Maatschappelijke (meer)waarde van risico gestuurd beheer (in riolering)? Risico of kans? Richard Cöp, gemeente Leeuwarden Strategisch adviseur beheer & onderhoud Assen, 13 september 2016
Risico s (individueel)
Risico s (maatschappelijk/individueel)
Definities risico: Kans dat er iets vervelends gebeurt Een mogelijk gevaar voor schade Het product van de kans van het optreden van een incident en het ongewenste effect van dit incident Risico = kans x gevolg Risico = omvang schade x frequentie
Terug naar het riool: Aanleiding/urgentie: NBW en vertaling naar Fries Feiten Onderzoek => Bezuinigingen ( Doelmatig(er) beheer in de waterketen ) => Gebaseerd op pijlers/thema s: Verlaging van normen, afstemming van plannen, opschalen, innovatie => Nulmeting en Arkbak (toolbox) doelmatig werken in de waterketen Anders denken over normen en waarde(n) in breedte assets OR => Verlagen van de normen (en ambitie) / publiekswaarde => Risico s accepteren en/of beheersen => A.h.v. benchmark en bovenstaande optimaliseren van vervanging? Nieuw GRP (incl. herindelingsgebied)
Denkrichting: Methode MKBA als middel niet als doel Risico gestuurd beheren (ook) van riolering mogelijk?! Doelmatiger? Zijn de huidige inspanningen wel (overal) nodig? Gedifferentieerder kijken naar opgaven Van norm naar waarde (effect risico) Van passen op winkel naar ondernemen (risico s en beheersen) M.a.w. kansen creëren door risico s te nemen/te accepteren Denken in effecten/risico s i.r.t. doelen
Denkrichting/vertaling: Redeneren/handelen vanuit risicomanagement (IAMPro/CROW): 1. Doelen bepalen 2. Risico s identificeren 3. Risico classificeren en in samenhang brengen 4. Beheersmaatregelen formuleren, afwegen en treffen 5. Maatregelen evalueren 6. Waar nodig bijsturen
Vertaling (1): http://stowa.nl/upload/publicatie2014/rapport_proeftuinmkba_friesland_lores.pdf
Vertaling (2): Vertaald in GRP: 1. Systeem (grotendeels) op orde 2. Geeft ruimte voor anders handelen 3. Aanzet tot risico (effect) gestuurd beheer 1. Instrument ontbreekt (gewenst?) 2. Afweging maatregelen (i.r.t. doel/waarde/prestatie) 3. Prestatie/maatregelen kosten risico 4. Zo nodig beheersmaatregelen
Risico en beheersing:
In GRP vertaald naar: Gedifferentieerde levensduurverwachting Uitstel vervanging leidt tot uitstel van investering Uitstel leidt tot meer reparatie/plaatselijk herstel Waar mogelijk meer relinen (afweging vervangen relinen) Minder investeringskosten meer exploitatiekosten Per saldo kosteneffectief/doelmatig Differentiatie levensduurverwachting (* behalve hoofdstructuur en riolen in belangrijke hoofd- en wijkontsluitingswegen) Bodemtype Maatschappelijke/ economische impact Levensduur (jaar) Oude binnenstad* draagkrachtig hoog 70 Woonwijken* draagkrachtig laag 70 Zuiderburen zettingsgevoelig laag 60 Westeinde* draagkrachtig laag 70 Cammingaburen zettingsgevoelig laag 65 Boarnsterhim zettingsgevoelig laag/hoog 50 Bedrijventerreinen verschillend hoog 60
Overweging en afweging: Grotere kans op schade/falen accepteren in gebieden waar de consequenties beperkt zijn Essentieel: Systeem op orde (basis op orde)
Leer-/ervaringspunten: Urgentie moet er zijn Samen sterk(er) Breedte zoeken (expertise, markt-overheid) Vakkennis Lokale (praktijk)kennis Gewenst: Meer inzicht in risico s/beheersing/gevolg Meer inzicht in juridische/aansprakelijkheid
Meerwaarde methode: Anders denken/anders doen (mind-set) Besparingen/resultaat GBV komt terug (van norm naar waarde) Doelen (weer) centraal Verantwoorde risico s afwegen/nemen Van passen op winkel naar ondernemen
Meerwaarde methode: Risico gestuurd beheer: Kans of risico? Zeker een kans door het (bewust) accepteren van een afgewogen/verantwoord risico
Dank voor uw aandacht