Preadvies Portefeuillehouder : RvE Datum collegebesluit : 22 juni 2010 Corr. nr.: 2010005933 Onderwerp : Voorstel tot evaluatie van de Beleidsnotitie Bed and Breakfast Programma : 3. Cultuurbehoud, natuur en recreatie Commissie : Fysieke Omgeving en Milieu Agenda nr. : 12, 2010/39 Aan de raad van de gemeente Loon op Zand, 1. Samenvatting In de raadsvergadering van 20 mei 2010 is de evaluatie van het Bed and Breakfast beleid aan de orde geweest. Het beleid is in deze vergadering conform voorstel vastgesteld en bevatte een aantal wijzigingen ten opzichte van het beleid dat in mei 2009 is vastgesteld. Na een discussie op het gebied van het al dan niet toestaan van Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen is in de raadsvergadering van 20 mei 2010 toegezegd dat er een onderzoek zou worden gedaan hoe Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen in andere gemeenten in Nederland wordt geregeld. In dit advies worden onder meer de uitkomsten van dat onderzoek uiteengezet. 2. Inleiding In dit preadvies worden enkele discussiepunten (Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen en parkeren) en de voorgestelde aanpassingen weergegeven. 3. Wat willen we bereiken Met de evaluatie van de Beleidsnotitie Bed and Breakfast willen we bereiken dat het beleid wordt verbeterd en/of verduidelijkt, daar waar nodig. 3. Wat gaan we daarvoor doen Bed and Breakfast binnen de eigen woning en in aangebouwde bijgebouwen In een eerder stadium heeft de raad van Loon op Zand besloten Bed and Breakfast niet toe te laten in vrijstaande bijgebouwen, maar uitsluitend binnen de eigen woning en in aangebouwde bijgebouwen. De lijn dat Bed and Breakfast binnen de eigen woning plaats dient te vinden, is expliciet opgenomen in de beleidsnotitie. Wanneer Bed and Breakfast wel in vrijstaande bijgebouwen zou worden toegelaten, is het betrekkelijk eenvoudig dat er op termijn zelfstandige wooneenheden worden gecreëerd. Dat zou een ongewenste ontwikkeling zijn en is moeilijk te handhaven. Naar aanleiding van een nieuwe recente discussie of Bed and Breakfast in de gemeente Loon op Zand wel of niet moet worden toegestaan in vrijstaande bijgebouwen, is geïnventariseerd hoe andere gemeenten in Nederland hier mee omgaan. Er is een inventarisatie gemaakt van 15 willekeurige Nederlandse gemeenten die ook beschikken over beleid op het gebied van Bed and Breakfast. Raad \ 2010 \ preadvies evaluatie Beleidsnotitie Bed and Breakfast 1
Gemeenten die Bed and Breakfast niet toegestaan in bijgebouwen In de gemeenten Borger-Odoorn, Cromstrijen, Echt-Susteren, Eijsden, Harlingen, Hulst, Leusden, Margraten, Sint Anthonis, Valkenburg aan de Geul, Wijchen en Zuidhorn is Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen niet toegestaan. De gemeente Hulst heeft laten weten dat er een uitzondering mogelijk is om Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen te realiseren als het gaat om monumentale bijgebouwen. Navraag bij deze gemeenten 1 heeft uitgewezen dat de reden om Bed and Breakfast niet toe te staan in vrijstaande bijgebouwen steeds (nagenoeg) dezelfde is. Het risico op het ontstaan van zelfstandige wooneenheden (het zogenaamde wonen achter wonen en permanent bewonen van bijgebouwen) en de moeizame handhavingmogelijkheden wordt steeds als belangrijkste reden genoemd om Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen niet toe te staan. Dit sluit aan bij de reden waarom in de gemeente Loon op Zand bij de vaststelling van de Beleidsnotitie Bed and Breakfast in mei 2009 is besloten Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen niet toe te staan. Bij een gemeente werd, naast het bovenstaande, ook genoemd dat de kleinschaligheid van een Bed and Breakfast beter gewaarborgd zou kunnen worden wanneer de Bed and Breakfast uitsluitend binnen het hoofdgebouw wordt gerealiseerd. Gemeenten die Bed and Breakfast wel toegestaan in bijgebouwen Hieronder is een overzicht opgenomen van de gemeenten die Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen wel toestaan. Gemeente Alphen-Chaam In de gemeente Alphen-Chaam is Bed and Breakfast toegestaan in vrijstaande bijgebouwen. Dit is sinds kort opgenomen in het bestemmingsplan Buitengebied. Daarnaast beschikt Alphen-Chaam sinds enkele jaren over een paraplunota als het gaat om Bed and Breakfast. Ook op basis van deze nota is Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen toegestaan. Volgens een ambtenaar van de betreffende gemeente is er bij veel gemeenten sprake van koudwatervrees als het gaat om het toestaan van Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen. Tot nu toe zijn er geen problemen geweest in Alphen-Chaam wat betreft handhaving en het ontstaan van zelfstandige wooneenheden. Gemeente Castricum Bed and Breakfast wordt in de gemeente Castricum toegestaan in vrijstaande bijgebouwen. Wel zijn er voorwaarden aan verbonden om te voorkomen dat er zelfstandige wooneenheden ontstaan. Zo mag er bijvoorbeeld geen kookgelegenheid in het bijgebouw worden gerealiseerd. De reden dat de gemeente Castricum Bed and Breakfast toestaat in vrijstaande bijgebouwen, is omdat dit voor de gasten de meest aantrekkelijke vorm van Bed and Breakfast zou zijn. Het Bed and Breakfast beleid in Castricum is vastgesteld in februari 2010. De betreffende ambtenaar gaf aan dat je realistisch moet zijn en dat handhaving een lastig punt is. In de praktijk hebben zich (nog) geen problemen voorgedaan (handhaving, ontstaan zelfstandige wooneenheden), maar de kanttekening moet gemaakt worden dat het beleid nog niet lang in werking is. 1 Een enkele gemeente kon door personeelswijzigingen binnen de organisatie geen antwoord geven op de vraag waarom is gekozen Bed and Breakfast niet toe te staan in vrijstaande bijgebouwen. Raad \ 2010 \ preadvies evaluatie Beleidsnotitie Bed and Breakfast 2
Gemeente Noordenveld Het realiseren Bed and Breakfast in bestaande vrijstaande bijgebouwen is in de gemeente Noordenveld toegestaan indien voldaan kan worden aan de van toepassing zijnde regelgeving. Ter voorkoming van het ontstaan van een zelfstandige wooneenheid wordt geen keukenblok toegestaan in een Bed and Breakfast. Een keukenblok wordt niet noodzakelijk geacht voor een Bed and Breakfast, omdat de verzorging van Bed and Breakfast zich beperkt tot logies en ontbijt. Tevens wordt hiermee de kans op permanente bewoning tegengegaan. Navraag heeft uitgewezen dat ambtelijk door de gemeente Noordenveld is geadviseerd Bed and Breakfast niet toe te staan in bijgebouwen, maar dat het beleid gewijzigd is vastgesteld door de gemeenteraad. De betreffende ambtenaar gaf aan dat handhaving bijna niet te doen is. Tot nu toe hebben zich geen problemen voorgedaan wat betreft het ontstaan van zelfstandige wooneenheden. Overigens is het beleid pas sinds januari 2010 in werking. Conclusie en advies In totaal is naar het Bed and Breakfast beleid van 15 Nederlandse gemeenten gekeken. Hiervan staat een drietal Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen toe. Het overgrote merendeel (80 procent) van de onderzochte gemeenten staat Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen niet toe, met als reden het risico op het ontstaan van zelfstandige wooneenheden. Het is echter wel zo dat de gemeenten die Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen wel toestaan (nog) geen problemen hebben gekend op het gebied van handhaving en het ontstaan van zelfstandige wooneenheden. Hierbij dient wel de kanttekening gemaakt te worden dat in sommige van deze gemeenten het Bed and Breakfast beleid pas sinds enkele maanden in werking is. Gelet op het feit dat in de onderzochte gemeenten waar Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen wordt toegestaan zich tot op heden geen problemen hebben voorgedaan op het gebied van het ontstaan van zelfstandige wooneenheden, en gelet op het feit dat de gemeente Loon op Zand zich profileert als toeristisch-recreatieve gemeente, wordt geadviseerd de beleidsnotitie zodanig te wijzigen dat Bed and Breakfast in vrijstaande bijgebouwen wordt toegestaan. Wanneer er signalen zijn dat er sprake is van illegale bewoning van (vrijstaande) bijgebouwen zal daar handhavend tegen opgetreden worden en zal de ontheffing voor Bed and Breakfast worden ingetrokken. Dit laatste wordt ook nadrukkelijk van te voren aan de initiatiefnemers gemeld. Parkeren Gebleken is dat er discussie kan ontstaan over de interpretatie betreffende de voorwaarde dat parkeren op eigen terrein dient plaats te vinden. Ter verduidelijking wordt daarom voorgesteld te benadrukken dat de extra parkeerdruk, die voortkomt uit het toegevoegde gebruik, op eigen terrein opgevangen dient te worden en dat dit er dus niet toe mag leiden dat de initiatiefnemer zelf niet meer op eigen terrein kan parkeren. Uitgangspunt is dat iedereen die een Bed and Breakfast wil beginnen, moet voldoen aan de voorwaarden in het beleid. Dit geldt ook voor de initiatiefnemers die voornemens zijn uitsluitend gasten te ontvangen die met het openbaar vervoer of per fiets arriveren bij de Bed and Breakfast. Controle en handhaving is namelijk niet of nauwelijks mogelijk wanneer er onderscheid gemaakt gaat worden. Voorgestelde aanpassingen Ten opzichte van de vastgestelde beleidsnotitie Bed and Breakfast 2010 worden de volgende aanpassingen voorgesteld. Hoofdstuk 2 De definitie te wijzigen in het aanbieden van recreatief nachtverblijf in de vorm van logies met ontbijt binnen bestaande woningen en bijgebouwen. Raad \ 2010 \ preadvies evaluatie Beleidsnotitie Bed and Breakfast 3
Hoofdstuk 4 In een voetnoot opnemen dat wanneer na het verlenen van ontheffing blijkt dat niet wordt voldaan aan de voorwaarden en handhavend zal worden opgetreden en de ontheffing zal worden ingetrokken; in voorwaarde 1 toevoegen dat Bed and Breakfast gerealiseerd dient te worden binnen de eigen woning en/of in (vrijstaande) bijgebouwen. 4. Wat gaat het kosten Aan het evalueren van de Beleidsnotitie Bed and Breakfast zijn geen financiële consequenties verbonden. De notitie is opgesteld en geëvalueerd door medewerkers van de gemeente Loon op Zand. 5. Communicatie Na vaststelling zal het beleid worden gepubliceerd in het Elektronisch Gemeenteblad en de Duinkoerier en vervolgens zes weken ter inzage worden gelegd. 6. Advies raadscommissie Dit voorstel is besproken in de vergadering van de commissie Fysieke Omgeving en Milieu van 5 juli 2010. De griffier heeft ons over de bespreking het volgende bericht: De commissie is akkoord met het voorstel om Bed and Breakfast (bij nader inzien) ook toe te staan in vrijstaande bijgebouwen. Dit voorstel wordt in feite gemotiveerd met de overwegingen dat de gemeente zich wil profileren als toeristisch-recreatieve gemeente en dat alle ter beschikking staande instrumenten zullen worden ingezet om eventuele illegale bewoning van Bed and Breakfast accommodaties in vrijstaande bijgebouwen tegen te gaan. Deze twee overwegingen worden onderschreven. Afgesproken wordt om het voorstel als akkoordstuk te agenderen voor de raadsvergadering van 22 juli 2010. 7. Voorgesteld wordt 1. de Beleidsnotitie Bed and Breakfast 2010 gewijzigd vast te stellen conform de in het voorstel aangegeven aanpassingen. 8. Bijlagen 1. Beleidsnotitie Bed and Breakfast (vastgesteld d.d. 20 mei 2010) (ter inzage); 2. Beleidsnotitie Bed and Breakfast 2010 (versie juli, herziene versie na evaluatie en onderzoek bijgebouwen en inclusief wijziging pagina 4) (ter inzage); 3. brief van het college d.d. 9 juli 2010 betreffende kleine wijziging Beleidsnotitie Bed and Breakfast. Raad \ 2010 \ preadvies evaluatie Beleidsnotitie Bed and Breakfast 4
Besluit De raad van de gemeente Loon op Zand; gezien het voorstel van het college van burgemeester en wethouders d.d. 22 juni 2010, nummer 2010/39; gelet op het advies van de commissie Fysieke Omgeving en Milieu d.d. 5 juli 2010; b e s l u i t : 1. de Beleidsnotitie Bed and Breakfast 2010 gewijzigd vast te stellen conform de in het voorstel aangegeven aanpassingen. Aldus besloten in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Loon op Zand van 22 juli 2010. De raad voornoemd, voorzitter, griffier, Raad \ 2010 \ preadvies evaluatie Beleidsnotitie Bed and Breakfast 5