Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels"

Transcriptie

1 Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Christel van Helvoirt medewerker Gezondheidsbevordering GGD Hart voor Brabant

2 Bovenbouw: Onderbouw:

3 Buzzen met je buur 3c Bespreek met diegene die vóór of achter u zit de volgende twee vragen: 1. Hoe bent u vroeger opgevoed omtrent seksualiteit? 2. Van wie heeft u seksuele voorlichting gekregen?

4 Waar denken jullie aan bij de seksuele ontwikkeling van kinderen?

5 Gevoelens Veiligheid Communicatie Voortplanting Gezondheid Kennis Cultuur & religie Sociale omgeving Normen en waarden Relaties Sociale vaardigheden Weerbaarheid Etc

6 Informatie geven: Voorbereiding puberteit Juiste informatie Omgaan met beelden uit de media filmpje photoshoppen Grenzen leren aangeven Respect hebben voor elkaar Normen en waarden

7 een gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen, waarin ze leren verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit en seksualiteit op een veilige, prettige en gewenst manier leren beleven, met respect voor zichzelf en de ander

8 Seksuele en relationele opvoeding: een taak voor school en ouders! Wat vinden jullie?

9 Kerndoelen Primair Onderwijs Kerndoel: 38: De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit in de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.

10 Informatie voor ouders

11 De seksuele en relationele ontwikkeling begint vanaf een jaar of 7 Waar of niet waar?

12 Baby s Ontdekken de wereld door hun zintuigen. Eigen lichaam ontdekken door kijken en voelen. Toevallig aanraken van de geslachtsdelen. Baby s houden van knuffelen dat geeft ze een veilig gevoel.

13 Peuters zijn nieuwsgierig naar hun eigen lichaam en dat van andere kinderen 3-4 jaar: taalontwikkeling: vieze woordjes

14 Welke woorden gebruiken jullie thuis? En op school?

15 Regels leren Spelen & imiteren

16 Je kind van 5 is met een vriendje (ook 5 jaar) aan het spelen. Je treft ze aan op zolder in hun blootje. Ze spelen doktertje. Wat zeg / doe je?

17 Doktertje spelen en aan/uit kleed spelletjes horen bij de ontwikkeling van jonge kinderen, spreek wel met kinderen af: Als je geen zin hebt, hoef je niet mee te spelen Doe niets tegen je eigen zin of die van een ander Stop niets in gaatjes (mond, oor, neus, billen) Doe elkaar geen pijn Ondergoedregel

18 Hoe komt een baby in de buik? Ontwikkelen van rolpatronen

19 Je zoon van zeven is bezig met een werkstuk voor school. Hij gebruikt het internet om informatie te vinden. Zijn werkstuk gaat over Hoe ga je hier mee om?

20 Jongens en meisjes vinden samen spelen spannend Vergelijken met anderen verliefd Spannende plekjes

21 Je vindt dat je kind de leeftijd heeft om meer te weten over voortplanting. Hij/zij wil er zelf nog niets over horen. Wat doe je?

22 Schaamte Eerste keer verkering

23 Nieuwsgierig naar seks Veranderend lichaam Onzeker

24 Je zoon van 11 krijgt van een vriend, via whatsapp, een pornografische foto doorgestuurd. Wat zeg/ doe je?

25

26

27 1. Wederzijdse toestemming 2. Vrijwilligheid 3. Gelijkwaardigheid 4. Passend bij leeftijd 5. Passend bij de situatie 6. Zelfrespect

28 Ze zijn er vroeg bij tegenwoordig! Klopt dit beeld? De gemiddelde leeftijd van de eerste keer is?

29 Wat doet de school tijdens de Week van de Lentekriebels?

30 In alle groepen iedere dag een les. sociaal-emotionele ontwikkeling Voorbeelden van lessen: - Bij mij thuis - Ik vind het fijn bij jou - Wie vind ik speciaal? - Zullen we vrienden zijn? - Relaties, verliefdheid

31 Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Voorbeelden van lessen: - Wie ben ik? - Wat voel ik? - Dit ben ik. - Jongens en meisjes in de puberteit

32 Seksuele weerbaarheid Voorbeelden van lessen: - Prettige en niet prettige aanrakingen - Ja, nee of twijfelgevoel - Hoe zeg ik ja of nee - Grensoverschrijdend gedrag

33 Voortplanting en gezinsvorming Lessen: - Hoe ben ik geboren? - Het ontstaan van een baby - Voortplanting - Seks wat is dat?

34 Vijfde dag Eigen invulling: - Expressieopdracht. - Les uitdiepen - Gastspreker

35

36 Materialen

37 Beantwoord vragen Gebruik een gebeurtenis Kies een geschikt moment Stel je kind vragen Gebruik een boek, brochure, website Wat zou je doen als. Gebruik humor U hoeft niet meteen alles te weten U bent het voorbeeld voor uw kind

38 Vertel: hoe ze hun grenzen duidelijk kunnen maken wie ze kunnen vertrouwen wat veilige of onveilige situaties zijn dat vervelende geheimen hebben niet fijn is dat erover praten beter is en ze bij jou terecht kunnen!

39 Seks op internet is niet echt Leer grenzen aangeven Maak afspraken Kijk mee Filter

40 Brochures voor ouders Te bestellen/ downloaden via de webwinkel van boekenlijst

41

42 Vragen? Leerkracht Jeugdverpleegkundige GGD Bedankt voor uw aandacht!

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding op school en thuis Naam Christel van Helvoirt GGD Hart voor Brabant Waar denken jullie aan bij seksualiteit? Gevoelens Veiligheid

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels Relationele en seksuele opvoeding, op school en thuis Anja Sijbranda GGD Hart voor Brabant Programma Waarom relationele en seksuele vorming? Wat doet school?

Nadere informatie

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland) Programma 1. Seksuele ontwikkeling van kinderen en jongeren 2. Criteria om normaal

Nadere informatie

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk! In de les praten over relaties en seksualiteit Hoe maak je het makkelijk en leuk! Hoe kunt u leerlingen ondersteunen en leert u hen verantwoorde keuzes te maken op het gebied van relaties en seksualiteit?

Nadere informatie

Ouderavond lijf & relaties

Ouderavond lijf & relaties Ouderavond lijf & relaties Robert van der Gaag info@one2know.nl 0611003414 Voorstellen Ervaring Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen, mondzorg en mediawijsheid Kinderen Wie heeft

Nadere informatie

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik Groep 1 Les 1: Wie ben ik De leerlingen kennen hun eigen lichaam De leerlingen krijgen inzicht in de overeenkomsten en verschillen in lichaamskenmerken De leerlingen

Nadere informatie

Seksualiteit en seksuele ontwikkeling

Seksualiteit en seksuele ontwikkeling Seksualiteit en seksuele ontwikkeling Platform Smith Magenis syndroom 15 november 2014 - Leusden Yvonne Stoots Vanmiddag Seksualiteit Seksuele ontwikkeling Begeleiding bij seksuele ontwikkeling Seksualiteit

Nadere informatie

ROB dag: Geef ze de ruimte!

ROB dag: Geef ze de ruimte! ROB dag: Geef ze de ruimte! Workshop Júf, Sophie en Sem zijn in dezelfde wc gaan plassen! Nel Hendriks Uit de actualiteit: de voorbibs. En ook actueel: https://www.123zing.nl/lentekriebels.html Methodes:

Nadere informatie

Voorstellen R E LA T I E S E N S E K S U A L I T E I T Mariette Haak Gezondheidsbevorderaar GGD HM mhaak@ggdhm.nl Aandachtsgebieden Gezonde school, genotmiddelen, seksualiteit, voeding, bewegen en mondzorg

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema

Nadere informatie

Seksuele Vorming en weerbaarheid

Seksuele Vorming en weerbaarheid Seksuele Vorming en weerbaarheid Workshop Orion Event woensdag 13 maart 2019 Van Koetsveldschool- ZML-Amsterdam (van pionier naar excellent) Even voorstellen.. Presentatie: Urmila Munshi Leerkracht Van

Nadere informatie

Seksuele vorming: gave (op-)gave

Seksuele vorming: gave (op-)gave Seksuele vorming: gave (op-)gave De Wegwijzer Oosterwolde, 28 januari 2016 Mieneke Aalberts-Vergunst Programma Introductie Stellingen De wereld om ons heen Onze opvoeding Seksualiteit Het Bijbelse beeld

Nadere informatie

Resultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf.

Resultaten onderzoek Rutgers i.s.m. het NOS Jeugdjournaal 2016 Samenvatting. Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf. Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, maart 2016 Auteur: Hanneke de Graaf BIC

Nadere informatie

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen?

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Korte kennismaking Wat dragen ouders bij? Presentatie Stelling Presentatie Opdracht Voorbeeld opzet cursus en afsluiting

Nadere informatie

PROEFLES. Lesmethode voor relationele en seksuele vorming voor het primair onderwijs GROEP 3/4 GROEP 5/6 GROEP 7/8

PROEFLES. Lesmethode voor relationele en seksuele vorming voor het primair onderwijs GROEP 3/4 GROEP 5/6 GROEP 7/8 PROEFLES Lesmethode voor relationele en seksuele vorming voor het primair onderwijs GROEP 1/2 GROEP 3/4 GROEP 5/6 GROEP 7/8 OVER DE LESMETHODE VEILIGWIJS Bedankt voor het aanvragen van de Veiligwijs proefles.

Nadere informatie

Seksuele opvoeding van kinderen. 6-9 jaar. Kenniscentrum seksualiteit

Seksuele opvoeding van kinderen. 6-9 jaar. Kenniscentrum seksualiteit Seksuele opvoeding van kinderen 6-9 jaar Kenniscentrum seksualiteit 02 03 Seksuele ontwikkeling Kinderen groeien niet alleen in de lengte, ze groeien ook in hun seksualiteit. Dat doen ze tijdens hun hele

Nadere informatie

Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met ouders

Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met ouders Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met Sanna Maris (Rutgers) & Tim Micklinghoff (CED-Groep) Welkom! Seksuele opvoeding: verschillende petten Ouderbetrokkenheid: verschillende vormen Ouderbetrokkenheid:

Nadere informatie

De seksuele ontwikkeling. van kinderen (0 tot 18 jaar)) en wat ouders kunnen doen

De seksuele ontwikkeling. van kinderen (0 tot 18 jaar)) en wat ouders kunnen doen De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar)) en wat ouders kunnen doen Seksuele opvoeding gaat over meer dan alleen seksualiteit De seksuele ontwikkeling van kinderen en wat ouders kunnen doen

Nadere informatie

Pedagogisch beleid Omgaan met lichamelijkheid en seksualiteit op kindercentra

Pedagogisch beleid Omgaan met lichamelijkheid en seksualiteit op kindercentra Pedagogisch beleid Omgaan met lichamelijkheid en seksualiteit op kindercentra Inleiding In dit beleid worden de uitgangspunten en de richtlijnen vastgesteld en handvatten geboden aan pedagogisch medewerkers

Nadere informatie

Nieuwsbrief 15 mrt 2019 t/m 22 mrt 2019

Nieuwsbrief 15 mrt 2019 t/m 22 mrt 2019 Nieuwsbrief 15 mrt 2019 t/m 22 mrt 2019 19 maart Studiedag (groep 1 t/m 8 vrij) 25 maart Schoolfotograaf Nisanur en Ifan 29 maart Groep 2 vrij Iedereen heeft heerlijk kunnen genieten van de vakantie en

Nadere informatie

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode:

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Thema's per klas die aangeboden worden in de methode: Groep 1-2 Hierbij zijn de kinderen bezig met specifieke lichaamskenmerken van zichzelf en van anderen. Ook gaan ze op zoek naar onderlinge overeenkomsten.

Nadere informatie

Nieuwsbrief. Info. Activiteiten. Schrijf je in voor het zwemtoernooi op zondag 5 maart! NIEUWE BAAN JUFFROUW SASKIA ZWEMTOERNOOI

Nieuwsbrief. Info. Activiteiten. Schrijf je in voor het zwemtoernooi op zondag 5 maart! NIEUWE BAAN JUFFROUW SASKIA ZWEMTOERNOOI O B S B I B I T M i l l i n g e n s t r a a t 8 5 0 4 5 J A T I L B U R G 013-5 7 1 1 0 5 5 E m a i l : o b s. b i b i t @ o p m a a t - s c h o l e n. n l Nieuwsbrief J a a r g a n g 5 n r : 1 7 S c h

Nadere informatie

Tips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit

Tips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit Utrecht, januari 2018 Tel. (030) 231 34 31 Rutgers 2018 www.seksuelevorming.nl/weekvandelentekriebels Tips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit 1 Algemene tips bij seksuele

Nadere informatie

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit Menukaart Gezonde basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit : Plaats: Locatie: Contactpersoon: Telefoonnummer: E-mailadres: Datum invullen: Inhoud: Om op een effectieve manier invulling te geven aan gezondheidsthema

Nadere informatie

Op het Prikbord. Nieuwsbrief cbs De Wegwijzer www.wegwijzerzeist.nl

Op het Prikbord. Nieuwsbrief cbs De Wegwijzer www.wegwijzerzeist.nl Op het Prikbord Nieuwsbrief cbs De Wegwijzer www.wegwijzerzeist.nl Prikbord 15, 17 juni 2014 Kind op maandag: Help, ik ben boos! Saul weet dat God hem als koning heeft verworpen. Hij is onzeker en heeft

Nadere informatie

De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen

De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen Wat kun je doen als je vader of moeder bent? Je kunt je kinderen helpen bij hun seksuele ontwikkeling. Als ze klein zijn

Nadere informatie

Utrecht, maart Rutgers Arthur van Schendelstraat MJ Utrecht Postbus GA Utrecht

Utrecht, maart Rutgers Arthur van Schendelstraat MJ Utrecht Postbus GA Utrecht Arthur van Schendelstraat 696 3511 MJ Utrecht Postbus 9022 3506 GA Utrecht +31(0)30 231 34 31 office@rutgers.nl www.rutgers.nl www.rutgers.international Utrecht, maart 2017 BIC ABNA NL 2A IBAN NL18 ABNA

Nadere informatie

Ik ben verliefd. Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen

Ik ben verliefd. Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen Kriebels in je buik Ik ben verliefd 1 Ik ben verliefd Groep 4 50 min Begrippen Verliefd, lief, leuk, gevoelens, verkering, vriendschap, diversiteit, homoseksualiteit, homoseksueel, lesbisch, seksuele diversiteit

Nadere informatie

mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG

mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Hoe verloopt de seksuele ontwikkeling?... 3 3. Visie SKSG over omgaan met seksualiteit... 4 3.1. Omgeving... 5 3.2. Pedagogisch klimaat...

Nadere informatie

Sanderijn van der Doef KLEINE MENSEN, GROTE GEVOELENS

Sanderijn van der Doef KLEINE MENSEN, GROTE GEVOELENS Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Sanderijn van der Doef KLEINE MENSEN, GROTE GEVOELENS De seksuele opvoeding van kinderen van 0 tot 12 jaar Uitgeverij Ploegsma Amsterdam

Nadere informatie

Seksuele ontwikkeling van kinderen. 0-18 jaar. Kenniscentrum seksualiteit

Seksuele ontwikkeling van kinderen. 0-18 jaar. Kenniscentrum seksualiteit Seksuele ontwikkeling van kinderen 0-18 jaar Kenniscentrum seksualiteit 02 03 Als mijn kind doktertje speelt, moet ik me dan zorgen maken? Is het normaal dat mijn puber op internet op zoek gaat naar seks?

Nadere informatie

Kenniscentrum seksualiteit

Kenniscentrum seksualiteit Kenniscentrum seksualiteit ks 6 9 Se ja le ar ue op vo ed in g va n ki nd er en 02 03 Seksuele ontwikkeling Kinderen groeien niet alleen in de lengte, ze groeien ook in hun seksualiteit. Deze seksuele

Nadere informatie

Presentatie: Over de grens

Presentatie: Over de grens Presentatie: Over de grens Doel en focus WE CAN YOUNG-campagne Vergroten van seksuele en relationele weerbaarheid van jongeren. Respect hebben voor grenzen van jezelf en die van anderen Vormen van seksueel

Nadere informatie

Webinar: Jongeren met een beperking: ook seksueel beperkt? door Karen De Wilde - Sensoa

Webinar: Jongeren met een beperking: ook seksueel beperkt? door Karen De Wilde - Sensoa Webinar: Jongeren met een beperking: ook seksueel beperkt? door Karen De Wilde - Sensoa Jongeren met een beperking ook seksueel beperkt?» Wat denk je bij dit filmpje? oh help, hoe praat ik hem dat uit

Nadere informatie

Relationele en seksuele vorming Dr. Telidja Klaï

Relationele en seksuele vorming Dr. Telidja Klaï Relationele en seksuele vorming Dr. Telidja Klaï Ik volg deze webinar als Ouder Grootouder Professional (arts, leerkracht, ) Student Jongere Poll Relationele en seksuele vorming Ik vind het noodzakelijk

Nadere informatie

Relaties en seksualiteit

Relaties en seksualiteit Seksualiteit ontwikkelt zich vanaf de geboorte en is een wezenlijk onderdeel van het mens-zijn gedurende het hele leven. Seksualiteit wordt geuit en ervaren in gevoelens, gedachten, opvattingen, rollen

Nadere informatie

Op woensdag a.s. mogen de kinderen van de groepen 3 t/m 8 weer een hardgekookt ei meenemen. We spelen dan het éitje tiktoernooi.

Op woensdag a.s. mogen de kinderen van de groepen 3 t/m 8 weer een hardgekookt ei meenemen. We spelen dan het éitje tiktoernooi. 17 maart 2016 27 25 Even voorstellen Mijn naam is Marleen Witteveen. Ik ben 21 jaar en woon in Vianen. U zou mij kunnen kennen van mijn werkzaamheden als caissière bij de Coop. Dit werk blijf ik nog tot

Nadere informatie

Je Lijf, Je Lief! Lesprogramma voor het praktijkonderwijs over wensen en grenzen in relaties en seks. Rutgers: Iris Coehoorn & Sanne Veldhuis-Nikkelen

Je Lijf, Je Lief! Lesprogramma voor het praktijkonderwijs over wensen en grenzen in relaties en seks. Rutgers: Iris Coehoorn & Sanne Veldhuis-Nikkelen Je Lijf, Je Lief! Lesprogramma voor het praktijkonderwijs over wensen en grenzen in relaties en seks Rutgers: Iris Coehoorn & Sanne Veldhuis-Nikkelen GGD Amsterdam: Anne Ausema Welkom! Doel Inzicht geven

Nadere informatie

Klien van der Burgt

Klien van der Burgt 4-11-2015 Klien van der Burgt 1 Programma 4-11-2015 Klien van der Burgt 3 Normaliseren van relaties en seksualiteit Norm: onze persoonlijke en/of omgevingsnorm Normaal: wat is normaal 4-11-2015 Klien

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Inhoud onderbouw. Relaties en seksualiteit onderbouw 39

Inhoud onderbouw. Relaties en seksualiteit onderbouw 39 Inhoud onderbouw Introductie onderbouw 41 Onderwijspakket Relaties en seksualiteit 41 De algemene informatie 41 De lessen voor de onderbouw 41 Planningsformulier 41 Seksuele en relationele ontwikkeling

Nadere informatie

Seksueel grensoverschrijdend gedrag

Seksueel grensoverschrijdend gedrag Kriebels in je buik Seksueel grensoverschrijdend gedrag 1 Seksueel grensoverschrijdend gedrag Groep 8 90 min Begrippen Seksuele grensoverschrijding, seksueel misbruik, vertrouwenspersoon, veilig thuis

Nadere informatie

Kenniscentrum seksualiteit

Kenniscentrum seksualiteit Kenniscentrum seksualiteit ks ue 0 18 Se ar on ja le tw ik ke lin g va n ki nd er en 02 03 Als mijn kind doktertje speelt, moet ik me dan zorgen maken? Is het normaal dat mijn puber op internet op zoek

Nadere informatie

Prettige en niet prettige aanrakingen

Prettige en niet prettige aanrakingen Kriebels in je buik Prettige en niet prettige aanrakingen 1 Prettige en niet prettige aanrakingen Groep 3 50 min Begrippen Prettig, onprettig, dwingen, overhalen, grenzen aangeven, hulp bij problemen,

Nadere informatie

Seksuele en relationele vorming, thuis en op school.

Seksuele en relationele vorming, thuis en op school. Seksuele en relationele vorming, thuis en op school. Graag wil ik vanavond eerst aandacht geven in mijn lezing aan seksuele en relationele vorming thuis. Jullie, als ouders, hebben daar gelukkig de belangrijkste

Nadere informatie

Datum Activiteit Waar Tijdstip 5 maart Start paaseitjes-actie

Datum Activiteit Waar Tijdstip 5 maart Start paaseitjes-actie VOORAF We zullen allemaal terugkijken op onze eigen manier naar de krokusvakantie! De één praat over de kou, de gure wind en heeft zich vooral in huis vermaakt, terwijl de ander niet kon wachten tot de

Nadere informatie

Flyer relaties en seksualiteit

Flyer relaties en seksualiteit Inleiding Kinderen komen dagelijks via de media, ervaringen thuis of op straat in aanraking met positieve en negatieve aspecten van relaties en seksualiteit. Logisch dat ze daar op school over vertellen

Nadere informatie

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO

THEMA KERN SUBKERN INHOUDEN DIT DOEN WIJ AL DIT WILLEN WIJ DOEN SEO SEO Zelf Gevoelens Beschrijven welke gevoelens ik ervaar. Beschrijven welke gevoelens ik wel en niet begrijp. Omgaan met gevoelens en beschrijven hoe mijn reactie op gevoelens afhangt van het soort gevoel

Nadere informatie

Kalender. Kalender. Parkeren. Overblijven

Kalender. Kalender. Parkeren. Overblijven Kalender Kalender 20 februari Oudergesprekken Gr. 1 t/m 7 25 februari Oudergesprekken Gr. 1 t/m 7 27 februari Rapporten mee naar huis Gr. 1 t/m 7 28 februari Carnavals-viering Alle groepen 3 mrt t/m 7

Nadere informatie

E Grenzen. E1 Niet zomaar meegaan 3 E2 Privé 8 E3 Grenzen in aanraken 13 E4 Ja en nee 19 E5 Fijne en vervelende geheimen 25

E Grenzen. E1 Niet zomaar meegaan 3 E2 Privé 8 E3 Grenzen in aanraken 13 E4 Ja en nee 19 E5 Fijne en vervelende geheimen 25 E Grenzen E1 Niet zomaar meegaan 3 E2 Privé 8 E3 Grenzen in aanraken 13 E4 Ja en nee 19 E5 Fijne en vervelende geheimen 25 E2 Privé Doelen Weet wat privéplekken op zijn lichaam zijn Weet bij wie je bloot

Nadere informatie

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis

Lesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.

Nadere informatie

Workshop Orion Event 14 maart 2018

Workshop Orion Event 14 maart 2018 Workshop Orion Event 14 maart 2018 Seksuele vorming, samen met ouders Sandra Zaal, gz-psycholoog/seksuoloog i.o. szaal@cordaan.nl Simone Kuiper, coördinerend begeleider skuiper@cordaan.nl Even voorstellen

Nadere informatie

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf. RV1.1 RV1.2 RV1.3 RV1.4 Ontdekken dat iedereen uniek is. Ik heb door dat iedereen

Nadere informatie

Week van de Lentekriebels

Week van de Lentekriebels Week van de Lentekriebels De projectweek Week van de Lentekriebels, georganiseerd door Rutgers WPF samen met alle GGD-en in Nederland, bestaat dit jaar 10 jaar. Tijdens het project geven basisscholen in

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 3. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 1. Leskatern 3. Geschikt voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 1 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Geschikt voor praktijkonderwijs Basis - Kader Seksualiteit INLEIDING Aan het begin van het voortgezet onderwijs verandert er

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Relaties

Werkstuk Levensbeschouwing Relaties Werkstuk Levensbeschouwing Relaties Werkstuk door een scholier 2503 woorden 3 maart 2008 6,6 10 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1 Wie versiert wie? De jongen het meisje? Andersom? Of kan het beide?

Nadere informatie

Seksuele opvoeding van kinderen. 0-6 jaar. Kenniscentrum seksualiteit

Seksuele opvoeding van kinderen. 0-6 jaar. Kenniscentrum seksualiteit Seksuele opvoeding van kinderen 0-6 jaar Kenniscentrum seksualiteit Seksuele ontwikkeling Kinderen groeien niet alleen in de lengte. Ze groeien ook in hun seksualiteit. Dat doen ze tijdens hun hele jeugd

Nadere informatie

Lesmethode Seksualiteit en Weerbaarheid. Module 1 What s Love

Lesmethode Seksualiteit en Weerbaarheid. Module 1 What s Love Lesmethode Seksualiteit en Weerbaarheid Module 1 What s Love 3.1 Seksualiteit en mijn brein Schrijf op: Genesis 1: 21-24. LES 3 Schrijf in eigen woorden op waarom de werking van plakband lijkt op seksualiteit:

Nadere informatie

SEKSUELE VORMING EN DIVERSITEIT

SEKSUELE VORMING EN DIVERSITEIT BURGERSCHAP SEKSUELE VORMING EN DIVERSITEIT onderdeel van het burgerschapsplan 2016 INHOUD 1.0 DOEL ALGEMEEN 1.1 Bevorderen burgerschap 1.2 Gelijke behandeling en discriminatie 1.3 Volwaardig burger 2.0

Nadere informatie

NIEUWS. Nieuwsbrief 9-8 maart 2019

NIEUWS. Nieuwsbrief 9-8 maart 2019 jongeren geen of minder risico s nemen, als ze 3 bijtjes eenmaal gaan experimenteren met seksuele relaties. Relationele en seksuele vorming binnen het basisonderwijs omvat meer dan alleen informatie over

Nadere informatie

Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap. Fien Lannoye & Jef Scheirlinck

Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap. Fien Lannoye & Jef Scheirlinck Seksuele ontwikkeling van kinderen stap voor stap Fien Lannoye & Jef Scheirlinck Programma 1. Seksualiteit en kinderen 2. Seksuele ontwikkeling van kinderen 3. Inschatten en reageren op seksueel gedrag

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Wat gebeurt er met je als je een leuk meisje of jongen tegenkomt. Je vindt de ander leuk en misschien word je wel verliefd. Dan wil je heel vaak bij hem of bij

Nadere informatie

Hoe komt die baby in je buik? Seksuele opvoeding van kinderen tussen 0 en 6 jaar

Hoe komt die baby in je buik? Seksuele opvoeding van kinderen tussen 0 en 6 jaar Hoe komt die baby in je buik? Seksuele opvoeding van kinderen tussen 0 en 6 jaar 1 Seksuele ontwikkeling Kinderen groeien niet alleen in de lengte. Ze groeien ook in hun seksualiteit. Dat doen ze tijdens

Nadere informatie

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid PRODUCTENGIDS Seksuele gezondheid SEKSUELE GEZONDHEID BELANGRIJK? JAZEKER! Een aantal feiten* op een rij: Seksueel actieve jongeren communiceren onvoldoende over gebruik van condooms. Een kleine groep

Nadere informatie

In de Kring. Naar ons idee is het filmpje dan ook goed gelukt, spontaan en dynamisch. Bij deze nog even de link voor de mensen die de uitzending

In de Kring. Naar ons idee is het filmpje dan ook goed gelukt, spontaan en dynamisch. Bij deze nog even de link voor de mensen die de uitzending In de Kring. Jaargang 19, nummer 10 Datum 17 maart 2016 Meer info op: www.obsdekring.nl Maak deze kenbaar bij de groepsleerkracht van uw zoon of dochter of middels de onderstaande reactiemogelijkheid bij

Nadere informatie

Webinar 5 maart Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties?

Webinar 5 maart Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties? Webinar 5 maart 2018 Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties? Opbouw webinar Seksuele ontwikkeling Relaties en seksualiteit bij jongeren + jongeren aan het woord Praten over

Nadere informatie

SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming

SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming SO ZML Leerlijn Seksuele Vorming INLEIDING Fasen in de regulier verlopende seksuele ontwikkeling Baby s (0 en 1 jaar; ontdekken) zijn louter gericht op het ervaren van zintuigen. Door te voelen, te luisteren,

Nadere informatie

Welke rol heeft de school bij een gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen?

Welke rol heeft de school bij een gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen? Welke rol heeft de school bij een gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen? Kiki op den Camp, MSc Junior onderzoeker - unit Seksuele Gezondheid GGD Zuid Limburg Taak van de school Scholen zijn verplicht

Nadere informatie

Seksualiteit. Seksualiteit

Seksualiteit. Seksualiteit Seksualiteit Seksualiteit Seksualiteit hoort bij het leven. Het is een breed verschijnsel dat genot, spanning, ontspanning en plezier kan geven. Dit lukt alleen als je er eerlijk en open tegenover kunt

Nadere informatie

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje Wiekslag Speciaal Vanuit het kamertje Uw dochter van vijf vraagt hoe baby's in een buik komen. Uw zoontje van vier laat trots zijn stijve piemeltje zien. Uw 9-jarige moet er ineens niet meer aan denken

Nadere informatie

Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit

Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit Colofon Titel: Draaiboek voor een ouderavond over relaties en seksualiteit Oorspronkelijke uitgave: NIGZ, 2006 Auteurs: Illustraties: Vormgeving:

Nadere informatie

Jongens & meisjes, snap jij het?

Jongens & meisjes, snap jij het? Les 2 Jongens & meisjes, snap jij het? We gaan het hebben over seksuele wensen en -grenzen. Wat de één normaal vindt om te doen, kan voor de ander verre van normaal zijn. Dat wordt ook bepaald door wat

Nadere informatie

Schooljaar 2015/2016 Uitgave 26 24-03-2016

Schooljaar 2015/2016 Uitgave 26 24-03-2016 Agenda 28 maart t/m Vrijdag 1 april 4 april Donderdag 7 april Dinsdag 12 april 13 april 18 april 18 april Dinsdag 19 april 20 april Donderdag 21 april Vrijdag 22 april 9 mei 11 mei Paasvakantie Alle kinderen

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april 2006 7 517 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Ontwikkeling van een kleuter 4 t/m 6 jaar. Cognitieve ontwikkeling. Als het kind naar een basisschool gaat

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 2 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Ont wikkeld voor praktijkonderwijs Basis - Kader INLEIDING Seksualiteit Jongeren zijn veel bezig met relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

Praten met je kind over seksualiteit

Praten met je kind over seksualiteit Informatie voor ouders van kinderen van 10 tot 14 jaar Praten met je kind over seksualiteit Lastig en spannend! Seks? Is mijn kind daar al aan toe? Wanneer begin je erover? Wacht je vragen af? Hoe breng

Nadere informatie

Doelen relationele vorming

Doelen relationele vorming Doelen relationele vorming RV 1 Kinderen hebben vertrouwen in zichzelf RV 1.1. Ontdekken dat ieder uniek is. RV 1.2. Zich bewust worden van hun eigen kwetsbaarheid en ermee kunnen omgaan. RV 1.3. Eigen

Nadere informatie

Seksuele opvoeding. S. Lalić Alle locaties

Seksuele opvoeding. S. Lalić Alle locaties S. Lalić Alle locaties informatie@unikidz.nl 1 Voorwoord Wij vinden het belangrijk dat kinderen zich ontwikkelen. Hierbij hoort ook de seksuele ontwikkeling. Het is belangrijk dat kinderen lichaamsbesef

Nadere informatie

Lichamelijke ontwikkeling

Lichamelijke ontwikkeling Lichamelijke ontwikkeling Ik ben een jongen en jij bent een meisje (eerste graad) Kinderen worden zich bewust van de lichamelijke verschillen en overeenkomsten tussen jongens en meisjes. Kinderen worden

Nadere informatie

DE STROOM. Informatieblaadje Basisschool de Beerze

DE STROOM. Informatieblaadje Basisschool de Beerze DE STROOM JAARGANG 3 NUMMER 23 3 MAART 2016 Informatieblaadje Basisschool de Beerze Inhoud: Bezoek van een schrijfster De grote rekendag Week van de Lentekriebels Boomfeestdag groepen 5/6 en 6 Agenda en

Nadere informatie

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo?

Les 1. Wensen & Grenzen. Praten over seks... Hoe en hoezo? Les 1 Wensen & Grenzen Praten over seks... Hoe en hoezo? In deze eerste les wordt het thema 'Seksueel gedrag' geïntroduceerd. Het is aan jou als mentor / docent om te bepalen of de sfeer in de groep veilig

Nadere informatie

Collectief aanbod Jeugd Houten

Collectief aanbod Jeugd Houten Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining

Nadere informatie

BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken

BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken BRANDINGNIEUWS Samen doelgericht de wereld ontdekken Nieuwsbrief nr. 23 3 maart 2015 Inhoud Groenten en fruit deze week Overblijfgeld Opa- en omadag Roodvonk en waterpokken Week van de lentekriebels Herinnering

Nadere informatie

Seksuele gezondheid bij adolescenten

Seksuele gezondheid bij adolescenten Seksuele gezondheid bij adolescenten Lieve Peremans 18-3-2014 pag. 1 Seksualiteit en seksueel gedrag Seksualiteit is een wezenlijk onderdeel van het mens-zijn gedurende het ganse leven Is veel meer dan

Nadere informatie

Quickscan team primair onderwijs 2014

Quickscan team primair onderwijs 2014 Quickscan team primair onderwijs 2014 Beste leerkracht, Voor je ligt de quickscan, een manier om de zorgbehoefte van de school op het gebied van gezondheid in kaart te brengen. De resultaten van deze quickscan

Nadere informatie

Wat is seks? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Seksualiteit, seks, geslachtsgemeenschap, liefde

Wat is seks? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Seksualiteit, seks, geslachtsgemeenschap, liefde Kriebels in je buik Wat is seks? 1 Wat is seks? Groep 7 60 min Begrippen Seksualiteit, seks, geslachtsgemeenschap, liefde Benodigheden Digibord Werkblad: vragen over seks (voor ieder kind) Lesdoelen Leerlingen

Nadere informatie

Titel richtlijn Auteurs Publicatiedatum

Titel richtlijn Auteurs Publicatiedatum Titel richtlijn Auteurs Publicatiedatum Opbouw presentatie 1. Aanleiding en ontwikkeling richtlijn 2. Definities en begripsafbakening 3. Seksuele ontwikkeling kinderen 4. Seksuele ontwikkeling jongeren

Nadere informatie

Schoolkind Tips voor ouders

Schoolkind Tips voor ouders Schoolkind voor ouders Inleiding In de basisschoolperiode verandert een kind van een afhankelijke kleuter in een zelfstandige 12-jarige aan het begin van de puberteit. Ouders merken dat hun kind zich steeds

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Bloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens

Bloos je van bloot? Benodigheden. Lesdoelen. Begrippen. Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Kriebels in je buik Bloos je van bloot? 1 Bloos je van bloot? Groep 6 120 min Begrippen Bloot, naakt, privé, persoonlijk, cultuur, grenzen aangeven, respect, meisjes, jongens Benodigheden Knutselmateriaal

Nadere informatie

Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 1. Kleine mensen, grote gevoelens

Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 1. Kleine mensen, grote gevoelens Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 1 Kleine mensen, grote gevoelens Doef-Kleine mensen grote gevoelens(06)-cor.qxd 06-05-2014 10:39 Pagina 2 Doef-Kleine mensen grote

Nadere informatie

THEMA RELATIES EN SEKSUALITEIT Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA RELATIES EN SEKSUALITEIT Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld Lichamelijke ontwikkeling Lichaamsdelen beschrijven, inclusief geslachtsdelen. Verschillen beschrijven

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Mensen vinden het vaak prettig om elkaar aan te raken. Dat kan een knuffel zijn van je ouders, een vriendschappelijke stomp tijdens een stoeipartij met vrienden

Nadere informatie

Ouderavond Puberwereld

Ouderavond Puberwereld Ouderavond Puberwereld bronnen : Puberbrein binnenstebuiten en Beter omgaan met pubers Van de Brugghenschool Katwijk R van der Gaag GGD Hollands Midden Gezondheidsbevorderaar Aandachtsgebieden : genotmiddelen,

Nadere informatie

Benodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen

Benodigheden. Lesdoelen. Puberteit. Begrippen Kriebels in je buik Puberteit 1 Puberteit Groep 8 130 min Begrippen Puberteit, lichamelijke ontwikkeling, menstruatie, ongesteld, borsten, vrouwelijk geslachtsdeel, groeispurt, vagina, maandverband, tampon,

Nadere informatie