Werkconferentie 6 juni 2012

Transcriptie

1 Werkconferentie 6 juni

2 Afsluitende werkconferentie Cultuur in de Spiegel Astrid Rassen Barendvan Heusden Amersfoort, 6 juni2012

3 De aanleiding tot dit onderzoek waren vragen: Wat is cultuur? (Inhoud) Hoe verhouden kunst, cultuur, erfgoed en media zich tot elkaar? (Samenhang) Wat is een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs? Kunnen we de statusvan cultuuronderwijs op school verbeteren? En de kwaliteit? 3

4 Het doel van ons onderzoek was (en is): Inzicht geven in de inhoudvan cultuuronderwijs, en in de samenhang(cultuur en kunst, erfgoed en media). Aangeven hoe een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs eruit zou kunnen zien (aansluiting bij cultuur leerlingen, en bij ontwikkeling) Handvatten bieden voor het ontwikkelen en ontwerpen van cultuuronderwijs Op de langere termijn: bijdragen aan de status en de kwaliteit van cultuuronderwijs. 4

5 WatmaaktCultuurin de Spiegel (zo) moeilijk? Die bredetheorievan cultuur: cultuuris geending, maar is ietswatmensendoen. Cultuuris je geheugengebruikenomhet hieren nu vormen betekenistegeven 5

6 WatmaaktCultuurin de Spiegel (zo) moeilijk? De abstractie: die vierbasisvaardigheden, de media En danooknogdatcultureel(zelf)bewustzijn! 6

7 G: foto L: pantomime T: ooggetuigeverslag V: sculptuur ontdekken spelen V: geluidsopname herkennen lokaliseren luisteren ervaren voelen ruiken doen alsof inschatten verzinnen ontwerpen voorstellen voorspellen T: lied L: imitatie kijken observeren herinneren Waarneming Verbeelding fantaseren manipuleren construeren G: strip G: grafiek T: hypothese verbanden leggen verklaren onderzoeken logisch denken ontleden testen Analyse concluderen hypothesen opstellen integreren evalueren Conceptuali- debatteren sering classificeren formuleren vertellen oordelen rechtvaardigen bloggen becommentariëren twitteren labelen L: groepsdiscussie V: verzameling V: schaalmodel L: overweging G: artikel T: betoog

8 Cultuuronderwijs is onderwijsin cultureel(zelf)bewustzijn! 8

9 Discussie op gang brengen Met wie? 2009 Leertraject met 13 scholen PO en VO 2009 ORD Leuven Ambassadeurstraject Wetenschapscommissie Klankbordgroep 2010 OCW / Ministerie Vlaanderen 2011 'CiSop de gril' 2011 INSEA Hongarije 2012 Dag van Cultuureducatie Vlaanderen 2012 Training CiS-adviseur 2012 Vijf landelijke regiobijeenkomsten 9

10 Discussie opgang brengen En gesprekken met o.a.: OCW, VSB-Fonds, SNS Reaalfonds, Cultuurnetwerk Nederland, Fonds voor Cultuurparticipatie, Vakverenigingen kunstvakken, SLO intern, Onderwijs Raad, Raad voor Cultuur, Hogescholen, Pabo's, VCPS, ICC netwerken, Raad van twaalf, Toeval gezocht, SKVR, Koorenhuis, Kunst Centraal, Edu-Art, Kuenstwurk, KunststationC, Mocca, Plein C, Kunstbalie, MuseumhuisGroningen, erfgoedinstellingen, culturele aanbieders enz. enz. enz. 10

11 11

12 12

13 13

14 14

15 Wat leverde dit op? Resultaten: Begripsverkenning doorlopende leerlijn (intern projectdocument) 'Zwarte boekje' 'Grond onder mijn voeten' (intern projectdocument) Bibliotheek Nieuwsbrieven FAQ 15

16 Wat hebben we gedaan? Theoretisch onderzoek naar cultuur en kunst Literatuuronderzoeknaar de ontwikkeling van cultureel (zelf)bewustzijn Empirisch onderzoek naar het gebruik van het kader door docenten Flankerend onderzoek naar evaluatiecriteria voor cultuuronderwijs; diagnose-instrument; empirisch onderzoek naar samenwerking tussen scholen en instellingen 16

17 Empirisch onderzoek naar het gebruik van het kader door docenten hoe is het gedaan en wat gaan we met de gegevens doen? 0. Kennismaking met de theorie 3. Evaluatie 1. Cultuuronderwijs ontwerpen 2. Cultuuronderwijs uitvoeren 17

18 Empirisch onderzoek naar het gebruik van het kader door docenten hoe is het gedaan en wat gaan we met de gegevens doen? - De evaluatiegesprekken worden uitgeschreven, gecodeerd en geanalyseerd (meer dan 2500 pagina s tekst) 18

19 naam docent cyclus onderwerp uitspraak deelonderwerp 1 deelonderwerp 2 waardering voor onderwerp uitspraak is een reactie op (extra) AlGemeen AlGemeen Vraag/opmerking Aio Vraag/opmerking SLO'er 1 Cultuuronderwijs Inhoud Onderwerp NeuTraal / onduidelijk Vraag/opmerking Collega Zelfstandig 2 Kader Proces zwarte boekje uitleg theorie leerling Handreikingen checklist /hulpmiddelen cirkel horizontaal ontwerplijnen Vaardigheid onderwijs profiel lesformat Samenhang Positief startpakket als geheel persoonlijk Onduidelijk verticaal status Algemeen implementatie begripsniveau Medium leerling zwarte boekje --- uitleg theorie --- geheugen ondersteuning checklist --- onderwijs materiaal cirkel --- Negatief ontwerplijnen --- Aansluiting ontwikkeling Combinatie OVM profiel --- persoonlijk lesformat startpakket als geheel ondersteuning vraag/opm aio beide: g en o Relatie OVM persoon vraag/opm slo er status vraag/opm collega 19

20 Empirisch onderzoek naar het gebruik van het kader door docenten - De uitkomsten: zien we een ontwikkelingin het denken over inhoud, samenhang en aansluiting? En over de statusvan cultuuronderwijs? Kunnen docenten werken met het materiaaldat wij ontwikkeld hebben? 20

21 ontwerpen van cultuuronderwijs in ontwerpteams Docenten van de pilotschool Een onderzoeker (aio) Een SLO medewerker 21

22 Wat leveren we op? Raamleerplan 22

23 Wat leveren we op? Leerplankader voor cultuuronderwijs 23

24 Structuur van het leerplankader 24

25 Inhoud Leerplankader: Wat leveren we op? 1 Cultuur in de Spiegel o Theoretische kader over cultuur en cultureel zelfbewustzijn o Profielen: cognitieve ontwikkeling van leerlingen (4 tot 18+) 2 Cultuuronderwijs in de maak! o Ontwerprichtlijnen (criteria en denkvragen) voor cultuuronderwijs o Handreikingen en voorbeelden 3 Hoe ziet cultuuronderwijs eruit? o Voorbeelden en illustraties 4 Het maken van leerlijnen cultuuronderwijs o Exemplarische leerlijnen 25

26 Wat leveren we op? Leerplankader Extra: o Verzamelde kritische succesfactoren o Didactische tips o Methode analyse (stagiair SLO) o Handreiking beoordelen van cultuuronderwijs (onderzoeker RUG) 26

27 Wat leveren we op? Leerplankader stand van zaken: Archief doornemen, kiezen voorbeelden en concepten schrijven Eind 2012 eerste concept voorleggen aan doelgroep Zomer 2013 klaar 27

28 Wat leveren we op? Producten RUG Drie proefschriften over cultuuronderwijs voor leerlingen van 4-10, en Een handboek Cultuuronderwijs (voor docenten) Een diagnose-instrument waarmee scholen hun cultuuronderwijs kunnen doorlichten.. Hulpmiddelen voor het bepalen van de kwaliteit van cultuuronderwijs Artikelen (wetenschappelijk en voor een breder publiek) 28

29 Eindconferentie 2013 Presentatie van de uitkomsten van het onderzoek Leerplankader Resultaten van het wetenschappelijk onderzoek Afsluitend debat/gesprek 29

30 Werkconferentie 6 juni

31 Over de ontwikkeling van cultureel (zelf)bewustzijn Ronald Hünneman Kunst, Cultuur en Media Faculteit der Letteren Rijksuniversiteit Groningen

32 32

33 Stroop Task ROOD BLAUW GROEN ROOD GEEL BLAUW GEEL ROOD GROEN BLAUW 33

34 Inhibitie 34

35 35

36 36

37 fouten Stroop Task fouten 8 leeftijd 22 37

38 38

39 39

40 Impulsonderdrukking Begrip van anderen Loskomen van de directe/concrete waarneming 40

41 Impulsonderdrukking Begrip van anderen Loskomen van de directe/concrete waarneming 41

42 Impulsonderdrukking Begrip van anderen Planning Tijdsbesef Werkgeheugen Loskomen van de directe/concrete waarneming 42

43 HANS 200,- 2000,- HET APOTHEKERSDILEMMA 43

44 Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 44

45 1. Waarnemen - Gehoorzamen Hans moet niet stelen omdat hij anders in de gevangenis komt. Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 45

46 2. Invoelen eigenbelang Hans Hans moet het medicijn stelen, ook al komt hij daardoor in de gevangenis, want als zijn vrouw blijft leven is hij sowieso gelukkiger. Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 46

47 3. Beschouwing Hans ten opzichte van zijn sociale omgeving Hans moet de medicijnen stelen omdat zijn vrouw dat wil. Of: Hans moet niet stelen want hij is geen crimineel. Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 47

48 4. Gedrag Hans ten opzichte van een groter maatschappelijk belang (Law-and-Order) Hans moet zich aan de wet houden. Of: Als Hans steeltmoet hij de consequenties accepteren (gevangenis straf, en geld terugbetalen). Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 48

49 5. Afweging van verschillende typen rechten en plichten Hans moet de medicijnen stelen want iedereen heeft het recht op medische hulp (of, is een mensenrecht). Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 49

50 6. Ethiek Hans moet de medicijnen stelen want een mensenleven is van meer waarde dan Heinz eigendomsrecht. Is het goed dat Hans ingebroken heeft en het middel heeft gestolen? 50

51 51

52 ARGUMENTATIE BEWIJSVOERING 52

53 Intermezzo (snel vergeten) Sensomotoriek 53

54 DEUGDEN-ETHIEK BURGERSCHAP 54

55 JOURNALISTIEK DEMOCRATIE 55

56 INSTALLATION ART en SENSOMOTORIEK Een doorlopende leerlijn 56

57 Een doorlopende leerlijn 57

58 Cultuuriskunst Dank vooruwaandacht 58