Kijkwijzer formulier. Naam leerkracht. Groep leerkracht. Naam beoordelaar. Beoordeelde les. Datum. Bijzonderheden

Transcriptie

1 Kwaliteitsaanpak Basisonderwijs Amsterdam Naam leerkracht Groep leerkracht Naam beoordelaar Beoordeelde les Datum Bijzonderheden Dit formulier is bedoeld als invulformulier voor scholen die met de Kijkwijzer werken. Het gaat hierbij om een selectie van indicatoren: alleen de indicatoren uit de Kijkwijzer die cruciaal zijn voor opbrengstgericht werken zijn in het formulier opgenomen. Dit betekent dat de nummering van de indicatoren op dit formulier niet doorlopend is. Wel komt de nummering overeen met de nummering in de totale Kijkwijzer. Leeswijzer Indicatoren: aandachtspunten voor het handelen van leerkrachten Observeerbaar gedrag: vertaling naar handelingen die tijdens klassenobservatie kunnen worden waargenomen NW: het betreffende gedrag is tijdens de les NIET waargenomen W: het betreffende gedrag is tijdens de les WEL waargenomen : het betreffende gedrag is tijdens deze les niet van toepassing Kijkwijzer formulier - Voorblad 01

2 2 Pedagogisch competent De leerkracht heeft een uitdagende leeromgeving gecreëerd waarin het zelfvertrouwen van leerlingen wordt gestimuleerd en leerlingen worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen, ongeacht hun achtergrond. Er zijn hoge verwachtingen van de leerlingen en er wordt tijdig gesignaleerd waar extra ondersteuning en begeleiding gewenst is. Indicatoren Observeerbaar gedrag NW W Opmerkingen 2.1 Geeft expliciet blijk van hoge verwachtingen Spreekt positieve verwachtingen uit naar leerlingen over wat zij aankunnen Weet van iedere leerling wat hij 1 van hen kan verwachten en communiceert dit naar hen Bevestigt het als leerlingen verwachtingen waarmaken Bemoedigt leerlingen als zij verwachtingen niet waarmaken 2.3 Stemt instructie af op relevante verschillen tussen leerlingen Zet leerlingen die minder instructie nodig hebben (alvast) aan het werk Geeft aanvullende instructie aan groepjes of individuele leerlingen Richt zich niet alleen op de middenmoot Laat zijn instructie aansluiten op de wijze waarop een leerling leert 1 We gebruiken in deze publicatie de mannelijke vorm; in alle gevallen moet hier uiteraard hij/zij gelezen worden. Kijkwijzer formulier - Pedagogisch competent 02

3 2 PEDagogIscH competent De leerkracht heeft een uitdagende leeromgeving gecreëerd waarin het zelfvertrouwen van leerlingen wordt gestimuleerd en leerlingen worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen, ongeacht hun achtergrond. er zijn hoge verwachtingen van de leerlingen en er wordt tijdig gesignaleerd waar extra ondersteuning en begeleiding gewenst is. 2.4 Stemt de verwerking van de leerstof af op relevante verschillen tussen leerlingen maakt tussen leerlingen verschil in de omvang van opdrachten Laat sommige leerlingen gebruik maken van hulpmaterialen geeft niet alle leerlingen dezelfde tijd voor de opdracht geeft leerlingen verwerkingsopdrachten die aansluiten op de wijze waarop zij leren 2.5 Biedt zwakke leerlingen extra leer- en instructietijd geeft zwakke leerlingen extra leertijd geeft zwakke leerlingen extra oefeningen geeft zwakke leerlingen voor - of na -instructie Kijkwijzer formulier - Pedagogisch competent 03

4 3 Vakinhoudelijk en didactisch competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. Er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie. Indicatoren Observeerbaar gedrag NW W Opmerkingen 3.1 Maakt duidelijk hoe de les aansluit aan bij voorgaande lessen Bespreekt het voorgaande werk met betrekking tot hetzelfde onderwerp Haalt relevante voorkennis op en vat deze samen Vermeldt hoe de les aansluit bij wat voorafgegaan is Noteert voorkennis op het bord ( wat weten we al? ) 3.2 Verduidelijkt bij aanvang van de les de lesdoelen Informeert de leerlingen bij de aanvang van de les over de lesdoelen Noteert de lesdoelen op het bord ( wat gaan we leren? ) Maakt duidelijk wat het doel van de opdrachten is en wat de leerlingen ervan zullen leren Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 04

5 3 VaKINHouDELIjK EN DIDacTIscH competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie. 3.3 maakt voor leerlingen de opbouw van de les inzichtelijk gebruikt duidelijk herkenbare componenten in de les (bv. uitleg, begeleid inoefenen, zelfstandig verwerken) maakt aan kinderen duidelijk volgens welke stappen de les gaat verlopen maakt bij iedere nieuwe stap in de les duidelijk hoe deze past in het totaal 3.4 Geeft duidelijke uitleg over de leerstof en opdrachten Legt uit in opeenvolgende stappen stelt vragen die door leerlingen worden begrepen Vat van tijd tot tijd de leerstof samen Zet aanschouwelijke en ondersteunende middelen in die leerdoelen ondersteunen Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 05

6 3 VaKINHouDELIjK EN DIDacTIscH competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie. 3.8 Geeft feedback aan leerlingen gaat tijdens de instructie na of leerlingen de leerstof hebben begrepen gaat tijdens de verwerking na of leerlingen de opdrachten op een juiste manier uitvoeren Refereert bij feedback expliciet aan de doelen Refereert bij feedback expliciet aan de fasering van de les of van de opdracht geeft feedback op de wijze waarop leerlingen tot hun antwoord komen geeft feedback op de kwaliteit en het resultaat van het werk van leerlingen geeft feedback op het sociaal functioneren bij de uitgevoerde taak Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 06

7 3 VaKINHouDELIjK EN DIDacTIscH competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie. 3.9 Gaat na of de lesdoelen bereikt zijn Laat de leerlingen vertellen wat ze geleerd hebben Vat samen (op het bord) wat kinderen hebben geleerd grijpt expliciet terug op doelen Laat leerlingen vertellen wat goed ging, wat niet goed ging en wat ze de volgende keer anders gaan doen gaat na wat de prestaties van de leerlingen zijn 3.10 Stimuleert reflectie door middel van interactieve instructie- en werkvormen Is niet alleen zelf aan het woord maar stimuleert reflectie door middel van interactie met leerlingen gebruikt werkvormen waarbij interactie tussen leerlingen leidt tot reflectie 3.11 laat leerlingen hardop denken geeft leerlingen de gelegenheid hardop oplossingen te bedenken Vraagt leerlingen oplossingen te verbaliseren Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 07

8 3 VaKINHouDELIjK EN DIDacTIscH competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie leert leerlingen strategieën voor denken en leren Leert leerlingen oplossingsmethodieken (algoritme, analogie, regeltoepassing) Leert leerlingen het gebruik van ordeningsmiddelen aan geeft leerlingen aanwijzingen voor het oplossen van problemen Biedt leerlingen checklisten voor het oplossen van problemen Demonstreert denkstrategieën door mondeling of hardop denken Vereenvoudigt problemen door ze in stukken te hakken Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 08

9 3 VaKINHouDELIjK EN DIDacTIscH competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie laat leerlingen reflecteren op (diverse) oplossingsstrategieën Laat leerlingen verschillende oplossingsstrategieën met elkaar vergelijken Brengt structuur aan in de verschillende oplossingsstrategieën Laat leerlingen de handigste oplossingsstrategie bepalen Evalueert de bruikbaarheid van oplossingsstrategieën geeft leerlingen niet alleen feedback op het resultaat maar ook op het proces 3.14 Stimuleert het hanteren van controleactiviteiten schenkt aandacht aan schattend rekenen en voorspellend lezen Laat oplossingen relateren aan de context stimuleert het gebruik van alternatieve oplossingen en strategieën Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 09

10 3 VaKINHouDELIjK EN DIDacTIscH competent De leerkracht heeft een krachtige en talige leeromgeving gecreëerd, waarin leerlingen ongeacht hun achtergrond een optimaal leerrendement bereiken. Het lesaanbod is afgestemd op de doorlopende leerlijnen en doelen zoals die zijn vastgesteld binnen het (Amsterdamse) onderwijs en de eigen school. er wordt in de groep gewerkt met groepsplannen, gevarieerde werkvormen en leerlingen krijgen directe instructie Bevordert het toepassen van het geleerde Plaatst de leerstof in een betekenisvolle context Vraagt leerlingen waarvoor het geleerde (ook) gebruikt kan worden Daagt leerlingen uit het geleerde in andere leergebieden toe te passen 3.20 leert leerlingen hun leerproces en leerresultaat zelfstandig te evalueren Laat leerlingen hun eigen werk corrigeren Laat leerlingen het werk van klasgenoten corrigeren Laat leerlingen conclusies trekken uit het gecorrigeerde werk Laat leerlingen hun eigen werkwijze en die van klasgenoten evalueren Kijkwijzer formulier - Vakinhoudelijk en didactisch competent 10

11 4 Organisatorisch competent De leerling leert effectief en efficiënt om te gaan met het lesaanbod. Het lesaanbod zelf is gericht op het behalen van de (Amsterdamse en school) lange termijn- en lesdoelen. Er is sprake van ordelijk klassenmanagement. De ontwikkeling en leerprestaties van leerlingen worden gemonitord, vastgelegd en geanalyseerd. Indien de uitkomsten hier aanleiding toe geven wordt actie ondernomen. Indicatoren Observeerbaar gedrag NW W Opmerkingen 4.2 Besteedt de geplande tijd daadwerkelijk aan het lesdoel Laat geen tijd verloren gaan tijdens de les Laat geen dode momenten ontstaan Laat de leerlingen niet wachten Laat zich niet afleiden door irrelevante zaken of gebeurtenissen Houdt zelf lestijd en lesdoel in de gaten Kijkwijzer formulier - Organisatorisch competent 11

12 4 organisatorisch competent De leerling leert effectief en efficiënt om te gaan met het lesaanbod. Het lesaanbod zelf is gericht op het behalen van de (Amsterdamse en school) lange termijn- en lesdoelen. er is sprake van ordelijk klassenmanagement. De ontwikkeling en leerprestaties van leerlingen worden gemonitord, vastgelegd en geanalyseerd. indien de uitkomsten hier aanleiding toe geven wordt actie ondernomen. 4.3 laat de les verlopen volgens een adequate planning Heeft de les gepland stemt zijn planning van de les af op de doelen stimuleert leerlingen door te werken Voorkomt irrelevante uitweidingen Wisselt de afwisseling in instructie en begeleiding in de groep(en) evenwichtig af Verdeelt in combinatiegroepen de instructie evenwichtig over beide groepen Vertelt leerlingen aan welke opdracht of taak zij moeten werken Vertelt leerlingen hoeveel tijd ze hebben voor taken geeft leerlingen relevante opdrachten als zij minder dan de geplande tijd nodig hebben Kijkwijzer formulier - organisatorisch competent 12

13 4 organisatorisch competent De leerling leert effectief en efficiënt om te gaan met het lesaanbod. Het lesaanbod zelf is gericht op het behalen van de (Amsterdamse en school) lange termijn- en lesdoelen. er is sprake van ordelijk klassenmanagement. De ontwikkeling en leerprestaties van leerlingen worden gemonitord, vastgelegd en geanalyseerd. indien de uitkomsten hier aanleiding toe geven wordt actie ondernomen. 4.7 Voert een inzichtelijke en overdraagbare groepsadministratie Neemt in de groepsadministratie een jaarplanning op van de leerstof en registreert het gerealiseerde leerstofaanbod van het moment (onderbouw beredeneerd en gerealiseerd) Registreert in de groepsadministratie op een toegankelijke manier leerlingengegevens Legt de gegevens over klassenorganisatie, vorderingen van leerlingen en zorg aan leerlingen toegankelijk en overdraagbaar vast 4.8 observeert regelmatig en neemt regelmatig toetsen af (methodegebonden en methodeongebonden toetsen, lvs) maakt gebruik van methodegebonden toetsen (onderbouw: observatielijsten van de gebruikte methodieken/tussendoelen) Neemt de methodegebonden toetsen af onder de afgesproken condities Neemt de methodeonafhankelijke toetsen af onder de goede condities en volgens de toetskalender (LVs) Registreert gegevens over de vorderingen bij het nakijken van werk (onderbouw: registratie van resultaten bij ontwikkelingsgerichte en gestuurde activiteiten) Kijkwijzer formulier - organisatorisch competent 13

14 4 organisatorisch competent De leerling leert effectief en efficiënt om te gaan met het lesaanbod. Het lesaanbod zelf is gericht op het behalen van de (Amsterdamse en school) lange termijn- en lesdoelen. er is sprake van ordelijk klassenmanagement. De ontwikkeling en leerprestaties van leerlingen worden gemonitord, vastgelegd en geanalyseerd. indien de uitkomsten hier aanleiding toe geven wordt actie ondernomen. 4.9 Volgt de sociaal-emotionele ontwikkeling Bepaalt jaarlijks de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerlingen Legt informatie over de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen vast 4.10 Analyseert gegevens over de vorderingen van leerlingen maakt foutenanalyses van vorderingentoetsen en diagnostische toetsen bij de methodes Voert regelmatig met leerlingen diagnostische gesprekjes om meer inzicht te krijgen in mogelijke oorzaken van stagnaties in hun ontwikkeling Past de didactische aanpak voor de groep of individuele leerlingen aan op basis van de analyse Past de pedagogische aanpak aan op basis van gedocumenteerde kennis op het gebied van sociaal-emotionele ontwikkeling 4.11 Administreert de vorderingen overzichtelijk in de groepsadministratie Beschikt over groepsoverzichten van toetsresultaten in groepsmap (LVs) Beschikt over leerlingprofielen in groepsmap (LVs) Plant en registreert interventies naar aanleiding van toets- en observatiegegevens, van nagekeken werk en diagnostische gesprekken Kijkwijzer formulier - organisatorisch competent 14

15 Kijkwijzer notities Kijkwijzer formulier - Notities 15