Gemeente Delft VERZONDEN 2 JULI drs. G.A.A. Verkerk. dr. T.W. Andriessen 1.s. Geachte leden van de raad,

Transcriptie

1 Veiligheid Advies Gemeente Delft Westlandseweg AD Delft IBAN NL21 BNGH t.n.v. gemeente Delft Retouradres : Advies, Postbus 78, 2600 ME Delft Aan de gemeenteraad van Delft Behandeld door Maarten Kaiser 2477 makaiser@delft.n1 Internet Telefoon VERZONDEN 2 JULI 2015 Datum Ons kenmerk Uw brief van Onderwerp Eindevaluatie cameratoezicht stationsgebied Delft Uw kenmerk Bijlage Geachte leden van de raad, Hierbij ontvangt u ter kennisname de eindevaluatie cameratoezicht stationsgebied Delft, en de bijbehorende rapportage van de enquetes die zijn uitgevoerd. In de rapportage is oak een analyse op doelgroepen opgenomen. Hiermee wordt de toezegging in de commissie BLD dd als afgedaan beschouwd. Hoogachtend, het college van burgenneester en wethouders van Delft,, burgemeester. drs. G.A.A. Verkerk, secretaris dr. T.W. Andriessen 1.s.

2 Eindevaluatie cameratoezicht stationsgebied Delft Datum: juni 2015 Kenmerk:

3 1. Inleiding In 2004 is het stationsgebied van station Delft aangewezen als hotspot van overlast en criminaliteit. Om deze overlast en criminaliteit tegen te gaan, is het project Veilig verkeren op en rond station Delft gestart. Dit project had de volgende doelstellingen: Terugdringen van het aantal aangiften van criminele activiteiten Minimaliseren van de overlast Vergroten van het veiligheidsgevoel van bezoekers, passanten en bewoners Komen tot een structureel beheersplan Dit had tot gevolg dat in 2005 de Nota Cameratoezicht door de raad werd vastgesteld en dat de keuze is gemaakt om cameratoezicht toe te passen, in het kader van handhaving van de openbare orde en veiligheid. In 2006 zijn er op en rondom het station Delft, 23 camera s geplaatst. Vanwege de werkzaamheden in de Spoorzone is dit aantal uitgebreid tot 27. In 2013 is het cameratoezicht op het busplein afgebouwd waardoor er vanaf 2013 nog 20 camera s in het gebied stonden. Inmiddels zijn de maatregelen uit het project veilig verkeren op en rond het station onderdeel van het Lokaal Veiligheids Arrangement(LVA), dat in 2010 door de in het stationsgebied betrokken partners is afgesloten. In 2013 is in de Evaluatie cameratoezicht stationsgebied Delft door de gemeenteraad ingestemd met het verlengen van het cameratoezicht tot eind Er is destijds gekozen voor 2015 omdat dit jaar het nieuwe station en stationsomgeving wordt opgeleverd. Één van de uitgangspunten van het Spoorzone project is dat in de nieuw ingerichte omgeving geen gemeentelijk cameratoezicht meer noodzakelijk is. Een groot deel van de functionaliteiten worden dan door de private camera s van NS en ProRail bewaakt. Het cameratoezicht in de openbare ruimte is in de Gemeentewet vastgelegd zijnde per definitie een tijdelijke maatregel. Hierbij staat ook dat er periodiek geëvalueerd moet worden, om te bezien of de gestelde doelen zijn behaald. In deze evaluatie worden de effect- en procesdoelstellingen van het cameratoezicht geëvalueerd en wordt aangegeven hoe de afbouw en beëindiging van het gemeentelijk cameratoezicht als één van de pijlers van het LVA plaatsvindt. Hoofdstuk 2 bevat de evaluatie van het cameratoezicht in de periode op de door de gemeenteraad vastgestelde doelstellingen. In Hoofdstuk 3 worden de kaders van gemeentelijk cameratoezicht kort uiteengezet en wordt de afbouw en beëindiging van het camerasysteem beschreven. 2

4 2. Evaluatie cameratoezicht De doelstellingen van het camerasysteem in het stationsgebied, zoals opgenomen in de Evaluatie cameratoezicht stationsgebied Delft uit 2013, zijn gericht op het effect van het cameratoezicht en op het proces van het toezicht. Om een beeld van de huidige stand van zaken te vormen is gebruik gemaakt van informatie uit de volgende bronnen: Enquêtes op straat; tussen 2004 en 2015 zijn zeven enquetes afgenomen en geanalyseerd door Onderzoek + Statistiek (O+S) van de gemeente Delft. De eerste meting is gehouden in maart 2004, ruim vóór de start van het cameratoezicht (nulmeting). De laatste meting is gehouden eind maart 2015, een maand na de ingebruikname van het nieuwe station en ondergrondse fietsenstalling. In de rapportage van O+S is ook uitgesplitst naar o.a. leeftijd en geslacht en herkomst (Delft/elders). Gegevens uit het politie bedrijfsvoeringsysteem (BVS) en de geïntegreerde monitor centrale(gmc) van de politie. Sinds 2010 is de politie eenheid Den Haag overgestapt op een nieuw systeem van registratie. Hierdoor is een trendbreuk ontstaan. Een directe vergelijking van de periode en is daardoor niet meer mogelijk. Het jaar 2010 is, conform het Integraal veiligheidsbeleid , het nieuwe ijkpunt. Bijkomend voordeel van het nieuwe systeem is dat de achterzijde van het stationsgebied (Coenderstraat, Laan van Vollering/tijdelijk busplein) sinds 2010 in de aangiftecijfers is meegenomen. Ten aanzien van het effect van de maatregelen in het stationsgebied in Delft, zijn in de Evaluatie cameratoezicht stationsgebied Delft (2013) een drietal doelstellingen opgesteld is destijds als ijkpunt gekozen omdat dit een vergelijking van de situatie van voor, tijdens en na de bouwwerkzaamheden van de Spoorzone mogelijk maakt. Het veiligheidsgevoel van reizigers moet in 2015 minimaal gelijk zijn aan Het aantal door de politie geregistreerde aangiften en meldingen van delicten in het Stationsgebied mag in 2015 niet groter zijn dan in Het percentage reizigers dat overlast ondervindt van (groepen) jongeren, drugsdealers en drugsverslaafden mag in 2015 niet groter zijn dan in Ten aanzien van het feitelijke proces rondom het cameratoezichtsysteem zijn een viertal doelstellingen opgesteld: Op 90% van de incidenten die door de GMC worden geregistreerd moet een reactie volgen (Op prio 1&2 meldingen wordt altijd gereageerd); Tenminste 60% van de reizigers en passanten is bekend met het cameratoezicht. Ondanks de bouwwerkzaamheden in het gebied, moeten de camera s 95% van de tijd werken ( up-time ); De GMC levert periodiek(maandelijks) een overzicht van de incidenten die zijn waargenomen. Op basis hiervan stellen gemeente en de politie nieuwe prioriteiten voor het toezicht. 3

5 2.1 Effectdoelstellingen Veiligheidsgevoel De reizigers in het Delftse stationsgebied moeten zich veilig voelen. Ten aanzien van dit veiligheidsgevoel, is de volgende doelstelling opgesteld: Het veiligheidsgevoel van reizigers moet in 2015 minimaal gelijk zijn aan Uit de enquête komt naar voren dat de veiligheidsbeleving in de periode sterk verbeterd is. In vergelijking met 2008 (13%) vinden veel minder mensen het stationsgebied een onveilige plek. Slechts 6% ervaart het gebied in 2015 nog als onveilig. 74% ervaart het stationsgebied juist als een veilig gebied ( %). Daarmee is de doelstelling ruim behaald. Het stationsgebied is een onveilige plek.* % 4% 16% 50% 24% 5% % 8% 27% 45% 15% % 9% 25% 46% 14% % 11% 29% 42% 12% % 10% 31% 42% 12% % 11% 29% 43% 13% % 27% 39% 22% 3% 0% 20% 40% 60% 80% 100% helemaal mee eens mee eens neutraal mee oneens helemaal mee oneens weet niet * In 2004 was de stelling op een positieve wijze gesteld ('Het station is een veilige plek'). Grafiek: Uitkomsten van de stelling het stationsgebied is een onveilige plek Bron: Enquêtes door O+S onder reizigers en passanten. Veiligheidsgevoel onder doelgroepen Wanneer naar geslacht en leeftijd gekeken wordt komt hier het volgende uit naar voren: vrouwen en ouderen oordelen iets negatiever over de (veiligheids-) beleving van het stationsgebied dan mannen en jongeren, maar behalen wel de doelstelling. het station is een (helemaal) (helemaal) Neutraal/ onveilige plek mee eens mee oneens weet niet Mannen 5% 79% 16% Vrouwen 7% 68% 25% jaar 3% 89% 8% jaar 5% 78% 17% jaar 5% 73% 22% jaar 7% 70% 23% 55 jaar en ouder 10% 59% 32% Totaal 6% 73% 21% Bron: Enquêtes door O+S onder reizigers en passanten. 4

6 Voor vrouwen wijkt dit verschil in percentage (±10%) niet af van het landelijke beeld dat vrouwen zich iets vaker onveilig voelen, zoals blijkt uit de landelijke monitor integrale veiligheid. Voor ouderen zien we een tegenstelling in de uitkomsten. Landelijk voelen ouderen zich over het algemeen veiliger dan jongeren, ook in het ov/ de buurt van het station. % voelt zich wel eens onveilig bij treinstation in woonplaats Man Vrouw 15 tot 25 jaar 25 tot 45 jaar 45 tot 65 jaar % 23% 24% 20% 17% 12% Bron: CBS statline; integrale veiligheidsmonitor In Delft is het percentage ouderen (55+) dat het stationsgebied een onveilige plek vindt juist iets hoger dan jongeren. Opvallend daarbij is dat ouderen tegelijkertijd aangeven het minst geconfronteerd te worden met criminaliteit en overlast (77% niet geconfronteerd met criminaliteit/overlast). % in aanraking geweest met criminaliteit of overlast geen van de genoemde vormen* van criminaliteit jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder Totaal 64% 67% 70% 68% 77% 69% *lastig vallen door zwervers/jongeren, fietsdiefstal, zakkenrollerij, tassenroof, en anders, namelijk:. Bron: Enquêtes door O+S onder reizigers en passanten. De lagere veiligheidsbeleving door ouderen zit dus echt in het gevoel en niet in daadwerkelijk slachtofferschap. In de onderzoeksresultaten is hier geen verdere verklaring voor te vinden. Aantal aangiften en meldingen van delicten Omdat het cameratoezicht in de openbare ruimte plaatsvindt, zijn alleen de delicten meegenomen die ook daadwerkelijk in de openbare ruimte plaatsvinden. Ten aanzien van het aantal aangiften en meldingen van delicten, is de doelstelling van het cameratoezicht: Het aantal door de politie geregistreerde aangiften en meldingen van delicten in het Stationsgebied mag in 2015 niet groter zijn dan in Op fietsdiefstal na is de criminaliteit in het stationsgebied in 2015 gelijk aan Door het hoge aantal aangiften van fietsdiefstal is de doelstelling niet behaald. Vernieling en bedreiging/geweld zijn licht gedaald ten opzicht van 2010, zakkenrollerij en straatroof licht gestegen. Het aantal aangiften van fietsdiefstal is in de afgelopen periode sterk toegenomen, in 2014 bijna verdubbeld ten opzichte van

7 Tabel: Aangiften Stationsgebied Stationsgebied Delft 2014* Diefstal van Fiets Diefstal uit/vanaf personen auto Vernieling cq. zaakbeschadiging Zakkenrollerij Straatroof Bedreiging/Geweld Totaal Totaal zonder fietsdiefstal Bron: politiecijfers BVS * inclusief stationsgebied Het lage aantal registraties van fietsdiefstal in het jaar 2010 lijkt een uitzondering te zijn. Ook in de periode voor 2010 waren er aanzienlijk meer registraties van fietsdiefstal in het stationsgebied. Mogelijke oorzaak hiervan is de overgang naar het nieuwe registratiesysteem van de politie in In de nota van 2009 is onderzocht of er bij het cameratoezicht in het stationsgebied sprake is van een verplaatsingseffect. Dat bleek niet het geval. Overlast Ten aanzien van de overlast in het stationsgebied, is de doelstelling: Het percentage reizigers dat overlast ondervindt van (groepen) jongeren, drugsdealers en drugsverslaafden mag in 2015 niet groter zijn dan in Overlast is een onderdeel van subjectieve veiligheid. Wanneer iemand iets als overlast ervaart, is persoonsgebonden. Hierdoor is overlast niet eenvoudig om te meten. Daarnaast is het melden van overlast niet iets wat iedereen doet. Hierdoor kan het zo zijn dat een groot deel van de hoeveelheid overlast niet zichtbaar is voor politie en gemeente. Daarom is in het onderzoek van O+S ook gevraagd naar de overlast in het stationsgebied. Hieruit komt naar voren dat in 2015 minder mensen overlast hebben ervaren van groepen jongeren (9%), dan in 2008 (14%). Ook de ervaren overlast door zwervers is in 2015 (16%) minder dan in 2008 (22%). Hiermee is de doelstelling behaald. Tabel: Ervaren overlast (percentage respondenten dat overlast ervaart) Overlast door Groep(en jongeren) 19% 14% 13% 12% 11% 9% Zwervers 26% 22% 19% 19% 18% 16% Bron: Enquêtes door O+S onder reizigers en passanten. 6

8 2.2 Procesdoelstellingen Aantal waargenomen en gemelde incidenten Via de GMC worden de waargenomen incidenten gemeld aan politiebureau Delft. Door bureau Delft kan vervolgens gereageerd worden op die incidenten, door middel van de inzet van eenheden. Ten aanzien van het reageren van de politie op de door het GMC gemelde incidenten, is de onderstaande doelstelling opgesteld. Bij 90% van de incidenten die door de GMC worden gemeld aan de politie Delft, moet de politie in actie komen. Uit de cijfers in de onderstaande tabel, kan worden opgemaakt dat de politie in 2014 relatief vaker op incidenten heeft gereageerd dan in Was dit in 2008 nog 81%, in 2014 is het aantal reacties gestegen naar 95%. Op prio 1 en 2 meldingen wordt altijd gereageerd. De daling van het aantal waargenomen incidenten in het stationsgebied is in 2014 doorgezet. Tabel: Aantal incidenten en reacties GMC Incidenten waargenomen Reacties politie Percentage met reactie 81% 83% 91% 89% 86% 95% Bron: GMC Bekendheid van cameratoezicht Om het cameratoezicht in het stationsgebied een preventieve werking te laten hebben, is het belangrijk dat zoveel mogelijk mensen bekend zijn met de aanwezigheid van cameratoezicht. Daarom is de volgende doelstelling opgesteld: Tenminste 60% van de reizigers en passanten is bekend met het cameratoezicht. Het percentage dat bekend is met het cameratoezicht, is in 2015 gegroeid tot bijna twee derde (65%), hiermee is de doelstelling behaald. De nieuwe camerasystemen van NS en ProRail in het station en de ondergrondse fietsenstalling hebben hier waarschijnlijk bijgedragen aan de bekendheid. Tabel: Wist u dat er cameratoezicht is op het station? ja 46% 43% 46% 41% 49% ja, nu herinner ik het mij weer 15% 16% 14% 15% 16% nee 39% 41% 40% 44% 36% Bron: Enquêtes door O+S onder reizigers en passanten. Continuïteit cameratoezicht Het is van belang dat ondanks de bouwwerkzaamheden van het Spoorzone project, het cameratoezicht continu blijft werken. Hiervoor is de volgende doelstelling opgesteld: 7

9 - Ondanks de bouwwerkzaamheden in het gebied, moeten de camera s 95% van de tijd werken ( up-time ). Dit percentage is in 2013 en 2014 gehaald. In 2015 is dit percentage gedaald. In de maanden april en mei is door de werkzaamheden in het stationsgebied de electriciteitsvoorziening van de camera s aan de Coenderstraat uitgevallen. Herstel van de voorziening was, gezien de korte periode dat de camera s nog op deze locatie bleven (tot medio mei) niet rendabel. Dit is in het LVA besproken en partners hebben hier rekening mee gehouden met hun inzet. Gezien het beperkte gebruik van dit gebied en de aanwezigheid van sociale ogen (de taxistandplaats is hier tijdelijk gevestigd geweest) is besloten om geen extra private toezichthouders in te zetten, zoals in de periode wel enige malen gebeurd is. Dekking cameratoezicht Ook is het van belang om te weten in welke mate de waargenomen incidenten door de GMC worden doorgegeven aan de politie. Hiervoor is de volgende doelstelling opgesteld. - De GMC dient 100% van de waargenomen incidenten door te geven aan de politie. Alle waargenomen incidenten zijn door de GMC doorgegeven. Afhankelijk van het incident wordt de waarneming doorgegeven aan de centrale meldkamer, het bureau Delft of een specifieke afdeling van de politie. Sturing cameratoezicht Om zicht te kunnen houden op de door de GMC waargenomen incidenten die niet zijn gemeld aan de politie in Delft, aan de hand waarvan de politie haar prioriteiten kan bijstellen, is de volgende doelstelling opgesteld: De GMC levert periodiek(maandelijks) een overzicht van de incidenten die zijn waargenomen. Op basis hiervan stellen gemeente en de politie nieuwe prioriteiten voor het toezicht. De GMC levert maandelijks overzichten aan de politie van de waargenomen incidenten. De GMC geeft aan dat alle waarnemingen worden doorgegeven. Afhankelijk van het incident wordt de waarneming doorgegeven aan de centrale meldkamer, het bureau Delft of een specifieke afdeling van het korps Haaglanden. De gemeentelijke prioriteiten zijn naar aanleiding van de rapportages niet gewijzigd gedurende de afgelopen periode. Gemeentelijke prioriteiten zijn met name ingegeven door (wijzigingen in de) bouwwerkzaamheden in het stationsgebied. 8

10 3. Afbouw cameratoezicht in het stationsgebied 3.1 Integrale aanpak veiligheid stationsgebied Delft Veilig verkeren op en rond station Delft In 2001 is de aanpak veilig verkeren op en rond station Delft ingezet. Aanleiding hiervoor was een aanhoudende problematiek van (drugs gerelateerde)overlast en ordeverstoring, gecombineerd met criminaliteit (oa. veel fietsdiefstal, zakkenrollerij en drugs). Het stationsgebied had bovendien een aanzuigende werking op de omgeving. De diverse horecazaken en (OV)voorzieningen trokken overlast gevend publiek aan. Om het stationsgebied in Delft veilig en leefbaar te maken, heeft de politie in het kader van de aanpak in de periode relatief veel fysiek toezicht gehouden in het gebied rond het station. Dat leidde tot een daling van de criminaliteit en overlast. Maar de problemen bleken hardnekkig, met name op momenten dat er geen toezicht was. Aangezien het voor de politie onmogelijk was om 24 uur per dag aanwezig te zijn rondom het station, werd cameratoezicht als een noodzakelijke aanvulling beschouwd op de bestaande maatregelen op het gebied van toezicht, handhaving en beheer. Het gemeentelijk cameratoezicht was gericht op de kwetsbare locaties in het stationsgebied: de taxi, bus en tramhalte, het fietsparkeren in de openbare ruimte, de pin- en kaartautomaten en de loopstromen tussen deze functies, waaronder het spoortunneltje. Doordat deze functies verspreid door het gebied lagen was er weinig overzicht en kon men zich makkelijk aan het zicht van toezichthouders en sociale ogen onttrekken. Afname overlast en Spoorzone In 2009 zijn de werkzaamheden van het project Spoorzone Delft gestart. Direct effect van deze werkzaamheden was de transformatie van het stationsgebied. Met name de sloop van de omliggende gebouwen, en het daarmee verdwijnen van de daarin gevestigde functies hebben de aantrekkingskracht van het stationsgebied sterk veranderd. Het gebied was veel minder een verblijfsgebied geworden en de ervaren overlast nam af. Dit wordt wel het beste geïllustreerd door het aantal waargenomen incidenten in het stationsgebied, dat gedurende het project zeer sterk is afgenomen (-84%). Van bijna 900 voor aanvang van het Spoorzone project in 2008, tot slechts 140 in Ook is er in 2014 slechts 32 keer gebruik gemaakt van de beelden voor opsporing, een halvering ten opzichte van Tabel: waargenomen incidenten GMC GMC Incidenten waargenomen Bron: GMC De overlast en criminaliteit in het projectgebied is gedurende de loop van het project gemonitord, en noodzakelijke maatregelen in de eerste fase ( ) van het project zijn destijds opgenomen in een sociaal veiligheidsplan. Het aantal meldingen van overlast bij de politie is beperkt. In de stationsbuurt zijn in meldingen van overlast bij de politie gedaan. Het aantal meldingen is daarmee sterk gedaald. 9

11 Tabel: Geregistreerde overlast stationsbuurt Stationsbuurt Delft 2014 Overlast jeugd Overlast drugs Overlast personen Overlast Totaal Bron: politiecijfers BVS Naast de eerder genoemde vormen van overlast, is de ondervraagden in de enquête van O+S ook de vraag voorgelegd of zij te maken hebben gehad met overlast, fietsendiefstal, tassendiefstal of zakkenrollerij. In de periode daalt de ervaren overlast; 69% van de ondervraagden geeft aan niet te maken te hebben gehad met een van deze vormen van overlast of criminaliteit, in 2004 was dit maar 43%. Tabel: In aanraking geweest met vervelende situaties Situatie* Groep/jongeren 19% 14% 13% 12% 11% 9% Zwervers 26% 22% 19% 19% 18% 16% Fietsendiefstal 26% 18% 15% 14% 16% 10% Tassendiefstal 2% 2% 2% 2% 1% 1% Zakkenrollerij 6% 6% 3% 4% 2% 3% Geen van deze situaties 43% 54% 60% 62% 62% 69% Anders - 8% 8% 9% 8% 5% Bron: Enquêtes door O+S onder reizigers en passanten. * In 2006 is deze vraag na het onderzoek als losse vraag gesteld. Daarom is het niet goed te vergelijken. Eisen voor een sociaal veilige omgeving zijn meegenomen in het ontwerp voor het nieuwe station en de omgeving. Uitgangspunt is altijd geweest dat gemeentelijk cameratoezicht in deze nieuwe situatie niet meer noodzakelijk is. Dit wordt bereikt door in het ontwerp de functies zoveel mogelijk rond het nieuwe station te concentreren, en andere functies (fietsparkeren, automaten en de loopstromen) te onttrekken aan de openbare ruimte, waar particuliere camerabewaking kan worden ingezet. 10

12 3.2 Wettelijk kader en afbouw cameratoezicht stationsgebied Wettelijk kader De Gemeentewet maakt duidelijk aan welke voorwaarden moet worden voldaan om tot (verlenging van) cameratoezicht over te gaan. Het draait allemaal om de vraag of cameratoezicht noodzakelijk, proportioneel en subsidiair is. Eis 1 - Noodzakelijkheid Wil een gemeente cameratoezicht op straat inzetten (of verlengen), dan moet daar een noodzaak voor zijn. Dit houdt in dat er sprake moet zijn van een openbaar gebied waarin (dreiging op)openbare orde problematiek is, en waar eerdere maatregelen niet het gewenste effect hebben gehad. Eis 2 - Subsidiariteit De subsidiariteiteis houdt in dat om een handhavingsdoel te bereiken het lichtste middel moet worden ingezet waarmee dat doel bereikt kan worden. Cameratoezicht is een zwaar middel, dat alleen mag worden ingezet als andere lichtere maatregelen niet het beoogde doel hebben bereikt, en het moet onderdeel zijn van een samenhangend pakket van maatregelen. Eis 3 - Proportionaliteit Proportionaliteit houdt in dat het cameratoezicht in verhouding moet staan met de geconstateerde criminaliteit en overlast. Het is niet proportioneel als cameratoezicht wordt ingezet om fietsen op de stoep aan te pakken of een groep jongeren die geen overlast geven in de gaten te houden. Gemeentelijk cameratoezicht dient aan al deze voorwaarden te voldoen. Middels een artikel in de algemene plaatselijk verordening geeft de gemeenteraad toestemming aan de burgemeester om cameratoezicht in te zetten. De burgemeester geeft hier met een uitvoeringsbesluit invulling aan. Op dit moment is in het artikel in de apv opgenomen dat de burgemeester tot 31 december 2015 cameratoezicht in het stationsgebied mag inzetten. Besluit afbouw cameratoezicht De veiligheidsbeleving in het stationsgebied is goed en bovendien de laatste jaren sterk verbeterd. De overlast is ook afgenomen. De meeste criminaliteit in het stationsgebied is de afgelopen periode gelijk gebleven. Behalve fietsdiefstal is er geen sprake meer van hogere overlast en criminaliteitscijfers in vergelijking met andere delen van Delft. Daarom ontbreekt de noodzakelijkheid voor voortzetting van het gemeentelijk cameratoezicht in het stationsgebied (eis 1). Op dit moment resteren nog de volgende kwetsbare locaties: het tijdelijke bovengrondse fietsparkeren, de pinautomaat bij het GWK, en de tramhalte. De GWK locatie wordt deze zomer afgebroken, ook de tramhalte wordt op basis van de planning voor eind 2015 verplaatst naar de Westvest. Door het afbreken van de voetgangerstunnel en het spoortracé zijn de technische voorzieningen voor het camerasysteem komen te vervallen. Tijdelijke voortzetting van het cameratoezicht op de tramhalte en het geld-automaat tot de verplaatsing hiervan vergt een forse investering in de infrastructuur van het systeem voor een beperkte periode en is daarom niet rendabel. 11

13 Fietsdiefstal, hoe vervelend ook voor het slachtoffer, is op zich onvoldoende grond voor de voortzetting van gemeentelijk cameratoezicht. Het is in dit geval niet proportioneel (eis 2). Dit nog los van de ervaring dat het effect van cameratoezicht op fietsdiefstal slechts beperkt is. Immers ook in de periode dat er wel cameratoezicht was is er geen sprake van een dalende trend geweest. Een zelfde effect kan ook met minder zware maatregelen (voorlichting, goede stallingsmogelijkheden etc) bereikt worden en is daarom ook niet subsidiair(eis 3). Op basis hiervan is het besluit genomen om het gemeentelijk cameratoezicht in het stationsgebied te beëindigen. In de periode april-mei 2015 is het toezicht afgebouwd en zijn de drie resterende gemeentelijke camera s verwijderd. Tegelijk is met de opening van het nieuwe station en de bijbehorende ondergrondse fietsenstalling een groot aantal private bewakings- en servicecamera s van de NS en ProRail in gebruik genomen. In het stationsgebied hangen nu ruim zestig bewakings- en servicecamera s van NS en ProRail. Ook is de fietsenstalling 24 uur per dag bemant. De sociale veiligheid in het stationsgebied wordt geborgd in het Lokaal veiligheidsarrangement. Lokaal veiligheidsarrangement (LVA) De sociale veiligheid in het stationsgebied blijft de aandacht houden. Binnen het lokaal veiligheidsarrangement wordt de veiligheid in het stationsgebied gemonitord en waar nodig worden maatregelen getroffen om de sociale veiligheid op niveau te houden. Alle maatregelen voor het stationsgebied van toezicht, handhaving en beheer zijn sinds 2010 opgenomen in het lokaal Veiligheidsarrangement (LVA). In het kader van het LVA komen alle betrokken partijen (gemeente, politie en de vervoerspartners NS, HTM, Veolia en ProRail) ieder half jaar bij elkaar om de situatie in het stationsgebied te bespreken en, indien nodig, extra maatregelen in te zetten. Zo zijn extra acties gehouden tegen zwartrijden in het openbaar vervoer, de recente aanpak van fietsdiefstal en tegen de overlast door weesfietsen. De inzet van cameratoezicht en/of bewaking blijft onderdeel van het pakket van maatregelen in het LVA. De samenwerkende partijen zijn tevreden over deze aanpak. Problemen worden gesignaleerd, de betrokken partijen spreken af wat wel en niet kan en ze maken duidelijk welke rol de afzonderlijke disciplines spelen. Ook is afgesproken dat de toezichthouders van verschillende instanties zich niet beperken tot binnen of buiten het station, maar altijd een integrale bril op dienen te zetten. Het LVA heeft de samenwerking verbeterd en heeft ervoor gezorgd dat eenieder zijn taak beter kan uitvoeren. 12

14 Veiligheidsbeleving stationsgebied Een onderzoek naar de veiligheidsbeleving van bezoekers van het stationsgebied 6-meting 2015 Gemeente Delft Cluster GBO/Kennisveld Informatie Onderzoek & Statistiek Mei 2015

15

16 Inhoudsopgave 1. Inleiding Achtergrond Aanleiding tot het onderzoek Doel van het Onderzoek Methode van onderzoek Respons Opzet rapportage Veiligheidsbeleving Stationsgebied Delft Tramhalte en/of Bovengrondse Fietsenstalling In het NS station en/of op de perrons Ondergrondse Fietsenstalling Het busplein bij het NS station Stellingen Slachtofferschap vervelende situaties Opmerkingen Cameratoezicht Bekendheid met cameratoezicht Houding ten opzichte van cameratoezicht Samenvatting Samenvatting veiligheidsbeleving Stationsgebied Delft Samenvatting cameratoezicht Conclusie Bijlagen Bijlage I: Persoonskenmerken Bijlage II: Tabellen naar achtergrondgegevens Bijlage III: Vragenlijst Veiligheidsbeleving Stationsgebied Delft Bijlage IV: Open antwoorden

17

18 1. INLEIDING 1.1 ACHTERGROND Het NS-station Delft vormt een poort van Delft. Dagelijks komen en gaan grote aantallen mensen van en naar de stad Delft. Mensen die van en naar hun werk of school gaan, of als toerist een bezoek brengen aan Delft. Het station en de directe omgeving kenmerkt zich niet alleen door het groot aantal reizigers dat er gebruik van maakt, maar ook door de overlast en criminaliteit die daar voorkomen. Het stationsgebied is een gebied waar voortdurend overlast en criminele activiteiten blijven plaatsvinden. Uit politieregistraties blijkt namelijk dat fietsendiefstal en zakken-/tassenrollerij een groot probleem is, maar er ook sprake is van delicten zoals vernieling, diefstal uit/vanaf auto s en overtredingen van de opiumwet. Hierbij gaat het vooral om de handel in harddrugs. Het station blijkt een plaats te zijn waar deze delicten zich concentreren, meer dan op andere plaatsen in de stad. Dit maakt het stationsgebied een zogenaamde hot-spot. De aanwezigheid en verplaatsing van veel mensen op en rond het station maakt dat de impact van de delicten op deze locatie groot is. Temeer daar een aantal van deze problemen (geweldsdelicten met name), hoewel niet in alle gevallen omvangrijk, van grote invloed is op de persoonlijke integriteit van mensen. (bron: Veilig verkeren op en rond station Delft, Politie Haaglanden Bureau Delft) 1.2 AANLEIDING TOT HET ONDERZOEK In januari 2004 is de nota Integraal Veiligheidsbeleid Naar een veiliger Delft besproken in de commissie Leefbaarheid. Onderdeel van die nota was de aanpak van het stationsgebied. In de commissie is een Plan van Aanpak toegezegd voor het stationsgebied, tezamen met een voorstel voor mobiel cameratoezicht. In het Plan van Aanpak staat de integrale aanpak van de problemen (overlast en criminaliteit) op en rondom het station beschreven. Het betreft een gerichte aanpak door verschillende partners en richt zich met name op personen, objecten en de infrastructuur binnen het stationsgebied, zowel in repressieve als preventieve zin. De wens van de projectgroep is om uiteindelijk te komen tot een structureel en functioneel beheer van het stationsgebied. In april 2006 is begonnen met de invoering van cameratoezicht in het stationsgebied. In dit onderzoek wordt duidelijk wat het effect van 9 jaar cameratoezicht is. Onderzoek & Statistiek is gevraagd onderzoek te doen naar het effect van de integrale aanpak op de (subjectieve) beleving van de veiligheid en aanverwante aspecten in het stationsgebied. Dit betreft een effectmeting (een 6-meting). 1.3 DOEL VAN HET ONDERZOEK Dit onderzoek heeft meerdere doelen, namelijk: 1. Het verkrijgen van inzicht in de verandering in de beleving van bezoekers van de veiligheidssituatie op diverse plekken in het stationsgebied. 2. Helder maken wat het oordeel is van bezoekers van het stationsgebied over het schoonhouden van bepaalde plekken, de wijze van inrichting, de verlichting en de wijze waarop fietsen staan gestald. 3. Uiteenzetten wat de bekendheid met het cameratoezicht in het stationsgebied is en wat de houding ten opzichte van cameratoezicht is. Dit onderzoek maakt deel uit van een groter onderzoek naar de effectiviteit van cameratoezicht in het stationsgebied. 2 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

19 1.4 METHODE VAN ONDERZOEK Het onderzoek onder bezoekers van het stationsgebied bestaat uit drie onderzoeksfasen: 0-meting: uitgevoerd in maart meting: uitgevoerd in maart meting: uitgevoerd in januari meting: uitgevoerd in januari meting: uitgevoerd in maart meting: uitgevoerd in januari/februari meting: uitgevoerd in maart 2015 Om de beleving van bezoekers in kaart te brengen is er voor gekozen een schriftelijke vragenlijst uit te zetten onder passanten in het stationsgebied. Donderdag 26 maart, vrijdag 27 maart, zaterdag 28 maart en maandag 30 maart 2015 zijn er op verschillende tijdstippen op de dag vragenlijsten uitgedeeld aan de reizigers op het station Delft Centraal. De mensen konden deze vragenlijst thuis invullen en in een bijgeleverde retourenvelop terugsturen. In Tabel 1 staan de dagen en tijdstippen waarop er enquêtes zijn uitgedeeld. De perioden van uitdelen zijn bij deze 6-meting gelijk aan de 0-meting, 1-meting en de 4-meting. De andere metingen zijn destijds in januari gehouden. De verschillen in perioden hebben te maken met de termijn waarop er terugkoppeling naar de raad moet zijn. De tijdstippen van uitdelen zijn over alle metingen vergelijkbaar. Tabel 1. Uitdeelschema van de enquêtes dag tijdstippen donderdag 26 maart uur uur uur vrijdag 27 maart uur uur uur zaterdag 28 maart uur maandag 30 maart uur Dit jaar is er voor vier plekken (de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling, het station/de perrons, de ondergrondse fietsenstalling en het busplein) aan de respondenten die hier wel eens komen, gevraagd om ten aanzien van een aantal aspecten aan te geven in welke mate zij er in de huidige situatie een prettig of onprettig gevoel bij hebben. Er is hierbij gebruik gemaakt van de onderstaande schaal. De antwoordmogelijkheden varieerden van een 1 (= zeer onprettig) tot een 10 (= zeer prettig). zeer onprettig zeer prettig In deze rapportage worden de uitkomsten per aspect en in totaal weergegeven als gemiddelde cijfers, waarbij 1 t/m 5 als onvoldoende wordt beoordeeld en 6 t/m 10 als voldoende. Naast de gemiddelde cijfers is er ook een percentage dat een onvoldoende gaf gerapporteerd. Bij de analyse is voor het berekenen van het totaal percentage onvoldoende voor de vier plekken de volgende methode gebruikt: Om het totaalpercentage nauwkeurig te kunnen berekenen, zijn de gemiddelden tot en met 5,49 ingedeeld als onvoldoende, en de gemiddelden vanaf 5,50 als voldoende. Deze methode is bij de vorige meting voor het eerst ingezet. De cijfers van de daaraan voorafgaande onderzoeken zijn toen op dezelfde wijze opnieuw berekend, waardoor deze iets kunnen afwijken met de totaalpercentages in de vorige rapportages. Dit jaar is deze methode gelijk ingezet. 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 3

20 1.5 RESPONS In totaal zijn er vragenlijsten uitgedeeld. Hiervan zijn er 723 retour gestuurd. Dit levert een respons op van 18%. De respons ligt iets lager dan in voorgaande jaren. 1.6 OPZET RAPPORTAGE In dit rapport is het veiligheidsgevoel van bezoekers in het stationsgebied in kaart gebracht en hun beoordeling van de onderzochte plekken. Waar mogelijk zijn er vergelijkingen gemaakt met de eerdere metingen en is er gekeken of er verschillen optreden naar de achtergrondgegevens geslacht, leeftijd en woongebied. De plek het NS station/de perrons is ook bevraagd bij de nulmeting van 2004 en de effect-metingen van 2006, 2008, 2009, 2011 en Het vergelijken met deze metingen was niet voor alle plekken mogelijk, aangezien er in het huidige stationsgebied ook nieuwe gebieden zijn gemaakt, zoals de ondergrondse fietsenstalling. In hoofdstuk 2 worden de meningen van de bezoekers over de vier onderzochte plekken besproken. Achtereenvolgens komen aan de orde; de tramhalte/bovengrondse fietsenstalling, het NS station/de perrons, de ondergrondse fietsenstalling en het busplein. Hoofdstuk 3 gaat over de bekendheid met het cameratoezicht, de houding ten opzichte van cameratoezicht en het effect op het veiligheidsgevoel van de bezoekers. In hoofdstuk 4 wordt een samenvatting gegeven en in hoofdstuk 5 staat de conclusie. Bijlage I beschrijft de persoonskenmerken van de respondenten, in Bijlage II staan extra tabellen naar achtergrondgegevens, en in Bijlage III is de vragenlijst terug te vinden. In de losse Bijlage IV staan alle open antwoorden. 4 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

21 2. VEILIGHEIDSBELEVING STATIONSGEBIED DELFT In dit hoofdstuk staan de resultaten van de schriftelijke enquête over de veiligheidsbeleving van het stationsgebied. De vier specifieke plekken in het stationsgebied komen in dit hoofdstuk achtereenvolgens aan bod, waarbij duidelijk wordt hoe de respondenten de gebieden beoordelen en hoe veilig zij zich hier voelen. Waar mogelijk, wordt er gekeken naar de resultaten de vorige zes metingen (2004, 2006, 2008, 2009, 2011 en 2013) om veranderingen te kunnen constateren. Na beschouwing van de vier plekken, wordt ook het gebied in z n geheel beoordeeld aan de hand van stellingen. Tot slot is er nog geïnventariseerd onder de respondenten of zij slachtoffer zijn geweest van vervelende situaties in het gebied. 2.1 TRAMHALTE EN/OF BOVENGRONDSE FIETSENSTALLING Dit jaar zijn de respondenten het eerst bevraagd over de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling. Van alle respondenten in 2015 komt bijna twee derde deel wel eens bij de tramhalte en/of de bovengrondse fietsenstalling. De tramhalte en bovengrondse fietsenstalling liggen aan de voorzijde van het station. Tabel 2. Komt u wel eens bij de tramhalte en/of de bovengrondse fietsenstalling? (in %) 2015 ja 63 nee 37 totaal 100 Vergelijking met oude situaties aan de voorzijde van het station in de afgelopen jaren In 2011 en 2013 werd er gevraagd of men wel eens aan de voorzijde van het station (tramhalte, fietsenstalling en looproute vanaf/naar de Westvest) komt. In de jaren daarvoor, voor de bouwwerkzaamheden, sprak men nog over het stationsplein. Deze cijfers zijn niet een op een te vergelijken met de vraag naar de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling, maar het gebied aan de voorzijde van het station bevatte eerdere jaren ook deze functies. Ter indicatie geven we de informatie van dit gebied. Tabel 3. Komt u wel eens aan de voorzijde van het station (voormalig stationsplein, in 2015: tramhalte/bovengrondse fietsenstalling)? (in %) ja nee totaal meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 5

22 Aan de respondenten die aangeven wel eens aan bij de tramhalte en/of de bovengrondse fietsenstalling te komen, is gevraagd in hoeverre zij zich prettig of onprettig voelen ten opzichte van zes verschillende aspecten van dit gebied. De figuur geeft de gemiddelde cijfers per aspect en de totaalscore voor het gebied de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling. De totaalscore is berekend aan de hand van de gemiddelde scores per aspect. Het hoogste gemiddelde wordt toegekend aan het aspect overdag bij de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling zijn (6,8). Het aspect de wijze waarop fietsen staan gestald scoort het laagst (5,0), gemiddeld onvoldoende. Ook de wijze waarop bij de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling is ingericht krijgt gemiddeld een onvoldoende beoordeling, namelijk een 5,2. De overige drie aspecten s avonds bij de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling zijn en de hoeveelheid zwerfvuil en de verlichting op de plek krijgen een voldoende. De gemiddelde totaalscore voor de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling is met een 5,7 net een voldoende. Gemiddelde cijfers aspecten tramhalte en bovengrondse fietsenstalling overdag bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn (n=451) s avonds bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn (n=426) hoeveelheid zwerfvuil aanwezig bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling (n=440) de wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht (n=444) de wijze waarop fietsen staan gestald bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling (n=423) de verlichting bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling (n=428) 5,7 5,7 5,2 5,0 5,6 6,8 totaal (n=454) 5, Figuur meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

23 Vergelijking met oude situaties aan de voorzijde van het station in de afgelopen jaren In 2013 en de jaren ervoor werden er over het algemeen lagere cijfers toegekend aan de situatie aan de voorzijde van het station (2011 t/m 2013: fietsenstalling voorzijde, tramhalte, looproute; 2004 t/m 2009: voorzijde van het NS station). Het gemiddeld cijfer voor de hoeveelheid zwerfvuil in het gebied is gelijk aan 2015, namelijk een 5,7. Het cijfer voor de verlichting (2015: 5,6) is vergelijkbaar met de voorgaande twee onderzoeken (2013 en 2011: 5,5). Gemiddelde cijfers aspecten voorzijde van het NS station (stationsplein) In 2015 betreft het de plek 'tramhalte/bovengrondse fietsenstalling' overdag aan de voorzijde van het station zijn s avonds aan de voorzijde van het station zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig aan de voorzijde van het station wijze waarop de voorzijde van het station is ingericht wijze waarop fietsen staan gestald aan de voorzijde van het station verlichting aan de voorzijde van het station totaal 6,8 6,2 5,8 6,9 7,0 6,97,2 5,7 5,4 5,0 5,9 5,8 5,2 5,9 5,7 5,7 5,7 5,9 6,1 6,1 5,4 5,2 4,5 4,0 5,4 5,6 5,9 5,8 5,0 4,4 4,5 4,1 4,3 5,0 4,6 5,6 5,5 5,5 6,0 5,9 6,1 6,0 5,7 5,3 5,1 5,7 5,8 6,0 5, Figuur 2 Achtergrondgegevens Het aspect ''s avonds bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn' wordt door mannen beoordeeld met 0,6 punt hoger (6,0) dan vrouwen (5,3). 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 7

24 Naar mate men ouder is geeft men een lager cijfer aan de aspecten van de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling. Het totaal aandeel loopt af van 6,0 onder jarigen naar 5,4 onder 55-plussers. Hetzelfde geldt voor de aspecten: hoeveelheid zwerfvuil (0,9 punt verschil), er overdag zijn (0,7 punt verschil) en er s avonds zijn (0,6 punt verschil). Het aspect de wijze waarop fietsen gestald staan is het best beoordeeld door de jarigen (5,3), en het slechtst beoordeeld door de 55-plussers (4,7), een verschil van 0,6 punt. Tabel 4. Gemiddelde cijfers aspecten tramhalte en bovengrondse fietsenstalling, naar leeftijd jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder totaal overdag bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn 7,1 7,0 6,9 6,7 6,4 6,8 s avonds bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn 6,0 5,7 5,7 5,4 5,3 5,7 hoeveelheid zwerfvuil aanwezig bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling 6,2 5,9 5,7 5,4 5,2 5,7 de wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht 5,6 5,2 5,1 4,7 5,3 5,2 de wijze waarop fietsen staan gestald bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling 5,3 4,8 4,9 5,2 4,7 5,0 de verlichting bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling 5,7 5,5 5,5 5,4 5,6 5,6 totaal 6,0 5,7 5,7 5,5 5,4 5,7 De cijfers van Delftenaren verschillen nauwelijks van het gemiddelde. De overige groepen zijn te klein om uitspraken over te kunnen doen. 8 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

25 De volgende figuur geeft het aandeel respondenten weer dat een onvoldoende heeft gegeven aan de verschillende aspecten. Voor twee aspecten geldt dat ruim de helft een onvoldoende gaf. Dit geldt voor het aspect wijze waarop fietsen staan gestald bij de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling en de wijze waarop de plek is ingericht. Het aspect overdag op de plek zijn kreeg de minste onvoldoendes, van ongeveer een vijfde deel van de respondenten. Aandeel voldoende/onvoldoende beoordeling van de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling overdag bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn (n=451) 19% 81% s avonds bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn (n=426) 44% 56% hoeveelheid zwerfvuil aanwezig bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling (n=440) 43% 57% de wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht (n=444) 52% 48% de wijze waarop fietsen staan gestald bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling (n=423) 55% 45% de verlichting bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling (n=428) 43% 57% totaal (n=454) 42% 58% onvoldoende 0% 20% 40% 60% 80% 100% voldoende Figuur 3 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 9

26 Vergelijking met oude situaties aan de voorzijde van het station in de afgelopen jaren Over het algemeen kunnen we stellen dat er vooral tijdens de eerdere metingen in 2011 en 2013 meer onvoldoendes aan de aspecten gegeven zijn. Zo kregen de wijze van de inrichting aan de voorzijde van het station, de wijze waarop fietsen waren gestald, en er overdag zijn, ten tijde van de afgelopen twee metingen (2013 en 2011) relatief meer onvoldoendes. Percentage dat onvoldoende geeft aan diverse aspecten m.b.t. voorzijde van het NS station (stationsplein) In 2015 betreft het de plek 'tramhalte/bovengrondse fietsenstalling' overdag aan de voorzijde van het station zijn 19% 28% 37% s avonds aan de voorzijde van het station zijn 44% 47% 55% hoeveelheid zwerfvuil aanwezig aan de voorzijde van het station wijze waarop de voorzijde van het station is ingericht 42% 43% 43% 52% 69% 74% wijze waarop fietsen staan gestald aan de voorzijde van het station verlichting aan de voorzijde van het station 41% 43% 44% 55% 63% 63% totaal 42% 50% 55% % Figuur 4 Achtergrondgegevens De helft van de vrouwen geeft het aspect ''s avonds bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn' een onvoldoende (49%). Onder mannen is dit aandeel 10% kleiner meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

27 Op bijna ieder aspect treden er verschillen op naar leeftijd. Het aandeel onvoldoende bij het aspect overdag bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn loopt op naar mate men ouder is van 12% tot 28%. Hetzelfde geldt voor het aspect over zwerfvuil. Hierbij loopt het aandeel onvoldoende op van 38% onder de jarigen tot 51% onder 55-plussers. De jongste leeftijdsgroep geeft het minst aan onvoldoendes (34%) aan het aspect er s avonds zijn, de oudste twee leeftijdsgroepen het meest (beiden 52%).Vooral de jarigen geven veel onvoldoendes aan het aspect de wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht (61%). De wijze waarop fietsen staan gestald kreeg meer onvoldoendes van jarigen en 55-plussers, dan van de jarigen. Het verschil is ongeveer 10%. Tabel 5. Aandeel onvoldoende beoordeling van de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling, naar leeftijd jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder totaal overdag bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn s avonds bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling de wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht de wijze waarop fietsen staan gestald bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling de verlichting bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling totaal meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 11

28 Vervolgens zijn de respondenten gevraagd of zij van een aantal aspecten betreffende de tramhalte en de bovengrondse fietsenstalling vinden dat de situatie is verbeterd, gelijk gebleven of verslechterd is ten opzichte van twee jaar geleden. Figuur 5 geeft de resultaten weer. De wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht is verbeterd ten opzichte van 2 jaar geleden, volgens bijna drie van de tien respondenten. Een kwart vindt de wijze waarop fietsen gestald staan verbeterd. Bij deze twee aspecten geeft ongeveer een derde van de respondenten aan dat de situatie gelijk gebleven is. Ook het aandeel dat de situatie verslechterd vindt is ongeveer gelijk (beiden 18%). Over de verlichting en de hoeveelheid zwerfvuil is bijna een vijfde deel positief. Ruim vier van de tien respondenten vinden deze aspecten gelijk gebleven. Ongeveer een tiende geeft aan dat de verlichting en de hoeveelheid zwerfvuil bij de tramhalte en/of de bovengrondse fietsenstalling zijn verslechterd ten opzichte van 2 jaar geleden. Verandering tramhalte en bovengrondse fietsenstalling t.o.v. 2 jaar geleden respondenten die bij de tramhalte en/of de bovengrondse fietsenstalling komen (n=454) hoeveelheid zwerfvuil aanwezig bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling 19% 42% 10% 29% de wijze waarop bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling is ingericht 28% 34% 18% 19% de wijze waarop fietsen staan gestald bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling 25% 34% 18% 22% de verlichting bij de tramhalte en/of bovengrondse fietsenstalling 17% 46% 9% 28% 0% 20% 40% 60% 80% 100% verbeterd gelijk gebleven verslechterd weet niet Figuur 5 Achtergrondgegevens De jarigen vinden de aspecten over zwerfvuil, de inrichting en de fietsenstalling relatief meer verbeterd (respectievelijk is het aandeel verbeterd 27%, 35% en 44%). De 55-plussers vinden deze aspecten juist relatief meer verslechterd (respectievelijk is het aandeel verslechterd 14%, 22% en 22%). Er treden nauwelijks verschillen op naar geslacht. Naar woongebied valt op dat hoe verder weg men woont, hoe meer men aangeeft weet niet meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

29 2.2 IN HET NS STATION EN/OF OP DE PERRONS De respondenten zijn gevraagd of zij wel eens in het NS station komen, of op de perrons. Net zoals in de voorgaande jaren geven bijna alle respondenten (98%) aan hier wel eens te komen. Tabel 6. Komt u wel eens in het NS station en/of op de perrons? (in %) ja nee totaal Alle vijf de aspecten van het NS station zijn beoordeeld met gemiddeld een voldoende. De figuur laat duidelijk zien dat de aspecten veel beter beoordeeld zijn dan bij de voorgaande metingen. Het laagste gemiddeld cijfer is een 7,3, gegeven aan het aspect s avonds in het NS station zijn. Vergeleken met 2013 is het cijfer gestegen met 1,4 punt. Het hoogste cijfer is toegekend aan overdag in het NS station zijn (8,1). Ook dit cijfer is toegenomen met 1,4 punt. De grootste stijging is te zien bij het aspect wijze waarop het NS station is ingericht. Dit gemiddeld cijfer is gestegen van 5,2 in 2013 tot 7,7 in 2015, met 2,5 punt. Het totaalgemiddelde voor het NS station en/of de perrons is dit jaar een 7,8. overdag in het NS station zijn 's avonds in het NS station zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in het NS station wijze waarop het NS station is ingericht verlichting op het NS station totaal Gemiddelde cijfers aspecten NS station 5,1 5,7 5,2 5,5 5,5 5,5 5,4 5,1 5,9 5,8 5,9 5,9 5,8 6,3 6,3 6,3 6,3 6,2 6,2 6,3 6,3 6,3 6,2 5,9 6,0 6,1 6,2 6,2 6,1 5,7 6,7 6,8 7,0 6,9 7,0 6,8 7, ,7 8,0 7,8 8,1 8,0 Figuur 6 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 13

30 Achtergrondgegevens Vrouwen geven een lager gemiddeld cijfer aan het aspect 's avonds in het NS station zijn (7,0) dan mannen (7,6), een verschil van 0,7 punt (berekend met onafgeronde cijfers). De jarigen en 55-plussers geven een 7,0 aan het 's avonds in het NS station zijn, terwijl dit bij de leeftijdsgroepen tot en met 34 jaar een 7,5 is. De inrichting van het NS station wordt beter beoordeeld door de 55-plussers (8,0). Ook aan dit aspect geven de leeftijdsgroepen tot en met 34 jaar een 7,5 gemiddeld. Tabel 7. Gemiddelde cijfers aspecten NS station en de perrons, naar leeftijd jaar jaar jaar jaar jaar en ouder totaal overdag in het NS station zijn 8,3 8,3 8,2 7,9 8,0 8,1 s avonds in het NS station zijn 7,5 7,5 7,0 7,3 7,0 7,3 hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in het NS station 8,2 8,2 7,8 7,9 7,7 8,0 de wijze waarop het NS station is ingericht 7,5 7,5 7,6 7,6 8,0 7,7 de verlichting op het NS station 8,0 8,1 7,8 7,9 8,2 8,0 totaal 7,9 7,9 7,7 7,7 7,8 7,8 Naar woongebied zijn er weinig verschillen. Vergelijking achtergrondgegevens 2013 en 2011 Ook de cijfers van 2013 en 2011 zijn bekeken naar leeftijd en geslacht. In die periode bleek de leeftijd van de respondenten vooral van invloed op het aspect s avonds op het NS station zijn. De beoordeling daalde naarmate men ouder was, met ongeveer 1 punt verschil tussen de jongste en de oudste leeftijdsgroep. Tussen mannen en vrouwen traden enkel kleine verschillen op (max. 0,3 punt), waarbij wel de vrouwen ook de lagere beoordelingen gaven. In de nieuwe situatie in 2015 zijn zowel geslacht als leeftijd van invloed op de beoordeling s avonds in het NS station zijn, leeftijd wat minder dan in 2013 en 2011, geslacht wat meer meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

31 Ook het aandeel dat een onvoldoende toekende aan de verschillende aspecten is overal duidelijk gedaald. In totaal geeft 4% een onvoldoende, een afname van 25% vergeleken met Het aspect met het grootste aandeel onvoldoendes is: s avonds in het NS station zijn. Dit aspect kreeg van 13% een onvoldoende. In 2013 was dit nog 34%. Dit komt neer op een afname van 21%. Het grootste verschil is wederom te zien bij het aspect wijze waarop het NS station is ingericht. In 2013 gaf de helft van de respondenten een onvoldoende aan dit aspect, nu 10%. Dit betekent een afname van 40% in het aandeel dat een onvoldoende beoordeling gaf aan de inrichting van het station. Percentage dat onvoldoende geeft aan diverse aspecten m.b.t. NS station overdag in het NS station zijn 3% 17% 's avonds in het NS station zijn 13% 34% hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in het NS station 6% 27% wijze waarop het NS station is ingericht 10% 50% verlichting op het NS station totaal 4% 4% 25% 29% % Figuur 7 In Tabel 8 staan de percentages onvoldoende van de zeven meetmomenten naast elkaar. De laatste twee kolommen geven de verschillen en De cijfers in het groen (-) geven aan dat het aandeel respondenten dat een onvoldoende geeft is afgenomen, dus een positief effect. Tabel 8. Percentage onvoldoende NS station/de perrons en de verschillen** (in %) In het NS Station/perrons overdag op de plek zijn 's avonds laat op de plek zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig de wijze waarop de plek is ingericht de verlichting op de plek totaal* *De totaal percentages onvoldoende wijken mogelijk iets af met de cijfers in vorige rapportages t/m De totaal percentages zijn in 2013 herberekend met een nieuwe methode. **De verschillen zijn berekend met onafgeronde getallen. 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 15

32 Achtergrondgegevens Vrouwen geven meer onvoldoendes aan het aspect 's avonds in het NS station zijn (18%) dan mannen (7%). De leeftijdsgroepen vanaf 35 jaar geven meer onvoldoendes aan 's avonds in het NS station zijn. Dit is het meest duidelijk zichtbaar bij de 55-plussers: 19% onvoldoende. Van de jarigen geeft 16% een onvoldoende aan dit aspect, van de jarigen is het aandeel 13%. Er treden nauwelijks verschillen op naar woongebied. Over het algemeen vinden de meeste respondenten dat de situatie in het NS station en op de perrons is verbeterd ten opzichte van de situatie 2 jaar geleden. Verandering NS station t.o.v. 2 jaar geleden respondenten die in het NS station komen (n=708) hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in het NS station 69% 12% 19% de wijze waarop het NS station is ingericht 81% 7% 5% 8% de verlichting op het NS station 73% 12% 13% 0% 20% 40% 60% 80% 100% verbeterd gelijk gebleven verslechterd weet niet Figuur 8 Achtergrondgegevens Relatief meer mannen zien een verbetering in de hoeveelheid zwerfvuil (74%) en de verlichting (80%) in het NS station, dan vrouwen (resp. 63% en 67%). Het aspect de wijze waarop het NS station is ingericht is verbeterd volgens 86% van de 55-plussers en 84% van de jarigen. Onder de jarigen vindt 77% dat dit verbeterd is, onder jarigen is dit 78%. Drie kwart van de jongste leeftijdsgroep en de 45-plussers vindt de verlichting in het NS station verbeterd vergeleken met 2 jaar geleden. Bij de overige leeftijdsgroepen ligt dit aandeel rond zeven op de tien. Ook hier geldt dat het aandeel weet niet groter wordt naarmate men verder van Delft woont. Delftenaren zien op alle drie deze aspecten 2% meer verbetering meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

33 2.3 ONDERGRONDSE FIETSENSTALLING In de nieuwe situatie bij het station is er een ondergrondse fietsenstalling. De respondenten zijn gevraagd of zij hier wel eens komen. Een aandeel van 45% komt wel eens in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station. Tabel 9. Komt u wel eens in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station? (in %) 2015 ja 45 nee 55 totaal 100 Aan de groep die wel eens in dit gebied komt, is wederom gevraagd om voor een aantal aspecten aan te geven in hoeverre zij er in de huidige situatie een prettig of onprettig gevoel bij hebben, zie Figuur 9. In totaal geeft men de ondergrondse fietsenstalling van het NS station een 7,4 als gemiddeld cijfer. De hoogste cijfers zijn toegekend aan de aspecten hoeveelheid zwerfvuil, overdag in de ondergrondse fietsenstalling zijn en de verlichting. Het laagste cijfer is gegeven aan de wijze waarop fietsen staan gestald. Dit aspect krijgt een 6,9 gemiddeld. De aspecten s avonds in de ondergrondse fietsenstalling zijn en de wijze waarop het er is ingericht zijn beoordeeld met gemiddelde cijfers net boven de 7. Gemiddelde cijfers aspecten ondergrondse fietsenstalling van het NS station overdag in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn (n=321) s avonds in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn (n=295) hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station (n=313) de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling van het NS station is ingericht (n=321) de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station (n=319) de verlichting in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station (n=318) 6,9 7,1 7,2 7,8 7,9 7,8 totaal (n=322) 7, Figuur 9 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 17

34 Achtergrondgegevens Mannen beoordelen de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling is ingericht met 0,8 punt hoger (7,5) dan vrouwen (6,8). Er is 0,4 punt verschil in het totaal tussen mannen en vrouwen, waarbij mannen een hoger punt geven (7,6) dan vrouwen (7,2). Hetzelfde geldt voor de wijze waarop fietsen staan gestald en s avonds in de ondergrondse fietsenstalling zijn. Tabel 10. Gemiddelde cijfers aspecten ondergrondse fietsenstalling van het NS station, naar geslacht overdag in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn man vrouw totaal 7,8 7,7 7,8 s avonds in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn 7,3 6,9 7,1 hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station 7,9 7,7 7,9 de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling van het NS station is ingericht 7,5 6,8 7,2 de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station 7,1 6,6 6,9 de verlichting in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station 8,0 7,7 7,8 totaal 7,6 7,2 7,4 Er zijn verschillen op ieder aspect naar leeftijd, zie Tabel 11. In totaal loopt het cijfer af van 7,9 onder jarigen naar 6,6 onder 55-plussers. Hetzelfde is te zien bij de aspecten wijze waarop fietsen gestald staan (verschil van 1,9 punt) en de verlichting in de ondergrondse fietsenstalling (verschil 0,8 punt). Op de andere aspecten zien we ook een verschil van minimaal 1 punt tussen de jarigen en de 55-plussers. Tabel 11. Gemiddelde cijfers aspecten ondergrondse fietsenstalling van het NS station, naar leeftijd jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder totaal overdag in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn 8,2 7,8 7,7 7,8 7,0 7,8 s avonds in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn 7,5 7,0 7,1 7,0 6,5 7,1 hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station 8,2 8,1 7,6 7,8 7,2 7,9 de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling van het NS station is ingericht 7,7 7,3 6,9 7,1 6,2 7,2 de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station 7,6 7,1 6,6 6,6 5,8 6,9 de verlichting in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station 8,2 7,9 7,8 7,8 7,4 7,8 totaal 7,9 7,5 7,3 7,3 6,6 7,4 Delftenaren geven over het algemeen een iets lagere beoordeling dan de andere woongebieden: 0,1 punt lager dan gemiddeld op er overdag zijn en de inrichting ; 0,2 punt lager dan gemiddeld op er s avonds zijn, zwerfvuil en de wijze waarop fietsen gestald staan in de ondergrondse fietsenstalling meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

35 De onderstaande figuur laat de verdeling onvoldoende/voldoende zien per aspect. In totaal werd de ondergrondse fietsenstalling van het NS station door 7% beoordeeld een onvoldoende. Het aspect dat de meeste onvoldoendes kreeg is de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station. Dit aspect is door ruim een vijfde deel van de respondenten beoordeeld met een onvoldoende (22%). Aandeel voldoende/onvoldoende beoordeling van de ondergrondse fietsenstalling van het NS station overdag in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn (n=321) s avonds in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn (n=295) hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station (n=313) de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling van het NS station is ingericht (n=321) de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station (n=319) de verlichting in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station (n=318) 4% 11% 5% 15% 22% 3% 96% 89% 95% 85% 78% 97% totaal 7% 93% onvoldoende 0% 20% 40% 60% 80% 100% voldoende Figuur 10 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 19

36 Achtergrondgegevens Relatief meer vrouwen geven een onvoldoende aan 'de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling is ingericht' (21%), vergeleken met mannen (8%). Hetzelfde geldt in iets mindere mate voor 'de wijze waarop de fietsen staan gestald' (vrouwen: 25%, mannen: 20%). De 55-plussers geven aan alle aspecten meer onvoldoendes, zie Tabel 12. In totaal geeft 23% een onvoldoende, 16% meer dan in totaal. Op het aspect de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station, geven ook de jarigen bovengemiddeld een onvoldoende, namelijk 33%. Tabel 12. Aandeel onvoldoende, op aspecten van de ondergrondse fietsenstalling, 55 jaar en ouder (in %) 55 jaar en ouder totaal verschil overdag in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn s avonds in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station de wijze waarop de ondergrondse fietsenstalling van het NS station is ingericht de wijze waarop fietsen staan gestald in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station de verlichting in de ondergrondse fietsenstalling van het NS station totaal meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

37 2.4 HET BUSPLEIN BIJ HET NS STATION Het busplein is afgelopen jaar verplaatst van de achterzijde terug naar de voorzijde van het station. In het onderzoek dit jaar is gevraagd naar het verblijven op dit nieuwe busplein aan de voorzijde van het NS station. Twee derde deel van de respondenten komt wel eens op het busplein. Tabel 13. Komt u wel eens op het busplein (aan de voorzijde) (in %) 2015 ja 66 nee 34 totaal 100 Vergelijking met tijdelijke situatie afgelopen jaren Tijdens de afgelopen twee onderzoeken, in 2011 en 2013, lag het busplein tijdelijk aan de achterzijde van het NS station. We kunnen daardoor de cijfers niet goed vergelijken. Wel staan de cijfers bij de resultaten van dit jaar, ter indicatie. Tabel 14. Komt u wel eens op het busplein (aan de achterzijde, in 2015: voorzijde) (in %) ja nee totaal meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 21

38 Aan de respondenten die hebben aangegeven hier wel eens te komen, is vervolgens gevraagd in hoeverre zij zich prettig of onprettig voelen bij de aspecten van de nieuwe situatie. Men geeft het busplein aan de voorzijde van het NS station in totaal een 7,1 gemiddeld. Het hoogste cijfer is gegeven aan overdag op het busplein zijn (7,4). Er s avonds zijn, kreeg juist het laagste cijfer, namelijk een 6,6. Gemiddelde cijfers aspecten busplein overdag op het busplein zijn (n=473) s avonds op het busplein zijn (n=425) hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein (n=447) de wijze waarop het busplein is ingericht (n=470) de verlichting op het busplein (n=444) totaal (n=478) 7,4 6,6 7,1 7,0 7,2 7, Figuur 11 Vergelijking met tijdelijke situatie afgelopen jaren Het nieuwe busplein aan de voorzijde wordt duidelijk beter beoordeeld op de aspecten, dan het tijdelijke busplein aan de achterzijde van het station, zie onderstaande figuur. Gemiddelde cijfers aspecten busplein overdag op het busplein zijn s avonds op het busplein zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein wijze waarop het busplein is ingericht wijze waarop fietsen staan gestald op het busplein verlichting op het busplein totaal 7,4 6,8 7,1 6,6 5,7 5,9 7,1 6,4 6,6 7,0 6,4 6,7 6,4 6,5 7,2 6,2 6,5 7,1 6,3 6, Figuur meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

39 Achtergrondgegevens Het s avonds op het busplein zijn wordt door vrouwen beoordeeld met een 6,4, terwijl mannen hieraan een 6,8 gemiddeld toekennen, een verschil van 0,4 punt. Bekijken we de leeftijdsgroepen, dan valt op dat de jongeren telkens de hoogste cijfers toegekend hebben aan de aspecten van het busplein. De jarigen en de 55-plussers geven de laagste cijfers. Zo geven de jarigen een 7,4 gemiddeld in totaal, de jarigen en de 55-plussers beide groepen een 6,8. Het grootste verschil treedt op bij het aspect hoeveelheid zwerfvuil op het busplein. De 55-plussers geven een 6,6, een verschil van 1,1 punt met de jongste leeftijdsgroep (7,6), berekend met onafgeronde cijfers. Ook bij de aspecten er overdag zijn, er s avonds zijn en de inrichting geven duidelijke verschillen. Tabel 15. Gemiddelde cijfers aspecten het busplein, naar leeftijd jaar jaar jaar jaar 55 jaar en ouder totaal overdag op het busplein zijn 7,8 7,6 7,1 7,4 7,2 7,4 s avonds op het busplein zijn 7,0 6,8 6,4 6,5 6,3 6,6 hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein 7,6 7,4 6,7 7,2 6,6 7,1 de wijze waarop het busplein is ingericht 7,4 7,1 6,6 6,7 6,7 7,0 de verlichting op het busplein 7,3 7,3 6,9 7,3 7,1 7,2 totaal 7,4 7,3 6,8 7,0 6,8 7,1 De cijfers van Delftenaren en aangrenzende gemeenten lijken sterk op het gemiddelde. De andere woongebieden bestaan uit een klein aantal respondenten. 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 23

40 Bijna een kwart van de respondenten geeft een onvoldoende aan het aspect s avonds op het busplein zijn, een vijfde deel aan het aspect de wijze waarop het busplein is ingericht. In totaal kregen de aspecten van het busplein van 13% van de respondenten een onvoldoende. Aandeel voldoende/onvoldoende beoordeling van het busplein overdag op het busplein zijn (n=473) 10% 90% s avonds op het busplein zijn (n=425) 23% 77% hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein (n=447) 15% 85% de wijze waarop het busplein is ingericht (n=470) 20% 80% de verlichting op het busplein (n=444) 12% 88% totaal (n=478) 13% 87% 0% 20% 40% 60% 80% 100% onvoldoende voldoende Figuur 13 Vergelijking met tijdelijke situatie afgelopen jaren Het nieuwe busplein aan de voorzijde van het station krijgt relatief minder onvoldoendes op de aspecten, dan de tijdelijke situatie in 2013 en 2011, zie onderstaande figuur. Percentage dat onvoldoende geeft aan diverse aspecten m.b.t. busplein overdag op het busplein zijn s avonds op het busplein zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein wijze waarop het busplein is ingericht wijze waarop fietsen staan gestald op het busplein verlichting op het busplein totaal 10% 13% 11% 23% 36% 34% 15% 21% 21% 20% 22% 17% 21% 23% 12% 26% 21% 13% 19% 15% % Figuur meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

41 Achtergrondgegevens Het aandeel vrouwen dat een onvoldoende toekent aan s avonds op het busplein zijn is 26%, het aandeel mannen 20%. De leeftijdsgroep jaar geeft meer onvoldoendes dan gemiddeld. Een aandeel van 22% geeft het busplein een onvoldoende in totaal. Dit zien we terug bij alle aspecten, zie Tabel 12. Ook de 55-plussers geven relatief veel onvoldoendes aan de aspecten s avonds op het busplein zijn (29%) en de hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein (26%). Van de jarigen geeft een kwart een onvoldoende aan de wijze waarop het busplein is ingericht. Tabel 16. Aandeel onvoldoende, op aspecten van de ondergrondse fietsenstalling, jarigen (in %) jaar totaal verschil overdag op het busplein s avonds op het busplein zijn hoeveelheid zwerfvuil aanwezig op het busplein de wijze waarop het busplein is ingericht de verlichting op het busplein totaal Delftenaren geven net iets vaker een onvoldoende aan de hoeveelheid zwerfvuil op het busplein (+3%) en de wijze waarop het busplein is ingericht (+2%), dan gemiddeld. 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 25

42 2.5 STELLINGEN Aan alle respondenten is gevraagd om aan te geven in welke mate zij het eens zijn met een drietal stellingen over het station. In de tekst zijn opgetelde percentages en verschillen aangegeven, berekend met de exacte (niet afgeronde) cijfers. Als het even kan vermijd ik het om s avonds op het station te zijn Het merendeel van de respondenten (63%) is het (helemaal) oneens met de stelling als het even kan vermijd ik het om s avonds op het station te zijn. Het aandeel dat het hier (helemaal) mee eens is, is 15%. Sinds 2004 is het aandeel dat het (helemaal) eens is met de stelling gehalveerd (-14%) en het aandeel dat het (helemaal) oneens is toegenomen (+16%). Men vermijdt het station s avonds dus in mindere mate dan voorheen. Als het even kan vermijd ik het om 's avonds op het station te zijn % 9% 17% 31% 31% 6% % 15% 21% 34% 23% % 14% 23% 32% 21% % 16% 22% 33% 21% % 17% 21% 33% 21% % 16% 21% 33% 20% % 17% 24% 29% 18% 0% 20% 40% 60% 80% 100% helemaal mee eens mee eens neutraal mee oneens helemaal mee oneens weet niet Figuur meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft

43 Op het station moet je altijd extra goed opletten om niet beroofd te worden Ruim vier van de tien respondenten (43%) is het (helemaal) oneens met de stelling op het station moet je altijd extra goed opletten om niet beroofd te worden. Een kwart is het hiermee (helemaal) eens. Vergeleken met de meting in 2013 is het aandeel dat het eens is met de stelling toegenomen met 4% en het aandeel oneens afgenomen (-8%). Dit houdt in dat men nu meer oplettend is op het station dan in 2011 en De situatie is wel positiever dan in 2009 en ervoor. Op het station moet je altijd extra goed opletten om niet beroofd te worden % 19% 27% 29% 14% 5% % 17% 28% 36% 15% % 16% 26% 39% 13% % 24% 27% 31% 11% % 23% 28% 31% 10% % 22% 29% 30% 11% % 29% 26% 23% 8% 0% 20% 40% 60% 80% 100% helemaal mee eens mee eens neutraal mee oneens helemaal mee oneens weet niet Figuur 16 6-meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft 27

44 Het stationsgebied is een onveilige plek Bijna drie kwart van de respondenten is het (helemaal) oneens met de stelling het station is een onveilige plek. Een aandeel van 6% is het (helemaal) eens met de stelling. In de figuur is duidelijk te zien dat er een grote verbetering plaatsgevonden heeft sinds de afgelopen meting in Het aandeel dat (helemaal) niet vindt dat het stationsgebied een onveilige plek is, is gestegen van 60% tot 73%, een toename van 13%. In 2004 is de vraag anders gesteld. Vergeleken met 2006, is het aandeel in 2013 dat (helemaal) niet vindt dat het station een onveilige plek is, toegenomen met 17%. Het stationsgebied is een onveilige plek.* % 4% 16% 50% 24% 5% % 8% 27% 45% 15% % 9% 25% 46% 14% % 11% 29% 42% 12% % 10% 31% 42% 12% % 11% 29% 43% 13% % 27% 39% 22% 3% 0% 20% 40% 60% 80% 100% helemaal mee eens mee eens neutraal mee oneens helemaal mee oneens weet niet * In 2004 was de stelling op een positieve wijze gesteld ('Het station is een veilige plek'). Figuur 17 Concluderend kunnen we uit deze stellingen opmaken dat een meerderheid geen onveiligheidsgevoelens heeft in het stationsgebied: De meerderheid probeert niet om s avonds het station te vermijden en men is overduidelijk ook niet van mening dat het stationsgebied een onveilige plek is. Hoewel het grootste deel niet extra oplettend is om niet beroofd te worden, is men wel weer iets meer alert hierop dan in 2011 en meting veiligheidsbeleving stationsgebied Delft