Notulen eerste vergadering voltallige DUOS werkgroep Castratie Resistent Prostaatcarcinoom Datum: dinsdag 30 september 2014 Lokatie: IKNL, Utrecht Aanwezig: Aart Beeker (Spaarne Ziekenhuis), Pieter van den Berg (Tergooi Ziekenhuizen), Andre Bergman (AvL, voorzitter), Haiko Bloemendal (MeanderMC), Martijn Busstra (ErasmusMC), Juleon Coenen (Isala), Fons van den Eertwegh (VUmc), Gem Kramer(VUmc), Hans Gelderblom (LUMC), Paul Hamberg (st. Franciscus), Danny Houtsma (Haga Ziekenhuis), Jarmo Hunting (Antonius Ziekenhuis), Baukelien van Triest (AvL), Namens IKNL: Willeke van der Weide, Margriet van Hovell Andre Bergman opent de vergadering, waarna de agenda wordt doorgenomen. Ten eerste een wijziging van de agenda, de studie die Paul Hamberg als eerste zal bespreken heet niet SMARTDOC maar de SMATCAP studie. Hans Gelderblom vraagt nog een studie voorstel te agenderen. Andre Bergman geeft een korte presentatie over de DUOS werkgroep Castratie Resistent Prostaatcarcinoom. Het doel van de werkgroep is het stimuleren van patiëntgebonden studies naar prostaatkanker behandeling. Dit wordt bereikt door studies te initiëren en uit te voeren binnen de werkgroep. Daarnaast ziet de werkgroep een rol in het faciliteren van het uitrollen van industriestudies. De procedure omtrent deze laatste doelstelling is nog niet helder. Gedacht wordt aan het beoordelen van industriestudies door de werkgroep, waarna bij goedkeuring de studie op de DUOS website kan worden gemeld en de DUOS ziekenhuizen actief kunnen worden benaderd voor deelname. De werkgroep heeft een kerngroep van 7 leden: Baukelien van Triest, Maartje Los, Fons van den Eertwegh, Paul Hamberg, Juleon Coenen en Andre Bergman. Verder kan iedere medische specialist werkzaam in een bij DUOS aangesloten ziekenhuis zich aanmelden als lid. De kerngroep vergaderd minimaal drie maal per jaar, de voltallige werkgroep ten minste een maal per jaar. Alle protocollen die mogelijk onder DUOS vlag zullen worden uitgevoerd worden door de voltallige werkgroep worden besproken, bij voorkeur tijdens een vergadering anders per email. De door de werkgroep goedgekeurde protocollen worden op de DUOS dag gepresenteerd. Er is een Code of Conduct in voorbereiding. De huidige versie is aan het DUOS bestuur voorgelegd en zal na goedkeuring op de DUOS website worden geplaatst. 1
Er wordt een vraag gesteld of de werkgroep nu alleen gaat over castratie resistent prostaatcarcinoom of over alle gemetastaseerde prostaatcarcinoom. Na een korte discussie wordt de conclusie getrokken dat een gemetastaseerd prostaatcarcinoom werkgroep aantrekkelijk is omdat daarmee de werkgroep een multidisciplinair karakter krijgt. Daarbij werd opgemerkt dat er dan nog plaats is voor een gelokaliseerd prostaatcarcinoom werkgroep. Deze naamgeving en bijbehorend mandaat zal aan het DUOS bestuur ter overweging worden voorgelegd. Bespreking van studie voorstellen: 1. Paul Hamberg bespreekt de SMATCAP studie. Deze studie wordt geschreven door Paul Hamberg en Maartje Los. De studie beoogt de predictieve waarde van vrij testosteron voor de response op de tweede lijn behandeling te onderzoeken. Daarnaast worden andere, routine, serummarkers bepaald. De testosteron niveaus kunnen in het ErasmusMC worden bepaald. Het betreft een exploratieve studie, er zijn geen berekeningen gemaakt voor het aantal patiënten dat nodig is om een einddoel te bereiken. Voor sponsoring deze studie zijn al gesprekken gevoerd met mogelijke sponsors Verwacht wordt dat deze studie in circa 20 centra kan gaan lopen. Er zijn enkele vragen over het verwachte belang van serum testosteron spiegels, het lijkt er toch op dat intracellulair testosteron belangrijker is. Daarnaast enkele vragen over de keuze en timing van klinische eindpunten en de registratie. Veel klinische gegevens worden al verzameld binnen de CAPRI studie. Zijn de testosteronspiegels meetbaar? Moet er eerst een pilot studie worden verricht? Er zijn soortgelijke studies in Nederland waaronder de BOSS2 studie. Hans Gelderblom stelt voor om ook leukocyten DNA te verzamelen voor farmacogenetica. De verwachting van de vergadering is dat een groot aantal DUOS centra graag aan deze studie mee doet. 2. De tweede studie, de REDUDOC studie, wordt ook door Paul Hamberg besproken. In deze studie wordt gerandomiseerd tussen 6, 8 en 10 kuren docetaxel. Het primaire eindpunt is Tijd Tot Progressie. Voor deze noninferiority studie zijn 150 patiënten nodig. 2
Er wordt gesuggereerd het aantal armen terug te brengen tot 2 en te randomiseren tussen 6 en 10 kuren. Er zijn enkele vragen over de statistiek van deze studie. Welke eindpunten moeten er worden gekozen? Paul Hamberg vraagt of iemand bereid is mee te schrijven aan deze studie. Juleon Coenen is bereid mee te lezen. Verzekeraars kunnen worden benaderd voor sponsoring, mogelijk wil CKS van KWF bijdragen. De vergadering acht deze studie zeker haalbaar en wenselijk in DUOS verband. 3. Baukelien van Triest presenteert de PEACE-1 studie. In deze vierarmige studie worden patiënten met een gemetastaseerd en hormoon naïef prostaatcarcinoom gerandomiseerd over 4 armen; 1) alleen hormoondeprivatie, 2) hormoondeprivatie met abiraterone/prednison, 3) hormoondeprivatie met radiotherapie en 4) hormoondeprivatie, abiraterone/prednison en radiotherapie. In deze internationale, van oorsprong Franse, studie zullen in totaal 916 patienten worden gerandomiseerd, 229 per arm. De studie wordt gesponsord door Jansen. Er waren enkele opmerkingen over het design van deze studie en het nog niet bekend zijn van de resultaten van de HORRAD en LATITUDE studies. Daarnaast is er een overlap met behandeling van prostaatkanker patienten met uitgebreide ziekte volgens de CHAARTED studie. Een andere vraag was hoe DUOS bij deze studie betrokken kan worden. Het zou toch mooi zijn als er een basis kon worden gelegd voor samenwerking tussen de Franse groep en DUOS. Er werd gesuggereerd dat Fons van den Bergh (bij verstek) dit met de studie coördinator zou kunnen bespreken. 4. Gem Kramer bespreekt namens Fons van den Eertwegh de [18-F]- Fluordihydrotestosterone PET and MRI in metastasized castrate resistant prostate cancer studie. Deze internationale, door Movember gesponsorde studie wordt onderandere in Groot-Brittanie, Australie en Nederland uitgevoerd. De studie kent meerdere stadia en eindpunten, zo wordt de tracer gevalideerd en de veranderingen in tracer opname voor en na abiraterone in combinatie met prednison behandeling onderzocht. Daarnaast zullen de PET beelden met DW- MRI beelden worden vergeleken en opname van de tracer worden gecorreleerd aan androgeen receptor expressie van de tumor/metastasen en testosteron niveaus in serum en in weefsel. Wereldwijd zullen er 105 patiënten aan deze studie deelnemen, waarvan 26 uit het VUmc. Van deze 26 patiënten zullen 16 patiënten deelnemen aan alleen de 3
hoofdstudie en 10 patiënten zullen aan een substudie deelnemen waarin de farmacokinetiek van de tracer zal worden onderzocht. De substudie zal alleen in het VUmc worden verricht. Deze zou onder DUOS vlag kunnen worden uitgevoerd. Bij opening van de studie zullen de werkgroepleden op de hoogte worden gebracht. Gezien de frequente bezoeken alleen voor patienten in de regio Amsterdam Na de pauze is er, op verzoek van IKNL een moment ingelast om een niet DUOS werkgroep onderwerp te bespreken. Het IKNL onderzoekt mogelijkheden om de Nederlandse Kanker Registratie uit te bereiden. Er wordt een korte uitleg van de ambities van IKNL geven. IKNL heeft een bijzondere interesse voor het uitbreiden van de CRPC database Er heeft al overleg met de coördinatoren van de CAPRI studie plaatsgevonden over het combineren van de databasen. Anders dan de CAPRI studie heeft IKNL de ambitie om alle ziekenhuizen bij het verzamelen van gegevens te betrekken en ook de gegevens over een langere periode te verzamelen. Er is financiering aangevraagd bij verzekeraars en bij farmaceutische industrieën. Met name over dit laatste punt bestaan zorgen in de werkgroep. Het zou volledig duidelijk moeten zijn van wie de data is en de database zou onafhankelijk moeten zijn. De werkgroep is van mening dat er een wetenschappelijke raad ingesteld moet worden. Pas als bovenstaande is gewaarborgd is zullen ziekenhuizen en specialisten hun medewerking verlenen. 5. Hans Gelderblom bespreekt een nog niet uitgewerkt studieplan. Van abiraterone is bekend dat de farmacokinetiek belangrijk wordt bepaald door het voedsel dat bij inname wordt gegeten (food-effect). Hoe de farmacokinetiek veranderd door voedsel is uitvoerig beschreven, echter nog niet het effect van voedsel op de klinische activiteit van abiraterone. Het voorstel is een fase 2 studie te doen waarbij abiraterone in aangepaste dosering wordt ingenomen met voedsel waarna diverse klinische parameters van effectiviteit worden verzameld. Deze kunnen vergeleken met de bestaande literatuur. Er werd gesuggereerd een gerandomiseerde studie te doen tussen abiraterone op een lege maag ingenomen versus abiraterone ingenomen met voedsel. 4
Eventuele sponsors zouden verzekeraars of ZonMW kunnen zijn. Wellicht zijn de mogelijkheden om deze studie te sponsoren afhankelijk van hoe lang abiraterone nog gepatenteerd is. 6. Haico Bloemendal bespreekt een studie waarin, patiënten die eerder met docetaxel zijn behandeld, worden gerandomiseerd tussen radium-223 en rhenium. Voor deze studie zullen in totaal 400 patiënten moeten worden gerandomiseerd. Details over deze studie volgen nog. Er hebben reeds gesprekken plaatsgevonden met verzekeraars. Deze studie wordt door de werkgroep interessant gevonden. 7. Andre Bergman bespreekt de PRESTO studie. In deze studie worden biopten van metastasen genomen voor behandeling met enzalutamide. Op deze biopten worden meerdere bepalingen gedaan waaronder RNA-seq en ChiP-seq. Doel van deze studie is om biomarkers, binnen de androgeen receptor signalering, te identificeren die predictief zijn voor een response op het, androgeen receptor remmende, enzalutamide. Voor deze studie zijn 60 patienten nodig. Er wordt gebruikt gemaakt van de logistiek van de CPCT-02 studie en kan derhalve in een beperkt aantal ziekenhuizen worden uitgevoerd. De inclusie is reeds begonnen. Vraag is of deze studie een DUOS studie genoemd kan worden. De werkgroep is van mening dat dit wel het geval is. 8. Andre Bergman bespreekt de ROTOR registry. Deze registry beoogt gedurende 18 maanden klinische informatie te verzamelen van zoveel mogelijk patienten die met radium-223 zijn behandeld. Daarnaast zal deelnemende patienten gevraagd worden kwaliteit van leven en pijn vragenlijsten in te vullen. Pijn was nog niet meegenomen als onafhankelijk eindpunt in de ALSYMPCA studie. Ook zal in een groep van 100 patiënten extra serum afgenomen geworden gedurende radium-223 behandeling voor de bepaling van botspecifieke markers. Deze studie is in een vergevorderd stadium en zal binnenkort starten. De werkgroep is van mening dat deze registry onder DUOS vlag kan worden uitgevoerd. 9. De laatste studie is de OSTRICh studie en wordt ook besproken door Andre Bergman. In deze studie worden 440 patienten, die eerder behandeld zijn met docetaxel gerandomiseerd worden tussen cabazitaxel gevolgd door abiraterone of enzalutamide en abiraterone of enzalutamide gevolgd door cabazitaxel. Behandeling met abiraterone of enzalutamide voor docetaxel is toegestaan en zal voor worden gestratificeerd. Radium-223 behandeling is toegestaan, echter de sequentie van behandelingen mag niet worden onderbroken. Mogelijke sponsoren voor deze studie zijn Sanofi en Jansen. Onderhandelingen zijn al in een vergevorderd stadium. 5
Ronald werkt met Sanofi aan een corporate studie waarin eveneens gekeken wordt naar kruisreistentie. Details van de studie kunnen op verzoek van Sanofi nu nog niet naar buiten worden gebracht. De bedoeling is dat in NL maar enkele centra mee gaan doen, waarbij het focus ligt op centra die inmiddels al frequent abiraterone pre docetaxel hebben ingezet. Gezien het beperkte aantal deelnemende centra aan deze studie en de tijdslijnen (studie opent op korte termijn en OSTRICh zal pas later starten) valt geen belangrijke concurrentie tussen beide studies te verwachten. Opgemerkt wordt dat de kansen op sponsoring groter zijn wanneer er wordt gerandomiseerd wordt tussen cabazitaxel gevolgd door abiraterone en abiraterone gevolgd door cabazitaxel. Enzalutamide voor docetaxel kan dan worden toegestaan, echter niet abiraterone voor docetaxel. Andre Bergman sluit de vergadering. De volgende vergadering zal de DUOS dag zijn op 12 december, waar verslag gedaan zal worden van genoemde studies. IKNL wordt bedankt voor de gastvrijheid. 6