Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van de Bestuursrapportage 2016; 2. Vaststellen van de Begroting 2017, inclusief het meerjarenperspectief 2018-2020; 3. Instemmen met de uitgangspunten voor tariefverhogingen van de gemeentelijke belastingen en heffingen in 2017. Aanleiding Op grond van de gemeentewet dient de Themabegroting jaarlijks voor 15 november door de raad te zijn vastgesteld en worden ingediend bij de provincie. Hierop is het 2e stollingsmoment uit onze Planning & Control cyclus afgestemd (de raadsbehandeling vindt plaats op 10 november 2016). Bijgevoegd zijn de Bestuursrapportage 2016 en de Themabegroting 2017. Overwegingen In dit raadsvoorstel wordt ingegaan op: 1. Bestuursrapportage 2016; 2. Themabegroting 2017, inclusief de meerjarenbegroting 2018-2020; 3. Ontwikkeling van de algemene reserve; 4. Uitgangspunten voor de tariefverhogingen van de gemeentelijke belastingen en heffingen in 2017. 1. Bestuursrapportage 2016 In de bestuursrapportage leggen wij verantwoording af over de werkzaamheden over de eerste helft van 2016. Er wordt ingegaan op wat er is gerealiseerd en welke budgettaire afwijkingen zich aandienen. Hierbij worden voorstellen gedaan om waarnodig de budgetten aan te passen, om te voorkomen dat er bij de Themarekening 2016 grote afwijkingen zullen ontstaan tussen de begrote en gerealiseerde bedragen. Uitkomsten bestuursrapportage 2016 Het resultaat van de Bestuursrapportage 2016 sluit met een negatief saldo van -/- 2,1 miljoen. Wij stellen voor dit resultaat te egaliseren in de post onvoorzien. Hoewel de post onvoorzien daarna een negatief saldo laat zien, kan worden uitgegaan dat dit via het laatste verzamelbesluit, weer een positief saldo ontstaat, dat kan worden toegevoegd aan de algemene reserve. Zoals bij de perspectiefnota 2016 is aangegeven, worden de structurele lasten van het beheer en onderhoud aan bruggen en oevers, verwerkt in de begroting. Hierdoor zullen de voorzieningen achterstallig onderhoud Boarnsterhim vrijvallen in het laatste verzamelbesluit van 2016.
De voornaamste incidentele mutaties zijn de voordelen op de leges en gemeentelijk vastgoed en nadelen op de salariskosten (CAO) en de afwaardering van het grondcomplex Heerenveen Noord-Oost. Daarnaast zijn in de bestuursrapportage de incidenteel beschikbare budgetten uit de Perspectiefnota 2016 opgenomen als storting in de algemene reserve niet geblokkeerd. Hierdoor geven de uitkomsten van het meerjarenperspectief 2017-2020 en de ontwikkeling van de algemene reserve een structureel beeld. 2. Themabegroting 2017 en de meerjarenbegroting 2018-2020 De begroting en het meerjarenperspectief, laten in lijn van de Perspectiefnota 2016, positieve uitkomsten zien. De extra toevoeging aan de algemene reserve (weerstandsvermogen) is aangepast door de financiële effecten, welke na de behandeling van de Perspectiefnota 2016 zijn verwerkt. De mutaties en de ontwikkeling van de algemene reserve is opgenomen in het thema Financiën en Bedrijfsvoering. 3. Ontwikkeling Algemene reserve Vanaf eind 2015 heeft de algemene reserve weer een positief resultaat. De algemene reserve heeft ten doel om een weerstandsvermogen te vormen, ter grote van de berekende financiële risico's. In de Perspectiefnota 2016 is de ontwikkeling van de algemene reserve en het beoogde weerstandsvermogen opgenomen. Afwijkend op de prognose in de Perspectiefnota 2016, zal de algemene reserve in 2019 het beoogde weerstandsvermogen bevatten. Dit wordt vooral veroorzaakt door de vrijval van de voorzieningen achterstallig onderhoud Boarnsterhim (deze vrijval zal worden verwerkt in het verzamelbesluit 2016-5). Na het onderzoek van het beheer en onderhoud van de openbare ruimte en kapitaalgoederen en de wijziging in de BBV, zijn de kosten voor het achterstallig onderhoud in de voormalige gemeente Boarnsterhim structureel opgenomen in de begroting 2017. 4. Gemeentelijke belastingen en heffingen In het algemeen is er rekening gehouden met een verhoging van de belastingen, leges en overige tarieven met het verwachte inflatiepercentage van 1%. Voor de riool- en afvalstoffenheffing zijn de tarieven 100% kostendekkend. De opbrengsten van deze heffingen zijn in overeenstemming met de lasten gemuteerd ten opzichte van 2016. Bij de behandeling van de verordeningen zal de raad de nieuwe tarieven vaststellen. Effecten Niet van toepassing. Beleid en regelgeving Wijzigingen BBV Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is gewijzigd. Er is door de commissie BBV geconstateerd dat de begroting en de jaarstukken onder het huidige BBV-regime voor teveel raadsleden te ondoorgrondelijk waren. Met de wijziging van de BBV wordt dan ook nagestreefd om meer transparantie in het besluitvormingsproces van de begroting en jaarstukken te brengen en de gemeenteraad in zijn sturende en controlerende rol beter te ondersteunen. De algemene bedoeling van de nieuwe BBV is vergelijkbaarheid tussen gemeenten te bevorderen door middel van een meer gelijkvormige indeling. De belangrijkste wijzigingen zijn hieronder toegelicht. 2
1. Overhead De wetgever schrijft voor dat de overhead vanaf 2017 op één plaats in de begroting wordt begroot. Als gevolg van de ombouw van onze administratie hebben wij o.a. in het kader van de vennootschapsbelasting en de wet markt en overheid ervoor gekozen de overhead wel toe te rekenen aan de diverse activiteiten. Om toch aan de wettelijke verplichting te kunnen voldoen wordt dit echter aan de achterkant gecorrigeerd. We behouden op deze manier wel het benodigde inzicht. 2. Notitie rente N.a.v. de notitie rente van mei/juni is in de begroting 2017 rekening gehouden met de gewijzigde regelgeving. In o.a. de paragraaf financiering wordt hier nader op ingegaan. In juli 2016 heeft de commissie een verduidelijking op de nota uitgebracht wat er toe heeft geleid dat de effecten van de notitie pas vanaf 2018 verplicht wordt gesteld. Wij hebben echter de effecten al in de begroting 2017 verwerkt. 3. Notitie grondexploitaties Als gevolg van deze nieuwe notitie zijn waar nodig grondexploitaties gecorrigeerd en zijn gronden overgeheveld van het grondbedrijf naar de materiële vaste activa. Belangrijkste gevolg hiervan is dat de kosten voor deze overgehevelde exploitaties niet langer aan deze gronden worden toegerekend en dat de waardering is gecorrigeerd naar veelal agrarische waarde. In de begroting 2017 en de bestuursrapportage 2016 is hier rekening mee gehouden. 4. Vennootschapsbelasting Tevens wordt van gemeenten verwacht een inschatting te maken van de verwachte vennootschapsbelastinglast in 2017. Op basis van de inventarisatie concluderen wij dat de activiteiten van het grondbedrijf, parkeren en het detacheren van personeel mogelijk als vpb-activiteit worden beschouwd. Voor wat betreft het grondbedrijf en parkeren bestaat echter nog de mogelijkheid dat deze alsnog buiten de heffing vallen. In het geval we hier geen overeenstemming over krijgen met de belastingdienst zal voor 2017 de vpb-last nihil zijn. Ditzelfde geldt voor de activiteit detacheren van personeel. Kortom wij verwachten dat de vpb-last in 2017 nihil zal zijn. Naast bovenstaande is tevens rekening gehouden met onderstaande wijzigingen en aanvullingen: 5. de verantwoording aan het Rijk d.m.v. taakvelden i.p.v. functies; 6. de regelgeving t.a.v. investeringen met maatschappelijk nut; 7. opnemen van beleidsindicatoren (bron: www.waarstaatjegemeente.nu) 8. uitbreiding financiële kengetallen (geprognosticeerde balans, meerjarenperspectief EMU-saldo); 9. koppeling verbonden partijen en maatschappelijke doelen/gemeentelijk beleid In de paragraaf lokale heffingen zijn nog niet de kostenonderbouwingen opgenomen ten aanzien van de verschillende leges. Aangezien bij deze wijziging zorgvuldigheid belangrijk is hebben wij vanwege de beperkte tijd dit onderdeel nog niet verwerkt. In overleg met de provinciale toezichthouder is overeengekomen dat deze vanaf de begroting 2018 is verwerkt. Financiën, risico s en beheersmaatregelen Als gevolg van de negatieve algemene reserve heeft de gemeente Heerenveen de afgelopen jaren onder preventief toezicht gestaan. Zoals onder het kopje 'Algemene 3
reserve' is aangegeven, heeft de algemene reserve zich dusdanig ontwikkelt dat na de vaststelling van de Perspectiefnota 2016, de provincie het preventieve toezicht van de gemeente Heerenveen, heeft omgezet naar het repressieve toezicht. Als gevolg van dit repressieve toezicht, wordt er tot goedkeuring van de begroting overgegaan wanneer de begroting structureel en reëel in evenwicht is. Vervolgaanpak Niet van toepassing Communicatie Het communicatietraject met betrekking tot de Bestuursrapportage 2016 en de begroting 2017, loopt synchroon aan de besluitvorming van het college en gemeenteraad. Relevante informatie Niet van toepassing. Het college van burgemeester en wethouders van Heerenveen, de secretaris, de burgemeester, de heer F.H. Perdok de heer T.J. van der Zwan 4
Registratie GF16.20071 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 De raad van de gemeente Heerenveen; gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 4 oktober 2016; gelet op, artikel 191 van de gemeentewet, Besluit 1. De Bestuursrapportage 2016 vast te stellen; 2. De Begroting 2017, inclusief het meerjarenperspectief 2018-2020 vast te stellen, met dien verstande dat: De OZB tarieven 2017 met 0.5% worden verlaagd voor woningen en met 1% voor bedrijven, volgens onderstaande tabel. De mindere uitkomsten van de OZB te dekken uit de uitkomsten Begroting 2017. 3. De uitgangspunten voor tariefverhogingen van de gemeentelijke belastingen en heffingen in 2017 vast te stellen. Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 10 november 2016. de griffier, de voorzitter, mevrouw W.J.M.A. Jansen de heer T.J. van der Zwan 1