GROEIDOSSIER Praktijk SOV

Transcriptie

1 GROEIDOSSIER Praktijk SOV Arteveldehogeschool Bachelor in het onderwijs: secundair onderwijs Kattenberg 9 B-9000 Gent Tel.: Fax: praktijkcoordinatie.oso@arteveldehs.be

2 Inhoud Inhoud... 2 VOORAF... 3 OVERZICHT EN TIMING OPDRACHTEN... 4 VOOR DE STAGE... 5 Opdracht 1 = analyse van de beginsituatie... 5 TIJDENS DE INGROEIPERIODE... 6 Opdracht 2 = verkennen, observeren en assisteren... 6 TIJDENS DE STAGE... 7 Opdracht 3 = competentiegerichte standaard voor praktijk... 7 Opdracht 4 = vakdidactiek in de praktijk... 8 Opdracht 5 = de leerkracht leert... 9 Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

3 VOORAF Het groeidossier wordt in onze lerarenopleiding gebruikt voor de opleidingsonderdelen praktijk, dus ook voor het opleidingsonderdeel PR SOV voor studenten met een verkort traject (studieomvangvermindering). Tijdens PR SOV heb je de verantwoordelijkheid om je leerproces in de praktijk van een secundaire school in goede banen te leiden. Het groeidossier draagt bij tot actief leren, het in kaart brengen van deze ontwikkeling en het kenbaar maken van de ontwikkeling aan anderen. Het is een hulpmiddel om je gedachten, je zoekproces, je ervaringen te ordenen. Op deze manier leer je aanvoelen dat het leerproces om een goede leraar te worden nooit af is en we helpen je vaardigheden ontwikkelen die levenslang leren professioneel kunnen ondersteunen. Studenten met een verkort traject hebben verschillende beginsituaties; sommigen behaalden reeds een bachelor diploma leraar secundair onderwijs, anderen die van leraar lager of kleuter onderwijs en nog andere studenten hebben een diploma van een universitaire of GPB-opleiding. Het is aan jou om dit bij de start van je praktijktraject en opdracht 1 van dit groeidossier goed in kaart te brengen en te communiceren zodat de vakgroep hier gepast op kan inspelen in je begeleiding. Om de begeleiding tijdens de PR SOV stage vlot te laten verlopen, bezorg je alle opdrachten op de voorziene of afgesproken tijdstippen aan je stagebegeleider. Indien dit niet gebeurt, kan de stage als onvolledig beschouwd worden. Dit kan gevolgen hebben voor het al dan niet behalen van een credit voor PR SOV. Eén of twee onderwijsvakken in je SOV-traject? Je maakt één groeidossier per onderwijsvak. De opdrachten in het groeidossier zijn vakspecifiek en je maakt ze dus per onderwijsvak afzonderlijk. Alleen opdracht 1 is vakoverstijgend: deze opdracht maak je één keer en voeg je toe aan beide groeidossiers. Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

4 OVERZICHT EN TIMING OPDRACHTEN VOOR DE STAGE Opdracht 1 = analyse van de beginsituatie maak je bij aanvang van de stage mail je door naar je stagebegeleider TIJDENS DE INGROEIPERIODE (1 e week) Opdracht 2 = verkennen, observeren en assisteren maak je tijdens de ingroeiperiode TIJDENS DE STAGE Opdracht 3 = competentiegerichte standaard voor praktijk mail je door naar je stagebegeleider Opdracht 4 = vakdidactiek in de praktijk plan je zelf tijdens je stageperiode Opdracht 5 = de leerkracht leert plan je zelf tijdens je stageperiode bespreek je op voorhand met de vakmentor ter goedkeuring Veel succes! De praktijkcoördinatie Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

5 VOOR DE STAGE Opdracht 1 = analyse van de beginsituatie Vakoverstijgende opdracht: deze opdracht maak je één keer, je voegt zelf een kopie toe aan het groeidossier / de begeleidingsmap van beide onderwijsvakken. Doelen: Het beeld van eigen stageprestaties scherp stellen, de eigen sterktes en zwaktes i.v.m. professioneel handelen aan het begin van het derde opleidingsjaar expliciteren, inzien hoe je je sterktes en talenten kunt inzetten om werkpunten aan te pakken en concrete stappen formuleren om alternatieven uit te proberen. Waar sta je en waar wil je naar toe? 1. Formuleer eventueel op basis van de vorige stage-ervaringen in het onderwijs - de vaardigheden en/of attitudes waar je sterk in bent. Gebruik hierbij de competentiegerichte standaard voor praktijk. Schrijf de basiscompetenties (functionele gehelen) en beroepshoudingen waarvan je vindt dat je ze goed beheerst op. 2. Formuleer de vaardigheden en/of attitudes waar je aan wil werken in PR SOV. Gebruik hierbij ook de competentiegerichte standaard voor praktijk. Schrijf op basis van deze werkpunten de basiscompetenties (functionele gehelen) en beroepshoudingen op waarin je wil groeien. Denk na hoe je je sterke competenties en talenten 1 hierbij kan inzetten. Samengevat: Mail het document met een beknopte weergave van de beginsituatie en waar je in PR SOV naartoe wilt groeien door naar je stagebegeleider en voeg het toe aan je begeleidingsmap. 1 Lees het artikel: of luister naar een radio-interview met Luk Dewulf: Op zoek naar je eigen talenten? Doe de sneltest die op Chamilo staat (zie PR SOV Sneltest talenten ) Meer lezen: Dewulf, L. & Beschuyt, P. (2012). Ik kies voor mijn talent. Lannoo Campus. Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

6 TIJDENS DE INGROEIPERIODE Opdracht 2 = verkennen, observeren en assisteren Vakspecifieke opdracht: maak je voor beide onderwijsvakken afzonderlijk Doelen: School- en lesopdrachten van een leerkracht verkennen, reflectievragen i.v.m. het eigen professioneel functioneren kunnen beantwoorden, zicht krijgen op je leerkracht-zijn en formuleren van suggesties tot bijsturen van eigen handelen. Ingroeiperiode De ingroeiperiode is het moment om de beginsituatie zowel op het niveau van de school als de klas/leerlingen actief te ontdekken. Tijdens de ingroeiperiode observeer je lessen en word je via assistant teaching betrokken bij het lesgeven op het moment dat de vakmentor les geeft. Gehele stageperiode Het kan zinvol zijn om ook na de ingroeiperiode nog lessen van je vakmentor (of een medestudent als deze er zijn) te observeren of activiteiten uit te voeren in het kader van assistant teaching. Dit gebeurt steeds in overleg met je vakmentor en je stagebegeleider. Als er andere derdejaars studenten op dezelfde stageschool lesgeven kan je deze uiteraard ook in overleg observeren. Het doel van de observatieopdrachten tijdens de stageperiode is: herkennen van verschillende soorten acties van leerkrachten om een aangenaam leer- en werkklimaat voor leerlingen te creëren, bij jezelf herkennen wat het verschil is tussen het noemen van feiten en het geven van een mening bij het beschrijven van / praten over leerlingen en leerkrachten. Voorbereiding Gebruik de kijkwijzers PR SOV Leidraad verkennen beginsituatie en PR SOV Leidraad voor lesobservatie om je voor te bereiden op de observatieopdrachten. Van de beginsituatie stageschool vul je geen standaard formulier in maar je neemt zelf notities. Er wordt van je verwacht dat je tijdens de ingroeiperiode zoveel mogelijk informatie verzamelt zodat je je zo goed mogelijk voorbereidt op je eigen lessen. Tijdens de begeleidingsgesprekken met je stagebegeleider toon je aan dat je kennis hebt van een aantal schoolse gegevens, waar relevant voor het uitvoeren van je stageactiviteiten. Observatie en assistant teaching 1. Per observatie vul je telkens het volgende document in: PR SOV Observatie vakmentor Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

7 Denk op voorhand na over de observatievraag (= de focus) die je voor jezelf centraal stelt tijdens de observatie. 2. Per lesuur waarin je activiteiten uitvoert in het kader van assistant teaching vul je het volgende document in PR SOV Assistant teaching Samengevat: In je begeleidingsmap voeg je minimaal volgende documenten toe na de ingroeiperiode: 3 verschillende lesobservaties per onderwijsvak: PR SOV Observatie vakmentor 3 verschillende lessen per onderwijsvak assistant teaching : PR SOV Assistant teaching Optioneel: lesobservaties van een medestudent: PR SOV Observatie medestudent bijkomende lesobservaties bij een vakmentor of assistant teaching a.d.h.v. dezelfde formulieren TIJDENS DE STAGE Opdracht 3 = competentiegerichte standaard voor praktijk Vakspecifieke opdracht: maak je voor beide onderwijsvakken afzonderlijk Deze opdracht maak je in het midden en op het einde van de stageperiode. Je verwerkt de feedback die je tot dan toe kreeg van je vakmentor en stagebegeleider in je voorbereiding. Je mailt het document naar je stagebegeleider die via een zijn akkoord geeft met eventuele aanvullingen in jouw document. 1. Vul het document PR SOV Zelfevaluatie in en vraag input van je vakmentor (dit doe je per onderwijsvak). Je mailt de digitale versie door naar je stagebegeleider. Let op: voor studenten met 2 onderwijsvakken: Voor sommige competenties en vaardigheden zal je zelfevaluatie hetzelfde zijn, voor andere is er misschien een verschil tussen je twee onderwijsvakken. Start met één algemene zelfevaluatie en vul het daarna aan met specifieke informatie voor elk onderwijsvak zodat je uiteindelijk twee verschillende verslagen hebt. 2. Je stagebegeleider neemt dit door en geeft via een zijn akkoord met eventuele aanvullingen. 3. Indien nodig wordt je zelfevaluatie in een mondeling gesprek verder besproken. Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

8 In je groeidossier komt: het ingevulde document PR SOV Zelfevaluatie de van de stagebegeleider voor akkoord Opdracht 4 = vakdidactiek in de praktijk Vakspecifieke opdracht: maak je voor beide onderwijsvakken afzonderlijk Doelen: Realiseren van vakdidactische principes, praktijkervaring kunnen koppelen aan vakdidactiek, formuleren van suggesties tot bijsturen van eigen handelen en inzicht krijgen in je leraar-zijn Binnen vakdidactiek maakte je kennis met een aantal belangrijke basisprincipes voor een geslaagde les. Gebruik voor deze opdracht het document PR SOV Vakdidactische principes. 1. Geef één basisprincipe dat je de afgelopen periode succesvol realiseerde en illustreer dit met voorbeelden uit je stage. Koppel dit aan criteria die in je syllabus Vakdidactiek SOV en Vakdidactiek 2 behandeld werden. 2. Geef één basisprincipe dat je de afgelopen periode niet voldoende realiseerde. Je illustreert met voorbeelden uit je stage dat je dit basisprincipe niet voldoende realiseerde. Je koppelt dit aan criteria die in je syllabus Vakdidactiek SOV en Vakdidactiek 2 behandeld werden. Noteer concrete suggesties en tips om jezelf bij te sturen. 3. Bespreek je uitwerking van deze opdracht met je vakmentor en vul aan met de opmerkingen uit dit gesprek. Basisprincipes: 1. Ik start de les met een motiverend lesbegin. 2. Ik sluit aan op de leefwereld van de leerlingen en/of de actualiteit. 3. Ik structureer mijn les. 4. Ik organiseer de les goed. 5. Ik gebruik media functioneel. 6. Ik kies motiverende werkvormen in functie van de lesdoelen. 7. Ik werk aanschouwelijk. 8. Ik houd rekening met veiligheid. 9. Ik activeer mijn leerlingen. In je groeidossier komt het ingevulde document PR SOV Vakdidactische principes. Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool

9 Opdracht 5 = de leerkracht leert Vakspecifieke opdracht: maak je voor beide onderwijsvakken afzonderlijk Feedback vragen aan leerlingen kan bijdragen aan je professionele ontwikkeling als leerkracht. Laat de leerlingen je lessen tijdens je stageperiode evalueren en stuur aan de hand daarvan bij. Leerlingen zien je dagelijks aan het werk en kunnen je helpen bij het in kaart brengen van je eigen sterktes en zwaktes. Ze zijn in staat om zich uit te spreken over de manier waarop je een les organiseert of leerlingen ondersteunt. Op Chamilo vind je de vragenlijst die opgesteld werd door de Vlaamse ScholierenKoepel (VSK) ( Vragenlijst VSK feedback leerlingen ). De lijst mag vrij gebruikt en aangepast worden in functie van je doelpubliek als je een correcte bronvermelding aangeeft. Indien men op de school zelf vragenlijsten heeft om leerlingen te bevragen kan je die gebruiken. Zie voor inspiratie over verschillende feedbackmethoden, afhankelijk van je doelgroep. 1. Stel een vragenlijst op voor een bevraging per onderwijsvak. Je mag de vragenlijst aanpassen, vragen schrappen of de focus leggen op een specifiek thema. Je kiest zelf aan welke klas je de vragen voorlegt. Je bespreekt dit initiatief vooraf met de vakmentor. Gaat hij/ zij niet akkoord, dan zoek je een andere klas en vakmentor bij wie je de bevraging mag doen. Je legt de leerlingen de vragenlijst voor en verwerkt de gegevens. Je trekt er conclusies uit voor je verdere functioneren als leerkracht. Let er op dat je bij deze opdracht de naam en handtekening van de betreffende vakmentor laat noteren op een voorbeeldexemplaar van de vragenlijst die je opneemt in je groeidossier. 2. Formuleer relevante verbeterdoelen voor je eigen praktijk op basis van de antwoorden van de leerlingen. Je neemt deze verbeterdoelen en samenvattende conclusies met betrekking tot je eigen handelen als leerkracht op in je groeidossier. 3. Beschrijf ook kort je eigen reflecties in je groeidossier: wat was je ervaring met feedback krijgen van de leerlingen en hoe heeft de feedback van leerlingen bijgedragen aan je eigen professionele ontwikkeling? Praktijk SOV Groeidossier Arteveldehogeschool