De huisarts als draaideur in de zrg? Prf birgitte schenmakers, huisarts Academisch Centrum vr Huisartsgeneeskunde
Vreger...fwel de ideeën uit de 20 ste eeuw Geneeskunde = cure Acute pathlgie Grs van de aanmeldingen Grs van de budgetten Zrg = pgesplitst en statisch Parallelle zrgtrajecten vb CNI, DM Echelnering +++ Afhankelijk van lkale verankering een aanbd Chrnische ziekte = pathlgie-specifiek Vb diabetes, chrnische lngziekte
Zrg en geneeskunde in de 21 ste eeuw Geneeskunde = cure EN care Zrgndersteuning Zrg = ziekte-verschrijdend en dynamisch Fcus p chrniciteit, niet p pathlgie Fcus p dynamiek en aanpassing in de tijd Chrnische ziekte = langdurige ziekte met een langzame prgressie en tename van cmplexiteit KCE rapprt Organisatie chrnische zrg Manama thesis MDO 2012
Shift in de zrg Van een pathlgiegestuurde zrg naar een beheftegestuurde zrg
Meer aandacht vr patiëntenbeheften Bilgisch Ziekte-gerelateerd vb pijn, symptmen, Psychlgisch Infrmatie Ondersteuning/begeleiding Zrg Overleg cördinatie Sciaal Netwerk Onafhankelijkheid bewaren Spiritueel zingeving
en patient-empwerment Paternalistische benadering = passé Patiënten hebben recht p inbreng verantwrdelijkheid Zrgverleners hebben plicht deze inbreng te hren en de verantwrdelijkheid aan te spreken Zrg heeft grtere slaagkansen in termen van Kwaliteit van leven Overleving Zelfstandigheid En dus k budgettering
Zrg in een ideale wereld Zrgvrziening vertikaal ntwikkelen Vlgens generische structuren vb p basis van expertise (cardilgie, nclgie, ) Zrgverlening hrizntaal implementeren Op maat van lkale en reginale structuren Ziekenhuizen, huisartsen, ndersteunende thuisdiensten, Op maat van de patiënt = integrerende benadering
is zrg geënt p het chrnic care mdel Ondersteunen van patient empwerment Vb patiënteninfrmatie, beslishulpen Ondersteunen van beslissingen Vb richtlijnen vr hulpverleners Organisatie van zrgverleningssysteem Vb grepspraktijken, zrgcördinatie Klinische infrmatiesystemen Vb Digitaliseren en uitwisselen van dssiers Lkale gemeenschap ndersteunen Vb bewegingsprgramma s Organisatie van de gezndheidszrg Vb beleidspties
is zrg geënt p het chrnic care mdel Ondersteunen van patient empwerment Vb patiënteninfrmatie, beslishulpen Ondersteunen van beslissingen Vb richtlijnen vr hulpverleners Organisatie van zrgverleningssysteem Vb grepspraktijken, zrgcördinatie Klinische infrmatiesystemen Vb Digitaliseren en uitwisselen van dssiers Lkale gemeenschap ndersteunen Vb bewegingsprgramma s Organisatie van de gezndheidszrg Vb beleidspties
Basisvrwaarden Perfrmant medisch dssier Met intelligente kppelingen Gedeeld medisch dssier Clud Adequate verwijzingen en rapprtage Vlledige verwijsbrief, aangepast verslag van specialist Directe cmmunicatielijnen Afspraken ver bereikbaarheid Overlegmmenten MDO, MOC Vertruwen en taakverdeling Preventie, chrnische zrg
Samenwerking Niet samenwerken, ddt Dr inadequate verwijzing Expertise erkennen en herkennen Vb maagpijn Dr inadequate pvlging van behandeling Medicatiefiches gaan verlren/veranderen nndig Multimrbiditeit gaat verlren in aparte specialismen Vb patiënt met brstkanker Dr inadequate zrgndersteuning Chrnische zrg = cmplexe zrg Vb zrg vr dementie
De huisarts als draaideur vr zrgverleg? Ja: als vertrekpunt van zrg Neen: ntkenning van dynamiek van verleg, betrkkenheid van partners en nden van patiënt
He kunnen we efficiënt samenwerken? Het cncept MDO Wat? Multidisciplinair verleg/samenwerking (Minkman 2009, Nl) Een samenhangende en gecördineerde grep diensten die gerganiseerd geleverd wrden aan individuele gebruikers dr een aantal rganisaties en samenwerkende prfessinele f infrmele zrgverleners - Multi-: parallelle zrg - Inter-: grenzen tussen disciplines - Trans-: grenzenls
MDO in de dagelijkse praktijk Praktijkmdellen (Bn 2004) Parallelle zrgverlening: grenzen tussen zrgverleners Cnsultatief:zrverleners wisselen inf en advies uit Cllabratief: ad hc samenwerking, gevalgestuurd Gecördineerd: team met gemeenschappelijk zrgdel en casemanager Multidisciplinair: team met leider, autnnmie bij elke zrgverlener Interdisciplinair: ageren bij cnsensus en verleg Geïntegreerde zrgverlening: team met zrgplan, ageren bij cnsensus en verleg, znder hiërarchie in beslisprces
MDO in nze zrgstructuur Praktijkmdellen (Bn 2004) Parallelle zrgverlening: grenzen tussen zrgverleners Cnsultatief:zrverleners wisselen inf en advies uit Cllabratief: ad hc samenwerking, gevalgestuurd Gecördineerd: team met gemeenschappelijk zrgdel en casemanager Multidisciplinair: team met leider, autnnmie bij elke zrgverlener Interdisciplinair: ageren bij cnsensus en verleg Geïntegreerde zrgverlening: team met zrgplan, ageren bij cnsensus en verleg, znder hiërarchie in beslisprces
Bestaande MDO s Frmeel bestaande verlegmdellen: Ontslagmanagement uit ZH Onclgisch MDO SEL Palliatief MDO Psychiatrisch MDO
Wat zijn de vrwaarden vr verleg/samenwerking? Randvrwaarden? Delen: verantwrdelijkheden, data, beslissingen, nrmen en waarden Partnerschap: prfessinele relatie, cnstructief, met wederzijds vertruwen, (h)erkenning van cmpetenties en vaardigheden Onderlinge afhankelijkheid: synergie ipv autnmie Macht: Gelijkwaardigheid en gedeelde macht, geen hiërarchie
He succes van verleg/samenwerking vergrten? Gaat dit vanzelf? Opleiding ndig! Managementvaardigheden Samenwerken Cmmuniceren Feedback geven Kennis ver andere disciplines Ged begnnen = half gewnnen
Even terug naar de praktijkmdellen Een team samenbrengen = meer dan tafelschikken Vaak geen (h)erkenning van cmpetenties en vaardigheden Tijd en ruimte ntbreken Partners ntbreken: HA, mantelzrg, Hiërarchische structuur en rganisaties Geen prtcllen vr pvlging Vaak ad hc
Inhudelijke drempels/valkuilen van MDO Crisismment als initiatiemment vr MDO Ontbreken van een geschikt instrument m nden in kaart brengen Onduidelijkheid ver rlverdeling Lkatie In ziekenhuis Bij patiënt HA-praktijk: cave hiërarchie Neutrale lkatie??
Aanbeveling m de beter samen te werken Van echelnering naar ketenzrg Echelns: getrapte hiërarchische structuur waarbij patient van ene discipline naar andere wrdt vergedragen (en zelden terugkeert) Ketenzrg: Ketenzrg is het samenhangend geheel van zrginspanningen dat dr verschillende zrgaanbieders nder een herkenbare regiefunctie wrdt geleverd, waarbij het cliëntprces centraal staat en waarbij zveel mgelijk aansluiting wrdt gezcht met diens mgeving. Er wrdt een sluitende keten gevrmd van diagnstiek, behandeling en begeleiding, maar k van preventie, vreg pspren en zelfmanagement. In de zrgketen bestaan gradaties van eenvudig en strikt vlgtijdelijk tt cmplexe zrg Definitie vlgens Ketenzrg Nederland
als afsluiter Cure naar care Samenwerken Patient-empwerment