Auteurs VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 22 August 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/52671 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave Woordenschat - Voorzetsels Vooraf Stap 1 Stap 2 Stap 3 Extra - Oefen Verderkijker Over dit lesmateriaal Pagina 1
Woordenschat - Voorzetsels Vooraf In deze woordenschatopdracht staan voorzetsels centraal. Leerdoelen Na deze opdracht: kun je voorzetsels herkennen. kun je aangeven waar een voorzetsel informatie over geeft (plaats, tijd of reden/oorzaak). kun je voorbeelden geven van werkwoorden die een vast voorzetsel hebben. Eindproduct Ter afsluiting van deze opdracht schrijf je tien zinnen in je schrift. In iedere zin moet een combinatie van twee voorzetsels voorkomen. In de tien zinnen moet je in het totaal twintig verschillende voorzetsels gebruiken. Beoordeling Als je docent de tien zinnen beoordeelt, let hij op: Werkwijze Activiteiten De inhoud: zijn het tien zinnen met in iedere zin een combinatie van twee voorzetsels? De inhoud: zijn er twintig verschillende voorzetsels gebruikt? Taalfouten: bevatten de zinnen geen taalfouten? Stap Groepsgrootte Activiteit Stap 1 Alleen Bestudeer het Kennisbankitem 'Voorzetsels'. Stap 2 Stap 3 Alleen + samen Alleen Verandert de betekenis van het werkwoord als er een vast voorzetsel bij staat? Schrijf tien zinnen met een combinatie van twee voorzetsels. Benodigdheden Geen extra benodigdheden. Tijd Pagina 2
Voor deze opdracht heb je één lesuur nodig. Stap 1 Bestudeer uit de Kennisbank Nederlands het volgende onderwerp: KB: Taal en Woordenschat: Voorzetsel Maak daarna de volgende oefeningen. Zoek het voorzetsel. maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/2259474 1 van 24 Je weet nooit wat er boven je hoofd hangt. a. weet b. hangt c. boven d. nooit 2 van 24 Zij gooit graag roet in het eten. Pagina 3
a. in b. graag c. gooit d. het 3 van 24 Je moet iets door de vingers kunnen zien. a. zien b. door c. iets d. Je 4 van 24 Denk maar goed na, niet over één nacht ijs gaan. a. na b. over c. gaan d. maar 5 van 24 Waarom wil je me dit onder de neus wrijven? a. onder b. wil c. Waarom d. wrijven 6 van 24 Je kunt geen ijzer met handen breken. a. handen b. kunt c. ijzer d. met Pagina 4
7 van 24 Ik ging helemaal op in het spelletje. a. ging b. in c. op d. helemaal 8 van 24 Sinds gisteren is het huis klaar. a. is b. Sinds c. gisteren d. huis 9 van 24 We gingen voetballen op het schoolplein. a. op b. het c. gingen d. schoolplein 10 van 24 Er hangen verschillende kunstwerken aan de muur. a. muur b. Er c. aan d. hangen 11 van 24 De hond ligt onder de tafel. Pagina 5
a. onder b. ligt c. De d. tafel 12 van 24 Hij vraagt om een appel. a. vraagt b. een c. Hij d. om 13 van 24 Ik ben al heel lang lid van de bibliotheek. a. lid b. al c. van d. lang 14 van 24 Op dit moment is het mooi weer. a. is b. dit c. mooi d. Op 15 van 24 Er zit een vervelend jongetje achter mij. a. mij b. zit c. vervelend d. achter Pagina 6
16 van 24 Zullen we na de film nog iets gaan drinken? a. na b. gaan c. we d. nog 17 van 24 Als je niet doorwerkt, raak je achter. a. doorwerkt b. achter c. raak d. je 18 van 24 Hij was niet onder de indruk. a. niet b. indruk c. onder d. was 19 van 24 Met deze woorden zit je er goed naast. a. naast b. deze c. goed d. zit 20 van 24 Zij kon het niet betalen, zij zat volledig aan de grond. Pagina 7
a. kon b. aan c. de d. zat 21 van 24 Dat gaat niet door, zet het maar uit je hoofd. a. hoofd b. door c. zet d. uit 22 van 24 Ik kwam achter de waarheid. a. kwam b. achter c. waarheid d. Ik 23 van 24 Heb je er van langs gekregen, toen je brutaal was? a. van b. brutaal c. langs d. was 24 van 24 Iedereen hoopt op mooi weer. a. op b. mooi c. weer d. hoopt Pagina 8
Kies het juiste voorzetsel. maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/2259475 1 van 4 Vul het juiste voorzetsel in. Kies uit: van-naar-uit-op-achter-in Toen kwam de aap de mouw. Hij ging niet mijn voorstel in. Een vreemde eend de bijt. Ik ben benieuwd mijn cijfers. Het paard de wagen spannen. Zij verwacht veel het feest. 2 van 4 Vul het juiste voorzetsel in. Kies uit: op-in-aan-uit-met-voor De hond de pot vinden. Ik herinnerde hem de afspraak. De kat de boom kijken. Hij is verantwoordelijk de organisatie. Als een bok de haverkist zitten. Hij zit in de knoop zichzelf. 3 van 4 Vul het juiste voorzetsel in. Kies uit: in-aan-op-uit-onder-met Een kat de zak kopen. Nederland komt met een sterk elftal. Met de kippen stok gaan. Ik kom niet toe de schoonmaak. Hij was erg de indruk. Dit is in overeenstemming de afspraak. 4 van 4 Vul het juiste voorzetsel in. Pagina 9
Kies uit: aan-voor-op-naar-in-van De kat het spek binden. Ik heb een hekel lezen. Die is niet de poes. Hij ging op het spelletje. Dat gaat in met ingang morgen. Daar kraait geen haan. Een voorzetsel geeft vaak een plaats, tijd of reden/oorzaak aan. Doe nu ook de volgende oefening. Voorzetsels van plaats, tijd of reden/oorzaak maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/2259477 1 van 15 Het is na het schoolfeest gebeurd. 2 van 15 De vaas staat op de kast. 3 van 15 Het boek staat tussen twee andere boeken. 4 van 15 Door Pagina 10
de regen is de file langer dan normaal. 5 van 15 Hij heeft het tijdens het eten verteld. 6 van 15 Sinds gisteren is het huis klaar. 7 van 15 Er hangen verschillende kunstwerken aan de muur. 8 van 15 Er zit een vervelend jongetje achter mij. 9 van 15 Op dit moment is het mooi weer. Pagina 11
10 van 15 Omwille van de lieve vrede hebben ze de ruzie bijgelegd. 11 van 15 Op grond van deze motieven laten we die mogelijkheid voorlopig open. 12 van 15 Ik sta elke dag om zes uur op. 13 van 15 Ze hebben verkering sinds het schoolfeest. 14 van 15 Hij woont aan de haven. 15 van 15 Vanwege de drukte ga ik er vroeg heen. Pagina 12
Stap 2 Sommige werkwoorden hebben een vast voorzetsel. Voorbeeld: Ontkomen aan: 'Er is geen ontkomen aan.' Soms verandert de betekenis van het werkwoord als er een vast voorzetsel bij staat. Voorbeeld: Houden van: 'Wij houden van reizen.' Houden: 'De boer houdt koeien.' Zoek nu zelf minstens tien werkwoorden met een vast voorzetsel. Verandert de betekenis van het werkwoord als er geen voorzetsel bij staat? Schrijf de woorden op. Laat je woorden zien aan twee klasgenoten. Hebben zij dezelfde woorden gevonden? Stap 3 Pagina 13
Hieronder zie je een zin met een combinatie van twee voorzetsels: Johan probeerde het achter zijn rug om te regelen. Veel voorkomende combinaties van twee voorzetsels zijn: Boven... uit Buiten... om Door... heen Naar... toe Onder... door Over... heen Tegen... aan Tussen... door Voor... langs... Ter afsluiting van deze opdracht schrijf je tien zinnen met een combinatie van twee voorzetsels in je schrift. In de tien zinnen moeten twintig verschillende voorzetsels voorkomen. Extra - Oefen Extra oefening voorzetsels Maak de zinnen af en gebruik de juiste voorzetsels. Voorbeeld: Pagina 14
Ik heb een hekel aan chocolademelk. 1. Mijn vriend herinnerde me... 2. Hij verwacht veel... 3. Ik struikelde als gevolg... 4. Hij was benieuwd... 5. Ik ben helaas nog niet toegekomen... 6. Je bent zelf verantwoordelijk... 7. Ik hield... de gaten tijdens het kaartspelletje. 8. Zij ging naar het feestje in plaats... 9. Na lang vragen kwam de aap... Vergelijk je antwoorden met die van een medeleerling. Zijn jullie het eens over het gebruikte voorzetsel? Hieronder vind je nog een invuloefening. voorzetsels maken.wikiwijs.nl/p/questionnaire/standalone/2259485 Woordenschat: voorzetsels extra Vul steeds het juiste voorzetsel in. Pagina 15
1. Ik ging om half elf hem toe 2. Waarom heb je dat geregeld mij om? 3. We liepen de ladder door. 4. Wat ging er toen je heen? 5. Die vrachtwagen reed bijna het viaduct aan. 6. Handig glipte de kat de meubels door. 7. De leraar kwam bijna niet het lawaai uit. 8. Ik ben niet zo de indruk je prestaties. 9. Dat verhaal is niet overeenstemming de feiten. 10. Er was vorig jaar veel te doen de bezuinigingen op de zorg bejaarden en gehandicapten. 11. De minister-president was zijn bezoek aan de rampplek de indruk de inzet van de onderzoekers. 12. Zij moesten moeilijke omstandigheden hun taak verrichten. 13. Als gevolg een conflict twee Afrikaanse landen nam het aantal vluchtelingen. 14. De leraar probeerde het verzet de extra huiswerkopdracht de kop te drukken. 15. Ze nam het op haar vriendein, maar dat werd haar niet dank afgenomen. 16. De winkel was persoonlijke omstandigheden tijdelijk gesloten. 17. De ruzie een chauffeur en zijn bijrijder leidde het verslag van de politie een ernstig verkeersongeluk. 18. De verhalen van die enthousiaste geschiedenisdocent moet je soms wel een korreltje zout nemen. 19. Na het zware examen was het wachten de einduitslag. Verderkijker Pagina 16
Verderkijker De Verderkijker biedt bij de module passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes. Voor het onderdeel Voorzetsel zijn de volgende items geselecteerd. www.1001docenten.com Uitleg in een video. www.jufmelis.nl Oefeningen - 1 www.jufmelis.nl Oefeningen - 2 In de Verderkijker wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Mocht u vragen/opmerkingen hebben, of constateert u een niet-werkende link, horen wij dit natuurlijk graag. Dit kan via onze helpdesk. Pagina 17
Over dit lesmateriaal Colofon Auteurs VO-content Laatst gewijzigd 22 August 2016 om 09:56 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2; Leerinhoud en Schrijven; Nederlands; Schrijfvaardigheid; Begrippenlijst en taalverzorging; doelen Woordgebruik en woordenschat (Nederlands); Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 1 uur en 0 minuten Trefwoorden rearrangeerbare Pagina 18