Laag Holland en gebiedscollectief Water, Land & Dijken

Transcriptie

1 Laag Holland en gebiedscollectief Water, Land & Dijken Welkom in Laag Holland gebied van ha, waarvan ha landbouwgrond 38 kleine (veen ) polders, 4 grotere kleipolders ligt 1 6 meter beneden zeeniveau. Uitgebreid stelsel van dijken, molens en waterlopen AMSTERDAM

2 De landschappen van Laag Holland De veengraslanden ha middeleeuwse verkaveling grasland, rietlanden, open water, hoge waterstanden rundvee en schapen in relatief lage veebezetting

3 Bijzonderheid: vaarland, alleen per boot te bereiken circa ha, de helft van de landelijke oppervlakte beheer is zeer arbeidsintensief vanaf 2010 extra betaling onder artikel 68 De nieuwere droogmakerijen drooggelegde meren, geometrisch verkaveld in 17e eeuwse Renaissance stijl geen veen maar klei, betere productieomstandigheden: mix van grasland, bouwland en tuinbouw

4 Rijk aan collectieve goederen cultureel erfgoed: middeleeuwse verkavelingen, molens, houten huizen en hooibergen goede toegankelijkheid, dicht bij grote steden vogels van grasland en rietland in hoge dichtheden ha weidevogelbeheer gecontracteerd. Geschiedenis van de collectieve aanpak WLD is één van circa 150 agrarische natuurverenigingen (gebiedscollectieven) vanaf begin jaren 90 hebben boeren zich georganiseerd rondom natuurbeheer en plattelandsontwikkeling offensieve aanpak om overheidsdoelen te bereiken door middel van zelfbestuur ( self governance ) ontwikkeling past in langetraditievan producentengroepen en coöperaties, maar nu gericht op publieke diensten

5 Huidige stand van zaken Collectieven hebben hoge vlucht genomen: gezamenlijke werkgebieden beslaan minimaal de helft van het landelijk gebied Ministerie investeert in professionalisering van collectieven. Straks heeft het betaalorgaan te maken met zo n 50 in plaats van aanvragen. WLD als gebiedscollectief Water, Land & Dijken heeft 650 leden (500 agrariërs en 150 burgers). In de veenweidegebieden is zo n 90% lid. Er zijn 600 vrijwilligers actief voor de weidevogelbescherming. WLD heeft een kantoor met 6 medewerkers. Daarnaast 5 veldmedewerkers voor de coördinatie in het veld. Bestuur met boeren en burgers en een adviesraad.

6 WLD als gebiedscollectief (2) breed scala aan plattelandsdiensten ontwikkeld, waaronder: diensten voor de private markt: plattelandstoerisme, boerderijeducatie, zorglandbouw waterdiensten (bijv. baggeren, natuurvriendelijke oevers) gerespecteerd overlegpartner voor overheden en gebiedsorganisaties Waarom collectief? Meer ecologische voordelen: effectiever voor soorten en biotopen die het bedrijfsniveau overstijgen maatwerk: toepassen op kansrijke plekken en gemotiveerde bedrijven betere begeleiding en training van deelnemers Voor de deelnemer: beter inpasbare maatregelen, minder papierwerk ( ontzorgen ) Controle is effectiever, efficiënter en goedkoper

7 Ecologische sturingskracht: voorbeeld weidevogelbeheer Hoge dekkingsgraad maakt het mogelijk om een regionaal uitgekiend mozaïek van beheermaatregelen neer te leggen op basis van de aanwezigheid van vogels Oefenen met de collectieve aanpak in 4 pilotgebieden oefenen met collectieven als eindbegunstigde voor agromilieubetalingen contract tussen overheid en collectief, collectief regelt alles met grondgebruikers sturing uitoefenen op de inhoud en situering van maatregelen verminderen van de uitvoeringskosten (nu 40%)

8 Het collectief als eindbegunstigde: het voordeur achterdeur principe 15 Resultaten bemoedigend Collectieven blijken dit goed aan te kunnen tegen redelijke kosten (tussen 10 en 20% van de omzet aan diensten) Sturing op beheer vaak goed, soms minder goed gelukt Professioneel stelsel opgetuigd voor contractering, controle en sanctionering; nauwelijks bezwaarprocedures Aandachtspunt o.a. onafhankelijkheid controles, met Brussel ook sanctieregime bij collectief als contractpartner

9 Perspectieven van een collectieve aanpak in de EU Er is geen blauwdruk voor succesvolle samenwerking: het collectief als eindbegunstigde is maar één variant EU breed al veel inspirerende voorbeelden, zoals recent in Frankrijk bleek. Community based aanpak slaat aan. Coöperatieve model past Frankrijk ook goed, zelf initiatief nemen voor vermarkting publieke diensten Verdere ontwikkeling collectieve concept samen oppakken