HET WERKEN met GEZONDHEIDSPROFIELEN in de MANUELE THERAPIE Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Vrije Universiteit Brussel UMC St Radboud, Nijmegen NPi, Amersfoort 1
NVMT 4e LUSTRUM VAN HARTE PROFICIAT 2
WAAROM DEZE TITEL? efficacy en effectiveness van MT systematic reviews evidence based practice (EBP) eenzijdig benaderd vanuit systematic reviews evidence based practice onvoldoende benaderd vanuit het perspectief van de patiënt en vanuit de klinische expertise van de MT 3
WAT IS EVIDENCE BASED MANUAL THERAPY? the integration of best research evidence with clinical expertise and patient values (Sackett et al., 2000) the practice of EBMT means integrating individual clinical expertise and the best available external clinical evidence from systematic research (Sackett et al., 1996) 4
VOORBEELD EXTERNAL EVIDENCE voor INTERVENTIE LAGE-RUGPIJN Cochrane reviews Low Back Pain Indeling wetenschappelijke evidentie sterk matig tegenstrijdig geen 5
WETENSCHAPPELIJKE EVIDENTIE MANUELE THERAPIE en LAGE-RUGPIJN lage-rugpijn < 6 weken matige wetenschappelijke evidentie lage-rugpijn > 6 weken tegenstrijdige wetenschappelijke evidentie best available external clinical evidence : matig tot tegenstrijdig 6
PROBLEMEN bij EXTERNAL EVIDENCE onvergelijkbare patiëntpopulaties eenzijdige criteria voor deelname eenzijdige prognostische kenmerken geen behandeldoelen geen omschrijving MT-interventie geen relevante uitkomstmaten 7
INDIVIDUAL CLINICAL EXPERTISE the ability to use our clinical skills and past experience to rapidly identify each patient s unique health state and diagnosis, their individual risks and benefits of potential interventions, and their personal values and expectations illness scripts transparancy 8
PATIENT VALUES the unique preferences, concerns and expectations each patient brings to clinical encounter and which must integrated into clinical decisions if they are to serve the patient (Sackett et al., 2000) 9
INTEGRATIE? external evidence : bruikbaar? clinical expertise : transparant? patient values : bekend? Conclusie: EBMT????? 10
DAAROM DEZE TITEL! op welke manier kan de externe evidentie worden geïntegreerd in het handelen van MT, mede vanuit het perspectief van de patiënt?? 11
BEST EVIDENCE BASED MT individueel MTprofiel individueel patiëntprofiel externe evidentie MT 12
INDIVIDUEEL MT-PROFIEL opleiding ervaring praktijk illness scripts methodisch handelen clinical reasoning informatie-bereidheid samenwerking 13
INDIVIDUEEL MT-PROFIEL voldoende herkenbaar? voldoende transparant? bewuste ervaringsdeskundigheid? diverse stromingen! diverse illness scripts! 14
INDIVIDUEEL GEZONDHEIDSPROFIEL van de PATIËNT gezondheid dynamisch evenwicht adaptief vermogen zelfregulerende mechanismen profiel individuele kenmerken patiënt 15
GEZONDHEIDSPROFIEL OPERATIONALISERING classificaties 16
17
DIMENSIES GEZONDHEIDSPROFIEL ziekte / aandoening ICD medisch functies / structuur activiteiten participatie paramedisch ICIDH persoonlijke factoren externe factoren ICIDH
INTERACTIE TUSSEN PERSOON en OMGEVING externe factoren / omgeving ziekte functies/ structuur pers. actifactoren viteiten deelname cliënt
GEZONDHEIDSPROFIEL als UITKOMST van DIAGNOSTISCH PROCES identificatie van het gezondheidsprobleem van de patiënt, inclusief de onderliggende factoren en de onderlinge samenhang 20
GEZONDHEIDSPROBLEEM stoornissen in: in termen van eigenschappen van anatomische structuren fysiologische functies psychologische functies beperkingen in activiteiten participatieproblemen 21
ONDERLIGGENDE FACTOREN aandoenings gebonden factoren persoonsgebonden factoren omgevingsgebonden factoren 22
ONDERLINGE RELATIES TUSSEN stoornissen onderling beperkingen onderling participatieproblemen onderling stoornissen, beperkingen en participatieproblemen 23
VERBANDEN tussen Stoornissen, Beperkingen, Participatieproblemen P S B S B P 24
BEÏNVLOEDBAARHEID van het GEZONDHEIDSPROBLEEM aard van de aandoenings gebonden factoren aard van de persoonsgebonden factoren aard van de omgevingsgebonden factoren 25
MANUELE THERAPIE conventioneel op aandoenings gebonden factoren vanuit het biomechanisch model veel gezondheidsproblemen in relatie tot het bewegend functioneren niet alléén een mechanisch probleem maar óók een persoonsgebonden probleem met interactie van omgevingsgebonden factoren 26
MANUELE THERAPIE méér dan BIOMECHANICA 27
WAT DAN MÉÉR? biomechanisch kader (neuro)fysiologisch kader ergonomisch kader psychologisch kader cultureel kader wetenschappelijk kader maatschappelijk kader didactisch kader 28
GEZONDHEIDSPROBLEEM als UITGANGSPUNT voor het THERAPEUTISCH PROCES welke prognostische factoren zijn niet beïnvloedbaar? welke prognostische factoren zijn wel beïnvloedbaar? door manueel-therapeutische interventie? door andere interventies? 29
MANUEEL- THERAPEUTISCHE INTERVENTIE vanuit BIOPSYCHSOCIAAL PERSPECTIEF 30
WAT BETEKENT DIT? behandeldoelen behandelstrategie verrichtingen evaluatie 31
BEHANDELDOELEN vanuit BIOPSYCHOSOCIAAL PERSPECTIE structuur / functie activiteit participatie persoon omgeving 32
VERRICHTINGEN vanuit BIOPSYCHOSOCIAAL PERSPECTIEF functie/structuur: teweegbrengen van articulaire bewegingen activiteiten: oefenen en sturen participatie: sturen persoon: begeleiden omgeving: begeleiden 33
EVALUATIE vanuit BIOPSYCHOSOCIAAL PERSPECTIEF dimensies van het gezondheidprobleem subjectieve evaluatie: hoe gaat het? semi-subjectieve evaluatie: articulaire mobiliteit objectieve evaluatie: vragenlijsten 34
VRAGENLIJSTEN WAT WIL JE METEN? activiteiten / participatie? attributie? cognitie? coping? locus of control? zelf-effectiviteit? bewegingsangst? 35
COMPETENTIES van de MANUEEL-THERAPEUT vanuit BIOPSYCHOSOCIAAL PERSPECTIEF 36
COMPETENTIES huidige functie-opleidingsprofiel: competenties vanuit biomechanisch kader met verschuiving naar psychologisch kader en andere kaders nieuw landelijk functie-opleidingsprofiel: competenties vanuit biopsychosociale kaders 37
KEUZE? manuele therapie vanuit biomechanisch perspectief alléén: perspectief voor de toekomst? manuele therapie vanuit biopsychosociaal perspectief: perspectief voor de toekomst? 38
OP WEG NAAR EB-MT Op dit moment is het niet mogelijk om de externe evidentie te integreren in de dagelijkse praktijk omdat de huidige externe evidentie voortkomt uit een periode waarin manuele therapie werd toegepast vanuit een (overwegend) biomechanisch perspectief. 39
OP WEG NAAR EB-MT HOE DAN WEL? observationele studies ter beschrijving van de huidige praktijk (tot op heden nog onvoldoende beschreven!) gecontroleerde studies volgens: methodologische spelregels inhoudelijke inzichten vanuit het biopsychosociaal perspectief 40
DANK voor uw AANDACHT 41