26/02/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "26/02/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene"

Transcriptie

1 Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1

2 Motorische ontwikkeling 5 fasen van arousal state 1. Rustige slaap (1/3) 2. REM slaap (1/3 1/4) 3. Passieve waaktoestand 4. Actieve waaktoestand 5. Huilen Wiegedood - Rustige plotse dood - Belangrijkste doodsoorzaak bij baby s - Verklaring????? - Sterke daling: rugslapen + fopspeen - Risicogroepen: - Jongens - Laag geboortegewicht + APGAR - Rokende moeder - Sociale omstandigheden - kindermishandeling Motorische ontwikkeling Reflexen meeste zijn van voorbijgaande aard 1. Zuigreflex 2. Zoek/snuffelreflex 3. Grijpreflex 4. Babinskyreflex 5. Loopreflex 6. Zwemreflex 7. Kruipreflex ARCHAÏSCHE REFLEXEN Beschermende & sociale functie Stimuleert complexe gedragspatronen 2

3 Adualisme(Piaget) = geen onderscheid tussen subject/object enkel gewaarwordingen Leren = habituatie Timing vanaf Zintuigelijke ontwikkeling Tast, smaak (zoet) en geur (banaan, vanille) GASTRIC SMILE 3

4 Zintuigelijke ontwikkeling Gehoor Geluiden herkennen Andere baby s tgo eigen huilen Gezicht: Convergeren scheel kijken Accommodatie lens scherptezicht Vormen en kleuren onderscheiden Sociale ontwikkeling Huilen = overlevingsstrategie Reflex uitgelokt door prikkel geen taalgedrag GEEN intentionaal gedrag later Glimlach = reflex uitgelokt door prikkel geen sociaal gedrag (gastric smile) Borstvoeding? 50 jaar geleden Nu: borstvoeding beste Bescherming tegen ziekte (vnl. eerste twee dagen) Grotere intimiteit Productie endorphine bij moeder Minder kans op eierstokkanker en borstkanker Belemmert ovulatie (nieuwe zwangerschap) Maar 4

5 Baby Motorische ontwikkeling Kijkstadium (0 3m) Grijpstadium (3 6) Zitstadium (6 9) Rechtop staan (-9-12) Loopstadium (12-15) Geboorte = beperkt aantal neuronen + weinig verbindingen met andere neuronen 0-2j = aanmaak miljarden neuronen Verbinden = gestimuleerd door ervaringen Niet verbinden = afsterven Prikkelarme omgeving stimulerende omgeving Gevoelige periode i.f.v. bepaalde verbindingen permanente schade 5

6 ~ Piaget 1. Ongecoördineerde reflex (0 1m) 2. Primaire circulaire reactie (1 4m) 3. Secundaire circulaire handeling (4 8m) 4. Coördinatie secundaire handelen ( 8 12m) ~ Piaget Intentioneel handelen ( 8 12m) Handelen in andere context proberen Praktische intelligentie probleemoplossend denken Beginnende object-permanentie Infantiele amnesie 6

7 Habituatie klassieke conditionering operante conditionering sociaal leren door imitatie (Bandura) Onderzoek baby s gezichtsuitdrukking van volwassenen zouden kunnen onderscheiden en imiteren (1982) werd in vervolgonderzoek betwist Leren = klassieke conditionering Experiment Little Albert van Watson Habituatie klassieke conditionering operante conditionering sociaal leren door imitatie (Bandura) Onderzoek baby s gezichtsuitdrukking van volwassenen zouden kunnen onderscheiden en imiteren (1982) werd in vervolgonderzoek betwist 7

8 Leren = sociaal leren Leren = sociaal leren Taalontwikkeling Prelinguale taal 0 6 weken : interesse menselijke geluiden Vanaf 2 maanden : vocaliseren (open klinkers) Vanaf 4 maanden : brabbelen (polyglot) Vanaf 6 maanden: beurt nemen (stoppen) Vanaf 8 maanden: sociaal brabbelen (monoglot) 8

9 Taalontwikkeling: monoglot Sociale ontwikkeling vanaf 6 weken : sociale glimlach Vanaf 4 maanden : uitbundig lachen Sociale ontwikkeling vanaf 6 weken : sociale glimlach Vanaf 4 maanden : uitbundig lachen Sociale differentiatie vreemdenangst (8m) scheidingsangst 9

10 Sociale ontwikkeling: hechtingstheorie BOWLBY Voorhechtingsfase(0-3m) Beginnende hechting (2-8m) Feitelijke hechting (7m 3j) Zeer hechte band met 1 of meerdere personen Sensitieve responsiviteit (~ autoritatief ouderschap) Vreemde-situatie test van Ainsworth Vreemde situatie test (Ainsworth) Vreemde situatie test van Ainsworth 1. Moeder speelt met kind 2. Onbekende praat met moeder 3. onbekend ~ kind moeder verdwijnt 4. Moeder komt terug onbekende verdwijnt 5. Beiden verdwijnen 6. Alleen onbekende komt terug 7. Alleen moeder onbekende verdwijnt 10

11 Vreemde situatie test Veilige gehechtheid kind speelt terug met moeder Vermijdende gehechtheid (overdreven stimuleren) kind toont geen reactie Afwerende gehechtheid (inconsistente houding) kind kleverig aanhankelijk Gedesoriënteerde gehechtheid (verwaarlozing) kind toont bizarre en tegenstrijdige gedragingen Dynamisch-affectieve ontwikkeling Intersensoriëlecoördinatie (combinatie schema s en zintuigen) Secundaire circulaire reacties (4-8m) intentioneel uitlokken van bepaalde effecten ( 8 12m) exploratie FUNCTIESPEL(experimenteren eigen mogelijkheden) Differentiatie gevoelsleven rustig genieten + huilen sociale glimlach (2m) Toenemend plezier vertrouwde personen Vreemden- en scheidingsangst Functiespel 11

12 : uitsmijter 12

8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene

8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1 Baby Motorische ontwikkeling Kijkstadium (0 3m) Grijpstadium (3 6) Zitstadium (6 9) Rechtop staan (-9-12) Loopstadium (12-15) Geboorte = beperkt aantal

Nadere informatie

Groeien in t ouderschap. Kraamcafe 28 mei 2015

Groeien in t ouderschap. Kraamcafe 28 mei 2015 Groeien in t ouderschap Kraamcafe 28 mei 2015 Voorstellen Nu zestien jaar kraamverzorgster En tien jaar lactatiekundige Voorstellen Nu sinds enkele jaren babypedagoog Wat is groeien in het ouderschap De

Nadere informatie

Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018

Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018 Welkom bij OCRN Inleiding in de Infant Mental Health. Erica Everts, kinder- en jeugdpsychiater Infantteam OCRN 20 november 2018 Wat Disclosure weten we? (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Inhoud. - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot

Inhoud. - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot Wie Ben ik? Inhoud - Hechting - Werkplek - Visie - Video-interactiebegeleiding - Tot slot Kind en ziekenhuis Ouderparticipatie september 1993 Kind en ziekenhuis kindgericht = gezinsgericht februari 2009

Nadere informatie

Babylichaamstaal. Van te vroeg geboren baby s

Babylichaamstaal. Van te vroeg geboren baby s Babylichaamstaal Van te vroeg geboren baby s Inleiding Voor een pasgeboren baby is lichaamstaal de eerste en enige manier om te vertellen wat hij wel of niet prettig vindt. Omdat hij nog niet kan praten,

Nadere informatie

Hechtingstoornissen. Karin Hermans, KJP Symposium Pedagogie opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012

Hechtingstoornissen. Karin Hermans, KJP Symposium Pedagogie opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012 Hechtingstoornissen Karin Hermans, KJP Symposium Pedagogie opvoedingstoolbox Curaçao, 7 december 2012 Hechting duurzame affectieve relatie tussen een kind en één of meer opvoeders The initial relationship

Nadere informatie

Het hechtingsproces. bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar. Kindergeneeskunde. Hechting. Hoe verloopt het hechtingsproces?

Het hechtingsproces. bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar. Kindergeneeskunde. Hechting. Hoe verloopt het hechtingsproces? Het hechtingsproces bij kinderen tussen de 0 en 2 jaar Kindergeneeskunde In deze brochure leest u meer over de hechtingsprocessen bij baby s in de leeftijd van 0 tot 12 maanden. Daar waar ouders staat

Nadere informatie

Leerlijn Sociaal-emotionele ontwikkeling

Leerlijn Sociaal-emotionele ontwikkeling Leerlijn 1.1. Emotioneel 1.2. Sociaal Stamlijn Niveau A Merkt zintuiglijke stimulatie op (aanraking, vibratie, smaken, muziek, licht) Uit lust- en onlustgevoelens Kijkt gericht enkele seconden naar een

Nadere informatie

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang

Nadere informatie

Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby

Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby Kennismaken met uw baby De fysiologische blauwdruk van uw baby Patiënteninformatie Kennismaken met uw baby Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Fysiologische blauwdruk van uw baby 3 De eerste ontmoeting 4 De eerste

Nadere informatie

Medisch trauma in de babytijd impact en behandeling

Medisch trauma in de babytijd impact en behandeling Medisch trauma in de babytijd impact en behandeling Heleen Mülder, klinisch psycholoog Psychotherapie Jeugd Drachten / Infant Netwerk Friesland OCRN symposium 20 november 2018 Opbouw van deze presentatie

Nadere informatie

Huilen & troosten. Folder: 1106 Dit is een uitgave van het Flevoziekenhuis Afdeling Verloskunde September 2015 1-8

Huilen & troosten. Folder: 1106 Dit is een uitgave van het Flevoziekenhuis Afdeling Verloskunde September 2015 1-8 Huilen & troosten Folder: 1106 Dit is een uitgave van het Flevoziekenhuis Afdeling Verloskunde September 2015 1-8 2-8 Huilen en troosten Alle baby s huilen. Huilen hoort bij baby s. Maar waarom huilen

Nadere informatie

Hechtingsproblemen. Wat betekent dit en hoe ga je hiermee om?

Hechtingsproblemen. Wat betekent dit en hoe ga je hiermee om? Hechtingsproblemen Wat betekent dit en hoe ga je hiermee om? Even voorstellen. Vera Ram Orthopedagoog/ Zorgcoördinator (en lid van de directie) op de Mr de Jonghschool (cl 4, ZMOK) Eerder: leerkracht,

Nadere informatie

OMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN

OMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN OMGAAN MET KINDERANGSTEN Brainstorm: Angsten bij kinderen An Coetsiers Kinderpsycholoog/gedragstherapeut www.depraatdoos.be Hannah, 3 jaar Anouk, 10 jaar BANG ZIJN IS OK! WAT IS ANGST? Is een normaal verschijnsel

Nadere informatie

Wennen in kinderopvang

Wennen in kinderopvang Wennen in kinderopvang Wennen - WAT Kind, ouder en begeleider(s) leren elkaar kennen voordat het kind alleen en voor een lange periode in de opvang blijft. De start van de opvang wordt geleidelijk opgebouwd.

Nadere informatie

26/02/2013. Ontwikkelingspsychologie. Psychologie van de levensloop. Ontwikkelingstheorieën

26/02/2013. Ontwikkelingspsychologie. Psychologie van de levensloop. Ontwikkelingstheorieën Ontwikkelingspsychologie Psychologie van de levensloop Ontwikkelingstheorieën ERIKSON PIAGET 1 Aardbeving 1: HOOP ORAAL SENSORISCHE FASE EGOSTERKTE Temperament kind OMGEVING Moeder Koesteren, vastnemen,

Nadere informatie

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 11. 1. Inleiding Kennismaking met de psychologie 13. 2. Biologie en gedrag De hardware van het psychisch functioneren 51

Inhoud. Woord vooraf 11. 1. Inleiding Kennismaking met de psychologie 13. 2. Biologie en gedrag De hardware van het psychisch functioneren 51 Inhoud Woord vooraf 11 1. Inleiding Kennismaking met de psychologie 13 1.1 Een definitie van de psychologie 14 1.2 Wetenschappelijke psychologie en intuïtieve mensenkennis 16 1.2.1 Verschillen in het verzamelen

Nadere informatie

Hechting en autisme, een bizarre, tegenstrijdige combinatie? Els Ronsse

Hechting en autisme, een bizarre, tegenstrijdige combinatie? Els Ronsse Hechting en autisme, een bizarre, tegenstrijdige combinatie? Els Ronsse Gent, 8 december 2017 ontwikkelingsprofiel Grafiektitel 14 12 10 8 6 4 2 0 ADL Comm exp Comm Rec emot huish interp rel maats motoriek

Nadere informatie

Zwangerschapsquiz. Hoeveel botten heeft een pasgeboren baby? Verzorgingsvraag: Hoeveel luiers gebruikt een baby in zijn eerste levensjaar?

Zwangerschapsquiz. Hoeveel botten heeft een pasgeboren baby? Verzorgingsvraag: Hoeveel luiers gebruikt een baby in zijn eerste levensjaar? " Zwangerschapsquiz Verzorgingsvraag: Hoeveel luiers gebruikt een baby in zijn eerste levensjaar? Zwangerschapsvraag: Wanneer ben je het meest vruchtbaar? Hoeveel botten heeft een pasgeboren baby? Welk

Nadere informatie

WAT VERWACHT UW BABY FRANCISCUS GASTHUIS & VLIETLAND

WAT VERWACHT UW BABY FRANCISCUS GASTHUIS & VLIETLAND WAT VERWACHT UW BABY FRANCISCUS GASTHUIS & VLIETLAND Inleiding Deze folder is bedoeld voor aanstaande ouders. Er is een baby op komst, misschien wel meer dan één? Ouder worden is een prachtige ervaring

Nadere informatie

Inhoud. 1 Oriëntatie op de psychologie 15

Inhoud. 1 Oriëntatie op de psychologie 15 Inhoud 1 Oriëntatie op de psychologie 15 1.1 Inleiding 15 1.2 Wetenschap 16 1.3 Psychologie 19 1.3.1 Object van de psychologie 20 1.3.2 Object en theorie 23 1.4 Relatie tussen de psychologie en andere

Nadere informatie

Leerlijn Spelontwikkeling. Leerlijnen voor leerlingen met een IQ tot 35

Leerlijn Spelontwikkeling. Leerlijnen voor leerlingen met een IQ tot 35 Leerlijn Spelontwikkeling Stamlijn Spelontwikkeling Niveau A Merkt zintuiglijke stimulatie op (aanraking, vibratie, smaken, muziek, licht) Uit lust- en onlustgevoelens Kijkt gericht enkele seconden naar

Nadere informatie

4.4 Hechting en scheiding

4.4 Hechting en scheiding 4.4 Hechting en scheiding 155 In het leven van elk kind komt er een moment waarop ze zich los moeten maken van hun eerste verzorger. Voor sommige kinderen gebeurt dat al heel vroeg doordat ouders bijvoorbeeld

Nadere informatie

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg

Wilhelmina Kinderziekenhuis. Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg Wilhelmina Kinderziekenhuis Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg Ontwikkelingsgerichte zorg op de afdeling eenheid intensieve zorg Uw kind is, of wordt opgenomen op afdeling

Nadere informatie

COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN

COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN COMMUNICATIE MET JONGE KINDEREN Judith Janssen Docent AD PEM / Pedagogisch Educatief medewerker j.m.a.janssen@hr.nl Programma: Communicatie met jonge kinderen Baby s: Gesprekspartner Belang van taal Eenkennigheid

Nadere informatie

Inhoud van de avond. Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 3-4 jaar

Inhoud van de avond. Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3 jaar 3-4 jaar LOGOPEDIEPRAKTIJK BRUNINK LOGOPEDISCH SPECTRUM REGIO OOST LOGOPEDIEPRAKTIJK NOUWELS LOGOPEDIEPRAKTIJK OOSTERLAAR Inhoud van de avond Even voorstellen Gastspreker Hilde van der Vegt 0-1 jaar 1-2 jaar 2-3

Nadere informatie

Cursus. Preventie van Drugs, Tabak, en Alcohol misbruik door een goede opvoeding

Cursus. Preventie van Drugs, Tabak, en Alcohol misbruik door een goede opvoeding Commentaar op oplossing feit cases fase 1 thema 2 Pagina 1 / 20 (01-08-13) Cursus Preventie van Drugs, Tabak, en Alcohol misbruik door een goede opvoeding Document met de commentaar op de gekozen oplossing

Nadere informatie

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Hechtingsrelatie Zelfregulatie en interactie tijdens de nacht Onderdeel van de discussie rond sensitief en responsief ouderschap richt zich

Nadere informatie

Kinderen en horen. Algemene informatie over het gehoor van kinderen en gehoorverlies

Kinderen en horen. Algemene informatie over het gehoor van kinderen en gehoorverlies Kinderen en horen 7 Algemene informatie over het gehoor van kinderen en gehoorverlies Deze brochure is de zevende in een reeks Widex-publicaties over het gehoor en aanverwante onderwerpen. Het belang van

Nadere informatie

Visie (Pedagogisch werkplan)

Visie (Pedagogisch werkplan) Visie (Pedagogisch werkplan) Gastouderopvang De Krummeltjes stelt zich tot doel om een omgeving te bieden waarin kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige en evenwichtige mensen met respect voor anderen

Nadere informatie

Vroege Hechting en Verzorging

Vroege Hechting en Verzorging Vroege Hechting en Verzorging door Dr. Lin Day, Baby Sensory Hechting levert een intens emotionele band tussen de ouder en de baby op. Het hechtingsproces begint vaak al tijdens de zwangerschap en gaat

Nadere informatie

Ontwikkelingsgerichte Zorg Couveuse-unit

Ontwikkelingsgerichte Zorg Couveuse-unit Uw kind verblijft momenteel op de couveuse-unit van het MCL. Om de ontwikkeling van uw kind zo goed mogelijk te steunen en te stimuleren wordt in het MCL ontwikkelingsgerichte zorg toegepast. In deze folder

Nadere informatie

Wennen in kinderopvang

Wennen in kinderopvang Wennen in kinderopvang Wennen - WAT Kind, ouder en onthaalouder leren elkaar kennen voordat het kind alleen en voor een lange periode bij de onthaalouder blijft. De start van de opvang wordt geleidelijk

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Inleiding 11

Hoofdstuk 1 Inleiding 11 5 INHOUD Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1.1. De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 11 1.2. Wat is ontwikkeling? 13 1.3. Wat is psychologie? 14 1.4. Hoe ontstaat ontwikkeling? 15 1.4.1. De natuur (je

Nadere informatie

WAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN?

WAAROM VOORLEZEN? VOORWOORD WANNEER VOORLEZEN? VOORLEESTIPS VOORWOORD Kinderen vinden voorlezen meestal fijn. Ook grote kinderen die zelf al kunnen lezen houden van voorlezen. Volwassenen hebben er mooie herinneringen aan: de mooie voorleesboeken,

Nadere informatie

Nieuwsbrief voor ouders. Universiteit van Amsterdam. De sociale ontwikkeling van kinderen. Amsterdam, april 2012, jaargang 5, nr.

Nieuwsbrief voor ouders. Universiteit van Amsterdam. De sociale ontwikkeling van kinderen. Amsterdam, april 2012, jaargang 5, nr. Nieuwsbrief voor ouders De sociale ontwikkeling van kinderen Universiteit van Amsterdam Amsterdam, april 2012, jaargang 5, nr. 1 Beste ouder, Door middel van deze nieuwsbrief willen wij u op de hoogte

Nadere informatie

Beschrijf de gezinssamenstelling en vermeld eventuele bijzonderheden zoals scheiding, combinatiegezin, adoptie, pleegkind enz.

Beschrijf de gezinssamenstelling en vermeld eventuele bijzonderheden zoals scheiding, combinatiegezin, adoptie, pleegkind enz. PRAKTIJK VOOR KINDERTHERAPIE, KIND OP KOERS Gegevens betreffende het kind Voornaam/namen: Roepnaam: Achternaam: Geboortedatum: Adres: Postcode en woonplaats: Emailadres: Gegevens betreffende het gezin

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf Terreinverkenning Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën De prenatale ontwikkeling 75

Inhoud. Woord vooraf Terreinverkenning Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën De prenatale ontwikkeling 75 Inhoud Woord vooraf 11 1. Terreinverkenning 15 1.1 Een korte historiek 15 1.1.1 De verre voorgeschiedenis 15 1.1.2 Start van de genetische psychologie 17 1.1.3 Omvorming tot een ontwikkelingspsychologie

Nadere informatie

De e-learning van Gastouderland

De e-learning van Gastouderland De e-learning van Gastouderland Ook voor gastouders is het belangrijk te blijven ontwikkelen. Daarom bieden wij diverse modules aan die speciaal ontwikkeld zijn voor de kinderopvang. Gastouderland werkt

Nadere informatie

Regulatiestoornissen bij baby s en jonge kinderen

Regulatiestoornissen bij baby s en jonge kinderen 0000/136/7 - GZA - juni 2016 kinder- en jeugdpsychiatrie tel. + 32 3 283 16 02 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. + 32 3 443 30 11 campus Sint-Vincentius Sint-Vincentiusstraat 20

Nadere informatie

Van Afrika tot in Amerika: de universele taal van baby s. Tom Van den Broeck - 4 december 2018

Van Afrika tot in Amerika: de universele taal van baby s. Tom Van den Broeck - 4 december 2018 Van Afrika tot in Amerika: de universele taal van baby s Tom Van den Broeck - 4 december 2018 Even voorstellen Mede-oprichter van vroedvrouwenpraktijk La Madrugada (Antwerpen) Lactatiekundige IBCLC Fysiologie

Nadere informatie

Leren drinken. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar

Leren drinken. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar Leren drinken Moeder en Kind Centrum Beter voor elkaar 2 Inleiding U krijgt deze informatie omdat uw kind nog wat moeite heeft met leren drinken. Goed kunnen drinken vraagt een goede coördinatie van zuigen,

Nadere informatie

Examen 2008-2009 januari eerste zit

Examen 2008-2009 januari eerste zit Examen 2008-2009 januari eerste zit 1) Locke ziet ontwikkeling als en... Bij Rousseau staan de volgende principes centraal;.. en... a. discontinu; 1 verloop; fase; rijping b. discontinu en meerdere verlopen;

Nadere informatie

Ontwikkelingstheorieën

Ontwikkelingstheorieën Ontwikkelingstheorieën ERIKSON PIAGET Ontwikkelingstheorieën ERIKSON PIAGET 1 Piaget in t kort Systemisch ontwikkelingsmodel Socio-culturele theorie VYGOTSKY Ontwikkeling ~ wederzijdse transactie tussen

Nadere informatie

Te vroeg geboren Wat langer geduld

Te vroeg geboren Wat langer geduld Te vroeg geboren Wat langer geduld Deze folder gaat over het eerste half jaar van het leven van couveusekinderen. Anders? In de eerste zes maanden kunnen couveusekinderen echt anders reageren dan kinderen

Nadere informatie

Signalen van autismespectrumstoornissen (ASS) bij baby s en peuters

Signalen van autismespectrumstoornissen (ASS) bij baby s en peuters Signalen van autismespectrumstoornissen (ASS) bij baby s en peuters Screening in de Vlaamse kinderdagverblijven en Diensten voor Opvanggezinnen Mieke Dereu Mieke Meirsschaut Inge Schietecatte Griet Pattyn

Nadere informatie

Spel en samenspel met voorwerpen. Gevoel voor omgangsvormen. Werken met baby's in een groep - S. Nossent

Spel en samenspel met voorwerpen. Gevoel voor omgangsvormen. Werken met baby's in een groep - S. Nossent stemmen ze hun groeiende vaardigheden in stemgebruik en beheersing van gezichtsspieren af op wat de ander aanbiedt. Glimlachen is ook een vaardigheid die al heel vroeg een sociale functie krijgt en voor

Nadere informatie

ZieZo Observatiemethode Handleiding

ZieZo Observatiemethode Handleiding ZieZo Observatiemethode Handleiding Ellen Eelman Marjolein Kuiper Marieke Steendam Inhoud 1. Inleiding 3 1.1. Doel 3 1.2. Gebruikers 3 1.3. Samenstelling 3 2. Verantwoording 4 3. Visuele basisvaardigheden

Nadere informatie

>Theoriebron 1: Hechting

>Theoriebron 1: Hechting >Theoriebron 1: Hechting In ieders leven speelt hechting een belangrijke rol. Maar wat is hechting eigenlijk? Het woord hechten doet in eerste instantie denken aan een wond. En aan een draad en naald,

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Nidcap. ontwikkelingsgerichte zorg

PATIËNTEN INFORMATIE. Nidcap. ontwikkelingsgerichte zorg PATIËNTEN INFORMATIE Nidcap ontwikkelingsgerichte zorg Met deze folder wil het multidisciplinaire behandelteam van de couveuseafdeling van het Maasstad Ziekenhuis u informeren over Nidcap. De te vroeg

Nadere informatie

Groot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie

Groot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie Groot Perinataal Overleg preventie en cliënten participatie 20-11-2017 MARJA REXWINKEL, KLINISCH PSYCHOLOOG INFANT MENTAL HEALTH SPECIALIST 1001 kritieke dagen groei van het brein, ontstaan van veilige

Nadere informatie

Nathalie Van Rysselberghe ZELFSTANDIGE VROEDVROUW

Nathalie Van Rysselberghe ZELFSTANDIGE VROEDVROUW Het is mijn doel om u gelukkig te maken door u als moeder met kind de beste levensstart te geven, met geloof in ieders eigen kunnen en aandacht voor ieders grenzen. Daarom neem ik mijn tijd om samen met

Nadere informatie

Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte

Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte Huid-op-huid contact; baby en borst rond de geboorte Annet Helmsing lactatiekundige IBCLC verschil Huid-op-huidcontact Stichting Zorg voor Borstvoeding: Vuistregel 4: dat moeders binnen een uur na de geboorte

Nadere informatie

Abrona Communicatieplan

Abrona Communicatieplan Het : het ACP Het Abrona communicatieplan (ACP) is een middel tot het in kaart brengen van de communicatie van en met en cliënt wonend en/of werkend op Abrona. Het plan kan voor elke cliënt ingevuld worden.

Nadere informatie

Ontdek de stem van het kind

Ontdek de stem van het kind Ontdek de stem van het kind Introductie www.eiskjeclason.nl info@eiskjeclason.nl @Babypraat Communiceren met kinderen Attitude van volwassene: respect en bescheidenheid 1 1. inzicht in ontwikkeling van

Nadere informatie

Prematuur geboren kinderen. Bevalling. Couveusetijd

Prematuur geboren kinderen. Bevalling. Couveusetijd Prematuur geboren kinderen Couveusekinderen zijn baby s die na hun geboorte een tijd (enkele weken tot enkele maanden) in de couveuse hebben gelegen. De meeste couveusekinderen zijn te vroeg en/of ziek

Nadere informatie

1.1.1 Waarneembaar gedrag

1.1.1 Waarneembaar gedrag Mens en gedrag 1.1.1 Waarneembaar gedrag De vrouw die voor mij op de roltrap staat, praat wel héél erg luid, schudt heftig met haar hoofd en maakt overdreven wijdse gebaren. Cindy zat tijdens de schoolfuif

Nadere informatie

NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999)

NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999) NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999) Toelichting NEECHAM Confusion Scale: Vul deze schaal in op basis van observaties tijdens de zorg aan de patiënt en de routine verpleegkundige

Nadere informatie

Wat weet u nog over HECHTING

Wat weet u nog over HECHTING Wat weet u nog over HECHTING John Bowlby 1907-1990 Hechtingstheorie HECHTING BOWLBY : Attachment theory : Hechting : is een duurzame emotionele binding tussen het kind en zijn verzorgers intern schema

Nadere informatie

Dit is het eerste artikel uit een hele serie over het leerproces en de ontwikkeling van baby s. Het doel van elk artikel is tweevoudig, namelijk:

Dit is het eerste artikel uit een hele serie over het leerproces en de ontwikkeling van baby s. Het doel van elk artikel is tweevoudig, namelijk: Baby s Zijn Zo Slim! By Dr. Lin Day, Baby Sensory Dit is het eerste artikel uit een hele serie over het leerproces en de ontwikkeling van baby s. Het doel van elk artikel is tweevoudig, namelijk: Duidelijk

Nadere informatie

Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei Dr. Louise Berkhout

Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei Dr. Louise Berkhout Leve het jonge kind! 2 e jaarcongres 28 mei 2013 Dr. Louise Berkhout Is dit spelen? Is dit spelen? Is dit spelen? Verschillende spelvormen (ivm privacy geen filmfragment): Meisje op hobbelpaard- bewegingsspel

Nadere informatie

SHANTALA. Basishouding en basisaanraking via voelende en invoelende handen. Terug naar de zintuigelijke waarneming

SHANTALA. Basishouding en basisaanraking via voelende en invoelende handen. Terug naar de zintuigelijke waarneming SHANTALA Basishouding en basisaanraking via voelende en invoelende handen Terug naar de zintuigelijke waarneming Voor ouders en verzorgers van een pasgeboren kind 1 INLEIDING Worden gedragen, gewiegd,

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15

INHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15 INHOUDSTAFEL Voorwoord 13 Pictogrammen 14 Doelstellingen 15 I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19 A Wat is ontwikkeling? 21 1 Definitie en kenmerken 21 1.1 Definitie 21 1.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling

Nadere informatie

29/03/2012. Gaby Stroecken (baby)psychotherapeute

29/03/2012. Gaby Stroecken (baby)psychotherapeute Gaby Stroecken (baby)psychotherapeute 1 Huilen is communicatie Huilen wordt te vaak gezien als signaal van directe behoefte of actueel ongemak Huilen is óók: het zich bevrijden van pijn Huilbaby s zijn

Nadere informatie

VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S

VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S VOORBEELD UIT HET PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN. VEILIGHEID EN GEBORGENHEID BIEDEN - BABY S ALGEMEEN: EMOTIONELE EN FYSIEKE VEILIGHEID BABY S Het pedagogisch beleidsplan geeft de grenzen (pedagogisch medewerker/kindratio

Nadere informatie

Opname van uw baby. Bij gebruik van anti-depressiva tijdens de zwangerschap

Opname van uw baby. Bij gebruik van anti-depressiva tijdens de zwangerschap Opname van uw baby Bij gebruik van anti-depressiva tijdens de zwangerschap Inleiding U gebruikt tijdens de zwangerschap bepaalde anti-depressiva. Dit wordt SSRI-medicatie genoemd. Uw baby krijgt via de

Nadere informatie

Spel en spelen. Over de ontwikkeling van het jonge kind.

Spel en spelen. Over de ontwikkeling van het jonge kind. Spel en spelen Over de ontwikkeling van het jonge kind. Ontstaan van spel. Met de ontwikkeling gegeven Eerste levensjaar: taalspel en bewegingsspel Bewegingsspel Kruipen, lopen Omrollen 3-7 maanden Lopen

Nadere informatie

Video interactie begeleiding bij pasgeborenen

Video interactie begeleiding bij pasgeborenen Video interactie begeleiding bij pasgeborenen Inleiding Na de geboorte gaan u en uw baby elkaar leren kennen. Hierdoor wordt contact opgebouwd en ontstaat een hechte band. De opname in het ziekenhuis

Nadere informatie

Observatielijst Groepsfunctioneren

Observatielijst Groepsfunctioneren Observatielijst Groepsfunctioneren Toelichting De Observatielijst Groepsfunctioneren is verdeeld in twee leeftijdscategorieën: kinderen tot 1,5 jaar en kinderen ouder dan 1,5 jaar. Met de lijst wordt de

Nadere informatie

Psychosociale ontwikkeling

Psychosociale ontwikkeling Psychosociale ontwikkeling De psychosociale ontwikkeling van het kind Reeds in de baarmoeder ontstaat er een wisselwerking tussen ouder en kind. De baby is al vertrouwd geraakt met de stem van de ouder

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord 11. 3. De pasgeborene (eerste 8 weken) 47 3.1 Delichamelijkeontwikkeling 49 3.2 De motorische ontwikkeling 50

INHOUD. Voorwoord 11. 3. De pasgeborene (eerste 8 weken) 47 3.1 Delichamelijkeontwikkeling 49 3.2 De motorische ontwikkeling 50 INHOUD Voorwoord 11 1. Inleiding 13 1.1 De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 15 1.2 Wat is ontwikkeling? 17 1.3 Hoe ontstaat ontwikkeling? 18 1.3.1 De natuur (je aanleg, nature ) 18 1.3.2 Het

Nadere informatie

Onrustige baby. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar

Onrustige baby. Moeder en Kind Centrum. Beter voor elkaar Onrustige baby Moeder en Kind Centrum Beter voor elkaar Inleiding Baby s huilen. Dit is normaal voor een baby. Maar úw kind blijft huilen en niets lijkt daarbij te helpen om uw baby te troosten. Klinkt

Nadere informatie

Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN

Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN Borstvoeding is... INFORMATIE VOOR PATIËNTEN 2 INHOUDSTAFEL 1. Beste ouders 4 2. Waarom kiezen voor borstvoeding? 5 3. Prenatale lessen over borstvoeding 5 4. Op het Verloskwartier 6 5. Op de Kraamafdeling

Nadere informatie

Voeding voor je kind na zes maanden:

Voeding voor je kind na zes maanden: Voeding voor je kind na zes maanden: Wat, Waarom en Hoe Gill Rapley, MSc Borstvoeding, waarom eigenlijk? Bescherming van baby s gezondheid Bescherming van moeders gezondheid Bevordert de band tussen moeder

Nadere informatie

Borstvoedingsbeleid New Care Kraamzorg

Borstvoedingsbeleid New Care Kraamzorg Borstvoedingsbeleid New Care Kraamzorg New Care Kraamzorg hanteert dit borstvoedingsbeleid wat gebaseerd is op de 10 vuistregels die de WHO (Wereldgezondheidsorganistatie) en UNICEF hebben ontwikkeld voor

Nadere informatie

Vragen Ouderdag Congenitale CMV infectie. CMV-groep

Vragen Ouderdag Congenitale CMV infectie. CMV-groep Vragen Ouderdag Congenitale CMV infectie CMV-groep Vragen voor het vragenuurtje Wat zijn de risico s voor een volgende zwangerschap? Borstvoeding en CMV Wat moet ik doen bij andere zwangeren nu ik en mijn

Nadere informatie

Programma bijeenkomst 1

Programma bijeenkomst 1 Programma bijeenkomst 1 1. Inleiding op de cursus 2. Kennismaking 3. Associatiespel Kind en Ontwikkeling 4. Ontwikkelingsschijf 5. Theorie de ontwikkeling van het kind 6. Casus 7. Praktijkopdracht Bijeenkomst

Nadere informatie

Te vroeg geboren, wat langer geduld. Orbis Jeugdgezondheidszorg

Te vroeg geboren, wat langer geduld. Orbis Jeugdgezondheidszorg Te vroeg geboren, wat langer geduld Orbis Jeugdgezondheidszorg Inleiding Couveusekinderen zijn kinderen die na hun geboorte een tijd (enkele weken tot enkele maanden) in de couveuse hebben gelegen. De

Nadere informatie

WORKSHOP BABYMASSAGE PRAKTIJK WOORDELOOS EEN

WORKSHOP BABYMASSAGE PRAKTIJK WOORDELOOS EEN WORKSHOP BABYMASSAGE PRAKTIJK WOORDELOOS EEN COBY REDEKER 57 JAAR BABYMASSEUR LENTE 4 MAANDEN BABY MASSAGE IN OUDE CULTUREN BABYMASSAGE Bewust en gericht aanraken Liefdevol en aandachgg contact met elkaar

Nadere informatie

HET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN

HET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN HET IMPACT-PROGRAMMA: EEN OUDERTRAINING OM DE SOCIAAL-COMMUNICATIEVE VAARDIGHEDEN VAN JONGE KINDEREN MET ASS TE STIMULEREN Sara Van der Paelt Onderzoeksgroep ontwikkelingsstoornissen Universiteit Gent

Nadere informatie

Begeleiding van kind en ouders op de SEH. Leerdoelen. ontwikkeling. 20% van de patienten die een SEH bezoeken is jonger dan 16 jaar.

Begeleiding van kind en ouders op de SEH. Leerdoelen. ontwikkeling. 20% van de patienten die een SEH bezoeken is jonger dan 16 jaar. Begeleiding van kind en ouders op de SEH Module 3 vervolgopleiding SEH-vpk Monique Vermaas Verpleegkundige SEH UMCN st Radboud Leerdoelen Aan het eind van de les heeft de cursist kennis en inzicht in de

Nadere informatie

Ontwikkelen: een levenslang proces 11

Ontwikkelen: een levenslang proces 11 INHOUDSTAFEL Ontwikkelen: een levenslang proces 11 A Wat is ontwikkeling? 13 Doelstellingen 13 1 Inleiding 14 2 Definitie en kenmerken 15 2.1 Definitie 15 2.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling 15 2.3

Nadere informatie

VERBETERSLEUTEL TTT Ontwikkelingspsychologie Deel 1 (PM03)

VERBETERSLEUTEL TTT Ontwikkelingspsychologie Deel 1 (PM03) VERBETERSLEUTEL TTT Ontwikkelingspsychologie Deel 1 (PM03) 1. Waarschijnlijk hielp de het kind vroeger om zich aan de moeder vast te klampen, terwijl de het kind helpt om de tepel te vinden. palmgreepreflex;

Nadere informatie

Happy Pup, Happy Dog!

Happy Pup, Happy Dog! Happy Pup, Happy Dog! De gevoelige periode voor gedragsorganisatie wordt verdeeld in drie fasen: -Fase 1: 0-3 weken Aanvankelijk bestaat de comfortkit van een puppy gewoonlijk uit zijn moeder, zijn nestgenootjes

Nadere informatie

Talentontwikkeling medische kansen en valkuilen

Talentontwikkeling medische kansen en valkuilen Sport Medisch Netwerk Zoetermeer Talentontwikkeling medische kansen en valkuilen 21 januari 2015 S.V. Meervogels, Zoetermeer Sport Medisch Netwerk Zoetermeer Inhoud -Talent -Waarom gaat een kind aan sport

Nadere informatie

Video interactie begeleiding bij pasgeborenen

Video interactie begeleiding bij pasgeborenen Video interactie begeleiding bij pasgeborenen Albert Schweitzer ziekenhuis maart 2011 pavo 0020 Inleiding Na de geboorte gaan u en uw baby elkaar leren kennen. Hierdoor wordt contact opgebouwd en ontstaat

Nadere informatie

#zorgvoorkinderen. Hoogleraar Pedagogiek PAUL LESEMAN. Wat is universeel (en wat niet) bij het verzorgen en opvoeden van jonge kinderen?

#zorgvoorkinderen. Hoogleraar Pedagogiek PAUL LESEMAN. Wat is universeel (en wat niet) bij het verzorgen en opvoeden van jonge kinderen? Hoogleraar Pedagogiek PAUL LESEMAN Wat is universeel (en wat niet) bij het verzorgen en opvoeden van jonge kinderen? Universeel of cultureel-relatief? Ethologische theorie het vrouwtjesdier bezit de juiste

Nadere informatie

Wat is een normale ontwikkeling?

Wat is een normale ontwikkeling? Wat is een normale ontwikkeling? Van een normale ontwikkeling is sprake als een kind alle fasen doorloopt naar de volwassenheid op het gebied van fijne en grove motoriek, groei, sociale emotionele vaardigheden

Nadere informatie

AANRAKEN als eerste en als laatste taal

AANRAKEN als eerste en als laatste taal AANRAKEN als eerste en als laatste taal Brabantse Kennisdag Dementie 5 november 2015 Drs. Marieke Schoenmakers 1 Voorstellen Marieke Schoenmakers Geestelijk verzorger Afgestudeerd op aanraken Aanraken

Nadere informatie

Jeugdgezondheidszorg interventies. Pre- en postnataal

Jeugdgezondheidszorg interventies. Pre- en postnataal Jeugdgezondheidszorg interventies Pre- en postnataal Prenatale zorg; hoe is dat geregeld!? Het is belangrijk om de zwangere goed voor te bereiden op de bevalling en de komst van een baby. Soms zijn bij

Nadere informatie

Intakeformulier Zaan Primair scholengroep

Intakeformulier Zaan Primair scholengroep Intakeformulier Zaan Primair scholengroep Datum intakegesprek: Gesprek met: Instroom in schooljaar: Persoonsgegevens: Naam leerling: Geslacht: jongen meisje Geboortedatum: Adres: Postcode en plaats: Telefoonnummer

Nadere informatie

KIND IN CONTEXT. "Successful parenting is a principal key to the mental health of the next generation." John Bowlby

KIND IN CONTEXT. Successful parenting is a principal key to the mental health of the next generation. John Bowlby KIND IN CONTEXT "Successful parenting is a principal key to the mental health of the next generation." John Bowlby Feit: Kinderen van ouders met psychiatrische problemen lopen risico zelf ook problemen

Nadere informatie

Pijn meten en behandelen bij pasgeborenen

Pijn meten en behandelen bij pasgeborenen Pijn meten en behandelen bij pasgeborenen Vrouw Moeder Kind-centrum Twee minuten aandachtig kijken zegt ons hoe uw baby zich voelt. Wij vinden het belangrijk dat uw kindje zich comfortabel voelt en zo

Nadere informatie

Angst: een nuttige emotie, die soms een stoorzender wordt

Angst: een nuttige emotie, die soms een stoorzender wordt Angst: een nuttige emotie, die soms een stoorzender wordt Frits Boer Studieochtend Angst en school 22 januari 2015 Amersfoort Moeder Natuur heeft ons een survival kit meegegeven, met o.a.: Bloedstolling

Nadere informatie

Ontwikkelingsgerichte zorg en fysiotherapie

Ontwikkelingsgerichte zorg en fysiotherapie Ontwikkelingsgerichte zorg en fysiotherapie Een pasgeboren baby heeft tijd nodig om te wennen aan de omgeving buiten de vertrouwde, beschermende omgeving van de baarmoeder. Hij moet zelf gaan ademen en

Nadere informatie

Vragenlijst intakegesprek

Vragenlijst intakegesprek Vragenlijst intakegesprek Persoonsgegevens ouder(s)/verzorger(s) Naam : Beroep : Adres : Woonplaats : Telefoonnummer : Email : Persoonsgegevens Naam : Geboortedatum : Man/vrouw Leefomgeving : Gezinssamenstelling

Nadere informatie

Psychologie van de levensloop

Psychologie van de levensloop Psychologie van de levensloop Inleiding in de ontwikkelingspsychologie Pol Craeynest Acco Leuven / Den Haag Inhoud Woord vooraf 9 Hoofdstuk 1 Terreinverkenning 1.1 Een korte historiek 12 1.1.1 De verre

Nadere informatie

Over slapen, (teveel) huilen en regelmaat

Over slapen, (teveel) huilen en regelmaat VERZORGING Over slapen, (teveel) huilen en regelmaat voor ouders met een baby tot 3 maanden 2 Waarom huilt een baby? Alle baby s huilen en dat is een gezonde zaak. Het is normaal. Huilen hoort bij de ontwikkeling

Nadere informatie

Psychosociale ontwikkeling

Psychosociale ontwikkeling Psychosociale ontwikkeling De psychosociale ontwikkeling van het kind Reeds in de baarmoeder ontstaat er een wisselwerking tussen ouder en kind. De baby is al vertrouwd geraakt met de stem van de ouder

Nadere informatie