Auteur: B.G.M. Groenenstijn Telefoonnummer: (0316) Onderwerp: Raadsbrief Datum:

Transcriptie

1 Aan: Gemeenteraad Montferland Auteur: B.G.M. Groenenstijn Telefoonnummer: (316) Onderwerp: Raadsbrief Datum: Portefeuillehouder: Wethouder Wolsing Registratienummer: 17int754 Geachte gemeenteraad, Aanleiding Bij brief van 8 februari 216 is uw gemeenteraad voorgesteld om via de reguliere budgetcyclus te worden geïnformeerd over de ontwikkelingen op het vlak van de Participatiewet, de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet. U heeft hiermee ingestemd onder de toezegging dat in periode november mei een extra terugkoppelingsmoment plaatsvindt. In concreto in het eerste kwartaal van 217 informeren wij u over de cijfers en ontwikkelingen van kwartalen 3 en 4 van 216. Met deze brief geven wij u inzicht in de belangrijkste cijfers en ontwikkelingen in van het jaar 216. De cijfers van de Participatiewet komen uit een monitor die ook reeds in 215 werd gebruikt om de voortgang te bewaken. Hiermee krijgt u inzicht in de ontwikkeling van het uitkeringsbestand (in- en uitstroom). Daarnaast is informatie opgenomen over het gebruik van de Meedoenregeling. De cijfers uit de Wmo en Jeugdwet komen uit de Gemeentelijke Monitor Sociaal Domein (GMSD) die het college begin 216 heeft vastgesteld. Doel van de vaststelling van een gemeentelijke monitor was het inzicht krijgen en historie opbouwen van een set kerncijfers Wmo en Jeugd. Voor Jeugd kunnen er helaas geen conclusies over trends/ontwikkelingen aan worden verbonden, omdat in het vierde kwartaal van 216, als gevolg van het inkooptraject een aantal soorten zorg samengevoegd zijn. Het betreft dus nadrukkelijk een momentopname. - 1

2 Consequenties Participatiewet Voor u ligt de verantwoording over het gevoerde beleid met betrekking tot de reintegratie en armoederegelingen in 216. De kaders voor de re-integratie zijn vastgelegd in het Uitvoeringsplan Participatiewet en IOAW 216 dat op 15 maart 216 door het college is vastgesteld. Bestandsontwikkeling, statushouder en doelgroepindeling aantal uitkeringen per maand uitkeringen In bovenstaande grafiek is het aantal uitkeringen vanaf begin 216 weergegeven. Daarin kunnen we zien dat het aantal bijstandsuitkeringen gedaald is van 5 uitkeringen aan het begin van het jaar tot 443 aan het einde van het jaar. Uitkeringen en statushouders niet statushouders statushouders Het aandeel statushouders binnen de PW-uitkeringen neemt juist toe. Van de 443 uitkeringen aan het einde van het jaar zijn er 74 aan statushouders, ofwel ruim 16%. - 2

3 Doelgroep-indeling geen doelgr 1 doelgr 2 doelgr 3 doelgr 4 Q1 Q2 Q3 Q4 Het aantal mensen die direct kunnen gaan werken (doelgroep 1) is in 216 afgenomen. Dat komt onder meer doordat de goed bemiddelbare personen aan het werk zijn geholpen (veelal) met de inzet van een loonkostensubsidie. Doelgroep 2 groeit licht. In deze doelgroep zitten o.a. de steeds groter wordende groep van statushouders. In doelgroep 3 zitten de mensen die wel willen werken, maar niet in staat zijn het wettelijk minimumloon te verdienen. Voor de gemeente is dit een nieuwe doelgroep (voorheen Wajong of WSW). In doelgroep 4 komen personen die een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. In 216 heeft een screening plaatsgevonden bij deze personen. Poortwachtersfunctie 15 Poortwachtersfunctie 1 5 aantal meldingen aantal toekenningen Bovenstaande grafiek toont de verhouding tussen het aantal meldingen voor een uitkering en het aantal toekenningen. In het jaar 216 hebben 41 personen de digitale vragenlijst volledig ingevuld. Van deze personen hebben 23 (ofwel 56%) een afwijzing gekregen/buiten behandeling gesteld. Meest voorkomende reden voor het buiten behandeling stellen van de aanvragen is dat de klant binnen de gestelde termijn geen contact opneemt dan wel dat de klant de gevraagde bewijsstukken niet aanlevert. Hierdoor zet een substantieel deel van de potentiële aanvragers hun aanvraag niet door. Een andere activiteit als onderdeel van de poortwachtersfunctie is de dossierscreening bij nieuwe aanvragen. In 216 zijn in dit kader 152 dossiers gescreend. Hiervan hebben 58 uiteindelijk niet geleid tot een uitkering. - 3

4 5 Fraude onderzoeken aantal fraude onderzoeken gevolgen voor de uitkering Deze grafiek toont het aantal fraude onderzoeken en de gevolgen voor de uitkering naar aanleiding van deze onderzoeken. In het 3 e kwartaal van 216 zijn minder onderzoeken uitgevoerd dan in voorgaande kwartalen. Dit komt onder meer door de vakantieperiode. In kwartaal 4 is het aantal fraudeonderzoeken weer toegenomen. Het aantal blijft echter achter bij de eerste twee kwartalen. Dit komt doordat er in het voerde kwartaal minder fraudesignalen waren. Bijna de helft van de fraude onderzoeken heeft geleid tot beëindiging van de uitkering. Inzet structurele loonkostensubsidie 35 inzet loonkostensubsidie doelgroep 3 LKS 5 1e kw '15 2e kw '15 3e kw '15 4e kw '15 1e kw '16 2e kw '16 3e kw '16 4e kw 16 Deze grafiek toont het beeld van het aantal personen dat sinds 1 januari 215 is ingedeeld in doelgroep 3 en het aantal personen dat sindsdien middels een loonkostensubsidie bij een werkgever aan het werk is. Aan het einde van 216 waren 3 mensen ingedeeld in doelgroep 3. Voor deze personen is een indicatie baanafspraak afgegeven (of aangevraagd). Van 14 personen is inmiddels de loonwaarde op de werkplek vastgesteld, en is op basis daarvan het bedrag van de loonkostensubsidie bepaald. - 4

5 Wie doet wat voor de uitkering 25 Wie doet wat voor de uitkering Q2 Q3 Q4 inkomsten vrijwilliger inburgering re-integr. ontheffing n.b. Een van de speerpunten is dat een ieder die in de bijstand zit zijn of haar steentje moet bijdragen aan de maatschappij. Als dit niet lukt door betaald werk, dan dient er gekeken te worden naar andere mogelijkheden in de vorm van vrijwilligerswerk of een andere bezigheid van maatschappelijk nut. Bovenstaande grafiek laat zien dat het aantal personen dat vrijwilligerswerk/mantelzorg verricht en een re-integratievoorziening volgt groeiende is. Het aantal ontheffingen van de arbeidsplicht neemt af. Uitstroomredenen Uitstroom redenen 216 aangaan relatie ander inkomen inkomsten uit arbeid verhuizing naar elders bereiken AOW-leeftijd geen inlichtingen oorzaak partner studie overlijden Deze grafiek geeft de uitstroomreden weer. In totaal zijn in mensen uit de uitkering gestroomd. Duidelijk is te zien dat de inkomsten uit arbeid de belangrijkste reden van uitstroom is. Dit heeft onder meer te maken met inzetten van tijdelijke loonkostensubsidies aan werkgevers die mensen uit de uitkering een (tijdelijk) dienstverband aanbieden. Vanaf het 3 e kwartaal heeft dit geleid tot een verhoogde uitstroom uit de uitkering. - 5

6 Ontwikkeling BUIG resultaat op de BUIG jan feb mrt apr mei jun jul aug sept okt nov dec inkomsten (BUIG) uitgaven (uitkeringen) In 216 is een vergoeding van het Rijk ontvangen voor het verstrekken van bijstandsuitkeringen (BUIG) voor een bedrag van De totale (netto)uitgaven in 216 hebben bedragen. Het voordeel ten opzichte van de BUIG bedraagt dus ruim Overigens moet hierbij worden aangetekend dat een klein deel van de BUIG reeds is bestemd voor andere doeleinden, te weten een taakstellende bezuiniging uit het verleden ( 95.) en overheveling naar het Participatiebudget voor het verstrekken van tijdelijke loonkostensubsidie ( 45.). Het netto voordeel op de BUIG bedraagt daardoor Eind september 216 is de BUIG voor het jaar 217 voorlopig vastgesteld. Deze is voor Montferland 385. lager dan de BUIG voor 216. Openstaande vorderingen Openstaande vorderingen 216 openstaand bedrag Het totale bedrag aan opstaande (fraude)vorderingen aan het einde van het jaar bedraagt

7 Armoede regelingen gebruik armoederegelingen 216 budget uitgaven Bovenstaande grafiek geeft het gebruik van de verschillende armoederegelingen in 216 weer. In zijn algemeenheid is er een goede balans tussen de begrote en de daadwerkelijk uitgaven. Een uitzondering hierop is de Participatieregeling Meedoen in Montferland. De deelname aan de regeling blijft achter op de begrote deelname. Bij de begrote deelname is rekening gehouden met een fictief aantal potentiele gebruikers. Deze aanname komt niet overeen met de praktijk. Hiernaast blijkt dat de deelname aan de regeling Meedoen in Montferland lager is dan aan de vorige participatieregeling, de reductieregeling. Bij de reductieregeling kregen mensen geld in plaats van een productaanbod op het gebied van sport, cultuur, welzijn en educatie. Meedoen in Montferland 1 meedoen in Montferland ouderen volwassenen jongeren Dit jaar is nieuw in de gemeente Montferland de regeling meedoen in Montferland. De meedoen regeling is ter vervanging van de reductieregeling, en is bedoeld om mensen met een laag inkomen c.q. een uitkering in de gelegenheid te stellen om toch mee te kunnen doen aan allerlei maatschappelijke activiteiten, zoals sport cultuur, welzijn of - 7

8 educatie. Belangrijkste verschil ten opzicht van de oude reductieregeling is dat mensen zich via de webshop moeten aanmelden en vervolgens, nadat zij zijn toegelaten, producten kunnen afnemen bij aanbieders die op de website staan. Aanbieders zijn o.a. sportverenigingen, zwembaden, sportscholen, sportzaken, Land van Jan Klaassen, schouwburg Amphion, vervoerder Arriva. Het aantal deelnemers aan de regeling Meedoen in Montferland was aan het einde van het jaar was 897. In 216 is totaal uitgegeven voor dit doel. Wet maatschappelijke ondersteuning Aantal cliënten met een voorziening 24 Aantal cliënten met een actieve voorziening aantal clienten 21 Dit cijfer laat het aantal inwoners zien met één of meerdere individuele maatwerkvoorziening. Het aantal is over afgelopen jaar vrij stabiel, een (minimale) afname is te constateren. In het derde kwartaal 216 ging het om een aantal van en in het vierde kwartaal 216 om Een daling van het aantal unieke cliënten t.o.v. begin 216 is zichtbaar. Groepsgewijze ondersteuning Groepsgewijze ondersteuning aantal indicaties Hierbij gaat het om een vorm van dagbesteding in groepsverband. De ondersteuning is gericht op een zinvolle daginvulling, dagstructuur, aanleren en oefenen, inslijten of overnemen van vaardigheden, om zelfredzaamheid en deelname aan de samenleving te vergroten, dan wel achteruitgang te voorkomen. Het aantal is redelijk in 216 redelijk stabiel gebleven. - 8

9 Individuele ondersteuning individuele ondersteuning aantal indicaties Ondersteuning individueel is gericht op het vergroten dan welbehouden van de zelfredzaamheid en de deelname aan de samenleving. De ondersteuning is gericht op het aanleren, oefenen en inslijten van vaardigheden en gedrag. Het aantal is iets gedaald van 266 naar 264. Kortdurend verblijf en Beschermd Wonen In de kwartalen 3 en 4 van 216 is geen gebruik van gemaakt van de maatwerkvoorziening Kortdurend Verblijf. Van Beschermd Wonen is geen registratie bekend(?). Vervoersvoorzieningen 183 Vervoersvoorzieningen aantal indicaties Hierbij gaat het om de volgende voorzieningen: Pasje Regio-Taxi Scootmobiel Fietsvoorziening Autoaanpassing Het aantal voorzieningen is het eerste halfjaar stabiel. Opgemerkt wordt, dat van de ruim 18 vervoersvoorzieningen, ca. 8 betrekking heeft op pasjes van de Regio-taxi, die niet meer gebruikt worden. Deze vervuiling in de cijfers, welke overigens geen financiële consequenties heeft, zal in het derde kwartaal opgeheven worden. - 9

10 Rolstoelen Rolstoelen aantal indicaties Cliënten hebben een rolstoel nodig omdat ze geen of onvoldoende loopcapaciteit hebben. De gemeente Montferland maakt daarnaast gebruik van rolstoeldepots, waar een rolstoel geleend kan worden voor bijvoorbeeld een uitstapje. Deze zijn niet verwerkt in de cijfers. Ook hier is er sprake van een stabiel beeld voor wat betreft de verstrekking van deze maatwerkvoorziening over de afgelopen kwartalen. Hulp bij het huishouden Hulp bij het huishouden aantal indicaties Deze vorm van ondersteuning is de laatste jaren onderwerp van discussie geweest en heeft tot gerechtelijke uitspraken geleid, die noopte tot aanpassing van het beleid. Inmiddels is er een objectief normenkader voor de vaststelling Hulp bij het Huishouden. Ondanks de gerechtelijke uitspraken, is er slechts sprake van een licht stijgende lijn. - 1

11 Woonvoorzieningen Woonvoorziening woonvoorziening in bruikleen woningaanpassing trapliften Woonvoorzieningen worden als maatwerkvoorziening verstrekt ten aanzien van de bereikbaarheid, toegankelijkheid en bruikbaarheid van de woning. Het betreft woonvoorzieningen in bruikleen, woningaanpassingen/verhuisvergoedingen of trapliften. Er is sprake van een lichte stijging bij zowel de woonvoorziening in bruikleen, als de trapliften. De woningaanpassing is het laatste kwartaal wel behoorlijk gestegen. Waarschijnlijk wordt dit veroorzaakt door het gegeven, dat mensen steeds langer thuis blijven wonen en minder snel door kunnen stromen naar een verzorginshuis. Jeugdwet Aantal cliënten jeugd aantal cliënten jeugd aantal cliënten De GMSD voor jeugd heeft door de wijze van facturering van de instellingen in combinatie met het gegeven dat dit nieuwe materie is te maken met een na-ijleffect. Was er in de vorige rapportage nog sprake van 497 inwoners die in het 2 e kwartaal een toekenning hadden. Inmiddels is dit bijgesteld naar 867. Het 3 e kwartaal hebben 884 inwoners gebruik gemaakt van jeugdhulpvoorzieningen. Het 4 e kwartaal is ten gevolge van nieuwe productcodes (zowel landelijk als regionaal) technisch nog niet te leveren. Landelijk is er sprake van een toename van jongeren in zorg welke toegeschreven wordt aan het zich settelen van de nieuwe structuren. Dit is een mogelijke verklaring voor de stijgende lijn van aantal cliënten zoals onderstaand diagram aangeeft. - 11

12 Gebruik ondersteuning jeugd: ambulante hulp ambulante jeugdhulp amb. Jeugdh. netwerk jeugdige amb. Jeugdhulp locatie aanb. Met het indiceren van de zorg wordt er gekeken of we zo licht mogelijke zorg kunnen inzetten. Het betreft dan veelal ambulante hulp (al of niet op locatie van de aanbieder). Dat we hier toch een afname in zien is het resultaat van het project ambulante hulp van het Sociaal team waarbij we i.p.v. doorverwijzing naar gecontracteerde partijen zelf ambulante hulp verlenen. Dit levert een aanzienlijke besparing op in geld. Gebruik ondersteuning jeugd: daghulp 2 daghulp 15 1 daghulp 5 Daghulp laat een kleine groei in gebruik zien. Bij daghulp is sprake van een begeleider of hulpverlening in de nabije omgeving van de jeugdige. Daghulp vindt plaats op de locatie van de aanbieder. De hulp kan individueel of in groepsverband plaatsvinden. Daarnaast kan er dagbesteding of dagbehandeling plaatsvinden door een multidisciplinair team. Er zal in de komende periode ingezoomd worden op de dagbestedingsvormen om te kijken of deze in het voorliggend veld opgepakt kunnen worden. Gebruik ondersteuning jeugd: overige zorg Overige zorg behelst veelal niet beïnvloedbare zorg. Te denken valt aan een gesloten plaatsing of plaatsing in een residentiële voorziening. Hoewel dit een kleine groep betreft gaat hier een groot deel van het Montferlandse budget naar toe. - 12

13 Concluderend: Gebruik ondersteuning Ambulante jeugdhulp, locatie aanbieder Daghulp locatie aanbieder Ambulante jeugdhulp, netwerk jeugdige Pleegzorg gezinsgericht verblijf Het totaal aantal cliënten is toegenomen terwijl de aanname van de Rijksoverheid is dat het aantal cliënten in de geïndiceerde zorg zal afnemen. De GMSD laat zien dat er meer ambulante hulp in eigen beheer uitgevoerd wordt hetgeen een besparing oplevert. De duurdere zorg is weinig beïnvloedbaar en dit bestand is vrij constant. De verwachting is dan ook dat we binnen het budget jeugd tekort zullen komen. De In dit opzicht heerst er zorg of de jeugdhulp binnen het hiervoor door de rijksoverheid verleende budget waarin gekort is binnen het budget jeugd gehaald wordt. Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Montferland de secretaris, de burgemeester, T.M.J.M. Evers mr. P. de Baat MPM - 13