Thema 2. Bedrijfsstructuur

Transcriptie

1 Thema 2 Bedrijfsstructuur 0. Inleiding ORGANISEREN is het proces van het regelen van mensen en andere middelen om samen een doel te bereiken. Organiseren betekent de keuze van HORIZONTALE indeling VERTICALE indeling STRUCTURERENDE kenmerken 1

2 1. Horizontale indeling De horizontale indeling verwijst naar het opsplitsen van een onderneming in logisch gegroepeerde eenheden (van taken en functies) = DEPARTEMENTALISATIE De volgende structuren worden onderscheiden: - De eenvoudige structuur - De functionele structuur - De divisiestructuur (product regio klant kanaal) a) De eenvoudige structuur ALGEMEEN DIRECTEUR (CEO) MEDEWERKER 1 MEDEWERKER 2 MEDEWERKER 3 MEDEWERKER 4 2

3 b) De functionele structuur ALGEMEEN DIRECTEUR (CEO) MARKETING & VERKOOP PRODUCTIE & OPERATIES FINANCIËN ADMINISTRATIE c) De divisiestructuur PRODUCT REGIO (geografische indeling) KLANT (marktindeling) 3

4 DISTRIBUTIEKANAAL ALGEMEEN DIRECTEUR (CEO) EIGEN WINKELS E BUSINESS GROOT DISTRIBUTIE HUIS AAN HUIS VERKOOP 2. Verticale indeling De verticale indeling verwijst naar aan wie een medewerker verantwoording moet afleggen. Er wordt bepaald wie beslist en orders geeft en wie van wie welke orders en bevelen moet opvolgen 4

5 EENHEID VAN GEZAG is het basismechanisme in elke organisatie. Dit betekent dat elke medewerker slechts verantwoording dient af te leggen aan één bovengeschikte. Dit is te meten door de SPAN OF CONTROL of SPAN OF MANAGEMENT. Dit is het aantal mensen die rechtstreeks rapporteren aan één leidinggevende. Voorbeeld Algemeen directeur - Annelies Medewerker 1 - Tom Medewerker 2 -Jeroen Medewerker 3 - Anna Medewerker 4 Marie VRAAG: Medewerker 5 Peter Hoeveel is de span of control van Annelies? Medewerker 6 Sandra Hoeveel is de span of control van Marie? Medewerker 7 -Thomas 5

6 Watis de optimale span of control? Oorspronkelijk Recent: afhankelijk van verschillende factoren Kostprijs Opleiding/capaciteit van de medewerkers Capaciteit van de managers UITZONDERING op eenheid van gezag: matrixstructuur waarbij een medewerker 2 bovengeschikten heeft 6

7 3. Structurerende kenmerken Eenmaal de horizontale en verticale indeling is bepaald, moet aandacht worden besteed aan de STRUCTURERENDE KENMERKEN van een organisatie Dit zijn COÖRDINATIEMECHANISMEN die aangewend worden voor de onderlinge afstemming tussen verticale en horizontale indelingen De volgende coördinatiemechanismen worden onderscheiden: 7

8 4. Platte en steile organisatiestructuren Op basis van de horizontale indelingen, verticale indelingen en coördinatiemechanismen kan een onderscheid worden gemaakt tussen PLATTE en STEILE organisatiestructuren. PLATTE en STEILE organisatiestructuren kunnen worden onderscheiden op basis van 5 kenmerken: Aantal hiërarchische niveaus Gemiddelde span of management Aantal werkgroepen Gebruik van delegatie Coördinatie door onderlinge afstemming Platte structuur Steile structuur Aantal hiërarchische niveaus Gemiddelde span of management Klein Groot Groot Klein Aantal werkgroepen Groot Klein Gebruik van delegatie Veel Weinig Coördinatie door onderlinge afstemming Veel Weinig 8

9 Steile structuur Platte structuur Waarom belangrijk? Bron: De Tijd (18/07/2014) 9

10 5. Welke structuur voor welke onderneming? Er bestaat geen manier van organiseren die in ALLE omstandigheden ideaal is. De volgende grondvoorwaarden gelden wel voor elke onderneming: De kostenvoorwaarde Een organisatie moet efficiënt zijn (met zo weinig mogelijk middelen het doel realiseren) De bestuursvoorwaarde Een organisatie moet zodanig zijn ingericht dat zij haar doelstellingen zal bereiken De sociale voorwaarde Een organisatie moet werknemers de ruimte laten voor eigen doelstellingen en jobtevredenheid De flexibiliteitsvoorwaarde Een organisatie moet flexibel kunnen reageren op fundamentele wijzigingen De keuze voor een organisatiestructuur is afhankelijk van o.a. de volgende factoren: a. De grootte van de organisatie b. De strategie van de organisatie 10

11 c. De omgeving van de organisatie. Dit bestaat uit Globaal economisch klimaat (goede of slechte economie) Stabiliteit van de omgeving (of veranderlijkheid) 11