De vraag is het antwoord. Inhoud. Ont-dekken en verwonderen. Vragen die onderzoekend leren stimuleren

Transcriptie

1 De vraag is het antwoord Vragen die onderzoekend leren stimuleren Inhoud Soorten vragen Voorwaarden vragen stellen Suggesties om vragen te stimuleren Indeling: hoofd-,, hand- en hartvragen Wat zijn onderzoeksvragen? Hoe stimuleert u de onderzoekende houding? De ontwerp- en onderzoekscyclus Zelf onderzoekbare vragen formuleren Ont-dekken en verwonderen 1

2 Vraag om vragen Welke soorten vragen zijn er? Hoe kun je een onderzoekende houding stimuleren? In tweetal oefenen: onderwerp talent 1 minuut per persoon alleen... vragen stellen Kenmerken goede vragen Suggesties? Kenmerken voor goede vraag Opent Geeft ruimte aan de ander Stimuleert het denkproces Zorgt voor inperking Antwoord is niet bekend Vraag niet te smal Sluit aan bij het niveau Diepgang Praktisch toepasbaar* 2

3 Voorwaarden Gelegenheid bieden, bijv. vragenmuur Kindervragen serieus nemen De kinderen bevestigen / complimenteren De onderzoekbaarheid van vragen laten beoordelen Voorwaarden vragen stellen in klas Tijd voor vragen Denktijd Iedereen doet mee: Geen handen regel; ; en vermijd lkr en kd ping- pong, denken-delen delen- uitwisselen; notitieblokje; nodig uit tot reeks Oordeel vermijden Stimuleer uitweiden Vragen die doordenken stimuleren Hoe doe je dat? 3

4 Vragen die doordenken stimuleren Hoofdvragen: aanmoedigen om analytisch en creatief te denken Handvragen: operationele vragen,, aanpak, handeling Hartvragen: evalueren, oordelen,, waarde, attitude, emotie Luisterfragment Wat voor soort vragen stelt de interviewer? Hoofd-, Hand-, Hartvragen? In de praktijk Lijst SLO: kinderen leren onderzoeksvragen maken Test uzelf 4

5 Tabel soorten vragen Kennis Overeenkomsten Verschillen Oorzaak - gevolg Van idee naar voorbeeld Van voorbeeld naar idee Evalueren Uw vragen Welke soort vragen stelt u het meest? Wat zijn valkuilen bij het vragen stellen? OOL denken en doen Onderzoeksvaardigheden: Onderzoeksvragen stellen Voorspellen (effectieve denkvraag!) Plannen: wat moet gelijk blijven; nodig; ; plan Observeren en meten Concluderen en meten Communiceren en reflecteren 5

6 Wat zijn onderzoekbare vragen? Onderzoekbare vragen zijn vragen waarbij je iets moet doen om aan de antwoorden te komen. a. opzoekvragen: secundaire bronnen raadplegen b. navraagvragen: (ervarings)deskundigen bevragen c. ECHTE onderzoeksvragen / operationele vragen Indeling: Hoofd-, hand-, en hartvragen of hands-on en minds-on (cognitieve, affectieve- en doevragen) Vragen herkennen en onderscheiden Lijst Marell: Voorbeelden van vragen Opzoek- hoofd? Navraag- Operationele vragen hoofd? hand? Wat zijn onderzoekbare vragen? Je moet er wat van leren. Je moet het antwoord nog niet weten. Je moet de vraag kunnen begrijpen. Je moet het antwoord kunnen vinden. De vraag moet binnen het thema passen. Het antwoord moet niet direct te vinden zijn op Google. Het moeten geen ja-/nee-vragen zijn. 6

7 Een onderzoeksvraag Controlevragen: Is de vraag op 1 manier uit te leggen? Is de vraag door meten, onderzoek of een technische of creatieve uitwerking te beantwoorden? Is het beantwoorden van de vraag uitvoerbaar, in de beschikbare tijd en met de beschikbare middelen? Opzoekvraag of navraagvraag of onderzoeksvraag? De vraag is enkelvoudig: 1 probleem. Splits meervoudige vragen op en beantwoordt die apart Formuleer duidelijk > plan Vraag afbakenen: specifiek Vraag: uitvoerbaar, tijd en materiaal Bij welk type onderzoek passen welke vragen? Soorten onderzoek A.verkennend onderzoek of aanrommelen (waarnemen, tellen & meten van objecten, materialen, verschijnselen, gebeurtenissen) B.vergelijkend onderzoek 1 sorteren, identificeren, determineren, e.d. maar ook 2 veranderingen registreren C.gevolgenonderzoek: Wat gebeurt er (met ) als? D.oorzakenonderzoek: Hoe kun je? E.relatiebeschrijvend onderzoek: Wat is het verband tussen? 7

8 Onderzoeksvraag Onderzoeksvraag Onderzoekend leren 8

9 Onderzoeks- en ontwerpcyclus Ontwerpcyclus: Probleem constateren Verkennen Ontwerpvoorstel maken Ontwerpvoorstel uitvoeren Testen en evalueren Presenteren Evalueren Onderzoekscyclus: Confrontatie Verkennen Opzetten experiment Uitvoeren experiment Concluderen Presenteren resultaten Verdiepen Aan de slag Bedenk zoveel mogelijk vragen over het onderwerp Lichaam of skelet Zet de vragen op kaartjes Rangschik de kaartjes op Hoofd-,, hand- en hartvragen Sorteer de kaartjes op soorten onderzoeksvragen Vraag om verheldering en verdieping bij de vragen van elkaars kaartjes Bespreek het eindresultaat en opvallendste conclusies Planning 10 minuten schrijven, uitwisselen, vergelijken 10 minuten rangschikken op soorten vragen 10 minuten verdiepen en beoordelen, nabespreken 9

10 Hoe stimuleer je kinderen zelf (gevarieerde) onderzoeksvragen te stellen? Suggesties? Hoe stimuleer je kinderen zelf (gevarieerde) onderzoeksvragen te stellen? Samen bespreken en laten verbeteren of vervangen Waarom -vragen omvormen Vragentol of dobbelsteen Vragenruil: kinderen bedenken zelf vragen en beantwoorden in 2 of 4tal samen elkaars vragen Midden-/bovenbouw: aanloopwoorden En de vraag is? Geef het antwoord of een getal en bedenk zoveel mogelijk vragen. 5 x waarom Ieder antwoord wordt gebruikt om er een nieuwe waaromvraag van te maken Onderzoekscyclus Filmpje n.nl/boeken/boek /boeken/boek-2-dna-gedrag-en-infecties- onder-de de-loep/h3-gedrag.html Filmpje 316 onderzoek uitvoeren geheugen Filmpje 321 concluderen en presenteren 10

11 Ontwerpcyclus Thema Lichaam of skelet eisen:... Hoe kun je een gewricht maken van papier en elastiek Vragen? Slot 11