INHOUDSTAFEL WEGWIJZER Voorwoord 1 Afkortingenlijst 3 I. TERREINVERKENNING Hoofdstuk I.1 Situering van het begrip informatie 1 1.1 Afbakening informatie, data en kennis 1 1.2 De rol van informatie in de organisatie 3 1.2.1 Het wegwerken van onzekerheden 3 1.2.2 Innovatie 4 Hoofdstuk I.2 Informatie als een uitdaging 1 1.1 Informatie als een organisatorische uitdaging 2 1.1.1 Wederzijdse beïnvloeding 2 1.1.2 Informatiestromen 3 1.1.3 Informatieprocessen 3 1.2 Wat is zinvolle en betrouwbare informatie? 5 1.3 Informatie als een technologische uitdaging 8 1.3.1 Gevaar voor overbudgettering 8 1.3.2 Evolutie in opslag en beheer 9 1.3.3 Van IT- naar informatiestrategie 10 1.3.4 Efficiënte informatie genereren 10 1.3.5 Implementatie van een managementsysteem 11 1.3.6 Ergonomie en usability 11 1.3.7 Besluit 12 1.4 Informatie als een cognitieve uitdaging 12 1.4.1 Informatieoverdaad 12 1.4.2 Informatieverslaving 14 Afl. 2, juli 2012 Wegwijzer / 5
1.4.3 Gebrek aan mediawijsheid 15 1.4.4 Bounded rationality en hidden flaws 15 1.5 Besluit 16 Hoofdstuk I.3 Normen en standaarden* II. BELEID Hoofdstuk II.1 Rol van informatie in de strategie 1 1.1 Wat is strategisch informatiemanagement? 1 1.2 Het belang van strategisch informatiemanagement 3 1.3 Het doel van strategisch informatiemanagement 4 1.4 Case: strategisch informatiemanagement bij de overheid 5 Hoofdstuk II.2 De informatie-audit 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Een informatie-audit uitvoeren 4 1.2.1 Promotie- en planningsfase 4 1.2.2 Identificatie- en analysefase 5 1.2.2.1 Aanpak 5 1.2.2.2 Bronnen voor de analyse 10 1.2.2.3 Informatiearchitectuur opstellen 10 1.2.3 Verwerking en berekening 11 1.2.4 Synthese en rapportage 13 1.3 Case: het Maarifa-quickscanmodel 14 Hoofdstuk II.3 De informatiekaart 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Het Negenvlak 2 1.3 De Balanced Score Card 6 1.4 Het Maarifa-model 8 1.4.1 Algemeen 8 1.4.2 Informatiedimensies 8 1.4.3 De rijen 9 1.4.4 De kolommen 10 1.4.5 Uitwerking 13 1.4.6 Gebruik van de informatiekaart voor een quickscan 15 1.4.7 Voorbeeld van een procesbeschrijving van een quickscan 15 Wegwijzer / 6 Afl. 2, juli 2012
1.5 Case: managementsamenvatting van een gemeenteadministratie 16 1.5.1 Belangrijke en dringende werkpunten 16 1.5.2 Belangrijke, maar minder dringende werkpunten 17 1.5.3 Nice-to-have 17 1.6 Case: adressenbeheer bij een organisatie 18 Hoofdstuk II.4 Informatieprocessen* Hoofdstuk II.5 Juridische aspecten van informatiemanagement* Hoofdstuk II.6 Financieel beleid 1 1.1 De kost van de informatiehuishouding 1 1.1.1 De productiviteitsparadox 1 1.1.2 Het mislukken van IT-projecten 1 1.1.2.1 Enkele cases 1 1.1.2.2 Oorzaken van de mislukking 3 1.1.3 Succesvolle IT-projecten 5 1.1.4 De wet van de afnemende opbrengsten en stijgende kosten van informatie 6 1.1.5 Competenties: de verborgen kosten 7 1.1.5.1 De kostprijs van het gebrek aan competenties 7 1.1.5.2 Aanbevelingen 8 1.1.6 Outsourcen 8 1.1.6.1 Wat is outsourcing? 8 1.1.6.2 Voordelen van outsourcing 9 1.1.6.3 Voorwaarden voor succesvolle outsourcing 10 1.1.6.4 Checklist outsourcing 10 Hoofdstuk II.7 Kwaliteitscontrole op informatiesystemen* Hoofdstuk II.8 Gedragscode en informatie-afspraken* Hoofdstuk II.9 Informatiecompetenties* Hoofdstuk II.10 Informatie en overheid* III. INSTRUMENTEN Hoofdstuk III.1 Een overzicht van softwareoplossingen* Afl. 2, juli 2012 Wegwijzer / 7
Hoofdstuk III.2 Open Source* Hoofdstuk III.3 Cloud computing 1 1.1 Alles in de cloud? 1 1.1.1 Wat is cloud computing? 1 1.1.2 Soorten 2 1.1.3 Voordelen 3 1.1.4 Risico's en bezwaren 4 1.1.4.1 Dataveiligheid 4 1.1.4.2 Datacontrole en privacy 5 1.1.4.3 Performantie 6 1.1.5 De kosten van de cloud 7 1.1.6 Het belang van een goed Service Level Agreement (SLA) 8 1.1.7 De cloud bij de overheid 9 1.1.8 Conclusie 11 Hoofdstuk III.4 Contentmanagementsystemen (CMS)* Hoofdstuk III.5 Enterprise Resource Planning (ERP) en Customer Relationship Management (CRM)* Hoofdstuk III.6 Management Decision Systems* Hoofdstuk III.7 Document Management Systems (DMS)* Hoofdstuk III.8 Mobiele toepassingen* Hoofdstuk III.9 Sociale media* IV. AAN DE SLAG Hoofdstuk IV.1 Informatiesystemen uitwerken* Hoofdstuk IV.2 Datamanagement* Hoofdstuk IV.3 Databescherming* Hoofdstuk IV.4 Van informatiestrategie tot webcontent* Wegwijzer / 8 Afl. 2, juli 2012
Hoofdstuk IV.5 Richtlijnen voor het uitbouwen van kennisbeheer in uw organisatie 1 1.1 Aan de slag met kennismanagement* 1 1.2 Kennismanagement: een kennisgids voor uw organisatie 3 1.2.1 Wat is kennismanagement of kennisbeheer? 3 1.2.2 Een kennisgids voor uw organisatie 4 1.2.2.1 Doel en voordelen 5 1.2.2.2 Aandachtspunten voor een succesvolle implementatie 6 1.2.2.3 Wat moet er op een kennisfiche staan? 6 1.2.3 De context voor kennismanagement 7 1.2.3.1 Organisatorische context 7 1.2.3.2 Systeem 7 1.2.3.3 Cognitieve context 8 1.2.4 Stappenplan voor het uitbouwen van een kennisgids 8 1.2.5 Besluit 10 Meer weten? 10 De onderdelen aangeduid met * zullen worden toegevoegd in een aanvulling op deze publicatie. Afl. 2, juli 2012 Wegwijzer / 9