Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) Les 1: introductie

Ten eerste... Welkom Planning Toetsing Literatuur Leerdoelen Website

Waarom bedrijfskunde? Het vak bedrijfskunde geeft een oriëntatie op het vakgebied Management en Organisatie. De module valt in het semester Ondernemerschap waarbinnen bedrijfskunde zich concentreert op aspecten als organisatiestrategie, organisatiestructuur, samenwerking en besturing ECTS: 3

Bedrijfskunde? Een interdisciplinaire wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van het gedrag van organisaties, de factoren die dit gedrag bepalen en de wijze waarop organisaties het meest doeltreffend bestuurd kunnen worden Een relatief jonge wetenschapsvorm (v.a. +/- 1850)

De onderwerpen 1. Denken over organisatie en management (H1) 2. Omgevingsinvloeden op een organisatie (H2) 3. Strategisch managementproces (H3) 4. Samenwerkingsverbanden tussen organisaties (H4) 5. De besturing van organisaties (H8) 6. Organisatiestructurering (H9)

Bedrijfskunde? Bedrijf = organisatie = onderneming Organisatiekunde = mensen, die samenwerken, met een bepaald doel Organiseren = het tot stand brengen van doelmatige verhoudingen tussen mensen, middelen en handelingen (vaak taak van management) Effectiviteit en efficiëntie

effectiviteit & efficiëntie

effectiviteit & efficiëntie gebruik van bronnen

effectiviteit & efficiëntie gebruik van bronnen Realisatie van doelstellingen

effectiviteit & efficiëntie Efficiëntie/middelen gebruik van bronnen Realisatie van doelstellingen

effectiviteit & efficiëntie Efficiëntie/middelen gebruik van bronnen Effectiviteit/doelen Realisatie van doelstellingen

effectiviteit & efficiëntie Efficiëntie/middelen gebruik van bronnen Effectiviteit/doelen Realisatie van doelstellingen Weinig verspilling

effectiviteit & efficiëntie Efficiëntie/middelen gebruik van bronnen Effectiviteit/doelen Realisatie van doelstellingen Weinig verspilling Maximale resultaten

effectiviteit & efficiëntie Efficiëntie/middelen gebruik van bronnen Effectiviteit/doelen Realisatie van doelstellingen Weinig verspilling Maximale resultaten Management streeft naar: Zo min mogelijk verlies van middelen (efficiëntie) en realisatie van zoveel mogelijk doelstellingen (effectiviteit)

Management Top management Strategische beslissingen Middenmanagement Coördinerende beslissingen Lagermanagement Operationele beslissingen aard beslissingen

Taken van het management plannen organiseren leidinggeven controleren leiden tot...

Taken van het management plannen organiseren leidinggeven controleren het formuleren van doelstellingen en strategieën. Het ontwikkelen van plannen om de activiteiten te coördineren leiden tot...

Taken van het management plannen organiseren leidinggeven controleren het formuleren van doelstellingen en strategieën. Het ontwikkelen van plannen om de activiteiten te coördineren Welke taken moeten er gedaan worden? hoe moeten ze gedaan worden? Door wie? leiden tot...

Taken van het management plannen organiseren leidinggeven controleren het formuleren van doelstellingen en strategieën. Het ontwikkelen van plannen om de activiteiten te coördineren Welke taken moeten er gedaan worden? hoe moeten ze gedaan worden? Door wie? Aansturen en motiveren van alle deelnemende personen, evt oplossen van conflicten leiden tot...

Taken van het management plannen organiseren leidinggeven controleren het formuleren van doelstellingen en strategieën. Het ontwikkelen van plannen om de activiteiten te coördineren Welke taken moeten er gedaan worden? hoe moeten ze gedaan worden? Door wie? Aansturen en motiveren van alle deelnemende personen, evt oplossen van conflicten Controleren van activiteiten, verloopt alles volgens doel? leiden tot...

Taken van het management plannen organiseren leidinggeven controleren het formuleren van doelstellingen en strategieën. Het ontwikkelen van plannen om de activiteiten te coördineren Welke taken moeten er gedaan worden? hoe moeten ze gedaan worden? Door wie? Aansturen en motiveren van alle deelnemende personen, evt oplossen van conflicten Controleren van activiteiten, verloopt alles volgens doel? leiden tot... Realisatie van de doelstellingen

Denkrichtingen Persoonlijkheden

Voor de industriële revolutie Sun Tzu, de kunst van het oorlogvoeren (500 v Chr) Socrates, Plato Machiavelli, il principe (1515) tot 1750 Mercantilisme Agrarische samenleving verandert in Industriële samenleving Adam Smith: the wealth of nations (1776): arbeid is bron van welvaart, door arbeidsverdeling wordt productiviteit verhoogd

Scientific Management Frederick Taylor (1900) wetenschappelijke analyse van de werkzaamheden op basis van tijd- en bewegingsstudies (leidend tot standaardisatie en normalisatie) vergaande taakverdeling (routine) hechte samenwerking tussen leiding en arbeiders leiding is verantwoordelijk voor het scheppen van de productievoorwaarden en werkmethoden juiste man op de juiste plaats invoeren prestatiebeloning arbeidsverdeling van de leiding door aparte functies ( achtbazenstelsel )

General Management Henry Fayol (1900) Relatie tussen managementgebieden en general management Eenheid van commando

Bureaucratie Max Weber (1949) vooral mbt overheidsorganisaties in een ideale bureaucratie functioneert een mens rationeel sterke taakverdeling hiërarchische bevelstructuur functie is belangrijker dan de persoon schriftelijke vastlegging objectieve criteria en procedures

Human Relations Elton Mayo (1945) tegenhanger van Scientific Management naast objectieve factoren zijn subjectieve factoren minstens zo belangrijk sociale verhoudingen tussen mensen centraal, kleine groepjes gelukkige en tevreden mensen leveren de beste arbeidsprestaties belang van menselijke factoren op de effectiviteit

Revisionisme Likert e.a. (1950) synthese tussen scientific management (organisatie zonder mensen) en human relations (mensen zonder organisatie) Likert linking pin ( middenmanagement ) structuur; groep leiden, maar ook communicatie met hogere groep Herzberg motivatietheorie (gebaseerd op de behoeftepiramide van Maslow): satisfiers intrinsieke factoren leiden tot werktevredenheid, dissatisfiers extrinsieke factoren leiden tot ontevredenheid McGregor theorie X en Y

Systeembenadering Kenneth Boulding (1950) organisatie is een geheel van samenhangende delen in wisselwerking met de buitenwereld (zie h2 voor deze omgevingsinvloeden) integrale benadering van organisatieproblemen management dient verder te kijken dan eigen afdeling

Contingentiebenadering Lawrence & Lorsch (1965) geen one best way of management situatie (contingentie) bepaalt de beste manier van organiseren en leidinggeven omgeving is een zeer belangrijke situationele factor, maar ook bijvoorbeeld opleidingsniveau werknemers vergelijk sociaal vs taakgericht (Fiedler)

Recente theorieën (1980 +) Philip Crosby kwaliteitszorg zero-defects Henry Mintzberg basisvormen van organisaties, verschillende wegen naar succes Tom Peters managementprincipes voor excellente bedrijfsvoering: bijv. de kunst om groot te zijn, maar klein te kunnen acteren (blijf innoveren!) Peter Drucker kennis als essentiële productiefactor (kennisrevolutie) Michael Porter strategie en concurrentievoordeel (zie ook h3) Michael Hammer herstructureren van bedrijfsprocessen ( professionals en coaches ) Coimbatore Krishnao Prahalad - klant is machtiger en actiever/creatiever, samenwerking/dialoog Nordström en Riddersträle - Funky business, karaokekapitalisme

Volgende week H2 Omgevingsinvloeden