Zal Europa de wereld voeden of omgekeerd? Jacques Van Outryve Europees en landbouwjournalist Jacques@van-outryve.be Provinciaal Bestuur Vlaams-Brabant 8 en 12 januari 2016
Het nieuwe Europa
Relevantie van primaire sector in werkgelegenheid 3
Competitor Target Market
Globaal versus Locaal - Trend! Wereldbevolking stijgt (iets minder) Welvaart stijgt/daalt - dieet wijzigt handelsstromen wijzigen Meer inwoners in stad dan op platteland stadslandbouw Globalisering wereld mijn dorp Informatie en Communicatie Technologie (ICT) Productiekosten stijgen (?) Geopolitiek Terrorisme = agroterrorisme (!) Klimaatverandering Bio-economie = meer dan biobrandstoffen! = GLOBALISERING - INTERNATIONALISERING
Globaal versus Locaal - Landschap - Milieu - Platteland Normen en waarden: sociaal/(agri)cultuur behoud biodiversiteit Streekproducten/oorsprongsbenaming - terroir -restaurants - slow food farmers markets regional branding hoeveproducten bio gezondheid = ingrediëntenlijst/allergenen/co2-neutraal met de hand gebakken/geplukt op grootmoeders wijze Community Supported Agriculture (CSA) pluktuin/ cow funding = nieuwe verdienmodellen = premium -isation = democratisering van luxe = personalised food gluten/lactose free = clean label voedings-en verpakkingstechnologie/kunstvlees Opnieuw zeer tegenstrijdige zaken! + Tegen Tegen trend = NIEUWE GLOBALISERING
Waarnemingen
Oplossingen 10 quick wins (1) 1. Omarm big data 2. Verhoog opbrengsten in Midden- en Oost- Europa 3. Verbeter de voedselveiligheid in China 4. Versterk Zuid-Zuid handelsstromen 5. Investeer in lokale opslag (en infrastructuur) in zwart Afrika Bron:Rabobank
Oplossingen 10 quick wins (2) 6. Kapitaliseer productiepotentieel in Brazilië 7. Ontwikkel koude ketens in China 8. Stimuleer aquacultuur in Latijns Amerika 9. Verhoog melkproductie in India 10. Verbeter de efficiëntie van de suikerrietteelt WAT ZIT ER VOOR ONS IN?
Voedselzekerheid Stijgende wereldbevolking WAAR? Stijgende koopkracht WAAR? Voedselmarkt zal verdubbelen WAAR? Potentieel aan landbouwproductie WAAR? Plaats en ruimte Productiestijging Efficiëntieslag Beperkende factoren WELKE? WAAR?
Verschillen in productiviteit 100% Werkelijke oogst Opbrengst potentieel 80% 60% 40% 20% 0% Afrika Brazilië Australië Nederland 15 Source: World Bank 2010
Sleutelfactoren = Mengsel/MIX Markt prijs/kwaliteit - logistiek transport Geografie - Geopolitiek Klimaat(verandering) groeidagen temperatuur WATER beschikbaarheid tijdstip ARBEID - GROND - ENERGIE - KAPITAAL POLITIEK/ondernemersklimaat-fiscaliteit-sociaal beleid Onderwijs - Onderzoek - Ontwikkeling - Innovatie Aanwezigheid van SCHAKELS IN DE KETEN Toeleveringsproducten op juiste tijdstip : zaaizaden/meststoffen/machines/grondstoffen veevoer/technologie hier ontwikkeld/hier beschikbaar
Waarnemingen
BESLUIT
9 redenen waarom we niet klaar zijn 9 miljard mensen te voeden 1. Niemand wil nog boer worden 2. De bevolking groeit vooral in Afrika 3. De productie stagneert 4. De landbouw verbruikt teveel olie/energie 5. De landbouw verbruikt teveel water Bron: Mondiaal Nieuws MO Jelle Goossens/Vredeseilanden 08/01/14
9 redenen waarom we niet klaar zijn 9 miljard mensen te voeden 6. De landbouw stoot teveel broeikasgassen uit 7. Teveel voedselverspilling - voedselverliezen 8. Bodems verliezen vruchtbaarheid 9. Marktpositie zet boeren in verliespositie Bron: Mondiaal Nieuws MO Jelle Goossens/Vredeseilanden 08/01/14
Stijgende wereldbevolking 21
22
BESLUIT
BESLUIT
BESLUIT
Vraag naar dierlijke eiwitten groeit verder 26 26
BESLUIT
BESLUIT
BESLUIT
Beste grond in de US (Midwest), Oekraïne en Argentinië 30 Source: USDA
Totaal opbrengstpotentieel (grond, klimaat en sleutelfactoren) Sleutelfactoren zijn o.a.: politiek klimaat, landenrisico s, markttoegang, beschikbaarheid van geld, R&D investeringen en toegang tot de wereldmarkt 31
BESLUIT
BESLUIT
Massaal voedsel verlies 34 34
Cascade van waarde behoud 12/20 Willy Sarlee 15/10/2012
Besluit Volatiliteit is van alle tijden nieuw risicomanagement = veerkracht resilient farming Van regionale specialisatie naar regionale specificiteit = nieuwe verdienmodellen samenwerking in de keten Groei in volume/omzet/marktaandeel/geen belastingen betalen/toegevoegde waarde/zelfs innovatie zijn middel geen doel! WIJ zullen het moeten hebben van efficiëntieverhoging Beschikbaarheid schakels in de keten zowel voor als achter Slimme inzet van schaarse middelen = smart farming Overheden moeten meedenken ook lokale overheden Infrastructuur/ondernemersklimaat/O&O/eigendom data
BESLUIT
BESLUIT