Raadsvergadering: 26 mei 2005 Nummer raadsnota: 8 Onderwerp:

Transcriptie

1 Aan de Raad Made, 10 mei 2005 Raadsvergadering: 26 mei 2005 Nummer raadsnota: 8 Onderwerp: Bijwonen / wonen op afstand ten behoeve van mantelzorg Portefeuillehouder: Bijlagen: Ter inzage: F.J.M. Stoffels Ambtelijke coördinatie: afdeling Grondgebied Steller: C. Donkers 1. Raadsbesluit 1. Voorwaarden mantelzorg 2. Reactie fracties Voorstel: In te stemmen met de voorgestelde regeling bijwonen/wonen op afstand ten behoeve van mantelzorg Aanleiding Uit het bevolkingsonderzoek dat begin 2004 binnen onze gemeente door Companen is gehouden, blijkt dat er een grote behoefte bestaat aan ouderenhuisvesting binnen de gemeente die gepaard gaat aan adequate zorgverlening, toegesneden op de behoefte/ vraag. In de Woonvisie wordt uitgebreid aandacht besteed aan de vraag van de senioren /minder validen naar adequate huisvesting en de mogelijkheid van zorg op maat. Evenwel door de beperkte nieuwbouwmogelijkheden en het feit dat het woningbestand voor meer dan 90 % bestaat uit grondgebonden eengezinswoningen, is er een groot tekort aan de mogelijkheid om senioren / minder validen adequaat te huisvesten. (Onder adequate huisvesting wordt in dit verband verstaan, dat alle primaire woonruimten gelijkvloers ( 0-trede) zijn gelegen.) Daarnaast bestaat een grote vraag naar zorg op maat. Naast de zorgverlening door thuiszorg instellingen etc. wordt tevens een deel hiervan verleend door middel van de z.g. mantelzorg, waarbij onder mantelzorg verstaan moet worden: het bieden van zorg aan eenieder die hulpbehoevend is op het fysieke, psychische en / of sociale vlak, op vrijwillige basis en buiten organisatorisch verband. Meestal vindt deze mantelzorg plaats aan naaste familieleden. Door deze mantelzorg is het bij voorbeeld mogelijk dat ook ouderen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen in overeenstemming met het streven blijvend thuis in eigen huis.

2 Doelstelling/Argumenten Om deze zorg op het moment van vraag ook doeltreffend te kunnen leveren is het gewenst dat de afstand tussen zorgvrager en zorgverlener zo klein mogelijk is. Hierbij valt te denken aan de mogelijkheid van inwoning (gemeenschappelijke voorzieningen/ toegang), hoewel dit vaak bouwtechnisch dan wel maatschappelijk minder gewenst is, zo niet onmogelijk. Een andere mogelijkheid is het geven van vrijstelling van de gebruiksbepalingen met betrekking tot bijgebouwen waardoor aan- of bijwoning in een aanbouw dan wel bijgebouw mogelijk gemaakt wordt. Een dergelijke vrijstelling kan verleend worden op basis van artikel 15 WRO indien het bestemmingsplan hierin voorziet. Op dit moment is deze mogelijkheid nog niet opgenomen in enig bestemmingsplan binnen de gemeente. Bij wijziging van een bestemmingsplan/ of het maken van nieuw bestemmingsplan kan deze mogelijkheid echter worden opgenomen, zoals is geschied in het Ontwerpbestemmingsplan Kern Hooge Zwaluwe. Een andere mogelijkheid is het verlenen van vrijstelling onder artikel 17 WRO. Evenwel de vrijstelling hiervan geldt slechts voor 5 jaar, terwijl bij voorbaat natuurlijk niet vaststaat hoe lang de mantelzorg aan de betreffende persoon verleend dient te worden. De bestaande bestemmingsplannen bieden verder geen mogelijkheden om op een kavel een andere zelfstandige woning te realiseren, zeker niet in het buitengebied. Sinds de tweede helft van 2003 is er een discussie gaande tussen de provincie en het rijk over verdergaande facilitering in verband met mantelzorg nl. het toelaten van het creëren van afhankelijke woonruimte. Hoewel er nog geen richtlijnen/ regelingen zijn vastgesteld worden er in sommige gemeenten reeds getracht tegemoet te komen aan de (overigens zeer beperkt) vraag naar afhankelijke woonruimte of wel het bijwonen op afstand. Voor onzen gemeente wordt hieronder getracht een algemene gedragslijn te ontwikkelen in het bijwonen / wonen op afstand ten behoeve van mantelzorg Hierbij wordt uitgegaan van het implanteren van de mogelijkheid voor het geven van vrijstelling bij nieuwe bestemmingsplannen of het wijzigen van bestaande bestemmingsplannen. Daarnaast kan intussen bij vraag met betrekking tot nog niet aangepaste bestemmingsplannen een soort gedoogbeleid gevoerd worden. Uitvoering Vrijstelling ex artikel 15 WRO Voor het verlenen van vrijstelling onder een eventuele vrijstellingsbepaling in een bestemmingsplan op basis van artikel 15 WRO kan de provincie wel een aantal voorwaarden verbinden zoals b.v. dat vrijstelling in een buitengebied slechts gegeven kan worden na een 2

3 verklaring van geen bezwaar door de provincie. Of de provincie dit zal doen is nog een vraag. Afgezien hiervan lijkt een regeling binnen de gemeente gewenst en zal daarmede voldaan worden aan vragen vanuit de raad. Voorwaarden waaronder een vrijstelling verleend kan worden: - noodzaak o er dient een noodzaak te zijn uit het oogpunt van mantelzorg, waarbij de mantelzorg beperkt kan worden tot naaste; - omvang en ligging van de afhankelijke woonruimte: o het dient een bijgebouw te zijn bij een woning binnen de bestaande bebouwingsregeling in het bestemmingsplan, derhalve geen extra bouwmogelijkheid buiten de normale mogelijkheden van het bestemmingsplan; o de grootte dient beperkt te zijn tot bv. 80 m² en 240 m³ ; o het bijgebouw dient een ruimtelijke eenheid te vormen met de woning, derhalve op een beperkte afstand hiervan; - Tijdelijkheid o Bij het vervallen van de noodzaak van mantelzorg voor de betreffende persoon moet het bewonen van de afhankelijke woonruimte vervallen en de vrijstelling worden ingetrokken. - Belangenafweging o Als afhankelijke woonruimte mag het bijgebouw niet leiden tot een onevenredige aantasting van de omgeving, dan wel leiden tot verzwaring van (milieu)eisen met betrekking tot naburige bedrijven. - Bouwbesluit o Het spreekt voor zich dat de afhankelijke woonruimte aan alle bouwtechnische vereisten van het Bouwbesluit en Bouwverordening voor woonruimte dient te voldoen. - Gemeentelijke belastingen o Aangezien bij de vrijstelling nieuwe woonruimte wordt gecreëerd voor een apart huishouden, dient gemeentelijke belasting o.a. volgens de WOZ etc. te worden voldaan. - Ontsluiting o De afhankelijkheid van het bijgebouw kan nog nadrukkelijker gestalte krijgen door in de vrijstelling te vermelden dat een vrijstelling niet kan leiden tot het toestaan van een extra ontsluitingsmogelijkheid op het perceel. 3

4 - Schriftelijke o De tijdelijkheid/ persoonsgebondenheid dient duidelijk te worden vastgelegd. Gedoogbeleid Zoals bovenstaand uiteen gezet bestaat er nog geen mogelijkheid in de vigerende bestemmingsplannen om via een procedure ex artikel 15 WRO aan een eventuele vraag voor afhankelijke woonruimte voor mantelzorg te kunnen voldoen. Om toch aan een eventuele vraag tegemoet te kunnen komen bij gebreke van de mogelijkheid van artikel 15 WRO, kan de gemeente een gedoogbeleid aanhouden door het geven van een persoonsgebonden gedoogbeschikking, die in een overeenkomst wordt vastgelegd. In deze overeenkomst kunnen dezelfde voorwaarden gehanteerd worden als beschreven bij een vrijstelling ex artikel 15 WRO. Hoewel met grote terughoudendheid zowel in verband met de mogelijkheden van vrijstelling als met gedoogbeschikkingen dient te worden omgegaan, kan in voorkomende gevallen de zelfstandigheid van senioren / minder validen in grote mate bevorderd worden en wordt tegemoet gekomen aan de algemene wens van blijvend thuis in eigen huis. Gezien de verschillende vragen in deze richting lijkt het accepteren van bijgaande regeling / voorbeeld bepaling voor implantatie in bestemmingsplannen als uitvloeisel / uitwerking van de Woonvisie op korte termijn gewenst. Advies commissie De commissie heeft naar aanleiding van de commissievergadering van schriftelijk gereageerd. De diverse reacties zijn als bijlage bijgesloten. In haar vergadering van 3 mei 2005 heeft de commissie positief geadviseerd ten aanzien van de voorwaarden. Burgemeester en wethouders van Drimmelen, mr. C.M.G.H. Wortel Secretaris drs. G.L.C.M. de Kok Burgemeester 4

5 De raad van de gemeente Drimmelen; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 14 april 2005; B e s l u i t : In te stemmen met de voorgestelde regeling bijwonen/wonen op afstand mantelzorg Made, 26 mei 2005 De raad voornoemd, Griffier, Voorzitter, mr. M.J.N. Schetters-Schuurbiers drs. G.L.C.M. de Kok