GLB-onderhandelingen; stand van zaken april 2013 Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid, Herman Snijders
Ontwikkelingen en structuur GLB 2
Ontwikkeling van het GLB van start tot nu 1960 ca 1980: Markt- en prijsbeleid 1980 1990 2000: Productiebeperking, afbouw markt- en prijsbeleid Gekoppelde inkomenssteun 2000 2013: Versterking plattelandsbeleid Ontkoppeling van inkomenssteun (met randvoorwaarden) 3
Structuur van het GLB Gemeenschappelijk landbouwbeleid Eerste pijler, Markt en inkomensondersteuning Tweede pijler, Plattelands- Ontwikkeling Uitvoerrestituties Interventie Producentenorganisaties Directe betaling aan de boer 4
GLB-uitgaven in constante prijzen 2007
Hervorming voor periode 2014-2020 6
Verantwoordelijke instituties en proces Europese Commissie Initiatiefrecht Europees Parlement amendementen Raad van Ministers amendementen Triloog Besluit Raad en EP 7
Proces hervorming tbv periode 2014 2020 (2) Vervolg: Na TRILOOG 1. Brusselse uitvoeringsbepalingen 2. Nationale keuzes 3. Nationale uitvoeringsregelingen Start nieuw GLB 8
Together, we are solving the problems 9
GLB algemeen, in relatie met budget 2014 2020 (Meerjarig Financieel Kader) 10
4 onderhandelingsthema s Onderhandelingsthema s: Meerjarig Financieel Kader: 1. Hoeveel geld op Europees niveau? 2. Hoeveel geld daarbinnen voor landbouw (GLB)? 3. Hoeveel GLB-geld voor Nederland GLB wetgevingsvoorstellen: 1. Hoe wil Nederland het GLB inzetten en hoe past dat in Brusselse kaders 11
Uitkomst onderhandelingen over GLB budget tot 2020 Totaal EU budget verlaagd Budget voor directe betalingen verlaagd Herverdeling tussen lidstaten Resultaat directe betalingen voor Nederland: Van 830 miljoen in 2013 stapsgewijs naar 735 miljoen in 2019/20 Europees Parlement heeft het in maart 2013 formeel verworpen. Wil meer flexibiliteit, maar GLB-budget zal niet wijzigen. 12
Directe Betalingen 13
Wetsvoorstellen oktober 2011 Twee hoofdlijnen: Naar gelijke hectarebetaling, weg van historie. Betalingen doelgerichter. 14
Nieuwe opzet Directe Betalingen Binnen lidstaat of regio gelijke basispremie per ha landbouwgrond Afwijkingen mogelijk 30% vergroening Verplicht, Sanctie? 2% jonge boeren Verplicht? Vrijwillige overheveling tussen pijlers Geen cofinanciering (?) Top-up in gebieden met natuurlijke beperkingen Gekoppelde betalingen Vrijwillig Niet toestaan (NL e.a.) Veel (EP) Aparte regeling voor kleine ontvangers Vrijwillig 15
Vergroening Commissievoorstel 1. Gewasdiversificatie op bouwland 2. Ecologisch beheer (EFA) op minimaal 7% van bouwland 3. Behoud blijvend grasland Biologische landbouw is sowieso "groen" 16
Alternatief voor standaardvergroeningsmaatregelen RAAD: invulling via duurzaamheidscertificaten en/of agrarisch natuurbeheer als alternatief voor de drie standaard vergroeningsmaatregelen is mogelijk. 17
Financiële samenvatting (in 2013 beschikbaar 830 miljoen) Beschikbaar vanaf 2019 Maximaal beschikbaar voor basisbetaling (af: budget voor vergroening en jonge boeren) Minimaal beschikbaar voor basisbetaling (eventueel af: gebruik in de 2 e pijler, gekoppelde betaling, overige keuzes) Basisbetaling per hectare (1,8 mln. ha) + vergroeningspremie per jaar, ongeveer: 735 mln. 500 mln. 400 mln. 220 280 euro per ha 120 euro per ha 18
Directe betalingen per ha in 2009 (betreft de bedrijfstoeslag inclusief toen nog gekoppelde premies (slachtpremie, zetmeeltoeslag) en overige directe betalingen) 19
Markt- en prijsbeleid Voorziene invoering 2014 20
Markt- en prijsbeleid Algemeen: marktondersteuning blijft beperkt tot een publiek vangnet voor crisissituaties EP wil veel verder gaan met markt- en prijsbescherming. Mogelijkheden voor uitvoerrestituties blijven. Producenten en/of branche-organisaties mogelijk. Algemeen verbindend verklaren mogelijk, ook voor plant- en diergezondheid en voedselveiligheid. Marktmacht: Verdeling voedseleuro. 21
Plattelandsbeleid Voorziene invoering 2014 22
Plattelandsbeleid 2014-2020 Ca. gelijkblijvend regulier budget per jaar (ca 85 miljoen EU-geld) + eventueel overheveling vanuit 1 e pijler (kan tot 110 miljoen p.j.) Goede mogelijkheden voor ondersteunen voor concurrentiekracht, innovatie en duurzaamheid, incl dierenwelzijn en agrarisch natuurbeheer (ook met collectieven!) Uitwerking via Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP) (rijk, provincies, waterschappen) 23
Vervolg 24
Nationale keuzes Bijvoorbeeld: - vormgeving nieuw systeem - (mate van) overheveling van 1 e naar 2 e pijler - invulling vergroening - invulling transitiemaatregelen (tempo, stappen) - afwijken van basispremie? - gekoppelde betalingen toepassen? - welke gronden wel/niet in het systeem? - definitie actieve boer Daarnaast: Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP 3) 25
Directe betalingen (2015): Start nieuw GLB Voor elke hectare een nieuw toeslagrecht. Waarde toeslagrecht gaat naar gelijke basispremie in 2019: historisch hoge toeslagen worden stapsgewijs afgebouwd nieuwe toeslagrechten of historisch lage toeslagrechten worden stapsgewijs opgebouwd. Hiernaast betaling van vergroeningspremie Plattelandsbeleid (2014): Implementatie van POP-3, openstelling subsidieregelingen e.d. Markt- en prijsbeleid (2014) Rechtstreekse toepassing van EU-Verordening. 26