voorstel raad en raadsbesluit gemeente Landgraaf Programma ONDERWERP: Beleidsplan integrale aanpak sociaal domein Raadsvoorstelnummer: 69 PROGRAMMA 5. Burgers en Dienstverlening Documentnummer: Landgraaf, 30 september 2014 Verantwoordelijke portefeuillehouder(s): H.M.H. Leunessen/B.A.L. Rewinkel Behandelend ambtenaar voor technische vragen: G. Spaan-van der Oord Email: gaby.spaan@landgraaf.nl Telefoonnummer: 045-5695223 Organisatieonderdeel: Maatschappelijke Ontwikkeling Behandeling in oordeelsvormende raad d.d.: 14 oktober 2014 Sociaal Maatschappelijk Behandeling in besluitvormende raad d.d.: 28 oktober 2014 1. Samenvatting Op 1 januari 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor de taken op het gebied van de nieuwe Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet. Een grote opgave, met directe gevolgen voor veel van onze inwoners. Deze taken komen met een flinke financiële taakstelling naar gemeenten toe. De gemeente Landgraaf is al geruime tijd bezig met een intensieve voorbereiding, samen met inwoners, het maatschappelijk middenveld en aanbieders. De ontwikkelde aanpak geldt voor al onze inwoners; voor alle leeftijdsgroepen, en alle levensgebieden, en omvat daarmee de uitvoering van alle drie genoemde wetten. Met deze nieuwe taken valt nagenoeg het hele sociale domein per 1 januari 2015 onder de verantwoordelijkheid van de gemeente. Een uitgelezen kans om de ondersteuning van onze inwoners in het sociaal domein zo integraal, effectief en efficiënt mogelijk in te richten. Daarom kiezen we voor een integrale aanpak. Daarnaast hebben we de overtuiging dat met de integrale aanpak voordelen behaald kunnen worden, voor de inwoners en voor de samenleving als geheel. Dit beleidsplan bouwt voort op al bestaande beleidsplannen (Wmo, jeugd, Meerjarenbeleidsplan ISD-BOL en de beleidsuitgangspunten WSW) en de daarin verwoorde kaders en uitgangspunten. Het huidige beleidsplan Wmo 2012-2015, Samen werken, Samen leven komt hiermee te vervallen. Het bouwt ook voort op het reeds op 19 december 2013 vastgestelde Regionaal Transitiearrangement Zuid-Limburg voor jeugdzorg en de reeds op 6 februari 2014 vastgestelde bovenlokale beleidskaders zware jeugdhulp Zuid-Limburg en ambulante jeugdhulp Parkstad Limburg.
Raadsvoorstelnummer: 69 Pagina 2 van 6 2. Waarom naar de raad Aanleiding voor dit raadsvoorstel zijn de nieuwe Wmo, Jeugdwet en de Participatiewet, die per 1 januari 2015 in werking treden en de inwerkingtreding van de Wet Passend onderwijs per 1 augustus 2014. Gelet op de kaderstellende functie van de Raad wordt het beleidsplan integrale aanpak sociaal domein 2015-2018 gemeente Landgraaf samen met het Beleidsplan 2015-2018 Jeugdhulp en de beleidskaders 2014-2015 arbeidsmarktbeleid Parkstad Limburg ter vaststelling aangeboden. In deze plannen worden de kaders gesteld voor de uitvoering van deze wetten. Hierbij dient te worden opgemerkt dat, gehoord de opvattingen van de klankbordgroep van de Raad, de visie, ambities en leidende principes zichtbaar separaat van de uitwerking zijn beschreven en samen met de in dit raadsvoorstel benoemde beslispunten de beleidsuitgangspunten vormen. Gelet op de omvang van de decentralisaties voor Landgraaf wordt de uitwerking van de beleidsuitgangspunten samen met de beleidsplannen ter vaststelling aan u voorgelegd. 3. Doelstelling en beoogd meetbaar effect Doelstelling is dat Landgraafse burgers, jong, oud, gezond, kwetsbaar, leven en participeren in de omgeving die zij verkiezen, met eigen regie over hun dagelijks leven zo lang als zij dat zelf kunnen. Uitgangspunt is dat we de nieuwe en de bestaande taken op het gebied van de Wmo, Jeugdwet, Participatiewet en Passend onderwijs uitvoeren met het daarvoor ter beschikking staande budget. Hierbij wordt rekening gehouden met het feit dat optimale sturing en beheersing van het beleid en proces tijd zal vergen. Uitgaande van een leerproces van vier jaren dient rekening te worden gehouden met mogelijke, onderbouwde, onttrekkingen aan de reserve sociaal deelfonds. 4. Hoe gaan we dat bereiken en is er evaluatie nodig Sleutelwoord voor de aanpak van de decentralisaties is maatwerk. Uitgaande van de mogelijkheden die de hulpvrager zelf nog heeft en die zijn of haar omgeving kan bieden, wordt in plaats van het aanbieden van een standaardvoorziening aan een inwoner met een ondersteuningsvraag een pakket aan oplossingen geboden dat aansluit bij de individuele situatie. Vanuit de ondersteuningsvraag wordt een arrangement bestaande uit algemene, collectieve en indien noodzakelijk individuele voorzieningen samengesteld. Collectieve en algemene voorzieningen worden ingericht op basis van de vraag en de informele steun wordt op een zodanige wijze georganiseerd en gefaciliteerd, dat deze zo optimaal mogelijk kan worden ingezet. Zowel mensen die een ondersteuningsvraag hebben als mensen die ondersteuning kunnen bieden worden vanuit deze aanpak bereikt en gefaciliteerd. De overgang van de nieuwe taken (transities) is een feit op 1 januari 2015 en voor passend Onderwijs al op 1 augustus 2014. De daadwerkelijk omslag en ontwikkeling in de werkwijze en de cultuur (transformatie) laat zich minder strak plannen. Het gaat immers om verandering van houding en gedrag welke niet van de één op de andere dag gerealiseerd kan worden. De komende vierjarige beleidsperiode zal gekenmerkt worden door een continue doorontwikkeling op basis van opgedane ervaringen met de (nieuwe) doelgroepen. Dit kan alleen indien de professionals, en in het bijzonder de medewerkers van de wijkteams die de toegang tot ondersteuning vormen, voldoende handelingsruimte krijgen om op basis van hun
Raadsvoorstelnummer: 69 Pagina 3 van 6 kennis en ervaring te sturen op de noodzakelijke collectieve en algemene voorzieningen en het samenstellen van het ondersteuningsaanbod. Het bij voorbaat beperken van die ruimte door te strakke beleidskaders staat aan het leveren van maatwerk in de weg. Deze beleidsplannen dienen dan ook te worden gezien als groeidocumenten die steeds weer kunnen worden bijgesteld aan de hand van opgedane ervaringen. Er vindt dan ook een constante monitoring van de uitvoering plaats met medewerking van de Zuyd Hogeschool. De bevindingen van de monitoring zullen jaarlijks ter kennis worden gebracht aan de Raad. 5. Communicatie Het beleidsplan integrale aanpak sociaal domein is tot stand gekomen in samenwerking met maatschappelijke organisaties, een cliëntenplatform en adviesraden. De adviesraden hebben vervolgens formeel advies uitgebracht. In het beleidsplan is ook voorzien in een aparte paragraaf communicatie. De wijze waarop gecommuniceerd zal worden met de verschillende doelgroepen is in samenwerking met burgers tot stand gekomen. 6. Kosten, baten, dekking, risico s in het beleid Voor wat betreft de financiële kaders en de risicoparagraaf wordt verwezen naar de vast te stellen begroting 2015. 7. Het voorstel Vaststelling van; - het beleidsplan integrale aanpak sociaal domein (beleidskaders en uitwerking), - het beleidsplan 2015-2018 Jeugdhulp: zo doen we dat in gemeente Landgraaf, samen in Parkstad én Zuid-Limburg!; - de beleidskaders 2014-2015 arbeidsmarktbeleid Parkstad Limburg. - Intrekking van het beleidsplan Wmo 2012-2015, Samen werken, Samen leven. Burgemeester en wethouders van Landgraaf, de secretaris, de burgemeester, ir. J.M.C. Rijvers mr. R.J.H. Vlecken
Raadsvoorstelnummer: 69 Pagina 4 van 6 8. a. Stukken behorende bij het besluit 1. Beleidsplan integrale aanpak sociaal domein met de uitwerking van de kaders. 2. Beleidsplan 2015-2018 Jeugdhulp: zo doen we dat in de gemeente Landgraaf, samen in Parkstad én Zuid-Limburg!. 3. De beleidskaders 2014-2015 arbeidsmarktbeleid Parkstad Limburg. 4. Advies van de adviesraden Landgraaf via de Adviesraad Wmo d.d. 11 september 2014. 5. Advies van het Clientenplatform Wwb Landgraaf d.d. 13 september 2014. 6. Advies van de WSW-Raad d.d. 15 september 2014. 7. Reactie van het college van B&W aan de adviesraden. b. Onderliggende stukken - beleidsnota Wmo 2012-2015, Samen werken, Samen leven.
Raadsvoorstelnummer: 69 Pagina 5 van 6 10. Besluit 1. Vaststellen van het beleidsplan integrale aanpak sociaal domein en instemmen met de daarin geformuleerde beleidskaders met betrekking tot de visie, doelstelling, ambities en leidende principes. Visie: Mensen zijn het gelukkigst en hun kwaliteit van leven is het hoogst en de kosten voor de samenleving het geringst als zij op eigen kracht en zelfstandig door het leven gaan. Doelstelling: Landgraafse burgers, jong, oud, gezond, kwetsbaar, leven en participeren in de omgeving die zij verkiezen, met eigen regie over hun dagelijks leven zo lang als zij dat zelf kunnen. Ambities: 1. Participatie 2. Eigen verantwoordelijkheid 3. Vangnet 4. Agenda 22 Leidende principes: 1. Ondersteuning wordt eerst gezocht in het eigen netwerk van de burger. 2. Ondersteuning wordt waar nodig dichtbij geboden en centraal waar mogelijk. 3. De menselijke maat staat voorop in het hele proces dat is gebaseerd op vertrouwen. 4. Bij gevaar of (ernstige) bedreiging van ontwikkeling snel ingrijpen (er-op-af). 5. Preventie en facilitering gaan vóór hulpverlenen/voordoen-samendoen-zelfdoen. 6. Individuele voorzieningen alleen als vangnet. 7. Vertrouwen waar mogelijk, procedures waar noodzakelijk, beperken administratieve last. 8. Sluitende financieringssystemen. 9. Afstemmen van hulp op de vraag: van eenvoudig naar complex. 10. Één wijze van toegang, minder bureaucratie. 11. Eén huishouden, één plan, één hulpverlener voor individuele problematiek op alle leefgebieden. 2. Vaststellen van het beleidsplan 2015-2018 Jeugdhulp: zo doen we dat in gemeente Landgraaf, samen in Parkstad én Zuid-Limburg!, door in te stemmen met onderstaande beslispunten: 1. Aanvullend op het beslispunt in het beleidsplan integrale aanpak sociaal domein Landgraaf inzake de werkwijze één huishouden, één plan, één regisseur vormen de Verwijsindex en de zelfredzaamheidsmatrix samen de basis van de aanpak jeugdhulp. 2. De samenwerking met de ketenpartners jeugd borduurt voort op de samenwerking die de afgelopen jaren tot stand is gebracht onder de titel Samenwerken voor de jeugd, zo
Raadsvoorstelnummer: 69 Pagina 6 van 6 doen we dat in Parkstad. Hiermee kiezen de Parkstadgemeenten er samen met de jeugdpartners voor om de samenwerking vorm te geven via partnerschap. 3. De Parkstadgemeenten en het onderwijs stellen een gezamenlijke ontwikkelagenda jeugd-onderwijs op met de drie hoofdthema s: 1. Preventie en toegang; 2. Integraal arrangeren; 3. Overgangsmomenten. 4. In 2015 kiezen de Parkstadgemeenten er voor om geen risicoverdelingsmodel toe te passen. In 2015 wordt dit voor het jaar 2016 opnieuw overwogen op basis van actuele, volledige informatie. 3. Vaststellen van de beleidskaders 2014-2015 arbeidsmarktbeleid Parkstad Limburg, door in te stemmen met onderstaande beslispunten: 1. De wettelijke tegenprestatie wordt bij verordening ingevoerd. Dit instrument is in beginsel alleen bedoeld voor mensen die niet vanuit vrijwilligheid (gaan) participeren. 2. Aansluiten op de in dit kader te maken regionale keuzes voor diagnose- en loonwaardesysteem. 4. Instemmen met compensatie van het wegvallen van de tegemoetkomingen voor chronisch zieken en gehandicapten vanaf 1 januari 2015 via de bijzondere bijstand en deze compensatie ivm het wegvallen van de Wtcg, binnen het daarvoor ter beschikking gestelde budget. 5. Instemmen met het bij monitoring en verantwoording uitgaan van de landelijke basis-set inzake monitoring en verantwoording. De nadruk ligt op meetbare outcome-resultaten. Op basis van de ervaring die we opdoen met de nieuwe taken zal ook het verantwoordingskader meebewegen. Datzelfde geldt voor de kwaliteitseisen. 6. Instemmen met de intrekking van het beleidsplan Wmo 2012-2015, Samen werken, Samen leven. Aldus besloten in de openbare besluitvormende raad, gehouden op 28 oktober 2014. De griffier, De voorzitter,