Avans Hogeschool, Breda

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Avans Hogeschool, Breda"

Transcriptie

1 Avans Hogeschool, Breda Opleidingen: Accountancy & Bedrijfseconomie HBO Bachelor; Croho: & Varianten: voltijd en duaal Visitatiedatum: 29 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2007

2 2/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

3 Inhoud Inhoud 3 Deel A: Onderwerpen Voorwoord Inleiding Werkwijze Oordeelsvorming Oordelen per facet en onderwerp 11 Deel B: Facetten 13 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 15 Onderwerp 2 Programma 18 Onderwerp 3 Inzet van personeel 30 Onderwerp 4 Voorzieningen 34 Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 37 Onderwerp 6 Resultaten 41 Deel C: Bijlagen 45 Bijlage 1: Onafhankelijkheidsverklaring panelleden 46 Bijlage 2: Deskundigheden panelleden 53 Bijlage 3: Bezoekprogramma 56 Bijlage 4: Overzichtslijst van door de opleiding ter inzage gelegd materiaal 57 Bijlage 5: Domeinspecifiek referentiekader en opleidingscompetenties 61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 3/61

4 4/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

5 Deel A: Onderwerpen NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 5/61

6 6/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

7 1.1 Voorwoord Dit rapport is het verslag van het panel dat in opdracht van NQA de opleidingen Bedrijfseconomie en Accountancy van de Avans Hogeschool in Breda heeft onderzocht. Het beschrijft de werkwijze, de bevindingen en de conclusies. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in het kader van de accreditatie van hogere beroepsopleidingen. Het onderzoek is begonnen in april 2007, toen het zelfevaluatierapport bij NQA is aangeleverd. Als onderdeel van het onderzoek heeft het panel de opleiding gevisiteerd op 29 mei Het panel bestond uit: De heer prof. drs. J. Klaassen RA (dagvoorzitter, domeinpanellid Bedrijfseconomie en Accountancy); De heer drs. J. de Beuze AA (domeinpanellid Accountancy); De heer D.J.M. Kalkman (studentpanellid Accountancy); De heer drs. L.S. van der Veen (NQA-auditor); Mevrouw A.F.H.F. Klandermans (NQA junior-auditor). Dit panel voldoet aan de eisen zoals gesteld in het document Protocol ter beoordeling van de werkwijze van visiterende en beoordelende instanties van de NVAO (22 augustus 2005). Het panel beschikt over relevante werkvelddeskundigheid en over vakdeskundigheid. Onder vakdeskundigheid wordt verstaan het vertrouwd zijn met de meest recente ontwikkelingen en vertrouwd met lesgeven en beoordeling en toetsing minstens op het niveau/oriëntatie van de te beoordelen opleiding. Daarnaast beschikt het panel over onderwijsdeskundigheid, studentgebonden deskundigheid en visitatiedeskundigheid (zie bijlage 2). Het rapport bestaat uit drie delen: Deel A: een hoofdrapport, het Onderwerprapport, waarin de oordelen van het panel over de basiskwaliteit van de opleiding op onderwerpniveau worden uitgesproken met daarbij de overwegingen waarop die oordelen zijn gebaseerd. Het gaat hier om oordelen in de gradatie positief/negatief. Tevens wordt hier het eindoordeel geformuleerd. Deel B: een Facetrapport waarin op facetniveau door het panel oordelen en argumenten ter onderbouwing van dat oordeel worden gegeven. De oordelen gaan uit van de vierpuntsschaal (onvoldoende, voldoende, goed en excellent) conform het voorschrift van de NVAO. Uitzondering hierop is facet 2.6, als gevolg van aanvullende instructies van de NVAO wordt hier het oordeel voldaan of niet voldaan gegeven. Dit Facetrapport vormt de basis van het Onderwerprapport. Deel C: hierin zijn alle relevante bijlagen opgenomen. 1.2 Inleiding Avans Hogeschool bestaat officieel onder deze naam per 1 januari Haar vestigingsplaatsen zijn Tilburg, s-hertogenbosch en Breda. Avans Hogeschool is ontstaan uit een fusie van de Hogeschool s-hertogenbosch en Hogeschool Brabant. Deze waren al sinds 2002 bestuurlijk gefuseerd onder de noemer Stichting Brabantse Hogescholen (SBH), NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 7/61

8 en ook voor die tijd bestonden er diverse samenwerkingsverbanden. Avans Hogeschool verzorgt in totaal circa 40 opleidingen, telt studenten en 1800 medewerkers. Avans Hogeschool telt 18 lectoraten. De Hogeschool heeft als missie: een topinstituut zijn dat toekomstige beroepsbeoefenaren opleidt tot excellente professionals, die zichzelf en hun beroep voortdurend blijven ontwikkelen. Daarnaast willen we voor specifieke bedrijven en organisaties een vanzelfsprekende partner zijn in het ontwikkelen en delen van kennis. De Avans organisatie bestaat uit een tweelagige besturingsstructuur: een hogeschoolbreed opererende Raad van Bestuur en negentien academies, elk geleid door een academiedirecteur. Onder elke academie is een aantal bacheloropleidingen gebracht. Naast de academies is een apart hogeschoolbreed opererend instituut opgericht waaronder contractactiviteiten en masteropleidingen zijn ondergebracht (Avans+). De opleidingen Bedrijfseconomie (BE) en Accountancy (AC) van Avans Hogeschool te Breda vormen samen met Personeel & Arbeid en Management, Economie en Recht, de Academie voor Financieel Management (AFM), één van de 19 academies van Avans Hogeschool. De missie is uitgewerkt in de businessplannen van AFM: toonaangevende opleiding voor (praktijkgerichte) bedrijfseconomen en (aankomende) accountants. AFM wil (kennis)partner zijn voor circa 20 regionale bedrijven die een (mee)bepalende rol spelen in de manier waarop haar studenten zich kwalificeren voor hun professionele bijdrage aan het beroepenveld (Businessplan 2006 Academie voor Financieel Management). De opleiding BE startte in 1976 en heeft sinds 1999 een duale variant. De voltijdse opleiding telt 297 studenten en de duale variant 65 studenten. Er zijn 13 docenten aan de beide varianten verbonden, de opleiding heeft een docent/student ratio van 1:29. De opleiding AC startte in 1981 en heeft sinds 1991 een duale variant. De voltijdse opleiding telt 162 studenten; de duale variant 135 studenten. Aan de beide varianten zijn 16 docenten verbonden, de opleiding heeft een docent/student ratio van 1:24. Ten tijde van de visitatie is het eerste jaar van de nieuwe Bacheloropleidingen in uitvoering; jaar 2,3 en 4 zijn nog op basis van het voorgaande curriculum. De nieuwe propedeuse is een gemeenschappelijke propedeuse met de opleidingen Accountancy, Bedrijfseconomie, Management, Economie en Recht en Personeel & Arbeid. De afgestudeerde Bedrijfseconoom is een gedreven en breed inzetbare young-financial die, met maatschappelijke betrokkenheid en kennis van zaken, een proactieve bijdrage levert aan het beheersen en bijsturen van bedrijfsprocessen, gericht op de continuïteit van met name de economische levensvatbaarheid van een organisatie. De Accountancy opleiding is primair gericht op functies in het accountantsberoep. De meeste afgestudeerden vinden een baan in de openbare accountantspraktijk, bij een accountantsdienst van de overheid of bij een interne accountantsdienst van een bedrijf. De opleiding is echter ook een goede basis voor beroepen als controller, hoofd financiële administratie, informatiemanager etc. 8/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

9 1.3 Werkwijze De beoordeling van de opleiding door het panel verliep volgens de werkwijze zoals die is neergelegd in het Beoordelingsprotocol van NQA. Deze werkwijze wordt hieronder beschreven. Het onderzoek vond plaats op basis van het domeinspecifieke referentiekader dat voor de opleiding geldt (zie facet 1.1). NQA onderscheidt drie fasen in het visiteren: de voorbereidingsfase, het eigenlijke bezoek door het panel en de rapportagefase. Hieronder volgt een korte toelichting per fase. De voorbereidingsfase Allereerst heeft een NQA-auditor het zelfevaluatierapport gecontroleerd op kwaliteit en compleetheid (de validatie) en daarmee op bruikbaarheid voor de visitatie. Vervolgens bereidden de panelleden zich in de periode april 2007 inhoudelijk voor op het bezoek in mei Zij bestudeerden het zelfevaluatierapport (en bijlagen), formuleerden in een beoordelingsformat hun voorlopige oordelen op basis van argumenten en zij formuleerden vraagpunten. Zij gaven hun bevindingen door aan de NQA-auditor. Op basis van een overzicht van voorlopige oordelen inventariseerde de NQA-auditor tenslotte kernpunten en prioriteiten voor materialenonderzoek en gesprekken. Tijdens een voorbereidende vergadering is het bezoek door het panel voorbereid. De opleiding heeft in haar zelfevaluatierapport kenbaar gemaakt voor welk domeinspecifiek referentiekader zij kiest. De NQA-auditor heeft met de domeindeskundigen in het panel bekeken of sprake is van adequate domeinspecifieke doelstellingen, of dat nadere aanvulling dan wel nadere specificatie nodig is. In het facetrapport is aangegeven op welke landelijke beroeps- en opleidingsprofielen het domeinspecifieke kader (en het opleidingsprogramma) is gebaseerd. Het bezoek door het panel NQA heeft een bezoekprogramma ontwikkeld voor de (dag-)indeling van het bezoek door het panel dat is aangepast aan de specifieke situatie van de opleiding (bijlage 3). Er vonden gesprekken plaats met het opleidingsmanagement, docenten, studenten, afgestudeerden en met werkveldvertegenwoordigers. Aan het begin en tijdens het bezoek heeft het panel ter inzage gevraagd materiaal bestudeerd. Tussen de gesprekken door heeft het panel ruimte ingelast om de bevindingen uit te wisselen en te komen tot gezamenlijke en meer definitieve (tussen-)oordelen. De bevindingen zijn door de panelleden beargumenteerd. Aan het einde van het bezoek heeft de voorzitter een mondelinge terugkoppeling gegeven van enkele indrukken en ervaringen van het panel, zonder expliciete oordelen uit te spreken. De fase van rapporteren Door NQA is, op basis van de bevindingen van het panel, een tweeledige rapportage opgesteld, bestaande uit een facetrapport en een onderwerprapport, waarin de kwaliteit van de opleiding is beoordeeld. Met dit rapport kan de opleiding accreditatie aanvragen bij de NVAO. De opleiding heeft in juli 2007 een concept van het Facetrapport (deel B) voor een controle op feitelijke onjuistheden ontvangen. NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 9/61

10 Naar aanleiding daarvan zijn enkele wijzigingen aangebracht. In het Onderwerprapport (deel A) wordt door NQA een oordeel op de onderwerpen en op de opleiding als geheel gegeven. Dit rapport is in september 2007 voor een controle op feitelijke onjuistheden aan de opleiding voorgelegd. Het definitieve rapport is door het panel vastgesteld in oktober Het visitatierapport is uiteindelijk in oktober 2007 ter beschikking gesteld aan de opleiding, die het samen met de accreditatieaanvraag kan indienen bij de NVAO. 1.4 Oordeelsvorming In dit hoofdstuk wordt per onderwerp een oordeel uitgesproken op basis van weging van de facetten die van dat onderwerp deel uitmaken. Bij deze weging spelen de beslisregels zoals die door de NQA in het Beoordelingsprotocol zijn geformuleerd en nader uitgewerkt in de notitie Handreiking voor oordeelsvorming een belangrijke rol. Tevens is bij de beoordeling rekening gehouden met accenten die de opleiding eventueel legt, het domeinspecifieke kader en een vergelijking met andere relevante opleidingen op een aantal aspecten. Het eindoordeel is voorzien van een aanvullende tekst als sprake is van: weging van de oordelen op facetniveau; benchmarking; generieke bevindingen die het facetniveau overschrijden; bepaalde accenten respectievelijk best practices. In de oordelen per onderwerp wordt steeds een herhaling gegeven van de oordelen op de facetten gevolgd door een weging die leidt tot het eindoordeel. De (uitgebreide) argumentatie is te vinden in het facetrapport. Daar waar een argumentatie/beoordeling voor de duale variant afwijkt van de voltijd, is dit expliciet vermeld. Indien niet vermeld, gelden voor de duale opleiding dezelfde argumentatie/oordelen als voor de voltijdopleiding, aangezien de duale opleiding inhoudelijk voornamelijk is gebaseerd op dezelfde module-inhouden als de voltijdopleiding. Volgorde en onderwijsmethodieken kunnen daarbij verschillen. 10/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

11 1.5 Oordelen per facet en onderwerp Totaaloverzicht van oordelen op facet- en onderwerpniveau Onderwerp/Facet Bedrijfseconomie Accountancy Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding 1.1 Domeinspecifieke eisen Voldoende Voldoende 1.2 Niveau bachelor Goed Goed 1.3 Oriëntatie HBO bachelor Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 2 Programma 2.1 Eisen HBO Goed Goed 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma Goed Goed 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma Goed Goed 2.4 Studielast Vt: Goed Du: Voldoende Vt: Goed Du: Voldoende 2.5 Instroom Goed Goed 2.6 Duur Voldaan Voldaan 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud Goed Vt: Goed Du: Voldoende 2.8 Beoordeling en toetsing Goed Voldoende Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 3 Inzet van personeel 3.1 Eisen HBO Goed Goed 3.2 Kwantiteit personeel Goed Goed 3.3 Kwaliteit personeel Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 4 Voorzieningen 4.1 Materiële voorzieningen Goed Goed 4.2 Studiebegeleiding Goed Goed Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 5 Interne kwaliteitszorg 5.1 Evaluatie resultaten Goed Goed 5.2 Maatregelen tot verbetering Goed Goed 5.3 Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en Voldoende Voldoende het beroepenveld Totaaloordeel Positief Positief Onderwerp 6 Resultaten 6.1 Gerealiseerde niveau Goed Voldoende 6.2 Onderwijsrendement Voldoende Voldoende Totaaloordeel Positief Positief NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 11/61

12 Doelstellingen opleiding Facet 1.1 is als voldoende beoordeeld. De overige facetten zijn als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Doelstelling opleiding is voor beide opleidingen derhalve positief. Programma Facet 2.6 wordt als voldaan beoordeeld. Voor beide opleidingen wordt facet 2.4 bij de voltijd variant als goed beoordeeld en bij de duale variant als voldoende. Facet 2.7 wordt voor de opleiding BE als goed beoordeeld, voor de opleiding AC voltijd als goed en AC duaal als voldoende. Facet 2.8 wordt voor de opleiding BE als goed beoordeeld en voor AC als voldoende. De overige facetten worden voor beide opleidingen als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Programma is voor beide opleidingen derhalve positief. Inzet van personeel Alle facetten worden voor beide opleidingen als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Inzet van personeel is voor beide opleidingen derhalve positief. Voorzieningen Beide facetten worden voor beide opleidingen als goed beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Voorzieningen is voor beide opleidingen derhalve positief. Interne kwaliteitszorg Facet 5.3 wordt voor beide opleidingen als voldoende beoordeeld, de overige facetten als goed. Het oordeel op het onderwerp Interne kwaliteitszorg is voor beide opleidingen derhalve positief. Resultaten Facet 6.1 wordt voor de opleiding BE als goed beoordeeld, voor de opleiding AC als voldoende. Facet 6.2 wordt voor beide opleidingen als voldoende beoordeeld. Het oordeel op het onderwerp Resultaten is voor beide opleidingen derhalve positief. Totaaloordeel Op grond van de oordelen, weergegeven in het bovenstaande schema en de inhoudelijke onderbouwing daarvan, blijkt dat de opleiding op de zes onderwerpen positief scoort. De conclusie is dat het totaaloordeel over de opleiding positief is. 12/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

13 Deel B: Facetten NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 13/61

14 14/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

15 Onderwerp 1 Doelstelling van de opleiding Facet 1.1 Domeinspecifieke eisen AC: Voldoende BE: Voldoende Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk). Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: In samenwerking met NOvAA, Nivra en het Instituut voor Toegepaste Sociologie uit Nijmegen heeft het AC- scholenoverleg samen met de beroepsverenigingen in 1999 het beroeps- en opleidingsprofiel voor de HBO-opleiding AC opgesteld. Het oude curriculum van beide varianten sluit hierbij aan (Opleidingskader AC ). Het beroeps- en opleidingsprofiel is opgenomen in het Onderwijs- en Examenreglement Het beroepsprofiel is in 1999 landelijk gevalideerd en door NovAA en Nivra gevalideerd. Door de NovAA is in 2005 het beroepsprofiel herschreven (De AAaccountant én profil, 2005). De opleiding BE (oud curriculum) hanteert voor de studenten van de cohorten het beroepsprofiel dat in juni 1999 is vastgesteld door het Landelijk Overleg Bedrijfseconomie (LOBE). Het LOBE heeft een aantal landelijke eindtermen geformuleerd en zijn uitgangspunt voor de richting en inrichting van de opleiding BE tot cohort 2005 (Beroeps- en Opleidingsprofiel Bedrijfseconomie 1999). De opleiding AC hanteert de domeincompetenties van de Bachelor of Economics met de onderliggende niveaus in het nieuwe curriculum. Deze competenties voldoen aan de eisen vanuit het beroepenveld (Domeincompetenties Bachelor of Economics, 2005). De werkveldadviesraad (WAR) participeert onder andere in de ontwikkeling van het opleidingsprofiel. Het panel stelt vast dat de opleiding de relatie legt tussen de domeincompetenties en de niveaus. Door de Sektorraad van de HBO-raad zijn de landelijke eindtermen BE uit 1999 in 2005 opnieuw vastgesteld in de vorm van domeinspecifieke competenties voor de Bachelor of Economics. Deze domeincompetenties zijn uitgangspunt voor de richting en inrichting van het nieuwe curriculum van de opleiding tot bedrijfseconoom in de komende jaren. In 2006 zijn de vertegenwoordigers van het Landelijk Werkveldadviesoverleg met betrekking tot het Domein Economics akkoord gegaan met de domeincompetenties. De domeincompetenties van de Bachelor of Economics voldoen aan de internationale eisen vanuit het beroepenveld (Domeincompetenties Bachelor of Economics 2005). NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 15/61

16 Er is een gemeenschappelijke propedeuse van de opleidingen Accountancy, Bedrijfseconomie, Management, Economie en Recht en Personeel & Arbeid waarbij in het eerste semester wordt uitgegaan van gezamenlijke beroepscompetenties uit de domeinen Business Administration en Business Economics. Vanaf het tweede semester worden alleen de beroepscompetenties van het domein Economics aangehouden. Op basis hiervan hebben de opleidingen een opleidingsprofiel ontwikkeld, herschreven naar majorcompetenties. Studenten vanaf cohort 2006 volgen dit profiel (Opleidingskader Bedrijfseconomie en Accountancy ). Ten behoeve van internationalisering bouwt de opleiding BE in haar curriculum meer internationale elementen in, op blokniveau (beroepsproducten), op stageniveau en op afstudeerniveau. De opleiding werkt samen met de Academy for International Studies aan de opzet van een Engelstalige opleiding Bedrijfseconomie. Het panel stelt op basis van het materiaal en de gesprekken vast dat de eindkwalificaties van beide opleidingen aansluiten bij de eisen die gesteld worden. Beide opleidingen werken aan een internationale profilering. Deze vraagt echter om nadere uitwerking. Op dit facet worden beide opleidingen dan ook met een voldoende beoordeeld. Facet 1.2 Niveau bachelor AC: Goed BE: Goed Criteria - De eindkwalificaties van de opleiding sluiten aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleiding maakt gebruik van de uitwerking bacheloraccountant (Competentiematrices cohorten en ). Het niveau waarop de competenties bij de student aan het einde van de opleiding beheerst moeten worden is voor AC beschreven in de afstudeernota (Studiegids AAFM) (Co-op gids Accountancy duaal) en voor BE in de afstudeergids (Afstudeergids AAFM). Beide opleidingen (zowel oude als nieuwe curriculum) hebben hun beroepscompetenties getoetst aan de Dublin Descriptoren en stellen vast dat de eindtermen op het gewenste bachelorniveau ligt (Toets eindtermen Dublin descriptoren). In het opleidingskader van de opleidingen is beschreven op welke wijze de opleiding het bachelorniveau definieert en uitwerkt (Opleidingskader BE en AC). In het nieuwe curriculum zijn de beroepscompetenties op 3 niveaus geoperationaliseerd volgens een format waarbij het HBO-niveau zichtbaar wordt aan de hand van de Dublin Descriptoren. De competenties worden getoetst op basis van prestatie-indicatoren die op competentiekaarten van de major zijn omschreven. 16/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

17 Het eerste halve jaar van de gemeenschappelijke propedeuse voor de vier opleidingen van AAFM bevat de gezamenlijke competenties van de Bachelor of Business Administration en Economics. Het tweede halve jaar van de propedeuse bevat de competenties van de Bachelor of Economics. In het binnenschoolse en buitenschoolse deel van het curriculum werken studenten aan de opleidingscompetenties door het realiseren van beroepsproducten (integrale component). In het begin van de opleiding gaat het om relatief eenvoudige beroepsproducten, naar het einde van de opleiding hebben de beroepsproducten steeds meer het niveau van de werkzaamheden van een beginnend beroepsbeoefenaar. Het panel stelt op basis van het materiaal vast dat de eindkwalificaties van de opleiding aansluiten bij de algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificatie van een bachelor. Daarmee komt zij tot het oordeel goed. Facet 1.3 Oriëntatie HBO bachelor AC: Goed BE: Goed Criteria - De eindkwalificaties zijn mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties. - De eindkwalificaties weerspiegelen het niveau van beginnend beroepsbeoefenaar in een specifiek beroep of samenhangend spectrum van beroepen waarvoor een HBO-opleiding vereist is of dienstig is. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De inrichting van het onderwijs wordt bepaald door de competentieprofielen en de visie van de opleidingen op het onderwijs. De vervlechting van het competentieprofiel en de visie resulteert in het curriculum. Het competentieprofiel is voor het nieuwe curriculum uitgangspunt voor de vakinhoudelijke component van de opleidingen. Op basis van het Evaluatieverslag Afstudeerperiode wordt duidelijk dat beide opleidingen in voldoende mate aansluiten bij de wensen en behoeften van het beroepenveld (vergelijk facet 1.1.). De accountant controleert primair de jaarrekening van bedrijven met als doel aandeelhouders en alle andere gebruikers van deze financiële informatie zekerheid te geven dat de cijfers een getrouw beeld van de onderneming geven. In de loop der jaren is de kernfunctie geleidelijk uitgebreid met taken op adviserend en ondersteunend gebied. Afgestudeerden AC kunnen denken aan een baan als adviseur op gebied van fiscaliteit, inrichting van financiële administratie, hulp bij startende ondernemingen, hulp bij bedrijfsovername of bedrijfsbeëindiging. Vaak komen ze eerst te werken als assistent-accountant en vindt een doorstroom naar een post-hbo plaats voor AA- of RA-accountant. NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 17/61

18 De bedrijfseconoom verricht financieel-economische, bedrijfsorganisatorische en informatieverzorgende taken. Hij beheerst, stuurt en optimaliseert financiële informatie, goederen en dienstenstromen. De rollen waarin de bedrijfseconoom zijn taken en werkzaamheden dient te verrichten zijn aan te duiden met de termen uitvoeren en informeren, beoordelen en adviseren of coördineren en leidinggeven. Afgestudeerde BE ers komen terecht in een middenmanagementfunctie binnen middelgrote industriële of dienstverlenende bedrijven of instellingen of in het middenen kleinbedrijf. Functies waarin een afgestudeerde BE er terecht komt zijn treasurer, assistent-accountant, bedrijfseconoom, financieel manager, medewerker administratieve organisatie en investor-relationsmanager. Het panel stelt op basis van het gesprek met het werkveld vast dat beide opleidingen aansluiten bij de behoeften van het werkveld en de eindkwalificaties het niveau van een beginnen beroepsbeoefenaar weerspiegelen. Onderwerp 2 Programma Facet 2.1 Eisen HBO AC: Goed BE: Goed Criteria - Kennisontwikkeling door studenten vindt plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontleend studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek. - Het programma heeft aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline. - Het programma waarborgt de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het curriculum van beide opleidingen is opgebouwd uit geïntegreerde taken, trainingen en projecten rond het primaire proces van organisaties. Integratie van theorie en praktijk vindt plaats in de projecten vanaf de propedeuse tot aan de afstudeerfase. In deze projecten komen de theorie en de resultaten van de trainingen, de vaardigheden uit het probleemgestuurd onderwijs (PGO), samen (Studiegids ). Studenten AC leggen een geïntegreerd landelijk examen af in externe verslaggeving, administratieve organisatie en controlebeginselen (de landelijke Overall Toets- OAT). De opleidingen gaan uit van beroepsproducten die studenten dienen op te leveren. In een aantal blokken van het curriculum AC zijn aspecten van internationalisering opgenomen. Blok 6: de buitenlandse onderneming die naar Nederland komt en blok 11 Engelstalige jaarrekeningen. Er is een mogelijkheid voor studenten om een stage of afstudeerstage in het buitenland te volgen en er wordt voor studenten een 18/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

19 buitenlandse reis met onderwijsprogramma georganiseerd (dit geldt voor alle cohorten) (Studiegids AAFM ). Het nieuwe curriculum van beide opleidingen heeft vier invalshoeken: de competenties zijn begin- en eindpunt van de opleiding, de beroepspraktijk staat centraal, competenties worden integraal verworven en de individuele prestatie en persoonlijke leerroute staat centraal. Studenten werken bijvoorbeeld in de eerste blokken nog met voorgeschreven literatuur, naarmate de opleiding vordert moet de student steeds meer zelfstandig relevante en actuele informatie zoeken die hem helpt bij het verwezenlijken van de leerdoelen. In het Opleidingskader is aangegeven op welke wijze de oriëntatie wordt gerealiseerd en de domeinspecifieke competenties worden verworven. Het abstractieniveau en de complexiteit stijgen in de loop van de vier jaren. Voor het nieuwe curriculum van beide opleidingen geldt dat in de programma's van de blokken een directe link gelegd wordt naar de beroepspraktijk door middel van een casus en/of gastspreker, door bedrijfsbezoeken in het eerste en tweede blok (propedeuse) en door bedrijfsonderzoek. De duale variant (oude curriculum) AC kent drie werkperiodes van ieder zes maanden (2 kwartalen) in het tweede, derde en vierde studiejaar. De student opereert in deze periode als fulltime medewerker (Studiegids duale opleiding AC ). De duale variant BE (oude curriculum) kent drie werkperiodes van ieder 8 maanden (3 kwartalen) in het tweede, derde en vierde jaar. Hierdoor wordt een relatie gelegd tussen het onderwijs en het werken binnen een bedrijf. Interactie met het beroepenveld en/of toegepast onderzoek vindt voor beide opleidingen plaats in diverse projecten en bij stages en afstudeeropdrachten. Bij de AC stages werkt de student als assistent-accountant in de praktijk of voert een opdracht uit. Bij de stages van BE gaat het onder andere om de kennismaking met de praktische beroepsuitoefening. Daarbij toetsen ze de opgedane kennis aan de praktijk en dienen daarbij de samenhang tussen verschillende disciplines te zien. Bij de afstudeerfase van beide opleidingen en varianten bewijst de student met de uitwerking van een praktijkopdracht zijn competentie als beginnend beroepsbeoefenaar. De afstudeeropdracht heeft als doel de verworven kennis, inzichten en vaardigheden in de praktijk te brengen. Daarbij is de student zelf verantwoordelijk voor de planning en de uitvoering van de opdracht. Dit moet uitmonden in een concreet eindproduct: een onderzoek, een advies en/of een oplossing voor een bedrijfsprobleem. De afstudeeropdracht van AC duurt tien weken, BE heeft een afstudeeropdracht van twintig weken. De opleiding toetst haar programma aan de wensen en de behoeften van de afnemers in het beroepenveld. De Werkveldadviesraad (WAR) is volledig op de hoogte van de ontwikkelingen in het beroepsprofiel en participeert in de ontwikkeling van het nieuwe opleidingsprofiel. De opleidingen onderhouden directe relaties met het werkveld en betrekken het werkveld structureel bij haar onderwijsactiviteiten. Het werkveld participeert in projecten van vier blokken (Projecten Witlox, KPMG, Deloitte en Berk). De hogeschool geeft verdere invulling aan kennisontwikkeling onder andere door congresbezoek, gastcolleges, excursies en buitenlandse reizen. NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 19/61

20 Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij tevreden zijn over de relatie van de opleiding met het werkveld en vinden dat zij voldoende kansen krijgen hun kennisontwikkeling in de praktijk hierdoor op te doen. Duale studenten zijn vooral tevreden over de relatie met de praktijk en de aandacht voor de werkplek en de oriëntatie op diverse gebieden. Het panel stelt op basis van het materiaal en de gesprekken met studenten vast dat er voldoende aantoonbare verbanden zijn met de actuele beroepspraktijk. Op de lijst van verplichte en aanbevolen boeken staan enkele werken uit De overige boeken vermelden het jaar 2004, 2005 en Het panel heeft het materiaal bekeken en concludeert dat de gebruikte vakliteratuur en de cases actueel en relevant zijn. Studenten van beide opleidingen waarderen in Choice 2005 de oefening van praktische vaardigheden in de opleiding en de mogelijkheden voor het opdoen van beroepservaring door onder andere stages met een voldoende. Over het algemeen zijn de studenten tevreden met de invulling van deze blokken. Uit de enquête met propedeusestudenten blijkt dat zij de gerichtheid op de praktijk en in het bijzonder door de koppeling van verschillende didactische werkvormen positief ervaren. Het panel heeft het lesmateriaal bestudeerd en stelt op grond daarvan vast dat er internationale literatuur aangeboden wordt, dat het lesmateriaal relevant en actueel is, dat het aangeboden lesmateriaal van voldoende kwaliteit en niveau is en dat het materiaal in voldoende mate aan de beroepspraktijk ontleend wordt. Op basis van het materiaal en de gesprekken stelt het panel vast dat de kennisontwikkeling van studenten op een adequate manier plaatsvindt, zowel in de praktijk evenals door het gebruik van vakliteratuur. Facet 2.2 Relatie doelstellingen en inhoud programma AC: Goed BE: Goed Criteria - Het programma is een adequate concretisering van de eindkwalificaties, qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen. - De eindkwalificaties van de doelstellingen zijn adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma. - De inhoud van het programma biedt studenten de mogelijkheden om de geformuleerde eindkwalificaties te bereiken. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opbouw van het nieuwe curriculum (BE en AC) staat beschreven in onder andere de Studiegids AAFM De eerste twee jaren in het voltijd curriculum worden gezamenlijk gegeven. De opbouw kenmerkt zich door een geleidelijke verschuiving van oriëntatie, via verdieping naar integratie en transfer, en van verwerving van basiskennis en -vaardigheden naar toepassing in steeds complexer 20/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

21 wordende praktijksituaties (Opleidingskader AC-BE ). Propedeuse studenten ervaren (onder andere de vakinhoudelijke trainingen en het contact met het bedrijfsleven) het nieuwe curriculum positief. In de loop van de opleidingen nemen de authenticiteit en de complexiteit van de projecten toe en wordt er steeds meer beroep gedaan op het geïntegreerd toepassen van eerder verworven kennis. Op de werkplekken van de duale studenten neemt met de jaren de complexiteit en het niveau van de uit te voeren opdrachten en taken toe. De duale student wordt geacht hierin volledig zelfstandig en zelfverantwoordelijk te zijn. In het binnenschoolse en buitenschoolse deel van het curriculum werken studenten aan de opleidingscompetenties door het realiseren van beroepsproducten (integrale component). In het begin van de opleiding gaat het om relatief eenvoudige beroepsproducten, naar het einde van de opleiding hebben de beroepsproducten steeds meer het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar. Beide curricula dekken de eindtermen. In een Matrix eindtermen- leerinhouden- Dublin-descriptoren 2006 wordt voor de opleidingen inzichtelijk gemaakt in welke blokken en stromen de eindtermen gerealiseerd worden en van welk niveau ze zijn. Het panel stelt op basis daarvan en van inzage in het materiaal vast dat voor beide opleidingen de leerinhouden goed in verband staan met de competenties en de Dublin descriptoren. Het panel komt op basis van het materiaal en de gesprekken tot de conclusie dat de doelstellingen en de inhoud van het programma adequaat gerelateerd zijn. Facet 2.3 Samenhang in opleidingsprogramma AC: Goed BE: Goed Criteria - Studenten volgen een inhoudelijk samenhangend opleidingsprogramma. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Het oude en het nieuwe curriculum van beide opleidingen en varianten zijn geordend aan de hand van drie dimensies: de programma-eenheden worden bepaald door domeinspecifieke competenties; persoonsgerichte ontwikkeling; en praktijkgerichte aspecten. De praktijkgerichte aspecten en de domeinspecifieke onderwijseenheden worden gestuurd door beroepsproducten. Voor beide curricula vindt de ordening van thema's (en de beroepsproducten) plaats aan de hand van opklimmende moeilijkheidsgraad en complexiteit door middel van geformuleerde competentieniveaus. Binnen de thema s van het oude curriculum en met de beroepsproducten in het nieuwe curriculum wordt de gewenste integratie van vakdisciplines naar de mening van het panel in voldoende mate bereikt. Het panel stelt dit vast op basis van het Opleidingskader, curriculum op basis van FLOW schema en van het bestudeerde studiemateriaal van beide opleidingen. NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 21/61

22 In beide opleidingen en varianten loopt de opbouw van projecten vanaf de propedeuse tot en met het afstuderen van eenvoudig en licht praktijkgekleurd naar oriënterend, verbredend, verdiepend en tenslotte naar adviserend in de afstudeerfase. De persoonsgerichte ontwikkeling wordt gestuurd door de begeleiding van de ontwikkeling van de gedragscompetenties. Het portfolio kan hierbij sturend zijn voor voltijd studenten, voor duale studenten is dit sturend. (Opleidingskader AC en BE, duaal CO-OP gids 2007). De projecten in de bedrijven tijdens de werkperiodes voor studenten worden afgestemd op de beoogde competenties uit de onderwijsblokken die in compacte vorm op vrijdag aan de orde komen. De meting vindt plaats via een assessment aan het einde van het vierde jaar. Uit de Panelgesprekken 2006 en de Studenttevredenheidsonderzoeken 2006 komt naar voren dat studenten de samenhang tussen de onderdelen van het studieprogramma met een voldoende waarderen. Uit het onderzoek Choice 2005 komt naar voren dat studenten samenhang ervaren tussen de afzonderlijke vakken en in de mate waarin de studiejaren op elkaar voortbouwen als voldoende. Het panel heeft het studiemateriaal bestudeerd en komt op grond daarvan tot de conclusie dat de horizontale en verticale lijn goed zichtbaar zijn in het programma. Dit wordt tevens bevestigd in de gesprekken. Daarmee komt zij tot het oordeel goed. Facet 2.4 Studielast AC vt: Goed AC du: Voldoende BE vt: Goed BE du: Voldoende Criteria - Het programma is studeerbaar doordat factoren, die betrekking hebben op dat programma en die de studievoortgang belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De student heeft, zowel in het oude als in het nieuwe curriculum periodiek contact met studieadviseurs. Via panelgesprekken wordt de student betrokken bij een adequaat signaliseringssysteem met betrekking tot de studeerbaarheid van onderwijseenheden. In de vorm van het voortgangsregistratiesysteem Volg + worden de vorderingen van iedere student vastgelegd, hetgeen eveneens de mogelijkheid van een tijdige signalering van studievertraging inhoudt. De student kan in dit verband altijd contact opnemen met studieadviseur (Studiegids AAFM ). Studenten van de voltijd varianten krijgen de mogelijkheid een herkansing per onderwijseenheid binnen een periode van tien weken te doen. Duale studenten krijgen een herkansing twee keer per jaar aangeboden. De opleiding probeert voor duale studenten een zo studentvriendelijk rooster te maken waarbij rekening is gehouden met de tijd voor zelfstudie en voor het werken in teams. In de blokboeken 22/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

23 staat elke onderwijseenheid beschreven met blokspecifieke doelstellingen, de werkvormen, de toekenning van studiepunten, wie de coördinator is en de toetsingswijze. Studenten dienen in het propedeusejaar meer dan 45 EC te behalen om door te mogen naar het volgende jaar. Behaalt de student minder dan 45 EC, dan krijgt hij een negatief bindend studie advies (BSA). Behaalt de student tussen de 45 en de 60 EC in de propedeuse, dan krijgt hij een voorlopig positief BSA advies. De student krijgt de mogelijkheid om de blokken alsnog te volgen, naast het reguliere onderwijs in het tweede jaar. Heeft de student deze blokken aan het eind van het tweede jaar niet gehaald, dan krijgt hij alsnog een negatief BSA. Voor turbostudenten gelden dezelfde regelingen met het verschil dat de gestelde perioden gehalveerd zijn omdat zij maar de helft van de blokken volgen in het propedeusejaar. Studenten AC mogen aan de derdejaarsstage beginnen als zij tenminste 3 van de 4 blokken van het tweede jaar behaald hebben en daarnaast blok 9 en 10 gevolgd hebben. De student AC mag pas starten met afstuderen indien hij van de blokken 5 t/m 10 niet meer dan 1 blok achterstand heeft, de derdejaarsstage met een voldoende heeft afgesloten en de blokken van het vierde jaar gevolgd heeft. Studenten BE mogen aan de derdejaarsstage beginnen indien zij twee onderwijseenheden van de subfase Verbredingjaar (blokken 5 t/m 8) behaald hebben en vóór de stage aan de presentieplicht van de vier onderwijseenheden van de subfase hebben voldaan. De student BE mag deelnemen aan de afstudeerperiode als de tentamens van de onderwijseenheden uit het verbredingjaar (blokken 9 t/m 12) voldoende zijn afgesloten, de derdejaarsstage voldoende is afgesloten, deelgenomen heeft aan alle tentamens van de onderwijseenheden in de subfase verdiepingsjaar, aan de aanwezigheidsverplichting is voldaan en van de blokken 9/10/11 er 2 behaald heeft op moment van afstuderen. Een andere voorwaarde is dat blok 12 met voldoende resultaat afgerond moet zijn (Studiegids Bachelor of Economics ). Voltijdstudenten van beide opleidingen waarderen de opleiding over het algemeen met een voldoende als het gaat om het wegnemen van belemmerende factoren (onder andere tijdig aankondigen van tentamens, bekendmaking toetsresultaten en begeleiding van studievoortgang) (Choice 2005 en STO 2006). Duale studenten zijn met name niet tevreden over de tentamenroosters en de snelheid waarmee studieresultaten bekend worden gemaakt. Uit de blokevaluaties met de propedeuse studenten komt naar voren dat het volle en drukke blokken zijn, maar dat het wel goed te doen is. Uit de gesprekken met studenten blijkt dat voltijd studenten de contacturen in het nieuwe curriculum voldoende vinden (20 contacturen in de week), echter duale studenten willen graag meer contacturen. Studenten geven tevens aan dat docenten een open deur beleid hebben en dat docenten beschikbaar zijn op bepaalde tijdstippen binnen Xplora voor vragen en problemen. Het panel stelt op basis van het materiaal en de gesprekken vast dat beide programma s studeerbaar zijn en factoren die de studievoortgang kunnen belemmeren zoveel mogelijk worden weggenomen. Op grond van de kritische NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 23/61

24 kanttekeningen van duale studenten beoordeelt het panel de duale varianten als voldoende. Facet 2.5 Instroom AC: Goed BE: Goed Criteria - Het programma sluit qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit toelatingsonderzoek. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Beide opleidingen worden zowel voltijd als duaal aangeboden. De opleiding verzorgt een voorlichtingsbrochure en een website voor aankomende studenten. Deze wordt gedistribueerd onder toeleverende scholen. De opleiding verzorgt een tweetal open dagen en een tweetal open avonden waarin voorlichting gegeven wordt over onderwijsactiviteiten en waarin het onderwijsmateriaal gepresenteerd wordt. Er worden meeloopdagen georganiseerd voor aankomende studenten, waarin zij een dag als gast van de opleiding en een deel van een dag als gast van accountantskantoren de activiteiten mee kunnen volgen. Er is een jaarlijks overleg met de decanen van toeleverende scholen. HAVO en VWO leerlingen met het profiel Economie & Maatschappij, Natuur & Techniek en Cultuur & Maatschappij (beide aangevuld met M&O of Economie 1) worden toegelaten tot de opleiding (OER ). MBO studenten met de richting bedrijfsadministratie (met doorstroommodule), commercieel medewerker Bank- en Verzekeringswezen (met doorstroommodule) en internationale handel/groothandel krijgen de mogelijkheid om de opleiding te volgen en eventueel in 3,5 jaar af te ronden. Vwo leerlingen krijgen bij beide studies ook de mogelijkheid deze in 3,5 jaar af te ronden. Uit het gesprek met studenten blijkt dat zij geen problemen ondervinden met de aansluiting. Studenten van de vwo instroom die het verkorte traject volgen vinden dat het eerste jaar veel zelfstudie vergt. MBO'ers die geplaatst zijn in een doorstroommodule kunnen voor aanvang van het collegejaar lessen op de academie volgen met als doel het voorkomen van aansluitingsproblemen. Met studenten die vrijstellingen hebben gekregen, doordat zij elders een opleiding hebben gevolgd, wordt een individuele route afgesproken. Bij het nieuwe curriculum vraagt het leer-, doe- en ontwikkelproces van de student ongeveer een gelijke inspanning. Vrijstellingen op basis van eerder verworven competenties worden voorgelegd aan de examencommissie. De student maakt in het eerste jaar van het nieuwe curriculum kennis met nieuwe didactische werkvormen, opgehangen aan beroepsproducten, waarin een actieve houding en zelfwerkzaamheid centraal staat. Omdat leerstrategie van belang is voor de instromende student wordt in het eerste jaar onderzoek gedaan bij iedere student (Handleiding SLB 2006). De resultaten van deze test worden besproken met de 24/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

25 studieloopbaanbegeleider. De student schrijft een evaluatie en geeft actiepunten aan, dit wordt opgenomen in het portfolio. Uit zowel het Studenttevredenheidsonderzoek 2006 als het Instroomonderzoek 2006 blijkt dat (toekomstige) studenten tevreden zijn met de voorlichting en aansluiting op de vooropleiding. Er wordt voor studenten een helder beeld gecreëerd wat de opleiding precies inhoud. Het panel stelt op basis van de gesprekken en het materiaal vast dat het programma van beide opleidingen goed aansluit bij de kwalificaties van de instromende studenten. Facet 2.6 Duur AC: Voldaan BE: Voldaan Criteria - De opleiding voldoet aan formele eisen m.b.t. de omvang van het curriculum: HBO-bachelor: 240 studiepunten. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: Uit de studiegids en de OER blijkt dat de totale omvang van de opleidingen 240 EC bedraagt. De opleiding voldoet daarmee aan de formele eisen met betrekking tot de omvang van het curriculum. De totale studieduur van 240 EC is gelijkmatig verdeeld over de verschillende onderwijsperiodes. De studiepunten zijn per studiejaar, periode en onderwijseenheid verantwoord in de Onderwijs- en Examenregeling (OER) en de Studiegids. Facet 2.7 Afstemming tussen vormgeving en inhoud AC vt: Goed AC du: Voldoende BE vt: Goed BE du: Goed Criteria - Het didactisch concept is in lijn met de doelstellingen. - De werkvormen sluiten aan bij het didactisch concept. Het oordeel wordt als volgt beargumenteerd: De opleidingen hebben eind jaren 90 gekozen voor drie dominante onderwijsvormen om studentgericht onderwijs te realiseren, waarbij onderwijzen heeft plaatsgemaakt voor leren. Dat wil zeggen dat er meer aandacht wordt gegeven aan leerprocessen en minder aan onderwijsprocessen. Leren door de student is het uitgangspunt: hij heeft daarin een actieve rol waarbij betekenisgerichte en toepassingsgerichte leerstijl gestimuleerd wordt. Voor het nieuwe curriculum heeft de opleiding gekozen voor de docent die een rol vervult als expert en als coach in het leerproces, in een eerlijke en NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du) 25/61

26 open dialoog met de student. Sociale interactie in het competentiegericht onderwijs maakt het mogelijk om te leren van elkaar en met elkaar. Belangrijk is dat de student wordt gedwongen over de grenzen van vakken en disciplines heen te kijken met de vraag wat de student moet kunnen als beginnend beroepsbeoefenaar. Er vindt een verschuiving plaats van projecten naar het afleveren van beroepsproducten waarbij de kennis in context belangrijk is. De opleidingen (zowel oud als nieuw curriculum) bieden in hun leeromgeving ruimte aan meer didactische werkvormen, de keuze hierbij wordt ingegeven door de geformuleerde doelstellingen. Leren is een constructief proces. In de eerste twee leerjaren volgt de student probleemgestuurd onderwijs (pgo). Daarnaast werkt de AC student aan het project mini-onderneming en werken BE studenten aan kleinere projecten. Deze keuze wordt gemotiveerd doordat kennisverwerving in de eerste jaren centraal staat. In jaar drie en vier kiest de opleiding voor projectonderwijs omdat daar het toepassen van kennis meer aan de orde is. In opdrachten en projecten wordt de nadruk gelegd op authentieke situaties die zo mogelijk direct worden ontleend aan de praktijk van de accountant of bedrijfseconoom. Voor beide voltijd opleidingen (oud curriculum) wordt gewerkt met pgo opdrachten en projecten. De pgo opdrachten en de projectonderwerpen worden zoveel mogelijk gerelateerd aan de realiteit. Met name de projecten in het derde en vierde jaar zijn in het algemeen authentiek. In elk blok wordt een directe link met de beroepspraktijk gelegd door middel van casussen of gastsprekers uit de praktijk. In het nieuwe curriculum zijn alle beroepsproducten reële opdrachten die in de vorm van een project worden uitgewerkt en hebben het karakter van een teampresentatie. In elk blok is er aandacht voor persoonsgerichte begeleiding van de student. Hierin wordt gereflecteerd op de aanpak en participatie in de projecten. Gedurende alle leerjaren van beide opleidingen en varianten (oud en nieuw curriculum) worden de onderwijsvormen geflankeerd door trainingen (hoor- en werkcolleges). Een training ontleent zijn legitimiteit aan een gewenst beheersingsniveau van een vaardigheid, afgeleid uit het opleidingsprofiel. Op deze wijze brengt de opleiding de student van zelfstandig werken, naar zelfstandig samenwerken, naar zelfstandig leren en tenslotte naar zelfverantwoordelijk en zelfsturend leren in de afstudeerfase. Daarbij wordt uitgegaan van een toenemende moeilijkheidsgraad van de gebruikte casuïstiek, enkelvoudige naar meervoudige en complexere problematiek, van een toenemende mate van integratie van diverse leerinhouden en van een geleidelijk afnemende mate van sturing van de opdrachten. Binnen de opleidingen en varianten vervult het portfolio een centrale rol bij de ontwikkeling van de student tot een bekwaam beroepsbeoefenaar. In het portfolio verzamelt de student zijn producten en de reacties daarop door docenten, medestudenten, collega's, begeleiders en zichzelf. Daarmee schetst hij een beeld van zichzelf en de vorderingen in de studie. In het portfolio wordt het verloop van het leerproces bij een bepaald product beschreven en waaraan nog gewerkt dient te worden. In het portfolio verzamelt de student bewijsmateriaal waarmee hij aantoont te voldoen aan het competentieprofiel van de opleiding. Naast de gedragscompetenties gaat het hierbij ook over inhoudelijke of beroepsspecifieke competenties. In elk leerjaar is een aantal studiepunten gereserveerd voor het portfolio. Dit betekent dat 26/61 NQA - visitatie Avans Hogeschool Breda; hbo bachelor Accountancy & Bedrijfseconomie (vt/du)

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase

Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs [hbo-bachelor]: uitwerking voor Associate degree-programma s tijdens de pilotfase 11 februari 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Accreditatiekader, toegespitst

Nadere informatie

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs

Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/duaal Visitatiedatum: 24 september 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie, hbo-bachelor; Varianten: Accountancy voltijd/deeltijd/duaal Bedrijfseconomie voltijd Visitatiedatum: 27 juni 2006 Netherlands

Nadere informatie

Teamscan op accreditatiewaardigheid

Teamscan op accreditatiewaardigheid Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Tilburg

AVANS Hogeschool, Tilburg AVANS Hogeschool, Tilburg Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 9 oktober 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2008

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: HBO-Rechten, bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 8 april 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Financial Services Management HBO bachelor, locatie Arnhem Croho: 34414 Varianten: voltijd & deeltijd Visitatiedatum: 25 juni 2007 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleiding: Management, Economie & Recht HBO-bachelor Croho: 34435 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 maart 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/55

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA visitatie Avans Hogeschool vestiging

Nadere informatie

Fontys Hogeschool, Eindhoven

Fontys Hogeschool, Eindhoven Fontys Hogeschool, Eindhoven Opleiding: Bedrijfseconomie, hbo bachelor Croho: 34401 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 28 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007

Nadere informatie

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD)

Bedrijfskunde (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde (AVD) 80074 Bedrijfskunde MER (AVD) 34139 Financiële Dienstverlening (AVD) 80038 Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per

Nadere informatie

Welkom bij Accountancy

Welkom bij Accountancy Welkom bij Accountancy 8-12-2018 Per september 2017 Alle economische opleidingen op locatie Kralingse Zoom onder de noemer (nieuwe) Rotterdam Business School. Accountancy de financiele sitiuatie in kaart

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Management Economie en Recht; hbo-bachelor Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem Nijmegen

Hogeschool Arnhem Nijmegen Hogeschool Arnhem Nijmegen Opleiding: Accountancy, hbo bachelor Croho: 34406 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Visitatiedatum: 28 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2007 2/61

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim

Christelijke Hogeschool Windesheim Christelijke Hogeschool Windesheim Opleiding: Management, Economie en Recht; hbo-bachelor, croho: 34435 Locatie: Zwolle Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 16 april 2009 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING

OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING OPSTELLEN EINDKWALIFICATIES OPLEIDING MARIANNE KOK/HERBERT WOLDBERG/HVA Toelichting bij opt opstelellen van eindkwalificaties van een opleiding bij de HvA 1 Het opleidingsprofiel: De beroepspraktijk draagt

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd

Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Fontys Hogescholen, locatie Eindhoven Opleiding: Fiscale Economie, hbo bachelor Croho: 34409 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 5 februari 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, mei 2007

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleidingen hbo-bachelors: Bedrijfseconomie (voltijd/deeltijd) Accountancy (voltijd) Croho: 34401 en 34406

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleidingen hbo-bachelors: Bedrijfseconomie (voltijd/deeltijd) Accountancy (voltijd) Croho: 34401 en 34406 Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleidingen hbo-bachelors: Bedrijfseconomie (voltijd/deeltijd) Accountancy (voltijd) Croho: 34401 en 34406 Visitatiedatum: 24 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sittard

Hogeschool Zuyd, Sittard Hogeschool Zuyd, Sittard Opleiding: Small Business & Retail Management Niveau: hbo bachelor Croho: 34422 Varianten: voltijd/duaal Visitatiedatum: 26 en 27 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten

Naam/Datum/Versie document advies/verbeterpunten. Avans documenten Document / Informatie P = Prettig ; N = Noodzakelijk Algemene input voor schrijven zelfevaluatie 1. (P) Interne rapport tussentijdse audit op onderwijskwaliteit/accre-ditatiewaardigheid Suggesties NQA

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology

Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Hogeschool INHOLLAND, School of Agriculture and Technology Opleiding: Luchtvaarttechnologie, bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 5 en 6 april 2005 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht, augustus

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor; Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 27 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Visitatiedatum: 11 september 2007

Visitatiedatum: 11 september 2007 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Accountancy; bachelor, croho: 34406 Locaties: Alkmaar, Amsterdam/Diemen, Rotterdam Opleiding: Bedrijfseconomie; bachelor, croho: 34401 Locaties: Alkmaar, Amsterdam/Diemen,

Nadere informatie

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek

ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek ONDERWIJS- EN EXAMENREGELING Bijlage, Bachelor Opleiding Docent Muziek Studiejaar 2013-2014 Algemeen 1. Deze bijlage bij het algemene gedeelte van de Onderwijs- en examenregeling van Codarts is van toepassing

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture and Design van de NHTV College van bestuur NHTV Internationale Hogeschool Breda Postbus 3917 4800 DX BREDA Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag Toets nieuwe opleiding hbo-bachelor Game Architecture

Nadere informatie

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE

Besluit. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus GB ZWOLLE College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 B ZWOLLE Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Commerciële Economie, hbo-bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Arnhem en Nijmegen Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Delft

Hogeschool INHOLLAND, Delft Hogeschool INHOLLAND, Delft Opleiding: Food & Business, hbo bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 20 april 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, augustus 2006 2 NQA - visitatie Hogeschool INHOLLAND,

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Autonoom Beeldende Kunst, hbo-bachelor; Croho: Varianten: voltijd en deeltijd

Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Autonoom Beeldende Kunst, hbo-bachelor; Croho: Varianten: voltijd en deeltijd Avans Hogeschool, Breda en 's-hertogenbosch Opleiding: Autonoom Beeldende Kunst, hbo-bachelor; Croho: 39110 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 8 oktober 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Hogeschool Arnhem en Nijmegen

Hogeschool Arnhem en Nijmegen Hogeschool Arnhem en Nijmegen Opleiding: Management in Zorg, hbo-bachelor Locatie: Nijmegen Croho: 34538 Varianten: deeltijd Visitatiedatum: 26 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Windesheim. HBO-Bacheloropleiding Accountancy

Christelijke Hogeschool Windesheim. HBO-Bacheloropleiding Accountancy Christelijke Hogeschool Windesheim HBO-Bacheloropleiding Accountancy Netherlands Quality Agency (NQA) Juni 2011 2/60 NQA - Chr. Hs. Windesheim: audit bestaande hbo-bacheloropleiding Accountancy Managementsamenvatting

Nadere informatie

Hanzehogeschool Groningen

Hanzehogeschool Groningen Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Small Business & Retail Management HBO bachelor; Croho: 34422 Variant: voltijd Visitatiedatum: 25 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2007

Nadere informatie

Fontys Hogeschool, Venlo

Fontys Hogeschool, Venlo Fontys Hogeschool, Venlo Opleiding: International Business Economics, hbo-bachelor; Varianten: voltijd Visitatiedatum: 22 februari 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2006 2 NQA -

Nadere informatie

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven

Fontys Hogescholen. Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Fontys Hogescholen Opleiding: Financial Services Management hbo bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34414 Locatie: Eindhoven Visitatiedatum: 8 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober

Nadere informatie

Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD)

Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD) Financiële Dienstverlening (AVD) Bedrijfskunde MER (AVD) Bedrijfskunde (AVD) Onderwijs- en Examenregeling AVD 17-18 deel B (opleidingsspecifiek) Academie voor Deeltijd Vastgesteld per 9 juni 2017 Instemming

Nadere informatie

Bachelor of Business Administration (MER opleiding)

Bachelor of Business Administration (MER opleiding) Bachelor of Business Administration (MER opleiding) voor decentrale overheden Het Onderwijs De Bachelor of Business Administration voor decentrale overheden (Management, Economie & Recht, MER) wordt aangeboden

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Biometrie, hbo bachelor; Croho: 39217 Variant: Voltijd Visitatiedatum: 13 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2007 2/51 NQA - visitatie Hogeschool

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam

Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Hogeschool Rotterdam, Rotterdam Opleiding: Croho: Opleiding: Croho: Accountancy, hbo-bachelor 34406; varianten: voltijd/deeltijd/duaal Fiscale Economie, hbo-bachelor 34409; varianten: voltijd Visitatiedatum:

Nadere informatie

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland

Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van

Nadere informatie

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO

Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO Onderwijs- en examenregeling Hoofdstuk 3 Opleidingsdeel LVO 2018-2019 Opleidingsdeel voor de bachelor lerarenopleidingen voortgezet onderwijs van Driestar hogeschool (onderdeel van Driestar educatief)

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Integrale veiligheid, hbo bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 12 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag

Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Sociaal Juridische Dienstverlening, hbo bachelor; Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Rotterdam/Den Haag Visitatiedatum: 31 oktober 2006 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sittard

Hogeschool Zuyd, Sittard Hogeschool Zuyd, Sittard Opleiding: Accountancy, hbo bachelor Croho: 34406 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 10 en 11 oktober 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007 Inhoud 2/69 NQA

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard

Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard Fontys Hogescholen, Tilburg en Sittard Opleiding: Leraar voortgezet onderwijs 1e graad Lichamelijke Opvoeding hbo-bachelor Croho: 35025 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 2 april 2008 Netherlands

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005

Hogeschool INHOLLAND. Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal. Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Hogeschool INHOLLAND Opleidingen: Voedingsmiddelentechnologie, bachelor Varianten: voltijd/duaal Visitatiedata: 2 en 3 juni 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, november 2005 2 NQA - visitatie

Nadere informatie

AVANS Hogeschool. Commerciële Economie, hbo bachelor. Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007

AVANS Hogeschool. Commerciële Economie, hbo bachelor. Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007 AVANS Hogeschool Opleiding: Locaties: Variant: Commerciële Economie, hbo bachelor Breda en Den Bosch Deeltijd (crohonummer: 34402/B) Visitatiedatum: 22 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Tilburg

Avans Hogeschool, Tilburg Avans Hogeschool, Tilburg Opleidingen: Varianten: Bouwkunde, Bouwtechnische Bedrijfskunde en Civiele Techniek voltijd en duaal Visitatiedata: 4 en 5 november 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool Avans, Breda / Tilburg Academie voor Technologie en Management

Hogeschool Avans, Breda / Tilburg Academie voor Technologie en Management Hogeschool Avans, Breda / Tilburg Academie voor Technologie en Management Opleiding: Werktuigbouwkunde, hbo-bachelor Varianten: voltijd, deeltijd en duaal Opleiding: Milieugerichte Materiaaltechnologie,

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo bachelor Croho: Variant: voltijd

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo bachelor Croho: Variant: voltijd AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, hbo bachelor Croho: 34616 Variant: voltijd Visitatiedatum: 21 maart 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

FINANCE & CONTROL - BEDRIJFSECONOMIE

FINANCE & CONTROL - BEDRIJFSECONOMIE FINANCE & CONTROL - BEDRIJFSECONOMIE 2018-2019 PROGRAMMA Jouw profiel Na je opleiding: beroepen Opbouw studiejaren Studieprogramma Studievereniging BE Adam Verschil financiële opleidingen Wat biedt F&C?

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Bedrijfseconomie, hbo bachelor; Croho: 34401 Varianten: voltijd en deeltijd

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Bedrijfseconomie, hbo bachelor; Croho: 34401 Varianten: voltijd en deeltijd Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Bedrijfseconomie, hbo bachelor; Croho: 34401 Varianten: voltijd en deeltijd Visitatiedatum: 20 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs

Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND. Visitatiedatum: 8 november 2006

Hogeschool INHOLLAND. Visitatiedatum: 8 november 2006 Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Personeel en Arbeid, bachelor Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Locaties: Alkmaar, Amsterdam, Den Haag, Haarlem, Rotterdam en Utrecht. Visitatiedatum: 8 november 2006 Netherlands

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Heerlen

Hogeschool Zuyd, Heerlen Hogeschool Zuyd, Heerlen Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd en duaal Visitatiedatum: 5 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Integrale Veiligheid, hbo-bachelor Croho: 39201 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 3 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

AVANS Hogeschool; s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool; s-hertogenbosch AVANS Hogeschool; s-hertogenbosch Opleiding: Bestuurskunde/Overheidsmanagement hbo-bachelor Croho: 34464 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 11 juni 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie

Breakout sessie 2-5. Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling. Introductie Breakout sessie 2-5 Stelsel 3.0 Accreditatie op Maat: Opleidingsbeoordeling De voorstellen beschreven in deze notitie dienen als uitwerking van (aangekondigde) wetswijzigingen. Op basis van deze wetswijzigingen

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleidingen: Informatica en Technische Informatica; hbo-bachelor Locaties: Arnhem en Nijmegen Croho: 34479 (I) en 34476 (TI) Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum:

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Breda

AVANS Hogeschool, Breda AVANS Hogeschool, Breda Opleidingen: Accountancy en Bedrijfseconomie hbo-bachelor Croho: 34401 en 34406 Variant: deeltijd Visitatiedatum: 3 oktober 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch

Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Avans Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Varianten: Culturele en Maatschappelijke Vorming, hbo bachelor; voltijd Visitatiedatum: 19 september 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN

Besluit. College van bestuur. Hogeschool Leiden. Postbus 382 2300 AJ LEIDEN College van bestuur Hogeschool Leiden Postbus 382 2300 AJ LEIDEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Personeel en Arbeid

Nadere informatie

Informatie werkplekleren

Informatie werkplekleren Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase

Nadere informatie

Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle Opleiding: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving HBO-Bachelor; Croho: Varianten: voltijd/deeltijd

Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle Opleiding: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving HBO-Bachelor; Croho: Varianten: voltijd/deeltijd Chr. Hogeschool Windesheim, Zwolle Opleiding: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving HBO-Bachelor; Croho: 39100 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 19 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Hogeschool INHolland, Amsterdam

Hogeschool INHolland, Amsterdam Hogeschool INHolland, Amsterdam Opleiding: Pedagogiek; hbo-bachelor Croho: 35158 Varianten: voltijd, deeltijd Visitatiedatum: 28 mei 2009 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2009 2/69 NQA

Nadere informatie

Hogeschool Zuyd, Sittard. Opleiding: Commerciële Economie Niveau: hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd

Hogeschool Zuyd, Sittard. Opleiding: Commerciële Economie Niveau: hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd Hogeschool Zuyd, Sittard Opleiding: Commerciële Economie Niveau: hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 26 en 27 september Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

Nadere informatie

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA)

HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Bachelor of Business Administration (BBA) HBO Bedrijfskunde Academie Mercuur en AdviCo verzorgen in samenwerking met Hogeschool SDO de opleiding HBO Bachelor Bedrijfskunde. Het programma

Nadere informatie

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V.

{nvao. Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. {nvao w nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Uit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Technische Informatica van de Hogeschool Dirksen B.V. datum 29

Nadere informatie

Zuyd Hogeschool. Cluster Bedrijfseconomie/ Accountancy. Uitgebreide opleidingsbeoordeling. Netherlands Quality Agency (NQA)

Zuyd Hogeschool. Cluster Bedrijfseconomie/ Accountancy. Uitgebreide opleidingsbeoordeling. Netherlands Quality Agency (NQA) Zuyd Hogeschool Cluster Bedrijfseconomie/ Accountancy Uitgebreide opleidingsbeoordeling Netherlands Quality Agency (NQA) November 0 /7 NQA Zuyd Hogeschool: Cluster BE/AC - UOB Inleiding Dit visitatierapport

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor Locatie: Rotterdam Croho: Varianten: voltijd/deeltijd/duaal

Hogeschool Rotterdam. Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor Locatie: Rotterdam Croho: Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Hogeschool Rotterdam Opleiding: Elektrotechniek, hbo-bachelor Locatie: Rotterdam Croho: 34267 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 24 september 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch

AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch AVANS Hogeschool, s-hertogenbosch Opleiding: Technische Bedrijfskunde; hbo-bachelor Croho: 34421 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 5 juni 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2008 2/57

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Varianten: Verpleegkunde, hbo bachelor; voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 14 juni 2006 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, oktober 2006 2 NQA visitatie Avans

Nadere informatie

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool

Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool ,nvao r nederlands-vlaam se accreditatie organisatie S uif Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bestuurskunde/Overheidsmanagement van de NHL Hogeschool datum

Nadere informatie

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool

luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool m a o v nederlands - ulaamse accreditatieorganisatie luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Saxion Hogeschool datum 31

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland. Opleidingen: Informatica, bachelor Bedrijfskundige Informatica, bachelor Croho: en Varianten: voltijd

Hogeschool Zeeland. Opleidingen: Informatica, bachelor Bedrijfskundige Informatica, bachelor Croho: en Varianten: voltijd Hogeschool Zeeland Opleidingen: Informatica, bachelor Bedrijfskundige Informatica, bachelor Croho: 34404 en 34479 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 23 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Choho: 33405 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Choho: 33405 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Locatie: Arnhem Opleiding: Communicatie, hbo bachelor Choho: 33405 Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Visitatiedatum: 16 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Opleiding: Industrieel Product Ontwerpen, HBO bachelor; Locatie: Arnhem Croho: 34389 Varianten: Voltijd Visitatiedatum: 7 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

AVANS Hogeschool, Den Bosch

AVANS Hogeschool, Den Bosch AVANS Hogeschool, Den Bosch Opleiding: Bouwkunde Varianten: voltijd en duaal Visitatiedata: 29 en 30 september 2004 NQA (Netherlands Quality Agency) 2 NQA - visitatie Avans Hogeschool opleiding Bouwkunde

Nadere informatie

Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor

Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor Hogeschool INHOLLAND Opleiding: Bedrijfskunde & Agribusiness, bachelor Locaties: School of Agriculture and Technology, Delft (voltijd / duaal) School of Technology, Alkmaar (voltijd) Visitatiedata: 10

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: HBO-Rechten, hbo-bachelor Croho: 39205 Varianten: voltijd/deeltijd/duaal Visitatiedatum: 28 mei 2008 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, september 2008

Nadere informatie

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam

Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Hogeschool INHOLLAND, Rotterdam Opleiding: Bestuurskunde & Overheidsmanagement hbo-bachelor Varianten: voltijd, deeltijd, duaal Croho: 34464 Visitatiedatum: 25 mei 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Opleiding: Commerciële Economie, hbo bachelor Croho: 34402 Varianten: voltijd, deeltijd Visitatiedatum: 4 juli 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Communication & Multimedia Design, hbo-bachelor Croho: 34092 Varianten: voltijd Visitatiedatum: 27 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007

Nadere informatie

Fontys Hogescholen, Eindhoven

Fontys Hogescholen, Eindhoven Fontys Hogescholen, Eindhoven Opleiding: Logopedie, hbo bachelor; Crohonr: 34578 Variant: voltijd Visitatiedatum: 5 april 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, juli 2007 2/59 NQA - visitatie Fontys

Nadere informatie

Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg. De handleiding. voor het schrijven van een opleidingskader

Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg. De handleiding. voor het schrijven van een opleidingskader Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg De handleiding voor het schrijven van een opleidingskader Zie ook Format voor het schrijven van een opleidingskader Colofon datum Januari 2015 Status Definitief Auteurs

Nadere informatie

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd

Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Hogeschool Rotterdam Cluster Paramedisch Opleidingen: Ergotherapie, Fysiotherapie en Logopedie; hbo-bachelor Variant: voltijd Visitatiedata: 19 en 20 september 2005 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht,

Nadere informatie

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende.

De NVAO beoordeelt het onderwerp doelstellingen opleiding derhalve voldoende. College van Bestuur van de Christelijke Hogeschool Windesheim Postbus 10090 8000 GB ZWOLLE Besluit datum 10 februari 2005 onderwerp Definitief besluit accreditatie hbo-bachelor Bouwkunde van de Christelijke

Nadere informatie

Avans Hogeschool, Breda

Avans Hogeschool, Breda Avans Hogeschool, Breda Opleiding: Management in de Zorg; hbo-bachelor Varianten: deeltijd Croho: 34538 Visitatiedatum: 26 september 2007 Netherlands Quality Agency (NQA) Utrecht, december 2007 2/55 NQA

Nadere informatie

BROCHURE 2015- POSTBACHELOR OPLEIDING ACCOUNTANT- ADMINISTRATIECONSULENT

BROCHURE 2015- POSTBACHELOR OPLEIDING ACCOUNTANT- ADMINISTRATIECONSULENT BROCHURE 2015-2016 POSTBACHELOR OPLEIDING ACCOUNTANT- ADMINISTRATIECONSULENT Deficiëntieprogramma voor bachelors Bedrijfseconomie Hoofdprogramma voor bachelors Accountancy H. Verheggen Zuyd Hogeschool

Nadere informatie

Christelijke Hogeschool Nederland

Christelijke Hogeschool Nederland Christelijke Hogeschool Nederland Opleiding: Media en Entertainment Management hbo-bachelor, croho: 34952 Locatie: Leeuwarden Variant: Voltijd Visitatiedatum: 19 juni 2007 Netherlands Quality Agency (NQA)

Nadere informatie

Visitatiedatum: 24 april 2007

Visitatiedatum: 24 april 2007 Hanzehogeschool Groningen Opleiding: Fiscale Economie en Accountancy hbo bachelor Varianten: Fiscale Economie vt (34409) Accountancy vt (34406) Accountancy duaal -Gilde HBO (34406) Visitatiedatum: 24 april

Nadere informatie

Hogeschool Zeeland. Opleiding: Management Economie en Recht hbo-bachelor Locatie: Vlissingen en Terneuzen Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd

Hogeschool Zeeland. Opleiding: Management Economie en Recht hbo-bachelor Locatie: Vlissingen en Terneuzen Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Hogeschool Zeeland Opleiding: Management Economie en Recht hbo-bachelor Locatie: Vlissingen en Terneuzen Croho: 34435 Varianten: voltijd/deeltijd Visitatiedatum: 28 mei 2009 Netherlands Quality Agency

Nadere informatie

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791).

Beoordelingskader Beoordelingskader voor de beperkte opleidingsbeoordeling van de NVAO (Stcrt. 2014, nr 36791). m ao * nederiands-viaam se accreditatie organisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Human Resource Management van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

Nadere informatie

Ontwerpkaders: Onderwijs. Versie 1.0/november 2016

Ontwerpkaders: Onderwijs. Versie 1.0/november 2016 Ontwerpkaders: Onderwijs Versie 1.0/november 2016 1 Flexibel onderwijs Flexibel Onderwijs kenmerkt zich door tijd, plaats en tempo-onafhankelijk studeren. De route is individueel en past bij de uitgangssituatie

Nadere informatie

Fontys Hogeschool Tilburg

Fontys Hogeschool Tilburg Fontys Hogeschool Tilburg Opleidingen: Docent Beeldende Kunst en Vormgeving, voltijd & deeltijd, hbo-bachelor, croho 39100 Vormgeving Visuele Communicatie, voltijd, hbo-bachelor, croho 39111 Visitatiedata:

Nadere informatie

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool

Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van de Haagse Hogeschool College van bestuur Haagse Hogeschool Postbus 13336 2501 EH DEN HAAG Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Bouwkunde van

Nadere informatie