Dit is het gemiddelde van een gezonde ontwikkeling Een geweten moet voor het 3e levensjaar ontwikkeld worden anders wordt het niet meer ontwikkeld!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dit is het gemiddelde van een gezonde ontwikkeling Een geweten moet voor het 3e levensjaar ontwikkeld worden anders wordt het niet meer ontwikkeld!"

Transcriptie

1 Boekverslag door M woorden 3 juni keer beoordeeld Vak Methode Zorg en welzijn Centraal examen Ontwikkelingspsychologie wat is dat? Ontwikkelingspsychologie bestaat uit 2 woorden nl het ontwikkelen en psychologie Psychologie is de wetenschap die het menselijk gedrag bestudeert. Ontwikkelingspsychologie is de wetenschap die het gedrag bestudeert van de mens in de verschillende fasen van zijn ontwikkeling. Ontwikkelingsfasen: Prenataal Ontwikkeling in de moeders buik Ontwikkeling Zuigeling 0 18 maanden Peuter 18 maanden 4 jaar Kleuter 4 jaar 6 jaar Schoolkind 6 jaar 12 jaar Puber 12 jaar 17 jaar Adolescentie 17 jaar 22 jaar Volwassen 22 jaar 65 jaar Oudere 65 jaar -... Dit is het gemiddelde van een gezonde ontwikkeling Een geweten moet voor het 3e levensjaar ontwikkeld worden anders wordt het niet meer ontwikkeld! Leren rijpen Theoritisch gaat vanzelf Praktisch Sociaal Pagina 1 van 6

2 Interne factoren Uiterlijk en talenten Externe factoren Milieu (samenleving) Markante levensgebeurtenissen (ziekte, huwelijk, sterfgeval) Zelfbepaling Zelf richting geven aan je eigen ontwikkeling Ontwikkelingsaspecten(gebieden) Lichamelijk aspect (groei) Cognitief aspect (verstandelijk) Sociaal aspect (omgang) Persoonlijkheidsaspect (identiteit) Emotioneel aspect (gevoelens) Seksueel aspect (waardering eigen lichaam) Zuigeling/baby Bewegingen die een pasgeborene maakt zijn reflexbewegingen Reflexen zijn automatische reacties op prikkels van buitenaf Een baby heeft 2 belangrijke reflexen: Zuigreflex: deze reflex is heel belangrijk om te kunnen overleven Grijpreflex: de grijpreflex kan worden opgeroepen bij de voetjes en handjes van de baby Oog-handcoördinatie Betekent letterlijk: afstemming Als een baby 3 maanden oud is komt er een afstemming tussen ogen en handen tot stand. Dit is sensomotorische ontwikkeling. Het leren van de baby vertoont 3 kenmerken: Ervaringsleren: de baby leert dingen door ze zelf te doen Herhalingsleren: de baby leert de dingen door ze eindeloos te oefenen Imiterend leren: de baby leert de dingen doordat anderen ze al of net bewust voordoen, een baby aapt na. Sociale ontwikkeling en persoonlijkheidsontwikkeling Deskundigen onderscheiden 3 temperamentstypen bij kinderen: Kinderen met een makkelijk temperament Pagina 2 van 6

3 Kinderen met een moeilijk temperament En de zogeheten langzame starters Een baby is nog niet in staat om over anderen en zichzelf na te denken, hij kan niet doen alsof, een baby is altijd wat hij ervaart, we spreken van totaal ervaren Hechting Wanneer een baby is geboren zijn de ouders meteen aan hem gehecht maar andersom is hiervan geen sprake. Het hechtingproces komt in de eerste maanden van zn leven. Hechting is belangrijk voor een gezonde emotionele ontwikkeling, Bij een baby is het hele lichaam gevoelig voor aanraking. Een bijzondere plaats voor een baby is de mond, het zuigen met de mond geeft de baby lustgevoelens. Daarom heet dat bij baby s de orale fase. Peuter De peuterfase doet haar intrede zodra de peuter zijn eerste stapjes zet! Er is sprake van ontdekkingsdrang ook wel exploratiedrang, niks is meer veilig en moet hij voortdurend in de gaten worden gehouden. Zindelijk worden: Zindelijkheidstraining heeft pas zin als volgende voorwaarden aan de orde zijn: Het kind moet zijn sluitspieren kunnen beheersen Het kind moet een verband kunnen leggen tussen de aandrang die het voelt en het poepen en plassen Het kind moet zelf zindelijk willen worden Exploratiedrang: het kind moet de wereld leren kennen Het denken van de peuter is nog erg concreet, het denken richt zich nog alleen maar op wat tastbaar is, gezien wordt en waar iets mee kan worden gedaan Het denken van de peuter is magisch(magie= toverkunst) hij kan geen onderscheid maken tussen wat leeft en niet leeft, tussen werkelijkheid en fantasie Vb opgeslokt worden door de wc, opgezogen door de stofzuiger Het denken van de peuter is animistisch, betekent dat hij aan levenloze dingen menselijke eigenschappen geeft, vb kopje die valt is stout, sesamstraat komt op tv omdat hij dat wilt niet omdat het is Sociale ontwikkeling en persoonlijkheidsontwikkeling Egocentrisme: hij krijgt langzamerhand een ik-besef Spel en speelgoed: Pagina 3 van 6

4 Solitair spel: speelt vaak alleen Parallel spel: niet met de ander speelt maar naast de ander speelt, vb 2 peuters spelen in de zandbak, ieder maakt zijn eigen zandkasteel Bewegingsspel of functiespel: fietsen, glijbaan Imitatiespel: staat centraal dat het kind anderen nabootst, het kind speelt een rol Constructiespel: is het spel waarbij het kind iets bouwt of maakt(construeert) Ontwikkeling van normbesef Zolang het kind geen ik besef heeft zal het niet beseffen dat het iets verkeerd of fout doet Koppigheid De peuter ontdekt dat hij anders kan willen handelen dan anderen (2 is nee) Hechting: een veilig gehechte peuter durft te exploreren Emotioneel reageren: driftbuien, duw en trekpartijen gilbuien, slaan of bijten komen regelmatig voor. Bij de peuter is nog geen sprake van schaamte, integendeel hij gedraagt zich heel spontaan en open, hij heeft er geen moeite mee om te midden van anderen op het potje te gaan of de kleren uit te trekken. Lustbeleving van de peuter heeft alles met het poepen te maken Anale lustbeleving : plezier aan het poepen Eigen poep niet vies Spelen met poep als prettig Gevoel van macht met betrekking tot het al dan niet iets in het potje doen Kleuter Verbetering van de grove en fijne motoriek, hij leert zijn lichaam beter beheersen. Schoolrijpheid: Het kind moet met andere kinderen kunnen samenwerken, het moet zich kunnen aanpassen aan anderen Het kind moet zich redelijk kunnen concentreren Het kind moet de hele dag zonder ouders kunnen doorbrengen De waarnemingen, het denken en het geheugen moeten voldoende zijn ontwikkeld, hierbij kun je denken aan het kennen van de begrippen als links, recht, eraf, erbij, grootste, kleinste en dergelijke Fantasiedenken: Net zoals bij de peuter kan een kleuter geen onderscheid maken tussen werkelijkheid en fantasie(magisch en animistisch denken) hij weet nog niet hoe de werkelijkheid in elkaar steekt, vb ze geloven heel sterk in Pagina 4 van 6

5 sinterklaas Jokken: We spreken van jokken als een kind onopzettelijk onwaarheden spreekt Bij liegen spreken we van iemand die opzettelijk niet de waarheid vertelt, hij beseft dat hij liegt. Sociale ontwikkeling en persoonlijkheidsontwikkeling Samen spelen: in de kleuterfase ontstaan de eerst vriendschapsrelaties Imitatie en identificatie: onder imiteren verstaan we het nadoen van anderen. Identificatie is het willen zijn van de ander, het gaat niet enkel op het gedragsaspect, het gaat om het nadoen van de hele persoon. Zelfbeeld: in de kleuterfase ontwikkeld zich bij het kind een zelfbeeld, krijgt een subjectief beeld van zichzelf, zo ben ik, dan kan ik en dat kan ik niet. Het beeld dat een kind van zichzelf ontwikkelt is van grote invloed op de persoonlijkheid van het kind. Normbesef: tijdens de kleuterfase ontwikkeld zich een schaamte en schuldbewustzijn De gewetensvorming is echter nog heel pril Angst en fantasie; we moeten de kinderen zo weinig mogelijk weghouden van nare gebeurtenissen die hem overkomen, dan krijgt fantasie de minste kans. Hij is in staat om concreet met anderen mee te leven Castratie angst:meisjes zouden oorspronkelijk ook een penis hebben gehad, de angst dat dit bij jongetjes ook nog staat te wachten. Penisnijd: meisjes die jaloers zijn op de plassers van jongetjes Het schoolkind Het is een rustige periode, vanaf 10 jaar begint bij meisjes een groeiversnelling, bij jongens begint dit op latere leeftijd Realiteitsdenken: schoolkind kan een goed onderscheid maken tussen wat wel en niet waar is, wat wel en niet kan. Logisch denken: schoolkind is goed in staat om te zien wat de oorzaak en wat het gevolg van iets is. Abstract denken: is het denken over zaken die niet direct waarneembaar zijn en die ook niet rechtstreeks worden ervaren. Het kind is leergierig en prestatiegericht! Leergeschiktheid wordt bepaald door: Het sociale milieu waaruit het kind komt Pagina 5 van 6

6 De persoonlijkheid van het kind De intellectuele vermogens van het kind De rol van de leerkracht is ook belangrijk voor de ontwikkeling van het kind De leerkracht is diegene die het kind al dan niet stimuleert op school De leerkracht draagt zijn normen en waarden uit, hij draagt bepaalde omgangsregels over De leerkracht kan een vertrouwensfiguur zijn, vooral van belang voor kinderen die problemen hebben thuis Sociale en emotionele ontwikkeling Het kind leeft in drie milieus: thuis op school en in zijn vriendenkring Hoewel het zich steeds meer richt op leeftijdsgenootjes, blijft de thuissituatie van groot belang! Met betrekking tot de peergroup zien we dat het schoolkind zich conformeert, hij wil erbij horen! De peergroup is vooral voor later een belangrijke leerschool Wanneer kinderen met elkaar of onder leiding een spel spelen waaraan een wedstrijdelement is verbonden spreken we wel van prestatie of successpel Vb monopoly, voetbal, knikkeren Spel en vriendschap voor het schoolkind zijn die 2 onlosmakelijk met elkaar verbonden. Iemand anders is je vriendje of vriendinnetje als je fijn met die ander kunt spelen. Hij identificeert zich ook wel af en toe met een tv figuur. Normbesef; een verschuiving van letten op het effect van iemands gedrag naar het letten op de bedoelingen van iemands gedrag. Het is gehoorzaam om straf te vermijden. Krijgt steeds meer inzicht in menselijke relaties en menselijke gevoelens maar wordt op emotioneel terrein wel eens overschat. Dit gebeurt ook omdat het kind hier zelf de aanleiding toe geeft. Er ontstaat gaandeweg seksueel getinte interesse met betrekking tot leeftijdsgenoten. Meisjes maken zich voor het eerst op, jongens drinken voor het eerst een biertje. Pagina 6 van 6

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling

Nadere informatie

6.1. Boekverslag door R woorden 17 april keer beoordeeld. Baby

6.1. Boekverslag door R woorden 17 april keer beoordeeld. Baby Boekverslag door R. 2678 woorden 17 april 2008 6.1 177 keer beoordeeld Vak Biologie Baby Lichamelijke ontwikkeling Als het kind ter wereld komt is hij/zij z n 50 centimeter lang en weegt ongeveer 3,5 kilo

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april 2006 7 517 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Ontwikkeling van een kleuter 4 t/m 6 jaar. Cognitieve ontwikkeling. Als het kind naar een basisschool gaat

Nadere informatie

De begeleidingsbehoefte Respect voor kinderen Zelfstandigheid Ontplooiing van de sociale ontwikkeling (sociale competentie) Opbouwen van kennis

De begeleidingsbehoefte Respect voor kinderen Zelfstandigheid Ontplooiing van de sociale ontwikkeling (sociale competentie) Opbouwen van kennis De begeleidingsbehoefte Voor de basis van de begeleidingsbehoefte is aansluiting gevonden bij een tweetal pedagogen: Freinet en Malaguzzi. Daaruit zijn een aantal kerngedachten geformuleerd: respect voor

Nadere informatie

1. zuigeling ( 0 1;6 jaar )

1. zuigeling ( 0 1;6 jaar ) Boekverslag door M. 2048 woorden 5 januari 2007 7.3 35 keer beoordeeld Vak Verzorging 1. zuigeling ( 0 1;6 jaar ) De belangrijkste lichaamszone waar de zuigeling z n lust vindt is de mond. Het zuigen,

Nadere informatie

Ontwikkelen: een levenslang proces 11

Ontwikkelen: een levenslang proces 11 INHOUDSTAFEL Ontwikkelen: een levenslang proces 11 A Wat is ontwikkeling? 13 Doelstellingen 13 1 Inleiding 14 2 Definitie en kenmerken 15 2.1 Definitie 15 2.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling 15 2.3

Nadere informatie

cursus: Ondersteuning ontwikkelingstaken

cursus: Ondersteuning ontwikkelingstaken cursus: Ondersteuning ontwikkelingstaken > Inhoud > Over deze cursus 3 > Van geboorte tot peuter 5 > Van peuter tot kleuter 8 > Van schoolkind tot puber 10 > Van puber tot volwassene 13 > Ondersteuning

Nadere informatie

Yunio: Zindelijk worden

Yunio: Zindelijk worden Yunio: Zindelijk worden Informatie en adviezen voor ouders Yunio is onderdeel van. Zindelijk worden Yunio ondersteunt (aanstaande) ouders in de ontwikkeling van hun kind. Zindelijk worden is een ingewikkeld

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Inleiding 11

Hoofdstuk 1 Inleiding 11 5 INHOUD Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1.1. De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 11 1.2. Wat is ontwikkeling? 13 1.3. Wat is psychologie? 14 1.4. Hoe ontstaat ontwikkeling? 15 1.4.1. De natuur (je

Nadere informatie

Over peuters en kleuters

Over peuters en kleuters Over peuters en kleuters Even terugdenken aan onze eigen puberteit Stemmingswisselingen Boos worden om niets Ruzie maken over niets Met de deuren slaan voor aandacht Experimenteergedrag Grenzen af tasten

Nadere informatie

4. Verantwoordelijkheid

4. Verantwoordelijkheid 4. Verantwoordelijkheid Geef kinderen meer verantwoordelijkheid Kinderen ontwikkelen zich door belangrijk te mogen zijn. Kinderen kunnen in toenemende mate al veel zelf en het is voor hen belangrijk dat

Nadere informatie

Naam leerling. Geboortedatum. Geboorteplaats. Geboorteland. Adres. Telefoon thuis. Telefoon werk. Telefoon oppas. adres. Huisarts + telnr.

Naam leerling. Geboortedatum. Geboorteplaats. Geboorteland. Adres. Telefoon thuis. Telefoon werk. Telefoon oppas.  adres. Huisarts + telnr. Entreeformulier Dit ben ik Naam leerling Geboortedatum Geboorteplaats Geboorteland Adres Telefoon thuis Telefoon werk Telefoon oppas E-mailadres Huisarts + telnr. Datum van invullen Ingevuld door Namen

Nadere informatie

Ontwikkelingspsychologie

Ontwikkelingspsychologie Ontwikkelingspsychologie Lesweken: week 36 t/m week 50, uitgezonderd week 42 (herfstvakantie) en week 45 (projectweek) Toets: Thema 1, 3 8 (baby t/m volwassenen) + wat er verder in de les is behandeld

Nadere informatie

Pedagogische nazorg. Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname

Pedagogische nazorg. Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname Pedagogische nazorg Nazorg folder voor ouder(s)/verzorger(s) en kinderen na een ziekenhuisopname 1 Pedagogische nazorg Inhoudsopgave (Klik op het onderwerp om verder te lezen) Weer thuis 2 Algemene adviezen

Nadere informatie

Intakeformulier Zaan Primair scholengroep

Intakeformulier Zaan Primair scholengroep Intakeformulier Zaan Primair scholengroep Datum intakegesprek: Gesprek met: Instroom in schooljaar: Persoonsgegevens: Naam leerling: Geslacht: jongen meisje Geboortedatum: Adres: Postcode en plaats: Telefoonnummer

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf

Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling: Omgaan met zichzelf 1. Wijst dingen aan die het wil, herkent zichzelf in de spiegel, is zich bewust waar het wel en niet van houdt. (Het kind wordt bewust

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15

INHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15 INHOUDSTAFEL Voorwoord 13 Pictogrammen 14 Doelstellingen 15 I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19 A Wat is ontwikkeling? 21 1 Definitie en kenmerken 21 1.1 Definitie 21 1.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling

Nadere informatie

2. Klaar of niet klaar: de timing is alles

2. Klaar of niet klaar: de timing is alles 2. Klaar of niet klaar: de timing is alles Op welke leeftijd kan een kind starten met zindelijkheidstraining? Wanneer is de beste leeftijd om te starten met zindelijkheidstraining: 18 maanden, 24 maanden

Nadere informatie

& z o r g v e r b r e d i n g

& z o r g v e r b r e d i n g Zelfbeeld en zelfvertrouwen bij jonge kinderen 1 3 sociaal- emotionele ontwikkeling & z o r g v e r b r e d i n g Aangeboren of aangeleerd? José In dit artikel Kuijsters staan we stil bij de vraag, of

Nadere informatie

De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi.

De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi. 1 De meeste kinderen worden vanzelf droog zonder dat je er als ouder een inspanning voor moet leveren. Plots komen ze zeggen ik moet pipi. Je zet ze op het potje en daarna heb je nooit meer een natte broek.

Nadere informatie

Het hechtingsproces. bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar. Kindergeneeskunde. Hechting. Hoe verloopt het hechtingsproces?

Het hechtingsproces. bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar. Kindergeneeskunde. Hechting. Hoe verloopt het hechtingsproces? Het hechtingsproces bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar Kindergeneeskunde In deze brochure leest u meer over de hechtingsprocessen bij baby s in de leeftijd van 0 tot 12 maanden. Daar waar ouders staat

Nadere informatie

Zindelijkheid: op het potje! Thuis maar ook op school!

Zindelijkheid: op het potje! Thuis maar ook op school! Zindelijkheid: op het potje! Thuis maar ook op school! Juf Sahinde Schooljaar 2011-2012 2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 3 Waarom hebben de juffen graag zindelijke kleuters op school?... 4 Wanneer starten

Nadere informatie

Jong zijn, oud worden

Jong zijn, oud worden Jong zijn, oud worden Van baby tot bejaarde Mensen worden allemaal geboren als baby. En als alles goed gaat, worden we uiteindelijk allemaal oude opaatjes en omaatjes. Maar tussen jong zijn en oud worden,

Nadere informatie

7.1. Doelgroep: Ontwikkeling. Boekverslag door M woorden 5 januari keer beoordeeld. Opdracht B Samenvatting paragraaf 2.1, 2.2 en 2.

7.1. Doelgroep: Ontwikkeling. Boekverslag door M woorden 5 januari keer beoordeeld. Opdracht B Samenvatting paragraaf 2.1, 2.2 en 2. Boekverslag door M. 6176 woorden 5 januari 2008 7.1 264 keer beoordeeld Vak Biologie Opdracht B Samenvatting paragraaf 2.1, 2.2 en 2.3 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk leer je met welke doelgroepen je te

Nadere informatie

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode:

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.

Nadere informatie

Ontwikkelingspsychologie door de ogen van: Piaget, Erikson & Freud

Ontwikkelingspsychologie door de ogen van: Piaget, Erikson & Freud Piaget Jean Piaget was de eerste die een veelomvattende theorie over de cognitieve ontwikkeling ontwikkelde. = de ontwikkeling van het denken Piaget bestudeerde normale kinderen. Volgens Piaget doorloopt

Nadere informatie

Pedagogisch Beleidsplan KDV Mathil Rouveen

Pedagogisch Beleidsplan KDV Mathil Rouveen Pedagogisch Beleidsplan KDV Mathil Rouveen Inhoud: Voorwoord 2 Pedagogisch doel 3 Visie op ontwikkeling en opvoeding 4 Sociaal- emotionele veiligheid 5 Sociale ontwikkeling 5 Emotionele ontwikkeling 6

Nadere informatie

Tussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling. Zelfbeeld. *bron: SLO ;6 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7

Tussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling. Zelfbeeld. *bron: SLO ;6 4 4;6 5 5;6 6 6,6 7 1 Tussendoelen domein SOCIAAL EMOTIONELE ontwikkeling Zelfbeeld 1. Gebruikt en begrijpt het woord wij. 2. Ontdekt verschillen en overeenkomsten tussen zichzelf en de anderen in de groep. 3. Toont non-verbaal

Nadere informatie

Het zindelijkheidsproces

Het zindelijkheidsproces Zindelijk worden met een anorectale malformatie of de ziekte van Hirschsprung. Uw kind heeft een anorectale malformatie of M. Hirschsprung. Bij kinderen met een anorectale malformatie of met de ziekte

Nadere informatie

Werkinstructie invuller kijklijst

Werkinstructie invuller kijklijst Werkinstructie invuller kijklijst 1. Inleiding: De peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf vinden het belangrijk een bijdrage te leveren aan de doorgaande ontwikkelingslijn van kinderen. Om de overgang

Nadere informatie

Beeldvorming van seksuele ontwikkeling bij mensen met een ernstige verstandelijke (meervoudige) beperking

Beeldvorming van seksuele ontwikkeling bij mensen met een ernstige verstandelijke (meervoudige) beperking Beeldvorming van seksuele ontwikkeling bij mensen met een ernstige verstandelijke (meervoudige) beperking Mariska Schutte Gedragsdeskundige Syndion Programma Visie Seksuele ontwikkeling 0-7 jaar Hermeneutische

Nadere informatie

Waarom is het onderhouden van contact met de school van uw kind belangrijk?

Waarom is het onderhouden van contact met de school van uw kind belangrijk? Contact met school Contact onderhouden met de school van uw kind kan op verschillende manieren. Denk aan het bezoeken van een ouderavond of het aanspreken van de leerkracht aan het einde van de schooldag

Nadere informatie

Praktijk voor kindertherapie en ouderbegeleiding. B(urger)S(ervice)N(ummer):.. Woonadres :. . Voor- en achternaam moeder:...

Praktijk voor kindertherapie en ouderbegeleiding. B(urger)S(ervice)N(ummer):.. Woonadres :.  . Voor- en achternaam moeder:... Praktijk voor kindertherapie en ouderbegeleiding Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: B(urger)S(ervice)N(ummer):.. Woonadres :. Postcode :..

Nadere informatie

Ouderavond lijf & relaties

Ouderavond lijf & relaties Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft

Nadere informatie

Ontwikkelingsfasen van het kind

Ontwikkelingsfasen van het kind De ontwikkelingsfasen van het kind zijn onder te verdelen in leeftijdscategorieën: 1. Zuigeling eerste levensjaar 2. Peuter van 1 tot 3 jaar 3. Kleuter van 4 tot 6 jaar 4. Schoolkind van 7 tot 12 jaar

Nadere informatie

Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen

Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen Tussendoelen sociaal - emotionele ontwikkeling - Relatie met andere kinderen 1. Kijkt veel naar andere kinderen. 1. Kan speelgoed met andere kinderen 1. Zoekt contact met andere kinderen 1. Kan een emotionele

Nadere informatie

1. Welke fases binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling zijn er?

1. Welke fases binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling zijn er? 1. Welke fases binnen de sociaal-emotionele ontwikkeling zijn er? 2. Wat staat er centraal in elke fase en welke begeleidingsbehoefte heeft het kind in deze fase? 3. Waar steek je op in als er een discrepantie

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis

Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Pedagogisch beleidsplan Uit&Thuis Gastouderopvang is een kwestie van vertrouwen. Ouders moeten de zekerheid hebben dat hun kind ook in hun afwezigheid een verantwoorde opvoeding in een veilige omgeving

Nadere informatie

Op het programma: Vraag 1. Wat betekent voor jou zindelijk zijn? Opwarmertje Iinfo: In groepjes van 3 à 4

Op het programma: Vraag 1. Wat betekent voor jou zindelijk zijn? Opwarmertje Iinfo: In groepjes van 3 à 4 Op het programma: Christel Daenen pedagoge opvoedingsconsulente Opwarmertje Iinfo: Wanneer en hoe wordt een kindje zindelijk? Wanneer moet ik me ongerust maken? Culturele en maatschappelijke invloeden

Nadere informatie

Het landschap van stress

Het landschap van stress Sessie 4 Het landschap van stress Omgaan met moeilijkheden Moeilijke dingen vormen een deel van het leven. Daar hebben we niets over te zeggen. Situaties die je als onaangenaam ervaart, kunnen zorgen voor

Nadere informatie

Schoolkind. Kind op de basisschool. Een rustige ontwikkeling tussen driftige peuter en dwarse puber!?!

Schoolkind. Kind op de basisschool. Een rustige ontwikkeling tussen driftige peuter en dwarse puber!?! Schoolkind Oorspronkelijke tekst Hilde Breet Wilma Poot Illustraties Harmen van Straaten Uitgave: januari 1998 Herziene uitgave: maart 2010 Het is toegestaan deze folder in ongewijzigde vorm te multipliceren

Nadere informatie

Schoolkind Tips voor ouders

Schoolkind Tips voor ouders Schoolkind voor ouders Inleiding In de basisschoolperiode verandert een kind van een afhankelijke kleuter in een zelfstandige 12-jarige aan het begin van de puberteit. Ouders merken dat hun kind zich steeds

Nadere informatie

Peuters. Lief maar ook wel eens lastig

Peuters. Lief maar ook wel eens lastig 1 Peuters Lief maar ook wel eens lastig 2 Peuters: Lief maar ook wel eens lastig Peuters zijn ondernemend en nieuwsgierig. Ze willen alles weten en ze willen alles zelf doen. En als ze iets niet willen,

Nadere informatie

Zindelijkheid Vlot op de pot? Christel Daenen pedagoge Opvoedingsconsulente K&G

Zindelijkheid Vlot op de pot? Christel Daenen pedagoge Opvoedingsconsulente K&G Zindelijkheid Vlot op de pot? Christel Daenen pedagoge Opvoedingsconsulente K&G Op het programma: Aantal stellingen Daaraan gekoppeld- achtergrond: Wanneer en hoe wordt een kindje zindelijk? Wanneer moet

Nadere informatie

Bijlage: Voorbeeldschema van mijlpalen in de verschillende ontwikkelingsgebieden

Bijlage: Voorbeeldschema van mijlpalen in de verschillende ontwikkelingsgebieden Bijlage: Voorbeeldschema van mijlpalen in de verschillende sgebieden Ontwikkeling 4-6 jaar 7-9 jaar 10-12 jaar Taal Opbouwen basiswoordenschat. Woordenschat en zinsbouw neemt sterk toe. Redelijk tot goed

Nadere informatie

Begeleiding van kind en ouders op de SEH. Leerdoelen. ontwikkeling. 20% van de patienten die een SEH bezoeken is jonger dan 16 jaar.

Begeleiding van kind en ouders op de SEH. Leerdoelen. ontwikkeling. 20% van de patienten die een SEH bezoeken is jonger dan 16 jaar. Begeleiding van kind en ouders op de SEH Module 3 vervolgopleiding SEH-vpk Monique Vermaas Verpleegkundige SEH UMCN st Radboud Leerdoelen Aan het eind van de les heeft de cursist kennis en inzicht in de

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Christel van Helvoirt medewerker Gezondheidsbevordering GGD Hart voor Brabant Bovenbouw:

Nadere informatie

Levensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes?

Levensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes? Intakeformulier basisscholen Wageningen Geachte ouder(s), In het kader van de Wet op het Passend Onderwijs is het voor scholen van groot belang om goed zicht te hebben op de ondersteuningsbehoefte van

Nadere informatie

Naam leerling. Zijn er bijzonderheden te vermelden over de zwangerschap en/of babytijd? Zo ja, welke?

Naam leerling. Zijn er bijzonderheden te vermelden over de zwangerschap en/of babytijd? Zo ja, welke? Intakeformulier nieuwe kleuters Geboortedatum - - Ingevuld door leerling Dit intakeformulier is bedoeld om informatie te verkrijgen die wij nodig hebben om nieuwe kleuters zo goed mogelijk op te vangen

Nadere informatie

Beste ouders/verzorgers,

Beste ouders/verzorgers, INTAKEFORMULIER Parel 9 t/m 12 School Alex Beste ouders/verzorgers, Dit intakeformulier is bedoeld om die informatie te verkrijgen die wij nodig hebben om nieuwe kleuters zo goed mogelijk op te vangen

Nadere informatie

Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3

Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3 1. Omgaan met jezelf, met en met volwassenen Peuters Groep 1 Groep 2 Groep 3 BP MP EP M1 E1 M2 E2 M3 Zelfbeeld Sociaal gedrag belangstelling voor andere kinderen, maar houden weinig rekening met de ander

Nadere informatie

Pedagogisch BELEIDSPLAN GASTOUDERBUREAU SAMEN

Pedagogisch BELEIDSPLAN GASTOUDERBUREAU SAMEN Pedagogisch BELEIDSPLAN GASTOUDERBUREAU SAMEN 1. Inleiding 2 2. Pedagogische visie 2 3. Ontwikkelingsgerichte opvang van gastkinderen 3.1 Baby 3, 4, 5 3.2 Peuter 5, 6 3.3 Kleuter 7, 8 3.4 Jongere schoolkind

Nadere informatie

Zindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe

Zindelijk worden. De hele dag droog blijven. Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Positief opvoeden Drenthe Zindelijk worden De hele dag droog blijven Elke ouder is blij als er geen luiers meer op het boodschappenlijstje staan. Het betekent

Nadere informatie

Oké-formulier. Overdrachtsformulier voorschoolse voorziening- basisonderwijs in de gemeente Deventer

Oké-formulier. Overdrachtsformulier voorschoolse voorziening- basisonderwijs in de gemeente Deventer Oké-formulier Overdrachtsformulier voorschoolse voorziening- basisonderwijs in de gemeente Deventer In te vullen door de voorschoolse voorziening Gegevens voorschoolse voorziening Bezocht het kind een

Nadere informatie

Programma bijeenkomst 1

Programma bijeenkomst 1 Programma bijeenkomst 1 1. Inleiding op de cursus 2. Kennismaking 3. Associatiespel Kind en Ontwikkeling 4. Ontwikkelingsschijf 5. Theorie de ontwikkeling van het kind 6. Casus 7. Praktijkopdracht Bijeenkomst

Nadere informatie

Overdrachtdocument. Samenwerkende kinderopvangorganisaties en peuterspeelzalen Roosendaal. De overdracht. Peuter Kleuter

Overdrachtdocument. Samenwerkende kinderopvangorganisaties en peuterspeelzalen Roosendaal. De overdracht. Peuter Kleuter Overdrachtdocument Samenwerkende kinderopvangorganisaties en peuterspeelzalen Roosendaal Peuter Kleuter De overdracht De pedagogisch medewerker vult dit boekje behorende bij het overdrachtdocument peuter

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen

Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen Inhoud: Voorwoord 2 Pedagogisch doel 3 Visie op ontwikkeling en opvoeding 4 Sociaal- emotionele veiligheid 5 Sociale ontwikkeling 5 Emotionele

Nadere informatie

Pedagogisch beleid van De Veenborg

Pedagogisch beleid van De Veenborg Pedagogisch beleid van De Veenborg 1. Het bieden van veiligheid In dit kader bedoelen we met het bieden van veiligheid het bieden van emotionele veiligheid. Dit vormt de basis van elke ontwikkeling. Als

Nadere informatie

Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura

Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Pedagogisch beleid gastouderbureau via Laura Inleiding Gastouderbureau via Laura biedt kinderen een fijne en vertrouwde opvang waar zij kunnen groeien en de wereld om hen heen kunnen ontdekken. Terwijl

Nadere informatie

Over kalveren en vlinders

Over kalveren en vlinders Woord vooraf Over kalveren en vlinders Woord vooraf a Over kalveren en vlinders 9 Kalverliefde : de eerste verliefdheid, de eerste keren vlinders in de buik, de verliefdheid van de puberteit. Denk jij

Nadere informatie

KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt.

KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt. KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek : Datum gesprek : KIJK! Lijst 1. Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn vel zit, zal zich goed en vlot ontwikkelen. Het is van nature nieuwsgierig

Nadere informatie

Woonadres :. E-mail:.

Woonadres :. E-mail:. Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: Woonadres :. Postcode :.. Woonplaats :.. Tel.nr(s).:...... E-mail:. Naam vader:. Naam moeder:. Geboortedatum:../../..

Nadere informatie

Actief in de natuur. -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl. De CO 2

Actief in de natuur. -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl. De CO 2 Actief in de natuur De CO 2 -voetafdruk van dit drukwerk is berekend met ClimateCalc en gecompenseerd bij: treesforall.nl www.climatecalc.eu Cert. no. CC-000057/NL cmyk 70 0 70 0 rgb 73 177 112 #48b170

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 11. 3. De pasgeborene (eerste 8 weken) 47 3.1 Delichamelijkeontwikkeling 49 3.2 De motorische ontwikkeling 50

INHOUD. Voorwoord 11. 3. De pasgeborene (eerste 8 weken) 47 3.1 Delichamelijkeontwikkeling 49 3.2 De motorische ontwikkeling 50 INHOUD Voorwoord 11 1. Inleiding 13 1.1 De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 15 1.2 Wat is ontwikkeling? 17 1.3 Hoe ontstaat ontwikkeling? 18 1.3.1 De natuur (je aanleg, nature ) 18 1.3.2 Het

Nadere informatie

Richtlijnen voor het invullen van het overdrachtsinstrument

Richtlijnen voor het invullen van het overdrachtsinstrument Richtlijnen voor het invullen van het overdrachtsinstrument Peuter-estafette is ontwikkeld door JSO. Gemeente Almere heeft haar eigen veranderingen en nuances aangebracht. Richtlijnen voor het invullen

Nadere informatie

inhoud 1. Groeien 2. In de buik 3. De baby 4. De peuter 5, De kleuter 6. Het schoolkind 7. De puber 8. Volwassen 9. Bejaard 10. Filmpje Pluskaarten

inhoud 1. Groeien 2. In de buik 3. De baby 4. De peuter 5, De kleuter 6. Het schoolkind 7. De puber 8. Volwassen 9. Bejaard 10. Filmpje Pluskaarten Groeien inhoud 1. Groeien 3 2. In de buik 4 3. De baby 5 4. De peuter 7 5, De kleuter 9 6. Het schoolkind 10 7. De puber 11 8. Volwassen 12 9. Bejaard 13 10. Filmpje 14 Pluskaarten 15 Bronnen en foto s

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf Terreinverkenning Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën De prenatale ontwikkeling 75

Inhoud. Woord vooraf Terreinverkenning Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën De prenatale ontwikkeling 75 Inhoud Woord vooraf 11 1. Terreinverkenning 15 1.1 Een korte historiek 15 1.1.1 De verre voorgeschiedenis 15 1.1.2 Start van de genetische psychologie 17 1.1.3 Omvorming tot een ontwikkelingspsychologie

Nadere informatie

Peuterspeelzaal Adres Telefoon Ingevuld op Ingevuld door adres Aanwezig op de volgende dagdelen

Peuterspeelzaal Adres Telefoon Ingevuld op Ingevuld door  adres Aanwezig op de volgende dagdelen Gegevens peuterspeelzaal Peuterspeelzaal Adres Telefoon Ingevuld op Ingevuld door E-mailadres Aanwezig op de volgende dagdelen Kindgegevens Voornaam + achternaam Roepnaam Geslacht : jongen / meisje * Geboortedatum

Nadere informatie

Antwerpen. Leren luisteren

Antwerpen. Leren luisteren Antwerpen Leren luisteren Luisteren, hoe leren kinderen dat? Grenzen Grenzen zorgen ervoor dat je kind veiligheid en zekerheid ervaart. Zo weet hij wat mag van mama en papa en moet hij niet steeds aftoetsen

Nadere informatie

Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap. Fien Lannoye & Jef Scheirlinck

Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap. Fien Lannoye & Jef Scheirlinck Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap Fien Lannoye & Jef Scheirlinck Programma 1. Seksualiteit en kinderen 2. Seksuele ontwikkeling van kinderen 3. Inschatten en reageren op seksueel gedrag

Nadere informatie

Gegevens ouder (verzorger) 1 Gegevens ouder (verzorger) 2

Gegevens ouder (verzorger) 1 Gegevens ouder (verzorger) 2 Vragenlijst Beste ouder(s) (verzorger(s), Hierbij ontvangt u een formulier met vragen over de voorgeschiedenis van uw kind. Het is van belang dat u deze vragen voorafgaand aan ons intakegesprek beantwoordt.

Nadere informatie

De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent

De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent Student : Grell, Soraima Module : De (vak)docent als Pedagoog en Sociaal Agent Opdracht : Studiewijzer 1 Docent : Drs. Jose Fernandes Perna Blok : 1.1 Studiewijzer

Nadere informatie

Pedagogisch beleid. Pedagogische richtlijnen voor ouders en gastouders

Pedagogisch beleid. Pedagogische richtlijnen voor ouders en gastouders Pedagogisch beleid Pedagogische richtlijnen voor ouders en gastouders 1 Pedagogisch beleidsplan Inhoudsopgave Pagina Inleiding 3 Werkwijze Betaal de Oppas t.a.v. pedagogisch beleid 4 Uitgangspunten 5 Eisen

Nadere informatie

SLO PILOT VVE/PO Utrecht

SLO PILOT VVE/PO Utrecht Van observatie naar overdracht (Kijk op ontwikkeling) Tussen voorschoolse instelling en basisschool Kindgegevens Voornaam... Achternaam... Geslacht... Geboortedatum... - geboorteplaats... - geboorteland...

Nadere informatie

Op het potje. Alles wat je moet weten over zindelijkheid, pipi, kaka, bedplassen, potjestraining en nog veel meer...

Op het potje. Alles wat je moet weten over zindelijkheid, pipi, kaka, bedplassen, potjestraining en nog veel meer... Opvoedingswinkel Zoersel Handelslei 230, Zoersel 03/633 98 98 Opvoeding@zoersel.be www.opvoedingswinkelzoersel.be Opvoedingswinkel Hoogstraten Gelmelstraat 81, Hoogstraten 03/633 98 95 Opvoedingswinkelhoogstraten@olo.be

Nadere informatie

gedachtes rondom zindelijk maken Er bestaan uiteenlopende opvattingen over het zindelijk maken van kinderen. Aan de ene kant zijn er mensen die vinden

gedachtes rondom zindelijk maken Er bestaan uiteenlopende opvattingen over het zindelijk maken van kinderen. Aan de ene kant zijn er mensen die vinden gedachtes rondom zindelijk maken Er bestaan uiteenlopende opvattingen over het zindelijk maken van kinderen. Aan de ene kant zijn er mensen die vinden dat je een kind niet zindelijk kan maken tot hij zelf

Nadere informatie

8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene

8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1 Baby Motorische ontwikkeling Kijkstadium (0 3m) Grijpstadium (3 6) Zitstadium (6 9) Rechtop staan (-9-12) Loopstadium (12-15) Geboorte = beperkt aantal

Nadere informatie

Bekijk het maar! met Suus & Luuk

Bekijk het maar! met Suus & Luuk Bekijk het maar! met Suus & Luuk Richtlijnen voor taal en sociaal emotionele ontwikkeling die gebruikt kunnen worden in het werken met Bekijk het maar! met Suus & Luuk Taal Midden peuters (ca. 3 jaar)

Nadere informatie

Intakelijst voor Integratieve kindertherapie.

Intakelijst voor Integratieve kindertherapie. Intakelijst voor Integratieve kindertherapie. Naam kind: Geboortedatum: Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: E-Mail: Beste ouders/verzorgers, Ik realiseer me dat de voor u liggende vragenlijst

Nadere informatie

Inschrijfformulier. Persoonlijke gegevens Achternaam leerling: Voornamen: BSN-nummer: Roepnaam: Jongen / meisje Geboortedatum: Geboorteplaats: Vader

Inschrijfformulier. Persoonlijke gegevens Achternaam leerling: Voornamen: BSN-nummer: Roepnaam: Jongen / meisje Geboortedatum: Geboorteplaats: Vader Inschrijfformulier Wij vragen u om een inschrijfformulier in te vullen. De gegevens zijn uitsluitend bestemd voor intern gebruik en worden strikt vertrouwelijk behandeld. De gegevens zijn bedoeld om de

Nadere informatie

26/02/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene

26/02/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1 Motorische ontwikkeling 5 fasen van arousal state 1. Rustige slaap (1/3) 2. REM slaap (1/3 1/4) 3. Passieve waaktoestand 4. Actieve waaktoestand 5. Huilen

Nadere informatie

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen.

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen. Onderbouwrapport In het onderbouwrapport waarderen wij alle genoemde aspecten ten opzichte van de leeftijd. Een waardering wordt uitgedrukt in een cijfer. U kunt via de beknopte omschrijvingen in het rapport

Nadere informatie

Intakelijst voor Integratieve kindertherapie.

Intakelijst voor Integratieve kindertherapie. Intakelijst voor Integratieve kindertherapie. Naam kind: Geboortedatum: Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: E-Mail: Verzekeringsmaatschappij: Polisnummer: BSN Nummer: Beste ouders/verzorgers,

Nadere informatie

Opvoeden (in deze tijd) principes

Opvoeden (in deze tijd) principes Opvoeden (in deze tijd) principes Van hechten, veiligheid en afhankelijkheid BTW vanaf wanneer noemen we een peuter, een peuter?? vanaf het moment dat ze zelf naar de wereld kunnen. tussen 1j tot 3j ooit

Nadere informatie

Aanmeldformulier voor basisschool, Sint Franciscus, Weiteveen.

Aanmeldformulier voor basisschool, Sint Franciscus, Weiteveen. Inleveren bij de directeur: uiterlijk. Aanmeldformulier voor basisschool, Sint Franciscus, Weiteveen. ndergetekenden melden hun kind aan bij Basisschool, Sint Franciscus, Zuidersloot 61 te Weiteveen Gegevens

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Kindermishandeling

Werkstuk Verzorging Kindermishandeling Werkstuk Verzorging Kindermishandeling Werkstuk door een scholier 2457 woorden 9 april 2007 6,5 170 keer beoordeeld Vak Verzorging Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik het erg interessant vind

Nadere informatie

Het Bas overdrachtsformulier

Het Bas overdrachtsformulier Het Bas overdrachtsformulier peuters volgen in hun ontwikkeling Naam peuterspeelzaal: Ingevuld door: Eerste afname d.d.: Tweede afname d.d.: algemene gegevens van het kind Naam kind: Geboortedatum: Geslacht:

Nadere informatie

1. Sociaal Spel in het kort

1. Sociaal Spel in het kort 1. Sociaal Spel in het kort Sociaal Spel bestaat uit 40 posters met doelgerichte groepsactiviteiten, waarmee je de sociaalemotionele ontwikkeling van kinderen stimuleert. Met de bijbehorende ouderkaarten

Nadere informatie

Wat je kunt doen om je kind te helpen zindelijk te worden. Drie fasen Zindelijk worden verloopt in drie fasen:

Wat je kunt doen om je kind te helpen zindelijk te worden. Drie fasen Zindelijk worden verloopt in drie fasen: Zindelijkheid Zindelijkheidsontwikkeling Zomaar laten gaan moet zelfbeheersing worden Een kind moet, net als bij lopen, zijn eigen tempo bepalen. Je kunt hem eigenlijk niet zindelijk maken, hij* wordt

Nadere informatie

Ik moet naar de wc! Als kinderen op de basisschool nog niet zindelijk zijn

Ik moet naar de wc! Als kinderen op de basisschool nog niet zindelijk zijn Ik moet naar de wc! Als kinderen op de basisschool nog niet zindelijk zijn Niemand wordt zindelijk geboren. Plas en ontlasting ophouden is iets wat we allemaal hebben moeten leren. De meeste kinderen worden

Nadere informatie

Intakeformulier Nieuwe leerlingen

Intakeformulier Nieuwe leerlingen Intakeformulier Nieuwe leerlingen Bij of na aanmelding te gebruiken door directeur, de leerkracht of de ib er. Naam leerling: Geboortedatum: Datum gesprek: Aanwezigen bij gesprek: 1. Globale indruk Geef

Nadere informatie

Het Bas overdrachtsformulier

Het Bas overdrachtsformulier Het Bas overdrachtsformulier peuters volgen in hun ontwikkeling Naam peuterspeelzaal: Ingevuld door: Eerste afname d.d.: Tweede afname d.d.: algemene gegevens van het kind Naam kind: N E Geboortedatum:

Nadere informatie

Persoonlijke gegevens van uw kind:

Persoonlijke gegevens van uw kind: Praktijk voor Integratieve Kinder- en Jeugdtherapie Mieke Elberts typischjij@gmail.com 06-15531012 Persoonlijke gegevens van uw kind: Achternaam van uw kind : Naam voluit: Roepnaam : Geboortedatum : Geslacht:

Nadere informatie

Pubers. BasisBegripBlog Bundel. Advies en tips over de ontwikkeling van en omgang met Kinderen en.

Pubers. BasisBegripBlog Bundel. Advies en tips over de ontwikkeling van en omgang met Kinderen en. BasisBegripBlog Bundel Advies en tips over de ontwikkeling van en omgang met Kinderen en Pubers Editie 2, 2017 Introductie Vanuit BasisBegrip geef ik persoonlijke coaching en advies o.b.v. kennis en praktijkervaring

Nadere informatie

Leren luisteren. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders

Leren luisteren. over opvoeden gesproken - Tips voor ouders Leren luisteren over opvoeden gesproken - Tips voor ouders? Leren luisteren Grenzen Grenzen zorgen ervoor dat je kind zich veilig en zelfzeker kan voelen. Zo weet hij wat van mama en papa mag en moet hij

Nadere informatie

Cursus. Ontwikkelingspsychologie voor SW

Cursus. Ontwikkelingspsychologie voor SW Cursus Ontwikkelingspsychologie voor SW Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Ingrid Mulder Inhoudelijke redactie: Floortje Vissers Titel: Ontwikkelingspsychologie

Nadere informatie