Opvoeden (in deze tijd) principes

Transcriptie

1 Opvoeden (in deze tijd) principes

2 Van hechten, veiligheid en afhankelijkheid

3 BTW vanaf wanneer noemen we een peuter, een peuter?? vanaf het moment dat ze zelf naar de wereld kunnen. tussen 1j tot 3j

4 ooit bij stilgestaan hoe afhankelijk onze kleintjes zijn? 1. Afhankelijk weinig-woorden-taal motorisch nog zwak weinig geheugen alles is nieuw! Veiligheid is zeer belangrijk! Voorspelbaarheid (structuur) wennen/ wenmogelijkheid Bekrachtigen Helpen met verwoorden/ benoemen

5 Bovenal: Een goede hechting! vertrouwen opdoen, gevoel van geliefd zijn, zich veilig voelen en geborgen, nestwarmte!

6 een duurzame emotionele band tussen kind en verzorger. Deze emotionele relatie ontwikkelt zich in het eerste levensjaar en ontplooit zich verder in de peutertijd en ook nog daarna. Wat is hechting?

7 Wat is hechting? kinderen zoeken spontaan nabijheid van vaste verzorgers Bowlby : gehecht raken is bij mensen en andere primaten ingebouwd. De beste kansen op overleving en voortplanting voor een baby liggen in de nabijheid tot de verzorger. britse psychiater - troosten beter dan laten huilen - huilen is communiceren om nabijheid! ( 50 en 60) later bevestigd! verwennen op geborgenheid is onmogelijk!

8 kinderen met hechtingsstoornissen: zoeken minder vaak troost bij hun ouders wanneer ze van slag zijn, pijn ervaren, bang zijn. Blijven zitten met hun angsten! (depressies!) zijn niet in staat hulp te vragen bij hun ouders of stellen zich zeer afhankelijk op weinig ondernemingslust in aanwezigheid van ouder, of buitensporige ondernemingslust rolomkering: kind zorgt voor de ouder voedingsproblemen ontwikkelingsachterstand weinig sociaal responsief apathie of wiegen met de romp

9 Gevolgen van onveilige gehechtheid Rusteloosheid, afleidbaarheid, aandacht zoeken, prikkelbaarheid, agressie tegenover leeftijdgenoten moeite met nauwe contacten met leeftijdgenoten De kinderen kunnen een anti-sociale gedragsstoornis ontwikkelen

10 2. groei : cognitief Kan nog niet zo goed onthouden Kan erg in eigen wereldje zitten Volop taal aan het ontwikkelen Erg nieuwsgierig wat is dat?, overal aanzitten Geen besef van oorzaak gevolg Zeer lage concentratieboog

11 van kruipen naar stappen en lopen Heeft nog veel hulp nodig! Soms erg gefrustreerd omdat hij nog niet alles kan Groeit erg snel Zindelijkheid: als ze d er aan toe zijn! 3. Groei : Motorisch

12 zindelijkheid: niet te vroeg dwingen! tot 12 maanden: plassen en poepen is een reflex! vanaf 12: bewuster op gang brengen of stoppen vanaf 18 maanden: toenemende interesse, bvb kijken bij anderen

13 zindelijkheid: niet te vroeg dwingen! Zal uiteindelijk zindelijk worden tussen 2 en 5 jaar. Het moet kunnen voelen dat het pipi of kaka moet doen! Nachtelijke zindelijkheid volgt enkele maanden na overdag: als de sluitspier voldoende geoefend is.

14 4. Groei : Emotioneel Heeft zijn gevoelens niet onder controle koppigheid Driftbuien Angst Scheidingsangst Nood aan veiligheid Nood aan structuur, voorspelbaarheid

15 scheidingsangst begint rond 8 à 10 maand en kan enige tijd aanhouden. Ook nog in de kleutertijd en daarna kan het opduiken, zeker bij nieuwe ervaringen! dit is een kwestie van leren loslaten! Vanaf dan kan een kind het verschil tss een vreemde en een bekende vatten. Tot 8 maand: als je de kamer verlaat, besta je niet meer!

16 scheidingsangst tips: stapje per stapje laten wennen aan komen en gaan kordaat: niet nodeloos rekken verwoorden: ik kom dan terug (vertrouwen oefenen dat dat waar is) kind moet leren dat vreemd ook veilig kan zijn laat kind ook iets in handen nemen: bvb keuze van schoenen, knuffel

17 de puberteit? Losmaken van de ouders/opvoeder Eigen ik ontdekt Wil de wereld ontdekken op zijn manier! nee! Zelf dingen willen doen Uit zich in: nee, ikke doen, driftbuien, koppigheid,.

18 Typisch peuters Slapen: eigen willetje of angst Bedritueel, vast ritme ook in de weekends Eten: eigen willetje Niet teveel aandacht aan schenken Ik-boodschap

19 driftbuien: ik ben ik en dus beslis ik! Wanneer of waarom wordt mijn peuter driftig?" Als hij iets niet mag of kan, als hij moe of ziek is, bij een onbekende situatie of bij te hoge eisen. Je peuter kan zijn gevoelens nog niet uitleggen en wordt hier heel boos om. Je merkt het onmiddellijk: Hij laat zich op de grond vallen, slaat met zijn armen en/of schopt met zijn benen, of bonkt met zijn hoofd op de grond.

20 eerste hulp bij driftbui Blijf als opvoeder zelf kalm en rustig geeft aan dat jij controle hebt Negeren: Geen aandacht Geen reactie! Agressie lokt agressie uit. Rust lokt rust uit! spiegelen

21 Driftbuien voorkomen Keuze aanreiken (eten, spelen, ) Alternatief aanbieden (niet in papa s tuin,maar ) Duurzaam speelgoed aanreiken (dat niet onmiddellijk stuk gaat) zijn speelomgeving waar het een puinhoop mag zijn Aanzetten tot spelen als een peuter uitgespeeld is aanmoedigen als iets moeilijk is laten wennen aan nieuwe fase: als de wijzer boven staat, vertrekken we, na dit liedje zetten we tv af, nog één keer van de schuif af en dan gaan we naar

22 Op voorhand aangeven wat er gaat gebeuren Je verwachtingen stellen Structuur aanbieden Grenzen stellen én consequent zijn Rituelen installeren

23

24 sensitief: openstaan voor de gevoelens en reacties van je kind. (Een kind moet zich veilig kunnen voelen) Responsief: reageren op je kind = aansluiten bij de behoefte van je kind (troosten, opbeuren, aanmoedigen, helpen, geruststellen e.d. )

25 Sensitief: op welke wijze geeft het kind aan wat het wil? Kan je dat zien? (lichaamsspanning, geluiden, lachen, gezichtsuitdrukking, enz.) Responsief: op welke manier reageer ik als begeleider? (door tempo te verhogen of te verlagen, door het ritme van het kind aan te nemen, door rust aan te bieden, door )

26 2) Positief opvoeden Geduldige opvoeder: Uitleg geven, praten, woorden geven Benoem verdriet, woede Toon begrip Geef ruimte Consequent zijn Bouwen aan positief zelfbeeld van je kind: Goed evenwicht tussen positieve feedback en grenzen stellen

27 Waarom positief bekrachtigen? Gedrag van het kind reactie van ouder en anderen Zelfbeeld van het kind Gevoel van het kind

28 versterken van zelfbeeld, zelfvertrouwen, zelfrespect Sociale versterker: knuffel, kus, duim opsteken, op schoot nemen, toelachen, compliment geven, Activiteitenversterker: spelletje doen, verhaaltje lezen, uitstapje maken, samen spelen, Materiële versterker: iets lekkers geven (gezond of snoepje), stickers geven, boekje, speelgoed,

29 VALKUIL: kweken van grote ego s mijn kind, schoon kind, geniaal kind, doet nooit iets verkeerd- kind

30 Stimuleer: beloon, (met aandacht) moedig aan, complimenteer (benoem concreet gedrag!)

31 Beloon = positief reageren op positief gedrag! Aandacht voor het goede heeft meer succes dan correctie van het negatieve Er is geen rede om alleen energie te steken in het negatieve, in fouten of in problemen. Dingen die verkeerd lopen krijgen overmatig veel aandacht in onze cultuur; goede dingen zijn normaal! Positieve instelling creëert respect geen beschuldigingen, verwijten, dat is eerder zelfexpressie (afreageren dus )

32 5) Grenzen stellen Reageren op gedrag, niet op persoon! Op ooghoogte Rustige, duidelijke toon Met de juiste mimiek Korte uitleg: waarom het niet kan Herhalen, herhalen, herhalen

33 Grenzen stellen door keuze aan te reiken: Je mag kiezen: binnen spelen zonder jas of buiten spelen met jas. Leg uit waarom de jas aan moet! Jirte als je nu aan tafel komt, kan je kiezen wat je eet. Anders kies ik (geef ze 5 tellen). Kind wil zich niet aankleden: je legt 2 keuzes klaar waarvan je weet dat hij die graag aandoet en laat hem kiezen.

34 Grenzen verwoorden als uitdaging Zou je dat al kunnen je tanden poetsen? Kan je al je schoenen netjes in de kast zetten? Dat kan jij nog niet hé, je pyama zelf aan doen? Ik dacht van niet