Pubers. BasisBegripBlog Bundel. Advies en tips over de ontwikkeling van en omgang met Kinderen en.

Transcriptie

1 BasisBegripBlog Bundel Advies en tips over de ontwikkeling van en omgang met Kinderen en Pubers Editie 2, 2017

2 Introductie Vanuit BasisBegrip geef ik persoonlijke coaching en advies o.b.v. kennis en praktijkervaring aan diegene die zorgen voor of (gaan) werken met kinderen en pubers, zodat zij het beste uit zichzelf kunnen halen. Veel kan zelf aangepakt worden door gewoon meer Basis (zelfvertrouwen, rust, structuur, reorganisatie) en Begrip (kennis, een kind begrijpen, communicatie, overzicht). Complex wordt eenvoudig en een aanpak wordt logisch. Op de BasisBegripBlog (open hier de link naar de site) zijn hier geregeld tips over te vinden die handig zijn om als basis te gebruiken. Een aantal heb ik hier verzameld als digitale blog-bundel om rustig door te lezen. Groet Sandra Hamming 2

3 Inhoud 4. Verander de focus van een kind van negatief naar positief 6. Echt kijken naar een kind om het gedrag te begrijpen 8. Denk even kritisch na met welke informatie je een kind wil belasten 10. Een kind is geen volwassene in het mini 11. Geven wij kinderen het goede voorbeeld met onze mobieltjes? 13. Weerbaarheid is enorm belangrijk voor kinderen en pubers 15. De sociale ontwikkeling en het gedrag van een kind 3

4 Verander de focus van een kind van negatief naar positief Als een kind in een bepaalde bui zit (huilen, niet willen, boos zijn) dan kan het daar in blijven hangen. Vaak is het een kwestie van een soort aangeleerd gedrag, een reflex. Ze zijn het, als het ware, gewend om altijd "nee" te zeggen of te gaan huilen bij een bepaalde situatie. Ze gaan daar dan ook mee door en laten het niet los. Je kan dan als ouders daar op allerlei manieren op reageren zoals troosten, strenger zijn, er over praten of discussiëren, vragen wat er is enz. Dat is allemaal prima als het werkt, jij kent je kind het best. Maar als het niet helpt, bedenk dan dat de gemeenschappelijke factor van deze reacties is dat je aandacht geeft aan dat gedrag of die bui. Jij als ouder legt er ook de focus op. Wat ook kan helpen is reageren met iets wat er totaal niets mee te maken heeft, waardoor het kind wordt afgeleid van zijn of haar bui. Ga na een kort moment van aandacht dus gewoon door met iets anders. Begin een gesprekje over iets leuks, wijs een dier of een auto aan, stel een vraag over iets leuks. Je zult zien dat een kind enorm snel kan switchen in emoties en dan gaat hij of zij vaak toch doen waar het een paar minuten geleden nog zo'n herrie om maakte. Geeft het kind dus een andere focus. 4

5 5

6 Echt kijken naar een kind om het gedrag te begrijpen Kinderen kunnen allerlei soorten gedrag vertonen, in de breedste zin van het woord. Je kan natuurlijk altijd het één en ander opzoeken in boeken of op websites om een verklaring te vinden of om er iets over te leren. Dat is prima om als basis te gebruiken, maar de allerbeste verklaring en kennis komt toch van het kind zelf. Geen enkel kind is hetzelfde en ieder kind reageert anders in bepaalde situaties. Dat is ook logisch, want ze zijn zich nog aan het ontwikkelen tot individuen. De geestelijke en lichamelijke ontwikkeling (motorisch, sociaal, psychisch, cognitief) verloopt aan de basis ongeveer gelijk bij de meeste kinderen. Maar hoe ze omgaan met dingen, hoe ze prikkels verwerken en welke emoties ze vertonen en waarom, dat doen ze allemaal anders en uit zich in een bepaald soort gedrag. Om dat gedrag te begrijpen werkt het heel goed om echt naar het kind zelf te kijken. Heel bewust te observeren en na te denken over hoe hij of zij reageert op welke momenten en waarom. Wat is het karakter van het kind? Wat zijn constante factoren waardoor hij of zij elke keer dat gedrag vertoont? Waar wordt het kind blij of rustig van? Waar speelt het kind het liefste mee? 6

7 Antwoorden op dit soort vragen vertellen je heel veel over hem of haar en de reden van het gedrag. Dat is erg belangrijk, want we zijn vaak geneigd om voornamelijk na te denken over welk gedrag het kind zou moeten vertonen en de vraag is of dat altijd zinvol is. Achtergrond kennis uit boeken is handig en ook goed om te hebben, maar vergeet nooit het kind zelf te zien en horen. Dat geldt voor iedereen die voor kinderen zorgt, ouders en professionals. 7

8 Denk even kritisch na met welke informatie je een kind wil belasten Als er iets gebeurd is, maak niet uit wat, dan heb je soms de neiging als volwassene om het kind ook alle informatie te geven. Om het de hele waarheid te geven, omdat 'dat zo hoort'. Maar bedenk dan even goed voor wie je dat doet (jezelf of voor het kind?), wat het kind er mee opschiet, wat het kind kan met de informatie, of het kind het wel kan begrijpen en waarom het dan zinvol is dat het kind alles weet wat jij weet. Een kind heeft namelijk nog niet de ervaring en ontwikkeling om alles te kunnen begrijpen en te plaatsen voor wat het is. Daarom kan dezelfde informatie bij een kind heel anders binnenkomen dan bij een volwassene en gaat het er heel anders mee om. Wat wellicht het kind meer kwaad doet dan goed, bijvoorbeeld door een gevoel van onveiligheid, onrust en onzekerheid. Als een kind al iets heeft opgepikt en vragen heeft, moet je die natuurlijk helder en feitelijk beantwoorden. Maar als een kind nog van niets weet maak dan de afweging welke informatie het kind echt nodig heeft en wat de voor- en nadelen zullen zijn. 8

9 9

10 Een kind is geen volwassene in het mini Eén van handigste dingen om je bewust van te zijn als volwassene t.o.v. een kind, is dat een kind geen mini uitvoering van een volwassene is. Nu hoor ik je denken: "ja hè hè, dat weet ik ook wel." Maar als je er op gaat letten hoe vaak jij er vanuit gaat dat een kind de dingen snapt zoals jij dat doet, zul je toch verbaasd zijn. Als je iets vraagt van een kind, vergeet dan niet dat jij meer ervaring hebt in het leven, meer wijsheden hebt opgedaan inmiddels en meer ontwikkelde hersenen hebt. Vandaar dat jij tussen de regels door kan lezen, kan interpreteren, situaties kan inschatten, vooruit denken, de logica ergens van kan inzien en iets kan snappen wat iemand bedoelt zonder dat diegene dat letterlijk zegt. Een kind kan dit dus allemaal nog niet. Dat soort ingewikkelde hersenfunctie zijn überhaupt pas echt helemaal klaar rond je 23ste zo'n beetje. Best handig om te weten toch? 10

11 Geven wij kinderen het goede voorbeeld met onze mobieltjes? Een moeder slingert op de fiets met haar mobiel in de ene hand en het stuur in de andere. Zowel achter- als voorop zitten kinderen in een zitje. Een vader, moeder en kind zitten ergens te eten. Zowel vader als moeder zijn met de mobiel bezig, terwijl het kind met patat lekker in de mayo roert en wel geniet van het eten. Ouders (en opa's, oma's, ooms en tantes) staan te wachten op het schoolplein tot de school uit is. Kinderen kijken naar buiten of ze al kunnen zwaaien en zien een groot deel van de grote mensen met het hoofd naar beneden op smartphone kijken. En ik ben er zelf ook schuldig aan dat de mobiel vaak aan mijn hand geplakt zit en even mis hoe een bal perfect wordt teruggespeeld bij de training. Ik vraag me dan weleens of wij volwassenen nog wel recht van spreken hebben om kinderen iets te leren over een gezond beeldscherm gebruik? Alleen...wie moet het anders doen? 11

12 12

13 Weerbaarheid is enorm belangrijk voor kinderen en pubers Weerbaarheid is één van de belangrijkste en meest bruikbare eigenschappen voor een kind en puber om te hebben. In de breedste zin van het woord overigens, want op vele gebieden is het handig om weerbaar te zijn. Een kind of puber kan zich beter wapenen tegen verleidelijke externe prikkels. Het geeft zelfvertrouwen bij iets wat hij of zij moet doen. Het versterkt het beter aanvoelen dat iets (wat een ander doet) niet goed voor hem of haar is en de moed om dat te weigeren en te zeggen. Een eigen identiteit kan beter ontwikkelt worden. Ze zijn meer tevreden met zichzelf. Het zorgt er voor dat een kind minder beïnvloedbaar is door ideeën van anderen die eigenlijk niet bij ze passen. Dus voor de volwassenen is het bijbrengen van weerbaarheid is een zeer belangrijke taak wat we kunnen doen voor kinderen, zo vroeg mogelijk. 13

14 14

15 De sociale ontwikkeling en het gedrag van een kind Van de sociale ontwikkeling van een kind kun je veel van zijn of haar gedrag afleiden. Hoe kleiner ze zijn, hoe meer ze op zichzelf gericht zijn. In de puberteit zijn echter andere leeftijdsgenoten het belangrijkst. Daar tussenin verschuift dat dus. Hele kleine kinderen zijn eigenlijk alleen met zichzelf bezig. Ze zijn zich nog niet zo bewust van de invloed van een wereld om zich heen. Ze lijken bijvoorbeeld geen gevaar te zien. Eten, poepen, plassen en spelen, alles gebeurt wanneer zij dat willen en op hun manier (heel overdreven gezegd). Bij het ouder worden wordt die bewustwording van een wereld om hun heen groter. Ze merken bijvoorbeeld dat ze invloed kunnen uitoefenen op volwassenen door wel of niet te eten. Ze zijn zich ook bewuster van de gevolgen van het afscheid nemen van een belangrijk iemand en het in aanraking komen met nieuwe onbekende dingen. Opeens leren ze ook van leeftijdsgenoten of vergelijken ze zich daarmee, iets wat ze daarvoor veel minder deden. Er worden vriendschappen gesloten en ze komen erachter dat het andere geslacht anders is. De prepuberteit-fase is emotioneel gezien lastig voor kinderen. Ze horen niet meer bij de kleintjes, maar ook nog niet bij de groten op het schoolplein. Er komen woorden en opmerkingen uit hun mond waar ouders zich drie slagen in de rondte van schrikken, maar het kind zelf eigenlijk niet eens de betekenis van weet. Die verwarring in hun hoofd uit zich wel eens door brutaliteit. 15

16 In de puberteit gaat een kind zijn of haar identiteit ontwikkelen. Dat kan natuurlijk niet als je enorm aan je ouders blijft hangen en alles van hen overneemt. Leeftijdsgenoten zijn het belangrijkste voorbeeld en soort spiegels voor hun. Samen met impulsiviteit en het gebrek aan gevolgen kunnen overzien, zorgt dat er voor dat ze soms blind achter een andere puber aanlopen i.p.v. naar de wijze raad van een ouder te luisteren. 16

17 Vergroot jouw eigen kennis van de ontwikkeling van een kind en leer daarmee echt naar een kind kijken 17

18 Tot slot. Ik hoop dat je het leuk en nuttig vond om te lezen. Net zoals voor de andere adviezen op de blog geldt dat ze er niet voor zijn bedoeld om je precies te vertellen hoe het moet. Gebruik het als basis kennis om zelf te toe passen op jouw manier. Heb je vragen of wil je graag advies, neem dan vrijblijvend contact op via Of kijk op /blog om de BasisBegripBlog te volgen. De teksten, foto s en illustraties in deze digitale blog-bundel, op de site en op de blog zijn van mijzelf, tenzij anders aangegeven. Hierop zit copyright en mogen niet zomaar gebruikt worden. Mocht je iets willen delen dan vind ik super, maar doe dat wel altijd met een credit of een link naar de site van BasisBegrip erbij. Contact opnemen over toestemming stel ik zeer op prijs. 18