Wetenschap en techniek bij kleuters. Martijn Weesing en Edith Louman

Vergelijkbare documenten
Wie de schoen past. Kaleidoscoop op het ROC ASA, voor studenten opleiding onderwijsassistent en SPW

Inhoudsopgave. Visie van de Pionier. blz. 3. Visie spelend leren op de Pionier... blz. 3. Spel blz. 3. De hoeken: een rijke speel-werkplek... blz.

Betekenisvolle W&T-activiteiten Onderzoekend en ontwerpend spelen

Waarom Wetenschap en Techniek W&T2015

OBSERVATIELIJST van de MUZISCHE ONTWIKKELING Van kleuters IN 5 CATEGORIEËN

De vraag is het antwoord. Inhoud. Ont-dekken en verwonderen. Vragen die onderzoekend leren stimuleren

Leren met je hart, je hoofd en je handen. Play Learn Change is partner van LEGO Education

Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool

Terugblik masterclasses HAN Pabo

Samen Inspireren Ontdekken. Informatiegids. IKC de Plattenburg.

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Professionaliseringsaanbod W&T TOEGELICHT

Doorkijkjes W&T in de Pabo

Brigitte Moulaert Op onderzoek in de wereld van alledag

Tuinkers met taksi. Geef ze de ruimte! ROB-dag 2018 Jolande Kelder. onderzoekend leren in de onderbouw. Hogeschool Viaa, Zwolle

Verwonderen Ontdekken Onderzoeken

Inhoudsopgave. Visie van de Pionier. blz. 3. Visie spelend leren op de Pionier.. blz. 3. Spel blz. 3. De hoeken: een rijke speel-werkplek... blz.

Ontwikkelingen in het onderwijs

Gemeentelijk basisonderwijs: Pedagogisch project

Workshop Teamcoaching W&T voor basisscholen Woensdag 14 mei Thomas Aafjes Basisschool Elzenhagen Martijn Weesing Hogeschool ipabo

Ontwerpend leren. de ruimte in. Drs. ing. H. (Henk) Averesch

De didactiek van Onderzoekend en ontwerpend leren

Stimulerend signaleren

Algemeen pedagogisch beleid

(H)erkenning van (hoog)begaafdheid. binnen passend onderwijs

Jonge Ontdekkers. Onthulling nieuwe website!!!! VVE Alphen d.d. 22 februari Welkom! De juf als wetenschapper? Platform Onderwijs 2032

Visie Kindcentrum Vroondaal

Teamtrainingen & ouderavond

kansen voor betekenisvol zaakvakonderwijs

BLAADJE #4. mei 2018

WERKPLEKLEREN OPLEIDINGSFASE 3 ACADEMIEJAAR Geachte stagementor, vakmentor(en)

VVE Beleidsplan Peuterspeelzaal De Vonkjes Kinderopvang KOOS

Praktijkgericht W&T onderzoek door leerkrachten: een case study

BaLO welkom

Basisschool de Drijfveer

Onderzoekend en ontwerpend leren bij OJW: ruimte voor 21e eeuwse vaardigheden

Wetenschap en Technologie, Science, óók voor hoogbegaafde leerlingen op PO en onderbouw VO.

10 oktober samen met MENTOREN

Pedagogische Academie Hanzehogeschool Groningen

Verslag werkgroep 11. Middenschool: leer kracht in meervoud. Werksessie 1

Het jaar 2017 overig 16% mbo vwo 28% havo 47% 43,5 35,9

Pedagogisch project gemeentelijk onderwijs Beveren 2017

De Oorsprong. Kwaliteit en kansen voor al onze kinderen. Speerpunten strategisch beleidsplan

Stimulerend signaleren

Koers in zicht! Visie, werken in units Kernconcepten

Ariënsschool. Kwaliteitsonderzoek. vroegschoolse educatie

P.1 Creëren van een veilig en stimulerend leerklimaat

Cultuureducatie met Kwaliteit

Ontwikkelvragen scholen SPOLT schooljaar

Actieplannen Toekomstdromen Cultuur & Technologie Expertmeeting 2-1 april 2019

Wie zijn wij? Waar staan wij voor?

KIJKWIJZER: THUISTAAL IN EEN KRACHTIGE LEEFOMGEVING IN DE BUITENSCHOOLSE KINDEROPVANG i

In je element met wie je bent!

Inspiratiemiddag Onderbouw woensdag 30 mei 2018

Protocol overgang groep 2 naar groep 3

klantgerichtheid klanteninzicht groepsdynamica omgaan met diversiteit stemgebruik taalvaardigheid

Training KleuterLab Onderzoekend Leren en Spelenderwijs Verrijken (groep 1-4)

Functieprofiel. Leraar. op OBS Het Toverkruid LA, 1,0 FTE. Aanstelling voor een jaar welke bij goed functioneren kan leiden tot een vaste aanstelling.

Nulmeting CmK Totaal aantal vragen: 12

Kwaliteit van spel. ANNERIEKE BOLAND, Hogeschool ipabo

Het beleidsplan cultuureducatie

Verbondenheid met zichzelf, anderen, gemeenschappen, natuur en cultuur

Talentontwikkeling en Leerondersteuning. In Opbouw

Werken aan vaardigheden van de 21 ste eeuw. 23 maart 2016

Vertrek eens zonder thema

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen.

De Vakman. De leerling hanteert de muzikale parameters en componenten. De leerling leest en schrijft de muziektaal

Het Exploreon op de basisschool: een rijke leeromgeving voor onderzoekend en ontwerpend leren.

Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging.

MONTAGETOOL MONTAGETOOL. voor docenten. voor studenten. Loopbaanoriëntatie en begeleiding in het mbo. Loopbaanoriëntatie en begeleiding in het mbo

Spelen,verbondenheid en intens leren

Ruimte voor Talent in Gelderland Professionaliseringstrajecten Excellentie, Wetenschap en Techniek

Inhoudsopgave. Deel I Achtergronden. 1 Inleiding Ontwikkeling van jonge kinderen 33

Stappenplan Ontdekken van de Wereld

3 oktober samen met MENTOREN

Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie. 7 februari 2017

Groepsplannen en spel.

Onderwijskundig Expert Wetenschap en Techniek en Onderzoekend en Ontwerpend Leren (W&T/OOL)

Pedagogisch kader Kinderdagverblijf Filios

IKC Het Balkon. Kwaliteitsonderzoek. voorschoolse educatie

In je element met wie je bent!

ITT/HU Beoordelingscriteria praktijk Fase 3 (jaar 3)

Beste begeleider, Wij hopen op uw medewerking. Alvast bedankt! Projectmanagementteam E-flow Nursing

Rotterdamse Observatielijst Peuter Kleuter. Analyse doelen Jonge kind

BOL OPLEIDINGEN ZORG EN WELZIJN AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER

Betrokkenheid als kompas. Begeleiding van spel Annerieke Boland, Hogeschool ipabo

Inhoud Trainersmap Verdieping

Stimuleren van vakgebied overstijgende vaardigheden? Doen!

Acadin voor talenten in uw klas!

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning Leerdoelen en persoonlijke doelen Het ontwerpen van het leerproces Planning in de tijd 89

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO

Creativiteit, kun je dat afdwingen?

* Kleuters uitdagen werkt!

Basisschool St. Pieter

Vertrek eens zonder thema

Pedagogische kwaliteit in beweging

WAT MAAKT DE VRIJESCHOOL UNIEK?

WORKSHOP LEERLIJNEN. Dag van de Cultuureducatie: workshop leerlijnen

In 2020 op alle basisscholen wetenschap & technologie: Bent u er klaar voor?

Transcriptie:

Wetenschap en techniek bij kleuters Martijn Weesing en Edith Louman

Opzet Opening Jonge kind en W&T Een rijke leeromgeving voor W&T creëren W&T: de mogelijkheden zien in een kleuterklas Samenwerking en ondersteuning op het gebied van W&T voor kleuters

Het jonge kind stelt veel vragen vanuit verwondering en nieuwsgierigheid heeft grote fantasie is georiënteerd op hier en nu is zintuiglijk ingesteld, ervaart de omgeving met hele lichaam leert door spelen leert al doende eigen ervaringen centraal: wat gebeurt er als ik het doe? heeft egocentrisch wereldbeeld En wil ontdekken, onderzoeken!

W&T en kleuters Project Warm en Koud http://www.wetenschapsknooppuntzh.nl/activiteiten /nieuwsgierig-graag-themawarmkoud/?kind=lesmateriaal&targetgroup=onderb ouw Kijkvraag Op welke manier zie je de kenmerken van het jonge kind terug? Welke doelen binnen W&T zie je hierin?

Houding 3 componenten van W&T Bron: SLO Leerplankader Verwondering Nieuwsgierigheid Exploratieve houding, ontdekken en onderzoeken Initiatieven nemen Motivatie en plezier in O&OL Doelgerichtheid en doorzettingsvermogen Vragen stellen Respectvol omgaan met (levend) materiaal

Vaardigheden 3 componenten van W&T Bron: SLO Leerplankader Stapsgewijs iets kunnen aanpakken (stappen binnen O&OL) Problemen oplossen Keuzes maken, plannen maken, beslissingen nemen Leren gebruiken van materialen, technieken en gereedschappen Leren waarnemen, oplettend zijn Leren ordenen Leren representeren/ vastleggen

Kennis Allerlei aspecten uit de (dagelijkse) leefwereld van kleuters. 3 componenten van W&T Bron: SLO Leerplankader

Kennis

Naar kleuters kijken Observatie-instrumenten (De Vaan & Marell): Fases van onderzoekend handelen Fases van oplossend handelen

Sleutelervaringen (Kaleidoscoop) Ontwikkelingsgebieden op basis van kenmerkende handelingen van jonge kinderen en soorten kennis en ervaringen die zij hierbij opdoen. 10 sleutelervaringen: Creatieve representatie Taal en beginnende geletterdheid Sociale relaties en initiatief Beweging Muziek Classificatie Seriatie Hoeveelheid Ruimte Tijd

W&T en kleuters Project Warm en Koud http://www.wetenschapsknooppuntzh.nl/activiteiten /nieuwsgierig-graag-themawarmkoud/?kind=lesmateriaal&targetgroup=onderb ouw Kijkvraag Welke sleutelervaringen zie je hierin terug?

Rijke leeromgeving: 5 aspecten leerkracht omgeving Kind in de rijke leeromgeving klasinrichting didactische werkvormen materialen

Speleon: materiaal

Rijke Leeromgeving: wat betekent dat voor materiaal? Aansluiten bij belevingswereld en de actualiteit Concreet materiaal: hands-on - minds-on, experimentele dialoog Ruimte voor spel en fantasie Open ended materials, ruimte voor kind-initiatief Ruimte voor zintuigelijke ervaringen Materialen waaraan iets te ontdekken valt (gevarieerd, met gebruikmaking van alle zintuigen, mogelijkheid tot aanrommelen)

Rijke leeromgeving: wat vraagt dat van de leerkracht? Observeren van kinderen (wat doen ze, zeggen ze, vragen ze, nemen ze mee. Stimulerende vragen kunnen stellen (operationele- en voorspellende denkvragen) Kunnen inspelen op vragen van kinderen; hoe grijp je dit aan om O&OL te stimuleren? Ruimte bieden voor uitwisseling tussen kinderen De 3 V s van Dorian de Haan: Verbinden, Verrijken en Verdiepen

Groep 1-2 OGO-basisschool de Achthoek: Thema Ei-ei-eiland http://www.ipabo.nl/sf.mcgi?3202 &cat=626 Kijkvraag: Welke mogelijkheden zie je voor W&T? Welke doelen komen terug? (houding, vaardigheden, kennis)

Mogelijkheden samenwerking en ondersteuning bij W&T voor kleuters

Speleon Uitgangspunten SPElen, LEren, ONtdekken Kinderen leren spelend en actief in relatie met hun omgeving en verkennen zo de wereld om hen heen Spel bevordert spontaan leren, stimuleert het zelf verkennen en zelf ontdekken, de nieuwsgierigheid en creativiteit Leerkrachten en begeleiders spelen hier actief op in Interactieve omgeving met uitdagende materialen waar kinderen komen om ontdekkend te spelen en dus te leren! http://www.ipabo.nl/sf.mcgi?2958&cat=461

Speleon Good Practices Stimulerende leer- en leefomgeving Goed onderwijs over en voor het jonge kind Doelgroepen: leerkrachten besturen van basisscholen kinderopvang ouders Studenten (uitstroomprofiel, pilot Jonge Kind)

Nascholing Speleon Nascholing Spelbegeleiding en Rijke leeromgeving

Uitstroomprofielen Studenten (3e- 4e jaar) volgen uitstroomprofiel, o.a.: Jonge kind en VVE Talentontwikkeling en excellentie bij W&T Dit komt terug in hun stage: praktijkonderzoek, overige activiteiten (portfolio opbouwen)

Nascholing W&T Post HBO-opleiding Specialist W&T (17 bijeenkomsten) Inspiratiemiddagen (op maat) Teamtraining/ teamcoaching (op maat) Basiscursus W&T (5 bijeenkomsten)

Vragen? Contact: e.louman@ipabo.nl m.weesing@ipabo.nl