Hanoek Hyroiologie IV Bijlage 19 Biovolumeepaling Voor e epaling van et iovolume van fytoplankton is een Duits voorstel voor een norm gescreven Dit ontwerp is teruggetrokken uit e CEN proceure wegens overscrijing van et tijpa. Hij evat ecter wel nuttige informatie. Voor zoöplankton is een Neerlanse voornorm gescreven (Anonymus 1999). Oner verwijzing naar eze voorstellen geven we in eze ijlage alleen e geometrisce gronvormen en ijeorene formules. Het iovolume van e meeste algensoorten kan eenvouig epaal woren op asis van één van eze gronvormen. Er zijn ook ingewikkeler gevorme soorten, zoals Ceratium en Micrasterias. Het iovolume van it soort organismen epaalt men oor meerere gronvormen of elen aarvan te comineren. Datzelfe gelt voor e meeste zoöplanktonsoorten (tael 1). Van eel ingewikkele vormen kan men et iovolume enaeren oor et nauwkeurig en op scaal na te oetseren met klei. Boetseer vervolgens een mooi kuusje met ekene afmetingen. Bepaal vervolgens et gewict van eie vormen op een alans. Bereken aarna et volume van et moel uit et volume en et gewict van et kuusje. Een alternatieve werkwijze is om et verplaatste volume water te meten in een maatciliner, ij onerompeling van et moel. Bepaal tenslotte et volume als functie van één van e imensies van et moel, ijvooreel e lengte. Geef nauwkeurig aan oe e lengte gemeten moet woren. Literatuurverwijzingen Anonymus (1999) Voornorm 6517. Water - Tellen. etermineren en iovolumeepaling van zoöplankton (Claocera. Copepoa. Rotifera) > 50 µm en et epalen van e groottestructuur van Dapnia. Neerlans Normalisatie Instituut, Delft. Anonymus (008) Water quality pytoplankton iovolume etermination y microscopic measurement of cell imensions. CEN TC 30/WG /TG 3/N116 versie 30 maart 008. Carpentier CJ, Wagenvoort AJ, Ketelaars HAM & Sperer RA (1997) BACCHUS Software programma voor interactieve iovolumemetingen van fyto-en zooplankton met statistsice evaluatie en opslag van meetgegevens. Rapport NV WBB, Werkenam. Cristiansen ME, Eie JA, Halvorsen G, Hoæk A & Larsson P (1993) On te freswater crustaceans occurring in te vicinity of Cristiania. Translation of te anwritten manuscript y GO Sars. 1861. University of Bergen. Bergen. Hütte (194) Hütte. Des Ingenieurs Tascenuc. 1. Ban. 4. Auflage. Akaemiscen Verein Hütte. Berlin. Ruttner-Kolisko A (1977) Suggestions for iomass calculation of plankton rotifers. Arciv für Hyroiologie Beiefte 8: 71-76. Tomsen HA (re) Plankton i e inre anske farvane. Havforskning fra Miljøstyrelsen nr 11. Miljøministeriet, Kopenagen. 331 pp. 19: Biovolumeepaling - 1
iv Hanoek Hyroiologie Tael 1 Gronvormen voor e erekening van et iovolume van zoöplankton Bronnen: Hütte 194, Ruttner-Kolisko 1977, Cristiansen et al. 1993, Carpentier et al. 1997. Naam geometrisce vorm Raerieren Anuraeopsis afgeknotte piramie met rieoekig gronvlak Ascomorpa ellipsoïe (elliptisce oorsnee ) Asplancna ellipsoïe (cirkel oorsnee) Bracionus ellipsoïe (elliptisce warsoorsnee) Colloteca Conocilus (iniviu) Euclanis alve ellipsoïe (elliptisce warsoorsnee) Filinia ellipsoïe (rone oorsnee) Gastropus elliptisce ciliner Hexartra Kellicottia Keratella coclearis-groep segment van ellipsoïe Keratella quarata-groep oos Lecane ellipsoïe (elliptisce warsoorsnee) Notolca segment van ellipsoïe Ploesoma ellipsoïe (elliptisce warsoorsnee) Polyartra oos Pompolyx ellipsoïe (elliptisce warsoorsnee) Syncaeta Testuinella cirkelvormige iscus (lens) Tricocerca ciliner + Watervlooien Alona Alonella Bosmina Camptocercus Cerioapnia Cyorus Dapnia Diapanosoma Leyigia quarangularis Pleuroxus elliptisce iscus elliptisce iscus elliptisce iscus elliptisce iscus ellipsoïe (elliptisce warsoorsnee) elliptisce iscus elliptisce iscus elliptisce iscus elliptisce iscus elliptisce iscus Copepoen nauplius larve copepoiet larve Calanoïa (volwassen man) Calanoïa (volwassen vrouw) Calanoïa (volwassen vrouw met eipakket) Cyclopoia (volwassen man) Cyclopoia (volwassen vrouw) Cyclopoia (volwassen vrouw met eipakketten) Harpacticoia (volwassen) ellipsoïe (rone oorsnee) + alve ol ellipsoïe (rone oorsnee) ellipsoïe (rone oorsnee) ellipsoïe (rone warsoosnee) + ellipsoïe + alve ol + alve ol + alve ol + twee ellipsoïes ciliner + alve ol 19: Biovolumeepaling -
Hanoek Hyroiologie IV Fig 1 Formules voor et iovolume van veelvoorkomene vormen ( = reete, = iameter, l = lengte, = oogte). Bronnen: Tomsen 199, Carpentier et al. 1997. Anonymus 008, www. matpages.com, www.vitutor.com. Geometrisce vorm afeeling formule Bol V= π /6 x 3 Halve ol V= π /1 x 3 Ellipsoïe met cirkelvormige warsoorsnee V= π/6 x x Ellipsoïe met elliptisce warsoorsnee V = π /6 x 1 x x 1 Ciliner V= π /4 x x Ciliner met alve ol V= π /4 x x ( - 1/6) 19: Biovolumeepaling - 3
iv Hanoek Hyroiologie Geometrisce vorm afeeling formule Ciliner met twee alve ollen V= π /4 x x ( - 1/3) Ciliner met een V= π /4 x x 1 + π/1 x x 1 Ciliner met twee s V= π /4 x x ( 1 + /3 ) 1 Elliptisce ciliner 1 V= π /4 x 1 x x Halve elliptisce ciliner V= π /4 x 1 x x 1 19: Biovolumeepaling - 4
Hanoek Hyroiologie IV Geometrisce vorm afeeling formule Kegel V= π /1 x x Afgeknotte V= π /1 x x ( 1 + x ( 1 + )) 1 Kegel met alve ol V= π /1 x x ( + /) Duele V= π /1 x x Doos V= l x x l Romoie oos V=1/ x 1 x x 1 19: Biovolumeepaling - 5
iv Hanoek Hyroiologie Geometrisce vorm afeeling formule Discus V= 1/8π x l x x + 1/4π x 3 l Vat V= 1/6 π x l x ( 1 + 1/ ) 1 l Segment van een ol V= π /6 x (3/4 + 3 ) x Segment van een ellipsoïe: V= π /4 x (3 x x + 4 3 ) Afgeknotte piramie met vierkant gronvlak V= 1/3 ( 1 + 1 + ) x Willekeurig gronvlak: V= 1/3 (Opp 1 + Opp + (Opp 1 x Opp )) x Opp x = oppervlakte van et grootste (1) of et kleinste () gronvlak. 1 l Trapezoïe V= 1/ x x x (l 1 + l ) l 1 19: Biovolumeepaling - 6