GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van collectieven

Transcriptie

1 GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van collectieven GLB: stand van zaken In juni akkoord tussen Europese Commissie, Landbouwraad en Europees Parlement Op enkele punten nog onenigheid Nog veel keuzen op nationaal niveau Veel onderdelen gaan pas in 2015 in

2 Directe betalingen en vergroening Onderscheid pijler 1 (bedrijfstoeslagen) en pijler 2 (plattelandsbeleid, waaronder SNL), resp. 850 en 70 mln. EU-geld per jaar Vergroeningspremie (ca 120,- per ha): behoud blijvend grasland bouwland: gewasdiversiteit ( ( 2 of 3 gewassen) bouwland: 5% ecologisch oppervlak Premies zijn gekoppeld: als groene voorwaarden niet nageleefd, korting op basispremie Van historische referentie naar platte basispremie met cross- compliance (ca 250,- per ha) Huidige verdeling toeslag- rechten Gemiddeld 450 per ha, maar grote verschillen

3 Vergroening: stand van zaken Koppeling tussen basis- en vergroeningspremie losser, vergroening bijna zelfstandige keuzemogelijkheid Permanent grasland: - NL kiest niveau van invulling - in N2000-gebieden komt scheurverbod, voor andere waardevolle graslanden wellicht ook Ecological Focus Areas (5%): - invulling flexibel: natuurbraak, bufferzones, bestaande natuur- en landschapselementen, eiwitgewassen - lidstaten kunnen nieuwe invullingen voorstellen Bedrijven met vooral gras en weinig bouwland (< 25%, max. 30 ha) zijn vrijgesteld van eisen aan bouwland Vergroening: stand van zaken (2) Helft EFA s mag collectief, op gebiedsniveau worden ingevuld Biologische bedrijven en bedrijven in N2000 (deels of geheel) zijn automatisch groen Twee alternatieven voor vergroening: - deelname aan duurzaamheidscertificaten - deelname aan agrarisch natuurbeheer Voorwaarde: vergelijkbaar groen ambitieniveau Invulling met agrarisch natuurbeheer: dubbelbetaling vermijden

4 Positie collectieven 1 e pijler Vergroening eerste pijler: 50% van vergroening (onderdeel EFA s) ) mag collectief, op gebiedsniveau Collectief is max. 10 agrariërs, rs, die vergroening ook op eigen bedrijf invullen Oplossingen buiten bedrijf beperkt: vergroenings- oppervlak zal onderdeel moeten zijn van / aansluiten bij bedrijfsoppervlakte Voorstellen plattelandsbeleid Landbouw-milieumaatregelen (SNL) opgerekt: ruimte voor bredere set diensten (ook water, klimaat, energie) Collectieven kunnen eindbegunstigde zijn Transactiekosten bij samenwerking van 20 naar 30% 80% Brusselse bijdrage aan samenwerking op allerlei thema s, ook voor organisatiekosten Probleemgebieden: nieuwe begrenzingscriteria, vergoedingsplafond naar 250,- per ha EU-bijdrage voor agrarisch natuurbeheer, probleemgebieden etc. van 50 naar 75%

5 Relaties tussen het nieuwe GLB en agrarisch natuurbeheer Collectieven krijgen een officiële plek in de beheer- regelingen (SNL) en kunnen een rol spelen bij de realisering van de vergroening van het GLB Agrarisch natuurbeheer kan meetellen voor de vergroening. Maar: geen dubbelbetaling. EU-aandeel in financiering gaat omhoog naar 75% Het nieuwe agrarisch natuurbeheer volgens EZ en IPO Eén n loket, integrale gebiedsofferte Collectief als eindbegunstigde Afspraken van 6 jaar tussen overheid en collectief op basis van arealen en kwaliteiten Afspraken van 1 jaar tussen collectief en grondgebruikers op basis van mix van maatregelen op basis van catalogus Het collectief vraagt aan, contracteert door, betaalt en handhaaft Geen gebruik GDI, achteraf melden waar contracten liggen Invoering voorzien in 2016

6 Het voordeur-achterdeur principe Eisen aan collectieven Overheid heeft doelen geformuleerd, gebied is kansrijk om die te realiseren en heeft daarop een duidelijke visie Collectief is een rechtspersoon en is robuust (qua omvang en vertegenwoordiging grondgebruikers) Collectief heeft aantoonbare kennis van en ervaring met agrarisch natuurbeheer Collectief beschikt over alle faciliteiten (mensen, software) om goed te administreren, controleren, betalen, sanctioneren, monitoren en rapporteren Collectief is gecertificeerd

7 Professionaliseringscyclus Gebiedsofferte incl. gebiedsvisie Gecertificeerd collectief op basis van kwaliteitshandboek Beheerplan aanpassen Beheerafspraken Uitvoering beheerplan Administratie: Contracten deelnemers Resultaten ecologische toets Beheerplan Controlerapporten Handhaving Betalingen Veldinventarisaties Evaluatie van het beheer Verantwoording doelen Verbetering beheer Schouw Evaluatie Monitoring Jaarlijkse rapportage: Prestaties Beheer Betalingen Nieuwe rollen voor ANV s en koepels Grotere verantwoordelijkheid, meer professionaliteit: kan en wil iedereen dat wel? Overheid wil investeren in collectieven. Twee projecten: - uitvoeringsmodel uitwerken, behoeften peilen bij collectieven (1 e helft 2013) - daadwerkelijk professionaliseren ( klaarstomen( klaarstomen ) ) vanaf dit najaar Als unieke taken worden gezien: werving, draagvlak, gebiedskennis, afstemmen vraag en aanbod, controle en sanctionering Eventueel uitbesteden: ecologische toets, GIS-werk werk, administratie en uitbetaling, monitoring, externe communicatie

8 Vier organisatiemodellen Vier modellen: - het zelfredzame collectief - het winkelende collectief - het collectief met gezamenlijke back office - het collectief met gezamenlijke front office Aanzienlijke spreiding in belangstelling Modellen 1 en 2 kunnen worden samengenomen Gezamenlijke back office Centraal servicecentrum waar alle benodigde expertise is gebundeld De afzonderlijke collectieven blijven eindbegunstigde, maar kopen hier diensten in Collectieven kunnen dit eventueel ook onderling regelen Collectief 1 Collectief 2 Collectief 3 Collectief 4 Centraal servicecentrum als back office

9 Gezamenlijke front office Collectieven richten samen en met gebiedspartijen een front office in die eindbegunstigde is en alles in huis heeft. Achterwaarts zorgen de afzonderlijke ANV s voor de uitvoering in het veld. Collectief Servicecentrum als front office ANV 1 ANV 2 Gebiedspartij 3 Gebiedspartij 4 Thema s s bij professionalisering Optimale organisatievorm voor nieuwe rol - grootte werkgebied - keuze organisatiemodel - welke organisaties betrekken in collectief? Opstellen gebiedsofferte (incl. gebiedsvisie en ecologische toets) - doelen voor gebied (rijk: internationale verantwoorde- lijkheden, provincie de rest) - breed of smal inzetten? Solide systemen voor contractering (incl. GIS) controle en sanctionering, administratie en uitbetaling

10 Collectieven hebben de toekomst. Discussiestellingen 1. Door de nieuwe doelen moeten we opnieuw op zoek naar onze gebiedskwaliteiten, ook op terreinen waarnaar we tot dusverre niet hebben omgekeken. 2. Een brede gebiedsofferte maakt minder kans dan een offerte gericht op onze core business: het agrarisch natuuren landschapsbeheer. 3. Noorderpark (zowel het gebied als de vereniging) is te klein om als zelfstandig collectief te fungeren. Daarom moet samen met andere ANV s worden opgetrokken. 4. Het nieuwe collectief moet breder van samenstelling zijn dan nu. LTO en de terreinbeheerders moeten onderdeel uitmaken van het collectief. 5. We moeten de provincie actief en vroegtijdig benaderen met onze ideeën.