VAN OPENBARE (SPECIALE) BASISSCHOOL Het Zwanenbos
0. Inleiding. Dit jaarverslag geeft een indruk van de stappen die de school gezet heeft om daadwerkelijk te kunnen stellen dat er sprake is van een professionele schoolcultuur, waarbij opbrengstgericht werken, het zijn van een lerende organisatie en de juiste aandacht voor ieder individu hand in hand gaan. 1. Kengetallen. A. Thema s met betrekking tot de leerlingen. 1a. Het aantal ingeschreven leerlingen gedurende het schooljaar: 48 daarvan was het aantal zij-instromers: 30 het aantal geplaatste leerlingen vanuit pc en rk in Zoetermeer: 5 en het aantal geplaatste leerlingen vanuit pc en rk buiten Zoetermeer: 3 1b. Het aantal uitgeschreven leerlingen naar basisonderwijs gedurende het schooljaar: 19 daarvan was het aantal vertrokken leerlingen naar pc en rk in Zoetermeer: 6 daarvan was het aantal vertrokken leerlingen naar pc en rk buiten Zoetermeer: 2 1c. Het aantal vertrokken leerlingen aan het einde van het schooljaar naar het voortgezet onderwijs: 22 2a. De gemiddelde groepsgrootte op 1 oktober in de groepen 1 tot en met 4: 17 2b. De gemiddelde groepsgrootte op 1 oktober in de groepen 5 tot en met 8: 17 3a. De leeftijdsopbouw van het leerlingenbestand op 1 oktober: aantal 4 jarigen: 19 aantal 5 jarigen: 10 aantal 6 jarigen: 17 aantal 7 jarigen: 22 aantal 8 jarigen: 18 aantal 9 jarigen: 25 aantal 10 jarigen: 26 aantal 11 jarigen: 16 aantal 12 jarigen: 13 aantal 13 jarigen: 1 aantal 14 jarigen: 0 3b. Het totale aantal wegingsleerlingen op de school op 1 oktober: 96 4a. Het gemiddelde percentage leerlingen, dat de afgelopen twee jaren in de groepen 3 tot en met 8 is blijven zitten: 2,99% Noot: 1% van deze leerlingen heeft op de vorige school gedoubleerd 4b. Het aantal leerlingen op 1 oktober in groep 3 van 7 jaar of ouder, dat voor de eerste keer groep 3 volgt: 13 4c. Het aantal leerlingen op 1 oktober, dat versneld door de basisschool gaat (= leerlingen, die een groep hebben overgeslagen ) 0 Het aantal leerlingen, dat na 31 december als 4-jarige op school is gekomen en in het volgende schooljaar in groep 2 is geplaatst 0 5 Het aantal ongevallen in het schooljaar, waarbij leerlingen betrokken waren (volgens de ARBO-criteria): 4 6. De GLG-score op de CITO-eindtoets in het schooljaar: alle llen 526,6 gem Intel. of geen onderzoek 534,4
B. Thema s met betrekking tot het personeel. Het aantal full-time mannelijke personeelsleden op 1 oktober: 0 Het aantal full-time vrouwelijke personeelsleden op 1 oktober: 13 Het aantal part-time mannelijke personeelsleden op 1 oktober: 0 Het aantal part-time vrouwelijke personeelsleden op 1 oktober: 14 Het aantal personeelsleden dat in het schooljaar een extra beloning heeft gekregen: 7 Het aantal PABO-studenten dat in het schooljaar is begeleid: 10 Het aantal BHV ers op de school op 1 oktober: 6 Het aantal gevoerde functioneringsgesprekken in het schooljaar: 13 Het aantal gevoerde beoordelingsgesprekken in het schooljaar: 13 6a. Het aantal dagen kort verzuim in het schooljaar (< 1 week per melding): 22 Het aantal personeelsleden dat in het schooljaar kort verzuimde: 7 6b. Het aantal dagen lang verzuim in het schooljaar (> 1 week per melding): 365 Het aantal personeelsleden dat in het schooljaar lang verzuimde: 1 7. Het aantal personeelsleden, dat in het schooljaar via de werkgever een griepprik heeft gekregen: 5 Het aantal personeelsleden, dat in het schooljaar heeft deelgenomen aan bovenschoolse werkgroepen, projectgroepen, ontwikkelgroepen e.d.: 6 Het aantal personeelsleden, dat in het schooljaar betaald ouderschapsverlof heeft genoten: 0 10. Het aantal ongevallen, waarbij personeelsleden in het schooljaar betrokken waren: 1 11a. Het aantal personeelsleden op 1 oktober van 52 jaar of ouder, maar jonger dan 56 jaar: 4 Het aantal personeelsleden aan het einde van het schooljaar, dat enkele BAPO genoot: 6 11b. Het aantal personeelsleden op 1 oktober van 56 jaar of ouder: 7 Het aantal personeelsleden aan het einde van het schooljaar, dat dubbele BAPO genoot: 3
C. Thema s met betrekking tot de zorg. Het aantal leerling-onderzoeken, dat in het schooljaar is verricht door OA: 2 Het aantal gehandicapte leerlingen ( rugzakleerlingen ) in het schooljaar op de school: 4 Het aantal leerlingen, dat in het schooljaar in het SBO of SO is geplaatst: 0 Het aantal bijeenkomsten van de schoolzorgcommissie in het schooljaar: BAO 5 SBO 12 D. Thema s met betrekking tot de organisatie. Het aantal MR-vergaderingen in het schooljaar: 8 Het aantal aangekondigde ontruimingsoefeningen in het schooljaar: 2 Het aantal niet-aangekondigde ontruimingsoefeningen in het schooljaar: 0 Het aantal dagen in het schooljaar, waarop er groepen verdeeld zijn in verband met ziekte: 12 Het aantal dagen in het schooljaar, waarop 4 jarigen naar huis zijn gestuurd in verband met ziekte van het personeel: 0 2. Het kwaliteitsbeleid. De school heeft het afgelopen jaar een aantal stappen gezet in het borgen van het kwaliteitsbeleid. Er ontstaat een samenhang tussen de diverse losse meetinstrumenten. Het team wordt en is steeds meer betrokken bij het meerjarenbeleid van de school. 3a Het onderwijskundig beleid. Algemeen Er is weer een stap gezet in de ontwikkeling om de 2 schooltypen duidelijker van elkaar te onderscheiden. Leerkrachten geven aan op deze manier het onderwijs beter af te kunnen stemmen op de hulpvraag van het kind. De mogelijkheid om voor een leerling een uitzondering te maken, wordt als een groot voordeel gezien. Ontwikkelingsperspectieven werpen hun eerste vruchten af en laten zien dat onze SBO leerlingen zich passend en goed ontwikkelen. In de BAO groepen komt het accent nu steeds meer op lezen en taal te liggen. Een accent wat het motto van de school Kansrijk Leren versterkt. De nieuwe taalmethode sluit goed aan bij de doelgroep en is ook goed bruikbaar in de schakelklas. De methode Moet je Doen, is aangeschaft. Deze methode geeft vele lesvoorbeelden om taal te combineren met creativiteit. Leerkrachten worden zich steeds meer bewust van het goede van opbrengstgericht werken. Het leerlingvolgsysteem Het gebruik van het leerlingvolgsysteem is helemaal ingeburgerd in de school. Nav de toetsen worden analyses gemaakt en deze worden met IB besproken. Acties nav de toetsen worden met ouders gecommuniceerd. Zaak is het up to date te houden en mee te blijven gaan met ontwikkelingen.
ICT Het afgelopen schooljaar heeft de school geen prioriteit gegeven aan ICT. Lopende afspraken hebben doorgang gevonden. Leerkrachten hebben verder geëxperimenteerd met het digibord. Een nieuwe jonge leerkracht is enthousiast gemaakt voor ICT. Zij heeft meer dan een gemiddelde feeling voor het digibord. Intern kunnen we ons verder professionaliseren. Er is een inventarisatie gemaakt van alle programma s die beschikbaar zijn, met daaraan gekoppeld het gebruik in de verschillende groepen, de bekendheid van het programma bij de leerkrachten, de wens om het te blijven gebruiken. Hieruit blijken grote verschillen. OAB De inzet van personeel in het kader van tutoring en een schakelklas gaat zijn vruchten afwerpen. Leerlingen maken goede vorderingen. Het SpeelTaalhuis is een goede voorziening voorafgaande aan de kleutergroep. Er wordt daadwerkelijk een basis gelegd voor het Nederlands en de kinderen wennen aan een structuur die past bij ons onderwijs. De extra aandacht voor de woordenschat in praktische lessen krijgt volgend jaar volop de aandacht. Dit sluit prima aan bij het zijn van een 10 uur taalschool. We hebben geëxperimenteerd met schakeltassen en het SpeelTaalhuis heeft speeltassen geïntroduceerd. De kinderen vinden het geweldig, de organisatie vraagt tijd en geld. Het gaat allemaal niet automatisch. VVE De actieve taalachterstand van de leerlingen blijft groter dan de passieve taalachterstand. Verder valt de diversiteit van de taalontwikkeling op. Zo leert een leerling het Nederlands in een jaar en een ander heeft dit niveau nog niet na 3 jaar onderwijs. In groep 3 blijft aandacht voor de ontwikkeling van de woordenschat van het grootste belang. De groep ouders die de inloopochtenden bezoekt groeit niet naar onze wens. We hebben wel een groep enthousiaste ouders die er altijd zijn en veel voor de school willen doen. We blijven roemen over de inzet van een vakleerkracht bij de gymlessen van de kleuters en het gerichte oefenen nav het leerlingvolgsysteem. Een snelle signalering voorkomt grote achterstanden. De samenwerking met fysio is goed. Steeds meer leerlingen met achterstanden in de fijne motoriek worden begeleid in het voorbereidend schrijven. Het speellokaal maakt dat kleuters meer bewegingslessen krijgen. Ook dans- en spellessen worden er gegeven. Het feit dat leerkrachten voor deze lessen geen meubilair hoeven te verplaatsten maakt het aanlokkelijker. Contacten met KernKinderopvang zijn er op regelmatige basis. De juiste kinderen een plaats bieden in het SpeelTaalhuis stuit nog op problemen van financiële aard, onbegrip en onduidelijkheid. Vergroting van de samenwerking en gezamenlijke verantwoordelijkheid (TOM) Het afgelopen jaar hebben we ons gericht op teambuilding. Vijf middagen zijn we met elkaar aan de slag geweest en hebben elkaars competenties leren kennen. Het resultaat is positief. De school werkt als een team, ondersteunt elkaar en vult elkaar aan daar waar nodig. We maken samen school. Het houden van een opgeruimd en mooi schoolgebouw met plein vraagt een constante alertheid die niet tot het automatisme van leerkrachten behoort. Op verzoek wordt wel direct actie ondernomen. Ouderbetrokkenheid. Bij het berekenen van het gemiddelde van de ouderkamer komen we uit op 12. Ouders uit de bovenbouw zijn nog in de minderheid. Uit de groepen 7 en 8 nemen zelden ouders deel aan activiteiten van de ouderkamer. Gerichte thema s op het programma zetten helpt. Er is sprake van een vaste, hechte groep ouders. Op de themaochtenden zien we niet altijd meer ouders maar wel andere ouders. Deze ouders komen bewust op het thema af. De themaochtenden hebben dit jaar ook een aantal keer een onderwijsinhoudelijke inhoud gehad. Zo heeft de vakleerkracht de ouders geïnformeerd over de jaarplanning van gym, het belang van een goede motorische ontwikkeling het waarom van de specifieke gymregels is uitgelegd. Denk aan douchen, geen sieraden, sportkleding, goede schoenen.
De techniekcoach heeft het belang van techniekonderwijs voor het voetlicht gebracht en de ouders laten ervaren wat kinderen daar allemaal van leren. De oudercursus TaalTotaal kent een gemiddelde van 6 ouders. Ondanks de inspanningen om ouders te benaderen, lukt het niet deze groep te vergroten. Het levert zeker winst op. Ouders die de taalcursus volgen weten veel over de school, stellen makkelijker en rechtstreekser de vragen. Techniek Techniek is een onderdeel van de school geworden. De lessen worden volgens het programma gegeven. De techniekcoach coördineert en houdt de ontwikkelingen bij. We hebben ons gepresenteerd op de algemene VTB dag in Nemo. Een positieve dag die liet zien dat wij op de goede weg zijn en een voorsprong hebben op veel scholen die nog zoekende waren naar een vorm of een geschikt programma. Het is een gegeven dat veel ouders van onze leerlingen voor hun kinderen geen toekomst zien in een technisch beroep. De ouders kiezen voor een theoretische leeromgeving. De vervanging van gereedschap is ingezet. Cultuur De cultuursubsidie is gebruikt voor de aanschaf van de methode Moet je Doen en voor een gezamenlijke cultuurdag voor de hele school en de ouders rondom het thema circus. In 2 teambijeenkomsten hebben de leerkrachten kennis gemaakt met de diverse lesonderdelen uit de methode door een les voor te bereiden voor collega s en deze daadwerkelijk uit te voeren. Iedere groep is minimaal naar een culturele voorstelling geweest. Actief Burgerschap en sociale integratie Het afgelopen jaar hebben de volgende maatschappelijk thema s aandacht gekregen: - water in al zijn facetten - 3 groepsdoorbrekende handvaardigheidmiddagen vanaf de JRK tot en met groep 8 - Iedere groep is op excursie geweest In de kleutergroepen en de onderbouw worden bewust spelmomenten ingebouwd om kinderen te leren samenspelen met als doel dat ze later ook kunnen samenwerken. De Swanny Wood regels in de school zijn meer gericht op het samenspelen. Er is aandacht besteed aan het plannetjes maken, vooraf regels met elkaar afspreken en je daar aan houden en wat moet je doen als je mee wilt spelen. Gezien de verscheidenheid aan leerlingen blijft samenspelen een aandachtspunt. De leerkracht is en blijft de spil in dit geheel. Een overzicht van de lessen uit de methodes die we gebruiken is nog niet gemaakt. 3b Het zorgbeleid. De handelingsplannen worden steeds meer handelingsgericht opgesteld. Er is een ontwikkeling in gang gezet om de groepsplannen als leidraad te laten functioneren, ook voor de SBO groepen. In groep 8 hebben de leerkrachten hier goede ervaringen mee opgedaan. Het maakt het geheel voor de leerkracht overzichtelijker en de te behalen doelen zijn duidelijker. Voor alle sbo leerlingen is er een ontwikkelingsperspectief vastgesteld en de eerste ervaringen na een drietal toetsmomenten laten zien dat het een goede aanvulling is op ons zorgsysteem. In overleg met De Vuurtoren wordt het formulier besproken en mogelijk aangevuld of bijgesteld. De ontwikkelingsperspectieven komen ter sprake tijdens de leelringbesprekingen. De orthotheek heeft een centrale plaats gekregen in de teamkamer. De invoering van de materialen in de computer is nog niet af. Nieuwe materialen worden op een teamvergadering gepresenteerd alvorens ze in de orthotheek een plaats krijgen. De school draait in het vervolg met een aanvangsgroep SBO in de leeftijd van groep 3 en 4. Werkwijzen en handelingssuggesties vanuit de JRK worden daar voortgezet en het spelen in hoeken spelhoeken blijft structureel tot het programma behoren. Van de nieuwe lesmethode moet nog blijken of er aanpassingen en/of uitbreidingen nodig zijn. Voor de meer praktijkgerichte leerling is de grondvorm voor een natuurtuin naast de school aangelegd.
4a Het personeels- en formatiebeleid. Met iedere leerkracht is een functionerings- en of beoordelingsgesprek gevoerd. Het bekwaamheidsdossier, het taakbeleid en POP aspecten zijn in alle functioneringsgesprekken aan de orde geweest. Er is, schoolbreed, een overzicht gemaakt van het zelfevaluatieformulier. Aandachtspunten die daaruit naar voren komen zijn: POP, het aanspreken van collega s op hun professionele handelen, het bij elkaar kijken in de klas. De opstartgesprekken aan het begin van het schooljaar hebben niet individueel plaatsgevonden, gebrek aan tijd. Het afgelopen jaar is er 1 dag in de week besteed aan de uitvoering van personeelsbeleid. Een schoolspecifieke herplaatsingprocedure is vastgesteld in de MR. Hierin aandacht voor de verschillende aspecten van de school, SBO, NT2, VVE, Ouderbetrokkenheid, AB en IB. De verhouding tussen het aantal leerkrachten geschikt voor SBO en BAO is niet vast te stellen. Jaarlijks kan het aantal groepen wisselen. IB en AB zijn gevrijwaard van groepsgebonden activiteiten. Dit heeft wel geleid tot een verhoging van het aantal dagen dat groepen verdeeld zijn en we hebben het geluk gehad een LIO stagiaire in huis te hebben. Een onderwijsassistente voor de JRK groep is gevonden. Het afgelopen jaar is er soms bijgesprongen door de psychologisch assistente of de onderwijsassistente uit het SpeelTaalhuis. De lessen gegeven door de vakleerkracht verlopen soepel. De groepsleerkracht woont deze lessen altijd bij. Dit wordt als positief ervaren zowel door de leerkrachten, de vakleerkracht als de ouders. De admi en conciërge-uren zo verdelen dat er altijd iemand beschikbaar is, blijft een streven. De ochtenden is dit wel gerealiseerd. Nog niet voor alle middagen. 4b Het scholingsbeleid. De leerkrachten van het schoolteam hebben een dagdeel gekeken op De Vuurtoren en nav het bezoek zijn er afspraken gemaakt voor de stappen die in school gezet gaan worden. Meer scheiding tussen het BAO en SBO is daar de belangrijkste van. Bij de keus van de nieuwe taal- en leesmethode is en wordt hier rekening mee gehouden. De teamspiritmiddagen waren succesvol. Een kostbaar project maar het werpt zeker zijn vruchten af. Er heerst een sfeer van vertrouwen en samenwerking en men staat voor elkaar klaar. Handelingsgericht werken wordt door de IB goed warm gehouden en maakt onderdeel uit van de intervisierondes. De leerkrachten van de onderbouw werken dagelijks van half twaalf tot twaalf met leerlingen uit de bovenbouw die ernstige leesproblemen hebben. Op deze manier ervaren ze wat het betekent moeilijk lerend te zijn in een bovenbouw en hoe klein de stappen zijn die je kunt zetten en hoe belangrijk een gerichte en duidelijke instructie is. De onderbouw heeft zich verder geschoold in spel en passen dit dagelijks toe. Leerkrachten hebben individueel tientallen workshops gevolgd op allerlei uiteenlopende vakgebieden, van praktische techniekscholing tot de aanmeldingsprocedure voor cluster 4. Nascholing Opleiden in school We hebben weer ervaren dat de begeleiding van een nieuwe leerkracht volgens ons protocol prettig werkt. In een zestal begeleidingsgesprekken, gekoppeld aan observaties in de groep lukt het een nieuwe leerkracht structureel te begeleiden waardoor ze overzicht houden en weten waarom ze welke keuze maken. Coaching is gegeven aan 2 leerkrachten die als duo samen moeten werken, dit vraagt om goede afspraken en begrip voor elkaars ideeën en standpunten. In school zijn afspraken gemaakt wie de verschillende doelgroepstagiares begeleid. Het afgelopen jaar hebben we stagiaires ontvangen van: Pabo, SPW, ID college ICT, pedagogiek, MBO administratie. Het bijhouden van A tot en met Z map gebeurt niet structureel. Dit jaar is er gewerkt aan een aanvulling en een up date.
4c Het begeleidingsbeleid. OA heeft de directeur begeleid in het proces van teambuilding. Dit naar alle tevredenheid. Een onderdeel (de driehoek ouders, team en school) is niet afgerond. Wegens een te vol programma is besloten dit onderdeel door te schuiven naar het volgend jaar. AB en IB hebben veel tijd gestoken in het bijpraten van het team gericht op nieuwe ontwikkelingen en materialen om leerlingen met een stoornis te helpen. In de onderbouw is ervaring opgedaan met de brede sbo groep. De JRK kinderen met een benedengemiddeld IQ, zijn in school gebleven en hebben zich volgens de verwachting ontwikkeld. 4d Het arbeidsomstandighedenbeleid. De eerste RI is gehouden. De uitwerking en de vertaling hiervan moet nog plaatsvinden. Er zijn afspraken gemaakt voor het invullen van een ongevallenregistratie en het SpeelTaalhuis is opgenomen in de ontruimingsplannen. 4e Het marketingbeleid. Het jaar is besteed aan het maken van een flyer, ontwikkeling nieuw logo en briefpapier, de invulling van de vernieuwde website. De activiteiten voor ouders en buurtgenoten in school waren succesvol. De school stond open als stemlokaal. Weer blijkt dat veel mensen de school moeilijk weten te vinden als ze binnen zijn, hebben ze veel waardering hebben voor het gebouw. De activiteiten van de Brede School in ons gebouw geven ook een bekendheid bij andere ouders. Dit geldt ook voor het SpeelTaalhuis. De aanwas van jongste kleuters is gegroeid. Wanneer we deze lijn vol kunnen houden lukt het in de toekomst misschien weer om 2 keutergroepen in school te hebben. Kansrijk leren, het motto van de school komt steeds sterker in beeld en past prima in het opbrengstgericht werken. 4f Communicatiebeleid. Leerkrachten hebben in het zelfevaluatie formulier aangegeven tevreden te zijn met de interne communicatie, de communicatie met de directeur en open te staan voor gesprekken met ouders. Wekelijks gaat er een briefing naar de leerkrachten met alle mededelingen. De teamvergadering wordt hier niet meer voor gebruikt. Dit heeft geresulteerd tot het houden van allen plenairs voor het hele team met onderwerpen die voor iedereen van belang zijn. Er is sprake van een cultuur met een open communicatie. Een aandachtspunt komt naar voren, al eerder genoemd, het aanspreken van je collega s op het professioneel handelen. Ouders geven aan de nieuwsbrief te waarderen en de indruk bestaat dat de nieuwsbrief steeds beter gelezen wordt. 4g Veiligheidsbeleid. De huisregels zijn opgesteld en moeten nog vastgesteld worden in de MR. We hebben het afgelopen jaar aan een aantal speerpunten gewerkt: - het tijdig afmelden van leerlingen door ouders - het doorgeven van de afwezigheid van leerlingen met opgaaf van reden naar de leerkrachten. Afmeldingen worden ook via de mail doorgegeven. - een strak deurenbeleid. - voldoende toezicht op de pleinen - overblijfhulp 1 op de 10 kinderen - het invullen van een ongevallenregistratieformulier. De preventiemedewerker bewaakt dit proces. - voor en na schooltijd staat er gedurende 15 minuten altijd iemand van het schoolteam op het plein. - verschillende pauze tijden waar ook gebruik gemaakt wordt van minimaal 2 speellocaties. 5 Medezeggenschap De MR is acht keer bijeen geweest en heeft de onderdelen van het schoolplan besproken gerelateerd aan de kwaliteitscriteria. De overblijfregeling en de schooltijden zijn uitgebreid besproken en hebben geleid tot aanpassingen. De directeur maakt onderdeel uit van de gehele vergadering, dit wordt nog steeds op prijs gesteld. De MR vergadert in zijn geheel. Een afsplitsing van de oudergeleding is onmogelijk daar we steeds
zoekende zijn naar ouders in de MR. Het afgelopen jaar hebben zich diverse ouders gemeld, een of keer een vergadering bijgewoond, maar dit heeft niet geleid tot zitting nemen in de MR. Deze ouders zijn wel betrokken geraakt bij de school voor andere activiteiten zoals gastouder en lid van de OR. 6 Het financiële beleid. De middelen van de school worden aangevuld met verschillende subsidieregelingen. Met de hand op de knip komen we uit. De vrijwillige ouderbijdrage komt nauwelijks binnen. Overige zaken waar ouders zelf voor betalen, schoolreis, schoolkamp, schoolfoto, lukt wel met veel inzet van de administratie en de directie. Veel tijd kost het innen van het overblijfgeld. Voor het volgend schooljaar is besloten dit af te schaffen en het overblijven met het team te gaan regelen. Het plan ligt er om ouders voor de overige bijdragen te laten sparen. 7 Conclusies. En weer moet ik constateren dat er door de plannen en afspraken gerichter wordt gewerkt. Iedereen is bereid om mee te denken en mee te werken hoe de school goed op de kaart te zetten, jezelf open te stellen voor veranderingen, je te houden aan afspraken. Het was een vruchtbaar jaar waarin hard gewerkt is en de contouren van de school duidelijk zijn geworden. Het is prettig werken op Het Zwanenbos Ria Verheul