Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Kaders en toelichting Versie: 12 juni 2013 Steller: Gaby Goessens/SO (i.s.m. Berry Jacobs/SD) Doel Het doel van de regeling is het stimuleren van ondernemerschap in Kerkrade Centrum met als gewenst resultaat een kwalitatief goed winkelgebied dat in huidige en toekomstige tijden rendabel is. Subdoelen: Bewerkstelligen spin-off/kruisbestuiving. Bevorderen werkgelegenheid. Bevorderen recreatief winkelen. Bevorderen vestigingsklimaat. Bevorderen ondernemersklimaat. Op termijn integreren van diverse regelingen in integraal flankerend beleid (bijv. Leegstandsverordening, Verordening Gevelverbetering, uitvoering geven aan bestaande bepalingen binnen bestemmingsplannen (sterfhuisconstructie: winkelruimte langer dan 5 jaar niet in gebruik, dan vervalt winkelfunctie)). Beleidskaders Retailstructuurvisie Parkstad Limburg 2010-2020 De Retailstructuurvisie Parkstad Limburg 2010-2020 geeft de koers op weg naar een duurzame en vitale verzorgingsstructuur, een koers die richting geeft aan de gezamenlijke opdracht aan overheden en marktpartijen om de retailstructuur voor te bereiden op een kanteling onder invloed van demografische ontwikkelingen, marktpotenties en een functionele structuur die onderscheid maakt in de stedelijke omgeving van de netwerkstad met satellietcentra én de landelijke structuur van de dorpen en kernen. De huidige retailstructuur in Parkstad Limburg bestaat uit de Heerlense binnenstad en de centra van de satellietsteden, te weten Brunssum centrum, Kerkrade centrum, Hoensbroek centrum en Landgraaf op de Kamp. Daarnaast zijn er nog verschillende buurt- en wijkverzorgende centra, de dorpscentra en de grootschalige perifere locaties. Satellietcentra beschikken over een aanbod dat gemengd is, maar minder breed en diep dan het hoofdwinkelcentrum. Het accent ligt op aanbod in het prijsvriendelijke tot middensegment. Gespecialiseerd aanbod in het hogere segment is niet of in beperkte mate aanwezig, maar wel een landelijk bekend warenhuis (in ieder geval Hema en eventueel V&D en/of C&A). De stadsdeelcentra profileren zich steeds duidelijker als efficiënt recreatief winkelcentrum, waarbij ook getracht wordt om het veelal monofunctionele karakter te doorbreken. Het is van regionaal belang dat Parkstad Limburg niet alleen over een sterke binnenstad beschikt, maar ook over sterke en duurzame satellietcentra. Binnen de satellietcentra is de belangrijkste opgave dan ook de versterking van Kerkrade Centrum. Het afkalvende draagvlak voor het centrum van Kerkrade is een gezamenlijk probleem. Het centrum van Kerkrade vraagt om gezamenlijke inspanningen; de stadsregio zal Kerkrade in deze opgave derhalve ondersteunen. De negatieve trend moet omgebogen worden door versterking en uitbreiding van het aanbod waardoor de concurrentiepositie toeneemt. De uitwerking van het centrumplan dient te leiden tot het beschikbaar komen van geschikte winkelruimten en Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Pagina 1
een aantrekkelijke omgevingskwaliteit waardoor het voor filiaal- en grootwinkelbedrijven weer aantrekkelijk wordt zich hier te vestigen. De ruimtelijk-functionele knelpunten (Theaterpassage, gehele Niersprinkstraat tot aan de C&A en het beperkte loopcircuit) dienen aangepakt te worden. De plannen voor de Niersprinkstraat en omgeving zullen een belangrijke impuls geven aan het centrum. De analyse van Kerkrade Centrum geeft het volgende beeld (gegevens september 2010): Sterke punten - moderne horeca aan de markt - parkeermogelijkheden dicht bij het centrum - opzet redelijk compact - aantrekkelijke inrichting en aankleding Hoofdstraat Zwakke punten - beperkt aanbod, kritische massa ontbreekt - weinig filiaal- en grootwinkelbedrijven - weinig trekkers - weinig bijzonder, onderscheidend aanbod - supermarkten functioneren solitair vanwege ligging net buiten het centrumgebied - onaantrekkelijk plekken in het straat en winkelbeeld, gedateerde pandkwaliteiten (gehele noordelijke kant Niersprinkstraat via Theaterpassage tot aan C&A zorgt voor een verloederende indruk die effect heeft op het gehele centrum) - voortgang centrumplan en herontwikkeling Theaterpassage - aansluiting Markt op winkelgebied - uitwaaiering winkelfuncties over diverse aanloopstraten - uitstraling panden niet op elkaar afgestemd - veel leegstand Het doel van de stimuleringsregeling is het verbeteren/aanpakken van voornoemde zwakke punten. Ontwikkelperspectief winkelgebieden Kerkrade Op 28 september 2010 is het rapport Ontwikkelperspectief winkelgebieden Kerkrade door BRO opgeleverd. Dit rapport betreft een verdieping van de regionale retailstructuurvisie. Op basis van een SWOT-analyse van het Centrum is het ontwikkelperspectief geformuleerd, waaruit vervolgens concrete acties en maatregelen zijn benoemd. Relevante maatregelen die in betreffend rapport zijn genoemd, passen binnen het voorgenomen beleid, namelijk: Opstellen van een uitgebalanceerd brancheringsplan (acquisitieplan winkelformules): Naast de uitvoering van het centrumplan moet ook nadrukkelijk gekeken worden naar versterking van het bestaande. Daarvoor moet een organisatie opgezet worden waarin ook ondernemers participeren. Zodoende kan een integraal brancheringsplan gemaakt worden met een uitvoeringsgericht acquisitieplan. Verplaatsing ondernemers: Vanwege de situering van het kernwinkelgebied wordt geadviseerd een aantal ondernemers te verplaatsen naar het kernwinkelgebied. Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Pagina 2
Instrumenten Om bovenstaande visie te realiseren is een groot pakket van maatregelen nodig, verspreid over 4 grote thema s, die op korte en middellange termijn verder uitgewerkt worden: 1. Het creëren van de juiste ruimtelijke voorwaarden; 2. Het nemen van kernversterkende maatregelen; 3. Het bevorderen van het ondernemersklimaat en 4. Het voeren van een gericht marketing en promotiebeleid. Ad 1. Het creëren van de juiste ruimtelijke voorwaarden Algemeen aandachtspunt voor een winkelconcentratiegebied is dat het winkelgebied ruimtelijk afgebakend wordt. Bijgaand treft u de tekening met de afgebakende gebieden op diverse niveaus aan in relatie tot het centrumplan, namelijk: 1. Retailcluster Kerkrade Centrum; 2. Winkelconcentratiegebied; 3. Centrumplan. Doel is bestaande en nieuwe centrumvoorzieningen in dit gebied te concentreren zodat een compact winkelcentrum ontstaat zonder lege plekken. Op kwalitatief gebied wordt er momenteel een behoorlijke slag gemaakt. Dit is van grote waarde voor de retail. De consument hecht immers niet alleen belang aan de kwaliteit van de winkels, maar ook aan de winkelomgeving. Als hij/zij daar niet tevreden over is, dan trekt hij/zij weg uit het winkelgebied en de toenemende mobiliteit stelt hem/haar hiertoe ruimschoots in staat. Door het combineren van winkelen en wonen wordt een bijdrage geleverd aan de levendigheid van het Centrum en het vergroten van het draagvlak van voorzieningen. De afbakening van het winkelconcentratiegebied Kerkrade Centrum biedt vele voordelen: Winkels die dicht bij elkaar liggen, kunnen profiteren van concentratiebezoek. De aantrekkingskracht van het winkelconcentratiegebied wordt daardoor groter. Door het winkelconcentratiegebied te bevorderen heeft de stad als voordeel dat de mobiliteit afneemt. Bereikbaarheid en parkeren zijn in de hand te houden. Winkelstraten kunnen maximaal met elkaar verbonden worden. Ad 2. Het nemen van kernversterkende maatregelen Clustering van winkels in het afgebakende winkelconcentratiegebied is een van de belangrijkste maatregelen die we kunnen nemen om winkelgebieden te versterken. Hiertoe behoort onder andere: Het versterken van de uitstraling van winkelvoorzieningen en het voorzieningenniveau. Het bepalen van de verblijfsomgeving van het winkelgebied is van belang om de gebieden visueel herkenbaar te maken. Het Centrum is de huiskamer van de inwoners en heeft een grote ontmoetingsfunctie. Dat houdt in dat we ruimtelijke maatregelen nemen die het winkelklimaat in de winkelconcentratiegebieden bevordert (bereikbaarheid, parkeren, openbare ruimte, onderhoud, etc); Een zorgvuldig afgestemde branchering kan hierin een bijdrage leveren. Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Pagina 3
Ad 3. Het bevorderen van het ondernemersklimaat Stimulering van het zelfstandig ondernemerschap kan het aantal zelfstandigen en het aantal speciaalzaken in Kerkrade Centrum een sterke impuls geven. Ook biedt een optimale samenwerking met de Stichting Kerkrade Hartstikke Goed een goede voedingsbodem om te komen tot nieuwe initiatieven. Een gericht subsidiebeleid is een stimulans voor gewenste ontwikkelingen. Ad 4. Gericht marketing en promotiebeleid Kerkrade wenst haar positie als winkelcentrum te versterken. Belangrijk middel voor imagovorming is een gericht marketing- en promotiebeleid. Hieraan zal aandacht worden besteed via het stadsmarketingplan en het project reisgids 2030. Reikwijdte van deze notitie Thema 1 het creëren van de juiste ruimtelijke voorwaarden vindt plaats middels het lopende centrumplan. Middels het stadsmarketingplan wordt aandacht besteed aan thema 4 marketing en promotiebeleid. Dit document bevat dan ook een voorstel over thema 2 het nemen van kernversterkende maatregelen en thema 3 het bevorderen van het ondernemersklimaat. Uitwerking instrumenten Ad 2: Het nemen van kernversterkende maatregelen Hiermee willen we het volgende stimuleren: 1. Verplaatsen van ondernemingen van buiten de retailclusters naar het retailcluster Kerkrade Centrum; 2. Verplaatsen van ondernemingen van binnen het aangewezen retailcluster Kerkrade Centrum naar het winkelconcentratiegebied; 3. Het vestigen van nieuwe ondernemers. Voorstel Op wie is de regeling van toepassing? 1. De regeling is van toepassing op ondernemingen: a. gelegen buiten de retailclusters die willen verplaatsen naar het retailcluster Kerkrade Centrum; b. gelegen binnen het aangewezen retailcluster Kerkrade Centrum die willen verplaatsen naar het winkelconcentratiegebied; c. die nog niet in Kerkrade gevestigd zijn en ondernemen in een branche die nog onvoldoende vertegenwoordigd is. 2. De regeling is van toepassing op ondernemingen die de functie van het winkelconcentratiegebied versterken; 3. De onderneming moet een bijdrage leveren aan de gewenste positionering en uitstraling van Kerkrade Centrum zoals onder andere beschreven in het stadsmarketingplan. Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Pagina 4
Welke stimuleringsbijdragen worden voorgesteld? Aan een ondernemer die voldoet aan op te stellen criteria kan een bijdrage verstrekt worden voor verhuiskosten, huurkosten, verbouwingskosten en vestigingskosten. 1. Bijdrage verhuiskosten (van toepassing op verplaatsende ondernemingen naar het winkelconcentratiegebied): Maximaal 5.000,-. 2. Bijdrage huurkosten Tegemoetkoming in de huur van een winkelruimte voor maximaal de eerste drie jaar indien er op de nieuwe locatie een hogere huur geldt dan op de oude locatie gold. De bijdrage is voor het eerste jaar maximaal 30% in het huurverschil per m2 vvo per jaar. Voor de twee jaren daarop is de maximale bijdrage 25% respectievelijk 10% in het huurverschil per m2 vvo per jaar. Het maximum van de totale subsidie voor de huurkosten is 15.000,- per ondernemer per periode van 3 jaar. 3. Bijdrage verbouwingskosten Eenmalig en max. 50 % van de noodzakelijke kosten die gemaakt worden voor het gebruiksklaar maken van het te betrekken pand. De maximale bijdrage per ondernemer is 15.000,-. 4. Bijdrage vestigingskosten Eenmalig maximaal 15.000,- en bestaat uit vergoeding van voor de vestiging noodzakelijke bedrijfsinvesteringen, te weten: a. Marketingcommunicatiekosten. b. Inrichtingskosten incl. meubilair; indien de inrichting (incl. etalage en meubilair) van de onderneming in belangrijke mate bijdraagt aan het concept van de onderneming en vanuit die invalshoek bijdraagt aan de upgrading van het gebied en concept van de onderneming. 5. Maximale hoogte van de stimuleringsbijdrage 40.000,- per ondernemer. Organisatie toekenning stimuleringsbijdrage centrum De urgentie van het centrumplan noopt tot snelle acties en het actief inspelen op mogelijke kansen. Voorgesteld wordt door een toetsingscommissie een voorstel op te laten stellen welke wordt bekrachtigd door de interne stuurgroep Centrum. De toetsingscommissie bestaat uit: het Hoofd van de afdeling vastgoed en grondbedrijf, centrummanager, medewerker milieu en bouwen, wijkmanager en voorzitter ondernemersvereniging Stichting Kerkrade Hartstikke Goed. NB: in de huidige financiële opzet van Van Pol is een bedrag opgenomen tbv van het stimuleren van nieuwe ondernemers om zich te vestigen in het Centrum. Afhankelijk van de onderhandelingen met Van Pol kan/dient mogelijk het onderdeel nieuwe ondernemers in Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Pagina 5
het nieuwe centrumplan slapend gemaakt te worden in de op te stellen verordening stimuleringsmaatregelen. Ad 3: het bevorderen van het ondernemersklimaat Voorgesteld wordt om in overleg met de Stichting Kerkrade Hartstikke Goed beleid op te stellen gericht op het steunen en begeleiden van ondernemers die gelokaliseerd zijn in het cruciale afgebakende winkelconcentratiegebied. Evaluatie Iedere twee jaar zal de regeling geëvalueerd worden. Na de evaluatie kunnen criteria eventueel worden bijgesteld. Communicatie 1. Bekendmaking van regeling op gebruikelijke wijze; 2. Verhuurders en huurders persoonlijk aanschrijven; 3. Informatiebijeenkomst organiseren; 4. Gericht gesprekken voeren. Planning Vaststellen uitgangspunten stimuleringsregeling Stuurgroep maart 2013 Juridische uitwerking met als resultaat Subsidieverordening maart 2013 Besluitvorming College Subsidieverordening incl. financiering 9 april 2013 Inspraakperiode 6 weken Behandeling in Commissie GEZ 12 juni 2013 Vaststelling Subsidieverordening door Raad 26 juni 2013 Bekendmaking conform communicatieplan na besluitvorming Uitvoering/inwerkingtreding 1 juli 2013 Kader Stimuleringsregeling Kerkrade Centrum Pagina 6