Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie T.a.v. Staatssecretaris de heer H. Bleker Postbus EC Den Haag.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie T.a.v. Staatssecretaris de heer H. Bleker Postbus EC Den Haag."

Transcriptie

1 Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie T.a.v. Staatssecretaris de heer H. Bleker Postbus EC Den Haag Ons kenmerk: Onderwerp: /1170/JS/wk GLB Purmerend, 1 april 2011 Geachte heer Bleker, De afgelopen jaren heeft Water, Land & Dijken (WLD) actief bijgedragen aan de gedachtevorming over het GLB na Eerst door een ideeënbrochure gefinancierd door het Nationaal Landschap Laag Holland, daarna door een onderzoeksrapport en een nieuwe brochure gefinancierd door uw ministerie. Deze initiatieven hebben er mede toe geleid dat WLD nu één van de vier gebieden is waar proefprojecten gaan lopen in relatie tot het nieuwe GLB. Wij waarderen het zeer dat u op deze wijze investeert in de theorie en praktijk van het toekomstige GLB in Laag Holland. Nu de Europese Commissie haar eerste, globale voorstellen heeft gepubliceerd en u in de pers regelmatig blijk geeft van uw betrokkenheid bij deze materie, willen we u onze ideeën over de nadere invulling van de Commissievoorstellen niet onthouden. Dat doen we in deze brief kort en krachtig. Voor de verdere verdieping van de voorstellen is een bijlage ingesloten. Onze voorstellen komen voort uit twee belangrijke wensen: 1. Laag Holland is een extensief veenweidegebied en grote droogmakerijen ten noorden van Amsterdam. Rijk aan maatschappelijke waarden, met in het veenweidegebied een relatief lage productie per ha. Wij willen Laag Holland graag een omslag laten maken van een productieachterstand naar een dienstenvoorsprong. 2. Wij willen als gebiedscollectief graag ruimere en door het beleid ondersteunde mogelijkheden om te sturen: op een gebieds- en bedrijfsontwikkeling die past bij de kernkwaliteiten van dit Nationaal Landschap en op een kosteneffectieve inzet van groenblauwe diensten. Op basis hiervan zien we de gewenste invulling van de eerste pijler als volgt: De betalingen komen terecht bij grondgebruikers die als landbouwbedrijf geregistreerd zijn, maar de ondergrens (nu 10 NGE) wordt daarvoor wel verhoogd. Verdere selectie van begunstigden vindt plaats via de vereiste tegenprestaties. In graslandgebieden wordt hiertoe een goed graslandbeheer vereist (maaien, beweiden en/of bemesten) of eventueel zelfs het actief houden van vee. Zo wordt tegelijk tegemoetgekomen aan onze wens om de betalingen ten goede te laten komen aan de feitelijke grondgebruiker en niet automatisch aan de grondeigenaar. De basispremie is relatief laag en kent een beperkte set lichte tegenprestaties, die (voor een minimaal grondprijseffect) de vorm krijgen van een contract met de overheid. De basispremie wordt niet regionaal gedifferentieerd.

2 Regionalisering is juist wel aan de orde in de tweede betalingslaag, die wat verdergaande tegenprestaties bevat. Deze vormen geen beperkte set uniforme voorwaarden, maar een breder keuzemenu waarbij de grondgebruiker aan de hand van een puntensysteem een minimumscore moet behalen. Zo n puntensysteem kan eventueel tegelijk van toepassing zijn op de tegenprestaties voor de basispremie. De regionale component is gelegen in een aanmerkelijk hogere betaling voor bedrijven in maatschappelijk waardevolle gebieden: Nationale Landschappen, Natura 2000-gebieden, Rijksbufferzones, probleemgebieden en een aantal decentraal aan te wijzen gebieden. In het formuleren en aansturen van de tegenprestaties spelen collectieven een belangrijke rol. Een derde betalingslaag wordt gevormd door de probleemgebiedenvergoeding, die in zijn geheel onder de eerste pijler komt te vallen. Hierbij wordt het vergoedingsplafond verhoogd en wordt de vergoeding gestaffeld naar de ernst van de handicaps. Naast natuurlijke handicaps kwalificeren ook bestuurlijke handicaps, zoals een hoog waterpeil of Natura verplichtingen. De koppeling met actief SNL-beheer wordt geheel losgelaten. Ten aanzien van de tweede pijler hebben we het volgende toekomstbeeld. Om de nieuwe plattelandsprioriteiten te kunnen realiseren, wordt hier het scala aan structurele (agromilieu)betalingen fors uitgebreid. Nederland anticipeert hierop door alvast een groot aantal nieuwe diensten in de startblokken te zetten voor zijn subsidiestelsel (SNL) en catalogus groenblauwe diensten. De hier gefinancierde diensten worden zorgvuldig afgestemd met de tegenprestaties die in de eerste pijler worden vereist. De Commissie biedt veel meer ruimte voor nationale invulling door zich vooral te richten op de kosteneffectiviteit van maatregelen. Bovendien komt er meer ruimte voor een marktconforme aanpak, bijvoorbeeld via collectieve gebiedsoffertes, en spannen het ministerie en de Commissie zich in voor nieuwe betalingsgrondslagen voor groenblauwe diensten. Wij hopen u hiermee van bouwstenen te voorzien voor de discussies over de vormgeving van het GLB na Over aspecten van de invulling tot en met 2013 (artikel 68) hebben wij u een aparte brief gestuurd. Wij zijn graag bereid om een actieve bijdrage te (blijven) leveren in de concrete invulling van het beleid na Daarover zouden wij bovendien graag eens in klein comité met u van gedachten willen wisselen. Een bezoek aan Laag Holland dit voorjaar kan daarvoor een goede gelegenheid bieden. Met vriendelijke groet, Water, Land & Dijken Sjaak Hoogendoorn voorzitter

3 Toelichting bij de brief van Water, Land & Dijken aan staatssecretaris Bleker In november 2010 publiceerde de Europese Commissie zijn eerste, globale voorstellen voor het GLB na Deze zullen na de zomer van 2011 worden gevolgd door concrete beleidsvoorstellen. Het ministerie heeft in december 2010 in positieve zin gereageerd op de Commissievoorstellen. Uit de pers krijgen wij de afgelopen maanden bovendien regelmatig signalen hoe de staatssecretaris in concretere zin verder wilt met het GLB na Met deze brief en achtergrondnotitie geeft Water, Land & Dijken (WLD) aan hoe het tegen de geventileerde voorstellen en ideeën aankijkt. Onze voorstellen komen voort uit twee centrale missies: - een verschuiving van overheidsbetalingen naar bedrijven in maatschappelijk waardevolle gebieden en bedrijven die groenblauwe diensten leveren. Mede door het extensieve karakter van de veehouderij is laag Holland rijk aan natuur- en cultuurwaarden, maar door de koppeling van de toeslagrechten aan de historische productie wordt Laag Holland hiervoor eerder gestraft dan beloond. Daar waar het gemiddelde melkveebedrijf in Nederland op dit moment zo n 525,- per ha aan toeslagrechten ontvangt, komt er gemiddeld 275,- per ha naar Laag Holland. Wij willen deze productieachterstand graag omzetten in een dienstenvoorsprong ; - een grotere en in het beleid erkende rol van gebiedscollectieven. Wij willen in ons werkgebied graag sturen op een bedrijfsontwikkeling die past bij de kernkwaliteiten zoals die voor dit Nationaal Landschap zijn geformuleerd. Daarnaast kunnen en willen wij sturen op de meest kosteneffectieve inzet van natuur- en landschapsmaatregelen en op een efficiënte uitvoeringsorganisatie. Om deze rol adequaat te kunnen spelen, moet die door het beleid worden gefaciliteerd. Wij beginnen met enkele algemene opmerkingen en maken vervolgens een splitsing tussen eerste en tweede pijler. Algemene opmerkingen 1. Het doet ons deugd dat zowel de voorstellen van de Commissie als uw reactie daarop ruimte bieden voor de ideeën die wij zelf hebben ontwikkeld. De ideeën zijn echter nog tamelijk globaal. De concrete invulling op zowel Europees als nationaal niveau is cruciaal voor de praktijkeffecten van het nieuwe beleid. De voorstellen in deze brief bieden daarom ideeën voor beide terreinen. 2. Hoewel we hadden gehoopt dat het onderscheid tussen de twee GLB-pijlers de komende jaren zou vervagen, is het vooralsnog gehandhaafd. Daar kunnen we best mee leven, maar we bepleiten dan wel een goede balans tussen de pijlers, c.q. tussen de verschillende GLBinstrumenten, zowel qua inhoud als qua financiering (met en zonder nationale cofinanciering). Hierop komen we later terug. 3. Met uw vier GLB-pilots wilt u vooral meer ruimte creëren voor collectieven. Wij ondersteunen dit zoals gezegd van harte. Met de verdergaande vergroening van het GLB als geheel (ook de eerste pijler) wordt de rol van collectieven steeds belangrijker. Zij kunnen bij uitstek sturen op een kosteneffectieve aanpak en regionaal maatwerk bevorderen (zie punt 12). Een dergelijke rol vergt wel aanpassingen in de regelgeving, c.q. een formele positie voor collectieven in het beleidsinstrumentarium. Voorstellen eerste pijler 4. De Commissie wil alle betalingen in de eerste pijler beperken tot actieve agrariërs, zonder daarvan overigens een definitie te geven. Daarmee zijn we het in beginsel eens, maar de definitie van deze doelgroep is een lastige. Het verlaten van de historische referentie voor

4 bedrijfstoeslagen noopt tot een nieuwe afbakening van begunstigden. Naarmate de eerstepijlerbetalingen sterker in het kader van de levering van maatschappelijke diensten worden geplaatst en verder af komen te staan van inkomenscompensatie, ligt het minder voor de hand om deze betalingen voor te behouden aan een selecte groep agrariërs. Wij zijn van mening: a. dat er in het licht van de GLB-doelstellingen voor de periode nauwelijks objectieve criteria zijn aan te leggen voor het onderscheiden van actieve agrariërs anders dan degenen die (a) voldoen aan de EU-definitie van landbouwer, en (b) zijn geregistreerd als agrarisch bedrijf. Voor dit laatste geldt nu een ondergrens van 10 NGE. Om te voorkomen dat veel zeer kleine landbouwbedrijven een beroep doen op de toeslagen en een relatief groot beslag gaan leggen op de uitvoeringskosten, zou deze ondergrens kunnen worden verhoogd tot bijv. 25 NGE; b. dat een duurzaam beheer centraal staat en er dus vooral ook een selecterend effect zal moeten uitgaan van de tegenprestaties voor de eerste-pijlerbetalingen. Zo kunnen waar het gaat om grasland de eisen aan goed beheer (Goede Landbouw- en Milieuconditie) nog wel wat worden aangescherpt waar het gaat om jaarlijks beheer door middel van maaien en/of beweiden, bijvoorbeeld door het vereisen van een minimum maaipercentage, een minimum veebezetting en/of actieve bemesting (behalve uiteraard als dit niet gewenst is voor het nagestreefde beheer). Ook kan worden overwogen om in graslandgebieden alleen veebedrijven (bedrijven die daadwerkelijk vee hebben) te laten deelnemen. Zeker in een gebied als Laag Holland dragen beweiding en bemesting sterk bij aan de gebiedskwaliteit in termen van landschap en weidevogels; c. dat de betalingen te allen tijde ten goede moeten komen aan degenen die het feitelijke gebruik hebben, c.q. het beheer uitvoeren. Zo zijn er in Laag Holland duizenden hectares cultuurgrond die in eigendom zijn bij terreinbeherende organisaties, maar die worden gebruikt door veehouders. De betalingen moeten in dat geval aan de veehouders ten goede komen en niet automatisch aan de grondeigenaar. Een beperking van de betalingen tot bedrijven die daadwerkelijk vee hebben, helpt hier ook al. 5. De Commissie stelt een basispremie voor alle cultuurgrond voor. Daarbij wordt in Nederland althans de historische referentie verlaten en de omslag gemaakt naar een hectarepremie. De Commissie meldt dat dit geen EU-brede flat-rate zal worden, maar een per lidstaat vastgestelde premie. Voor de vormgeving hiervan zijn verschillende opties, die nogal verschillen in hun praktijkeffect. Wij hebben hierbij de volgende suggesties: a. Wij vinden zoals gezegd dat de basispremie terecht moet komen bij iedereen die onder de definitie van begunstigde valt en cultuurgrond beheert op de vereiste wijze (zie ook punt 4). b. De tegenprestaties (cross-compliance) zijn op dit moment sterk geënt op het voldoen aan de wet- en regelgeving. Niettemin vereisen de Brusselse voorwaarden voor Goede Landbouwen Milieuconditie sinds 2009 al wat verdergaande maatregelen. Omdat ook de tweede verplichte betalingslaag groene voorwaarden bevat, is een goede afstemming op zijn plaats. Wij zijn voorstander van een relatief lage basispremie met een relatief bescheiden set randvoorwaarden. Zo kan optimaal ruimte worden gecreëerd voor regionalisering en een betere betaling van groene bedrijfsontwikkeling. c. Om te voorkomen dat de hectarepremies (zelfs als ze relatief laag zijn) een opdrijvend effect hebben op de grondprijzen, stellen we voor om anders dan bij de huidige cross-compliance de tegenprestaties vast te leggen in een contract tussen overheid en grondgebruiker. d. We zijn sterk voorstander van het benutten van de mogelijkheden voor regionalisering. Maar gezien de mogelijkheden die we hiervoor willen benutten in de volgende te bespreken betalingslagen (punten 6 en 7) en het relatief algemene karakter van de tegenprestaties voor de basispremie, stellen we voor om hier geen of slechts beperkte regionalisering toe te passen.

5 6. Bovenop de basispremie stelt de Commissie een tweede verplichte betalingslaag voor met zwaardere milieu- en natuurvoorwaarden. De Commissie denkt daarbij aan een simpele set EUbreed te hanteren voorwaarden, zoals permanent grasland, bodembedekkers, natuurbraak, Natura 2000-verplichtingen en andere gevorderde cross-compliance voorwaarden. Zo n extra betalingslaag juichen we van harte toe, maar we hebben wel enkele dringende suggesties voor de invulling op Europees en nationaal niveau: a. Wij zijn geen voorstander van een simpele set breed toepasbare tegenprestaties, maar juist van een nationale of zelfs regionale invulling hiervan. Een algemene set voorwaarden lijkt hier de omgekeerde wereld: dit is een prima model voor de basispremie, maar juist niet voor deze extra vergroeningslaag. U hebt hier het elegante idee geopperd van een puntensysteem. In Nederland worden zulke systemen bijvoorbeeld toegepast in Midden- Delfland in de Achterhoek (in de GLB-pilot Winterswijk). Ook in het buitenland zijn ze operationeel, zoals in het Britse Entry Level Scheme, het Duitse MEKA-project en het Oostenrijkse ÖPUL-project.. Een puntensysteem is bij uitstek geschikt om regionaal en bedrijfsmatig maatwerk te leveren. Zo gaat WLD dit jaar oefenen met een landschapspremie die permanent grasland, weidegang en actief landschapsonderhoud (bijv. greppelonderhoud) vereist. Eventueel zou de werkingssfeer van zo n puntensysteem kunnen worden uitgebreid tot de basispremie, waarbij het aantal behaalde punten de totale betaling in beide betalingslagen bepaalt. Aandachtspunt vormt wel de administratie- en controlelast. b. Prominent onderdeel van de ideeën in de Houtskoolschets en de voorstellen van WLD is een betaling in maatschappelijke waardevolle gebieden, door ons landschapspremie genoemd. De Commissievoorstellen spelen zich weliswaar af op bedrijfsniveau, maar kunnen een regionale component krijgen door in deze betalingslaag (en eventueel ook in de basispremie) een ruime mogelijkheid op te nemen voor regionale differentiatie. Op dit moment biedt de EU-verordening ruimte voor maximaal 10% verschil in betaling tussen regio s. Wij stellen voor om dit percentage substantieel te verhogen. Zo wordt de tweede betalingslaag niet beperkt tot maatschappelijk waardevolle gebieden, maar worden maatschappelijke diensten in deze gebieden extra beloond. c. We herhalen in dit verband nog maar eens ons voorstel voor de selectie van maatschappelijk waardevolle gebieden: naast probleemgebieden (zie punt 7) zijn dat vooral Nationale Landschappen, Natura 2000-gebieden, Rijksbufferzones en door decentrale overheden aan te wijzen gebieden (een hectarequotum voor bijv. provinciale landschappen). 7. De Commissievoorstellen spreken van een vrijwillig toe te passen extra betalingslaag voor probleemgebieden. In de allereerste uitgelekte Commissievoorstellen van oktober 2010 kwam deze betalingslaag in de plaats van de probleemgebiedenvergoeding zoals die nu onder de tweede pijler mogelijk is. In de officiële voorstellen blijft de vergoeding onder de tweede pijler gehandhaafd en kunnen vanuit de eerste pijler extra handicaps of maatregelen worden gefinancierd (zoals die nu onder artikel 68 al mogelijk zijn). Dat is waarschijnlijk gebeurd om nationale overheden medeverantwoordelijk te maken voor deze betalingen. Niettemin hoort de probleemgebiedenregeling naar zijn aard thuis onder de eerste pijler, zo vinden wij. Daarom stellen wij voor om de Commissie alsnog te bewegen om deze regeling in zijn geheel onder te brengen in de eerste pijler. Daar kan hij evengoed bestaan uit een gedifferentieerd stelsel van vergoedingen, zoals een nationaal medegefinancierde basispremie en Europees gefinancierde top-ups. Wij stellen voor om: a. op EU-niveau het onderscheid in drie typen probleemgebieden los te laten en alleen een set criteria te hanteren waarbinnen lidstaten probleemgebieden kunnen benoemen;

6 b. naast natuurlijke ook bestuurlijke handicaps te erkennen, zoals peilbesluiten of aanwijzing van Natura 2000-gebieden. Zo kan eveneens de compensatieregeling voor Natura 2000 en Kaderrichtlijn Water worden geïntegreerd; c. het vergoedingsplafond te verhogen. Voor Laag Holland hebben we uitgerekend dat de natuurlijke handicaps in het veenweidegebied oplopen van zo n 400 à 500,- per ha voor rijland tot bijna 1.000,- per ha voor vaarland; d. in Nederland (in het POP-3) mogelijkheden te scheppen voor differentiatie van de vergoeding naar de ernst van de handicaps. Nu wordt landelijk één vaste vergoeding betaald, die ook nog lager is dan de toegestane. 8. De Commissievoorstellen hebben spreken slechts van groene tegenprestaties op het gebied van milieu en natuur, in Nederland spreken we de laatste jaren steeds over maatschappelijke diensten. De laatste term is veel breder dan de eerste. Op dit moment kan onder het plattelandsbeleid (tweede pijler) wel word betaald voor een breed scala aan diensten, maar de term maatschappelijke diensten valt juist als we het over de toekomst van alle GLB-betalingen hebben, waarbij er in de eerste pijler meer dan tienmaal zoveel (Europees) geld omgaat als in de tweede. We bepleiten daarom een verbreding van de tegenprestaties in de eerste pijler tot alle publieke diensten die de landbouw kan leveren (biodiversiteit, landschap, cultuurhistorie, toegankelijkheid, educatie etc.). Voorstellen tweede pijler 9. De Commissie bepleit een sterke twee pijler met daaronder financiering van een brede set ecosysteemdiensten. Wij juichen een sterke tweede pijler toe, evenals een breder scala aan te belonen diensten. De nieuwe plattelandsprioriteiten (biodiversiteit, water, klimaat en energie) vergen deels incidentele prikkels, maar deels ook structurele financiering. De tweede pijler is op dat laatste momenteel niet toegesneden hij kent alleen structurele financiering voor diensten op het gebied van biodiversiteit, landschapselementen en biologische landbouw. WLD heeft in zijn GLB-rapport zo n 30 publieke diensten geformuleerd die nu niet of nauwelijks (kunnen) worden gefinancierd. Het is dus van groot belang: a. dat de instrumenten in de huidige tweede as (beheer) worden toegepast op een veel bredere set van diensten. Neerland zou alvast de typen diensten kunnen inventariseren die zich lenen voor structurele EU-medefinanciering; b. dat er een goede afweging wordt gemaakt welke diensten onder het POP worden gebracht en welke nationaal (via de catalogus groenblauwe diensten) worden gefinancierd. Op dit moment zijn vooral diensten die zich in de EHS afspelen, onder de werking van het POP gebracht. Bij een ruimer scala aan diensten is de EHS echter niet langer richtinggevend; c. dat Nederland alvast anticipeert op verruiming van het Subsidiestelsel natuur- en landschapsbeheer met andere typen diensten. 10. We bepleiten een zorgvuldige afstemming van betalingen voor groene tegenprestaties in eerste pijler en betaling van ecosysteemdiensten in tweede pijler. Het lijkt onvermijdelijk dat op Europees niveau een deel van de betalingen voor lichte tegenprestaties die nu onder de tweede pijler onderdeel uitmaken van de agromilieuverbintenissen, onder het nieuwe GLB in de eerste pijler terechtkomen. Tegelijk moet er voor worden gewaakt dat deze verschuiving binnen de perken blijft en de betalingen onder de eerste pijler niet teveel een sigaar uit eigen doos worden. In Nederland kennen de agromilieuverbintenissen (SNL) maar weinig licht beheer. Het enige element waarover in dit verband met regelmaat discussie ontstaat, is legselbeheer (nestbescherming van weide- en akkervogels). Financieel gezien is dit in weidevogelrijke gebieden zoals Laag Holland zeker geen licht pakket. Bovendien kan nu ecologische sturing plaatsvinden door te vereisen dat de maatregel alleen wordt ingezet op plaatsen waar

7 daadwerkelijk vogels aanwezig zijn in de eerste pijler onttrekt de betaling zich aan deze sturing. Daarom vinden we dat dit deel moet blijven uitmaken van het SNL. 11. Wellicht ten overvloede wijzen we erop dat wij voorstander zijn van ontkoppeling van de probleemgebiedenregeling van actief beheer in het kader van het SNL. Op dit moment passen de meeste provincies deze regelingen gekoppeld toe. De probleemgebiedenregeling heeft echter een eigen doelstelling en verdient een eigen toepassing. Als deze regeling onder de eerste pijler komt te vallen (zie punt 7), komt dit overigens vanzelf goed. 12. De Commissie stelt voor om de aanpak in de tweede pijler meer resultaatgericht te maken en om daarnaast meer regionaal maatwerk mogelijk te maken. Daaraan willen wij toevoegen: een meer marktconforme betaling. We hebben hier de volgende voorstellen: a. wij bepleiten een aanpak waarbij de EU vooral criteria formuleert op het gebied van kosteneffectiviteit en de invulling grotendeels aan de lidstaten overlaat. Zo kunnen resultaatgerichtheid en regionaal maatwerk samengaan; b. het is van belang dat er meer ruimte komt voor marktconforme betalingen. Als de koppeling met de productie in de eerste pijler helemaal wordt losgelaten, is het vreemd om die bij betalingen in de tweede pijler wel te hanteren. Dat vergt idealiter andere betalingsgrondslagen dan de nu toegestane. Als dat voor de korte termijn een brug te ver is, bepleiten we meer ruimte voor offertes en onderhandeling daarover op bedrijfs- of gebiedsniveau. De huidige plattelandsverordening biedt al een opening voor tendering bij agromilieuverbintenissen, maar deze mogelijkheid is niet verder uitgewerkt en is (bijna) niet benut.

Het nieuwe GLB en de positie van agrarisch natuurbeheer en ANV s

Het nieuwe GLB en de positie van agrarisch natuurbeheer en ANV s Het nieuwe GLB en de positie van agrarisch natuurbeheer en ANV s Paul Terwan Drachten, 14-12-2011 ALV BoerenNatuur Belangrijkste veranderingen EU-geldstroom naar NL neemt iets af, vooral in eerste pijler

Nadere informatie

GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van collectieven

GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van collectieven GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van collectieven GLB: stand van zaken In juni akkoord tussen Europese Commissie, Landbouwraad en Europees Parlement Op enkele punten nog onenigheid Nog veel keuzen

Nadere informatie

Inhoudsopgave Toch nog een GLB-akkoord vóór de zomer In het kort

Inhoudsopgave Toch nog een GLB-akkoord vóór de zomer In het kort Uitgave GLB special 7, juli 2013 Deze nieuwsbrief is een uitgave van Veelzijdig Boerenland en bevat informatie over agrarisch natuur- en landschapsbeheer. Reacties kunt u richten aan: koeckhoven@veelzijdigboerenland.nl,

Nadere informatie

GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van de ANV s

GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van de ANV s GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van de ANV s Belangrijke veranderingen Oktober 2011: voorstellen nieuwe GLB; 30% van directe betalingen inruimen voor vergroening Oktober 2011: Natuurakkoord;

Nadere informatie

GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van ANV s

GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van ANV s GLB, agrarisch natuurbeheer en de positie van ANV s Duo-presentatie Stand van zaken van discussie over GLB, agrarisch natuurbeheer en collectieven Toekomstige werkwijze van collectieven en benodigde professionalisering

Nadere informatie

Laag Holland en gebiedscollectief Water, Land & Dijken

Laag Holland en gebiedscollectief Water, Land & Dijken Laag Holland en gebiedscollectief Water, Land & Dijken Welkom in Laag Holland gebied van 51.000 ha, waarvan 40.000 ha landbouwgrond 38 kleine (veen ) polders, 4 grotere kleipolders ligt 1 6 meter beneden

Nadere informatie

*PDOC01/260420* PDOC01/ De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

*PDOC01/260420* PDOC01/ De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Postbus 20017 2500 EA DEN HAAG Prins Clauslaan 8 2595 AJ Den Haag Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.rijksoverheid.nl/eleni

Nadere informatie

Selectief maar voortvarend investeren in effectief agrarisch natuurbeheer

Selectief maar voortvarend investeren in effectief agrarisch natuurbeheer Selectief maar voortvarend investeren in effectief agrarisch natuurbeheer De breedte van het speelveld Betaald beheer (SNL): 179.000 ha, 64 mln. (excl. ganzen) 13.500 bedrijven = 27% van grondgebonden

Nadere informatie

Groene diensten Leveren van biodiversiteit. Jetze Genee, 11 april 2019

Groene diensten Leveren van biodiversiteit. Jetze Genee, 11 april 2019 Leveren van biodiversiteit Jetze Genee, 11 april 2019 (ANLb pakketten) WAT zijn dat? 6-jarige pakketten natuur en landschapsbeheer Conform via de landelijke catalogus Groen Blauwe diensten vastgesteld.

Nadere informatie

Het Europese landbouwbeleid & biodiversiteit: van Brussel tot Blessum

Het Europese landbouwbeleid & biodiversiteit: van Brussel tot Blessum Het Europese landbouwbeleid & biodiversiteit: van Brussel tot Blessum Symposium Melkveehouderij en biodiversiteit. Leeuwarden 23-24 mei 2018. Anne van Doorn Wat wil de koe Wat wil de burger Wat wil de

Nadere informatie

Brussel op afstand? Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om:

Brussel op afstand? Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om: Tegen deze achtergrond is het doel van deze studie is om: Brussel op afstand? Een verkenning naar mogelijkheden voor maatschappelijke diensten en ruimte voor zelfsturing bij agrarisch natuurbeheer in de

Nadere informatie

Toekomst Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Herman Snijders Programmadirectie GLB, Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I)

Toekomst Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Herman Snijders Programmadirectie GLB, Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) Toekomst Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Herman Snijders Programmadirectie GLB, Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie (EL&I) Ontstaan Jaren vijftig: Voedselzekerheid Deviezen sparen

Nadere informatie

EU Programma s GLB

EU Programma s GLB EU Programma s 2014-2020 GLB 2014-2020 Carlo Vromans Programma Ontwikkeling GLB tot 2014 GLB 1 e pijler: inkomenssteun met maatschappelijke verplichtingen GLB 2 e pijler: plattelandsontwikkelingenprogramma

Nadere informatie

GLB-onderhandelingen; stand van zaken april 2013

GLB-onderhandelingen; stand van zaken april 2013 GLB-onderhandelingen; stand van zaken april 2013 Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid, Herman Snijders Ontwikkelingen en structuur GLB 2 Ontwikkeling van het GLB van start tot nu 1960 ca 1980: Markt-

Nadere informatie

Parafering besluit PFO Woo B Gewijzigd akkoord Ingetrokken D&H B Conform Geparafeerd

Parafering besluit PFO Woo B Gewijzigd akkoord Ingetrokken D&H B Conform Geparafeerd agendapunt 3.a.4 1207901 Aan College van Dijkgraaf en Hoogheemraden STRATEGIE DEELNAME PLATTELANDSONTWIKKELINGSPROGRAMMA 3 Portefeuillehouder Woorst, I.J.A. ter Datum 29 september 2015 Aard bespreking

Nadere informatie

Nieuwe GLB in relatie tot de Toeslagrechten. Jan Moggré ZLTO advies

Nieuwe GLB in relatie tot de Toeslagrechten. Jan Moggré ZLTO advies Nieuwe GLB in relatie tot de Toeslagrechten Jan Moggré ZLTO advies Ontwikkeling GLB 1960 1980 Markt- en prijsbeleid 1980-1990 2000; Produktiebeperking, afbouw markt- en prijsbeleid, gekoppelde inkomenssteun

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK DEN HAAG De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Dienst Regelingen Laan van Nieuw Oost-Indië 131-133 2593 BM DEN HAAG Postbus

Nadere informatie

Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014-2020 Omvorming + nieuwe opzet directe betalingen Overgangsjaar Toegang tot nglb Basispremie Vergroening en de eisen Communicatie 2 Het nieuwe GLB, nog

Nadere informatie

LNV pilots Toekomstbestendige landbouw in het nieuwe GLB

LNV pilots Toekomstbestendige landbouw in het nieuwe GLB 7 pilot voorstellen 1 5 4 4 1 6 3 4 1 4 1 Met regionaal maatwerk naar een groenere akkerbouw 2 Groen productief en levend Limburg 3 Regionaal maatwerk toekomstig GLB 4 50 Tinten groen in Kleinschalig cultuurlandschap

Nadere informatie

Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid

Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid Hoofdlijnen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014-2020 Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid 2 Omvorming + nieuwe opzet directe betalingen Overgangsjaar Toegang tot nglb Basispremie Vergroening en

Nadere informatie

GLB richting december 2011 Studiedag Verbond Vlaamse Suikerbietplanters

GLB richting december 2011 Studiedag Verbond Vlaamse Suikerbietplanters GLB richting 2020 15 december 2011 Studiedag Verbond Vlaamse Suikerbietplanters 1 Wetgevende voorstellen Overzicht Meerjarig financieel kader 2014-2020, 29 juni 2011 GLB tot 2020: wetgevende voorstellen,

Nadere informatie

Basisbetalingsregeling 2015 t/m 2019

Basisbetalingsregeling 2015 t/m 2019 Basisbetalingsregeling 2015 t/m 2019 Rijnsburg, 13 oktober 2014 Inhoud in vogelvlucht Omvorming + nieuwe opzet directe betalingen Toegang tot nglb Basispremie + vergroening op hoofdlijnen Voorbereiding

Nadere informatie

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Gedeputeerde Staten STATENNOTITIE Aan de leden van Provinciale Staten HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Het gemeenschappelijk landbouwbeleid in de toekomst; positiebepaling van

Nadere informatie

Veenweiden en KRW Nutriënten. Verbinden van doelen en instrumenten. Wim Dijkman

Veenweiden en KRW Nutriënten. Verbinden van doelen en instrumenten. Wim Dijkman Veenweiden en KRW Nutriënten Verbinden van doelen en instrumenten Wim Dijkman Doelen KRW: waterkwaliteit Landbouw Natuur Waterkwantiteit Bodem Landschap Stad-land en recreatie Jook Bol, DLG Noord Holland

Nadere informatie

SAMENVATTING. Samenvatting

SAMENVATTING. Samenvatting Samenvatting De Tweede Kamer vraagt advies van de SER over de haalbaarheid, de afdwingbaarheid en de consequenties van cofinanciering van (de inkomenstoeslagen in) het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Nadere informatie

Toelichting flexibiliteit binnen het ANLB 2016

Toelichting flexibiliteit binnen het ANLB 2016 STICHTING COLLECTIEF AGRARISCH NATUURBEHEER SCAN Toelichting flexibiliteit binnen het ANLB 2016 Het nieuwe stelsel ANBL2016 biedt het collectief op meerdere manieren flexibiliteit in de uitvoering van

Nadere informatie

Financiële perspectieven Actuele stand van zaken en onderhandelingselementen

Financiële perspectieven Actuele stand van zaken en onderhandelingselementen Financiële perspectieven 2014-2020 Actuele stand van zaken en onderhandelingselementen Bernard Bot 15 februari 2012 Inhoud 1. Stand discussie MFK 2014-2020 2. Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 3. Cohesiebeleid

Nadere informatie

Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer provincie Utrecht Invulling regionaal maatwerk

Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer provincie Utrecht Invulling regionaal maatwerk Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer provincie Utrecht Invulling regionaal maatwerk 1. Aanleiding en doel De huidige subsidieregelingen voor natuur- en landschapsbeheer worden als bureaucratisch

Nadere informatie

Alles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten

Alles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten Alles van waarde is weerloos over landschap, herijking EHS groen blauwe diensten Gerbrand van t Klooster LTO Nederland Coördinator ruimtelijke ordening Waarden van het landschap, RLG (1996): ruimte en

Nadere informatie

Hoofdlijnen en nationale keuzes GLB

Hoofdlijnen en nationale keuzes GLB Hoofdlijnen en nationale keuzes GLB 2014-2020 Herman Snijders Gemeenschappelijk landbouwbeleid Eerste pijler, Markt en inkomensondersteuning Tweede pijler, Plattelands- Ontwikkeling o.a. Producenten organisaties

Nadere informatie

Midden-Delfland en het Europese landbouwbeleid

Midden-Delfland en het Europese landbouwbeleid De contouren van het nieuwe Europese landbouwbeleid (GLB) worden steeds duidelijker. Het afgelopen halfjaar zijn er zowel Europees als landelijk belangrijke besluiten genomen over de invulling. Hoewel

Nadere informatie

KENNISBEHOEFTE GERAADPLEEGD TIJDENS WERKCONFERENTIES IN 2013

KENNISBEHOEFTE GERAADPLEEGD TIJDENS WERKCONFERENTIES IN 2013 Als eerste stap op weg naar het nieuwe stelsel voor het agrarisch natuur- en landschapsbeheer dat in 2016 van start gaat, zijn in de eerste helft van 2013 tien werkconferenties georganiseerd met betrokkenen:

Nadere informatie

Uitleg flexibiliteit beheer ANLb

Uitleg flexibiliteit beheer ANLb Uitleg flexibiliteit beheer ANLb Het stelsel ANLb biedt het collectief op meerdere manieren flexibiliteit in de uitvoering van het agrarisch natuur- en landschapsbeheer. De gebiedsaanvraag, de toepassing

Nadere informatie

Twentse landbouw in nieuw krachtenveld. Gerko Hopster &JurgenNeimeijer

Twentse landbouw in nieuw krachtenveld. Gerko Hopster &JurgenNeimeijer Twentse landbouw in nieuw krachtenveld Gerko Hopster &JurgenNeimeijer Programma Voorstellen Stellingen Presentatie trends en ontwikkelingen Discussie Conclusies en afronding Pratensis Adviesbureau voor

Nadere informatie

U bent deelnemer in het Subsidiestelsel voor Natuur- en Landschapsbeheer onderdeel agrarisch, SNL A.

U bent deelnemer in het Subsidiestelsel voor Natuur- en Landschapsbeheer onderdeel agrarisch, SNL A. .Aan alle relaties die in de SNL regeling blijven ná 1 januari 2016... BELANGRIJK FLEXIBELBEHEER Purmerend, 6 augustus 2015 Kenmerk: 15093/1060/MB/sl Betreft: flexibel beheer en aanpassen oppervlakten

Nadere informatie

Datum 18 december 2014 Betreft Aansluiting vergroening GLB en agrarisch natuur- en landschapsbeheer

Datum 18 december 2014 Betreft Aansluiting vergroening GLB en agrarisch natuur- en landschapsbeheer > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Ministerie van Economische Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

Subsidiestelsel Natuur en Landschap

Subsidiestelsel Natuur en Landschap Subsidiestelsel Natuur en Landschap Nederland is rijk aan waardevolle natuur- en cultuurlandschappen. De provincies zijn in Nederland verantwoordelijk voor het natuurbeheer en willen de natuurwaarden in

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA s-gravenhage Directoraat-generaal Agro Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den

Nadere informatie

Landschapswaaier Bouwstenen voor duurzame landbouw en natuur in het Groene Hart Henk Kloen en Rita Joldersma, CLM

Landschapswaaier Bouwstenen voor duurzame landbouw en natuur in het Groene Hart Henk Kloen en Rita Joldersma, CLM Landschapswaaier Bouwstenen voor duurzame landbouw en natuur in het Groene Hart Henk Kloen en Rita Joldersma, CLM Download rapport: www.clm.nl/publicaties/data/671.pdf In opdracht van Staatsbosbeheer en

Nadere informatie

Het GLB Gezamenlijke Staten Noord-Nederland 15 februari Monique Remmers Directie Europees Landbouwbeleid en voedselzekerheid

Het GLB Gezamenlijke Staten Noord-Nederland 15 februari Monique Remmers Directie Europees Landbouwbeleid en voedselzekerheid Het GLB 2014-2020 Gezamenlijke Staten Noord-Nederland 15 februari 2012 Monique Remmers Directie Europees Landbouwbeleid en voedselzekerheid GLB-uitgaven in constante prijzen 2007 70 miljard euro % van

Nadere informatie

... BELANGRIJK FLEXIBELBEHEER. Purmerend, 16 augustus 2014

... BELANGRIJK FLEXIBELBEHEER. Purmerend, 16 augustus 2014 .... BELANGRIJK FLEXIBELBEHEER Purmerend, 16 augustus 2014 Kenmerk: 14096/1060/MB/sl Behandeld door: Martine Bijman Betreft: flexibel beheer en aanpassen oppervlakten Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer

Nadere informatie

Inhoud presentatie. Waarom groene diensten in Overijssel? Hoe werkt het systeem? Resultaten in de uitvoering. De toekomst...

Inhoud presentatie. Waarom groene diensten in Overijssel? Hoe werkt het systeem? Resultaten in de uitvoering. De toekomst... 22-3-2010 Groene en (Blauwe) Diensten Overijssel Inhoud presentatie Waarom groene diensten in Overijssel? Hoe werkt het systeem? Resultaten in de uitvoering Duurzame financiering voor het beheer van landschap(selementen)

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 33 576 Natuurbeleid Nr. 17 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

AGRARISCH NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER EN STARING ADVIES

AGRARISCH NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER EN STARING ADVIES AGRARISCH NATUUR- EN LANDSCHAPSBEHEER EN STARING ADVIES De provincies willen waardevolle landbouwgebieden en natuurterreinen verder ontwikkelen. Staring Advies kan eigenaren van agrarische bedrijven en

Nadere informatie

GLB-akkoord en nationale invulling. Reutum, 26 november 2013

GLB-akkoord en nationale invulling. Reutum, 26 november 2013 GLB-akkoord en nationale invulling Reutum, 26 november 2013 Gerbrand van t Klooster Coordinator beleidsteam omgeving LTO Nederland Natuur : Water: Ruimte: Flora en fauna: Schaderegelingen: GLB EHS, Natura

Nadere informatie

Toekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk. Jan Stronks

Toekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk. Jan Stronks Toekomst agrarisch natuur- en landschapsbeheer rond Winterswijk Jan Stronks Stand van zaken huidig landschap Bos en natuur in de plus! Agrarisch cultuurlandschap sterk in de min: Natuurwaarde holt achteruit

Nadere informatie

We spreken af bij de waterkant. Winterswijk, 12 april 2017

We spreken af bij de waterkant. Winterswijk, 12 april 2017 We spreken af bij de waterkant Winterswijk, 12 april 2017 1 We spreken af bij de waterkant Ruim 40 deelnemers kwamen op 12 april 2017 naar Winterswijk voor de workshop We spreken af bij de waterkant. Het

Nadere informatie

Nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Wat betekent GLB voor U? Gemeenschappelijk Landbouwbeleid! Nieuwe betalingsrechten! Huur verhuur in 2014 en 2015 Historisch wordt regionaal Directe betalingen per

Nadere informatie

1. Wat is uw reactie op het bericht Europese landbouwsubsidies naar kerken en sjoelclubs? 1)

1. Wat is uw reactie op het bericht Europese landbouwsubsidies naar kerken en sjoelclubs? 1) > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Agro Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag

Nadere informatie

Collectieven op weg naar Natuurbeheerplan 16. Henk Menninga IPO/BIJ12

Collectieven op weg naar Natuurbeheerplan 16. Henk Menninga IPO/BIJ12 Collectieven op weg naar Natuurbeheerplan 16 Henk Menninga IPO/BIJ12 Inhoud Grote veranderingen ANLb16 Waar staan we? Producten projectorganisatie IPO/EZ Provinciaal natuurbeheerplan 16 Doorwerking doelen

Nadere informatie

Lidnummer Naam Adres Pc woonplaats. uitrijden en melden van ruige mest, lid WLD. Purmerend, 16 januari 2015. Geachte mevrouw, mijnheer,

Lidnummer Naam Adres Pc woonplaats. uitrijden en melden van ruige mest, lid WLD. Purmerend, 16 januari 2015. Geachte mevrouw, mijnheer, Lidnummer Naam Adres Pc woonplaats Ons kenmerk: Behandeld door: Onderwerp: 15002/MB/1060 Martine Bijman uitrijden en melden van ruige mest, lid WLD Purmerend, 16 januari 2015 Geachte mevrouw, mijnheer,

Nadere informatie

Vergroening: kans of bedreiging voor agrarisch natuurbeheer?

Vergroening: kans of bedreiging voor agrarisch natuurbeheer? Vergroening: kans of bedreiging voor agrarisch natuurbeheer? Coby Dekker Paul Terwan Vergroening: de besluitvorming Kamerbrief van 6 december geeft eerste blauwdruk Nederlandse invulling Basisverordeningen

Nadere informatie

Bewonersvereniging Noordwest

Bewonersvereniging Noordwest Bewonersvereniging Noordwest Centrum Publieksparticipatie Natura 2000 T.a.v. 65 Postbus 30316 2500 GH Den Haag Betreft: Zienswijze van de Bewonersvereniging Noordwest (Wageningen) op aanwijzing van Het

Nadere informatie

Beste Randy, Bedankt voor de medewerking. Met vriendelijke groet, Danny Eijsackers.

Beste Randy, Bedankt voor de medewerking. Met vriendelijke groet, Danny Eijsackers. Van: Danny Eijsackers [mailto:d.eijsackers@milieufederatie.nl] Verzonden: woensdag 10 mei 2017 14:58 Aan: Statengriffie Onderwerp: Bijeenkomst boerenlandvogels Beste Randy, Hierbij stuur ik je 2 documenten

Nadere informatie

STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden

STUREN MET WATER. over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER over draagvlak en draagkracht in de westelijke veenweiden STUREN MET WATER Het ontwerp Sturen met water van het Veenweide Innovatiecentrum Zegveld (VIC) zet in op actief, dynamisch grondwaterbeheer

Nadere informatie

Provinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht 64

Provinciale Staten van Noord-Holland. Voordracht 64 Provinciale Staten van Noord-Holland Voordracht 64 Haarlem, 17 augustus 2004 Onderwerp: Agenda Provinciaal Waterplan Bijlagen: - ontwerpbesluit - procesplanning provinciaal waterplan - op weg naar een

Nadere informatie

Begrippenlijst Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016

Begrippenlijst Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016 Begrippenlijst Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016 Aard Mulders Ministerie van Economische Zaken 10-02-2014 Begrippenlijst Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer 2016 Deze begrippenlijst is een groeidocument

Nadere informatie

De gekantelde Wmo-verordening

De gekantelde Wmo-verordening De gekantelde Wmo-verordening De VNG heeft een Wmo-modelverordening gepubliceerd. Gemeenten kunnen deze tekst gebruiken als voorbeeld om lokaal een eigen Wmo-verordening op te stellen. Voor belangenorganisaties

Nadere informatie

Statenvoorstel. Openstellingsbesluit SNL, onderdeel agrarisch natuurbeheer 2018

Statenvoorstel. Openstellingsbesluit SNL, onderdeel agrarisch natuurbeheer 2018 Statenvoorstel Vergaderdatum GS: 23 mei 207 Portefeuillehouder: Weber, JF Uiterlijke beslistermijn: 3 september 207 Behandeld ambtenaar : dhr. E. Buijserd E-mailadres: e.buijserd@pzh.nl Telefoonnummer:

Nadere informatie

Visie van CLM op GLB na 2013

Visie van CLM op GLB na 2013 Visie van CLM op GLB na 2013 Deze notitie geeft in grote lijnen de ideeën van CLM weer voor een modernisering van het GLB na 2013. De laatste paragraaf gaat kort in op opties voor de korte termijn. De

Nadere informatie

Bijlage 1 Opties voor gemeentelijke ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten en advies voor keuze uit opties

Bijlage 1 Opties voor gemeentelijke ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten en advies voor keuze uit opties Bijlage 1 Opties voor gemeentelijke ondersteuning van chronisch zieken en gehandicapten en advies voor keuze uit opties In deze bijlage behandelen we kort vijf opties die de gemeente kan inzetten bij de

Nadere informatie

Bijeenkomst VNG. Frank van de Ven & Jan Hartholt Netwerk Platteland

Bijeenkomst VNG. Frank van de Ven & Jan Hartholt Netwerk Platteland Bijeenkomst VNG Frank van de Ven & Jan Hartholt Netwerk Platteland Europees landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland 18 september 2015 1 Programma verder toegelicht

Nadere informatie

Innoveren in Europa doen we samen. 2.8 Samenwerking EIP. POP3 Europees Plattelandsontwikkelingsprogramma

Innoveren in Europa doen we samen. 2.8 Samenwerking EIP. POP3 Europees Plattelandsontwikkelingsprogramma Innoveren in Europa doen we samen Maatregel 2.8 Samenwerking in het Europees Innovatie Partnerschap (EIP) Openstelling 2017: 4 september - 1 november 2017 tot 17:00 uur 2.8 Samenwerking EIP POP3 Europees

Nadere informatie

Blijvend geld en aandacht nodig voor Nationale landschappen, Provincies doen meer dan het Rijk

Blijvend geld en aandacht nodig voor Nationale landschappen, Provincies doen meer dan het Rijk Nationale landschappen: aandacht en geld nodig! 170610SC9 tk 7 Blijvend geld en aandacht nodig voor Nationale landschappen, Provincies doen meer dan het Rijk De Rekenkamer Oost-Nederland heeft onderzoek

Nadere informatie

Het nieuwe stelsel van agrarisch natuur- en landschapsbeheer in de Achterhoek

Het nieuwe stelsel van agrarisch natuur- en landschapsbeheer in de Achterhoek Het nieuwe stelsel van agrarisch natuur- en landschapsbeheer in de Achterhoek 24 november, Prinsen Haarlo VAN Berkel en Slinge en VALA GLB en pijler 2 Agrarisch natuurbeheerregeling Kansen voor Berkelland?

Nadere informatie

5 minuten versie voor Provinciale Staten

5 minuten versie voor Provinciale Staten 5 minuten versie voor Provinciale Staten Directie DLB Afdeling Water en Groen Registratienummer PZH-2015-513301370 (DOS-2013-0010135) Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum Geheim 14 april

Nadere informatie

Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB

Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB Pilots natuurinclusieve landbouw in het nieuwe GLB Aard MULDERS Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Directie natuur & biodiversiteit a.n.a.m.mulders@minez.nl Inhoud presentatie Inleiding:

Nadere informatie

Naar een écht groen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Naar een écht groen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Naar een écht groen Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Advies van Vogelbescherming Nederland, Natuurmonumenten, Landschapsbeheer Nederland, De12Landschappen, Milieudefensie en Stichting Natuur en Milieu.

Nadere informatie

Diensten van algemeen economisch belang: Commissie stelt nieuwe regels voor met het oog op meer rechtszekerheid

Diensten van algemeen economisch belang: Commissie stelt nieuwe regels voor met het oog op meer rechtszekerheid IP/04/235 Brussel, 18 februari 2004 Diensten van algemeen economisch belang: Commissie stelt nieuwe regels voor met het oog op meer rechtszekerheid Na het Altmark-arrest van het Hof van Justitie is de

Nadere informatie

Telefoonnummer: Datum: 9 februari 2012 Referentie: NH/ML/MvD/ Faxnummer:

Telefoonnummer: Datum: 9 februari 2012 Referentie: NH/ML/MvD/ Faxnummer: Vestiging Haarlem Het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Wijdemeren Postbus 190 1230 AD LOOSDRECHT Telefoonnummer: 088-888 66 66 Datum: 9 februari 2012 Referentie: Faxnummer: 088-888

Nadere informatie

Landschap en Ruimtelijke Kwaliteit

Landschap en Ruimtelijke Kwaliteit Landschap en Ruimtelijke Kwaliteit Even terugkijken Successen van de afgelopen tijd Uniek systeem voor duurzaam beheer Zelfstandige Landschapsfondsen Betrokkenheid ANV s en andere lokale partijen Voorbeeld

Nadere informatie

Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis

Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis Grondgebonden landbouw in Zuid-Holland; Structuur en economische betekenis Masterclass Provinciale Statenleden ZH Marc Ruijs, 8 oktober 2014 Inleiding Grondgebonden landbouw Structuuraspecten Economische

Nadere informatie

Nieuwe ronde, nieuwe kansen GLB-voorstellen voor na 2020

Nieuwe ronde, nieuwe kansen GLB-voorstellen voor na 2020 Nieuwe ronde, nieuwe kansen GLB-voorstellen voor na 2020 Workshop 4 symposium Vergroening Landbouw Flevoland Dronten, 7 januari 2016, Bert Smit Inhoud Grote lijn GLB Waar komt GLB vandaan? Hoe heeft GLB

Nadere informatie

Naam Adres Pc woonplaats. uitrijden en melden van ruige mest, geen lid WLD. Purmerend, xx januari 2015. Geachte mevrouw, mijnheer,

Naam Adres Pc woonplaats. uitrijden en melden van ruige mest, geen lid WLD. Purmerend, xx januari 2015. Geachte mevrouw, mijnheer, Naam Adres Pc woonplaats Ons kenmerk: Behandeld door: Onderwerp: 15003/MB/1060 Martine Bijman uitrijden en melden van ruige mest, geen lid WLD Purmerend, xx januari 2015 Geachte mevrouw, mijnheer, Water,

Nadere informatie

Nieuwe kansen voor Laag Holland onder het toekomstige landbouwbeleid

Nieuwe kansen voor Laag Holland onder het toekomstige landbouwbeleid Nieuwe kansen voor Laag Holland onder het toekomstige landbouwbeleid Nieuwe kansen voor Laag Holland onder het toekomstige landbouwbeleid Paul Terwan m.m.v. Sjaak Hoogendoorn Bart Edel Jan Buijs Vereniging

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten Generaal t.a.v. de Fractievoorzitters en Landbouwwoordvoerders Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Geachte dames en heren,

Tweede Kamer der Staten Generaal t.a.v. de Fractievoorzitters en Landbouwwoordvoerders Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Geachte dames en heren, Tweede Kamer der Staten Generaal t.a.v. de Fractievoorzitters en Landbouwwoordvoerders Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Land- en Tuinbouworganisatie Nederland Postbus 29773, 2502 LT Den Haag Bezoekadres

Nadere informatie

Levende Beerze. Informatieavond Esche Stroom 9 juni 2009

Levende Beerze. Informatieavond Esche Stroom 9 juni 2009 Levende Beerze Informatieavond Esche Stroom 9 juni 2009 Vanavond: Den Bosch De Levende Beerze structuurvisie planmer Esche Stroom en De Levende Beerze Procedure Bergeijk Waarom aan de slag? Nota Ruimte:

Nadere informatie

Ned. Vereniging voor Weide- en Voederbouw 3 juli 2014 (Meddo) A. Schoemaker (secr. St. WCL)

Ned. Vereniging voor Weide- en Voederbouw 3 juli 2014 (Meddo) A. Schoemaker (secr. St. WCL) Ned. Vereniging voor Weide- en Voederbouw 3 juli 2014 (Meddo) A. Schoemaker (secr. St. WCL) Gemeente Winterswijk Gemeente Winterswijk Groot deel Nationaal Landschap Winterswijk 9 buurtschappen ca. 14.000

Nadere informatie

Perspectieven nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening Als bestuurders willen kan er veel

Perspectieven nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening Als bestuurders willen kan er veel Ook in licht gewijzigde vorm verschenen als artikel in tijdschrift ROM jrg. 25 (2007) nr.5 pp 34-36 Perspectieven nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening Als bestuurders willen kan er veel Rienk Kuiper Milieu-

Nadere informatie

Welkom. Douwe Hoogland, voorzitter Ingrid van Huizen, algemeen secretaris

Welkom. Douwe Hoogland, voorzitter Ingrid van Huizen, algemeen secretaris Welkom Douwe Hoogland, voorzitter Ingrid van Huizen, algemeen secretaris Inhoud presentatie 1. Introductie Vereniging NFW 2. Hervorming Gemeenschappelijk Landbouw Beleid (GLB) 3. Gebiedspilot GLB in de

Nadere informatie

Duurzame en innovatieve landbouw voor de toekomst

Duurzame en innovatieve landbouw voor de toekomst Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid vanaf 2013 Duurzame en innovatieve landbouw voor de toekomst Vewin en de Unie van Waterschappen pleiten voor de ontwikkeling van een Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid

Nadere informatie

Toekomstige positie gebiedscollectieven. VALA- Vorden 17 juni 2013

Toekomstige positie gebiedscollectieven. VALA- Vorden 17 juni 2013 Toekomstige positie gebiedscollectieven VALA- Vorden 17 juni 2013 Wat hebben Brussel en EZ voor collectieven in petto? Collectieven krijgen een officiële plek in de beheerregelingen (SNL) als aanvrager

Nadere informatie

Handleiding maatwerkpakketten

Handleiding maatwerkpakketten Handleiding maatwerkpakketten Datum 13 oktober 2014 Status Concept, versie 0.6 1. Inleiding Het natuurbeheerplan van de provincie biedt het beleidskader voor het nieuwe stelsel voor agrarisch natuur- en

Nadere informatie

BIJLAGE 3. Grondrouting Beheergrondbank Laag Holland

BIJLAGE 3. Grondrouting Beheergrondbank Laag Holland BIJLAGE 3 Grondrouting Beheergrondbank Laag Holland In deze bijlage worden de afspraken uit de bestuurovereenkomst beheergrondbank Laag Holland ten aanzien van grond nader uitgewerkt. In deze bijlage worden

Nadere informatie

Deelsessie werkroute Natuur Kirsten Haanraads & Hank Bartelink 22 mei 2019

Deelsessie werkroute Natuur Kirsten Haanraads & Hank Bartelink 22 mei 2019 Deelsessie werkroute Natuur Kirsten Haanraads & Hank Bartelink 22 mei 2019 Wat gaan we vandaag doen? Toelichting: informeren over de werkroute Natuur (waar staan we nu, en wat willen we bereiken?) Geïntegreerd

Nadere informatie

Onderdelen van uw plan die al mogelijk zijn Uw plan bevat een aantal onderdelen waar u ook zonder experimenteerruimte mee aan de slag kunt.

Onderdelen van uw plan die al mogelijk zijn Uw plan bevat een aantal onderdelen waar u ook zonder experimenteerruimte mee aan de slag kunt. >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Primair Onderwijs IPC 2400 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Datum 20 december 2013 Betreft Reactie 'Onderwijsvernieuwing,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 33 576 Natuurbeleid Nr. 3 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,

Nadere informatie

Feitenrelaas: beanwoording aanvraag Midden-Delfland aan de criteria

Feitenrelaas: beanwoording aanvraag Midden-Delfland aan de criteria Feitenrelaas: beanwoording aanvraag Midden-Delfland aan de criteria Bij de aanvraag van Midden-Delfland voor aanwijzing als Bijzonder Provinciaal Landshap is aanvullend aan de Gebiedsbeschrijving een Bidbook

Nadere informatie

Toelichting bij het Rapport bij de Nationale Verklaring 2019

Toelichting bij het Rapport bij de Nationale Verklaring 2019 15 mei 2019 Toelichting bij het Rapport bij de Nationale Verklaring 2019 Landbouwfondsen Voor de belangrijkste bevindingen van de Algemene Rekenkamer verwijzen wij naar ons Rapport bij de Nationale Verklaring

Nadere informatie

Programma van Eisen kwaliteitshandboek Natuurbeheer

Programma van Eisen kwaliteitshandboek Natuurbeheer Programma van Eisen kwaliteitshandboek Natuurbeheer In dit Programma van Eisen geeft de subsidiegever (in dit geval de provincie) aan, aan welke eisen een beheerder moet voldoen om voor certificering in

Nadere informatie

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Herman Snijders Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid

Gemeenschappelijk Landbouwbeleid Herman Snijders Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2014-2020 Herman Snijders Europees Landbouwbeleid en Voedselzekerheid Ontwikkeling van het GLB van start tot nu Start (1960): gebrek aan voedsel, geld en arbeid verhoging

Nadere informatie

Agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Gelderland. Werkbezoek Provinciale Staten 21 juni 2017

Agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Gelderland. Werkbezoek Provinciale Staten 21 juni 2017 Agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Gelderland Werkbezoek Provinciale Staten 21 juni 2017 Programma Welkom door Dick Looman, voorzider colleceef VALA Gezamenlijke lunch, met 2 presentaees: Agrarische

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Prins Clauslaan 8 Den Haag Postbus 20401 2500 EK Den Haag www.minlnv.nl

Nadere informatie

Midden-Delfland. advies m.b.t. aanvraag status Provinciaal Landschap. provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland

Midden-Delfland. advies m.b.t. aanvraag status Provinciaal Landschap. provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland Midden-Delfland advies m.b.t. aanvraag status Provinciaal Landschap provinciaal adviseur ruimtelijke kwaliteit in zuid-holland Midden-Delfland advies m.b.t. aanvraag status Provinciaal Landschap HV-PAZH-01

Nadere informatie

Landbouwdiensten en beleid. Hoe zijn deze diensten op vandaag georganiseerd in Vlaanderen?

Landbouwdiensten en beleid. Hoe zijn deze diensten op vandaag georganiseerd in Vlaanderen? Landbouwdiensten en beleid. Hoe zijn deze diensten op vandaag georganiseerd in Vlaanderen? Evy Mettepenningen Guido Van Huylenbroeck 1 Overzicht 1.Instrumenten voor de vergoeding van groene en blauwe diensten

Nadere informatie

Uitkomststuring in de Wmo

Uitkomststuring in de Wmo Uitkomststuring in de Wmo workshop symposium de Menselijke Maat - Arcon 25 November 2013 Lucienne Berenschot Leo van der Geest Inleiding NYFER doet onderzoek naar de mogelijkheden om uitkomststuring te

Nadere informatie

KWALITEIT DIENSTVERLENING Gemeente Oirschot Onderzoeksaanpak

KWALITEIT DIENSTVERLENING Gemeente Oirschot Onderzoeksaanpak KWALITEIT DIENSTVERLENING Gemeente Oirschot Onderzoeksaanpak Rekenkamercommissie Kempengemeenten 23 september 2011 1. Achtergrond en aanleiding In 2008 heeft de gemeente Oirschot de Bestuursvisie 2002-2012

Nadere informatie

Advies. Krijtlijnen voor de hervorming van het stelsel van de opleidingscheques

Advies. Krijtlijnen voor de hervorming van het stelsel van de opleidingscheques Brussel, 9 juni 2010 SERV_ADV_20100609_Krijtlijnen_stelsel_opleidingscheques.doc Advies Krijtlijnen voor de hervorming van het stelsel van de opleidingscheques Advies De SERV formuleerde op 14 oktober

Nadere informatie

Passen kruidenrijke weiden in de moderne melkveehouderij?

Passen kruidenrijke weiden in de moderne melkveehouderij? Duurzame landbouw Gezond voedsel - Vitaal platteland Passen kruidenrijke weiden in de moderne melkveehouderij? Weidetop - 11 juni 2014 Gijs Kuneman Directeur CLM Onderzoek en Advies Over CLM Onafhankelijk

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie Nr. 1601 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Nadere informatie