Schoolkind Tips voor ouders

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Schoolkind Tips voor ouders"

Transcriptie

1 Schoolkind voor ouders

2 Inleiding In de basisschoolperiode verandert een kind van een afhankelijke kleuter in een zelfstandige 12-jarige aan het begin van de puberteit. Ouders merken dat hun kind zich steeds meer losmaakt van het gezin. De invloed van leeftijdgenootjes wordt steeds belangrijker. Thuis, een veilige basis Kinderen groeien op met verschillende gezinssituaties, met mensen uit allerlei culturen in een snel veranderende samenleving. Er is een overvloed aan informatie. Veel is anders dan vroeger. Wat echter van alle tijden is, is dat kinderen een veilige basis nodig hebben. Een kind durft dan vanuit dit basisvertrouwen nieuwe, onbekende dingen te ontdekken en uit te proberen. Geef je kind warmte en gezelligheid. Toon belangstelling en waardering voor de dingen die hij doet. Wees duidelijk in de regels die er bij jullie thuis zijn afgesproken en help je kind zich aan deze regels te houden. Stel grenzen en neem (gezamenlijke) maatregelen als de grenzen zijn overschreden. Weet dat je kind nog veel moet leren en dat brokken maken en dingen verkeerd doen daarbij horen. School Voor de meeste kinderen verandert er nogal wat in hun leven als ze naar school gaan. Ze krijgen te maken met klasgenoten en een leerkracht. Ze gaan van alles leren en moeten in de structuur van de school de dag doorbrengen. Elk kind is nieuwsgierig en leergierig en gaat over het algemeen graag naar school. De school moet een plek zijn waar kinderen (en ouders) graag komen. Toch heeft het ene kind meer moeite met wennen en aanpassen aan het schoolse leven dan het andere. Leg contact met de leerkracht, een goed overleg tussen ouder en leerkracht is belangrijk voor je kind. Houd de leerkracht op de hoogte van belangrijke (zowel leuke als akelige) gebeurtenissen die thuis spelen; Er zijn een aantal grote overgangen in de schoolloopbaan van kinderen. Zowel de overstap van groep 2 naar groep 3 ('nu wordt het menens') als de overstap naar het voorgezet onderwijs kunnen heel ingrijpend zijn. Misschien reageert je kind daar sterk op en heeft het extra aandacht nodig. Vrije tijd In het leven van basisschoolkinderen zijn veel dingen belangrijk. Thuis, school, leeftijdgenoten, buiten spelen en vrije tijd. Niet te veel! Er wordt tegenwoordig gesproken over stress en prestatiedruk bij schoolkinderen. Dit ligt niet alleen aan de school. Er zijn ouders die hoge eisen stellen en hoog gespannen verwachtingen hebben van hun kroost. Ouders willen hun kinderen veel 'bagage' meegeven voor later. Er zijn veel activiteiten die (moeten) plaatsvinden. Een groot deel van de dag brengen schoolkinderen door tussen leeftijdgenoten. Voor een aantal kinderen is daarmee de maat vol, maar andere kinderen kunnen wel twee clubs in een week aan.

3 Gewoon 'nietsdoen', lekker rommelen (binnen of buiten) kan ontspanning geven en de druk voor kinderen verminderen. Laat je kind zelf aangeven of hij op een club wil. Geef je kind de kans een (sport)club enige tijd te proberen, soms valt het tegen dus schaf niet direct allerlei dure spullen aan. Vriendschappen De sociale ontwikkeling van kinderen houdt onder andere in, dat kinderen omgangsvormen leren. Hoe gaan mensen met elkaar om: gewoonten, normen en waarden, beleefdheidsregels enzovoort. De groep als oefenterrein Vriendschappen en het deelnemen aan een groep zijn allemaal oefenterreinen voor kinderen. Kinderen leren er sociale vaardigheden van. Je leert rekening te houden met anderen, vrienden maken, op je beurt wachten, winnen en verliezen, ruzie maken, conflicten oplossen en samenwerken. Stimuleer de vriendschappen en contacten tussen kinderen. Maak het mogelijk dat kinderen elkaar ook na schooltijd treffen. Respecteer de keuze van je kind (ook al mag je het vriendje echt niet). Wanneer je kind weinig of geen vriendjes heeft, ga dan na of je kind geen zin heeft in contacten of niet weet hoe hij/zij contacten moet leggen. Sommige kinderen vinden het fijn om alleen te spelen na schooltijd. Erbij willen horen Het wordt steeds belangrijker om bij een groepje te horen. Als een kind geaccepteerd wil worden, moet het zich aan de normen van de groep aan-passen. Kinderen vormen clubjes met elkaar, veelal alleen meisjes of jongens. Erbij horen is belangrijk; dus ook modes en rages. Buitengesloten Als kinderen niet aan de verwachtingen van hun leeftijdgenoten voldoen, kunnen ze worden buitengesloten of gepest. Inmiddels is duidelijk geworden dat de gevolgen van pesten voor de slachtoffers zeer ingrijpend zijn. Pesten mag nooit als iets dat erbij hoort worden beschouwd. Iedereen die met pesten te maken heeft, moet meehelpen om te zorgen dat het stopt. Houd het 'erbuiten vallen' van je kind goed in de gaten om tijdig in te kunnen grijpen. Neem je kind serieus en zeg dat je samen met anderen gaat proberen het pesten te stoppen. Benader de leerkracht van je kind om het probleem te bespreken. Vraag op school naar informatie of vraag de school een ouderavond over dit thema te organiseren. Gevoelens Ik voel me zo

4 Kinderen hebben dezelfde gevoelens als volwassenen: leuke en vervelende. Gevoelens zijn niet altijd direct te zien. Bovendien is het niet eenvoudig om te vertellen wat je voelt. Wel laten kinderen via signalen merken wat er in hen omgaat. Het omgaan met emoties moeten kinderen leren. Ouders kunnen hun kinderen hierbij helpen. Praat over (je eigen) gevoelens. Kijk naar lichaamshouding, gezichtsuitdrukking en gedragingen van je kind en benoem wat je ziet (bijvoorbeeld: je zit zo in elkaar gedoken, voel je je niet op je gemak?. Kijk naar het spel van je kind. Besef dat 'buikpijn' of 'hoofdpijn'. vaak ergens anders zit, dat wil zeggen dat kinderen zich dan niet lichamelijk, maar emotioneel niet lekker voelen. Lees samen kinderboeken waarin bepaalde gevoelens centraal staan. De meeste bibliotheken hebben daar overzichten van. Geef je kind de kans om gevoelens te verwerken via muziek, sport en/of in creatieve bezigheden. Ik kan wat, ik ben de moeite waard! Een kind dat zichzelf de moeite waard vindt, zal zich daarnaar gaan gedragen. Het krijgt steeds meer zelfvertrouwen. Ouders kunnen het beeld dat kinderen van zichzelf hebben (hun zelfbeeld) positief beïnvloeden. Geef minstens elke dag een compliment. Laat je kind zijn/haar fouten maken en waardeer wat wel goed gaat. Geef opbouwende kritiek, dat wil zeggen let erop dat je niet het kind afwijst, maar het gedrag (dus niet je bent een nietsnut, maar wat vervelend dat je vergeten bent je boeken op tijd weg te brengen, dat kost geld ). Geef je kind verantwoordelijkheid daar waar het kan. Groei Een gezonde lichamelijke ontwikkeling vormt de basis voor alle ontwikkelingsgebieden. Een kind heeft veel energie nodig om te ontdekken en leren. Dat gaat het beste als een kind lichamelijk gezond en ontspannen is. De lichamelijke veranderingen en groei gaan geleidelijk. Het kinderlijf verandert in lengte, gewicht en in vorm. Aan het eind van de basisschool worden de lichamelijke kenmerken van de puberteit merkbaar en zichtbaar. Accepteer dat er verschillen zijn tussen kinderen, zoals in lichaamsbouw, behoefte aan slaap en voeding. Let op een gezonde voeding en op de hoeveelheden. Let op voldoende beweging en buitenlucht. Zorg ervoor dat een kind voldoende uitgerust is om naar school te gaan. Mijn lijf is van mij Kinderen verkennen stukje bij beetje hun eigen lichaam. Bij deze ontdekkingstocht merken ze dat er plekjes op hun lichaam zijn, die bij aanraking een prettig gevoel geven. Masturbatie is ook bij jonge kinderen een normaal verschijnsel. Het is alleen schadelijk als het verboden wordt; daar krijgt een kind schuldgevoelens van. Kinderen hebben niet alleen belangstelling voor hun eigen lichaam, maar zijn ook nieuwsgierig naar hoe anderen eruit zien.

5 Geef je kind recht op privacy en respecteer zijn grenzen. Rond het eind van de basisschool kan schaamtegevoel ontstaan doordat het lichaam gaat veranderen. Praat met je kind over seks. Zowel over de leuke als minder leuke kanten. Als je het moeilijk vindt om over seks te praten, maak dan gebruik van boeken, voorlichtingsfolders en websites. Denken De verstandelijke ontwikkeling is de basis voor het doen en laten van een kind op tal van gebieden. Bij alles wat je kind doet is sprake van ontwikkelen van kennis en vaardigheden. Hoe meer de fantasie verdwijnt Na het vierde jaar gaat een kind ontdekken dat de fantasiewereld iets anders is dan de echte wereld. Magische verklaringen voor verschijnselen verdwijnen: wie heeft de blaadjes van de bomen geschud? Al spelend, lerend, ontdekkend breidt een kind zijn kennis uit en vaardigheden uit en komt in de volgende denkfase. hoe meer het concrete denken verschijnt. Dit stadium van het concrete denken wordt zo genoemd, omdat de dingen waar kinderen over nadenken en zich mee bezighouden voor het grootste deel concreet zijn (tastbaar, zichtbaar). Schoolkinderen krijgen een steeds beter beeld van de werkelijkheid. De verstandelijke ontwikkeling gaat snel, vooral omdat schoolkinderen de taal steeds beter beheersen (spreken, lezen en schrijven). Besef dat kinderen leren vanaf het moment dat ze wakker worden totdat ze weer in slaap vallen. Ze leren niet alleen op school, maar overal waar ze zijn. Geef kinderen de ruimte om ervaringen op te doen en te experimenteren. Toon belangstelling voor hun activiteiten. Probeer zoveel mogelijk de vragen van je kind te beantwoorden of help je kind op weg om antwoord op de vraag te vinden. CJG Barneveld Bouwheerstraat 52, 3772 AL Barneveld Inloop iedere maandag tot en met vrijdag van tot uur

Schoolkind. Kind op de basisschool. Een rustige ontwikkeling tussen driftige peuter en dwarse puber!?!

Schoolkind. Kind op de basisschool. Een rustige ontwikkeling tussen driftige peuter en dwarse puber!?! Schoolkind Oorspronkelijke tekst Hilde Breet Wilma Poot Illustraties Harmen van Straaten Uitgave: januari 1998 Herziene uitgave: maart 2010 Het is toegestaan deze folder in ongewijzigde vorm te multipliceren

Nadere informatie

Brief voor ouder over thema 1

Brief voor ouder over thema 1 Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te

Nadere informatie

Pesten hoort er niet bij! Informatie voor ouders over pesten

Pesten hoort er niet bij! Informatie voor ouders over pesten Jeugdgezondheidszorg Pesten hoort er niet bij! Informatie voor ouders over pesten Wat is pesten? Dat kinderen elkaar soms plagen is heel gewoon. Maar bij pesten is er een slachtoffer waarover andere kinderen

Nadere informatie

Ouderavond lijf & relaties

Ouderavond lijf & relaties Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft

Nadere informatie

Pubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit

Pubers opvoeden. Veranderingen in de puberteit Pubers opvoeden Pubers opvoeden De puberteit is de ontwikkelingsfase tussen 10 en 18 jaar. Maar die puberteit is er natuurlijk niet opeens. Vanaf ongeveer 9 jaar kan je al merken dat kinderen beginnen

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Christel van Helvoirt medewerker Gezondheidsbevordering GGD Hart voor Brabant Bovenbouw:

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april 2006 7 517 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Ontwikkeling van een kleuter 4 t/m 6 jaar. Cognitieve ontwikkeling. Als het kind naar een basisschool gaat

Nadere informatie

Leerdoelen Spraaktaal Kids

Leerdoelen Spraaktaal Kids Leerdoelen Spraaktaal Kids Ik ben ik! kent het onderscheid tussen voor- en achternaam, roepnaam en troetelnaam kan benoemen wanneer en waar hij/zij geboren is kan aan iemand die niet kan zien uitleggen

Nadere informatie

Weerbare kinderen. Bouwsteen 1. Overzicht bijeenkomst. Belang van emotionele weerbaarheid. Een weerbaar kind... Bouwstenen

Weerbare kinderen. Bouwsteen 1. Overzicht bijeenkomst. Belang van emotionele weerbaarheid. Een weerbaar kind... Bouwstenen Weerbare kinderen Triple P lezingen serie Bijeenkomst 3 Overzicht bijeenkomst Een weerbaar kind: hoe ziet dat er uit? Belang van weerbaarheid 6 bouwstenen voor weerbaarheid Wat kunnen ouders doen Om te

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

De ZOPA (Zuidooster Oplossingsgerichte Pest Aanpak) Iedereen in actie! 1. Sfeer. 2. Pesten 3. Structureel gepest

De ZOPA (Zuidooster Oplossingsgerichte Pest Aanpak) Iedereen in actie! 1. Sfeer. 2. Pesten 3. Structureel gepest 1. Sfeer De ZOPA (Zuidooster Oplossingsgerichte Pest Aanpak) Iedereen in actie! 2. Pesten 3. Structureel gepest Een gezonde sociaal emotionele ontwikkeling doormaken is ieder kind gegund. Hiervoor is sturing

Nadere informatie

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week

Online Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming

Nadere informatie

PESTPROTOCOL CBS De Borgh

PESTPROTOCOL CBS De Borgh PESTPROTOCOL CBS De Borgh Doel van dit pestprotocol: -Dat alle kinderen zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. -Door regels en afspraken

Nadere informatie

HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL

HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL Stationsstraat 81 3370 Boutersem 016/73 34 29 www.godenotelaar.be email: directie.nobro@gmail.com bs.boutersem@gmail.com HET ANTI-PEST-BELEID VAN ONZE SCHOOL 1. Het standpunt van de school: Pesten is geen

Nadere informatie

waar denkt u aan bij het woord opvoeden? De kracht van Positief opvoeden Overzicht Hoop en verwachting

waar denkt u aan bij het woord opvoeden? De kracht van Positief opvoeden Overzicht Hoop en verwachting Overzicht De kracht van Positief opvoeden 1 Hoop en verwachting Opvoeden in de praktijk Waarom positief opvoeden? De 5 principes van positief opvoeden Tijd voor vragen en discussie 2 Hoop en verwachting

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Achtergrond informatie:

Achtergrond informatie: Pestprotocol Inleiding Voor u ligt het pestprotocol van de Koningin Wilhelminaschool. Met behulp van dit protocol willen wij het pestgedrag binnen de school voorkomen en indien nodig aanpakken. In onze

Nadere informatie

Welkom. Anniek Verhagen

Welkom. Anniek Verhagen Welkom Anniek Verhagen Anniek.verhagen@xs4all.nl Goed met elkaar omgaan. Doelstellingen KiVa Samen maken we er een fijne school van Door middel van activiteiten gericht op de omgang met elkaar kinderen

Nadere informatie

Overzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie

Overzicht Groepsaanbod. Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Overzicht Groepsaanbod Mindfulness Chronische pijn Instapgroep Kerngroep SOVA Weerbaarheid Angst en depressie Waarom een groep of cursus? Waarom in een groep? Het kan zijn dat je het zelf prettiger vindt

Nadere informatie

Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien

Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien Pedagogisch beleid Kinderopvang Haarlem Spelend Groeien Inleiding Kinderopvang Haarlem heeft één centraal pedagogisch beleid. Dit is de pedagogische basis van alle kindercentra van Kinderopvang Haarlem.

Nadere informatie

Seksualiteit en seksuele ontwikkeling

Seksualiteit en seksuele ontwikkeling Seksualiteit en seksuele ontwikkeling Platform Smith Magenis syndroom 15 november 2014 - Leusden Yvonne Stoots Vanmiddag Seksualiteit Seksuele ontwikkeling Begeleiding bij seksuele ontwikkeling Seksualiteit

Nadere informatie

Brief voor ouder over thema 1

Brief voor ouder over thema 1 Brief voor ouder over thema 1 Steeds meer scholen besteden aandacht aan sociaal-emotionele vaardigheden en gezondheidsvaardigheden. Niet alleen om probleemgedrag te bestrijden en om ongewenst gedrag te

Nadere informatie

THEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Zelf Gevoelens Verbaal en non-verbaal primaire gevoelens beschrijven en uiten. Kwaliteiten Verbaal en non-verbaal beschrijven dat fijne en nare

Nadere informatie

Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (ZONDER extra doelen) - versie aug Naam leerling. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid

Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (ZONDER extra doelen) - versie aug Naam leerling. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid Leer- en ontwikkelingslijnen jonge kind (ZONDER extra doelen) - versie aug 2018 Sociaal-emotionele ontwikkeling etrokkenheid etrokkenheid - 0 eleeft plezier in het ontdekken van nieuwe dingen Laat heel

Nadere informatie

Pestprotocol Basisschool De Zuidstroom

Pestprotocol Basisschool De Zuidstroom Dit pestprotocol heeft als doel: Pestprotocol Basisschool De Zuidstroom Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Het team van

Nadere informatie

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

6,6. Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari keer beoordeeld. Nederlands

6,6. Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari keer beoordeeld. Nederlands Werkstuk door een scholier 2141 woorden 6 januari 2007 6,6 478 keer beoordeeld Vak Nederlands Voorwoord Ik heb het onderwerp pesten bedacht voor mijn werkstuk. Ik heb dat gedaan omdat ik meer over pesten

Nadere informatie

Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd

Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Omdat ik het zeg! Regels en grenzen bij kinderen in de basisschoolleeftijd Inleiding Kinderen zijn kinderen. Ze moeten nog veel leren en hebben daarbij leiding en aanmoediging nodig van volwassenen. Door

Nadere informatie

STICHTING DE BROODTROMMEL. Pedagogisch Beleid Tussenschoolse Opvang

STICHTING DE BROODTROMMEL. Pedagogisch Beleid Tussenschoolse Opvang STICHTING DE BROODTROMMEL Pedagogisch Beleid Tussenschoolse Opvang Inleiding Tijdens de TSO (tussenschoolse opvang) houden wij rekening met het beleid van de basisschool St. Joseph. Om verwarring te voorkomen,

Nadere informatie

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog

Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog Hoe maak ik mijn kind weerbaar? Saskia de Ridder, MSc Kinder-& Jeugdpsycholoog 1 Vragen Wie vindt dat zijn kind voldoende weerbaar is? Wie zou graag zien dat zijn kind wat weerbaarder is? 2 Wat is weerbaar?

Nadere informatie

Protocol pesten en gepest worden. Basisschool De Peppel Beuningen

Protocol pesten en gepest worden. Basisschool De Peppel Beuningen Protocol pesten en gepest worden Basisschool De Peppel Beuningen Sept 2014 Inleiding De Peppel vindt het heel belangrijk dat kinderen op een prettige wijze de schooljaren doorlopen. Zowel het team als

Nadere informatie

Structuur bieden aan je kinderen (10 tips)

Structuur bieden aan je kinderen (10 tips) Structuur bieden aan je kinderen (10 tips) Door Suzanne van der Star Orthopedagoog www.educadora.nl www.educadora-webshop.nl Inleiding Uit onderzoek blijkt dat er een duidelijke samenhang is tussen de

Nadere informatie

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.

Zelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.

Nadere informatie

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Pestprotocol Floris Radewijnszschool. Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en

Nadere informatie

Protocol pesten en plagen BSO Babbeloes

Protocol pesten en plagen BSO Babbeloes Protocol pesten en plagen BSO Babbeloes Doel: Voorkomen van plaag en pestgedrag en adequaat omgaan met hiermee. Waarom: Bij kinderopvang Babbeloes bespreken wij met de kinderen hoe we met elkaar omgaan

Nadere informatie

Vriendschap. Voortgezet onderwijs

Vriendschap. Voortgezet onderwijs Voortgezet onderwijs 2 Wereldwijd doen wetenschappers onderzoek naar vriendschappen. Dat gebeurt ook bij de Universiteit Leiden: daar onderzoeken wetenschappers bij het Brain & Development Onderzoekscentrum

Nadere informatie

Welkom. Anniek Verhagen

Welkom. Anniek Verhagen Welkom Anniek Verhagen Anniek.verhagen@xs4all.nl Goed met elkaar omgaan. Doelstellingen KiVa Samen maken we er een fijne school van Door middel van activiteiten gericht op de omgang met elkaar kinderen

Nadere informatie

Wat je kunt doen om je kind te helpen zindelijk te worden. Drie fasen Zindelijk worden verloopt in drie fasen:

Wat je kunt doen om je kind te helpen zindelijk te worden. Drie fasen Zindelijk worden verloopt in drie fasen: Zindelijkheid Zindelijkheidsontwikkeling Zomaar laten gaan moet zelfbeheersing worden Een kind moet, net als bij lopen, zijn eigen tempo bepalen. Je kunt hem eigenlijk niet zindelijk maken, hij* wordt

Nadere informatie

Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel.

Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. stimu stimu aanbieden en Lees meer in ons beleid Hygiëne en voeding stimu stimu aanbieden en Reageer op de emotie van het kind, benoem

Nadere informatie

Schakenbosch in het kort. Informatie voor jongeren en ouders

Schakenbosch in het kort. Informatie voor jongeren en ouders Schakenbosch in het kort Informatie voor jongeren en ouders Het lukt mij niet om vrienden te maken en te houden. Ik word zo snel boos, dat ik het zelf niet begrijp. Ik doe dingen die ik niet wil, omdat

Nadere informatie

Hoogbegaafd en gevoelig

Hoogbegaafd en gevoelig Hoogbegaafd en gevoelig Kazimierz Dabrowski Hoogbegaafd zijn is meer dan slim zijn. Hoogbegaafde mensen zijn vaak ook veel gevoeliger dan andere mensen. Daardoor ervaar je situaties soms intenser dan andere

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Speak up! Wat is JA en wat NEE?

Speak up! Wat is JA en wat NEE? Les 3 Speak up! Wat is JA en wat NEE? Deze derde les gaat over het leren inzien en uitspreken van je wensen en grenzen bij intimiteit en seks. Hoe zorg je dat het leuk is en blijft? Het belangrijkste daarbij

Nadere informatie

KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt.

KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt. KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek : Datum gesprek : KIJK! Lijst 1. Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn vel zit, zal zich goed en vlot ontwikkelen. Het is van nature nieuwsgierig

Nadere informatie

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode:

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.

Nadere informatie

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje.

Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. 1-1. HET PROBLEEM Pesten en plagen worden vaak door elkaar gehaald! Het probleem is dat pesten soms wordt afgedaan als plagerij of als een onschuldig spelletje. Als je gepest bent, heb je ervaren dat pesten

Nadere informatie

5. Heb je een vraag over slapen of je fit voelen? 0 Ja 0 Nee Je kunt je vraag hier invullen

5. Heb je een vraag over slapen of je fit voelen? 0 Ja 0 Nee Je kunt je vraag hier invullen Gezondheid 1. Hoe gaat het met je? Goed Soms gaat het goed, soms niet goed Het gaat niet goed 2. Welk cijfer geef jij aan je leven? Geef een cijfer van 1-10 Slecht Heel goed 3. Hoe vaak heb je lichamelijke

Nadere informatie

Pestprotocol. Inleiding

Pestprotocol. Inleiding Pestprotocol Inleiding Definitie van pesten Pesten is het systematisch uitoefenen van psychische- en/of fysieke mishandeling door een kind of een groep kinderen van 1 kind dat niet in staat is zichzelf

Nadere informatie

Opvoeden en puberteit www.cjggooienvechtstreek.nl

Opvoeden en puberteit www.cjggooienvechtstreek.nl regio Gooi en Vechtstreek Opvoeden en puberteit www.cjggooienvechtstreek.nl n Opvoeden en puberteit De puberteit is de periode waarin kinderen zich tot volwassenen ontwikkelen. Een bewogen en spannende

Nadere informatie

Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme

Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme In deze hand-out vindt u een korte samenvatting terug van de deelonderwerpen die Helen Wildeboer, trainer van de Stichting Omgaan met

Nadere informatie

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29

ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN. Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING UW KIND OP HET VOORTGEZET ONDERWIJS DE GEZONDE SCHOOL EN GENOTMIDDELEN Folder Alcohol en opvoeding.indd 1 27-07-2011 13:42:29 ALCOHOL EN OPVOEDING Als kinderen naar het voortgezet

Nadere informatie

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE

Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Koffieochtend 20 oktober 2016 OPVOEDING IN DE FAMILIE Voorstelronde Mesut Cifci, onderwijsondersteuner/oudercontactpersoon Welke ouders zijn er vandaag aanwezig? Samen met en van elkaar leren! Het belang

Nadere informatie

Methodieken en werkvormen Module 4: Leeftijdseigen kenmerken - Matrix ontwikkelgebieden

Methodieken en werkvormen Module 4: Leeftijdseigen kenmerken - Matrix ontwikkelgebieden Methodieken en werkvormen Module 4: Leeftijdseigen kenmerken - Matrix ontwikkelgebieden Maker: Trainersteam Regio Rondom de IJssel Functie: Trainer Regio Rondom de IJssel Datum van productie: 20 februari

Nadere informatie

Bloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens

Bloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Kriebels in je buik Bloos je van bloot? 1 Bloos je van bloot? Groep 6 120 min Begrippen Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Benodigheden Knutselmateriaal

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

WAT IS PESTEN ANDERS ZIJN

WAT IS PESTEN ANDERS ZIJN Pesten door; Luna, Kayleigh, Maartje en Tim WAT IS PESTEN Wat is pesten? Pesten is een vorm van vervelend doen. Tegen anderen bijvoorbeeld slaan, schoppen, uitschelden noem maar op. Maar een ding is zeker

Nadere informatie

Visie (Pedagogisch werkplan)

Visie (Pedagogisch werkplan) Visie (Pedagogisch werkplan) Gastouderopvang De Krummeltjes stelt zich tot doel om een omgeving te bieden waarin kinderen kunnen opgroeien tot zelfstandige en evenwichtige mensen met respect voor anderen

Nadere informatie

Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen

Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen Pedagogisch beleidsplan Buitenschoolse Opvang Mathil Rouveen Inhoud: Voorwoord 2 Pedagogisch doel 3 Visie op ontwikkeling en opvoeding 4 Sociaal- emotionele veiligheid 5 Sociale ontwikkeling 5 Emotionele

Nadere informatie

Beleid basisschool Bösdael

Beleid basisschool Bösdael Pestprotocol Bösdael Onze principes: In de missie en visie van de school hebben we aangegeven dat we het van groot belang vinden dat alle mensen binnen onze school zich veilig en geborgen voelen. We hebben

Nadere informatie

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS

DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS WWW.PESTWEB.NL DO'S EN DON'TS VOOR OUDERS Kinderen en jongeren willen je hulp, als je maar (niet)... Wat kinderen zeggen over pesten Kinderen gaan over het algemeen het liefst met hun probleem naar hun

Nadere informatie

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Het doel van het pestprotocol is: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Anti-pestprotocol. We werken samen aan een goede sfeer op school. Catharinaschool Wellerlooi

Anti-pestprotocol. We werken samen aan een goede sfeer op school. Catharinaschool Wellerlooi Anti-pestprotocol We werken samen aan een goede sfeer op school Catharinaschool Wellerlooi Inleiding De Catharinaschool wil haar kinderen een veilig pedagogisch klimaat bieden. Wij streven ernaar dat de

Nadere informatie

Samen zijn we SBO Horizon. Hoe we omgaan met elkaar op school

Samen zijn we SBO Horizon. Hoe we omgaan met elkaar op school Samen zijn we SBO Horizon Hoe we omgaan met elkaar op school 2 3 Fijn dat u dit leest. In dit boekje vertellen we hoe we met elkaar omgaan op SBO Horizon. Samen zijn we SBO Horizon Bij ons op school hebben

Nadere informatie

Durft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen??

Durft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen?? 1 Durft jouw kind zichzelf te zijn en voor zichzelf op te komen?? Kinderen opvoeden, adviseren en ondersteunen is een hele taak dat veel ouders best lastig vinden. Als ouder wil je je kind beschermen en

Nadere informatie

Protocol. Pestprotocol

Protocol. Pestprotocol Pestprotocol Algemeen Dit pestprotocol heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels en afspraken zichtbaar

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

BIJLAGEN Pestprotocol

BIJLAGEN Pestprotocol BIJLAGEN Pestprotocol Basisschool De Horizon -Versie 1-02-02-2014 Ouderbladzijde: Wat verstaan we onder pesten? Wat is het verschil tussen plagen en pesten. Plagen is : Pesten is : onschuldig - met opzet

Nadere informatie

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen

Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Opgroeien met ziekte en zorg. Training voor professionals

Opgroeien met ziekte en zorg. Training voor professionals Opgroeien met ziekte en zorg Training voor professionals Wat is jouw kracht? Aanleiding 2BeCool wil jonge mantelzorgers in beeld brengen en passende ondersteuning bieden. Jonge mantelzorgers vallen nauwelijks

Nadere informatie

Dit PESTPROTOCOL heeft als doel:

Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Dit PESTPROTOCOL heeft als doel: Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen

Nadere informatie

Folder TIPS VOOR DIPS

Folder TIPS VOOR DIPS Folder TIPS VOOR DIPS OMGAAN MET SOMBERHEID Page 1 of 5. Een periode van veel veranderingen In de puberteit, zo tussen de 12 en 18 jaar, sta je als jongere voor veel uitdagingen, zoals het bepalen van

Nadere informatie

Totaal alle scholen. schoolinzicht. Algemeen. Gezondheid. 87 % gezondheid kind goed tot heel goed

Totaal alle scholen. schoolinzicht. Algemeen. Gezondheid. 87 % gezondheid kind goed tot heel goed schoolinzicht Algemeen 35 3 25 2 15 1 5 Jongen Meisje Nederlands niet-nederlands* 268 28 nieuw samengesteld gezin eenoudergezin overig 429 25 94 Alle in het gezin aanwezige ouders zijn laag opgeleid ()

Nadere informatie

INSCHATTING VAN RELATIECONFLICTEN 1

INSCHATTING VAN RELATIECONFLICTEN 1 INSCHATTING VAN RELATIECONFLICTEN 1 Doel Doel is om bij de start van relatiebegeleiding deze vragenlijst af te nemen om een zicht te krijgen over waar de conflicten zitten maar ook om partnergeweld te

Nadere informatie

De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest.

De piek van het pesten ligt tussen 10 en 14 jaar, maar ook in lagere en hogere groepen wordt gepest. PESTPROTOCOL Pesten komt helaas op iedere school voor> Het is een probleem dat we onder ogen zien en op onze school serieus aanpakken. De manier waarop dat gebeurt, wordt beschreven in dit protocol. Het

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Pesten. Christa van Diepen, Sociaal verpleegkundige JGZ

Pesten. Christa van Diepen, Sociaal verpleegkundige JGZ Pesten Christa van Diepen, Sociaal verpleegkundige JGZ Verschil pesten en plagen Plagen: over en weer Pesten: Systematisch Macht onmacht Steeds dezelfde slachtoffer Moeite met verdedigen Lichamelijk

Nadere informatie

Voel je veilig of: je-mag-niet-pesten-protocol. CHR. BASISSCHOOL De Kraanvogel

Voel je veilig of: je-mag-niet-pesten-protocol. CHR. BASISSCHOOL De Kraanvogel Voel je veilig of: je-mag-niet-pesten-protocol CHR. BASISSCHOOL De Kraanvogel Inleiding Pesten is een wezenlijk en groot probleem. Pestgedrag is schadelijk tot zeer schadelijk voor kinderen, zowel voor

Nadere informatie

1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving

1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving Pedagogisch Beleidsplan 1.1. Het creëren van een veilige en vertrouwde omgeving Een veilige en vertrouwde omgeving is de basis van waaruit een kind zich kan gaan ontwikkelen. Het is dus belangrijk dat

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie Achtergrondinformatie opdracht 1, module 2, les 7 Vriendschappen Vriendjes spelen een belangrijke rol in het leven van een kind. Kinderen spelen met elkaar en maken plezier. En vriendjes leren van elkaar.

Nadere informatie

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen.

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen. Onderbouwrapport In het onderbouwrapport waarderen wij alle genoemde aspecten ten opzichte van de leeftijd. Een waardering wordt uitgedrukt in een cijfer. U kunt via de beknopte omschrijvingen in het rapport

Nadere informatie

Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit

Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit Het is belangrijk dat de begeleiding rond omgangsvormen, weerbaarheid en seksualiteit

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Doelstellingen van PAD

Doelstellingen van PAD Beste ouders, We kozen er samen voor om voor onze school een aantal afspraken te maken rond weerbaarheid. Aan de hand van 5 pictogrammen willen we de sociaal-emotionele ontwikkeling van onze leerlingen

Nadere informatie

Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011

Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Pestprotocol Jansenius de Vriesschool Juni 2011 Doelstelling Alle leerlingen moeten zich in hun basisschoolperiode vrij en veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Door regels

Nadere informatie

Pijnkliniek AZ Klina. Dr. M. Dingens Dr. B. Ickx Dr. K. Lauwers

Pijnkliniek AZ Klina. Dr. M. Dingens Dr. B. Ickx Dr. K. Lauwers Dr. M. Dingens Dr. B. Ickx Dr. K. Lauwers Pijnkliniek AZ Klina Augustijnslei 100 2930 Brasschaat Secretariaat Pijnkliniek bereikbaar: elke werkdag tussen 9u en 13u en tussen 14u en 17u, behalve woensdagnamiddag,

Nadere informatie

Er is geen slachtoffer en dader; beide partijen zijn even sterk. Plagen kan de sociale weerstand van kinderen vergroten. Vaak speelt humor een rol.

Er is geen slachtoffer en dader; beide partijen zijn even sterk. Plagen kan de sociale weerstand van kinderen vergroten. Vaak speelt humor een rol. PESTPROTOCOL Doel Alle kinderen moeten zich in hun basisschoolperiode veilig kunnen voelen, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen Door regels en afspraken zichtbaar te maken kunnen kinderen en volwassenen,

Nadere informatie

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen +

JEUGDIGEN. Hulp na seksueel misbruik. vooruitkomen + > vooruitkomen + Hulp na seksueel misbruik JEUGDIGEN Heb jij seksueel misbruik meegemaakt of iemand in jouw gezin, dan kan daarover praten helpen. Het kan voor jou erg verwarrend zijn hierover te praten,

Nadere informatie

JANUARI / FEBRUARI 2014 CITO TOETSEN

JANUARI / FEBRUARI 2014 CITO TOETSEN CITO TOETSEN We zijn natuurlijk erg benieuwd of onze inzet en de inzet van u en uw kinderen met betrekking tot het speerpunt Taal al vruchten begint af te werpen. Tijdens de oudergesprekken op 24 februari

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat

Nadere informatie

Peuters: lief maar ook wel eens lastig

Peuters: lief maar ook wel eens lastig Peuters: lief maar ook wel eens lastig Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en

Nadere informatie

Tactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker

Tactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Informatie, advies en hulp Alcohol, drugs, medicijnen, gamen, gokken Bianca Swart Preventiewerker Preventie basisonderwijs

Nadere informatie

CONCEPT PESTPROTOCOL SBO DE BALANS

CONCEPT PESTPROTOCOL SBO DE BALANS CONCEPT PESTPROTOCOL SBO DE BALANS Reina Bos en Henk Versteeg 0 Inhoudsopgave: 1. Pesten op school: Hoe gaan wij er mee om? 2. Algemene voorwaarden 3. Hoe willen wij daar op De Balans mee omgaan? 4. Uitgangspunten

Nadere informatie

Op De Schuthoek weten we hoe het hoort, daar doet niemand iets wat een ander stoort.

Op De Schuthoek weten we hoe het hoort, daar doet niemand iets wat een ander stoort. Pestprotocol Pestprotocol o.b.s. De Schuthoek Ieder kind heeft liefde en begrip nodig voor de volledige en harmonische ontplooiing van zijn persoonlijkheid. Beginsel 6 van de Universele Verklaring van

Nadere informatie

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!-

BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- -! BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- Lezen? ja graag! Kinderen lezen tegenwoordig veel minder, vinden lezen lastig of beginnen er niet eens aan. Misschien lijkt het lezen van een boek teveel op een schoolopdracht,

Nadere informatie