INHOUD. Voorwoord De pasgeborene (eerste 8 weken) Delichamelijkeontwikkeling De motorische ontwikkeling 50
|
|
- Joannes Wauters
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 INHOUD Voorwoord Inleiding De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen Wat is ontwikkeling? Hoe ontstaat ontwikkeling? De natuur (je aanleg, nature ) Het milieu (je omgeving, nurture ) Een derde ontwikkelingsfactor: de zelfbepaling? De gulden middenweg? Hoe gaan we met ontwikkeling om? Werken in de zone van naaste ontwikkeling Welbevinden en betrokkenheid als richtsnoeren Het boek in een notendop De ontwikkelingsfasen De ontwikkelingsdomeinen of -gebieden Voor leerkrachten, ouders en opvoeders 28 2.Deongeborenbabyendegeboorte Delichamelijke(enmotorische)ontwikkeling De germinale periode (de eerste twee weken) Deembryonaleperiode(2tot8weken) De foetale periode (8 tot 38 weken) De psychische ontwikkeling Schadelijke omgevingsinvloeden De geboorte De bevalling Een traumatische ervaring? Soorten bevallingen De omgeving scheppen: de zachte geboorte Ziekenhuis of thuis? Wanneer ingegrepen moet worden: de keizersnede Een ander standje: zittend bevallen Een andere plaats: de onderwaterbevalling De pasgeborene (eerste 8 weken) Delichamelijkeontwikkeling De motorische ontwikkeling 50
2 6 Groot worden 3.3 De perceptuele ontwikkeling De seksuele ontwikkeling Wat is kinderseksualiteit? De seksuele ontwikkeling bij de pasgeborene De sociaal-emotionele ontwikkeling De taalontwikkeling De baby (2 maanden - 1,5 jaar) Delichamelijkeontwikkeling De motorische ontwikkeling Het kijkstadium (0-3 maanden) Het grijpstadium (3-6 maanden) Het zitstadium (6-9 maanden) Het kruipstadium (9-12 maanden) Het loopstadium (12-15 maanden) De tekenontwikkeling De perceptuele ontwikkeling De seksuele ontwikkeling De sociaal-emotionele ontwikkeling Gehechtheid Veilig versus onveilig Vreemdenangst of acht maanden -angst De cognitieve ontwikkeling De cognitieve ontwikkeling volgens Piaget De baby in het sensori-motorisch stadium De taalontwikkeling De spelontwikkeling Wat is spelen en spelontwikkeling? De spelontwikkeling bij de baby De peuter (1,5-3 jaar) Delichamelijkeontwikkeling De motorische ontwikkeling De tekenontwikkeling Deperceptueleontwikkelingvandepeuterendekleuter De seksuele ontwikkeling De sociaal-emotionele ontwikkeling Decognitieveontwikkelingvandepeuterendekleuter Verworven denkcapaciteiten Denkfouten 95
3 inhoud Conservatieproef: behoud van hoeveelheid vloeistof en massa Het drie bergen -experiment Het klasse-inclusie-experiment Verwarring tussen fantasie en werkelijkheid De taalontwikkeling De schoolse ontwikkeling De morele ontwikkeling De spelontwikkeling De persoonlijkheidsontwikkeling De kleuter (3-6 jaar) De lichamelijke ontwikkeling De motorische ontwikkeling De tekenontwikkeling De perceptuele ontwikkeling De seksuele ontwikkeling De fallische fase bij de kleuterjongen De fallische fase bij het kleutermeisje De sociaal-emotionele ontwikkeling De cognitieve ontwikkeling De taalontwikkeling De schoolse ontwikkeling Spelenderwijs leren Ervaringsgericht kleuteronderwijs Ervaringsgerichtheid De praktijkprincipes 128 a) Vrij kleuterinitiatief 128 b) Milieuverrijking 129 c) Ervaringsgerichte dialoog Het einddoel: de geëmancipeerde mens 130 a) Bevrijdingsprocessen 131 b) Creatieve processen Zorgbreedte en zorgverbreding De morele ontwikkeling De spelontwikkeling Kenmerken van het spel bij de kleuter en het lagereschoolkind De spelontwikkeling bij de kleuter De persoonlijkheidsontwikkeling 141
4 8 Groot worden 7. Het lagereschoolkind (6-12 jaar) Delichamelijkeontwikkeling De motorische ontwikkeling De tekenontwikkeling De perceptuele ontwikkeling De seksuele ontwikkeling Kinderen van 6 tot 8 jaar Kinderen van 8 tot 10 jaar Kinderen van 10 tot 12 jaar De sociaal-emotionele ontwikkeling Gehechtheid Sociale relaties en vriendschappen In groep omgaan met leeftijdsgenootjes Vriendschap Pesten De cognitieve ontwikkeling Het lagereschoolkind in het concreet operationeel stadium (6-12 jaar) Het magisch denken De taalontwikkeling De schoolse ontwikkeling Schoolrijpheid Drie schoolse vaardigheden Lezen Schrijven Rekenen Als de ontwikkeling anders loopt Leerstoornissen 179 a) Dyslexie 181 b) Dysorthografie 181 c) Dyscalculie 182 d) Dysgrafie ADHD 182 a) ADHD: Probleem of stoornis? 182 b) Belangrijkste kenmerken van ADHD 183 c) Bijkomende problemen in verband met ADHD 185 d) Aanpak in geval van ADHD De morele ontwikkeling De spelontwikkeling De persoonlijkheidsontwikkeling 189
5 inhoud 9 8. De adolescent Delichamelijkeontwikkeling Seksuele rijpingsprocessen Versnellingen van de lichaamsgroei en verandering in lichaamsproporties Reacties op de lichamelijke veranderingen Het acceleratieverschijnsel De motorische ontwikkeling De tekenontwikkeling De perceptuele ontwikkeling De seksuele ontwikkeling De genitale fase Enkele seksuele thema s tijdens de adolescentie Zelfbevrediging De eerste keer Anticonceptie en veilig vrijen Homoseksueel gedrag De sociaal-emotionele ontwikkeling Ouders en de adolescent Gezin en de adolescent Conflictenendeadolescent Leeftijdsgenoten en de adolescent In grote groep, kliek of individuele vriendschap De jeugdcultuur en zijn subculturen Kliekjes of vriendengroepen Vriendschap tussen boezemvriend(inn)en De cognitieve ontwikkeling Het denken van de adolescent versus het denken van kinderen Het formeel operationeel stadium De taalontwikkeling De schoolse ontwikkeling Straffenenbelonen Straffen Belonen Leerlingenbegeleiding Leren leren Leren kiezen Leren leven De morele ontwikkeling 230
6 10 Groot worden 8.11 De spelontwikkeling De persoonlijkheidsontwikkeling Egocentrisme Imaginair publiek Persoonlijke fabel Conformisme Identiteitsvinding en -ontplooiing Identificatie Experimenteren Identiteitsstatus 236 Tot slot 239 Referenties 243 Bijlage: ontwikkeling in functie van beroepsprofielen en basiscompetenties voor leraren 249 Beroepsprofiel voor leraren: tien typefuncties Beroepshoudingen en attitudes Register 259
Hoofdstuk 1 Inleiding 11
5 INHOUD Hoofdstuk 1 Inleiding 11 1.1. De ontwikkeling van het kind: gewikt en gewogen 11 1.2. Wat is ontwikkeling? 13 1.3. Wat is psychologie? 14 1.4. Hoe ontstaat ontwikkeling? 15 1.4.1. De natuur (je
Nadere informatieInhoud. Woord vooraf Terreinverkenning Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën De prenatale ontwikkeling 75
Inhoud Woord vooraf 11 1. Terreinverkenning 15 1.1 Een korte historiek 15 1.1.1 De verre voorgeschiedenis 15 1.1.2 Start van de genetische psychologie 17 1.1.3 Omvorming tot een ontwikkelingspsychologie
Nadere informatieOntwikkelen: een levenslang proces 11
INHOUDSTAFEL Ontwikkelen: een levenslang proces 11 A Wat is ontwikkeling? 13 Doelstellingen 13 1 Inleiding 14 2 Definitie en kenmerken 15 2.1 Definitie 15 2.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling 15 2.3
Nadere informatieINHOUDSTAFEL I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19. Voorwoord 13. Pictogrammen 14. Doelstellingen 15
INHOUDSTAFEL Voorwoord 13 Pictogrammen 14 Doelstellingen 15 I ONTWIKKELEN: EEN LEVENSLANG PROCES 19 A Wat is ontwikkeling? 21 1 Definitie en kenmerken 21 1.1 Definitie 21 1.2 Algemene kenmerken van ontwikkeling
Nadere informatieKinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012. Bijeenkomst 11: ontwikkeling
Kinderen Ontwikkelen en Leren 201-2012 Bijeenkomst 11: ontwikkeling Terugblik bijeenkomst 10 Presentatie ontwikkelingsgebieden Indeling ontwikkelingsgebieden Casus: stel je probleemverklaring op. Bijeenkomst
Nadere informatiePsychologie van de levensloop
Psychologie van de levensloop Inleiding in de ontwikkelingspsychologie Pol Craeynest Acco Leuven / Den Haag Inhoud Woord vooraf 9 Hoofdstuk 1 Terreinverkenning 1.1 Een korte historiek 12 1.1.1 De verre
Nadere informatieTRAJECT WELZIJN; ONTWIKKELING EN OPVOEDING_9789006815627_INHOUD_KORT
TRAJECT WELZIJN; ONTWIKKELING EN OPVOEDING_9789006815627_INHOUD_KORT Thema 1 Inleiding op ontwikkeling en opvoeding 1 Begeleiden bij ontwikkeling 1.1 Begeleiden als kerntaak 1.2 Begeleiden bij ontwikkeling
Nadere informatieInhoud Uitgebreid. Foreword 15 Voorwoord 17. deel 1 WAT IS HET? 19
Inhoud Uitgebreid Foreword 15 Voorwoord 17 deel 1 WAT IS HET? 19 1 Inleiding 21 De eerste onderzoekers 22 De opbouw van het boek 24 Aanleg of opvoeding 27 Diagnose of etiket 30 De kracht en de zwakte 32
Nadere informatieBijlage 1: Opdrachten bij het boek Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding. Per groepje van 2/3 uitwerken.
Bijlage 1: Opdrachten bij het boek Identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding. Per groepje van 2/3 uitwerken. Hoofdstuk 1: Opdracht 1: Groepsprofiel en de puberteit Bespreek en noteer kort: Hoe je
Nadere informatieInfobundel beginassessments
DEPARTEMENT LERARENOPLEIDING Professionele Bachelor Leraar Kleuteronderwijs Verkort (PBKO-V) Infobundel beginassessments Onderwijs op Maat van bij de start Academiejaar 2014-2015 1. Woord vooraf Je bent
Nadere informatieInhoudsopgave. Deel I Achtergronden. 1 Inleiding 19. 2 Ontwikkeling van jonge kinderen 33
Inhoudsopgave Deel I Achtergronden 1 Inleiding 19 1.1 Kenmerken van kleuters 21 1.1.1 Kleuter en schoolkind 22 1.1.2 Typisch kleuters 23 Emotionele beleving 24 Intuïtief 24 Egocentrisme 25 Hang naar gewoontes
Nadere informatieOnderwijs op maat PBKO
Onderwijs op maat PBKO Info: Aline Deforche ONDERWIJS Academiejaar: 2017-2018 1. WOORD VOORAF Je bent ingeschreven voor het studietraject in de 1ste bachelor van de lerarenopleiding. Naast de instaptoetsen
Nadere informatieGegevens ouder (verzorger) 1 Gegevens ouder (verzorger) 2
Vragenlijst Beste ouder(s) (verzorger(s), Hierbij ontvangt u een formulier met vragen over de voorgeschiedenis van uw kind. Het is van belang dat u deze vragen voorafgaand aan ons intakegesprek beantwoordt.
Nadere informatieOnderwijs op maat PBKO
Onderwijs op maat PBKO Info: Aline Deforche ONDERWIJS Academiejaar: 2016-2017 1. WOORD VOORAF Je bent ingeschreven voor het studietraject in de 1ste bachelor van de lerarenopleiding. Dat betekent dat je
Nadere informatieKinderen Ontwikkelen en Leren 2012-2013. Bijeenkomst 10: ontwikkeling
Kinderen Ontwikkelen en Leren 2012-2013 Bijeenkomst 10: ontwikkeling Bijeenkomst 9 Terugblik Cognitieve ontwikkeling: Vermunt leerstijlen Probleem oplossen Lereniseenmakkie.nl Bijeenkomst 9 opdrachten
Nadere informatieInhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling Hoofdstuk 2 Ontwikkelingsdysfasie
Inhoud Inleiding 11 Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling 15 1.1 Taalontwikkeling: een multidimensioneel gebeuren 16 1.2 Componenten van de taalontwikkeling 18 1.3 Fasen in de taalontwikkeling 21 1.4 Besluit
Nadere informatie8/03/2013. Prenatale ontwikkeling. De geboorte. Pasgeborene
Prenatale ontwikkeling De geboorte Pasgeborene 1 Baby Motorische ontwikkeling Kijkstadium (0 3m) Grijpstadium (3 6) Zitstadium (6 9) Rechtop staan (-9-12) Loopstadium (12-15) Geboorte = beperkt aantal
Nadere informatie3/12/2013. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. ADHD groeit mee. ADHD is een ontwikkelingsstoornis. Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD
ADHD groeit mee Babypeuter Lagere school Puberadolescent Babypeuter Stelling 1 Huilbaby s ontwikkelen later ADHD Geboorte zuigeling - peuter Al hyperactief van in de buik Moeilijke baby : Verhoogd activiteitsniveau
Nadere informatieInhoudsopgave. Deel 1 De ontwikkeling van het kind
Inhoudsopgave Deel 1 De ontwikkeling van het kind 1 Een inleiding in de ontwikkeling van het kind 2 Proloog: Een wonderlijke nieuwe wereld 3 Vooruitblik 4 1.1 Een oriëntatie op de ontwikkelingspsychologie
Nadere informatieWaarom stigma rondom AD(H)D bestaat
Waarom stigma rondom AD(H)D bestaat N.B.: de inhoud van dit programma is slechts van adviserende aard en dient niet als vervanging voor professioneel en/of medisch advies. Als u verdere consultatie wenst,
Nadere informatiePostcode: Woonplaats: Geboortedatum: Nationaliteit: Verzekerd bij: Verzekeringsnr.: School/dagverblijf: Groep: Leerkracht/mentor: Telefoon school:
Aanmeldformulier Kind gegevens: Voornaam: Geslacht: Jongen meisje Achternaam: Adres: Postcode: Woonplaats: Telefoonnummer: Geboortedatum: Nationaliteit: BSN/ sofinummer: Verzekerd bij: Verzekeringsnr.:
Nadere informatieDit is het gemiddelde van een gezonde ontwikkeling Een geweten moet voor het 3e levensjaar ontwikkeld worden anders wordt het niet meer ontwikkeld!
Boekverslag door M. 1375 woorden 3 juni 2007 6.9 225 keer beoordeeld Vak Methode Zorg en welzijn Centraal examen Ontwikkelingspsychologie wat is dat? Ontwikkelingspsychologie bestaat uit 2 woorden nl het
Nadere informatie2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie 35
Inhoudsopgave Overzicht van figuren, kaders en tabellen 17 1 Introductie 23 1.1 Wat is ontwikkelingspsychopathologie? 24 1.1.1 Vroeger en nu 25 1.1.2 Een dynamisch gezichtspunt 26 1.1.3 Een uniek individu
Nadere informatie1.1 Ontwikkelingspsychopathologie Opbouw van het boek Hoofdstuk 1 in tien punten 25 Belangrijke begrippen 25
Inhoudsopgave 1 Introductie 17 1.1 Ontwikkelingspsychopathologie 17 1.2 Opbouw van het boek 20 1.3 Hoofdstuk 1 in tien punten 25 Belangrijke begrippen 25 2 Classificatie, diagnostiek en epidemiologie 27
Nadere informatieInhoud. Uitgebreide opgave
Inhoud Uitgebreide opgave 1 Inleiding 21 Van DSM-IV naar DSM-5 21 Verwarrende terminologie 23 Een nieuw begrippenkader 24 De bron van het gedrag en de hulpverleningsstrategie 27 Een biopsychologisch model
Nadere informatieOntwikkeling en leren jonge kinderen (3-7 jaar) Het goede goed doen Samen Sterk 0-6 Symposium. Lectoraat Early Childhood
Ontwikkeling en leren jonge kinderen (3-7 jaar) Het goede goed doen Samen Sterk 0-6 Symposium 1 Lectoraat Early Childhood School of Educa3on Ineke Oenema- Mostert De puzzel 2 Visie op ontwikkeling en leren
Nadere informatie26/02/2013. Ontwikkelingspsychologie. Psychologie van de levensloop. Ontwikkelingstheorieën
Ontwikkelingspsychologie Psychologie van de levensloop Ontwikkelingstheorieën ERIKSON PIAGET 1 Aardbeving 1: HOOP ORAAL SENSORISCHE FASE EGOSTERKTE Temperament kind OMGEVING Moeder Koesteren, vastnemen,
Nadere informatieOntwikkelingspsychologie door de ogen van: Piaget, Erikson & Freud
Piaget Jean Piaget was de eerste die een veelomvattende theorie over de cognitieve ontwikkeling ontwikkelde. = de ontwikkeling van het denken Piaget bestudeerde normale kinderen. Volgens Piaget doorloopt
Nadere informatieVoorwoord bij de derde druk 11
Inhoud 5 Voorwoord bij de derde druk 11 Woord vooraf 13 Hoofdstuk 1 Specifieke begeleidingsbehoeften van 15 hoogbegaafde kinderen Inleiding 1.1. Hoogbegaafde kinderen hebben behoefte aan begrip 25 en aanvaarding
Nadere informatieInhoud. plaatsbepaling en verklaringsmodel... 9. met een verstandelijke beperking... 27. Literatuur... 8. verstandelijke beperking...
XIII Inhoud 1 Het handboek SOS Snelle Opvang bij Seksueel misbruik..................... 1 1.1 Doelgroep van het handboek SOS..................................................... 2 1.2 Het belang van het
Nadere informatieLevensverhaal. Hoe is de gezinssamenstelling? Hoe is de relatie met eventuele broertjes en zusjes?
Intakeformulier basisscholen Wageningen Geachte ouder(s), In het kader van de Wet op het Passend Onderwijs is het voor scholen van groot belang om goed zicht te hebben op de ondersteuningsbehoefte van
Nadere informatieCarina J. Wiekens R u G UvT
RuG UvT Carina J. Wiekens Inhoud Hoorcollege 3 Adolescentie: 12-22 jaar Lichamelijke ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling Persoonlijkheid /Identiteit Sociale ontwikkeling Idiosyncratische ontwikkeling
Nadere informatieDe sociale ontwikkeling van het schoolkind
De sociale ontwikkeling van het schoolkind De sociale ontwikkeling van het schoolkind J.D. van der Ploeg Houten 2011 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 1 1 DEEL I INVLOEDEN 13
Inhoud Voorwoord 1 1 DEEL I INVLOEDEN 13 1 Het sociale ontwikkelingstraject 1 5 1 Inleiding 1 5 2 Sociale vaardigheden 1 6 3 Aspecten van sociale competentie 1 7 4 Het ik en de ander 1 8 5 Een verwant
Nadere informatie6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling
Boekverslag door J. 1624 woorden 26 februari 2008 6.5 259 keer beoordeeld Vak Verzorging De verschillende soorten ontwikkelingen - cognitieve ontwikkeling - lichamelijke ontwikkeling - emotionele ontwikkeling
Nadere informatieVragen Ontwikkelingspsychologie Ontwikkelingspsychologie, Liesbeth van Beemen (ISBN 9001066313, tweede druk, 2001)
1) Een kind is vanaf een jaar of 2 al in staat om met een andere kind samen te spelen. (19) 2) Net als de filosoof Rousseau zag Piaget het kind als een actief en onderzoekend wezen, met een sterke wil
Nadere informatieSignaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld. huiselijkgeweldwb.nl. 0900 126 26 26 5 cent per minuut
Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld huiselijkgeweldwb.nl 0900 126 26 26 Signaleren: kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld Kinderen die getuige zijn van geweld tussen hun
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan Integraal Kindcentrum de Weide
Pedagogisch beleidsplan Integraal Kindcentrum de Weide Pagina 1 van 7 Pedagogisch beleidsplan IKC de Weide. Inhoudsopgave Pedagogisch beleidsplan Kindcentrum de Weide Leeuwarden Voorwoord... 3 1. Integraal
Nadere informatieContact. + 32 (0)486 70 78 34 koen.mertens@lessius.eu www.lessius.eu/pgmuziek. Locatie
levenslang leren! Type: Postgraduaat Studiepunten: 20 Kostprijs: 980 euro Lessen De start van de cursus is voorzien begin oktober 2012 en het einde in mei 2013. Ongeveer 18 lesdagen (praktijkoefeningen
Nadere informatieBasiscompetenties, opleidingsspecifieke accenten en attitudes KdG
Basiscompetenties, opleidingsspecifieke accenten en attitudes KdG DLR 1 BaCo 1 De Bachelor in het onderwijs: kleuteronderwijs begeleidt kleuters in complexe school- en klascontexten bij hun leer- en ontwikkelingsproces.
Nadere informatiePedagogisch beleidsplan
Pedagogisch beleidsplan Inhoudsopgave Inleiding... 3 Pedagogische visie... 4 o Mijn doelstelling... 4 Emotionele veiligheid... 4 Persoonlijke competentie... 5 Sociale competentie... 6 Overdracht van normen
Nadere informatie1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs
1 Basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs Het Vlaams parlement legde de basiscompetenties die nagestreefd en gerealiseerd moeten worden tijdens de opleiding vast. Basiscompetenties zijn een
Nadere informatieDeel I Wat we weten over de stoornis ADHD
Inhoud Inleiding 12 Deel I Wat we weten over de stoornis ADHD Hoofdstuk 1 Kenmerken van ADHD 1.1 De basiskenmerken 16 1.2 Aandachts- en concentratiestoornissen 17 1.3 Impulsiviteit 17 1.4 Hyperactiviteit
Nadere informatieWelkom op de informatieavond groep januari 2018
Welkom op de informatieavond groep 1-2 16 januari 2018 Doel van de avond: U informeren over: Waarom spel belangrijk is voor de ontwikkeling van uw kind. Wat komt er op uw kind af in de groepen 1 en 2.
Nadere informatiePsycho sociale gevolgen bij kinderen met CP. Susanne Sluijter Orthopedagoog Mytylschool De Trappenberg Mytylschool Behandelteam Merem Huizen
Psycho sociale gevolgen bij kinderen met CP Susanne Sluijter Orthopedagoog Mytylschool De Trappenberg Mytylschool Behandelteam Merem Huizen Ontwikkelingsfasen bij kinderen. 3 Basisbehoeften van kinderen.
Nadere informatieSeksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)
Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal
Nadere informatieDat tien procent van de pasbevallen vrouwen
sociaal-emotioneel Postpartum depressie en de ontwikkeling van jonge kinderen Bied de juiste ondersteuning Tien procent van de pasbevallen vrouwen ontwikkelt een depressie. Wat zijn de gevolgen daarvan
Nadere informatieInfobundel beginassessments
DEPARTEMENT LERARENOPLEIDING Professionele Bachelor Leraar Kleuteronderwijs Flex (PBKO-F) Infobundel beginassessments Onderwijs op Maat van bij de start Academiejaar 2015-2016 1. Woord vooraf Je bent ingeschreven
Nadere informatieSeksuele vorming: gave (op-)gave
Seksuele vorming: gave (op-)gave De Wegwijzer Oosterwolde, 28 januari 2016 Mieneke Aalberts-Vergunst Programma Introductie Stellingen De wereld om ons heen Onze opvoeding Seksualiteit Het Bijbelse beeld
Nadere informatieRelationele en seksuele vorming Dr. Telidja Klaï
Relationele en seksuele vorming Dr. Telidja Klaï Ik volg deze webinar als Ouder Grootouder Professional (arts, leerkracht, ) Student Jongere Poll Relationele en seksuele vorming Ik vind het noodzakelijk
Nadere informatieWat hebben jonge kinderen nodig?
Wat hebben jonge kinderen nodig? Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer Studiedag 15 maart 2013 Cito scores in groep 8 De lat moet omhoog Marja Van Bijsterveld Taalonderwijs voor peuters vanaf 2;6 jaar ( groep
Nadere informatieInfo boekje voor ouders Gastouderbureau MIAvoorgezinnen
Info boekje voor ouders Gastouderbureau MIAvoorgezinnen Inhoudsopgave 1. Verantwoorde kinderopvang... 2 2. Pedagogisch beleid... 2 3. Kind/gastouder ratio... 4 4. Bemiddelingswerkwijze... 4 5. Begeleiding
Nadere informatieVerkorte versie van de pedagogische visie en beleid van Happy Kids kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang.
Verkorte versie van de pedagogische visie en beleid van Happy Kids kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang. Kinderen worden beschermd en gekoesterd door hun ouder(s) of verzorgers. Daar wordt de basis
Nadere informatie2. Inhoud en samenhang van KIJK 0-4 jaar Inhoud Samenhang 30
Inhoudsopgave Inleiding 5 1. Uitgangspunten van KIJK! 0-4 jaar 7 1.1 Wat is KIJK! 0-4 jaar 9 1.2 Visie achter KIJK! 11 1.3 Ontwikkeling en leren 12 1.4 Het kinderlijk brein 17 1.5 Observeren 20 1.6 Gebruiksmogelijkheden
Nadere informatieBegeleiding van kind en ouders op de SEH. Leerdoelen. ontwikkeling. 20% van de patienten die een SEH bezoeken is jonger dan 16 jaar.
Begeleiding van kind en ouders op de SEH Module 3 vervolgopleiding SEH-vpk Monique Vermaas Verpleegkundige SEH UMCN st Radboud Leerdoelen Aan het eind van de les heeft de cursist kennis en inzicht in de
Nadere informatieWoonadres :. E-mail:.
Gegevens van (aangemeld) kind en ouder(s)/verzorger(s) Naam kind :. Geslacht: M / V Geboortedatum: Woonadres :. Postcode :.. Woonplaats :.. Tel.nr(s).:...... E-mail:. Naam vader:. Naam moeder:. Geboortedatum:../../..
Nadere informatieInfobundel beginassessments
DEPARTEMENT LERARENOPLEIDING Professionele Bachelor Leraar Kleuteronderwijs (PBKO) Infobundel beginassessments Onderwijs op Maat van bij de start Academiejaar 2015-2016 1. Woord vooraf Je bent ingeschreven
Nadere informatieBij het onderdeel rouwkoffer kunt u de materialen vinden die hierrond uitgewerkt zijn.
Bij het onderdeel rouwkoffer kunt u de materialen vinden die hierrond uitgewerkt zijn. Wij beschikken ook over een databank met een heleboel spellen rond welbevinden. Al deze spelen kunnen gratis uitgeleend
Nadere informatiePraktijkgerichte ontwikkelingspsychologie Van wieg tot hangplek: de ontwikkeling van 0- tot 18-jarigen
Praktijkgerichte ontwikkelingspsychologie Van wieg tot hangplek: de ontwikkeling van 0- tot 18-jarigen Marjan de Bil en Petra de Bil Copyright: Uitgeverij Boom Nelissen, Amsterdam, 2006 Ontwerp omslag
Nadere informatieINTERACTIE, SOCIALE PERCEPTIE EN ZELFBEELD
INTERACTIE, SOCIALE PERCEPTIE EN ZELFBEELD 1. MENSELIJKE INTERACTIE...3 1.1. HET BEGRIP INTERACTIE...3 1.2. WAT EN WIE?...4 1.3. DRAMATURGIE...5 1.4. FYSIEKE AFSTAND...5 1.5. BELEEFDE INATTENTIE...7 1.6.
Nadere informatieIene miene mutte. Kinderen, ouders en (echt)scheiding
Iene miene mutte Kinderen, ouders en (echt)scheiding Scheiding Herbekeken Beslissing Man/vrouw/ samen? Scheiding Toename/ afname? Verblijfsregeling? Bilocatie/ moeder/vader Inleiding - 16.000 scheidingen
Nadere informatieAgressiebeheersing vanuit het emotionele ontwikkelingsprofiel 28/04/2015 EMOTIONELE ONWIKKELING. buitenkant versus binnenkant
Agressiebeheersing vanuit het emotionele ontwikkelingsprofiel Dr. Iris Van den Brandei.o. SEN vzw Centrum voor Therapie en Welzijn Balans EMOTIONELE ONWIKKELING buitenkant versus binnenkant intrapsychisch
Nadere informatieTAALACHTERSTANDEN en VVE. Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer
TAALACHTERSTANDEN en VVE Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer Moderne inzichten t.a.v onderwijs Taal en rekenen zijn de zuurstof van het onderwijs ( van Bijsterveld, 2 september 2011) Als gevolg van ICT-
Nadere informatie3.1 De missie van de school Onder het motto Kinderen vleugels geven!, willen wij inhoud geven aan onze missie.
Hoofdstuk 3 Het onderwijskundig beleid 3.1 De missie van de school Onder het motto Kinderen vleugels geven!, willen wij inhoud geven aan onze missie. De Kraanvogel is een school waar kinderen zich prettig
Nadere informatieOver peuters en kleuters
Over peuters en kleuters Even terugdenken aan onze eigen puberteit Stemmingswisselingen Boos worden om niets Ruzie maken over niets Met de deuren slaan voor aandacht Experimenteergedrag Grenzen af tasten
Nadere informatieSpelontwikkeling bij kinderen
Spelontwikkeling bij kinderen Informatie voor ouders en speelotheek medewerkers bij de speelgoedschijf Drie visies op spel en speelgoed in relatie tot ontwikkeling Piaget (jaren 50) onderzocht de relatie
Nadere informatieHet Puberbrein. Pubers kunnen niet plannen en dus ook niet kiezen 27-12- 14. Defini9es. Wat gaan we doen? Defini9es. Stelling 1
Het Puberbrein Defini9es Dr. Renate de Groot, PhD Welten Ins9tuut Open Universiteit Adolescen1e = overgangsperiode tussen puberteit en volwassenheid waarin de jongere een eigen iden9teit moet ontwikkelen.
Nadere informatiePedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios
Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios Onderdeel van: Pagina 1 van 5 Inleiding In het pedagogisch kader staan onze uitgangspunten en basisdoelen die ten grondslag liggen aan ons pedagogisch handelen.
Nadere informatieSignalering en Diagnostiek
Signalering en Diagnostiek bij getraumatiseerde kinderen Anja Meenhuys, GZ-Psycholoog Wat is een trauma? (DSM-IV) De persoon heeft ervaren, waargenomen of is geconfronteerd met een gebeurtenis of gebeurtenissen
Nadere informatiecursus: Ontwikkelingspsychologie Algemeen en baby
cursus: Ontwikkelingspsychologie deel 1: Algemeen en baby > Inhoud > Over deze cursus 3 > Ontwikkelingspsychologie en gedrag 6 > De baby in ontwikkeling 15 > Reflectie 30 > Theoriebron 1: Ontwikkelingspsychologie
Nadere informatieOntwikkelingspsychologie
Ontwikkelingspsychologie Lesweken: week 36 t/m week 50, uitgezonderd week 42 (herfstvakantie) en week 45 (projectweek) Toets: Thema 1, 3 8 (baby t/m volwassenen) + wat er verder in de les is behandeld
Nadere informatieOntwikkelingslijnen: Ontluikende gecijferdheid en cognitieve ontwikkeling
Overzicht scringsen Rekenen Naam P K Doel Kenmerken Inhoud Gebru ik Opmerkingen Ook taal (T) en SEO (S)? KIJK! 0- jaar X ) observatie a.d.h.v. 11 van 0- jaar Ontluikende gecijferdheid en cognitieve ontwikkeling
Nadere informatieKINDER FYSIO THERAPIE
KINDER FYSIO THERAPIE SPELENDERWIJS ONTWIKKELEN KINDEREN HUN ZINTUIGEN EN MOTORIEK. MEESTAL GAAT DAT GOED, MAAR BIJ SOMMIGE KINDEREN DUURT HET LANGER OF WIJKT DE ONTWIKKELING AF VAN WAT GEBRUIKELIJK IS
Nadere informatieEen stille plek niet ver hier vandaan
SILVIA DUMAZY Een stille plek niet ver hier vandaan WERKBOEK KINDERMINDFULNESS VOOR THERAPEUTEN Hoofdstuk 1 Mindfulness 1.1 Wat is mindfulness? Aandacht geven op een bijzondere manier: doelbewust, niet
Nadere informatieWerkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer
Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april 2006 7 517 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Ontwikkeling van een kleuter 4 t/m 6 jaar. Cognitieve ontwikkeling. Als het kind naar een basisschool gaat
Nadere informatieMOS duurzame scholen straffe scholen GoodPlanet Belgium I I I
Mijn natuurbeleving MOS duurzame scholen straffe scholen I www.mosvlaanderen.be GoodPlanet Belgium I Edinburgstraat 26 Rue d Edimbourg I Brussel 1050 Bruxelles I T +32 (0)2 893 08 08 I www.goodplanet.be
Nadere informatieUitgedaagd! De verveling voorbij.
Uitgedaagd! De verveling voorbij. E V A V E R L I N D E N L I E F V A N D U F F E L Inhoud 1. Theoretisch gedeelte Wat is hoogbegaafdheid? Kenmerken van hoogbegaafde leerlingen Niet elke hoogbegaafde is
Nadere informatieOnze school heeft als doel deze kinderen in ruime zin onderwijs en opvoedingsbegeleiding te geven om: - een maximale zelfontplooiing te bereiken,
Onthaalfolder BuBaO Doelgroep BuBaO Sint-Gerardus is een katholieke basisschool voor buitengewoon onderwijs in Diepenbeek. Onze school richt zich tot kinderen van 2,5 jaar tot maximum 14 jaar met een (neuro)motorische
Nadere informatieNature en Nurture. Gen-omgeving co-actie + Gen-omgevingsinteractie. Gen-omgevingscorrelatie. Darwin Evolutie. Genen Omgevingsinvloeden
Is gedrag erfelijk? Darwin volutie Nature en Nurture Genen Omgevingsinvloeden Gen-omgeving co-actie + Gen-omgevingsinteractie Gedragsdispositie (temperament, intellitie) Gen-omgevingscorrelatie Huidige
Nadere informatieWerkblad 16 Vragen (hoofdstuk 10)
Werkblad 16 Vragen (hoofdstuk 10) Probeer de volgende vragen zo goed mogelijk te beantwoorden. Tijdens de afspraak die u heeft met de professional worden de vragen met u doorgenomen en onduidelijkheden
Nadere informatiePedagogisch beleid 0 4 jaar. een samenvatting. Juni 2015
Pedagogisch beleid 0 4 jaar een samenvatting Juni 2015 Waarom een pedagogisch beleid? Ons pedagogisch beleid geeft de visie van Kinderopvang Purmerend weer op het opvoeden van kinderen in een andere situatie
Nadere informatiePEDAGOGISCH PROJECT. 1. Pedagogisch project. 2. Schoolfunctioneren. 3. Visitekaartje van de school. 4. Organisatie van de school
PEDAGOGISCH PROJECT 1. Pedagogisch project 2. Schoolfunctioneren 3. Visitekaartje van de school 4. Organisatie van de school 5. Pedagogische-didactische aspecten 6. Leergebieden en domeinen 7. Leergebied
Nadere informatieGroeidocument ondersteuningsplatform Maas en Waal
Groeidocument ondersteuningsplatform Maas en Waal : Intern begeleider: Leerkracht: School: 1. Leerling-gegevens (ingevuld door leerkracht/ib) Naam Burgerservice nr. Geboortedatum emailadres Adres Telefoonnummer
Nadere informatieInformatiefolder voor ouders 2012 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders
Informatiefolder voor ouders 2012 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders Jeugd Toeleidingsactiviteiten Mijn kind is groep 3 Naschoolse activiteiten Weerbaarheid Opvoeden doe je niet
Nadere informatieEen andere kijk op kinderen. Opleiding tot Pikler pedagoog
Een andere kijk op kinderen Opleiding tot Pikler pedagoog Opleiding met een visie De baby is al bij zijn geboorte uitgerust met het vermogen tot communiceren en leren. De volwassene hoeft slechts de voorwaarden
Nadere informatieA.1. Algemeen Bijv.: luisteren, grenzen stellen, opvoeden, risicogewoonten, etc.
A.1. Algemeen Bijv.: luisteren, grenzen stellen, opvoeden, risicogewoonten, etc. A.1.1. En als we nou weer eens gewoon gingen opvoeden A.1.2. Het 10-minutengesprek met leraren A.1.3. Als kinderen niet
Nadere informatieOMGAAN MET WAT IS ANGST? BANG ZIJN IS OK! 23/02/2015 KINDERANGSTEN
OMGAAN MET KINDERANGSTEN Brainstorm: Angsten bij kinderen An Coetsiers Kinderpsycholoog/gedragstherapeut www.depraatdoos.be Hannah, 3 jaar Anouk, 10 jaar BANG ZIJN IS OK! WAT IS ANGST? Is een normaal verschijnsel
Nadere informatieStichting Klaver 4 Zorg en Welzijn. Zorgcatalogus
Stichting Klaver 4 Zorg en Welzijn Zorgcatalogus Ons werk in een notendop Klaver4 biedt behandeling, ondersteuning, hulp en begeleiding. Zonder lange wachtlijsten, maar wel volgens de professionele normen
Nadere informatieBABYWIJS : PROFESSIONELE BABYOPVANG
BABYWIJS : PROFESSIONELE BABYOPVANG Met korting via Gastouderland De IKK-erkende online scholing van KinderWijs TV voor beroepskrachten in de kinderopvang die werken met 0-jarigen. De ontwikkeling van
Nadere informatieHet maakbare brein? Inhoud. Sociale competentie. Waarom van belang?
Inhoud Het maakbare brein? Selfmanagementtraining bij adolescenten met een zwakke sociale competentie Gieke Buur GZ-psycholoog in opleiding tot klinisch neuropsycholoog GGzE-Universiteit Leiden Wat is
Nadere informatie1. Cliëntgegevens kind
1. Cliëntgegevens kind Voorletters / roepnaam Achternaam Geboortedatum (dd-mm-jjjj) Broers/zussen (incl. geboortedata) BSNnummer Straat en huisnummer Postcode en woonplaats Mobiel nummer E-mail voor factuur
Nadere informatieInhoud. Voorwoord van de redactie 11
Inhoud Voorwoord van de redactie 11 1 Problemen in de schoolleeftijd: heeft het zin om ze te ordenen? 21 Wied Ruijssenaars 1.1 Inleiding 21 1.2 Het ordenen van problemen als gangbare praktijk 22 1.3 Het
Nadere informatieInhoud. Voorwoord bij de 24 e druk 11
Inhoud Voorwoord bij de 24 e druk 11 1 Inleiding Marcel van Aken en Wim Slot 13 1.1 Adolescentie: een eerste typering 13 1.2 Puberteit en adolescentie 14 1.2.1 Oorsprong van de begrippen puberteit en adolescentie
Nadere informatieTips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit
Utrecht, januari 2018 Tel. (030) 231 34 31 Rutgers 2018 www.seksuelevorming.nl/weekvandelentekriebels Tips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit 1 Algemene tips bij seksuele
Nadere informatieInformatiefolder Voor ouders 2014 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders
Informatiefolder Voor ouders 2014 Activiteiten voor kinderen van 0 tot 12 jaar en hun ouders Jeugd 1. Opvoedingsondersteuning 2. Opstap 3. Naschoolse activiteiten 4. Rots en Water, weerbaarheidsproject
Nadere informatieInformatieavond schooljaar 2015-2016. Cluster 1/2
Informatieavond schooljaar 2015-2016 Cluster 1/2 Programma Even voorstellen Ik & Ko KIJK! het observatiesysteem Het rapport De ontwikkelingslijnen/hoe werken we in de kleuterklas? naar eigen klas Praktische
Nadere informatieCover Page. Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning in childhood Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/47848 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Netten, Anouk Title: The link between hearing loss, language, and social functioning
Nadere informatie*Dit is het percentage ten opzichte van het totale aantal dialogen (23.507). Let wel, in één dialoog kunnen meerdere thema's aan bod komen.
THEMA'S TOP 10 TOTAAL thema rangorde aantal % van totaal* relatie tot ouders 1 3401 15% verliefdheid/ aanmaken/afwijzen 2 3380 15% vriendschap/ vrienden helpen/ vrienden maken 3 1936 8% problemen of ruzie
Nadere informatie