Begroting Meerjarenbegroting Versie Raad herzien - in bewerking

Transcriptie

1 Begroting 2014 Meerjarenbegroting Versie Raad herzien - in bewerking

2

3 Inhoudsopgave Leeswijzer... 5 Inleiding...7 Beleidsbegroting Programma's...17 Paragrafen Financiële begroting Programmabegroting Toelichting op de programmabegroting Overige financiële tabellen Bijlagen Kerngegevens Subsidies Afkortingenlijst Raadsbesluit Inhoudsopgave Pagina 3

4 Pagina 4

5 Leeswijzer In deze meerjarenbegroting is een zichtbare financiële aansluiting gemaakt met de meerjarenbegroting Hierdoor is de ingezette ontwikkeling beter te volgen. Het boekwerk bestaat naast de inhoudsopgave uit een Inleiding. Hierin wordt een beeld geschetst over het Algemeen (aanbiedingsbrief) en Financieel (Waar staan we op financieel gebied) perspectief van de gemeente Diemen voor de komende jaren. Het financieel perspectief geeft op hoofdlijnen een beeld van de ontwikkelingen die hebben geleid tot de meerjarenbegroting In het hoofdstuk Beleidsbegroting wordt ingegaan op de programma's en de paragrafen. Op programmaniveau in het hoofdstuk Programma s worden de 3 W-vragen beantwoord. De 3 W-vragen zijn: wat willen we bereiken, wat gaan we ervoor doen en wat mag het kosten. Langs dezelfde lijnen die zijn gebruikt voor het financieel perspectief is de financiële ontwikkeling van een jaar in beeld gebracht. Tevens worden de diverse voorstellen nader toegelicht. In de Paragraaf Bedrijfsvoering wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen ten aanzien van de bedrijfsvoering. In de Paragraaf Lokale heffingen worden de heffingen en belastingen in beeld gebracht die op diverse programma s betrekking hebben. In het hoofdstuk Financiële begroting wordt ingegaan op de Programmabegroting, de Toelichting op de programmabegroting en Overige financiële tabellen. Er is een totaalbeeld gegeven van onder meer het verloop van de reserves en voorzieningen, de wijzigingen bestaand beleid, het nieuw beleid, de bezuinigingen en het meerjaren-investeringsplan Het overzicht van baten en lasten per programma en de bijbehorende toelichting op het verschil tussen 2013 en 2014 is ook toegevoegd. In de Bijlagen zijn ondermeer de Kerngegevens opgenomen. Alle bedragen in de financiële tabellen zijn afgerond op hele getallen en zijn x Hierdoor kunnen zich afrondingsverschillen in de tellingen voordoen. Alle bedragen bij de indicatoren en in de financiële toelichtingen zijn exacte bedragen. De bezuinigingen, het bestaand beleid en het nieuw beleid hebben bijna allemaal een structureel karakter. Waar het een incidenteel karakter heeft, staat het vermeld achter het bedrag. Het boekwerk is qua indeling aangepast aan de nieuwe richtlijnen. De wijzigingen hebben vooral betrekking op de hoofdstuk indeling en omschrijvingen van tabellen. Leeswijzer Pagina 5

6 Pagina 6

7 Inleiding Algemeen (aanbiedingsbrief) Op 19 maart 2014 gaan de kiezers weer naar de stembus. Daarna zal, vanuit de nieuwe verhoudingen in de gemeenteraad, het college opnieuw worden samengesteld. Dat betekent dat 2014, het hier gepresenteerde eerste begrotingsjaar, slechts nog gedeeltelijk door het huidige college ten uitvoer wordt gebracht en dat verantwoording daarover bij de nieuw samengestelde gemeenteraad zal geschieden. Evengoed heeft dit college zich ten doel gesteld om met deze laatste begroting een solide basis te leggen voor de komende jaren. Jaren waarin meerdere grote (decentralisatie)opgaven gerealiseerd dienen worden, in een financieel onzekere tijd. Het college is erin geslaagd een sluitende meerjarenbegroting te presenteren aan de gemeenteraad, met een lichte daling van de woonlasten in In deze begroting is eveneens rekening gehouden met de negatieve financiële effecten die voortvloeien uit de Rijksbegroting De financiele hoofdlijnen leest u verderop in deze inleiding onder Waar staan we op financieel gebied. Daaraan voorafgaand, geven we in deze inleiding eerst een inhoudelijke terugblik op de afgelopen collegeperiode en gaan we in op een aantal majeure ontwikkelingen in Terugblik Het college is trots op wat het in de periode voor Diemen en haar inwoners heeft gerealiseerd. Zo zijn grote stappen gezet in de vorming van brede scholen en is na het gereedkomen van de Brede HOED voor Diemenaren een breed aanbod van zorgvoorzieningen onder één dak beschikbaar. Ook hebben we met een gefaseerde aanpak de woningverkoop in Plantage De Sniep op gang gehouden en is invulling gegeven aan de herontwikkeling van Bergwijkpark Noord, dat onder de naam Campus Diemen Zuid zelfs regionale en landelijke bekendheid geniet. Verder is deze collegeperiode niet alleen het nieuwe winkelcentrum in het centrum van Diemen gerealiseerd, maar is inmiddels ook de herontwikkeling van de zuidflank (voormalige postkantoor) van het Wilhelminaplantsoen in voorbereiding. Participatie op de arbeidsmarkt is een van de speerpunten van ons beleid. Deze collegeperiode is de 'workfirst'-aanpak breed toegepast, om zoveel mogelijk mensen via werk betrokken te houden bij de samenleving en om het aantal mensen met een uitkering zo klein mogelijk te houden. Met het Werkgeversservicepunt Groot-Amsterdam werken we intensief samen om vacatures te matchen met werkzoekenden. Tevens hebben we het toepassen van Social Return geïntensiveerd. Daarnaast heeft het college zich ervoor ingezet om, in een periode van krimpende budgetten, de ondersteuning van mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt, zoveel mogelijk op niveau te houden. De subjectieve veiligheid ( veilig voelen ) is deze collegeperiode verbeterd. Cameratoezicht en zichtbaarheid van politie en onze boa s dragen daar onder andere aan bij. Binnen onder meer het veiligheidshuis en de Amsterdamse top 600 zetten we in op verbeterde samenwerking tussen justitie, politie, gemeente, jeugdhulpverlening en andere betrokken partijen. Vanaf halverwege deze periode kan de gemeente met het kwaliteitsplan openbare ruimte de kwaliteit van de inrichting en het beheer van de openbare ruimte integraal afwegen. Ook zijn de afgelopen jaren diverse reconstructies uitgevoerd, waarmee niet alleen de kwaliteit van de leefomgeving in de betreffende wijken verhoogd is, maar bijvoorbeeld ook de verkeersveiligheid. Ten behoeve van de leefomgeving is tevens een actief milieubeleid Inleiding Pagina 7

8 gevoerd. Verder heeft de gemeente ondermeer begraafplaats Rustoord gerenoveerd, speelterrein de Omloop gerealiseerd, fietsparkeren gestimuleerd en de weekmarkt laten terugkeren op het Diemerplein. Ook is betaald parkeren ingevoerd en de blauwe zone uitgebreid, om voldoende parkeerruimte voor bewoners, hun bezoekers en werknemers te realiseren. Daarnaast heeft het college zich ervoor ingezet dat sportaccommodaties beter en efficiënter gebruikt worden en is onder andere een bedrijfsplan voor het gemeentelijk sportbedrijf opgesteld. Het college heeft werk gemaakt van wijkgericht werken, buurtschouwen en bedrijvenpanels, om zo de betrokkenheid van burgers, bedrijven en instellingen te verhogen. Ten behoeve van die betrokkenheid is tevens een beleidsnota burgerparticipatie opgesteld en worden door de gemeente inmiddels meerdere social mediaplatforms benut. De dienstverlening is verbeterd door het (verder) inrichten van een Klant Contact Centrum, het werken met dienstverleningsnormen en het implementeren van de verschillende landelijke basisregistraties. Ook heeft dit college veel gedaan aan regionale samenwerking, daarover later meer. Ten slotte, belangrijke wetswijzigingen en landelijke ontwikkelingen waaraan dit college veel tijd en aandacht heeft besteed, zijn naast de breed bekende decentralisaties/ transities in het sociale domein (ook daarover later meer), onder andere de voorbereiding op de huishoudtoets, de nieuwe wet op de schuldhulpverlening, de teruggeschroefde participatiebudgetten, de invoering van de Wabo, de gewijzigde Drank- en Horecawet, de vorming van een Regionale Uitvoeringsdienst en landelijke projecten vanuit de Crisis- en Herstelwet. Verschillende van bovenstaande punten krijgen zijn verdere vervolg in Daarnaast zijn er enkele specifieke opgaven waar het college het komende jaar nadrukkelijk mee aan de slag zal zijn. Regionale samenwerking 2014 zal, meer nog dan de afgelopen collegejaren, in het teken staan van regionale samenwerking. Concreet doet het college samen met de colleges van Ouder-Amstel, Uithoorn en De Ronde Venen onderzoek naar intensieve ambtelijke samenwerking. De planning is dat deze ambtelijke samenwerking in DUO+ verband medio 2014 op onderdelen van start zal gaan. Twee specifieke thema's waarop sinds tweede helft 2013 intensief met regiogemeenten wordt samengewerkt, zijn een gezamenlijke ICT-beheerorganisatie met Ouder- Amstel en een gemeenschappelijk piket crisisbeheersing (met Amstellandgemeenten). Gemeentebelastingen Amstelland is vanaf januari 2013 operationeel. Dit naast langer bestaande samenwerkingen op bijvoorbeeld gebouwenbeheer, openbare orde & veiligheid en inburgering. Vanaf 2015 dient iedere gemeente te voldoen aan landelijke kwaliteitscriteria met betrekking tot vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). Net als vrijwel alle andere kleine en middelgrote gemeenten, voldoet Diemen individueel niet aan deze eisen. Daarom zoekt het college regionaal de samenwerking op, in DUO+ verband en/of met Amstelveen-Aalsmeer. Op 1 januari 2015 dient deze samenwerking operationeel te zijn. Wat betreft het sociaal domein trekt het college veel samen in de regio op, in voorbereiding op de drie decentralisaties/transities (participatiewet, AWBZ/wmo en jeugdwet). Hierop werkt het college, naast DUO+, ook samen met Amsterdam en Amstelveen-Aalsmeer. Inzet is om, vanuit de nieuwe gedecentraliseerde taakverdeling, een optimaal aanbod van zorg, inkomen, Inleiding Pagina 8

9 participatie en welzijn te realiseren. Met de genoemde partners wordt tevens samenwerking op de schuldhulpverlening voorbereid, zodat deze per 1 januari 2015 gezamenlijk kan worden uitgevoerd. Transities sociaal domein De Participatiewet, de decentralisatie van AWBZ-taken en de Jeugdwet zullen naar verwachting op 1 januari 2015 in werking treden. Deze datum geldt inmiddels ook voor de Participatiewet, die eerst voor 2014 was aangekondigd. De decentralisaties betekenen een transitieopgave voor gemeenten en lokale en regionale partners. Voor de drie transities heeft Diemen drie afzonderlijke projecten ingericht. De projecten worden daarnaast in samenhang uitgevoerd binnen een programmastructuur. Dit is noodzakelijk omdat een deel van de doelgroep aanspraak maakt op verschillende soorten voorvoorzieningen. Daarnaast zal door een integrale aanpak getracht worden om groepen die buiten de boot dreigen te vallen vanwege de lagere budgetten alsnog een alternatief aanbod te kunnen doen. In dit kader wordt ook door het Rijk benadrukt dat de budgetten tussen de drie transities zoveel mogelijk ontschot moeten worden. De transities gaan gepaard met een door het Rijk beoogde kostenbesparing. Voor de jeugdzorg gaat het om 15% in 2017 en verder. Voor de AWBZ wordt uitgegaan van een bezuiniging van 25%. Het Rijk gaat er hierbij vanuit dat er sprake is van zorgcontinuïteit; met andere woorden bestaande zorg moet worden voortgezet en nieuwe klanten mogen niet tussen wal en schip vallen. Het is op dit moment nog steeds onduidelijk of de kosten voor de uitvoering onderdeel uitmaken van de over te hevelen budgetten of dat hiervoor aanvullende middelen zullen worden verstrekt. De gemeente Diemen hanteert bij de implementatie van de transities het uitgangspunt dat de reeds binnen de begroting gereserveerde budgetten op deze taakvelden, gekoppeld aan de budgetten die door het Rijk beschikbaar worden gesteld in het kader van de transities, taakstellend zijn. Leidraad hierbij is dat een nieuwe werkwijze deze taakstelling zal moeten opvangen. Het is echter de vraag in hoeverre dit haalbaar is. De met de transities gepaard gaande bezuinigingen zijn groot en gaan meteen volledig in. Er is geen overgangstraject. De beoogde nieuwe opzet zal, naar wordt verwacht, pas op langere termijn besparingen opleveren. Tevens is er op onderdelen sprake van een overgangsregeling voor betrokkenen, die ervoor zorgt dat de zorg die zij bij de inwerkingtreding van het wetsvoorstel ontvangen nog één jaar doorloopt. Deze maatregel zal in het eerste jaar de speelruimte van de gemeente aanzienlijk beperken. Participatiewet Het college gebruikt 2014 voor de implementatie van de Participatiewet die per 1 januari 2015 in werking treedt. Het betekent dat er ook in 2014 nog verschillende uitkeringsregelingen blijven bestaan voor mensen zonder werk en/of een arbeidshandicap. Er komt ook nog geen gebundeld participatiebudget voor de uitvoering van de Wajong, de Wwb en de Wsw. De Rijksbezuiniging op het Participatiebudget ten opzichte van voorgaande jaren blijft van kracht. Ondanks deze Rijksbezuiniginn houden wij het participatiebudget op een dusdanig peil dat maatwerkoplossingen voor reïntegratie nog steeds mogelijk zijn. Decentralisatie AWBZ De functies van extramurale begeleiding, kortdurend verblijf en persoonlijke verzorging, die nu nog binnen de AWBZ vallen, zijn per 2015 gedecentraliseerd. Ze vallen dan onder de reikwijdte (compensatiebeginsel) van de Wet maatschappelijke ondersteuning (wmo). Op basis van de huidige gegevens hebben ongeveer 200 cliënten in Diemen een geldige Inleiding Pagina 9

10 indicatie. De decentralisatie van de functies gaat gepaard met een fikse bezuiniging (25% voor de extramurale begeleiding en 15% voor de persoonlijke verzorging). Zodra landelijk meer bekend is, zal het college de financiële gevolgen in kaart brengen. Decentralisatie Jeugdzorg Vanuit de decentralisatie jeugdzorg (jeugdwet) worden gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van alle jeugd- en opvoedhulp voor kinderen, jongeren en hun opvoeders. In 2013 is ter voorbereiding het Diemense 'koersbesluit' vastgesteld. Het koersbesluit schetst de hoofdlijnen van het nieuwe jeugdstelsel in De komende anderhalf jaar zal het college de gemeenteraad nadere besluiten voorleggen die de uitvoering concretiseren. Brede scholen Dit college zet in op de vorming van brede scholen. Inmiddels zijn twee brede schoolgebouwen, De Meridiaan en De Octopus, gerealiseerd. In 2014 ligt de focus op de afronding van de bouw van de Brede School Diemen Noord. Naar verwachting wordt de Brede School Diemen Noord in juni 2014 opgeleverd. In 2014 wordt tevens een besluit aan de Raad voorgelegd op welke wijze de Brede School De Kersenboom in Plantage de Sniep vorm gaat krijgen. Hierbij zullen meerdere scenario s worden uitgewerkt. Campus Diemen Zuid Een van de speerpunten van dit college betreft de herontwikkeling van Bergwijkpark Noord. Ten behoeve hiervan heeft het college de afgelopen jaren met een 'masterplan' partijen uitgenodigd om delen van het gebied te herontwikkelen. Deze aanpak bleek in 2013 zijn vruchten af te werpen. Zodoende is inmiddels de eerste locatie daadwerkelijk in herontwikkeling genomen door een projectontwikkelaar. Diemervijver wordt omgebouwd tot studentencampus Diemen Zuid. Nog voor het einde van 2013 zal een tweede locatie opgepakt worden. De gemeentelijke inzet betreft vooral het creëren van de randvoorwaarden om tot de gewenste ontwikkeling te komen, zoals vastgelegd in het masterplan. Door de herontwikkeling neemt het aantal bewoners en gebruikers van het gebied toe en zal er meer gebruik van het gebied zijn dan tot op heden. Ook door fysieke wijziging van het Bergwijkpark verandert het gebied van karakter. Op dit moment staan we aan het begin van een overgangsfase, die de nodige aandacht van de gemeente en van partners zal vergen. Infrastructuur Diemen ligt centraal in de corridor Amsterdam-het Gooi-Almere. In 2014 nadert een aantal infrastructurele projecten op het grondgebied van Diemen zijn afronding. Zo zal de oostelijke ontsluitingsweg IJburg/Fortdiemerdamweg (OOIJ) zijn gerealiseerd en de A1 en A10 Oost bij Diemen uitgebreid. Verder zal worden gestart met de verlegging en verbreding van de A9. De gemeente is bij al deze ontwikkelingen betrokken. Daarnaast is al langere tijd de lange sluitingstijd van de spoorwegovergang op de Ouddiemerlaan een groot punt van aandacht. Een ondergrondse oplossing vergt een investering van ongeveer 30 miljoen euro. Diemen vraagt bij voortduring aandacht bij het Rijk voor de problematiek bij deze spoorwegovergang. Op dit moment is zicht op gedeeltelijke bekostiging via het landelijke programma OV SAAL. Met twee of drie aanvullende landelijke en regionale budgetten verwacht het college dat de financiering in 2014 zal rondkomen. Daarnaast zal al op korte termijn verbetering optreden in de veiligheid van deze overgang, door verwijdering van het derde spoor. Kunst en cultuur Culturele vorming als onderdeel van het gemeentelijk beleid krijgt met name vorm door middel van de subsidiëring van de Muziekschool Diemen. De Muziekschool kan na een wijziging van de subsidievoorwaarden een grotere doelgroep bedienen. Om kunstbeoefenaars in Diemen elkaar beter te laten bereiken is er in 2012 een Kunst en cultuurnetwerk geinitieerd, dat voortgezet zal worden in In verband met de landelijke Inleiding Pagina 10

11 ontwikkelingen op het gebied van bibliotheken vervolgt de gemeente in 2013/2014 het overleg met de openbare bibliotheek over de visie op de toekomst van de bibliotheek en de subsidierelatie met de gemeente. Waar staan we op financieel gebied Uitkomst begroting en meerjarenramingen De buitenwereld maakt een pas op de plaats. De economie in Nederland blijft steken, de burgers spreken steeds meer bijstandsvoorzieningen aan, er is nog geen uitzicht op verbetering van de woningmarkt en het Kabinet heeft verdergaande bezuinigingsmaatregelen aangekondigd. Wij zijn er trots op dat wij ondanks deze sombere vooruitzichten er in zijn geslaagd u een begroting te presenteren die meerjarig in evenwicht is. Een begroting die anticipeert op de voorgenomen Rijksbezuinigingen en die uitgaat van dalende woonlasten voor onze inwoners. Van Kadernota 2014 naar Begroting Saldo Kadernota Saldo begroting en meerjarenramingen De begroting is opgesteld op basis van de bij de kadernota genomen besluiten. De uitkomsten van de kadernota 2014 en de voorliggende cijfers liggen op het eerste gezicht redelijk dicht bij elkaar. In de samenstelling ervan zijn echter wel grote verschillen te zien. Binnen het bestaande beleid is sprake van meerdere voor- en tegenvallers. Om uiteindelijk en sluitende begroting te kunnen presenteren, hebben wij ook een (beperkt) aantal dekkingsmaatregelen verwerkt. Hierna geven wij een korte verklaring voor de belangrijkste verschillen. Bij de desbetreffende programma s en paragrafen geven wij een meer uitgebreide toelichting op de onderstaande onderwerpen en ook op de overige (kleinere) verschillen. Verschillenanalyse BUIG Kapitaallasten Salarissen Algemene Uitkering meicirculaire Algemene Uitkering septembercirculaire OZB Verbetering efficiency bedrijfsvoering Dotatie werkplannen Inzet WMO reserve 427 Beperking gebruik Stadspas Taakstelling bedrijfsvoering Beveiliging Diemen Zuid Overige verschillen Totaal Inleiding Pagina 11

12 Wijzigingen binnen het bestaande beleid BUIG De bijdrage van het Rijk is niet gebaseerd op een prognose, maar op historische gegevens. (methode T-2). De uitgaven voor de uitkeringsgerechtigden voor 2014 zijn naar verwachting hoger dan de vergoeding die we van het Rijk krijgen. Hierdoor ontstaat een negatief verschil tussen inkomsten en uitgaven. Kapitaallasten Het voordeel op de kapitaallasten kent meerdere oorzaken. Wij noemen de vertraging van de bouw van de Brede School in Diemen Noord, dubbele raming van kapitaallasten, hogere doorberekening van rente aan kostendekkende exploitaties en het matigen van het investeringstempo in het algemeen. Salarissen De hogere uitgaven zijn het gevolg van hogere premies, gestegen kosten voor voormalig personeel en diverse correcties Algemene Uitkering mei- en septembercirculaire De gemeente is voor haar inkomsten in grote mate afhankelijk van het de uitkering uit het Gemeentefonds. Rijksbezuinigingen zorgen door het samen trap op, trap af principe voor minder rijksbijdragen. De grootte van het effect is afhankelijk van waar de bezuinigingen plaatshebben. Het Kabinet heeft aangekondigd om nog dit jaar met bezuinigingsmaatregelen te komen van nog eens 6 miljard. Als we uitgaan van de aannames van de VNG zou dit voor Diemen leiden tot een lagere Algemene Uitkering van ca Voor het overige verwijzen wij naar het hoofdstuk Algemene dekkingsmiddelen. OZB De werkelijke opbrengst 2012 en de verwachte opbrengst 2013 zijn hoger dan geraamd. De oorzaken zijn onder meer minder leegstand, minder negatieve waarde ontwikkeling van het onroerend goed en een lager bedrag aan verminderingen op grond van ingediende bezwaren. De uitgangspunten waar de berekening van de tarieven op gebaseerd is, waren dus minder negatief dan verwacht. Wij hebben daarom gemeend de raming van de opbrengst 2014 te kunnen baseren op de werkelijke opbrengst Deze hogere raming ten opzichte van de kadernota kan worden gerealiseerd zonder lastenverhoging voor bewoners en instellingen Verbetering efficiency bedrijfsvoering Management en directie hebben kritisch naar de eigen bedrijfsvoering en de inzet van het personeel gekeken. Dit heeft ertoe geleid dat, bovenop de reeds verwerkte bezuinigingstaakstellingen op de bedrijfsvoering, een aantal budgetten verlaagd kan worden. Voorbeelden zijn; een kritische beoordeling van de contracten, meer efficiënt beheer van abonnementen, minder verbruik en goedkopere contracten voor elektriciteit, lagere portikosten door verdergaande digitalisering. Door een meer efficiënte taakuitvoering en de effecten van Koers op Kwaliteit is het bovendien mogelijk gebleken de formatie te verminderen en de kosten voor overwerk en inhuur van derden terug te dringen. Deze budgetten zijn op verschillende plaatsen verwerkt in zowel de programma s als de paragraaf bedrijfsvoering van de begroting. Inzet WMO reserve Inleiding Pagina 12

13 In de kadernota hebben wij voorgesteld om de reserve WMO te maximeren tot 10% van het jaarlijkse budget. Het voornemen bestond om de vrijval van toe te voegen aan de algemene reserve. Gelet op de uitkomsten van de begroting stellen wij nu voor dit bedrag ten gunste van de exploitatie te brengen. In de kadernota was eveneens voorgesteld om het eenmalige budget ten behoeve van de voorbereiding van de transities ( ) ten laste te brengen van de exploitatie. Ook hiervan hebben wij gemeend hiervoor de reserve WMO in te zetten. De stand van de reserve komt hiermee op Het college is van mening dat dit een verantwoorde maatregel is. Beveiliging Diemen Zuid Met de bouw van de studentenwoningen in Bergwijkpark is de situatie in die omgeving in positieve zin verandert. Deze positieve verandering zal zich in de komende jaren voortzetten. Het college acht het verantwoord om de beveiliging in Diemen Zuid af te bouwen en te vervangen door cameratoezicht. Dekkingsmaatregelen Verlaging dotatie werkplannen onderhoud openbare ruimte De taakstellende bezuiniging van 7% is gerealiseerd door het gunstige aanbestedingsklimaat. Hierdoor ontstaat een overschot in de voorzieningen. Uit het geactualiseerde programma groot onderhoud openbare ruimte is gebleken dat deze ontstane ruimte niet nodig is om dit programma uit te voeren. De verwachting is dat het huidige aanbestedingsklimaat nog een aantal jaren zo zal blijven. Het is dus mogelijk om komende jaren de dotaties te verlagen en toch de volledige plannen tot uitvoering te brengen. Stadspas Met ingang van 2015 is een bezuiniging ingeboekt op het budget stadspas in verband met een heroriëntatie op de doelgroep. De invulling zal worden beperkt tot de burgers die voldoen aan de criteria van het minimabeleid. Ontwikkeling lokale lasten Bij de kadernota heeft de raad besloten om een inflatiecorrectie toe te passen van 2% op de uitgaven en de inkomsten, met uitzondering van de afvalstoffenheffing en de rioolrechten. Bij deze heffingen is het uitgangspunt om 100% kostendekkende tarieven te hanteren en kan worden volstaan met indexering van de kosten. Het volgende is aan de hand: Afvalstoffenheffing De kosten voor het inzamelen van afval én de kosten voor kwijtschelding zijn de basis geweest voor de berekening van het tarief van de afvalstoffenheffing. De kosten voor het inzamelen van huishoudelijk afval zijn door een aantal bezuinigingsmaatregelen per saldo afgenomen met zo n Ook is recent een samenwerkingsovereenkomst met de gemeente Amsterdam afgesloten over de verbranding van restafval. Dit leidt tot een kostenreductie van nog eens ca Inleiding Pagina 13

14 Nu deze ruimte is ontstaan, kiest het college er voor om de eerder ingevoerde bezuiniging op de frequentie ophalen grof vuil terug te draaien. Grofvuil zal met ingang van 2014 opnieuw wekelijks opgehaald worden ( ). Al met al kunnen de tarieven voor de afvalstoffenheffing verlaagd worden ongeveer 12 euro. Rioolrechten De toekomstige kosten voor onderhoud en aanleg van riolering worden periodiek opgenomen in het GRP. Het geactualiseerde GRP zal dit jaar nog in uw Raad worden behandeld. Op basis van de nu bekende gegevens van het nieuwe GRP is geconcludeerd dat een tarief verhoging voor 2014 achterwege kan blijven.. Een eventueel verschil tussen kosten en opbrengst wordt verrekend met de egalisatie reserve. Die is van ruim voldoende omvang. Dit heeft geen effect voor de uitkomst van de begroting. OZB Zie hiervoor bij de verschillenanalyse. Financiële positie en toekomstbeeld De voorliggende begroting is weliswaar sluitend maar niet geheel zonder risico s. Zolang het economische tij niet keert, bestaat de kans dat uitgaven voor uitkeringsgerechtigden en voormalig personeel hoger zijn dan thans geraamd. Ook de inkomsten uit de grondexploitatie De Sniep kunnen tegenvallen als de woningmarkt niet hersteld. De nog te realiseren grondverkopen van 59 miljoen vormen één van de grootste risico s. Daarbij komt ook nog dat de afhankelijkheid van vreemd vermogen groot is en de mogelijkheid om onze schulden af te lossen beperkt is. Financiële risico s moeten opgevangen worden binnen de exploitatie omdat het opgebouwde eigen vermogen beperkt is. De jaarrekeningen van de afgelopen jaren lieten echter telkens positieve saldi zien. Met deze wetenschap en het vertrouwen in een goede budgetbeheersing en een organisatie die in control is, durven wij het aan om deze risico s nog niet in tekorten aan u te presenteren. Dit neemt niet weg dat we rekening houden met het feit dat op enig moment in de komende jaren fundamentele keuzes gemaakt moeten worden. De nieuwe raad en het nieuwe college zullen mogelijk op enig moment het huidige voorzieningenniveau serieus in heroverweging moeten nemen. Om die reden heeft het college het ambtelijk management de opdracht gegeven om ruim voor de kadernota 2015 een brede inventarisatie van bezuinigingsmogelijkheden op te stellen. Inleiding Pagina 14

15 Beleidsbegroting Beleidsbegroting Pagina 15

16 Pagina 16

17 Programma's Beleidsbegroting: Programma's Pagina 17

18 Beleidsbegroting: Programma's Pagina 18

19 Programma 0 Bestuur en Dienstverlening Speerpunten Het college wil de betrokkenheid van burgers, bedrijven en instellingen bij comfort, inrichting, beheer en onderhoud van de eigen leef- en werkomgeving vergroten. Dit vraagt om een open en toegankelijke stijl van besturen. Het college werkt continu aan verhoging van de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening. Het college zet actief in op samenwerking in de regio. Het wijkgericht werken wordt uitgebouwd met niet-fysieke componenten. Context en achtergrond Relatie met de inwoners De relatie tussen de burger en de overheid staat onder druk. Enerzijds heeft de burger hooggespannen verwachtingen van de overheid, anderzijds een beperkte welwillendheid of zelfs kritische houding ten aanzien van gemeentelijk handelen. Als de verwachtingen niet worden waargemaakt, leidt dat tot druk op het bestuur om zaken meer en beter te regelen. Maar tegelijkertijd bestaat ook de roep om deregulering en minder overheid(sbemoeienis). Bovendien is het goed om te kijken of we de capaciteiten van burgers bij het maken van beleid en het voorbereiden van besluiten ook niet kunnen benutten. Om die reden is blijvende aandacht voor burgerparticipatie nodig. Bestuur Om alle nieuwe taken die op de gemeente afkomen te kunnen uitvoeren, is een krachtig en stabiel bestuur nodig. De participatie van burgers is daarbij essentieel. Door gebruik te maken van ideeën van burgers, bedrijven en maatschappelijke organisaties kunnen rijpere plannen tot stand komen. Het gezamenlijk vormgeven van plannen kan op een vrij natuurlijke wijze leiden tot draagvlak voor uitkomsten van besluitvorming. Investeren in de voorkant van het proces verdient zich bovendien in latere fasen terug. Waar staan we met dit programma? In 2014 gaat het Klant Contact Centrum (KCC), afhankelijk van de invoeringsdatum van de midoffice, de regie voeren op de klantcontacten. Het KCC doet dan de eerste intake voor de meeste producten. De KCC-medewerkers geven statusinformatie over een aangevraagd product. De burger kan ook zelf de status inzien van zijn aanvraag via de persoonlijke internet pagina. We beantwoorden 80 % van de publieksvragen in één keer. We zijn in Diemen het wijkgericht werken gestart onder het motto Wijkgericht werken kan de gemeente niet in haar eentje. Behalve dat we de huidige wijze van onderhoud in de buurten verder verfijnen, gaan we participatie van bewoners en bedrijven en gezamenlijke acties verder stimuleren. Welk beleid is in voorbereiding? Om de burgers en bedrijven in Diemen planmatig en gestructureerd te betrekken bij de beleids- en besluitvorming is een beleidsnota vastgesteld. We geven de implementatie van die werkwijze in procedures en in grondhouding komend jaar aandacht zodat we burgers en bedrijven op een goede, heldere en open manier betrekken bij het besluit- en beleidsvormingsproces. We maken de verwachtingen bij alle partijen vooraf duidelijk. Sociale media vormen een van de middelen die we daarbij inzetten. Beleidsbegroting: Programma's Pagina 19

20 In lijn met de aanbevelingen van het Rekenkamerrapport over communicatie maken we een nieuw meerjarenbeleidsplan op het gebied van communicatie. Daarin nemen we ook mee op welke wijze we de stevigere rol van sociale media vorm willen geven. Onze organisatie is op diverse sociale-mediaplatforms al op een goede manier aanwezig. De uitdaging de komende periode is om deze middelen goed in de eigen bedrijfsvoering te integreren. Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft aangekondigd dat het een landelijke promotiecampagne voorbereidt om het 14+netnummer onder de aandacht te brengen bij alle inwoners van Nederland. Indien deze campagne in 2014 gelanceerd wordt, zullen ook wij aansluiten bij het nummer. De burgers van Diemen kunnen de gemeente dan bereiken via het nummer. Wat is het speelveld? Landelijke ambities op het gebied van verbetering van (elektronische) dienstverlening geven we op gemeentelijk niveau vorm in het aanbieden van meer producten via de gemeentelijke website en de ontwikkeling van het KCC. Samenwerking met de omliggende gemeenten is en blijft essentieel voor Diemen. Het gaat niet alleen om het veilig stellen van eigen belangen, maar ook om medeverantwoordelijkheid voor het functioneren van de regio. We zoeken actief naar samenwerking met buurgemeenten, zowel beleidsmatig als operationeel. De aanvankelijke intensievere samenwerking met de gemeente Ouder-Amstel, heeft mede onder invloed van de drie grote decentralisaties binnen het sociaal domein, een verbreding gekregen in de vorm van DUO+. De verkenning van de samenwerking vindt nu ook met de gemeenten Uithoorn en De Ronde Venen plaats. Invloeden van buitenaf Burgers verwachten in toenemende mate ook van de lokale overheid een actief gebruik van digitale mogelijkheden om te participeren, invloed uit te oefenen of vragen te stellen. Ze verwachten ook meer en meer dat de gemeente aanwezig is in en gebruik maakt van sociale media. Diemen blijft wat dat betreft niet achter. Onder gezamenlijke verantwoordelijkheid van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) voeren we het Programma modernisering Gemeentelijke Basis Administratie (mgba) uit. We passen de structuur van de Basisregistratie Personen (BRP) aan en schaffen een nieuw systeem aan voor burgerzaken. De implementatie van de BRP voor de gemeenten en afnemers is gestart in 2012 en ronden we uiterlijk in 2015 af. In 2014 organiseert de gemeente twee verkiezingen. In maart die voor de gemeenteraad en in mei de verkiezingen voor het Europees parlement. Voor deze verkiezingen zullen we de stemdistricten opnieuw indelen vanwege de uitbreiding in onder andere Bergwijkpark. Wettelijke kader en kaderstellende beleidsnota's Zie Normenkader. Beleidsbegroting: Programma's Pagina 20