Richtlijnen om kerntaken te realiseren SEMESTER 3. Ik groei als leraar in de school: ik verdiep me in de peuter. Thomas More Kempen C A M P U S

Transcriptie

1 Titel 1 Thomas More Kempen Richtlijnen om kerntaken te realiseren SEMESTER 3 Ik groei als leraar in de school: ik verdiep me in de peuter C A M P U S Departement Lerarenopleiding Vorselaar Bachelor in onderwijs: kleuteronderwijs Academiejaar

2

3 Inhoudstafel INHOUDSTAFEL SPEERPUNTEN EN KERNTAKEN SEMESTER CONCRETE PLANNING STAGEPERIODES INLOOPDAGEN AANEENGESLOTEN STAGE: HALVE WEEK AANEENGESLOTEN STAGE: HELE WEEK ONDERSTEUNING BIJ HET REALISEREN VAN DE KERNTAKEN PRAKTIJKBEGELEIDINGSROUTE SPEERPUNTEN VERWACHTINGEN: VOORBEREIDINGEN EN STAGEKAFT VERWACHTINGEN I.V.M. VOORBEREIDINGEN VERWACHTINGEN I.V.M. STAGEKAFT In de stagekaft zit voorafgaand aan de stage: De stagekaft wordt tijdens de stage aangevuld met: AFSPRAKEN VOOR STUDENTEN DIE DE STAGE VAN HET TWEEDE JAAR HERNEMEN CONTACT... 12

4

5 1 1 Speerpunten en kerntaken semester 3 In de stage van semester 3 leggen we het accent op onderstaande speerpunten. Wat deze speerpunten inhouden kan je nalezen in het kerntakenboekje. Deze kerntaken kan je beschouwen als doelstellingen voor semester 3. Zowel de opdrachten als de praktijkbegeleidingsroute in de hogeschool ondersteunen je in het realiseren hiervan. Meer uitleg vind je in de volgende paragraaf. Semester 3 leraar als begeleider doelbewust handelen thema sensomotorisch verrijken muzische basishouding preventieve basiszorg leraar als opvoeder gevoeligheid voor beleving autonomie verlenen leraar als organisator klasorganisatie leraar als onderzoeker reflecteren leraar als partner in dialoog

6 2 2 Concrete planning Hieronder lijsten we onder voorbehoud op op welke momenten de stagedagen en de praktijkbegeleidingsroute in de opleiding georganiseerd worden. Voor de juiste data baseer je je best op het uurrooster van de opleiding. Inloopdagen Donderdag en vrijdag 4 en 5 oktober Maandag 15 oktober Maandag 5 november Maandag 19 november Stageperiodes Maandag, dinsdag en woensdag 22, 23 en 24 oktober Maandag t.e.m. vrijdag 10 t.e.m. 14 december Idewe onderzoeken Woensdag 8 oktober Praktijkbegeleidingsroute 21 september 1 oktober 3 oktober 11 oktober 17 oktober 25 oktober 14 november 21 november 29 november

7 3 3 Stageperiodes 3.1 Inloopdagen Tijdens de losse stagedagen focus je op het verkennen van de kleuters en de klas. Je neemt het morgenritueel over en begeleidt alle routines. Tijdens de eerste twee inloopdagen observeer je goed, breng je de routines in kaart en participeer je. Je noteert deze in de daartoe behorende sjablonen. Daarnaast voer je min. 2 activiteiten uit. Een activiteit zien we breed: dit kan een hoekverrijking zijn, een spel, ritmiek, een uitstap, (zie bundel activiteiten ). Kortom: alles wat je met de kleuters plant. Je plant deze activiteiten in functie van het leren kennen van de kleuters en de klaswerking. Je oefent verder op de activiteiten uit de bundel criteria activiteiten uit fase 1 en zorgt dat je de nieuw toegevoegde activiteiten voor semester 3 beheerst. Daarnaast neem je zoveel mogelijk taken op je, je speelt mee, verrijkt spel, plant zelf verdere activiteiten die je wilt oefenen,. Naast deze activiteiten maak je ruimte om je te focussen op de speerpunten van semester 3. Je selecteert momenten voor observatie (al dan niet door mee te spelen) en werkt een degelijke beginsituatie uit. Je houdt de speerpunten voor ogen en werkt aan het bereiken hiervan. We verwachten dat je tijdens de stagedagen zelf je acties en activiteiten inplant. Je bent zelf verantwoordelijk voor het behalen van de speerpunten. Dit kan betekenen dat je sommige opdrachten herhaaldelijk dient uit te voeren vooraleer je ze behaald hebt. In overleg met je mentor en anker kan je zelf acties toevoegen. Je bent zelf verantwoordelijk voor een degelijke planning van het semester. Deze voeg je toe in je stagekaft, inclusief bijlagen. 3.2 Aaneengesloten stage: halve week Tijdens de stageperiode van 22, 23 en 24 oktober werk je themaloos met de focus op het sensomotorische. Hierover krijg je meer uitleg in PDV3 en de praktijkbegeleidingsroute. Om deze stage naar behoren invulling te kunnen geven dien je snel werk te maken van de uitwerking van een degelijke beginsituatie. Dit plan je dus best al snel in. Op basis van de opgestelde beginsituatie van de klas en kleuters stel je een ontwikkelingsrijk schema op voor de kleuters. Je brengt themaloze hoekverrijkingen aan, vertrekkend vanuit een degelijke observatie van de basishoeken gebaseerd op de kleuterprofielen en opgestelde beginsituatie. Je zorgt voor een aanbod waarin kleuters zelfstandig aan de slag kunnen. Impressie en expressie wisselen zich af in een gevarieerd en boeiend aanbod. Je zorgt dat er voldoende te beleven valt in je klas. Je aanbod sluit aan op de noden, interesses en behoeften van de kleuters. Je motiveert je keuzes steeds goed bij de beginsituatie van de hoek, jezelf, de klas en kleuters. Tijdens deze driedaagse neem je de volledige dagen over van je mentor. Voor elke stagedag werk je een agenda en leerdagboek uit. Je voegt de gerichte observaties van deze dagen toe in je stagekaft. De agenda s worden ten laatste donderdag 18 oktober aan je anker bezorgt. Reeds daarvoor stem je regelmatig af met je mentor en stagebegeleider om te bekijken of de agenda s zinvol zijn uitgewerkt.

8 4 3.3 Aaneengesloten stage: hele week Tijdens de stage van 10 t.e.m. 14 december bekwaam je je verder in het thematisch werken. Je creëert een onderwijsaanbod in samenhang. Via een gevarieerd aanbod aan activiteiten (begeleide activiteiten maar ook hoekverrijkingen) die gedurende langere tijd voor meerdere kleuters worden opengesteld, exploreren de kleuters alle facetten van het thema. Tijdens deze stage werk je het thema Licht & donker/kerst uit. In samenspraak met je mentor bekijk je welke aspecten van het thema kunnen worden uitgewerkt. Ten laatste op woensdag 5 december uur bezorg je het definitieve weekschema aan je mentor en je ankerdocent. Voorafgaand stem je regelmatig af met je mentor en je docenten om te bekijken of het thema zinvol wordt uitgewerkt.

9 5 4 Ondersteuning bij het realiseren van de kerntaken 4.1 Praktijkbegeleidingsroute In de praktijkbegeleidingsroute bieden we je ondersteuningsmogelijkheden voor het verfijnen van je competenties met het oog op het bereiken van de kerntaken. Daarnaast heb je ook de mogelijkheid om steeds met individuele vragen, problemen, enz. bij docenten te rade te gaan. In de cursus Praktijk deel 2 op Toledo vind je onder Praktijkroute terug wat we van je verwachten. Hier verschijnen regelmatig voor- of nataken. Je komt dan ook nooit onvoorbereid naar de sessies. Procesbegeleiding bij je stage: POPbegeleiding en supervisie bij je ankerdocent (rond jouw persoonlijke kwaliteiten en uitdagingen) Inhoudelijke stagevoorbereiding en reflectie: Begeleidingssessies: ondersteuning, voorbereiding en reflectie bij de docententeams. Verdere inhoudelijke begeleiding Ankerdocenten: Eline Bernaerts, Astrid Cornelis, Ellen Decock, Annelies Demessemaeker, Liesbet Francken, Christine Heylen, Ingrid Janssen, Kathelijne Lemmens, Eddy Lodeweyckx, Sara Miechielsen, Karla Nuyts, Elien Peeters, An Severeyns, Ilse Van Den Bergh, Ank Wielockx, Tinne Potters, Lise Fivez, Liesbeth Van Dael, Laura Dewinter Praktijkbegeleidingsteam: Eline Bernaerts, Elien Peeters, Christine Heylen, Kathelijne Lemmens. Alle docenten: Eline Bernaerts, Christine Heylen, Ingrid Janssen, Kathelijne Lemmens, Eddy Lodeweyckx, Sara Miechielsen, Karla Nuyts, Elien Peeters, An Severeyns, Ilse Van Den Bergh, Ank Wielockx, Tinne Potters, Lise Fivez, Liesbeth Van Dael, Laura Dewinter

10 6 Concreet zullen deze sessies georganiseerd worden op volgende momenten (onder voorbehoud van wijzigingen in het rooster): Praktijkbegeleidingsroute 21 september 1.5u Opstart Praktijk, deel 2, semester 3 1 oktober Kennismaking met ankerdocenten 3 oktober 1.5u Sessie 1: De peuter, focus op autonomie verlenen 11 oktober 1.5u Sessie 2: Themaloos werken 17 oktober 1.5u Sessie 3: Themaloos werken, terugblik en vooruitblik 25 oktober 1.5u Sessie 4: Terugblik op themaloze stage 25 oktober 1.5u Sessie 5: Opstart thema december 13 november 1.5u Sessie 6: Muzische met focus op het sensomotorische 21 november 1.5u Sessie 7: Thematisch werken: focus op themalijnen en opbouw week 29 november 1.5u Sessie 8: coaching weekschema 29 november 1.5u Sessie 9: coaching vakdocenten 20 december Supervisie De POP-sessies vind je niet terug in je rooster maar worden in overleg met je ankerdocent vastgelegd. 4.2 Speerpunten In semester 3 staan een aantal speerpunten voorop, deze vormen de focus van je stage. Je dient aan te kunnen tonen dat je deze speerpunten hebt bereikt, wil je kunnen slagen voor het semester. Om te weten te komen wat deze speerpunten inhouden kan je je kerntaken raadplegen. Deze geven meer informatie over wat we bedoelen met de speerpunten. Om de vooropgestelde speerpunten te behalen kan je enkele opdrachten en acties uitvoeren. Deze dien je zelf op te stellen en in te plannen in functie van je persoonlijk leertraject. In de praktijkbegeleidingsroute wordt je hierin begeleid. Je dient je mentor en anker aan te tonen dat je de speerpunten met de bijhorende kerntaken hebt verworven. Je verzamelt de uitwerking van de verschillende opdrachten in je stagekaft en zorgt voor een overzicht met de data van wat je wanneer deed. Waar het kan voorzie je een bewijsstuk (verslag, brainstorm, foto s,...). Voor elke stagedag vul je planningsinstrumenten (agenda en leerdagboek) in die je min. 3 werkdagen op voorhand naar je anker en mentor verstuurt.

11 7 Daarnaast ontwikkel je je verder in het didactisch inzichtelijk handelen vanuit de leerinhouden die je in de opleiding krijgt aangeboden. In de bundel criteria activiteiten vind je een aanvulling terug van de activiteiten die je aangeboden krijgt in semester 3. Je probeert de activiteiten minimum één keer uit en houdt hiervan een overzicht bij.

12 8 5 Verwachtingen: voorbereidingen en stagekaft 5.1 Verwachtingen i.v.m. voorbereidingen Je bereidt je activiteiten (hoekenfiches, routines, begeleide activiteiten) schriftelijk voor op een didactisch correcte manier. Hierbij zorg je ervoor dat: je je vooraf goed informeert over de algemene beginsituatie van de school/klas/ werkwijze kleuterleerkracht en de kleuters; een mindmap maakt met behulp van het didactisch concept voor alle activiteiten het voorblad correct invult (beginsituatie, differentiatie, doelen, materiaal, ); je het verloop van de activiteit met de impulsen degelijk uitschrijft; je vooraf aan de mentor voorlegt hoe je van plan bent de verschillende activiteiten uit te voeren. Je schakelt de hulp van de mentor in als dat nodig is. Je laat aan de mentor weten wat hij/zij moet observeren als dat nodig is (ook in functie van je POP); je op voorhand mogelijkheden onderzoekt om opdrachten te combineren. Bij twijfel kan je steeds te rade gaan bij docenten tijdens de praktijkbegeleidingsroute. Je laat minimum twee voorbereidingen (in sjabloon) nakijken door de betrokken vakdocent in de praktijkbegeleidingsroute. Je noteert dit op je voorbereiding en voegt je aanpassingen nadien in kleur of in een nieuwe voorbereiding toe. Uiteraard stel je je flexibel op in het bijsturen van voorbereidingen van begeleide activiteiten, hoekenfiches, routines,. In samenspraak met je mentor kan je steeds wijzigingen toevoegen. Je bereidt je hoekverrijkingen en routines voor volgens het format van de hoekenfiche of routine. Je zorgt ervoor dat je: een mindmap maakt met behulp van het didactisch concept voor alle activiteiten het voorblad correct invult (beginsituatie, differentiatie, doelen, materiaal, ); je alert bent voor het selecteren en formuleren van de kerndoelen; spelmogelijkheden met impulsen degelijk uitschrijft; steeds goed nadenkt over je persoonlijke leerdoelen zodat je gericht kan bepalen wanneer je hieraan gaat werken (zgn. stickerervaringen). Geen enkele activiteit/begeleiding/hoekverrijking wordt onvoorbereid gegeven. Je zorgt er ook steeds voor dat de voorbereidingen van de volgende dag in je stagekaft zitten. Op die manier kan de mentor hier nog feedback op geven en zijn bijsturingen nog mogelijk.

13 9 5.2 Verwachtingen i.v.m. stagekaft Alle documenten in verband met stage worden samengebracht in een persoonlijk uitgewerkte stagekaft. De stagekaft is een instrument waaruit blijkt dat je in staat bent om activiteiten grondig voor te bereiden en daarover te reflecteren. In de stagekaft toon je ook aan dat je kan aansluiten bij het thema van de mentor. De sjablonen voor deze documenten vind je terug op De stagekaft is steeds in orde en altijd aanwezig op de stageplaats en op elk moment ter inzage van je mentor en je ankerdocent Voor elke stagedag vul je de planningsfomulieren (agenda en leerdagboek) in. Het sjabloon hiervan vind je op Toledo terug. In je agenda noteer je wat je precies gaat doen tijdens je stagedag (activiteiten, observaties, ). Je noteert hier telkens duidelijk het uur bij. Je bezorgt de volledig ingevulde agenda minimum drie werkdagen op voorhand aan je ankerdocent en mentor. Zorg dat je met je mentor steeds je agenda van de volgende stagedag bespreekt, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. Naast je agenda vul je ook je leerdagboek in. Hierin omschrijf je waarom je deze activiteiten uitvoert en link je ze aan je POP. Op dit formulier noteer je aandachtspunten en blik je terug. Meer informatie over deze planningsinstrumenten krijg je in de praktijkbegeleidingsroute. Alle sjablonen die je nodig hebt voor het vormgeven van je stagekaft vind je terug op Toledo:

14 In de stagekaft zit voorafgaand aan de stage: Stagecontract Verslag medisch toezicht Stagevademecum Richtlijnen semester 3 Kerntaken semester 3 Feedbackschriftje Feedbackformulier stagekaft Uitwerking van je opdrachten Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) en blokkenpuzzel (met sterke punten en werkpunten) Bundel criteria activiteiten De stagekaft wordt tijdens de stage aangevuld met: Planningsinstrument (agenda en leerdagboek) Beginsituatie van de school, klas, kleuters Routines in kaart gebracht Hoeken (met hun typerend spel, materiaal, ) in kaart gebracht Voorbereidingen en hoekenfiches. De voorbereidingen van de volgende stagedag zitten ok al in je stagekaft. Overzicht van de reflecties (verkort reflectie (op voorbereiding), in leerdagboek, stickerervaringen en een reflectie op gehele stage na het themaloos werken) Overzicht van jouw actiepunten bij speerpunten en uitwerking van de opdrachten Supervisieverslagen Componentenschema Evaluatieverslagen Verslagen ankerdocent Verslagen mentor/bewegingsleerkracht Themavoorbereidingen (en extra info uit de PBR en PDV3) Observatieformulieren themaloze stage (invalshoeken) Een overzicht met wanneer je welke activiteiten (bundel) hebt uitgevoerd Je mag je stagekaft ook digitaal maken. Let wel op: je houdt rekening met volgende aspecten: Je mentor en ankerdocent dienen akkoord te gaan met je aanpak. Je zorgt ervoor dat op je stageplaats je documenten steeds ingekeken kunnen worden (via laptop, tablet, ). Je let erop dat alle documenten (hierboven aangegeven) beschikbaar zijn. Je gebruikt steevast de documenten en de sjablonen van de hogeschool. We moedigen je graag aan om een digitale kaft aan te leggen (evt. in combinatie met een papieren versie maak dan heldere afspraken): het milieu zal je dankbaar zijn!

15 11 6 Afspraken voor studenten die de stage van het tweede jaar hernemen Als je de stage van 2 Bako moet hernemen, worden in principe dezelfde eisen gesteld als aan de andere tweedejaarsstudenten. Aangezien Praktijk, deel 2 grondig vernieuwd werd, betekent dit dat je aan de slag gaat met de huidige kerntaken en richtlijnen. Je zet dus in op de speerpunten van dit jaar, en selecteert in functie van je leertraject de nodige opdrachten. Het verwerven van deze speerpunten verdient hoogste prioriteit. Daarnaast kan je, in samenspraak met de mentor, nog andere activiteiten uitproberen. Dit vervroegd overgaan tot actieve stage is echter geen verplichting. Wanneer je dit wenst kan je dit bespreken met de mentor. Je plant alle activiteiten in samenspraak met de mentor (zie agenda) en bereidt ze schriftelijk voor. Je agenda, leerdagboek en de voorbereidingen moeten terug te vinden zijn in de stagekaft. Verder voldoet je stagekaft aan dezelfde eisen als de stagekaft van de reguliere studenten.

16 12 7 Contact Voor algemene vragen rond praktijk richt je je tot de praktijkcoördinator Elien Peeters via stage.kleuteronderwijs.vorselaar@thomasmore.be Voor specifieke vragen rond Praktijk, deel 2 richt je je tot de OPOverantwoordelijke Kathelijne Lemmens via kathelijne.lemmens@thomasmore.be Voor vragen over opdrachten en de praktijkroute richt je je tot je praktijkteam tijdens de contactmomenten in de opleiding. Voor specifieke vragen omtrent je leerproces en je stage richt je je tot je ankerdocent.