startkwalificaties (competenties van de net afgestudeerde kunstenaar) en beroepsprofielen (de activiteiten van een kunstenaar met een aantal jaren ervaring). Daarbij is de HBO-raad als vertegenwoordiger van hogescholen opgetreden en de Federatie van Kunstenaarsverenigingen als vertegenwoordiger van de beroepspraktijk. Daarnaast hebben de directies van de kunstacademies het profiel goedgekeurd. Het profiel omvat het volgende: een beeldend kunstenaar maakt kunstwerken om zin en betekenis aan het leven te geven en daar maatschappelijk een bestaan mee op te bouwen. Kunstwerken zijn zintuiglijk waarneembare constructen, die een beroep doen op de gevoelens van de beschouwer, diens reflectieve vermogens en diens kennis van de geschiedenis van de kunsten. De werken worden in het beroepsveld vooral gewaardeerd om de persoonlijke beeldtaal en de artistieke visie die de beeldend kunstenaar er in tot uitdrukking brengt, alsook om de nieuwe inventies ten aanzien van het vakgebied van de beeldende kunst. De werken zijn niet noodzakelijk materiële objecten, maar kunnen ook processen of gematerialiseerde dan wel geverbaliseerde concepten zijn die met beelden in verband staan. De opleiding heeft haar opleidingscompetenties geformuleerd op basis van het bachelorprofiel dat het overleg Beeldende Kunstonderwijs (vanuit de HBO-raad) heeft samengesteld. Het bachelorprofiel is vastgesteld in De doelstellingen van de opleiding zijn vastgelegd in de missie en onderwijsvisie van de opleiding en in het beroeps- en competentieprofiel. De opleiding onderscheidt zich van andere autonome beeldende kunstopleidingen door studenten de mogelijkheid te bieden meerdere afstudeerrichtingen te kiezen (uit: schilderen, tekenen, grafiek, fotografie, nieuwe media, beeldhouwen). Sinds januari 2007 heeft de opleiding ABK een eigen werkveldadviesraad (WAR). Voorheen was voor de volledige academie een werkveldadviesraad actief. Door per werkveld een adviesraad in te stellen kunnen de ontwikkelingen in het werkveld meer dan voorheen gevolgd worden. De WAR voert haar werkzaamheden uit binnen de kaders die zijn vastgelegd in de statuten. Ten tijde van het visitatiebezoek was er één bijeenkomst van de nieuwe WAR geweest. 1 Zie NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 15/57

16 De ABK kent samenwerkingsverbanden met verschillende beroepsorganisaties zoals: externe opdrachtgevers (via het projectbureau), buiten- en binnenlandse academies, de Belastingdienst, Kamer van Koophandel etc. Facet 1.2 Niveau bachelor VT: Goed DT: Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft bij de ontwikkeling van het programma gebruik gemaakt van de HBO-kwalificaties (Commissie Franssen, 2001). In het zelfevaluatierapport heeft de opleiding de koppeling tussen de Dublin descriptoren, HBO-kwalificaties en de competenties voor de opleiding Autonome Beeldende Kunst weergegeven. Het panel stelt vast dat de Dublin descriptoren goed terug te vinden zijn in de competenties van de opleiding. De Dublin descriptor kennis en inzicht is bijvoorbeeld terug te vinden in de competenties creërend vermogen (de student maakt authentiek beeldend werk dat voortkomt uit het volgen van een artistieke visie en dat bijdraagt aan de vervulling van een persoonlijke ambitie als kunstenaar) en vermogen tot kritische reflectie (de student kan eigen en andermans werk beschouwen, analyseren, duiden en beoordelen). De Dublin descriptor oordeelsvorming is niet alleen terug te vinden in de twee eerder genoemde competenties maar ook in de competentie omgevingsgerichtheid (de student is in staat verbanden te leggen tussen het eigen werk en dat van anderen, en tussen eigen werk en het publiek). Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor VT: Goed DT: Goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Bij dit facet worden de argumenten van de facetten 1.1 en 1.2 meegenomen. De landelijke competenties gaven richting bij de formulering van de eindkwalificaties/competenties en het opleidingsprofiel van ABK op de Academie Minerva. Het profiel sluit aan bij de visie op het beroep autonoom beeldend kunstenaar, zoals 16/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

17 geformuleerd door de Projectorganisatie Kunstvakonderwijs waarbij het werkveld actief betrokken is geweest. Tot voor kort was er een academiebrede werkveldadviesraad. Recent is een Werkveldadviesraad per opleiding ingesteld. Deze WAR ondersteunt en adviseert de teamleider van de ABK-opleiding op de afzonderlijke delen van de studie en voorziet de opleiding op deze manier van gevraagde en ongevraagde adviezen vanuit het werkveld. De HBO-kwalificaties voor een beginnend autonoom beeldend kunstenaar zijn als volgt: de student kan reflecteren op (de samenhang in) het eigen handelen en denken en dit tijdens presentaties beredeneren op een theoretische basis. Daaruit blijkt dat niet alleen de eigen kernkwaliteiten bekend zijn, maar dat de afgestudeerde visie heeft op zijn maatschappelijke rol. De kunstenaar functioneert meestal alleen, maar kan ook multidisciplinair functioneren. De opleiding heeft opleidingsspecifieke kwalificaties aangegeven zoals: de afgestudeerde kunstenaar heeft een overheersend praktische en tactiele benadering op basis van conceptueel denken, en ambitieeert naar een (inter)nationale toevoeging aan de beeldcultuur, vanuit een innoverende, initiërende en artistiek geëngageerde houding. Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO VT: Voldoende DT: Voldoende Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Per blok zijn de competenties vertaald in leerdoelen. Vanuit de leerdoelen is de specifieke inhoud van de studieonderdelen bepaald met bijbehorende vakliteratuur en studiemateriaal. De opleiding geeft in het zelfevaluatierapport aan dat kennisontwikkeling plaatsvindt via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en interactie met de beroepspraktijk. Vakliteratuur wordt door docenten in theorie-overleggen besproken en zonodig geactualiseerd. Zo is in 2005 het handboek voor kunstgeschiedenis voor de propedeuse geactualiseerd. Tijdens theorie en praktijklessen krijgen studenten actuele artikelen uitgereikt, in een later stadium van de opleiding moeten studenten zelf artikelen opzoeken. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 17/57

18 De opleiding geeft aan dat de student door een specifiek aanbod structureel in contact komt met het werkveld. Zo worden twee projectweken per jaar georganiseerd waarin actuele onderwerpen worden besproken. Gastdocenten worden hierbij ook ingezet. In de lessen beroepsvoorbereiding worden tevens gastdocenten ingezet (van galeriehouders tot kunstenaars). Een ander onderdeel van het vak beroepsvoorbereiding zijn de presentaties van derdejaarsstudenten over hun werk en een beroepsportfolio met mondelinge toelichting aan het werkveld. Daarnaast onderzoekt de student tijdens excursies de werkveldsituatie. Excursies voeren naar tentoonstellingen, galeriebezoek en bezoek aan buitenlandse academies. De propedeuse start met een verplichte buitenlandse excursie. Voor ABK-studenten vormt stage geen verplicht onderdeel van het curriculum. Wel kan de student in semester 7 (als project voor beroepsvoorbereiding) stage lopen bij galerieën of bijvoorbeeld een kunstenaar bij een groot project assisteren. Daarnaast werken studenten ter voorbereiding op de beroepspraktijk, gedurende semester 7 en semester 8 steeds zelfstandiger in een atelier aan een examenpresentatie. Het projectbureau werkt als brug tussen de opleidingen ABK en vormgeving en het werkveld. De opdrachten worden door het projectbureau op waarde voor het onderwijs geschat en wel of niet aangenomen. Daarbij gaat het erom dat de opdracht in het curriculum past en binnen de tijdspanne past zoals de opleiding en opdrachtgever wensen. De studenten worden naast vaste docenten geconfronteerd met de actualiteit in het beroepsveld door gastdocenten uit binnen- en buitenland (ongeveer de helft is afkomstig uit de regio), symposia, lezingen/lezingenreeksen, manifestaties en masterclasses door binnen en buitenlandse docenten. De opleiding kent verschillende commissies die de kwaliteit van het niveau, de inhoud en aansluiting op het werkveld en de uitvoering van het onderwijs bewaken. Als academiebrede commissie geldt de Raad van Advies, deze is nog in oprichting en gaat bestaan uit vijf leden. Als opleidingsspecifieke commissie geldt de Werkveldadviesraad (WAR) bestaande uit vijf vertegenwoordigers (vgl. 1.3). In het zelfevaluatierapport geeft de opleiding aan dat het programma tijdens de semesteroverleggen (twee maal per jaar), de afdelingsvergaderingen, de maandelijkse mentoraats- en tutoraatsoverleggen telkens herijkt en aangepast wordt. Studenten zijn matig tevreden over de manier waarop studieonderdelen bijdragen aan de beroepsvoorbereiding (score 6.0), matig tevreden over de mogelijkheden voor oriëntatie op de internationale arbeidsmarkt in het opleidingsprogramma (score 5.8) en de praktijkgerichte aanpak van de opleiding scoort een 6.4. In het vijfde en zesde semester maken jaarlijks inkomende en uitgaande studenten gebruik van internationale uitwisselingsmogelijkheden. Tussen 2002 en 2007 maakten per jaar gemiddeld 12 inkomende en uitgaande studenten gebruik van de mogelijkheid drie maanden deel te nemen aan een uitwisselingsprogramma. Er zijn bilateraal overeenkomsten met vier Academies (V.S., Nieuw Zeeland, China en Japan). Daarnaast ligt er een Socrates-overeenkomst met 30 Europese academies. 18/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

19 Het panel vond de literatuurlijst niet overzichtelijk. Hierdoor is niet duidelijk wat de opleiding als standaard referentiewerken voor de student beschouwt. Wel is het panel van mening dat de literatuur die gebruikt wordt om kunst te beschouwen, adequaat en actueel is. Het panel vindt daarnaast dat er te weinig onderscheid is tussen kunstgeschiedenis en kunsttheorie. Over de capita selecta, waarin meer kunstbeschouwing plaatsvindt, is het panel positief. Het panel benadrukt het belang van een goede literatuurlijst, omdat het theorieniveau dan minder afhankelijk is van de inbreng van de individuele docenten. Het panel is positief over het instellen van een werkgroep van theoriedocenten die verbeteringen aanbrengt in het theorieaanbod en de bijbehorende literatuurlijsten. Het panel heeft geconstateerd dat er in het curriculum aandacht is voor ondernemerschap, maar dat dit erg vroeg in de opleiding wordt aangeboden. Hierin zou bovendien netwerken een belangrijk onderwerp moeten zijn. Het panel komt tot het oordeel voldoende op grond van geringe inzichtelijkheid in de gebruikte literatuur. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma VT: Voldoende DT: Voldoende Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het voltijd propedeuseprogramma wordt uitgevoerd conform het HG-onderwijskader en is een algemeen jaar voor Autonome Beeldende Kunst en Vormgeving. Alle studenten doorlopen vrijwel het gehele jaar hetzelfde onderwijsprogramma. Er wordt in de beeldende studie gewerkt met vier thema s, zoals Manipulatie en Confrontatie. De thema-studie wordt begeleid door een mentor en twee thema-docenten. In het tweede semester kan de student een onderdeel beroepsprofiel kiezen, een kennismaking met de vakstudie beeldende kunst of vormgeving. In het derde en vierde blok volgt hij, naast de thema-studie, het onderdeel beroepsprofiel van de opleiding van zijn keuze. In de postpropedeutische fase wordt de student opgeleid tot autonoom beeldend kunstenaar. In het tweede jaar oriënteert de student zich breed, open en experimenteel op bestaande vakgebieden. In het derde jaar specialiseert de student zich naar zijn afstudeergebied en staat het onderwijs in het teken van inhoudelijke reflectie op eigen thematiek. Gedurende het vierde jaar werken studenten steeds zelfstandiger in een atelier aan de examenpresentatie en scriptie. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 19/57

20 Studenten kunnen zich in het laatste jaar specialiseren in een van de zes afstudeerrichtingen, waarin studenten ook combinaties van afstudeerrichtingen mogen kiezen. De afstudeerrichtingen zijn: schilderen, fotografie, tekenen, mediakunst, beeldhouwen en grafiek. Het uitgangspunt van de opleiding (gerelateerd aan de beroepsprofielen van de HBO-raad) is dat het maken van kunst een intellectuele arbeid is, waarbij kunsttheorie de context schept waarbinnen de student zijn artistieke doelen kan uiten, gewogen naar (inter)nationale maatstaven van beroepspraktijk. Dit uitgangspunt resulteert in vier aandachtsgebieden: historische en contemporaine kunstgeschiedenis, kunsttheorie, vakgerelateerde kunstgeschiedenis en een theoretische cross-over op het gebied van communicatie, marketing, psychologie, filosofie et cetera. In het kader van de beroepsvoorbereiding wordt aandacht besteed aan netwerken dat volgens het panel een structurelere plaats in het programma mag krijgen. Het panel heeft op basis van de documenten en de gesprekken geen duidelijke relatie tussen de doelstellingen en leerdoelen kunnen vaststellen. In De Nieuwe Bachelor (DNB) worden technische cursussen structureler ingezet. Het concept DNB wordt momenteel uitgewerkt door een projectgroep en met ingang van het studiejaar wordt ermee gestart. De deeltijdopleiding duurt vijf jaar met 30 wekelijkse studiebelastingsuren. Het programma bestaat uit twee avonden praktijkles en een avond theorieles. De propedeuse beslaat drie semesters, na de propedeuse loopt het curriculum parallel aan de dagopleiding. De afstudeerfase duurt wederom drie semesters, maar kent wel de gelijke structuur en competenties als de voltijdse opleiding met twee promotoren en een scriptiebegeleider. Het panel heeft vastgesteld dat de relatie tussen doelstellingen en leerdoelen in het oude curriculum minder goed uit de verf komt. In DNB is deze relatie wel zichtbaar. Aangezien de relatie tussen doelstellingen en leerdoelen in het nieuwe programma is verbeterd komt het panel tot het oordeel voldoende. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma VT: Goed DT: Goed Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding heeft in het zelfevaluatierapport aangegeven hoe de jaren ingedeeld zijn. Elk jaar heeft een eigen thema waardoor de student steeds zelfstandiger studeert. Jaar 1 heeft als thema oriëntatie en selectie, jaar 2 oefening en experiment, jaar 3 staat in het teken van concept en samenhang en jaar 4 heeft als thema visie in praktijk en theorie. De theorielessen zetten de praktijk in een theoretische context, waardoor samenhang tussen theorie en praktijk als vanzelf ontstaat. De theorie heeft een convergerende opbouw gedurende de opleiding. In het eerste jaar wordt de basis gelegd op cultureel, kunsthistorisch en filosofisch gebied. Gedurende het tweede jaar wordt de beeldende 20/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

21 geschiedenis van de 20ste eeuw behandeld en bestudeert de student de recente geschiedenis van de eigen specialisatie. In het derde en vierde jaar vormt kunstfilosofie een verplicht onderdeel, daarnaast kiest de student uit het aanbod van zes blokken Capita Selecta die ingaan op een actueel onderwerp. Het tutoraat waarborgt de verbinding tussen het algemene studietraject en de individuele keuze van de student en daarnaast een passende en effectieve samenstelling van de keuzevakken. Het panel vindt de verbeterde samenhang tussen theorie en praktijk in De Nieuwe Bachelor positief. Het panel is ook positief over de capita selecta en concludeert dat in het vierde jaar tijdens de scriptie de puzzel in elkaar valt en integratie van theorie en praktijk plaatsvindt. Facet 2.4 Studielast VT: Goed DT: Goed Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Om voor de studenten de studielast inzichtelijk te maken is in het jaarrooster per week aangegeven wat er van de student aan onderwijsactiviteiten, zelfstudie en deelname aan projectweken wordt verwacht, uitgedrukt in studiebelastingsuren. Met behulp van de digitale onderwijsplanner maakt de student een studieovereenkomst. (zie facet 4.2) In het HG-onderwijskader zijn criteria geformuleerd waaraan opleidingen dienen te voldoen wat betreft het onderwijsaanbod, de onderwijsprogrammering, de studieloopbaanbegeleiding en de onderwijsorganisatie. Het doel hiervan is om met minimale hogeschoolbrede afspraken en standaarden vergelijking en uitwisseling tussen opleidingen mogelijk te maken en de studeerbaarheid van de onderwijsprogramma's te garanderen. De opleiding houdt rekening met de studeerbaarheid van het programma door de groepsgrootte aan te passen aan de onderwijsvorm. Daarnaast zijn in de studiegids instapvoorwaarden bij alle studieonderdelen ingevoerd om de studievoortgang controleerbaar te maken. Studenten krijgen aan het einde van het eerste jaar een studieadvies dat bindend is wanneer dit advies negatief is. De student moet in de propedeuse 42 studiepunten behaald hebben om door te kunnen naar de hoofdfase. Daarnaast moet de student de propedeuse na twee jaar behaald hebben, anders volgt alsnog een bindend negatief studieadvies. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 21/57

22 Elk semester controleert de mentor (1e jaar), de tutor (2e en 3e jaar) en de promotor (4e jaar) de voortgang van de student. Bij studievertraging volgt een individuele bespreking met de student. In het gesprek met het panel geven studenten aan dat het programma pittig is, maar te doen. Ze realiseren zich dat ze het zelf zwaarder maken door de hoge eisen die ze aan zichzelf stellen. Facet 2.5 Instroom VT: Goed DT: Goed Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding ABK kent een gezamenlijke propedeuse met Vormgeving waar in september studenten instroomden. Om tot de opleiding toegelaten te worden dienen potentiële studenten te beschikken over een van de volgende diploma's: VWO-diploma, HAVO-diploma, MBO-diploma dat toelating geeft tot het HBO, propedeutisch getuigschrift van een HBO- of WO-instelling, een door de minister aangewezen diploma dat als tenminste gelijkwaardig aan een HBO-diploma is gekwalificeerd, of een diploma dat naar het oordeel van de examencommissie gelijkwaardig is aan een van de eerder genoemde diploma's in combinatie met een positieve uitkomst van een toelatingsexamen. Tijdens het toelatingsexamen beoordeelt een commissie het werk van de kandidaat op beeldend vermogen, gevoel voor kleur, oorspronkelijkheid en eigenzinnigheid en ontwikkelpotentie. Studenten van 21 jaar en ouder die niet aan de toelatingseisen voldoen, kunnen hiervan worden vrijgesteld na een onderzoek. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door de toelatingscommissie. Deze brengt een advies uit aan de dean van de School. Buitenlandse studenten moeten aan dezelfde eisen voldoen aangevuld met de eis dat zij goed Engels moeten kunnen spreken en in het bezit moeten zijn van een NT2 diploma of van een vrijstelling daarvoor. De toelatingseisen zijn vastgelegd in het onderwijsreglement van de opleiding. De opleiding organiseert open dagen en meeloopdagen voor potentiële studenten. Daarnaast biedt de opleiding een oriëntatiecursus aan en kunnen studenten de vooropleiding van de academie voor beeldende kunst en vormgeving volgen. De oriëntatiecursus duurt 14 dagdelen, de aspirant-student kan de gemaakte werkstukken inbrengen tijdens het toelatingsexamen, maar dat geeft geen garantie voor plaatsing op de opleiding. De vooropleiding is in samenwerking met het Kunstencentrum Groningen opgezet. Studenten tussen de 16 en 27 jaar (die als vooropleiding MBO, HAVO of VWO hebben) kunnen de vooropleiding volgen. Na goed gevolg resulteert dat in plaatsing op de opleiding. 22/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

23 Uit de ssa-enquête blijkt dat studenten matig tevreden zijn met de aansluiting op hun vooropleiding. In het panelgesprek geven studenten echter aan dat de opleiding goed aansluit op CKV in de vooropleiding. Aspirant-studenten worden tijdens de toelatingsprocedure op artistieke aanleg getoetst door de toelatingscommissie (2 docenten en 1 student). Zij worden beoordeeld op basis van de volgende criteria: beeldend vermogen (werken vanuit waarneming en fantasie), gevoel voor kleur vorm en materiaal, oorspronkelijkheid en eigenzinnigheid en potentiële ontwikkeling van theoretische reflectie aan de hand van een schrijfopdracht. Er is instroom van buitenlandse studenten, zowel tijdens uitwisselingsprogramma's als tijdens algemene inschrijvingen. De HG heeft de Code of Conduct ondertekend. Facet 2.6 Duur VT: Voldaan DT: Voldaan Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: HBO-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De voltijdopleiding duurt vier jaar met 40 studiebelastingsuren per week, waarin de student per jaar 60 credits behaalt gedurende 42 studieweken. De deeltijdopleiding duurt vijf jaar met 30 wekelijkse studiebelastingsuren. In totaal omvatten beide varianten 240 EC. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud VT: Goed DT: Goed Criteria - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Om de studenten in staat te stellen de beoogde eindkwalificaties te verwerven hanteert de opleiding een competentiegericht didactisch concept. Het didactisch concept is vastgelegd in het HG onderwijskader, waarbij geleidelijk toenemende eigen verantwoordelijkheid een belangrijke rol speelt. Om de studenten in staat te stellen de beoogde eindkwalificaties te verwerven hanteert de opleiding een competentiegericht didactisch concept. Werkvormen die gedurende de opleiding gebruikt worden zijn: individuele en groepsleergesprekken, opdrachten, zelfstandig werken, colleges, workshops, Masterclasses, seminars en directe feedback tijdens de praktijklessen. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 23/57

24 De werkvormen worden steeds doorontwikkeld en aangepast, op dit moment gebeurt dit in De Nieuwe Bachelor. De opleiding geeft aan dat de voltijdse studenten in in de volgende urenverdeling onderwijs gevolgd hebben. In de propedeuse 620 contacturen en 1060 zelfstudie-uren. In jaar contacturen en 1240 zelfstudie-uren, jaar 3 zijn er 520 contacturen en 1160 zelfstudie-uren en in het laatste jaar zijn er 193 contacturen en 1487 zelfstudie-uren. Het panel is positief over de wijze waarop de studenten de stof tot zich kunnen nemen, studenten geven in het gesprek met het panel aan dat zij tevreden zijn over de afwisseling in werkvormen. Facet 2.8 Beoordeling en toetsing VT: Voldoende DT: Goed Criteria - Door de beoordelingen, toetsingen en examens wordt adequaat getoetst of de studenten de leerdoelen van (onderdelen van) het programma hebben gerealiseerd. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het toetsbeleid is vertaald naar en vastgelegd in de Onderwijs en Examenregeling. De toetscommissie beoordeelt de kwaliteit van het toetsen, na regelmatig overleg door de docenten. De individuele vermogens van de student worden op de volgende momenten getoetst: tijdens de toelatingsexamens, gedurende de propedeuse in vier werkbesprekingen en in het kader van het mentoraat, gedurende het tweede en derde studiejaar in telkens twee werkbesprekingen, in het kader van het tutoraat en door vakdocenten. Gedurende de afstudeerfase ligt de begeleiding en beoordeling in handen van de 1 e en 2 e promotor. Tijdens de werkbesprekingen presenteert de student het werk van het afgelopen semester in een toegewezen ruimte en licht het toe. Alle begeleidende praktijkdocenten (NB bij de nieuwe bachelor wordt de theoriedocent hieraan toegevoegd) geven ter plaatse een reactie. De beoordelingscommissie (bestaande uit alle begeleidende praktijkdocenten) evalueert de werkbesprekingen vervolgens per student aan de hand van competenties tijdens de slotvergadering. Naast de beeldende resultaten komen ook de beeldende ontwikkeling en de studievoortgang aan bod. Sinds gebruiken de docenten beoordelingsformulieren waarop per competentie aangegeven wordt wat de sterke en zwakke punten van de student zijn. Het panel is positief over deze wijze van beoordelen. Praktijkvakken worden in de propedeuse per blok (4x per jaar) en in de postpropedeutische fase per semester (2x per jaar) getoetst. Het eindexamen is een besloten werkbespreking als afsluiting van het laatste semester. Voordat de student aan het eindexamen mag beginnen, dient de studie tot en met het eindexamen volledig afgerond te zijn. De student werkt op weg naar het eindexamen zelfstandig aan de te presenteren eindexamencollectie, onder begeleiding van de door de 24/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

25 student gekozen promotor 1 en 2, op basis van de afspraken zoals gemaakt met de eerste promotor, die vastgelegd zijn in het aanmeldingsformulier Eindexamen. In de deeltijdopleiding wordt de eerste promotor door de student gekozen en de tweede toegewezen. Parallel met de vervaardiging van de eindexamencollectie schrijft de student een scriptie, begeleid door een theoriedocent. Het panel is negatief over de scriptiehandleiding. De handleiding is onduidelijk. De beschreven opbouw van een scriptie is niet conform algemeen geldende eisen en bovendien staan in de handleiding geen duidelijke eisen waaraan een scriptie dient te voldoen. Tijdens het bezoek is gebleken dat de scriptie slechts een klein onderdeel van het eindexamen (5 ec) vormt en een andere invulling kent dan de term doet vermoeden. In het verleden heeft de opleiding de keuze gemaakt om deze kleine scriptie te laten aansluiten bij het beeldende werk van de student. De student toont in de scriptie dat hij kan reflecteren op zijn eigen werk. De collectie wordt gepresenteerd aan de beoordelingscommissie (2 promotoren en scriptiebegeleider) een extern deskundige en de voorzitter. De beoordelingscommissie becijfert het eindexamen in bijzijn van de voorzitter en extern deskundige. De promotoren beoordelen elk met een eigen cijfer de kwaliteit van het praktijkwerk. Daarnaast middelen zij een cijfer voor de wijze van exposeren en de toelichting van de student. De theoriedocent levert het cijfer voor de scriptie. Vervolgens bepaalt de examencommissie de cijfers tijdens de slotvergadering en deelt daarna de uitslag mede. De extern deskundige becijfert niet, maar reageert op het eindexamenwerk en houdt tegelijkertijd toezicht op de geldigheid en procedure. Studenten zijn matig tevreden over de aansluiting van de toets op de bestudeerde stof, score 6.3 ( ). Het panel heeft toetsen en werk van studenten gezien en is daarover positief. Het panel neemt een verschil waar tussen de voltijd- en deeltijdstudenten. De voltijdstudenten zijn minder tevreden over de feedback van docenten op de theorieverslagen. De deeltijdstudenten zijn hierover wel positief. Over de feedback op presentaties en praktijkopdrachten zijn alle studenten tevreden. Het panel oordeelt positief over de werkbesprekingen in de groep. Op grond van deze overwegingen komt het panel tot een voldoende voor de voltijd en een goed voor de deeltijd. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 25/57

26 Onderwerp 3 Inzet van personeel Facet 3.1 Eisen HBO VT: Goed DT: Goed Criteria - Het onderwijs wordt voor een belangrijk deel verzorgd door personeel dat een verbinding legt tussen de opleiding en de beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De Academie voor Beeldende Kunst en Vormgeving heeft conform het hogeschoolbeleid met betrekking tot personeelsbeleid criteria opgesteld om de verbinding tussen opleiding en beroepspraktijk te bewaken. De criteria zijn: docenten hebben relevante actuele werkervaring, docenten nemen deel aan kenniscirculatie, docenten nemen deel aan praktijkgericht onderzoek. De Academie werkt samen met regionale en internationale partners. Dit blijkt uit stagecontacten en opdrachten vanuit het Projectenbureau van de Academie. Nagenoeg alle docenten zijn naast hun aanstelling bij de ABKV actief in het werkveld. Van de 39 docenten die in dienst zijn bij de opleiding ABK, werken er 37 in een eigen beroepspraktijk en 2 zijn in dienst in het werkveld. Alle docenten zijn minimaal op HBOniveau afgestudeerd, vijf van hen zijn universitair geschoold. Ook maakt de opleiding regelmatig gebruik van gastdocenten om de betrokkenheid en inbreng van het werkveld bij de opleiding te vergroten, niet in het team aanwezige specialismen de opleiding binnen te halen en studenten brede inspiratie op te laten doen door confrontatie met het werkveld. Het is het panel opgevallen dat alumni gevraagd worden als gastdocent. Hoewel het panel hier positief tegenover staat, pleit het ook voor het inzetten van meer mensen van buiten die een frisse wind kunnen bieden. Naast ervaring in de nationale beroepspraktijk vindt de opleiding internationale ervaring belangrijk. Zes docenten hebben buitenlandse werkervaring als docent en 18 docenten hebben ervaring met exposities en optredens in het buitenland. Het panel van de generieke audit stelt vast dat het beleid met betrekking tot de relatie van personeel met de beroepspraktijk goed is beschreven. De Academie bevordert het organiseren van evenementen, tentoonstellingen, publicaties en onderzoek (via deelname van docenten aan kenniskringen / lectoraten). Deze activiteiten bevorderen de wisselwerking tussen opleiding en beroepspraktijk. Facet 3.2 Kwantiteit personeel VT: Goed DT: Goed Criteria - Er wordt voldoende personeel ingezet om de opleiding met de gewenste kwaliteit te verzorgen. 26/57 NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt)

27 Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het uitgangspunt van de ABKV is dat zij genoeg personeel wil inzetten om competentiegericht onderwijs te kunnen ontwikkelen, bijsturen en uitvoeren. (Kunst)onderwijs vraagt, aldus de Academie, om voldoende contactmomenten tussen docent en student. De Hanzehogeschool heeft een functieopbouw van het personeel die dit mogelijk maakt De ABKV maakt gebruik van een flexibele formatie (volgens de CAO kunstonderwijs). De opleidingen kunnen gedurende lange tijd docenten aanstellen met een tijdelijke aanstelling. De ABKV maakt elk jaar voor de kunstopleidingen een planning van de taken en rollen van het personeel. Door de kleine omvang van de opleidingen en de specialistische studieonderdelen ligt de koppeling docent - studieonderdeel vrijwel vast. Het toewijzen van de taakbelasting is vastgelegd in de beleidsnota Taakbelastingsbeleid onderwijsgevend personeel Hanzehogeschool Groningen. De student-docent-ratio van de ABKV is in het cursusjaar ,1:1. De ABKV definieert het begrip docent als een medewerker met een onderwijsaanstelling. In de ratio zijn gastdocenten niet en docenten met een tijdelijke aanstelling wel meegerekend. Voor de opleiding ABK geldt een ratio van 19,7:1. De Academie kent vanwege de werkplaatsfunctie veel lager ingeschaalde medewerkers, de zogenaamde Instructeurs Technische Vaardigheden (ITV). De ITV ers dragen in belangrijke mate bij aan het geven van onderwijs. Met ingang van 2006 zijn zij ook organisatorisch ondergebracht in onderwijsteams. Tevens is de band met de opleidingen versterkt door een ITV-coördinator aan te trekken die de afstemming tussen onderwijs en (technische) cursussen en begeleiding organiseert. De Academie heeft de organisatie van onderwijsteams daarop afgestemd. ITV ers zijn en/of worden getraind en geschool in onderwijstaken. Zij kunnen bij bewezen capaciteiten doorstromen naar docentenfuncties. De Academie, zo stelt het auditpanel vast, heeft voor docenten met een kleine aanstelling apart beleid ontwikkeld. Een kernteam (docenten met een aanstelling van >0,6 fte s) is naast het verzorgen van onderwijs betrokken bij beleidsontwikkeling en onderwijsontwikkeling. Docenten met een kleine aanstelling worden vrijwel alleen ingezet in het onderwijs (vrijgesteld van overhead). Het kernteam is verantwoordelijk voor het informeren en aansturen van deze docenten met betrekking tot het onderwijsbeleid, competentiegericht opleiden en het toetsbeleid. Facet 3.3 Kwaliteit personeel VT: Voldoende DT: Voldoende Criteria - Het personeel is gekwalificeerd voor de inhoudelijke, onderwijskundige en organisatorische realisatie van het programma. NQA - visitatie Hanzehogeschool Groningen; hbo bacheloropleiding Autonome Beeldende Kunst (vt/dt) 27/57