(H)erkenning van (hoog)begaafdheid. binnen passend onderwijs

Transcriptie

1 (H)erkenning van (hoog)begaafdheid binnen SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Conferentie 8 september 2015 Een leven lang hoogbegaafdheid in ontwikkeling Desirée Houkema (H)erkenning van (hoog)begaafdheid Ontwikkelingen binnen Passend onderwijs Behoeften van begaafde leerlingen Introductie visie en werkwijze 'Stimulerend signaleren' Toelichting train de trainer traject (mogelijk vervolg) & Talentontwikkeling (SLO) 1

2 Passend onderwijs (hoog)begaafdheid "You'llseeitwhen you do it!" (Hoog)begaafdheid binnen Passend Onderwijs 29 miljoen vanaf 1 aug 2015 SWV Dekkend onderwijs en ondersteuningscontinuüm, dus óók voor (hoog)begaafden Uitdaging binnen samenwerkingsverbanden: Voorzien in alle ondersteuningsbehoeften van alle leerlingen op de 3 ondersteuningsniveaus binnen Passend onderwijs. 1. Basisondersteuning Passend aanbod voor begaafden in elke klas, 2. Lichte ondersteuning Specifieke voorzieningen voor begaafden binnen school/samenwerkingsverband, 3. Zware ondersteuning Extra ondersteuning voor leerlingen die 'dubbel bijzonder' zijn, & Talentontwikkeling (SLO) 2

3 Ondersteuningspiramide Toenemende complexiteit van uitdagingen en belemmeringen Toenemende intensiteit van begeleiden en mate van specialisatie voor passende ondersteuning Wat past bij dit kind op dit moment? Welke mogelijkheden zijn er in zijn omgeving? Ondersteuningsbehoeften als uitgangspunt i.p.v. organisatie VAN VORM NAAR INHOUD & Talentontwikkeling (SLO) 3

4 Ondersteuningscontinuüm Toenemende complexiteit van uitdagingen en belemmeringen Toenemende intensiteit van begeleiden en mate van specialisatie voor passende ondersteuning Continuüm Flexibel Tijdelijk Cyclisch Uitgaan van ontwikkelingsbehoeften op ALLE dimensies begeleiding en ondersteuning bieden (Levens)houding growth mindset, leren (voor het) leven Optimale (talent)ontwikkeling Kennis cognitieve honger, verrijkend onderwijsaanbod Vaardigheden leer en denkstrategieën, executieve functies, metacognitieve vaardigheden & Talentontwikkeling (SLO) 4

5 Uitgaan van ondersteuningsbehoeften op ALLE dimensies begeleiding en ondersteuning bieden (Levens)houding growth mindset, leren (voor het) leven Complexe problematiek ingrijpende levensgebeurtenissen (trauma s) Kennis cognitieve honger, verrijkend onderwijsaanbod Vaardigheden leer en denkstrategieën, executieve functies, metacognitieve vaardigheden dubbel bijzonder ( twice exceptional ) onderpresteren (risico op drop out) Welke (h)erkenning doet er toe? WAT BETEKENT DIT VOOR BEGAAFDE LEERLINGEN? & Talentontwikkeling (SLO) 5

6 Ik zie, ik zie, wat jij niet ziet... productief Dabrowski: overexcitabilities gevoelig Dweck: FIXED vs growth mindset intens scherpe waarneming plezier in creëren origineel snel opvallend gevoel voor humor rijke fantasie veel ideeën Ken Robinson omgaan met ambiguïteit ontwikkelingspotentieel probleem oplossing brede interesse nieuwsgierig specifieke, diepgaande interesses gedrevenheid (hoog)begaafdheid meerdere invalshoeken leergierig rijk en levendig voorstellingsvermogen problemen herkennen meerdere oplossingen kennishonger creërend (denk)vermogen flexibel Csikszentmihalyi flow zelf ontdekkend autonoom reflecterend actief zet door veel energie intrinsiek gemotiveerd veel willend veeleisend perfectionistisch gefocust procesgericht enthousiast voor passies eigengereid zelfsturend Deci & Ryan Luc Stevens zoekend naar betekenis initiatiefrijk kritisch ondernemend eigen wijsheid nonconformistisch sterk rechtvaardigheidsgevoel & Talentontwikkeling (SLO) 6

7 Stimulerende (leer)omgeving continu proces van afstemmen! Gezin [Renzulli & Mönks] Leerling Vrienden School productief Dabrowski: overexcitabilities Dweck: FIXED vs growth mindset opvallend gevoel voor humor rijke fantasie veel ideeën Ken Robinson omgaan met ambiguïteit origineel brede interesse nieuwsgierig (hoog)begaafdheid meerdere invalshoeken problemen herkennen probleem oplossing eigen wijsheid meerdere oplossingen Csikszentmihalyi zoekend naar betekenis autonoom reflecterend kritisch enthousiast voor passies initiatiefrijk nonconformistisch veel willend veeleisend perfectionistisch gevoelig specifieke, intens zet door diepgaande interesses actief flow scherpe waarneming kennishonger veel energie snel gefocust leergierig intrinsiek gemotiveerd ontwikkelingspotentieel gedrevenheid procesgericht plezier in creëren rijk en levendig voorstellingsvermogen creërend (denk)vermogen flexibel zelf ontdekkend eigengereid Luc Stevens sterk rechtvaardigheidsgevoel zelfsturend Deci & Ryan ondernemend & Talentontwikkeling (SLO) 7

8 Stimulerend signaleren Verrijkend onderwijs betekent... afstemmen op leerling kenmerken: individuele mogelijkheden, interesses en behoeften Talenten ontdekken, ontwikkelen en zichtbaar maken Voorkomen van onderpresteren: demotivatie werk en leerstrategieën faalangst (sociaal) conformeren gebrek aan afstemming intrinsieke motivatie leer /denkvoorkeuren passende uitdagingen eigen doelen stellen goede communicatie & Talentontwikkeling (SLO) 8

9 Psychologische basisbehoeften & Talentontwikkeling (SLO) 9

10 In gesprek met de leerling Ik heb ALLES geprobeerd om haar te motiveren! Je had ook gewoon mij kunnen VRAGEN Hoe ontwikkel je een open mindset gericht op persoonlijke groei? & Talentontwikkeling (SLO) 10

11 Persoonsvorming: persoonlijke groei en ontwikkeling talenten ontwikkelen, identiteitsontwikkeling, creativiteit Welke factoren beïnvloeden het proces van talentontwikkeling? & Talentontwikkeling (SLO) 11

12 Hoe kun je jouw talenten verder ontwikkelen? Wat is jouw denkprofiel? Denkvoorkeuren verkennen en ervaren & Talentontwikkeling (SLO) 12

13 & Talentontwikkeling (SLO) 13

14 Doelgericht je talenten verder ontwikkelen Vervolgtraject: Train de trainer 2 daagse training Stimulerend signaleren 1. Dinsdag 17 november OF zaterdag 28 november 2. Vervolgbijeenkomst (nog te plannen in 2016) Doelgroep: onderwijsprofessionals die binnen hun werkzaamheden een begeleidende of coördinerende rol hebben op het gebied van talentontwikkeling en/ of begaafdheid van waaruit zij 'Stimulerend signaleren' verder kunnen toepassen en uitdragen & Talentontwikkeling (SLO) 14

15 Doelen train de trainer Je weet... wat de visie achter 'Stimulerend signaleren' is welke mogelijkheden voor verdieping de online workshop biedt welke hulpmiddelen er zijn ter ondersteuning bij het vormgeven van verrijkend onderwijs op maat Je kunt... op flexibele wijze een training verzorgen afgestemd op de leervragen van jouw doelgroep waarbij de werkvormen de inhoud en visie versterken hulpmiddelen inzetten bij de ontwikkeling van vaardigheden (passend binnen HGW) en dit verbinden aan persoonlijke ervaringen en inzichten uitdragen hoe 'Stimulerend signaleren' te integreren is binnen jouw eigen visie en dit toepassen in jouw praktijk Meer informatie Thema Stimulerend signaleren & Talentontwikkeling (SLO) 15

16 (H)erkenning van (hoog)begaafdheid binnen Opzet en gebruik online workshop Per module leerdoelen geformuleerd Modules afzonderlijk doorlopen Tijd en plaatsonafhankelijk Persoonlijk certificaat bij volledige afronding Aansluiten op verdiepende bijeenkomsten & Talentontwikkeling (SLO) 16