Polyfarmacie bij Ouderen STRIP:Less is or more? Thijs Vinks, apotheker Ralf Vingerhoets, geriater Arts, Apotheker, praktijkassistent of? Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 1
Wie optimaliseert reeds polyfarmacie? Waarom optimaliseert u polyfarmacie? HARM! 65+ meer geneesmiddel gerelateerde problemen en vaker vermijdbaar. Eindrapport november 2006 HARM (Hospital Adsmissions related to medication) Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 2
HARM bevestigt kwetsbaarheid Cognitieve stoornissen geven 4 tot 36 x grotere kans op geneesmiddel gerelateerde bijwerkingen. Ook in VZH/ VPH! Welk knelpunt ervaart u bij optimalisatie van polyfarmacie? Te omvangrijk probleem Te tijdsintensief Nog niet geschoold Geen samenwerking huisarts-apotheker Patiënten werken niet mee? Anders? Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 3
Welke methode gebruikt u? STRIP STRIP Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 4
STRIP Less is or More? Hoe patiënten selecteren? Criteria MDR Polyfarmacie 65 jaar of ouder EN polyfarmacie (5 of meer geneesmiddelen) EN met minimaal 1 riscofactor: verminderde nierfunctie (egfr<50 ml/min/1,73 m 2 ) verminderde cognitie verhoogd valrisico signalen van verminderde therapietrouw niet zelfstandig wonend (verzorgings-/verpleeghuis) acute ziekenhuisopname Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 5
Of begin kleiner Alle 85 plussers uit de praktijk Iedereen v.a. X-jaar met thuiszorg of meer afhankelijkheid. Etc. Begin met een kleine selectie en bouw het later naar vermogen uit. Stappenplan medicatiebeoordeling 1. farmacotherapeutische anamnese 5. follow-up en monitoring 2. farmacotherapeutische analyse 3. overleg arts en apotheker 4. overleg patiënt Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 6
Welke informatie is bruikbaar? afhankelijk van de uitgebreidheid, maar tenminste: Voorgeschiedenis, actuele probleemlijst. AMO (Actueel Medicatie Overzicht). Lab (KNUK, Hb, evt. Glucose, Hb1Ac, cholesterol) Bij uitgebreidere beoordeling (b.v. Comprehensive Geriatric Assessment): Levensfase gebonden beoordeling: veranderde behandeldoelen (Time Untill Benefit). 1. Farmacotherapeutische anamnese Met patiënt/ familie/ mantelzorg. Bij voorkeur met medicatievoorraad bij de hand en AMO. actueel geneesmiddelgebruik en gebruiksgemak. bijwerkingen, allergieën. problemen, ervaringen en kennis. zorgen en verwachtingen patiënt. Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 7
Wie voert deze anamnese uit? Arts apotheker POH apotheekassistent geriater SOG? 2. FT analyse FT Problemen Welke domeinen betrekken in probleemvaststelling? Onderbehandeling (START). Niet effectieve behandeling. Overbehandeling. (Potentiële) bijwerkingen (STOPP). Interacties/ contra-indicaties. Onjuiste dosis (Nierfunctie!) Probleem bij gebruik/ innamefrequentie. Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 8
3. Overleg Arts en Apotheker Samen Opstellen Farmacotherapeutisch Behandel Plan: Vaststellen van: Behandeldoelen. Relevante FTP s uit stap 1 en 2. Prioritering van de FTP s. Interventies (door wie wat wanneer). Hoe, wanneer en door wie evaluatie. 4. Overleg met patiënt Vaststellen Farmacotherapeutisch Behandel Plan (FBP). Afstemmen op wensen en mogelijkheden patiënt. Uitleg stappenplan en evaluatie. Doorvoer op AMO: geef na iedere wijziging met patiënt mee. Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 9
5. Follow-up en monitoring Vastleggen in FBP: Welke controles wanneer? Welke evaluatieafspraken gemaakt? Wanneer hernieuwde beoordeling? (i.p. Na 1 jaar). Hans Borst 81 woont zelfstandig atriumfibrilleren DM Casus Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 10
Actueel medicatieoverzicht Acetylsalicylzuur 80 mg 1dd1 (gestopt 2010) Lanoxin 0,25mg 1dd1 Sotalol 80 mg 2dd1 Metformine 500 mg 2dd1 Spironolacton 25 mg 1dd1 Furosemide 40 mg 1dd1 Pantoprazol 40mg 1dd1 Bepaling Datum Waarde Na 08-05-2013 141 K 08-05-2013 4,3 MDRD 08-05-2013 55 Glucose nuchter 08-05-2013 6,0 HbA1c 08-05-2013 41 LDL 08-05-2013 2,3 Bloeddruk diast 08-05-2013 85 Bloeddruk syst 08-05-2013 155 Pols 08-05-2013 68 Meetgegevens Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 11
Analyse Onderbehandeling? Overbehandeling? Niet effectieve farmacotherapie? Bijwerking? Relevante contra-indicatie/interactie? Onjuiste dosering? Probleem bij gebruik? THoM s Polyfarmacie Medicatiebeoordeling is multidisciplinair. Patiënt centraal met eigen voorkeuren. Start de STRIP, eventueel kleine selectie Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 12